Data historike

[no name]

1844 - Gjatë kohës së demonstrimit të Marinës amerikane me anijen e re të luftës "Prinston" përgjatë lumit Patomak, një nga topat e jashtëm të anijes shpërtheu. Si pasojë e këtij shpërthimi u vra ministri i jashtëm i shtetit dhe disa ministra e oficerë të tjerë.
1901 - Lindi kimisti dhe fizikanti amerikan Limes Pauling. Gjatë gjithë punës së tij shkencore ai fitoi çmimin Nobel në kimi në vitin 1954 dhe çmimin Nobel për paqe në vitin 1962.


1913 - Lindi regjisori i famshëm amerikan Vincente Minnelli. Për filmat e tij muzikor ai fitoi disa çmime 'Oscar'. Martesa e tij me aktoren e njohur Judy Garland në vitin 1950 solli në jetë aktoren dhe këngëtaren e famshme Liza Minnelli.

1918 - Doli në New York numri i parë i gazetës së përjavshme politike, shoqërore, letrare në gjuhën shqipe, pjesërisht në anglisht dhe në frëngjisht, organ i Partisë politike të shqiptarëve të Amerikës "Albania-Shqipëria". Kjo gazetë propagandoi idenë e bashkimit politik të të gjithë shqiptarëve si dhe popullarizoi figurat e shquara të Rilindjes Kombëtare dhe të Pavarësisë. Në këtë gazetë bashkëpunuan Ismail Qemali, Mihal Grameno etj.


1922 - Britania shpalli zyrtarisht pavarësinë e Egjiptit, por ruajti kontrollin e Kanalit të Suezit dhe mbrojtjen e vendit.


1931 - Sir Osvald Mosly formoi në Britaninë e Madhe "Partinë e re" me qëllim për të kthyer parlamentin nga një vend ku thuheshin vetëm fjalë në një vend të mirëfilltë pune. Në vitet e mëvonshme Sir Osvald Mosly u përfshi në Unionin Britanik të Fashistëve.
1933 - Një ditë pas djegies së parlamentit gjerman (Reichstag), Adolf Hitler bindi presidentin Hindenburg të firmoste një dekret, që pezullonte garancitë e lirisë së fjalës, të shtypit dhe të drejtën e mbledhjes së asamblesë.


1986 - Kryeministri suedez Olaf Palme, u vra nga një qitës në qendër të Stockholmit.
1996 - Princesha Diana pranoi, 'atë që ajo e ka quajtur dita më e trishtuar', të divorcohej nga burri i saj i çuditshëm, Princi Karl.


1996 - Rusia pranohet si anëtare e 39-të e Këshillit të Europës.
2000 - Shkencëtarë të Universitetit të Floridës arritën të shërojnë diabetin tek minjtë (kavie), duke iu transplatuar një sasi të konsiderueshme qelizash që sekretojnë insulinë, të prodhuara nga qeliza pankreatike të marra tek minj diabetike joobeze (pa dhjamë).
2000 - Arabia Saudite dhe Siria akuzuan Izraelin se po minon procesin e paqes në Lindjen e Mesme dhe i kërkuan atij të dëshmojë angazhimin për paqe, duke u tërhequr nga tokat arabe.


2002 - Presidenti i Madagaskarit, Didier Ratsiraka, shpall ligjin e luftës në kryeqytetin e vendit, Antanarivo, për vendosjen e rendit, disa javë pas protestave të opozitës për dhënien fund të regjimit të tij.
2002 - Tenorit spanjoll Placido Domingo i jepet urdhëri kombëtar i Legjionit të Nderit. Dekorata e lartë iu dha atij nga Hubert Vedrine, ministër francez i Punëve të Jashtme.

1913 - Lindi regjisori i famshëm amerikan Vincente Minnelli. Për filmat e tij muzikor ai fitoi disa çmime 'Oscar'.

1996 - Princesha Diana pranoi, 'atë që ajo e ka quajtur dita më e trishtuar', të divorcohej nga burri i saj i çuditshëm, Princi Karl.

Koha Jone

[no name]

1704 - Vdiq shkencëtari i madh anglez, Robert Huke. Ai dha një kontribut të madh në shkencat e astronomisë, kimisë dhe biologjisë. Gjithashtu ai zbuloi edhe ligjin e elasticitetit që mban edhe emrin e tij.
1791 - U miratua nga kongresi amerikan i pari ligj mbi të ardhurat. Ky ligj përcaktoi një zyrë të ardhurash për çdo shtet dhe njëkohësisht vendosi edhe taksë për pijet alkoolike.

1875 - Në sallën e "Opera Komik" të Parisit, u shfaq për herë të parë opera "Karmen", e kompozitorit francez Zhorzh Bize.
1911 - Lindi aktorja amerikane e filmit Xhin Harlou. Ajo u mbiquajt "bjondja e platintë", emër ky që iu dha menjëherë pas shfaqjes së filmit me të njëjtin emër.


1924 - Në vazhdim të reformave të tij për modernizimin e Turqisë, Mustafa Kemal Ataturku hodhi poshtë Kalifatin dhe përzuri nga Turqia Kalifin dhe familjen e tij.
1969 - Anija kozmike "Apollo 9" u lëshua në hapësirë me tre vetë në bord nga Kepi Kenedi. Ndihma kryesore e fluturimit të saj dhjetëditor ishte testimi i modulit hënor në orbitën e Tokës.


1983 - Lindi shkrimtari i shquar hungarez Artur Kestler, i cili më vonë u vendos në Britani ku dhe u vetëvra bashkë me gruan e tij. Ndër veprat e tij përmenden "Errësirë në mesditë".
1996 - Partia Popullore Konservatore e Spanjës, pas fitores së zgjedhjeve të përgjithshme, i jep fund sundimit të Partisë Socialiste Spanjolle me në krye Felipe Gonzales, sundim që kishte zgjatur për 13 vjet.


1996 - Vdiq shkrimtarja e famshme franceze, Margerit Dyra, e mbiquajtur "fëmija i tmerrshëm" i letërsisë franceze. Jeta e saj e jashtëzakonshme u bë një frymëzim për romane dhe filma të suksesshëm, midis të cilëve mund të përmendim skenarin e filmit të famshëm "Hiroshima, dashuria ime", e vitit 1959.


1997 – 93-vjeçari, Peng Zhen, një nga veteranët e Partisë Komuniste të Kinës, i konsideruar si një nga tre krijuesit e Kinës, vdiq në një spital të Pekinit.
1997 - Gjendet në flakë godina e gazetës së përditshme "Koha Jonë". Hedhja e disa bombave, sipas dëshmitarëve okularë, kryesisht në bodrumin e gazetës shkaktoi mjaft dëme, pothuajse dëmtoi katin e parë të ndërtesës si dhe mjaft materiale të tjera, që llogariten në disa mijëra dollarë.


2000 - Data 3 Mars shënon përvjetorin e dytë të një manifestimi pensionistësh rusë në Riga, i shpërndarë me forcë nga policia letone. Ky incident kishte shkaktuar një tension të ashpër mes Moskës dhe Rigës.


2000- Arkeologët irakenë zbuluan kohët e fundit në jug të vendit, rrënojat e një pallati që i përkiste epokës së para islamizmit. Kryetari i departamentit të arkeologjisë dhe të trashëgimisë ka deklaruar se, "pallati u ndërtua para epokës së islamizmit sipas një arkitekture të mrekullueshme. Midis rrënojave të pallatit janë zbuluar figurina, poçe balte, mjete kuzhine dhe objekte prej qelqi.

1911 - Lindi aktorja amerikane e filmit Xhin Harlou.
1997 - Gjendet në flakë godina e gazetës së përditshme "Koha Jonë"

Koha Jone

[no name]

1765- Lindi kimisti francez, Jozef Nicifor Niepse, pionier i fotografisë. Ai thuhet se ka prodhuar një fotografi në metal, e para e këtij lloji në botë.
1850- Lindi Tomas Garrig Masarik, patriot, dijetar dhe poet, që më vonë u bë presidenti i parë i Çekosllovakisë.

1887 - Me nismën e një grupi rilindësish dhe me përkrahjen e masave patriotike korçare dhe atyre të mërgimit, u hap në kushtet e pushtimit osman, Mësonjëtorja e parë shqipe në qytetin e Korçës. Në këtë shkollë, ku mësimi bëhej falas, mësonin nxënës të të gjitha besimeve, sekseve dhe shtresave. Nga ana e strukturës dhe e planit mësimor, kjo shkollë ishte mjaft e përparuar.

Jepeshin lëndët shkrim, këndim, gjuhë shqipe, gramatikë shqipe, histori e Shqipërisë, gjeografi, aritmetikë etj. Kjo shkollë funksionoi 15 vjet, duke përballuar kështu pengesat dhe vështirësitë e nxjerra nga pushtuesit dhe kleri antikombëtar. Shumica e atyre që mbaruan në këtë shkollë ishin veprimtarë të dalluar të lëvizjes për çlirim kombëtar dhe shoqëror.

Në përkujtim të kësaj shkolle të parë në vendin tonë data e 7 marsit është shpallur "Dita e mësuesit".
1876- Aleksandër Graham Bell mori patentën për shpikjen e telefonit.
1932- Vdiq kryeministri francez, Aristid Briand, i cili fitoi në vitin 1926 çmimin Nobel të Paqes. Ai ishte i pari që hodhi idenë e Shteteve të Bashkuara të Europës.


1936- Gjermania shkeli Traktatin e Versajës dhe Paktin e Lukarnos, duke ripushtuar zonën e çmilitarizuar të Rinit.
1965- Kancelari i Gjermanisë Perëndimore, Ludvig Erhard, deklaroi se Gjermania do të kërkojë vendosjen e marrëdhënieve diplomatike me Izraelin.


1989- Irani preu marrëdhëniet diplomatike me Britaninë për shkak të romanit të Selman Ruzhdiut "Vargjet satanike".


1995- Vdiq zbuluesi francez i polit, Pol Emil Viktor, i cili nga vizita e tij e parë në vitin 1934, kishte përshkuar pothuajse 500 mijë km deri në vizitën e tij të fundit në Antarktidë në vitin 1987.


1996 - Një Gjykatë e Stambollit dënoi shkrimtarin e njohur turk Jashar Kemal, në bazë të kufizimeve të ashpra të Turqisë, lidhur me lirinë e shprehjes. Kemali deklaroi se ishte dënuar për dy esse dhe se u shpall fajtor me të njëjtën akuzë edhe botuesi i tij, dënimi i të cilit u kthye në gjobë.


1999- Papa Gjon Pali II shenjtëroi, gjatë një ceremonie madhështore në bazilikën e Shën Pjetrit në Romë, tetë priftërinj dhe fetarë spanjollë, të vrarë gjatë luftës civile të vitit 1936, një laike gjermane, e cila vdiq në vitin 1925 dhe një fetar francez të shekullit XVII.


2000- Rreth 400 vetë që pretendonin se ishin "viktima të armëve kimike shitur Irakut nga Gjermania " gjatë konfliktit Irak-Iran (1980-88), manifestuan përpara ambasadës gjermane në Teheran për të kërkuar "dëmshpërblime".


2002 - Nxirren nga gërmadhat e Qendrës Tregtare Botërore trupat e dy oficerëve të policisë së Nju Jorkut, gjashtë muaj pas tragjedisë së 11 shtatorit. Pas shembjes së dy kullave binjake, 23 oficerë policie të Nju Jorkut humbën jetën gjatë përpjekjeve për të shpëtuar të mbijetuarit e tragjedisë.

1996 - Një Gjykatë e Stambollit dënoi shkrimtarin e njohur turk Jashar Kemal, në bazë të kufizimeve të ashpra të Turqisë, lidhur me lirinë e shprehjes.

1999- Papa Gjon Pali II shenjtëroi, gjatë një ceremonie madhështore në bazilikën e Shën Pjetrit në Romë, tetë priftërinj dhe fetarë spanjollë, të vrarë gjatë luftës civile të vitit 1936.

[no name]

1454 - Lindi Americo Vespuci, zbulues italian, i cili bëri shumë udhëtime në Botën e Re. Emri i kontinentit të Amerikës rrjedh nga emri i tij.
1890 - Lindi Vjacesllav Mihaillovic Molotov, kryeministër dhe sekretar i Jashtëm sovjetik. Ai bisedoi për Paktin e mossulmimit me Gjermaninë në gusht 1939.


1916 - Gjermania i shpalli luftë Portugalisë nën pretekstin se Portugalia kishte ndaluar lundrimin gjerman në skelet portugeze.

1924- Italia aneksoi qytetin e pavarur të Fiumes, por hoqi dorë nga pretendimet për bregdetin dalmat të Jugosllavisë.
1941- Në Luftën e Dytë Botërore, filloi ofensiva italiane kundër Shqipërisë, por u shua vetëm pas katër ditësh.


1943- Lindi Bobi Fisher, ish-kampion i botës në shah. Në vitin 1972 ai u bë amerikani i parë që fitoi kampionatin botëror të shahut, kur mundi në Rejkiavik Boris Spaskin e Bashkimit Sovjetik.
1956- Kryepeshkopi Makarios, të cilin britanikët e dyshonin për terrorizëm, u dërgua nga Qiproja në Sejshel.
1991- Jugosllavia nxori tanket në kryeqytetin e saj, Beograd, pas përleshjeve të përgjakshme midis policisë dhe dhjetëra mijë protestuesve antikomunistë.
1996- Xhorxh Berns, një nga sipërmarrësit më të dashur dhe më jetëgjatë të Amerikës, vdiq dy muaj pas festimit të 100-vjetorit të tij.


1998 - Një kek 82.5 tonësh dhe 3.5 km i gjatë u përgatit për të festuar 50-të vjetorin e pavarësisë së Indisë, por kritikët thanë se, "show i kekut ekstravagant" është një fyerje për popullsinë e ushqyer keq në vend. Sipas organizatorit të këtij aktiviteti Ujval Thakur, "ky është keku më i madh që përgatitet ndonjëherë në botë dhe që do të hyjë në librin e rekordeve Gines".


1999- Presidenti iranian Mohamad Khatami bëri një vizitë në Itali, vizita e parë shtetërore në Perëndim e një presidenti iranian që prej revolucionit islamik të vitit 1979.


2000 - Parlamenti estonez ratifikoi një konventë të Këshillit të Europës lidhur me luftën kundër pastrimit të parasë së pistë. Kjo konventë synoi lehtësimin në bashkëpunimin ndërkufitar për të luftuar më mirë kundër krimit të organizuar në fushën ekonomike dhe financiare. Ministri i Drejtësisë, Mark Rask, u shpreh se ratifikimi i kësaj konvente do t'i lehtësojë Estonisë të armatoset më mirë për të luftuar këtë fenomen.


2000 - Shkencëtarët skicojnë zhvillimin e trurit tek fëmijët nga mosha tre deri në 15 vjeç. Ky sukses është i pari që regjistrohet ndonjëherë për harta të hollësishme të zhvillimit të trurit të njeriut. Shkencëtarët gjithashtu konstatuan se ritmet e rritjes në një zonë të trurit të lidhur me gjuhën ishin të ngadalta midis moshave tre dhe gjashtë vjeç, por u shpejtuan nga gjashtë deri në 15 vjeç, kur zakonisht arrihet të kuptuarit mirë të gjuhës.


2002 - Holanda propozoi që Bashkimi Europian dhe SHBA-ja t'i drejtojnë një deklaratë të përbashkët qeverisë izraelite, ku t'i kërkojnë një ndalim të menjëhershëm të represionit ushtarak me anë të cilit nuk arrihet asgjë. Iniciativa holandeze vjen në sfondin e një përshkallëzimi të pashembullt të dhunës në Lindjen e Mesme.
2002 - Ushtria izraelite arreston rreth 600 palestinezë, 60 prej të cilëve anëtarë të shërbimeve të sigurimit, në kampin e refugjatëve Tulkarem , në Cisjordani, të cilin ajo vazhdon ta mbajë të pushtuar.

1454 - Lindi Americo Vespuci...
1943- Lindi Bobi Fisher, ish-kampion i botës në shah...

Koha Jone

[no name]

1544 - Lindi poeti italian Torkuato Taso. Ai mbahet mend për poemën e tij epike "Çlirimi i Jerusalemit", një tregim i idealizuar mbi Kryqëzatën e Parë.
1820 - Vdiq zbuluesi skocez Ser Aleksandër Mekenzi. Ai vendosi rrugën tregtare nga territoret e ngrira të Veriperëndimit në Oqeanin Paqësor në bregdetin perëndimor në vitin 1793.

1851 - U dha në Venecia shfaqja e parë e operës së Xhuzepe Verdit "Rigoleto".
1935 - Herman Gering krijoi zyrtarisht forcat ajrore gjermane "Luftwaffe".
1955 - Vdiq Ser Aleksandër Fleming, bakteriolog skocez, i cili zbuloi në vitin 1928 penicilinën.


1957 - Vdiq Riçard Berd, oficer i marinës amerikane, aviator i parë dhe zbulues polar.
1960 - U lëshua nga Kepi Kanaverell në orbitën rreth Diellit, "Pionier V".
1981 - Në Kosovë filluan demonstratat e studentëve për liri, ku u shtrua hapur kërkesa "Kosova Republikë".


1985 - Mihail Gorbaçov u bë kryetar i Bashkimit Sovjetik pas vdekjes së Konstantin Cernenkos. Në moshën 54-vjeçare, ai ishte anëtari më i ri i Byrosë Politike sunduese.
1990 - Parlamenti lituanez shpalli rivendosjen e pavarësisë nga Bashkimi Sovjetik. Lituania ishte republika e parë sovjetike që doli nga kontrolli komunist.


1998 - Ish presidenti kilian, Pinoçet, bëhet deputet i përjetshëm. Akuzat publike kundër tij për shkelje të të drejtave të njeriut në vitet 1973-1990, vazhdojnë të mbajnë ndezur diskutimet publike në Kili.
1998 - Angola legalizoi ish-lëvizjen rebele UNITA, në një hap të madh drejt vulosjes së armëpushimit të shumëvonuar.


1998 - OSBE dhe Amnesty International i bën thirrje Beogradit të pranojë hetime të pavarura ndërkombëtare në Kosovë, ku gjatë ofensivave serbe janë vrarë dhjetra civilë shqiptarë.
1998- Kina bllokon propozimin e Grupit të Kontaktit për zgjerimin e sanksioneve kundër Jugosllavisë.


2001 - Një nga drejtuesit më të mëdhenj të biznesit në Gjermani, kërkoi shtimin e orëve javore të punës, "Ne duhet t'i rikthehemi 40 orëshit javor të punës", deklaroi presidenti i Tregtisë dhe Industrisë gjermane, Ludwig Georg Braun, në një intervistë.
2002 - Kineasti Emir Kusturica, emërohet zyrtarisht ambasador i UNICEF për Jugosllavinë. Ceremonia e emërimit të tij u zhvillua në Beograd në praninë e regjisorit të njohur dhe të shefit të Zyrës së UNICEF në RFJ, Jean- Michel Delmot.1544 - Lindi poeti italian Torkuato Taso...

2002 - Kineasti Emir Kusturica, emërohet zyrtarisht ambasador i UNICEF për Jugosllavinë..

Koha Jone