Etniciteti i Vojsaves

[Arcas]

Ca temash mo Styx, apo enderrone ? Temat jane fshire me kohe. Nuku e shikone si i biene postimet dynjase ? A thua ti se keta qe zografisne ketu shkruajne tek rromanca ?

[Baptist]

Jo ore? Pse e kane fshire temen e Oroshit? Temat e Maates, Oroshit dhe Dodones zhvillojne tre parabolat kyc te historise se lashte te popullit tone.

Kryesia, a mund te vini nje link ketu per temen e Orokut? Ose po qe e mundur bashke me temen e MAAT t'i vini ne kryetema. Shpresoj te mos bjere njeri nga avllia.

[Gostivari_usa]

Sikur Gjergj Kastrioti te ngrihej nga varri e te vinte te lexonte Forumin Shqiptar, se si ata qe pretendojne te jene pasardhes se tij e kane per turp qe nena e tij ishte serbe, apo per faktin qe babai i tij dhe vellai i tij jane varrosur ne Malin e Shenjte, ne token qe i dhuruan nje manastiri serb, ai nuk do te gjente dot fjale te pershkruante habine e tij me shqiptaret e sotem.

Gabimi njerezor qe shume nga ju bejne, eshte se mundoheni te gjykoni historine e shekullit te XV me syzet e shekullit te XXI. Ne ate shekullin e XV, arbereshet, serbet e greket nuk ishin "armiq", por miq e popuj vellezer ballkanike. Keshtu qe mos u habisni kur mesoni qe nena e Gjergj Kastriotit mund te kete patur gjak sllav.

Gabimi tjeter i madh qe ju beni eshte minizimi i figures se Gjergj Kastriotit si nje hero i lirise se mbare popujve Ballkanike, jo vetem atij shqiptar. Te gjithe popujt ballkanike pa perjashtim shohin tek figura e Gjergj Kastriotit simbolin e qendreses dhe lirise. Prandaj i pare ne kete aspekt, Gjergj Kastrioti nuk eshte vetem nje hero shqiptar, ai eshte nje hero ballkanik, evropian, boteror. Ai i perket mbare botes, jo vetem ne shqiptareve.

Albo

Dmth qe sipas teje , vetem se nena e Skenderbeu paska pasur nje emer qe sot duket si emer Serb , neve duhet te pranojme qe ajo ka qne serbe ?!!!
Nqs bazohemi ne kete llogjik , ateher del qe edhe Migjeni ka qene serb , del qe edhe Teodor ( Theodor ) Haxhi Filipi ka qene grek , e ku ta di une se cfar !!!
Mbas kesaj logjike te prishur del qe Nene Tereza ka qene Maqedone !!! Nese nuk e di i jati i saj ka pasur emrin Kole !!!
Pastaj nje nder mesuetit e pare shqiptar ne rrethin e mavroves ( ne afersi te Gostiarit ) del qe edhe ky nuk ka qene shqiptar edhe pse ka hapur shkollen e pare shqipe ne Nistrove , behet fjale per Josif Bagerin etj etj .

Te kishte qene Skenderbeu gjalle , dhe te kishte lexuar vargjet tua , qe ti nenen e tij me gjak te paster shqiptareshe e ben serbe , do te kishte varur !!!

Eshte turp , per nje shqiptare qe bie pre e propagandes serbe ose greke .
Pa dyshim per ty Albo edhe Millosh Obilici ( Millosh Kopilici ) eshte serb . Serbet kete person e konsiderojne heroi e tyre me te madh !!! Por , ai kurre nuk ka qene serb , vetem ca shkronja i kane ndruar dhe e kane be te vetin !!!

500 vite histori , brez pas brezi tek populli i jone jane percjellur mite dhe legjenda , valle pse nuk eshte percjellur ky fakt poashtu brez pas brezi ?!!! Heroi me i madh shqiptar , ka nenen serbe ?!!! Lajm senzacional !!! Dhe 500 vite ky lajm nuk eshte percjellu brez pas brezi ?!! Pse ?!!
Ndoshta sepse ne ate kohe nuk ka qene e vertete ?!! Dhe sot dalin ketu njerez pa turp dhe thuan qe nena ka qene serbe ?!!!

99% mendohet qe nena e Skenderbeut ka pasur prejardhje nga fshati Gradec , rrethi i Gostivarit , Tetoves , me nje fjale Pollogut . Dhe ky fshat kurre nuk ka pasur serb , bullgare ose maqedon !!!

Me respekt Gostivari_usa

[Albo]

Dmth qe sipas teje , vetem se nena e Skenderbeu paska pasur nje emer qe sot duket si emer Serb , neve duhet te pranojme qe ajo ka qne serbe ?!!!

Ti duhet te pranosh ate qe te meson shkenca me emrin histori, dhe ata shkencetaret qe e kane emrin historiane. Por qe perpara se te pranosh duhet te lexosh ca me shume histori qe te mos te shpalosesh injorancen tende historike sic ke bere me lart.

Dhe historia nuk studiohet me paramendimin e faktimit te paragjykimeve, por studiohet me objektivin e njohjes se te VERTETES HISTORIKE TE NGRITUR MBI FAKTE HISTORIKE.

Mua nuk me intereson ta nxjerr Vojsava Kastriotin si shqiptare apo si serbe, mua me intereson te mesoj TE VERTETEN HISTORIKE, cilado qofte ajo.

Albo

[malo666]

sa i madh qe je o albo te morrsha te ligat.
po mire neqoftese kerkone te verteten historike a nuk do mjaftonte dicka me shume sesa hipoteza, qe meqe shqiptaret, greket, e serbet ishin miq atehere vojsava detyrimisht do te kishte qene serbe? po ne rradhe te pare te intereson fakti qe ne atezone nuk ka pasur popullsi serbe?

une e thash dhe me pare, nuk e caj koken shume se cfare origjine ka pasur nona kastrabeut, mundet te kishe qene dhe kineze dhe une s'do ta caja ****** shume, po do duheshe dicka me shume sesa emri i saj qe ta bente serbe apo bullgare. une s'kam gjetur asnje burim historik mbi prejardhjen e saj. pastaj pse do kishin serbet apo bullgarit mbiemer shqiptar? triballi s'do te thote asgje ne serbisht. ketu kuptohet qe shqiptaret e asaj kohe do kishin dhe emra serb apo sllave, sepse ne fund te fundit, shtesat fisnike gjithmone identifikohen me nje kulture me te sofistikuar se sa ajo vendalie, shqiperia kishte qene e pushtuar per me shume se 5 dekada, as diskutohet qe aristokracia shqiptare do adoptonte emra sllave. 10 vjet ju desh galve te merrnin emra latine mbas pushtimit te cezarit, edhe ketu po flasim per nje kohe ku s'ka pasur as sistem kishtar dhe asgje.

[Ermal 22]

Ne fakt, edhe origjina e familjes se Kastrioteve eshte nga Epiri veriut, pra greke. Keto jane te vulosura me ferman. Kush eshte kondra, te marre plackat dhe te ike nga debati se ligji jam une.

Beselidhja e njohur bashkuese e 1444 u be ne Lezhe dhe jo ne Athine. Skenderbeu krijoi principaten shqiptare te Arberit, e cila territorrialisht shtrihej kryesisht ne Shqiperine e mesme e qendrore, dhe jo ne Epir. Heroi yne kombetar u varros ne nje katedrale shqiptare katolike ne zonen e Lezhes. Nenen jo shqiptare e kishte dhe babai i Zogut, por askush nuk e sheh ish mbretin Zog si 'hungarez'. Eshte e qarte se babai princ, per ceshtje forcimi lidhjesh martohej me gra te familjeve fisnike te fqinjeve, por dihet se atehere shoqeria ish me patriarkale dhe djali rritej e kishte krenarine e babait.
Sic e tregon materiali me poshte, Kastrioti u ndesh edhe me princa greke e serbe per ceshtje zoterimesh.
Ne nje leter derguar Giovanni Antonio, princit te Tarantos, Skenderbeu i shkruan
'you scorned our people, and compared the Albanese to sheep, and according to your custom think of us with insults. Nor have you shown yourself to have any knowledge of my race.'
Pra popullin apo njerezit e tij i quan shqiptare, dhe jo greke. Epiri, pa e ndare ne veri-jug, ka qene vazhdimisht i perzier, dhe me kete shprehje Skenderbeu e ka qartesuar etnicitein e tij duke treguar krenarine prejardhese.

[Zemrushja]

Mua nuk me intereson ta nxjerr Vojsava Kastriotin si shqiptare apo si serbe, mua me intereson te mesoj TE VERTETEN HISTORIKE, cilado qofte ajo.

Do isha shum kurioze te dija se c'fare kupton ti me te vertet historike dhe c'fare pranon ti si te vertet historike deri tani..

Nuk ka varr i madhi Gjergj Kastriot, sepse per bashkekohesit dhe armiqte e vet ishte kthyer ne nje perendi. Turqit me eshtrat e tij kane bere hajmali qe mos t`i prekte shpata.

Nese kane qene eshtrat e tij sigurisht..

[Ilmi Veliu]

Dr.sc.Ilmi VELIU

Nëna e Skënderbeut,Vjosava Tribada


Kumtese me rastin e Akademise Solemne kushtuar Kuvendit të Lezhës - Shkup

Të nderuar të pranishëm.

Kumtesa që do të lexoj, ka të bëjë më një polemikë që kemi pasur me profesorin tim të studimeve posdiplomike, Boban Petreski të Universitetit të Shkupit, ku unë arrita të mbroj temën e magjistraturës “Skënderbeu në burimet Osmane dhe Bizantine”, ku do të përfshihej edhe origjina e tij sipas burimeve Osmane. Edhe pse unë nga arhivat e Stambollit sigurova numër të madh burimesh, ku kronistët osmanë në mënyrë të drejtë për drejtë potencojnë se ai ishte shqiptarë dhe i biri i një shqiptari, profesori vazhdonte me kokëfortësi të kontestonte origjinën e nënës së Skënderbeut. Në fund u morëm veshtë që unë dhe ai të vazhdonim me hulumtimet tona dhe polemikën, që do të ishte jashta kornizave tw temës, temë kjo që iu dedikua vetëm Skënderbeut dhe trajtimit të tij nga kronikat osmane, që unë pastaj arrita ta mbroj me sukses para komisionit ku antar ishte edhe profesori I lartwpwrmendur.
Nëna e Gjergjit, që vazhdimisht është prezentuar si Voisava e që në latinishten dhe sllavishten e vjetër mund të deshifrohet dhe lexohet edhe si Vjosava, deri tani nuk ishte lëndë me interes të madh në hulumtimet publike. Si argument se emri Voisava mund të lexohet edhe ndryshe kamë marrë përkthimin e Barletit në gjuhën frënge të sh.18 ku emri i nënës se Skënderbeut është i shënuar si Veisava.
Shtylla gjenealogjike e Skënderbeut nga ana e nënës mbaronte vetëm me të dhëna personale dhe në ca momente me disa të dhëna të përgjithshme për prejardhjen e saj nga një fis aristocrat i Tribalëve të Pollogut.
Të dhëna burimore për Vjosavën janë të përmbledhura në dy burime kryesore:
1.Gjon Muzaka,në Gjenealogjinë e tij , në tri vende e përmend nënën e Skënderbeut.
2.Burimi i dyte eshte Marin Barletit, i cili duke informuar për prindërit e Skënderbeut thotë se nëna e tij ishte Voisava..
Gjon Muzaka në mënyrë eksplicite çon drejt mendimit se ajo rrjedh nga një familje shumw e lartw aristokrate, kurse Marin Barleti shënon se nëna e Skënderbeut ka qenë bija e njërit ndër më të njohurit të të parëve tribaldian i cili ishte sundimtar i pologut.
Unë duke përdorur metodën e historisë komparative për krahasimin e historisë politike të Pollogut dhe rajoneve fqinje, në dekadat e fundit të sh.14, me lajmet e dhëna burimore, pata mundësi ta identifikoj babanë e Vjosavës, e që ka qenmë sundimtar i Pollogut.
Sipas njohurive në shkencën e historisë, babai i Skënderbeut, Gjoni duke e marrë vendin e babait të tij, i cili llogaritet të ketë pasur pasuri të pa tundëshme edhe në krahinën e Dibrës, nga fundi i sh.14, u vu në krye të familjes së Kastriotëve. Në atë kohë ai qe martuar me Vjosavën. Njohuritë e këtilla i krahasojmë me lajmet e burimeve të dhëna, ku shënohet se babai i Vjosavës ishte mbret i Pollogut.

Nga këto të dhëna del se ai udhëhiqte me Pollogun para se të biente nën sundimin osman dhe mund të supozohet se Pollogu qe pushtuar shpejt pas pushtimit të Shkupit më 1392, koha kur në dokumente, si zotëri i Pollogut përmendet Gërguri dhe kufiri i shtetit të tij përputhej me atë të Vuk Brankoviqit.
Dokumenti më kryesorë dhe më i vlefshëm që e përmend Gërgurin si mbret të pollogut është shkrimi i eremonahut Mihajli nga Leshka e Pollogut, e që do të ketë qenë shkruar në vitet 1366-1371. Dokumenti thotë se prifti Mihon i fshatit të Pollogut Debrishtë na ka lënë disa shkrime, nga koha kur mbret i Pollogut ishte Gërguri.
Bullgari Ivan Ivanov, në veprën e tij “Bllgarski starini”, mendon se pas vrasjes së Vukashinit më 1371 te lumi Marica, me Maqedoninë lindore vazhdon të sundojë djali i tij krali Marko. Me që sundimtari i Pollogut, Gërguri kishte qenë i lidhur me Krali Marko që më herët, vazhdojnë që të sundojnë me teritoret e tyre duke pranuar që të bëheshin vasalë të Sulltanit.
Profesori im i nderuar dhe kundërshtari im shumë i madh rreth origjinës së nënë së Skënderbeut, Petreski, duke hulumtuar burime të shumta si “Stari srpski zapisi, nga L. Stojanoviq; Bëlgarski starini od Makedonija nga I.Ivanov; Q. Radojiçiq - Ko je podigao manastir Zaum; M. Diniq, Oblast Brankoviqa,; R. Mihalqiq, Kraj srpskog carstva,; M. Shuica, O Cezaru Gerguru, që të jetë sa më i fuqishëm në tezën e tij, më bëni një shërbim shumë të madh dhe unë nuk duhej të lodhem edhe aqë shumë por vetëm të analizojë burimet që ai i kishte hulumtuar.
Ai në bazë të burimeve ka vërtetuar se Tribalda është mbiemër personal i Vjosavës dhe nuk ka të bëjë me atë se ajo i ka takuar fisit të Tribalëve i cili fis ka qenë thrrakas dhe nuk është shtrirë në Pollog.
Si kundërpërgjigje, unë e kamë analizuar këtë mbiemër dhe kamë ardhur në përfundim se mund të deshifrohet vetëm me anë të gjuhës shqipe dhe ka për kuptim token e lagur, te balta, tri baltat, te rruga e baltës; toponime këto që edhe sot i hasim në vendbanimet shqiptare.
Pra sipas mbiemrit që ka përdorur nëna e Skënderbeut Vjosava Tribalta del se ajo ka qenë me origjinë shqiptare sepse mbiemri i sajë mund të spjegohet vetëm nëpër mes të gjuhës shqipe.

Argumenti i dytë që bie Petreski ëshë ai se ajo ka qenë e bija e Gergurit, mbretit të Pollogut, i cili pohim është plotësisht i pranueshëm sepse ai ka dokumente shumë të fuqishme se me të vërtetë në kohën për të cilën na flasim, mbret i Pologut ka qenë Gërguri, por ajo nuk i ndihmon kurgjë kolegut tim sepse emri Gërgur nuk është i origjinës sllave dhe mund të deshifrohet vetëm duke përdorur gjuhën shqipe. Pra Gërgur mund të ketë qenë emër që në thelb ka emrin e gurit dhe mund të ketë qenë emër dhe mbiemër Ger- Guri ose Guraz Guri, Gurit Guri, Gjergj Guri, emra e mbiemra që edhe sot përdoren tek shqiptarët.

Pra këto dy argumente rreth origjinës së nënës së Skënderbeut dhe babait të sajë jënë shumë të fuqishme, dhe duhet ta falënderoi kolegun tim, i cili duke dashur të më gjauj, guri i kthehet dhe i bie në kokë atij.

Kjo temë ka qenë dhe është vazhdimisht aktuale, por pas përkthimit të librit të Oliver Shmitt u ba edhe më aktuale. Unë para disa ditësh nëpër mes të Internetit dhe gazetës Lajm e revistës Albanica iu përgjigja Shmitit të cilin e kam shok dhe bashkpuntor të mirë, po edhe historianëve tjerë që shumë sende nuk i kanë të kjarta në lidhje më Skënderbeuë. Shmitt, po edhe shumë historianë tjerë që merren me këtë periudhë vazhdojnë ti hulumtojnë dhe analizojnë vetëm burimet latine dhe po ti analizojnë edhe burimet osmane që flasin për Skënderbeun do të shohin dhe do të binden se origjina e tij, babait të tij, gjyshit e stërgjyshit jënë pastër shqiptare, po edhe origjina e nënës së ti dhe gjyshit nga nëna jënë poashtu pastër shqiptare.
02, mars 2010, Shkup

Ilmi Veliu, hulumtues i Historise se Mesjetes

[666soldier666]

nena e gjergjit ka emere slav tashi ao slave apo jo se di

[Uriel]

Romakët do thonin: ''causa finita est'', por për të disatën herë; Pollogu nuk ishte mbretëri, por pjesë territoriale e Mbretërisë së Prilepit, e sunduar nga Marko Kraljeviç. Vetëm një Grgur koeçidon me periudhën historike sipas dokumentave arkivore, e ai është Grgur Brankoviç, vëllai i Vuk Brankoviç. Hulumtimet rreth etimologjisë së emrit Grgur, dhe shqiptarizimeve të tij nuk kanë vend në lidhje me Vojsavën, pasi është një trajtë sllave e emrit greko/latin Gregorios/Gregorius, që do të thotë ''shikues'', kështu që gurat mbetën në dorë. Hapi i rradhës është shqiptarizimi i Brankoviçëve në lidhje me prapashtesën viç, që tingëllon shqip.

Pjesa tjetër që përsëri ka të bëj me etimologjinë e fjalës Tribalda, bie sërisht poshtë, pasi ky emër që rrjedh nga antikiteti përdorej për të identifikuar sllavët e Pollogut. Nuk ka rëndësi nëse emërtimi antik nuk përputhej me popullsinë që emërtohej si e tillë në periudhën në fjalë, pasi shembuj të ngjashëm me emërtimin e tribaldëve sllavë kemi plot në gadishull. Megjithatë, debati rreth etnisë së Vojsavës mbetet i konsumuar. Ajo sipas argumentave faktive ishte ishte një bullgare, më pak një serbe, e akoma më pak një arbëre. Por në konceptimin e një fisniku mesjetar orthodoks si Gjon Kastrioti, etnia e gruas së tij nuk kishte kurrfarë vlere; siç nuk kishin antroponimet sllave të fëmijve që do e pasonin, dhe afria me serbët.

Ilmi, tu drejtova edhe në një temë tjetër por nuk mora përgjigje. Meqë je hulumtues i historisë mesjetare, dhe duke ndjekur vijën tuaj të ashtëquajtur dhe pretenduar si logjike, lind natyrshëm pyetja; Skënderbeu si shqiptar i pastër (diku pretendoje dardan), pse nuk e mori kurrë mundimin ta çlironte Kosovën që sundohej nga ai që më vonë do shndërrohej në krushkun e tij?!