Forumi i Krans Montanës per herë të dytë në Tiranë

[DYDRINAS]

Fjala e Kryeministrit Z.Sali Berisha

10/5/2007

Nisi sot në Tiranë punimet sesioni i hapjes së Forumit të Krans Montanës, i cili zhvillohet për herë të dytë në Shqipëri. Sw bashku me Kryeministrin Berisha nderuan këtë eveniment të rëndësishëm, Presidenti dhe themeluesi i Forumit Krans Montana Jean Paul Carteron, Kryeministri i Kosovës, zoti Agim Çeku si dhe personalitete të larta të qeverisë shqiptare dhe qeverive rajonale. Ishin të ftuar gjithashtu përfaqësues të Institucioneve ndërkombëtare, investitorë të huaj dhe shqiptarë, përfaqësues të trupit diplomatik, etj.

Në përshëndetjen e rastit, kryeministri Berisha falenderoi të ftuarit të cilët me pjesëmarrjen e tyre, në këtë ngjarje shumë të rëndësishme për vendin, dëshmuan respektin dhe besimin tek Shqipëria dhe mundësitë që ofron ajo.

Më pas, Kryeministri Berisha paraqiti një sërë arritjesh dhe progresesh të shënuara nga qeveria shqiptare, në harkun kohor të një viti pas mbledhjes së parë të Forumit në Shqipëri. Duke vlerësuar ndryshimet rrënjësore që ka pësuar vendi në rrafshin ekonomik, Kryeministri u shpreh se Shqipëria ka bërë hapa të sigurta drejt objektivit të saj më madhor për të qenë vendi më mikpritës dhe më i sigurtë për investitorët.

Në fjalën e tij , ndër të tjera, Kryeministri Berisha u shpreh:

“Forumi i Krans Montanës, i cili mbahet për herë të dytë në Shqipëri, është një ngjarje shumë e rëndësishme për vendin tonë,. Me këtë rast dua të falenderoj zotin Jean Pol Kartero, ekipin e tij, dua të falenderoj Kryeministrin Çeku dhe te gjithë të pranishmit, të cilët me pjesëmarrjen e tyre sot dëshmojnë një respekt të veçantë një besim tek Shqipëria dhe mundësitë e saj.
Ky forum që mblidhet pas një viti gjen një Shqipëri të ndryshuar, një Shqipëri e cila në harkun kohor të këtij viti, ka firmosur Marrëveshjen e Stabilizim-Asociimit me BE-në. Një Shqipëri e cila po punon intensivisht për zbatimin me seriozitt të marrëveshjes Ad-Interit me Be. Një vend, i cili ka dhenë prova të qarta të kontributit në sigurinë e brendhme, atë rajonale dhe më gjerë, dhe çka meritoi të merrte mesazhin e Samitit të Rigës si një nga vendet potencialisht të mundshme për anëtarësim në Nato, në Samitin e Bukureshtit, por Shqipëria e këtij viti është një Shqipëri mjaft e ndryshuar në rrafshin ekonomik, një Shqipëri që ka bërë hapa të sigurta drejt objektivit të saj më madhor për të qenë vendi më mikpritës, vendi në të cilin ju të zbatoni me lehtësinë më të madhe, me shpejtësi të madhe, me sigurinë më të plotë, projektet dhe endrrat tuaja. Në harkun kohor 1 vjecar ne kemi bërë ndryshime të mëdha në sistemin fiskal, mund të them një revolucion të vërtetë fiskal, me të cilin ne synojmë, Shqipëria vendi me barrën fiskale mnë të ulët në Evropë. Nga 1 korriku deri në 1 janar ne instalojmë taksën e sheshtë me 10 %. Ne ulëm me 30 % kontributet për sigurimet shoqërore, ulje të tjera të ndjeshme do të bëhen në muajt që vinë. Kemi ulur çmimin e energjisë për biznesin 33-45 %. Kemi transformuar tërësisht burokracinë ndaj tyre, nga 42 ditë, u zbrit në 8 ditë afati, për regjistrimin e bizneseve, por tani është kompletuar regjistri elektronik i biznesit dhe së shpejti instalohet One Stop Shop, nëpërmjet një programi e sponsorizuar nga Agjencia amerikane e ndihmës në kuadrin e pragut të llogarisë së mijëvejcarit. Hapa shumë të rëndësishme janë shënuar në aspektin ligjor. Është miratuar ligji i ri i partneritetit publik, privat, është miratuar ligji i ri i prokurimeve dhe Shqipëria brenda 2 ose 3 muajve do të jetë vendi i prokurimit elektronik, të plotë.

Po punohet për përmirësimin e administratës fiskale, po në kuadrin e programit të pragut të Mijëvjecarit. Ne do të vendosim së shpejti sistemin e integruar tatimor, taksën on-line dhe elektronike. Janë hequr barrierat doganore. Pra mendoj se janë bërë hapa shumë serioze në drejtim të përmirësimit të klimës së biznesit.

Një përpjekje të madhe dhe të gjithanshme po bëhet për të vendosur vendin në moshën dixhitale. Është një detyrë e vështirë. Ky vend edhe tani ka një shkallë penetrimi të papranueshme të kësaj teknologjie, por ky vend po punon me insistim dhe vendosmëri të madhe për të kapur plotësisht moshën dixhitale, si leva e Arkimedit, që të shkëputet me shpejtësi nga qindra dhe mijëra lidhje të panevojshme.

Përmenda pak më parë regjistrin elektronik që vendosim së shpejti. Krahas tyre janë doganat elektronike, taksat, janë prokurimet, shkollat. Së shpejti hapet tenderi për sistemin më të avancuar të identifikimit të qytetarëve. Kartat e identiteti, pasaporta dixhitale. Po bëhet dixhitalizimi i arkivave të pronësisë. Programi i internetit për shkollat po ecën me shpejtësi dhe do të kompletohet brenda vitit 2008. Këto përpjekje kanë dhe rezultat e tyre të prekshme. Po të vështrosh tek ato Shqipëria, I përngjan shumë një ndërtese në ndërtim, ku jo të gjithe elementët që ka projektuar arkitekti, mund ti shohësh me syrin e parë, por rezultate janë të dukshme. Institucionet ndërkombëtare besojnë dhe ky është dhe mendimi ynë se ne se jemi në një shkëputje realisht të fuqishme, se ekonomia ka fituar një entuziazëm të admirueshëm. Krediti për ekonominë rritet me shpejtësi shumë të madhe dhe ky kredit në masën 70 % I është adresuar biznesit. Indeksi i kërkesës është shumë I madh. Indeksi i shitjes është dyshifror. Eksportet janë rritur vitin e kaluar me 20 %. Dhe këtë vit pavarësisht nga aplikimi i marrëveshjes së Ad Interit me BE në katër muajt e parë të këtij viti eksporti është dyfishuar në krahasim me katërmujorin e parë të viti 2006. Parashikohet një rritje 6 % por jami bindur se do të jetë më e madhe. Duke I lënë mënjanë statistikat, janë disa tregues të tjerë shumë herë më të rëndësihëm se këto që citova. Është prania juaj sot këtu. Midis jush ka kompani dhe përfaqësues të kompanive të mëdha të rajonit dhe të Europës, që parashikojnë investime dhe projekte investimesh në Shqipëri shumë miliarda eurosh, që keni sjellë për fusha të ndryshme, projekte gjigande, jo vetëm për këtë vend të vogël me mundësi të mëdha, por për rajonin në tërësi. Në vitin 2006 krahasuar me viti 2004, investimet e huaja u rritën 4 herë të marra për frymë. Ato kanë qenë 28 dollarë për frymë dhe arritën në 130 dollarë për frymë. Rritja prej disa herë është e lakmueshme, por vlera absolute nuk është e pranueshme. Prandaj dhe unë jam shumë i sigurtë se ky vit do të njohë një rritje shumë herë më të madhe.

Shqipëria ofron realisht mundësi të mëdha. Është njjë vend me stabilitet makroekonomik të admirueshëm, terguesit e saj makroekonomik janë identikë me Finlandën. Ka një rritje ekonomike rreth 6 %, një inflacion prej 2,4 %, një deficiti buxhetor 2,6 %.Por Shqipëria ka avantazhe të tjera shumë të mëdha. Ka krahun e punës ndër më dinamikun, më të ri , më të leverdisshëm në Evropë. Vetëm pak muaj më parë kompani të mëdha italiane lanë Kinën për të vendosur sipërmarrjet e tyre dhe për të investuar në Shqipëri. Unë e konsideroj këtë një vendim shumë të mencur. Shqipëria ka një pozicion gjeografik të shkëlqyer. Briri perëndimor i Gadishullit është porta e Evropës drejt Ballkanit dhe porta e Ballkanit drejt Evropës.

Shqipëri ka poptenciale të mëdha, burime të mëdha natyrore. Bregu i saj ndër më të bukurit është në tërësi i pashfrytëzuar. Malet janë të paprekura. Vendi është shumë I pasur në ujëra, një ndër më të pasurit të Evropë. Janë shfrytëzuar gjithësej vetëm 6 miliard kë/h potencilat ujore të vendit. 14 apo 15 miliardë të tjera janë për tu shfrytëzuar. Shqipëria është vendi i depozitave të mëdha minerale, një nga vendet më të pasura në Evropë , në krom, nikel , baker, si dhe minerale të tjera.
Me standartet që ne po vendosim, me barrën fiskale më të ulët, me parqet industriale që janë në krijim e sipër, ne realisht ju ofrojmë ju mundësi të mëdha dhe asnjëherë nuk duhet të shikoni tek tregu kufijtë e Shqipërisë. Një marrëveshje e nënshkruar në Bukuresht krijon një zonë të tregtisë së lirë nga Kroacia në Moldavi. Dhe marrëveshje të tregtisë së lirë me vendet e rajonit po zbatohen cdo ditë e më shumë.

Ndaj dhe duke ju uruar sukses unë shpresoj që të ndiqni shembullin e shkëlqyer të dhjetra e dhjetra kompanive të mëdha që iu bashkuan biznesit shqiptar gjatë këtij viti. “San Paulo IMI”, Societe Generale, Banka Popolare, janë tre banka që janë vendosur me shpejtësi në Shqipëri. Kompani te rendesishme i janë bashkuar tregut të sigurimeve. Gjithashtu EVN, Vatech, Strabag, Alpine, tre granit, General Electrik e dhjetra e dhjetra kompani te tjra, konsorciumi ACG, Falcione, pra jane një listë e gjerë dhe nuk mun dtë mos harroj komopai të tjera shumë të rëndësishme që gjatë këtij viti kanë nisur punën në Shqipëri në sistemin Bankar të sigurimeve, në cimento, në sektorin energjitik. Disa prej tyre kanë përfituar nga nismë “Shqipëri një euro”, e cila është përfshirë tërësisht në ligjin e partneritetit publik privat. Edhe njëherë dua tu përshëndes përzemërsisht për praninë tuaj këtu, për nderin e madh që i keni bërë Shqipërisë me besimin që i keni dëshmuar.

Ju faleminderit.”

Faqja zyrtare e Kryeministrisë

[DYDRINAS]

Faqja zyrtare e Forumit:

http://www.cmf.ch/_sAlbania/2007/index.php?l=uk&PHPSESSID=e768188763e0f1aaa69abdb5f7d5f2be

[Albo]

Carteron: Kompanitë e huaja, të interesuara për Shqipërinë

Nga Enton Palushi


Flet me pasion për ekonominë shqiptare. Në hollin e “Sheraton”-it rrethohet nga emra të njohur të botës së biznesit dhe diplomacisë ekonomike. Quhet Jean Paul Carteron dhe ka arritur që të sjellë sërish në Tiranë forumin “Crans Montana”, kësaj here me investitorët më të mëdhenj në Europë. Pranon të flasë pak, pasi del nga një sallë, ku spikasin logot “Visa”, “Siemens”, “T-Mobile”, “Intesa SanPaolo”, “Carl Zeiss”, EVN. Thotë që interesi për Shqipërinë është rritur ndjeshëm, ndaj dhe nuk do kishte një zbarkim të tillë. Carteron shpjegon në intervistë se, si rrallë ndonjëherë, po bëhet një punë e jashtëzakonshme për krijimin e një ambienti miqësor për investimet e huaja. “Apo jo?” dhe tregon emrat që kanë zbarkuar edhe nga Katari për të parë një vend ku mund të hedhin para dhe investime.

Zoti Carteron, sërish “Crans Montana” në Tiranë. Pse një aktivitet i tillë për herë të dytë?

Arsyeja ishte që të vazhdonim me dinamizmin e implementimit të së parës. Prej dy vjetësh, diçka ka ndryshuar në Shqipëri dhe mendoj se mund të shpresohet përsa i përket integrimit rajonal, ndërkombëtar dhe zhvillimit ekonomik. Vitin e kaluar nuk ishte aq e lehtë të tërhiqje kompanitë të vinin këtu. Këtë vit kemi një numër të konsiderueshëm të grupeve ndërkombëtare, kemi mobilizuar përfaqësuesit nga vende të pasura arabe si Katari, Omani, Bahreini, etj. Këto vende janë duke kërkuar të investojnë jashtë dhe vijnë në Shqipëri, sepse ata e dinë gjithashtu se çfarë ndodh këtu.

Gjërat po ndryshojnë, sepse politikat e implementuara nga qeveria janë tërheqëse dhe të besueshme. Kur ke një vend si Shqipëria, që vjen nga një background shumë i vështirë, kushti i parë që një investitor kërkon është besueshmëria. Qeveria e Berishës është e besueshme. Shpresoj se do të arrijë suksese. Nuk është e lehtë, por jashtë vendit është perceptuar pozitivisht.

Qeveria shqiptare ka ndërmarrë një sërë nismash ligjore, duke pretenduar se ato do të krijojnë klimë të favorshme për biznesin dhe zhvillimin e shtetit ligjor si: ulja e taksave, pagimi i gjobave, si masë për vjeljen e detyrimeve, si dhe caktimi i nivelit të pagave për sektorët. Por, ka ndodhur se ligjet janë kundërshtuar nga bizneset. Pse ndodh një gjë e tillë, sipas jush?

Përsa i përket ligjit të gjobave, kur qeveria gjen një biznes që nuk ka paguar detyrimet ndaj saj, ajo mund ta detyrojë biznesin t’i paguajë këto detyrime, të paguajë 100 % për qind masën e parave që ka fshehur dhe 50 % të gjobës. Kur bën një reformë në një vend ku ligji nuk vepron, në një vend si i juaji, ku mafia ka qenë jashtëzakonisht aktive dhe situata duhet të ndryshonte (dhe po ndryshon), nuk mund ta pastrosh shtëpinë, duke qenë 100 për qind efiçent. Kur përdor fshesën me korent ndodh që dëmton muret, apo dëmton edhe pikturat në mur.

Mendoj se shembulli që ju dhatë nuk është shumë i rëndësishëm, sepse zhvillimi ekonomik i Shqipërisë nuk varet gjithmonë nga zhvillimi i kompanive lokale, të cilat kanë vepruar me ligje specifike, por është e nevojshme që të tërhiqet biznesi ndërkombëtar, është e nevojshme të zhvillohen shkëmbime ekonomike. Nuk jam një ekspert i ekonomisë shqiptare, nuk jam në gjendje të gjykoj me saktësi atë që thoni ju, ka vetëm një pikë që është shumë e rëndësishme, kompanitë e huaja janë të interesuara të vijnë në Shqipëri. Kjo tregon se ato ndihen më të sigurta, më të qeta dhe se korniza ligjore është më e mirë. Kështu që, duhet parashikuar që 10-20 % do të jetë një dëm anësor, por mendoj se nuk mund ta shmangësh diçka të tillë.

Thatë që ka një interes nga kompanitë e huaja për të investuar. A mund të na flisni në terma konkretë për këtë çeshtje?

Vërej një interes të madh në turizëm. Së bashku me Kroacinë dhe Malin e Zi, ju keni burime të jashtëzakonshme në lidhje me zhvillimin e turizmit. Vërej shumë njerëz dhe investitorë që janë të interesuar. Kam dëgjuar një interes të madh në sektorin e energjisë (sepse ju vuani mungesën e energjisë), gjithashtu në manaxhimin e burimeve ujore. Këto gjëra janë shumë konkrete. Nuk mund të them më tepër, sepse nuk jam i përfshirë në biznes, kurrë s’kam qenë i interesuar për biznes, asnjëherë nuk do të më shikoni të përfshirë në biznes. Qysh prej 20 vjetësh kam ndihmuar që njerëzit të bashkëpunojnë, por nuk kam qenë asnjëherë personalisht i përfshirë në biznes. Unë nuk i njoh detajet, por dëgjoj rreth meje që njerëzit po afrohen në sektorë të veçantë të ekonomisë shqiptare.

Kryeministri Berisha tha në nisje të forumit se, Shqipëria ka një ambient makroekonomik të krahasueshëm me Finlandën, por është më tërheqëse për shkak të vitalitetit dhe krahut të punës. Por, dy elemente që duket se e bëjnë të vështirë tërheqjen e investimeve të huaja mbeten infrastruktura e dobët dhe një administratë sërish problematike, e akuzuar madje edhe nga ministra të kabinetit “Berisha”?

Kjo është një çështje ku media ka një rol të rëndësishëm, duhet ndryshuar fryma e publikut. Ju duhet t’iu mësoni brezave të rinj se vëmendja ndaj interesave publike meriton respekt; se korrupsioni nuk është një gjë e mire. Duhet të largoni nga skena politikanët e pandershëm, megjithëse asnjëherë nuk mund të gjesh politikanë 100 për qind të ndershëm, por masa e pandershmërisë duhet të minimizohet. Asnjë vend nuk mund t’iu japë leksione për këtë. Madje edhe në Gjermani dhe Francë ka korrupsion, edhe në Amerikë. Shikoni rastin e Wolfovic. Është e trishtueshme ta shikosh një njeri në këtë gjendje. Megjithatë, njerëzit nuk duhet të tregohen fatalistë, por duhet të jenë pro veprimit. Por, votuesit, qytetarët duhet të reagojnë kur shikojnë gjëra të tilla.

Mendoj se duhet ta pastroni vendin tuaj. Nuk e them këtë, ngaqë kam marrëdhënie shumë miqësore me kryeministrin tuaj, por mund të them se ky njeri është jashtëzakonisht i sinqertë. Unë e njoh atë qysh prej ’92-shit. Përsa i përket ndershmërisë së tij si person, kam takuar shumë pak njerëz që meritojnë kaq respekt. Si njeri, si politikan, ashtu si Sarkozi-ja, ai ka shumë cilësi pozitive, mund të ketë edhe të meta, por ai ka së pari cilësinë kryesore, ndershmërinë dhe së dyti entuziazmin. Më besoni, fjalimi i tij dje ishte shumë i fuqishëm. Ishte një fjalim militant, sepse në një vend si ky, ju keni një njeri kaq pasionant me të cilin mund të jesh ose mund të mos jesh dakord, por ai është pozitiv dhe në qoftë se nuk keni një njeri të tillë, atëherë ju do të keni një njeri monolitik, sepse shoqëria juaj nuk është aq e evoluar sa t’iu japë shumë mundësi zgjedhjeje, siç kemi në Francë, Itali, Gjermani etj. Ju jeni në betejë për zhvillim, në luftë. Populli juaj është shumë i ri. Jeni të lodhur me mënyrat e vjetra manaxhuese. Tani ju dëshironi të shikoni përmirësim, ndryshim. Nuk do ta keni kurrë kryeministrin ideal, nuk do t’i keni kurrë ministrat idealë. Ju duhet të zgjidhni më të mirën që keni që t’u përshtatet ëndrrave dhe vizioneve tuaja, ta bëjë Shqipërinë një vend të respektuar në botë. Tani ka shkëmbim eksperience, të rinjtë udhëtojnë.

Dje mora një mesazh nga Greqia se, ata nuk duan që Maqedonia të përdorë emrin e saj, por të përdorë emrin Ish-Republika Jugosllave e Maqedonisë në emërtimet e vendosura në forum dhe unë iu thashë: “Shkoni në djall”. Të rinjtë nuk janë të interesuar më për këto pisllëqe. Askush nuk e çan kokën në është Maqedoni apo Ish-Republikë Jugosllave.

Me këtë, ne lufojmë për diçka që i intereson vetëm brezit të vjetër. E rëndësishme është vetëm që të kesh marrëdhënie të mira me këtë vend, gjërat kanë ndryshuar. Tani është koha që ju personalisht të luftoni për të ndaluar luftërat e politikanëve, humbjen e energjisë, potencialeve dhe fshehjen e shumë interesave financiare. Të rinjtë duhet të dalin në rrugë të kërkojnë manaxherë të mirë për vendin. Vendi juaj ka shumë potenciale dhe jam i bindur se në pak vite ju mund të arrini një progres të madh. Po ju garantoj se, midis forumit të vjetshëm dhe të sivjetshëm, unë vërej një ndryshim shumë të madh. Pjesëmarrësit ndihen më mirë, më të rehatshëm. Mbrëmjen e shkuar, pas takimit, pjesëmarrësit ishin në rrugë, në restorante, duke u takuar me njerëz. Kjo tregon që gjërat po ndryshojnë realisht. Brezi i ri në Shqipëri duhet të marrë frenat në dorë. Duhet t’i mënjanoni njerëzit që nuk meritojnë respekt. Ky është problemi juaj dhe media ka shumë përgjegjësi në këtë drejtim.

Zoti Carteron, ka patur akuza në vend se të tilla forma për të tërhequr investimet e huaja, si reklama në mediat e huaja, apo forumet janë thjesht një makiazh, që nuk prekin thelbin e problemit. Si i gjykoni ju këto akuza?

Këtu ka dy çështje. E para është universale. Kur “Crans Montana” vjen në një vend për të organizuar një eveniment të tillë, pa dyshim që qeveria përfiton për qëllimet e veta. Të gjitha qeveritë dhe politikanët bëjnë të njëjtën gjë. Po kështu ndodh edhe në Kroaci, Slloveni, Rumani. Nuk mund ta kritikosh qeverinë për diçka të tillë. E rëndësishme është se, falë emrit tonë, i cili njihet prej 20 vjetësh, kur ne organizojmë një takim, sjellim këtu një numër personash të cilët nuk do të vinin, por ata vijnë për hir të “Crans Montana”-s. Ne sjellim opinionbërës, vendimmarrës.

P.sh. Peter Medgyessy, ish-kryeministër i Hungarisë. Ai është njeri i nivelit të lartë në qarqet europiane. Ai vjen këtu se është miku im i vjetër dhe bën takime me ministra, me njerëz të biznesit etj. Dhe kështu, ai zbulon shumë mundësira, të cilat nuk do të mund t’i zbulonte në qoftë se nuk do të vinte këtu. Ne sjellim një grup vendimmarrësish, një vlerë më tepër. Dëgjova se “The Economist” do organizojë një konferencë me njerëz të biznesit. Mendoni që në vende siç janë Republika Çeke dhe Sllovenia, konferenca të tilla zhvillohen çdo dy javë. Ju keni nevojë për të tilla evenimente deri sa njerëzit ta zbulojnë Shqipërinë. Kur investoni jashtë vendit, ju përballeni me konkurrencë të madhe dhe shkoni atje ku është vendi më i sigurt dhe më e lehtë për të investuar. Ne duhet të krijojmë komunikim për të zbuluar vendin tuaj.

Zoti Carteron, i ftuar në këtë forum ishte edhe kryeministri dhe shumë funksionarë kosovarë. Si një organizëm që ka lidhje diplomatike, a mund të na thoni çfarë keni bërë për Kosovën, qoftë në rrafshin politik, qoftë në atë ekonomik, duke marrë parasysh faktin se, ardhja në jetë e një shteti të ri do ketë vështirësi të mëdha ekonomike?

Unë e kam përkrahur Kosovën që në vitin 1992. Falë presidentit të atëhershëm Berisha, kam takuar ish-presidentin Rugova dhe ne kemi qenë shumë të angazhuar në mbështetjen e pavarësisë së Kosovës. Kosova ka vuajtur shumë dhe është e lehtë të harrosh se çfarë i ndodhi popullsisë kosovare gjatë luftës. E sotmja është duke ndryshuar shpejt. Më kujtohen mijëra kosovarë që largoheshin nëpër borë për t’iu shmangur masakrave serbe. Kjo qe vërtet e tmerrshme. Kam qenë shumë i afërt me Rugovën dhe njëherë organizuam largimin e tij për në Zvicër me një avion privat. Në qoftë se shikojmë në të ardhmen, jam i bindur se gjithë popujt e ish-Jugosllavisë kanë shumë pika të përbashkëta. Është shumë e mundshme që nga Maqedonia deri në Slloveni të krijohet një formacion i ri ekonomik, por së pari duhet të likuidojmë të shkuarën.

Gazeta Tema