Njė monument mė pak
Pas grabitjeve tė njėpasnjėshme, braktiset pėrfundimisht manastiri 700-vjeēar i Pepelit
(he shyqyr...sa me fat jemi...-BARAT)
Grabitjet e njėpasnjėshme dhe shpėrfillja e gjatė nga ana e kujdestarėve tė kishės ortodokse dhe tė monumenteve tė kulturės kanė pasuar me braktisjen pėrfundimtare tė manastirit 700-vjeēar tė Pepelit, njė objekt i rrallė kulti nė inventarin e pasurisė sė madhe tė trashėgimisė kulturore. Gjatė kėtyre 5-6 viteve tė fundit, tempulli dhe ikonostasi i manastirit tė njohur 700-vjeēar tė Pepelit, qė ndodhet nė Komunėn e Dropullit tė Sipėrm nė rrethin e Gjirokastrės, ėshtė vjedhur dhe dėmtuar nė mėnyrė tė pėrsėritur nga persona ende tė paidentifikuar prej policisė, por deri tani as policia, as kujdestarėt e monumenteve dhe as pėrfaqėsuesit e Mitropolisė sė Kishės Ortodokse nuk kanė arritur tė zbulojnė autorėt dhe tė sensibilizojnė opinionin e institucionet pėrgjegjėse pėr kėtė pasuri nė rrezik zhdukjeje.
Manastiri i Pepelit, njė prej 10 manastireve tė vjetra dhe tė njohura ortodokse tė luginės sė Drinos, ėshtė i vendosur mbi njė kodėr tepėr dominuese nė juglindje tė fshatit Pepel, pikėrisht nė pjesėn ku ka edhe zanafillėn e vet lumi Drino dhe lugina e Dropullit. "Grabitėsit nė tė gjitha rastet kanė hyrė nė mjediset e kishės sė vjetėr tė manastirit, duke thyer derėn e jashtme dhe pasi kanė kryer grabitje e dėmtime nė pjesėn e tempullit, nė pjesėt e ikonostasit me dru tė gdhendur dhe pasi kanė marrė disa ikona tė vjetra me pėrmasa tė mėdha janė larguar pa hasur asnjė problem", thotė i shqetėsuar pėr gazetėn "Shqip" zoti Kosta Ēavo, njė banor i vjetėr i fshatit. Grabitjen e shpeshtė tė kėtij objekti tė rrallė tė krishterimit, sipas tij e favorizon edhe vendosja e manastirit nė njė distancė tė madhe nga qendrat e banuara, qė arrin deri nė afro dy kilometra larg Pepelit, i cili ėshtė fshati qė ndodhet mė pranė tij dhe prej nga ka marrė edhe emrin ky vend i shenjtė.
Gjendja teknike e afreskeve, tė cilat mbulojnė pothuajse krejt muret dhe tavanet e kėtij monumenti tė rrallė, aktualisht mbetet mjaft e rrezikuar tė asgjėsohet, pasi bloza, pluhuri dhe tymi i kanė mbuluar ngjyrat origjinale tė afreskut dhe i kanė bėrė tė padeshifrueshme pamjet qė pėrmbajnė pikturat murale me vlera tė jashtėzakonshme.
Nuk janė kujtuar pėr kryerjen e restaurimit as Drejtoria Rajonale e Monumenteve, qė e ka nė listėn e objekteve monumentale nė ruajtje, por as Mitropolia e Kishės Ortodokse Autoqefale e Gjirokastrės, qė e ka nė varėsi e kujdestari si objekt fetar", shpjegon njė banor tjetėr, 78-vjeēari Vasil Gjoni, banor i Pepelit dhe njėkohėsisht njeriu qė mban ēelėsin e kishės sė manastirit 700-vjeēar tė Pepelit dhe qė ėshtė tepėr i ndjeshėm pėr fatin e kėtij manastiri, pasi kur ishte fėmijė i vogėl ėshtė rritur jetim nėn kujdestarinė e murgjve kallogjerė tė kėtij manastiri.
Vangjel Ēami, njė tjetėr "djalė manastiri", sikurse u thotė tė gjithė atyre qė janė rritur nėn kujdesin e kallogjerėve tė manastirit tė Pepelit dhe bashkėshortja e tij, Eleni, tė dy 70-vjeēarė janė njerėzit qė kujdesen vullnetarisht pėr ruajtjen e manastirit.
Shumė vite mė parė, kėtu silleshin dhe rriteshin fėmijė jetimė dhe tė lindur nga marrėdhėnie jashtėmartesore, thotė kujdestarja Eleni Ēami, por tani ky vend ėshtė katandisur si mos mė keq.
Manastiri 700-vjeēar i Pepelit mbahet mend nga vendasit si vendi i shėrimit dhe pėrtėritjes tė tė sėmurėve mendorė, si vendi i organizimit tė panairit tė Shėntriadhės, qė njihej si festa mė e madhe pėr besimtarėt e krishterė dhe pėr banorėt e disa krahinave si Dropulli, Vurgu, Pogoni, Gjirokastra dhe Janina, si streha e vetme ku mbaheshin dhe rriteshin fėmijėt jetimė, tė braktisur, handikapatė dhe fėmijė tė lindur nga marrėdhėnie jashtėmartesore. Manastiri i Pepelit, sipas tregimeve tė vendasve, pėr shėrimin e tė sėmurėve ka pasur 40 dhoma, nė tė cilat njerėzit qė kėrkonin shėrim qėndronin rreth 40 ditė, kohė gjatė sė cilės ata kryenin rite dhe lutjet qė u rekomandonin kallogjerėt (murgjit). Manastiri ka pasur mjaft prona, si toka bujqėsore, kullota, kope me bagėti tė imta, lopė, bletė etj.
Braktisja e parė e manastirit tė Pepelit ishte prezent nė vitin 1967, kur diktatura komuniste, me propagandėn dhe ndėrhyrjen e saj brutale, ndaloi besimet fetare nė Shqipėri, por edhe pas ndryshimit tė sistemit politik nė vitin 1990, manastiri 700- vjeēar i Pepelit nuk arriti tė rikthehej nė pozicionin e tij tė dikurshėm. Pas ndryshimeve politike tė vitit 1990 kanė rinisur pelegrinazhet dhe ritualet e dikurshme. Besimtarė tė ndryshėm, jo vetėm banorėt e krahinave pėrreth, por edhe tė krishterė tė ardhur nga Tirana dhe qytete tė tjera tė vendit, nga tregimet e familjarėve tė tyre besojnė se aty mund tė gjendet shėrim. Ata kanė besim nė vlerat ēudibėrėse tė kėtij vendi tė shenjtė, prandaj e frekuentojnė jo vetėm nė ditėt e shėnuara. Sidoqoftė, ky objekt i rrallė i krishterimit ortodoks po lihet nė harresė dhe nė mėshirė tė grabitėsve ordinerė.
Krijoni Kontakt