
Postuar më parë nga
murik
Do ta përmendja këtu shkrimtarin e respektuar Milazim Krasniqin, që kohëve të fundit
ka shkuar një libër, argumentet e të cilit në esencë janë brenda skemave fundamentaliste
të interpretimit të historisë. Aty thuhet se “civilizimi perëndimor është civilizim i
dhunshëm, ndërsa historia e vërtetë njerëzore po filloka me islamin”. Një skemë bardh
e zi, jodinjitoze për një intelektual…
A ekziston problemi fetar në Kosovë? Kjo mund të jetë
njëra nga pyetjet që do të mund t’i ketë shkuar në mendje
qytetarëve kosovarë me të dëgjuar lajmin se në SHBA
ishte kapur një grup terrorist, ku bënin pjesë edhe
katër shqiptarë, e i cili planifikonte sulme, në emër të
islamit, mbi një bazë ushtarake amerikane. Përgjigja
në këtë pyetje varet nga përgjigja në një pyetje tjetër: a
ekziston rreziku që grupe të tilla të shfaqen edhe në
Kosovë? Ka pikëpamje të ndryshme lidhur me perceptimin
e këtij rreziku. Njëra prej tyre është pikëpamja e
cila thotë se në shoqërinë kosovare nuk ekziston një
rrezik i tillë sepse kosovarët e kanë ndarë prej kohësh
mendjen për orientimin e tyre perëndimor, si në rrafshin
politik dhe atë kulturor. Si fakt shtesë për këtë përmenden
ndjenjat e fuqishme kolektive proamerikane
të shqiptarëve. Këto ndjenja pothuajse kanë tiparet e
një kulti, e ky është kulti i shpëtimtarit. Një pikëpamje
e tillë dominon në politikën kosovare, në institucionet
qeveritare dhe në media. Por në anën tjetër janë
disa indikatorë të tjerë të cilët na ftojnë të mos e bëjmë
gjumin të qetë. Këta indikatorë kanë të bëjnë me aktivitetet
e shumta fetare të cilat sot zhvillohen në Kosovë.
Ka me dhjetëra organizata arabe që sot derdhin para
në Kosovë, ku paralel me investimet humanitare realizohen
edhe projekte të propagandës fetare, e cila kryesisht
u adresohet të rinjve dhe fëmijëve të shkollave.
Kam pasur rastin të bisedoj me mësues të cilët më kanë
rrëfyer se si u ka ndodhur shumë herë që nxënësit e
tyre i kanë lëshuar orët e mësimit në shkollë për të
shkuar në ligjëratat fetare të mbajtura nëpër shtëpi private
apo xhami. Kam dëgjuar prej këtyre mësuesve se
si nxënësit janë ngritur për ti kundërshtuar shpjegimet
e dhëna prej tyre me arsyetimet se këto shpjegime janë
në kundërshtim me ato që thotë sheriati. Kam dëgjuar
se si këta nxënës nuk kanë dashur ti thonë në gjuhën
sociologjike emrat e pesë shtyllave të islamit, por vetën
në gjuhën arabe.
Këto rrëfime për këto raste do duhej të alarmonin
Ministrinë e Arsimit, sepse këto raste nuk janë vetëm
raste të izoluara. Ato janë simptomë e një dukurie e
cila po përhapet masivisht në shoqërinë kosovare, larg
syve të mediave dhe institucioneve. Fatkeqësisht ajo
ka prekur edhe studentët dhe elitën intelektuale. Do
ta përmendja këtu shkrimtarin e respektuar Milazim
Krasniqin, që kohëve të fundit ka shkuar një libër, argumentet
e të cilit në esencë janë brenda skemave fundamentaliste
të interpretimit të historisë. Aty thuhet
se “civilizimi perëndimor është civilizim i dhunshëm,
ndërsa historia e vërtetë njerëzore po filloka me islamin”.
Një skemë bardh e zi, jodinjitoze për një intelektual…
I larguar nga mediat, nga sistemi arsimor dhe institucionet
religjioni ka gjetur kanale të tjera për të depërtuar
tek shtresat e shoqërisë kosovare.
Këto janë kanalet informale të shoqërisë civile, të
cilat normalisht nuk funksionojnë po qe se nuk ka para.
Këto para sigurohen nga organizatat arabe, të cilat
donacionin e tyre e kushtëzojnë me imponimin e modelit
të tyre të islamit. Ky është modeli i islamit radikal,
i cili ushqen pikëpamje negative për shoqërinë laike
perëndimore, modelin e të cilës është duke e ndërtuar
shoqëria kosovare, që tradicionalisht praktikon një
islam minimal, falë të cilit kemi fenomenin e fuqishëm
të tolerancës fetare. Këto organizata rekrutojnë klerik
të rinj për të zhvilluar ligjërata dhe kurse fetare nëpër
fshatrat dhe qytetet e Kosovës. Në këto kurse në rend
të parë nuk është morali fetar, por temat aktuale politike
të interpretuara me skema ekskluziviste fetare.
Qëllimi i tyre është krejtësisht i qartë: të prodhohen
ithtarë të rinj, të karakterizuar nga besimi i verbër fanatik,
të cilët fillimisht duhet të angazhohen në sulme
progandistike ndaj “vlerave materialiste perëndimore”.
Kjo është faza e indoktrinimit, faza e kalitjes ideologjike,
e cila krejt natyrshëm mund të pasohet nga faza e
veprimit, në përputhje me mësimet e fazës së parë. Këto
organizata të propagandës dhe indoktrinimit fetarë
funksionojnë falë atij që quhet paradoks i demokracisë
liberale. Ato i shfrytëzojnë vlerat e kësaj demokracie
në aktivitetin e tyre kundër kësaj demokracie. I shfrytëzojnë
liritë e shoqërisë civile për të promovuar modele
sociale që e rrënojnë shoqërinë civile. E shfrytëzojnë
lirinë e shprehjes për të folur kundër saj. E shfrytëzojnë
tolerancën fetare për të folur kundër tolerancës
fetare. Politika dhe institucionet kosovare duhet urgjentisht
të ngrenë nivelin e vëmendjes ndaj një dukurie të
tillë, e cila rrezikon seriozisht që religjionin në Kosovë
ta shndërroj në problem kombëtar, problem të cilin
nacionalizmi shqiptar e kishte zgjidhur që në fillet e tij
para 120 vitesh. Nacionalizmat fqinj, si ai serb, ashtu
edhe ai grek, janë munduar ti arrijnë efektet e tyre nga
përpjekja për ta ringjallë këtë problem. Një nga mitet
themelore të nacionalizmit serb ka qenë ai që Shoflin
e quan “miti i misionit civilizues”. Serbët e kanë ndërtuar
mitin se misioni i tyre është të mbrojnë krishterimin
nga myslimanët. Në emër të këtij misioni të rrejshëm
kisha e tyre ortodokse i ka bekuar në fushatat e
tyre shfarosëse, në Bosnjë dhe Kosovë. Ne nuk duhet
të lejojmë që ky mit të përligjet me raste reale të krijuara
nga vetë ne. Është detyrë e politikës institucionale
që të kujdeset për këtë dhe kjo detyrë lidhet direkt me
interesat nacionale të Kosovës dhe shqiptarëve në tërësi.
Ne nuk kemi nevojë për islam tjetër, përveç islamit
minimalist, i cili është identik me atë quhet “islam
evropian”.
Kosova dhe religjioni
Blerim Latifi
Krijoni Kontakt