Feja v.s. Krishterimit!

[marcus1]

Vetë Zoti Krisht shkonte në tempull për të adhuruar, ai vetë pranonte priftërinë madje dhe praktikat e ndryshme fetare. Shkonte të shtunave në sinagogë, shkoi në Jerusalem për të falur Pashkën, hëngri me dishepujt darkën e pashkës, madje u rrethpre, hyri si foshnjë në Tempull dyzet ditë pas lindjes, mori emrin ditën e tete, u pagëzua nga Joani në Jordan, agjëroi etj. Madje ai vetë e ruan rendin e priftërinjve, ndonëse I kritikon ashpër ata, nuk e dënon apo shkatëron këtë rend. “Ato që ata iu thonë nga katedra bëhini, por mos bëni veprat e tyre” Mattheu. Pas shumë mrekullish që ai bënte I dërgonte njerëzit të rrefeheshin tek priftërinjtë, jo vetëm duke e respektuar këtë rend, por edhe duke rivlerësuar dhe duke bërë priftërinjtë pjesëtarë të mrekullisë së tij. Apostull Pavli, kur I thanë se shau kryepriftin, kërkoi fale duke thënë se nuk e dinte, apo mos vallë shkrimi gënjen? Apostull Petroja dhe Joani shkonin në Tempull regullisht, ku edhe predikonin, madje kasha e parë e krishterë u përhap brenda sinagogës, në një vend të caktuar lutjesh dhe adhurimi. Ungjillori Matthe jo vetëm që nuk I përbuz praktikat fetare por I rivlerëson ato duke I vendosur në tekstin e Ungjillit të shkruar prej tij. Madje dhe vetë apostujt që e përhapën krishterimin për të cilin ju po flisni ishin praktkantë të traditave judaike, për të cilat flasin qartë ngjarjet që tregohen në librin e veprave të apostojve.

Me kishte shpetuar kjo pjese pa komentuar. Po, Zoti yne Jezusi i beri te gjitha keto gjera qe ke permendur me siper. Por nuk me thua, ti vete i ke bere te gjitha ato gjera qe beri Jezusi? P.sh. je rrethprere ti? Nese jo, perse? Vete Jezusi u rrethpre, atehere perse te mos rrethprehesh edhe ti?

Fakti eshte ky, Jezusi u fut ne tempull dhe ne sinagoga, por jo duke e konsideruar si vendin e vetem ku Perendia mund te adhurohej. Ai shkonte per te predikuar lajmin e mire dhe zakoni i Tij ishte qe ta fillonte nga Tempulli apo sinagogat. Mos harro se ishte Krishti ai qe i tha Samaritanes tek pusi se do vije dita qe Perendia do adhurohet ne fryme dhe liri. Eshte Krishti pra qe hapi rrugen per t'u treguar njerezve se Tempulli i vertete eshte trupi i besimtareve persa i perket individit apo Trupi i Tij, Kisha, per sa i perket adhurimit kolektiv.

Ti duhet te shohesh thelbin. Duhet te shohesh jeten e Kishes ne vitet e para te saj. Ajo mblidhej ne shtepira, jo se shtepirat jane vendi i vetem ku besimtaret mund te mblidhen, por se ishte praktike per ta, ashtu sic eshte praktike edhe sot per besimtaret qe te mblidhen neper shtepira.

Pervec kesaj, besimtaret merrnin pjese aktive te gjithe. Ne kishen e pare nuk kishte nje me dy persona qe do merreshin me ceshtjet e kishes, te gjithe merreshin me ceshtjet e saj.

[Kryeengjelli]

Unë mendoj se pa tjetër duhet të shikojmë shkrimet e hershme të krishtera dhe tu referohemi burimeve historike, sepse vetë ngjarjet zhvillohen në histori dhe ne nuk mund ta përjashtojmë atë. Askush nuk mund të dijë ku shkon pa ditur se nga vjen, aq më tepër kur flasim për gjëra që kanë ndodhur në ditancë kohore të largët. Askush nuk mund të thotë që krishterimi lindi sot dhe nuk na interesojnë ato që kanë ndodhour më parë dhe nuk mund të injorojmë breza të tërë të krishterësh që kanë kaluar nga kjo botë, as përjetim dhe as adhurimin e tyre.
Përsa I përket krishterimit është përjetim dhe nuk i luaj asnjë presaje asaj që kam thënë. Mënyra se si ti përpiqesh ta komentosh është tjetër gjë dhe e ndryshme nga ajo që unë kam shkruar.

Një I krishterë nuk beson thjesht në një Perëndi apo forcë abstrakte por krijon një marrëdhënie konrete me një person konkret, në mënyrë individuale dhe kolektive njëkohësisht, marrëdhënie e cila realizohet brenda besimit, shpresës dhe dashurisë që është fillimi dhe fundi i gjithçkaje. Megjithëatë askush nuk mund të përjashtojë nga krishterimi praktika dhe rituale që e shoqërojnë atë nga vitet e tij të para.

Gjithashtu nuk mohoj asgjë dhe as në një farë mënyre, sepse nuk mund që edhe të pohoj edhe të mohoj njëkohësisht. Nuk e kam absolutizuar se vetëm Orthodhoksët mund të përjetojnë drejt, por edhe nëse do të them se Orthodhoksia është rruga e sigurt që të çon 100% tek Krishti nuk gënjej. Sa për ata mija jo orthodhoksë qe perjetimin e besimit e tyre te thelle dhe te paster mund te deshmojne me qindra e mijera njerez gjate shekujve dhe deri me sot, nuk dua të them asgjë. Por ajo që dua të them është se fjalët “Besim Katholik” dhe “Besim Orthodhoks”, janë terma që Kisha e krishterë i njeh që në shekujt e parë të saj, dhe janë përcaktuese të besimit kristian.

Megjithëse fjalën “i destinuar” e ke anashkaluar ndonse është shumë e rëndësishme të dimë nëse jemi të lirë apo të destinuar. Tani po vazhdoj me ritualin. Piksëpari njerzit e parë në paraisë adhuronin Perëndinë apo kishin një marrëdhënie me të, por si zhvillohej kjo? Shkrimi nuk na e dëshmon, por nëse kishin një marëdhënie dhe një adhurin kjo realizohej në një formë konkrete, sepse nuk mund të ishte abstrakte. Pra ka një praktikë adhuruese, ose ritual. Atëherë përse shkimi flet për rituale dhe praktika adhuruese të engjëjve, kur ne e dimë se forcat qiellore janë më lart se qenia njerëzore. Si është e mundur që në shumë libra të biblës përmenden praktika rituale adhurimi, madhje edhe në libri i saj i fundit që është Zbukesa, lexojmë altare qiellorë, temjan dhe tym temjani, pleq që bihen në gjunjë dhe vendosin kurorat e tyre përpara Fronit dhe këtë gjë e bëjnë në mënyrë të përsëritëshme. Atëherë ku qëndron problemi dhe arsyeja që të flakej tej rituali? Apo mos vallë ruajtja e vazhdueshme e porosisë për të mos u afruar dhe ngrën një frut të caktuar deri përpara rënies nuk të duket një praktikë rituali? Megjithatë nëse në një paragraf, kapitull ose libër të Biblës nuk përmendet diça që përmendet vazhdimisht në të tjerat, kjo nuk do të thotë se një gjë nuk ka ekzistuar dhe është shpikur më vonë, sepse ne sot lexojmë atë tekst që kemi me ato sa janë shkruar në të, por kjo nuk do të thotë që çdo detaj mund të përmblidhet në një tekst të vetëm. Vetë Joani në Ungjillin e tij thotë po të shkruheshin të gjitha sa bëri Jisui bota nuk do t’i nxinte librat. Sa më tepër mund të themi për gjithë historinë e shfaqes së Perëndisë në botë.

Perëndia e krijoi gjithçka të mirë dhe jo të përkryer, ty mund të të duket lojë fjalësh, por, fjalësht shprehin mendim edhe përjetim. Nje fjalë e përdorur drejt mund të shprhë drejt përjetimin dhe nëse përdoret pa kandar mund ta shprehë gabim ose ta deformojë përjetimin. E mira mund të bëhet më e mirë kurse e përsosura është absolute nuk ka më ku të shkojë. Njeriu u krijua i mirë për te arritur nëpërmjet provës së Zotit tek përsosja, nëse do të ishte i përsosur prova përse do të duhej. Edhe përsa i përkët frazës “fryma e tij vdiq” atëhere si ne mund të flasim për njerëz të shenjtë ne Dhiatën e Vjetër, Abrahami Isaku, Jakovi etj a nuk ishin edhe këta njerëz që lindën nga trashëgimia e Adamit dhe e Evës, nëse fryma kish vdekur si këta quhen të shenjtë sipas Shkrimit. Për sa i përket përdorimit të fjalëve, unë jam orthodhoks edhe në këtë dhe kjo bën që ta predikosh, pranosh, besosh dhe aplikosh besimin në mënyrë othodhokse, e thënë në shqip në mënyrë të drejtë.

Sa për praktikat, tempujt dhe rendin priftëror besoj se i ke të gjitha të sqaruara mjaft mirë dhe nuk ka vlerë t’i rithem, deri sa pranojmë urdhërat klerikalë si peshkopë, presviterë dhe diakonë ata kryenin një rit të caktuar dhe një detyrë të caktuar të cilën e kryejnë edhe sot, por jo në çdo kohë gjërat kryehen në të njëjtën mënyrë, jo në çdo kohë dhe në çdo vend njerëzit kanë udhëtuar me të njëjtat mjete. Pavarësisht nga format dhe mënyrat urdhëri priftëror ruan të njëjtat detyra dhe funkione. Nëse nuk sheh tempuj shiko veprat e apostujve dhe apostojtë vazhduan të shkonin në Tempull edhe pas Ngjalljes së Krishtit, mblidheshin dhe predikonin edhe nëpër sinagoga. Agapet vazhdojnë edhe sot në Kishat që ti thua, por nuk është faji im nëse ti nuk i di, ndoshta nga forma jo si në vitet e para, por nga përmbajta janë po njësoj.

Pa dashur të diskutoj problemet që cifutët i shkaktuan Kishës krishtërimi është përsosja e jo vetëm e ligjit por edhe e praktikave dhe ritualit të Dhiatës së Vjetër, sikundër thotë Zoti “nuk erdha ta prish por ta përsos”

Peroja nuk ra në kurth pavarësisht se deshte të zbatonte një praktikë, por edhe Pavli që e kritikoi nuk do të thotë se i doli kundra, pasi bëhet fjalë për një situatë konkrete dhe nëse e lexon fragmentin e kupton shumë lehtë, por nuk do të thotë kjo se fryma e apostujve dhe e kishës së vjetër nuk pranonte ritualet. Po e përsëris Ungjilli i Mattheut flet për praktika si agjërimi, falja, lëmosha apo mos vallë ungjillori gënjen. Edhe vetë apostujt agjëronin dhe këtë e shohim gjatë gjithë historisë së Veprave dhe të Letrave të tyre. Përse Zoti pas mrekullisë i dërgon njerëzit tek priftërinjtë, përse e rivlerëson rolin e tyre, apo edhe kjo është e pa vërtetë.

Për rrethprerjen, une nuk jam i rrethprerë, por nuk do ta konsideroja gabim edhe po të rrethpritesh madje për kurjozitetin tënd ka mjaft të krishterë edhe sot që e ruajnë ende këtë praktikë, si koptët armenët, abisinianët dhe etiopianët. Nuk them se kjo është shpëtimtare, por edhe në qoftë se dikush e ruan çfarë problemi ka, dhe çfarë dëmton kjo në ata që Krishti solli në botë.

Krishti thotë për Tempullin, që “kjo është shtëpi lutjësh”, kështu profetizoi psalmisti për këtë ngjarje dhe tha “Zelli për shtëpinë e tim Eti më hëngri” po kështu edhe kishat e krishtera kanë të njëjtin funksion, vende ku komuniteti mblidhet per të kryer adhurimin kolektiv në komunitet. Vërtet kisha e vjetër mblidhej fillimisht në shtëpi, por më pas me rritjen e numurit të komunitetit filluan të mblidhen në vende të caktuara çdo të djelë herët për të kryer adhurimin. Madje shkronjës të vjetër thonë se mblidhen edhe çdo ditë para se të lindë apo perëndojë dielli.

I hyra kësaj gjëje dhe shkrova këto dy rreshta sepse i shikoj gjërat në thelb, në të kundërt nuk do të harxhohesha. Vitet e para të jetës së Kishës i njoh shumë mirë dhe kam studiuar jo vetëm ato, por edhe vitet e më pastajme dhe shoh vazhdimësinë e hallkavë të këtij zinxhiri brenda Kishës Orthodhokse.

Nga sa shoh nga shkrimet dhe mendimet e tua menoj se je protestant, ndoshta edhe mund të gabohem dhe kërkoj ndjesë për këtë. Por nëse je protestant po në këtë forum tek Besimi Orthodhoks do të mund të gjesh argumenta dhe përgjigje të shumta orthodhokse për protestantizmin dhe që të mos lodhesh po atje ka edhe shume shkrimë paleokristiane të hedhura po nga unë.

Me kaq po e mbyll pa dashur që të bëj të priten dy drejtëza të kithta.
Gjithë të mirat.

[marcus1]

Ne kete forum, kam postuar nje liber qe quhet "Ortodoksia e Kishes" Po e vendos ketu linkun perkates ne menyre qe nese jeni te interesuar ta lexoni te gjithe librin. Nderkohe, per te qene i sigurte se do lexoni te pakten vetem ato pjese qe kane lidhje me cfare kemi diskutuar, po sjell disa pjese me poshte. Me falni per gjatesine e ketij postimi, por besoj se te pakten I KTHYERI dhe KRYEENGJELLI do ta lexojne kete postim deri ne fund.
http://www.forumishqiptar.com/showthread.php?t=44997

…"Por ti ke këtë, që i urren veprat e Nikolaitëve, që i urrej edhe unë" (v. 6). Nikolaitët nuk mund të gjenden në historinë e kishës. Meqënëse Zbulesa është një libër profecie, duhet të kërkojmë të gjejmë kuptimin e fjalës. Nikolait në greqisht përbëhet nga dy fjalë. Nikao do të thotë "dal fitimtar" ose "mbi të tjerët." Laos do të thotë "njerëz të zakonshëm," "njerëz jofetarë," ose "popull, milet." Kështu që nikolait do të thotë "të dalësh mbi njerëzit e zakonshëm" "të ngrihesh mbi popullin." Nikolaitët atëherë i referohen një grupi njerëzish që e vlerësojnë veten më lart se besimtarët e thjeshtë. Zoti është lart, besimtarët e thjeshtë janë nën. Nikolaitët janë poshtë Zotit, por mbi besimtarët e thjeshtë. Zoti e urren qëndrimin e Nikolaitëve. Sjellja e të ngjiturit dhe të qënit mbi besimtarët e thjeshtë si klasë ndërmjetësuese është e neveritshme për Zotin; është diçka e urryer. Por, në atë kohë kjo gjë shfaqej vetëm si sjellje, nuk ishte bërë ende diçka që mësohej.

Dhjata e Re ka nje princip fondamental: Te gjithe femijet e Perendise jane prifterinj te Perendise. Ne Exodin 19:5-6 Perendia u thirri popullit te Israelit duke thene, “Prandaj, ne qofte se do ta degjoni me vemendje zerin tim dhe zbatoni beselidhjen time, do te jeni thesari im i vecante ndermjet tere popujve, sepse gjithe toka eshte imja. Dhe do te jeni per mua nje mbreteri prifterinjsh dhe nje komb i shenjte.” Perendia caktoi ne fillim qe i gjithe kombi te ishin prifterinj, por incidenti i adhurimit te vicit prej ari ndodhi jo shume kohe me pas. Moisiu theu pllakat e ligjit dhe tha, “Kushdo qe eshte me Zotin, le te vije tek une!”... “dhe te vrase secili vellane e tij”. Ne ate kohe Levitet qendruan ne ane te Zotit dhe si rezultat, tre mije Izraelite u theren ate dite. Qe atehere vetem Levitet mund te ishin prifterinj; mbreteria e prifterinjve u be nje fis prifterinjsh. Te tjeret nuk mund te beheshin prifterinj, dhe ata duhej te mvareshin nga Levitet te cilet u bene prifterinje edhe per ta. Klasa prifterore ne Dhjaten e Vjeter ishte nje klase ndermjetese. Megjithate, ne Dhjaten e Re, Pjetri tha, “por ju jeni nje fis i zgjedhur, prifteri mbreterore, nje komb i shenjte, nje popull i fituar” (1Pjeter 2:9). Ne, e tere kisha, jemi prifterinj; kjo na con prapa ne gjendjen qe ishte ne fillim. Zbulesa 1:5-6 thote se te gjithe ata qe jane lare ne gjakun jane prifterinj. Prifterinjte jane ne krye te vepres se Perendise; cdo besimtar eshte ne krye te puneve te Perendise. Nuk duhet te kete klase ndermjetese ne kishe. Kisha ka vetem nje Prift me te Larte, Jezu Krishtin.

Perpara se te ndodhte nje ndryshim ne kishe, te gjithe besimtaret kujdeseshin per punet e Perendise. Por pas apostujve, gjendja filloi te ndryshonte; njerezit filluan te humbin interesin per t’i sherbyer Perendise. Kur kisha Katolike filloi (ne kohen e Pergamit), ndodheshin vetem pak veta qe ishin te shpetuar por shume te pagezuar: keshtu, jobesimtaret u futen ne kishe. Atehere u krijua nje grup “klerikesh”. Perderisa pra, kisha u mbush me njerez qe nuk ishin frymeror, cfare mund te benin ata? T’u kerkoje atyre te linin librat e llogarive dhe te merrnin Biblen per te predikuar nuk do kishte llogjike. Keshtu nje grup njerezish u gjenden qe te kujdeseshin per gjerat frymerore, ndersa te tjeret benin pune sekulare. Keshtu, linden “kleriket” ne kundershtim me deshiren e Perendise. Perendia deshiron qe te gjithe ata qe bejne pune sekulare duhet gjithashtu te kujdesen per pune frymerore.

Ne kishen Katolike, ndarja e bukes, vendosja e duarve, pagezimi etj., behen nga prifterinjte Katolike; akoma edhe martesat dhe varrimet duhet te merren per siper nga “kleriket”. Kisha Protestante ka pastore. Per semundje, therret doktorin, per gjerat e ligjit, therret avokatin, per gjerat frymerore therret pastorin. Po ne? Ne mund t’i kushtohemi puneve sekulare pa pushim. Por ju lutem kujtohuni qe, ne Taoisem eshte prifti Taoist qe ben liturgjine per njerezit, ne Judaizem, prifti merret me gjerat e Perendise per njeriun. Megjithate, ne kishe nuk duhet te kete klase ndermjetese, sepse ne te gjithe jemi prifterinj.

Per kete arsye pra ne e kemi thirrur me te madhe ceshtjen e “prifterimit universal” per njezet vjet. Abeli mund te ofronte nje sakrifice; keshtu edhe Noa. Ne fillim njerezit e Izraelit mund te ofronin sakrifica; por me vone, per shkak te incidentit te vicit te arte ata nuk mund te ofronin me sakrifica. Perendia thote se cdo besimtar mund te vije direkt te Ai. Por tani jane shfaqur njerezit ndermjetes ne kishe. Sot jane shfaqur Nikolaitanet ne kishe; prandaj Krishterimi eshte bere Judaizem.

Zoti kenaqet me ata qe nuk pranojne klasen ndermjetese. Nese je lare nga gjaku, keni nje pjese direkte ne gjerat frymerore. Kisha mund te ndertohet vetem mbi kete taban, ndryshe ajo behet Judaizem. Prandaj, ne nuk po luftojme thjeshte ceshtjen e sekteve, por ne po luftojme per privilegjin e gjakut. Sot jane tre kategori kryesore te kishave ne bote: njera eshte kisha boterore, pra Kisha Katolike; tjetra eshte kisha shteterore, si psh kisha Anglikane dhe ajo Luterane; dhe nje tjeter eshte kisha e pamvarur, si psh. Kisha Metodiste, Presviteriane, etj. Ne Kishen Katolike kemi sistemin prifteror katolik, ne Kishen Anglikane kemi sistemin klerikal, dhe ne kishat e pavarura kemi sistemin pastoral. Ne te gjitha keto kemi nje klase ndermjetese e cila merr per siper ceshtjet frymerore. Por kisha qe Perendia don te themeloje, eshte ajo ne te cilen Ai mund te vendose te gjithe ungjillin pa klasen ndermjetese. Nese aty ka ndonje gje qe nuk eshte sipas tere ungjillit, atehere ajo nuk mund te quhet kishe.

…Ka shume ndryshime kryesore midis Judaizmit dhe kishes. Deshiroj te permend kater pika te cilave duhe t’u kushtojme vemendje te vecante: tempulli, ligji, prifterinjte dhe premtimet. Persa i perket vendit te adhurimit, Judenjte ndertuan nje tempull te mrekullueshem ketu ne toke me gure dhe ar. Persa i perket standartit te sjelljes, ata kishin Dhjete Urdherimet dhe shume rregulla te tjera. Ndersa per te ndjekur gjerat frymerore, ata kishin ofiqin e prifterinjve, nje grup te vecante njerezish. Dhe se fundi, ata kishin gjithashtu bekimet prej te cilave ata mund te jetonin ne mbaresi ketu ne toke. Ju lutem vini re se Juadaizmi eshte nje fe e gjerave tokesore. Ata kane nje tempull material, rregulla letrash, prifterinje ndermjetes, dhe kenaqesi per ketu ne toke.

Kur Judenjte u futen ne token Kanaan, ata ndertuan tempullin. Nese une jam Jude dhe dua t’i sherbej Perendise, duhet te shkoj ne tempull. Nese kam mekatuar dhe duhet te ofroj nje sakrifice, duhet te shkoj ne tempull te ofroj sakrificen. Nese ndjej se Perendia me ka bekuar dhe une dua t’i jap falenderime, duhet te shkoj ne tempull. Ky vend eshte quajtur vendi i adhurimit. Jedenjte jane adhurues, dhe tempulli eshte vendi ku ata adhurojne. Adhuruesit dhe vendi i adhurimit jane dy gjera te ndryshme. Por, a eshte keshtu ne Dhjaten e Re? Karakteristika kryesore e kishes eshte se nuk ndodhet asnje vend dhe asnje tempull, sepse ne, njerezit, jemi tempulli.

Ne Efesianet 2:21-22 thuhet, “Mbi te cilin, gjithe ndertesa e lidhur mire, rritet per te qene nje tempull i shenjte ne Zotin, ne te cilin edhe ju jeni bashkendertuar per te qene nje banese e Perendise ne Fryme.” A e keni pare kete gje? Karakteristika kryesore e kishes eshte se trupi juaj eshte vendi banues i Perendise. Nga ana individuale secili nga ne eshte tempulli i Perendise. Ne menyre kolektive Perendia nderton dhe na lidh se bashku qe te behemi vendi banues i Tij. Ne kishe nuk ka asnje vend adhurimi; vendi i adhurimit eshte adhuruesi. Ne e transportojme vendin tone te adhurimit kudo qe ne shkojme. Kjo eshte faktikisht ndryshe nga Judaizmi. Tempulli i Judaizmit eshte nje tempull material; tempulli i kishes eshte nje tempull frymeror. Dikush llogariti vleren totale te tempullit te Judenjve – ishte e mjaftueshme per te ofruar te gjithe njerezit ne bote nje pjese monetare. Po per tempullin e te Krishtereve sot? Disa jane sakate, disa te verber, disa te varfer, por ky eshte tempulli. Sot disa njerez thone, “Nese nuk shkon ne tempullin e mrekullueshem, te pakten te duhet nje ndertese ‘kishe’.” Por kisha nuk ka nje ndertese “kishe”. Kudo qe besimtaret shkojne edhe ndertesa e kishes shkon. Perendia banon ne njerez, jo ne nje shtepi. Ne kishe Perendia banon ne njeriun; ne Judaizem Perendia banon ne nje shtepi. Njeriu mendon se ai ka nevoje per nje vend ne menyre qe te adhuroje Perendine. Disa e quajne ndertesen “kishe”. Kjo gje quhet Judaizem, jo kishe! Fjala kishe ne Greqisht eshte eklisia, (ekklesia), qe do te thote “te thirrurit jashte”. Kisha eshte nje popull i blere me gjakun e cmuar; kjo eshte kisha. Sot ne mund te kemi tempullin na katin e siperm, mund te kemi tempullin ne veranden e Solomonit, mund te kemi tempullin ne porten e quajtur E bukur, dhe mund te kemi tempullin ne katin e poshtem. Judaizmi ka vendin material. Kush jane atehere Judenjte? Jane ata qe sjellin vendin material ne kishe. Nese femijet e Perendise duan te ecin sipas menyres se Tij, ata duhet t’i kerkojne Perendise t’u hapi syte ne menyre qe ata te mund te shohin se kisha eshte frymerore, jo materiale.

... Judaizmi ka ligje dhe rregulla të shkruara. Sot ka gjithashtu shumë rregulla dhe ligje të shkruara në "kishë", por kjo nuk është kishë. Çdo rregull i vendosur me mënyra të jashtme, nuk është kishë. Ne nuk kemi rregulla të jashtme; standarti i jetës sonë të përditshme është i brëndshëm. Vuajtjet e kishës në Smirna ishin për shkak të faktit që ata që e quanin veten Judenj po impononin rregullat Judaiste ne kishë.

Në Judaizëm njerëzit që adhurojnë dhe Perëndia që adhurohet janë të ndarë dhe shumë larg nga njëri tjetri. Distanca është Judaizëm. Kur njeriu sheh Perëndinë e Judaizmit, ai do vdesë menjëherë. Si mund të shkojnë pranë Zotit ata të Judaizmit? Ata duhet te mvaren nga prifti si një ndërmjetës. Prifti i përfaqëson ata para Perëndisë. Njerëzit janë laikë; ata mund të bëjnë vetëm gjëra sekulare dhe të jenë tokësorë. Por priftërinjtë duhet të jenë tërësisht të shenjtë dhe të bëjnë gjëra të shenjta. Përgjegjësia e Judenjve është që të sjellin kaun apo delen në tempull. Përsa i përket çështjes së të shërbyerit Perëndisë, është puna e priftërinjve, jo e Judenjve. Por në kishë nuk ndodh kështu. Në kishë Perëndia jo vetëm do që ne të sjellim gjëra materiale, por Ai do që ne, njerëzit të vijmë tek Ai. Sot klasa ndërmjetëse është hequr. Cilat ishin fjalët blasfemuese qe Judenjte thonin? Disa vetë në kishën e Smirnës thonin, "Nuk do ketë asnjë rregull nëse vëllezërit do pagëzojnë njerëz, nëse vëllezërit do ndajnë bukën, dhe nëse çdo gjë u jepet vëllezërve për ta bërë! Kjo gjë do ishte e tmerrshme!" Ata donin të themelonin një klasë ndërmjetëse.

Krishtërimi i sotëm është Judaizuar tashmë. Judaizmi ka priftërinj, por Krishtërimi ka etër strikt, klerikë që nuk janë dhe aq strikt dhe pastorë të zakonshëm në sistemin pastoral. Etërit, klerikët dhe pastorët marrin përsipër gjërat frymërore për të gjithë të tjerët. E vetmja gjë që ata presin prej pjestarëve të kishës janë dhuratat. (paratë) Ne laikët (besimtarët e thjeshtë) mund të bëjmë vetëm gjëra sekulare dhe nga to mund të bëjmë sa të duam. Por, vëllezër dhe motra, kisha nuk ka njerëz sekular (tokësorë)! Kjo nuk do të thotë se nuk do bëjmë gjëra sekulare, por se bota nuk mund të na prekë. Në kishë të gjithë janë frymërorë. Më lini t'ju them diçka, nëse kisha ka arritur në pikën e të pasurit vetëm një grusht njerëzish që marrin përsipër gjërat frymërore, kjo kishë ka rënë. Të gjithë e dimë se etërit e kishës Romeo Katolike nuk martohen, sepse sa më shumë ata ndryshojnë nga pamja e jashtme nga njerëzit e thjeshtë, më shumë të sigurtë do ndjehen njerëzit për t'u besuar atyre gjërat frymërore. Kisha nuk është aspak e tillë. Kisha kërkon që ne t'i ofrojmë të gjithë trupin tonë Perëndisë. Kjo është mënyra e vetme. Të gjithë duhet t'i shërbejnë Perëndisë. Të bësh gjëra sekulare ka si qëllim vetëm për t'u kujdesur për nevojat tona të përditshme.

…Le të vazhdojmë në pikën e katërt. Qëllimi i Judenjve në shërbimin e Perëndisë ishte që ata të mund të korrin sa më shumë grurë në fushat e tyre dhe lopët dhe dhentë të shumëzohen sa më shumë, ashtu si edhe në rastin e Jakobit. Ata gjëmojnë bekimet në këtë botë. Premtimet që Perëndia u jepte atyre ishin premtime tokësore, që midis të gjithë kombeve të tokës ata do ishin kreu dhe jo bishti. Por premtimi i parë drejturar kishës është se ne duhet të ngrejmë kryqin dhe të ndjekim Zotin. Disa herë kur unë predikoj ungjillin, njerëzit pyesin, "Kur të besojmë në Krisht, a do e kemi të sigurtë një pjatë oriz për të ngrënë?" dhe unë përgjigjem, "Kur ju besoni në Jezusin, tasi i orizit thyhet." Kjo është kisha. Nuk është se ne do fitojmë më shumë në çdo gjë pasi të kemi besuar. Një herë kur isha në Nanking, një predikues tha në mesazhin e tij, "Nëse besoni në Jezusin, ndofta nuk do bëni shumë para, por të paktën do bëni një jetë normale." Kur unë e dëgjova këtë gjë, mendova se kjo nuk është ashtu si duhet të jetë kisha. Kisha nuk mëson se sa do fitojmë përpara Perëndisë, por sa shumë do jemi në gjëndje të braktisim përpara Perëndisë. Kisha nuk mendon se vuajtja është diçka e dhimbshme; por se ajo është gëzim. Sot këto katër gjëra - tempulli material, ligjet e jashtme, priftërinjtë ndërmjetës, dhe premtimet tokësore - janë futur në kishë. Vëllezër dhe motra, ne duam të predikojmë fjalën e Perëndisë më shumë. Shpresojmë se të gjithë fëmijët e Perëndisë, përveç se të merren me punë sekulare, do bëhen edhe njerëz frymërorë.

"Por kam disa gjëra kundër teje: sepse ke aty disa që mbajnë mësimin e Balaamit, i cili e mësoi Balakun t'u vërë një gurë pengesë përpara bijve të Izraelit që të hanë flijimie idhujsh dhe të kurvërojnë." (v.14) Balaami ishte joçifut; nuk e dimë pse Perëndia e quajti atë gjithashtu një profet. Ashtu si në rastin e Saulit, Fryma e Perëndisë e nxiti atë, por nuk hyri në të. Për arsye se Izraelitët ishin vazhdimisht fitimtarë, Balak kishte frikë dhe thirri Balaamin. Ai i tha atij, "Ti je profet, të lutem mallkoje popullin e Izraelit." Balaami lakmoi paratë që ju ofruan dhe donte të shkonte dhe megjithëse Perëndia e pengoi atë ne fillim, më vonë e lejoji të shkonte. Por Balaami nuk mund të gjente asnjë mënyrë për të mallkuar popullin e Izraelit. Meqë ai kishte pranuar paratë e Balakut dhe nuk kishte bërë asgjë për t'ja shpërblyer, nuk ndjehej mirë. Kështu ai bëri një komplot ku gratë Moabite do të shkonin afër popullit të Izraelit. Populli i Izraelit i mori këto gra Moabite dhe u bashkua me to. Këto gra joçifute sollën me vete edhe idhujt e tyre duke bërë qe populli i Izraelit jo vetëm të kurvërojë, por edhe të adhurojë idhuj. Perëndia u mërzit dhe vrau 24,000 Izraelitë, por Moab u ruajt. Në Numrat 25 shohim që gratë Moabite u bashkuan me Izraelitët, por vetëm pas kapitullit 31 na zbulohet se komploti ishte planifikuar nga Balaami.

Perëndia na tregon se çfarë është Pergami: Kuptimi i Pergamit është martesa me botën. Fillimisht, bota e kundërshtoi kishën; tani bota dhe kisha janë martuar. E kam thënë shpesh herë se kuptimi i "kishës" (eklesia) është, të thirrurit jashtë, jo të bashkuar, jo të vendosur në botë, por të ndarë, të thirrur jashtë - kjo është kisha. Metoda e Balaamit është të shkatërrojë ndarjen midis kishës dhe botës, dhe rrezultati është adhurim idhujsh.

Këtu duhet të kemi kujdes të veçantë në dy gjëra - kurvërim dhe adhurim idhujsh. Është shumë e çuditshme që këto të dyja janë të vendosura së bashku. Në Korintasit 1 këto dy çështje janë përmëndur së bashku gjithashtu. Në mish këto janë dy gjërat që Perëndia urren dhe në gjërat frymërore përsëri këto janë dy gjërat që Perëndia urren. Dëgjoni se çfarë thotë Jakobi 4:4 rreth kësaj: "Nuk e dini se miqësia me botën është armiqësi me Perëndinë?" Të jesh i bashkuar me botën është diçka që Perëndia e urren. Mamoni gjithashtu vjen në kundërshtim me Perëndinë. "Nuk mund t'i shërbeni Perëndisë dhe mamonit"(Mat. 6:24). Njerëzit ose do i shërbejnë njërit ose tjetrit. Këtu ne shohim një çështje tepër të rëndësishme. Mamoni qëndron kundër Perëndisë. Shumë idhuj egzistojnë pikërisht për shkak të mamonit. Sot asnjë i Krishterë nuk do vriste njerëz apo adhuronte idhuj, por nëse ne lakmojmë paranë dhe kemi besim në fuqinë e mamonit, kjo gjë është e njëjtë me adhurimin e idhujve. Mamoni është parimi i idhujve dhe Perëndia dëshiron të ndajë njeriun nga mamoni. Kurvërimi është i lidhur me adhurimin e idhujve dhe të lakmosh paranë është e lidhur me bashkimin me botën. Më pëlqen të vendos para jush anët e kundërta në Bibël. Nëse ju mund të shihni anën negative, atëhere ju mund të shihni edhe anën pozitive. Bibla gjithmonë e vendos Satanin në anën e kundërt të Krishtit, mishi është e kundërta e Frymës së Shenjtë dhe bota me mamonin është e kundërta e Atit Perëndi. Bota i kundërvihet Atit. Sipas 1Gjonit 2:15, "nëse dikush do botën, dashuria për Atin nuk është në të." Mamoni qëndron kundër Perëndisë. Sa herë që njeriu i shërben mamonit, ai nuk mund t'i shërbejë Perëndisë.

Vepra e Balaamit është bashkimi i botës me kishën. Nevojshmëria e Kostandinit për të na lartësuar është mësimi i Balaamit. Nuk ka gjë më të vështirë se sa të mos lejosh veprën e Balaamit të hyjë brënda. Sot fëmijët e Perëndisë duan të jenë të medhenj, të kenë më shumë dhe mos t'i japin rëndësi shenjtërimit dhe pastërtisë. Kështu, ata i nënshtrohen mëkatit, i nënshtrohen mësimit të Balaamit dhe ata lejojnë që të mohohet emri i Zotit.

Zoti e përmënd në mënyrë të veçantë Balaamin në këtë letër. Balaami ishte i pari që filloi të fitonte para duke përdorur dhuntinë e tij. Kemi disa pjesë të Dhjatës së Re që flasin për Balaamin. Letra e dytë e Pjetrit 2:15 thotë se Balaami "deshi pagën e paudhësisë". Juda 11 na tregon se Balaami ishte i dhënë pas fitimit. Le të konsiderojmë këtë. A mendoni se do ishte e mundur që kisha e Korinthit të ftonte Palin dhe gjëja e parë që do diskutonin të ishte çështja e fitimit? A mendoni se kisha e Jeruzalemit nënshkroi nje kontratë me Pjetrin për sasinë e parave që ai do merrte çdo vit? Sigurisht që nuk mund t'i besojmë se kanë ndodhur këto gjëra. Fillimisht ata që punonin për Perëndinë vareshin nga Perëndia për jetesën e tyre; ata nuk kërkonin asgjë nga njerëzit dhe ata nuk do pranonin para nga joçifutët (3Gjoni 7). Por gjatë kohës se Konstandinit, të gjithë ata që i shërbenin Perëndisë merrnin paga nga pasuria e shtetit. Kjo praktikë filloi pak sa pas 300 pas Krishtit. Kur secili merrte një pagë, metoda e Balaamit u fut brënda. Metoda e Balaamit nuk ka asnjë vënd në planet e Perëndisë. Nëse do pyesnit Apostujt se sa paguheshin ata në muaj, a nuk do ishte kjo një shaka? Por sot kjo situatë është bërë e zakonshme. Nëse mund t'i besojmë Perëndisë, atëhere ne shkojmë dhe punojmë; nëse nuk mund t'i besojmë Perëndisë, atëhere nuk punojmë. Duhet të kemi një kujdes të veçantë përpara Zotit për këtë çështje.

Menjëherë pas Zbulesës 2:14 përmenden përsëri Nikolaitët. “Në të njëjtën mënyrë …” – vecanërisht këto fjalë formojnë një lidhje me cfarë thuhet më parë. Zoti shpreh kundërshtimin e Tij ndaj mësimeve të Balamit; në të njëjtën mënyrë Ai kundërshton mësimin e Nikolaitëve. Zoti Vetë e përcakton në Bibël se si duhet të jetë kisha. Mateu 20:25-28: [B]“Dhe Jezusi i thirri ata pranë vetes dhe u tha: ‘Ju e dini se të parët e kombeve i sundojnë ato dhe të mëdhenjtë përdorin pushtet mbi ato, por midis jush kështu nuk do të ndodhë; madje secili prej jush që do të dojë të bëhet i madh, qoftë shërbëtori juaj; dhe kushdo prej jush që do të dojë të jetë i pari, qoftë skllavi juaj. Sepse edhe Biri i njeriut nuk erdhi që t’i shërbejnë, por për të shërbyer dhe për të dhënë jetën e Tij si cmim për shpengimin e shumë vetëve." E shihni? Kisha themelohet nga Zoti; shtresa e princërve dhe e të mëdhenjve nuk lejohet. Zoti tha se kushdo do që të jetë i madh mes jush, duhet të jetë shërbëtori juaj; kushdo është shërbëtor, është prijës. Të qënit i madh nuk caktohet mbi baza pozite, por shërbese. Po të lexoni Mateun 23:8-11, është akoma më e qartë. Parimi bazë i kishës është: Të gjithë janë vëllezër; nuk ka rabin, nuk ka mësues, nuk ka etër.

Kur Kostandini pranoi krishtërimin, u has mësimi i Balamit dhe u shfaq mësimi i Nikolaitëve. Këtu gjejmë sistemin e etërve. Ndër shumë etër, ai që qëndron mbi ta është papa. Kur dikush i puth atij këmbët, duhet të thërrasë: ‘Zoti im’. Po kështu Vatikani ka zyrtarët e lartë dhe shumë shtete përfaqësohen me anë të ambasadorëve dhe ministrave. Ka mbretër dhe zyrtarë të lartë, janë edhe ata që quhen atë dhe ata që quhen rabinë. Për këtë mësim të Nikolaitëve kemi folur. Ata me pushtet dhe pozitë në botë duhet të bëjnë kujdes të mos sjellin gjërat e botës në kishë. Nëse nuk e thërret të përulurin e ulur në krahun tënd vëlla, ka dicka që nuk shkon me ty. Kur je mes vëllezërish dhe motrash, e megjithatë ti nuk mund të jesh një vëlla apo motër, pikërisht atëherë shfaqen Nikolaitët. Fjala laos, në greqishten origjinale nikolaos, do të thotë jo vetëm të thjeshtët (popull i zakonshëm), por gjithashtu do të thotë njerëz jo të zanatit, në dallim nga ekspertët dhe specialistët. Për shembull, doktorët janë specialistë të mjekësisë, dhe ata që nuk janë të tillë quhen njerëz jo të zanatit. Kur një zdrukthëtar takohet me një zdrukthëtar tjetër, ata janë të të njëjtitt zanat dhe të dy ekspertë. Kur takojnë dikë i cili nuk është zdrukthëtar, e quajnë njeri jo të zanatit apo jashtë tij. Nikolait do të thotë të sundosh popullin e thjeshtë, që tregon se është një grup njerëzish që janë ekspertët, dmth. njerëz të zanatit, ndërsa pjesa tjetër janë popull i zakonshëm, që do të thotë njerëz jo të zanatit. Zoti thotë që kjo ajo që Ai e kundërshton.

Gjendja e kishës në Efes dhe asaj në Pergam është e ndryshme. Kisha në Efes ka vetëm sjelljen e Nikolaitëve, ndërsa kisha në Pergam ka mësimin e Nikolaitëve. Duhet ca kohë që sjellja të bëhet mësim. Nëse manifestohet një sjellje e caktuar dhe më pas predikohet një doktrinë, kjo përfshin jo vetëm aftësinë për t’u sjellë, por edhe aftësinë për të nxjerrë një teori bazuar në atë sjellje. Ky është një hap më tej. Sjellja vjen para mësimit. Shfaqja e mësimit tregon se cështja është vërtet serioze….Si e formoi Pergami këtë mësim? Tashmë e kemi thënë se kur Kostandini e pranoi krishtërimin si fe shtetërore, kisha u bashkua me botën. Nëse do të ishe romak, mund të pagëzoheshe; ndaj kisha u mbush me jobesimtarë. Në fillim ishin vetëm vëllezërit në kishë, dhe të tërë ishin priftërinj. Më pas aty hyri një turmë e përzier. Ishte e pamundur t’u kërkoje atyre t’i shërbenin Perëndisë. Ndaj, për lehtësi, ata zgjodhën një grup njerëzish duke thënë: ‘Ju do të merreni me cështjet frymërore, të tjerët mund të jenë popull i thjeshtë, jo të zanatit.’ Shumë nga ata që u bënë anëtarë të kishës nuk e njihnin aspak Zotin Jezus; ndaj ata që e njihnin Zotin Jezus u bënë ekspertë. Si rezultat u shfaqën Nikolaitët. Ky është përfundimi i pashmangshëm i bashkimit të kishës me botën. Ajo që bënë Nikolaitët ishte vetëm një sjellje në Efes, por në Pergam u bë një lloj mësimi. Pas kësaj, kisha u bë cështje ekspertësh, jo e popullit të thjeshtë. Hyri mësimi se është e pranueshme që njerëzit të mos jenë frymërorë, që cështjet frymërore lihen nën kujdesin e ekspertëve, dhe që njerëzit e zakonshëm mund të vazhdonin të merreshin me cështjet jofetare. U bë doktrinë se në kishë ka dy lloje njerëzish. Ata që merren me cështjet frymërore dhe ata që kujdesen per gjërat jofetare. Është e mjaftueshme për njerëzit e zakonshëm thjesht të ndjekin takimet, nuk u duhen gjërat e tjera. Nëse dikush do përpiqej të sillte parimet e takimit sipas 1 Korintasve 14, nuk do të funksiononte. Doktrina e Balamit solli mësimin e Nikolaitëve.

Besoj se kjo gjë është ajo cka Zoti urren më shumë, ndaj duhet t’i kushtojmë vëmendje të vecantë. E njoh cështjen e shërbesës. E di që Pali merrej në të njëjtën kohë edhe me bërjen e tendave, dhe se gjithashtu Pjetri, Jakobi dhe Gjoni iu përkushtuan tërësisht predikimit. Por sot, ajo që ne quajmë pozita e vëllezërve, nuk ka të bëjë me pozitën e shërbesës. Në kishën lokale, vëllezërit e lokalitetit duhet të jenë dhjakët dhe pleqtë. Cdo vëlla e motër duhet të kujdeset për cështjet frymërore, ata janë priftërinjtë. Pleqtë nuk duhet të bëjnë cdo gjë për ta; pleqtë vetëm ‘mbikqyrin’. Dhe në lidhje me punëtorët, kur ata vijnë në kishë, ata kanë thjesht pozitën e një vëllai. Këtu qëndron ndryshimi mes Nikolaitëve dhe vëllezërve. Bibla na tregon se të gjithë bijtë e Perëndisë dëshmojnë, por apostujt dëshmojnë më shumë. Ndryshimi ka të bëjë me shkallën, jo me natyrën. Natyra është e njëjtë, vetëm shkalla është e ndryshme. Por mësimi i Nikolaitëve e ndryshon këtë – për cështjet frymërore kujdeset një shtresë e vecantë. Zoti qorton për këtë, sepse nëse do të ishte kështu, atëherë kisha do të ishte e botës dhe do t’i mjaftonin vetëm disa dhjakë frymërorë. Disa njerëz vecanërisht frymërorë do të zgjidheshin nga kisha për t’u kujdesur për cështjet frymërore. Do të përbënin një klasë tjetër për t’u marrë me cështjet frymërore. Sistemi i etërve të kishës botërore, sistemi fetar i kishës shtetërore dhe sistemi pastoral i kishave të pavarura, janë të gjithë të të njëjtës natyrë. Janë të gjitha Nikolaite. Në Bibël ka vetëm vëllezër. Ka dhunti pastori por jo sistem pastorësh. Sistemi i pastorëve është traditë njerëzore. Nëse bijtë e Perëndisë nuk dëshirojnë të kthehen në gjendjen e fillimit, cfarëdo të bëjnë, nuk do të jetë e duhura. Kisha nuk duhet të bashkohet me botën dhe të pranojë jobesimtarë. Sepse përndryshe, do të jetë e lehtë të pranojë mësimin e Nikolaitëve. Njerëzit duhet të ndahen nga bota para se të sillen në kishë. Sa herë lejojmë jobesimtarë të bëhen pjesë e kishës, kisha nuk është më kishë, por botë. Shenjtëria dhe ndarja e kishës duhen ruajtur me cdo kusht.

[marcus1]

Nga sa shoh nga shkrimet dhe mendimet e tua menoj se je protestant, ndoshta edhe mund të gabohem dhe kërkoj ndjesë për këtë. Por nëse je protestant po në këtë forum tek Besimi Orthodhoks do të mund të gjesh argumenta dhe përgjigje të shumta orthodhokse për protestantizmin dhe që të mos lodhesh po atje ka edhe shume shkrimë paleokristiane të hedhura po nga unë.

Mendoj se duhej ta kishe kuptuar se nuk jam protestant ne nje kohe qe thashe se edhe Protestantizmin, e fus ne te njejtin sistem fetar.

Jam nje i Krishter qe ndodhet jashte cdo sistemi fetar te njohur sot. Jam nje i Krishter qe besoj ne Kishen e Krishtit si nje trup organik i gjalle, qe besoj ne mbledhjen e te Krishtereve ne nje menyre te thjeshte, kudo, ne shtepi, garazhd, ne natyre apo edhe ne salla (nese numri i besimtareve eshte me i madh), por qe te gjithe marrin pjese aktive ne Kishe, qe te gjithe ndajne, qe te gjithe i sherbejne Perendise, qe te gjithe jane prifterinj dhe kane te drejten t'i sherbejne Atij.

Nese kerkon per nje emer, mos u lodh kot, nuk do gjesh. Zakonisht emrat neve qe nuk pranojme te veme tabela, na i vene armiqte. Emrat qe me jane vene ne kete forum kane qene te ndryshme, disa prej tyre jane: protestant, heretik, pirosti, ore ore lulebore, akoma dhe ateist. Nuk me vjen aspak keq per keto epitete qe me ngjisin, perkundrazi, lavderoj Zotin tim Jezu Krishtin per kete gje.

[Albo]

Shume njerez mendojne se Krishterimi eshte nje nga fete qe egzistojne sot, pra Krishterimi eshte nje pjese e sistemit fetar ne pergjithesi. Une do mundohem me kete shkrim te tregoj se Feja (te pakten ashtu si e njohim ne sot) dhe Krishterimi nuk kane asgje te perbashket.

Ka dy kategori njerezish qe marrin persiper te shtjellojne nje teze kaq universale:

a) Eter te Kishes me thinja qe bejne nje jete te shenjte dhe kane nje njohje te gjere te Tradites se Shenjte se Kishes 2000 vjecare. Keta numerohen me gishtat e njeres dore ne boten e sotme.

b) "Adoleshentet ne besim" qe edhe pse mund te kene vetem pak kohe qe kane zbuluar Krishtin, i genjen mendja se i dine te gjitha, ashtu sic e genjen mendja ate adoleshentin qe di me shume se sa prindi i vet. Kjo kategori vegjelon ne rradhet e atyre mijera sekteve te krishtera qe kane mbire ne kete shekullin e fundit.

Paragrafi yt i pare nuk le dyshim ne mendjen time se ne cilin grup ben pjese ti.

Cfare eshte Feja? Kur ka lindur ajo? Ku i ka te ngulura rrenjet Feja? Do doja qe para se te shtjelloja mendimet e mia mbi keto pyetje, t'i jepja pergjigje pyetjes se pare: Cfare eshte Feja?

Ti po pyet cfare eshte feja, kur ti ende nuk ke kunguar Gjakun dhe Trupin e Jisu Krishtit pa te cilin nuk ka jete shpirterore. Dhe duke qene se nuk ke perjetuar Misterin e Kishes se Shenjte Katolike dhe Apostolike, ti ngelesh ne kuadrin e fjaleve duke dashur te krahasosh ato qe nuk i njeh. Eshte njesoj si te pretendosh te njohesh fare mire faren(fene) e nje fruti kur ti nuk ke provuar ende frutin e asaj peme ne gojen tende!

Atje ku nuk ka nje jete liturgjike ka nje lume fjalesh te kota.

Feja eshte perpjekjet e njeriut me mjete njerezore per te kenaqur Zotin, per t'u pranuar nga Ai, si dhe per t'ju shmangur zemerimit te Tij.

Eshte perkufizimi tradicional qe degjon nga goja e atyre besimtareve te krishtere apo atyre te pafeve qe e njohin Krishterimin jo nga brenda Kishes por nga jashte saj. Gjate liturgjise orthodhokse qe behet cdo te diele ne Kishe, momenti me kulmor i liturgjise qe mbase perkufizon gjithcka eshte momenti kur pasi gjithe te pranishmit rrefejne Trinine e Shenjte: "Atin Birin dhe Shpirtin e Shenjte me nje esence dhe te pandare", Prifti del perpara altarit e thote: "Krishti është mes nesh" dhe populli i mbledhur i pergjigjet: "Është dhe do të jetë gjithmonë." Dhe te gjithe te pranishmit ndajne puthjen e paqes me njeri-tjetrin.

Perëndia me ne!

Dallimi midis ketyre tre fjaleve te thjeshta dhe ati perkufizimit tend eshte perseri kendveshtrimi: qe te perjetosh hyrjen e Krishtit ne Kishe duhet te jesh prezent ne Kishe gjate liturgjise. Nje person qe jeton jashte Kishes as nuk mund ta quaje veten te Krishtere as nuk mund te pretendoje se e njeh sic duhet Krishtin. Ato pak vite qe ti mban mbi supe nuk mund te zevendesojne 2000 vjetet e historise se Kishes ashtu si mendjet me te ndritura te njerezimit te te gjitha koherave nuk mund te zbulojne dot Misteret e Kishes qe na i kane lene trashegimi vete Krishti dhe dishepujt e Tij.

Le t'i hedhim nje sy tani fillimit te jetes (njerezore) ashtu si pershkruhet ne Bibel. Kemi dy persona ne kopshtin e Edemit, te cilet kalonin kohen e tyre ne pranine e njeri-tjetrit dhe ne pranine e Zotit. Krijuesi i tyre zbriste ne Edem here pas here dhe kalonte kohe me ta. Ata ishin te kenaqur dhe te lumtur ne pranine e Krijuesit te tyre. Ne kete periudhe nuk shohim as shenjen me te vogel qe mund te na tregoje se dy njerezit e pare ishin fetare. Ata nuk kishin nevoje per te kenaqur Perendine. Egzistenca e tyre e kenaqte Perendine. Ata nuk kishin nevoje te benin asgje, per te fituar miratimin e Tij, ata ishin miratuar qe nga momenti qe Krijuesi i tyre i kishte krijuar.

Adami nuk u krijua thjeshte per te jetuar ne prani te Perendise. Misioni i tij nuk ishte vetem ekzistenca e tij, misioni i Adamit ishte perkujdesja ndaj mbare Krijimit dhe sjelljes se ketij Krijimi ne kungim me Perendine, ashtu sic ishte ne kungim vetem Adami me Perendine. Ky ishte misioni i Adamit, mision ne te cilin ai deshtoi dhe kjo ishte arsyeja perse Perendia dergoi Krishtin, Shpetimtarin, "Adamin e Ri", Birin e Vetemlindur te Tij, Fjalen e Perendise me te Cilin krijoi gjithcka, qe te mund te vinte ne vend misionin e Adamit, sjelljen ne kungim me Perendine jo vetem te Adamit dhe pasardhesve te tij, por te gjithe Krijimit qe perfshin gjithcka qe Perendia krijoi per njeriun.

Te rekomandoj te lexosh Vladimir Lossky qe eshte nje prej teologeve orthodhokse me ne emer te shekullit te XX.

Cfare ndodhi atehere? Perse lindi Feja (perpjekja e njeriut per te kenaqur Zotin) ne nje kohe qe Zoti ishte krejtesisht i kenaqur me njeriun? Cdo gje e keqe filloi ne momentin kur njeriu mekatoi. Brenda tij u fut ndjenja e fajit, turpit, frikes, justifikimit, deshira per t'ja hedhur fajin tjetrit ne menyre qe t'i shmanget denimit, etj.

Ajo qe eshte qesharake me kendveshtrimin e protestanteve, te pakten nga kendveshtrimi i nje besimtari orthodhoks, eshte se ju pretendoni te flisni me autoritet mbi fene dhe te qenit fetar, kur ju as nuk keni fe, as nuk e keni idene se cfare do te thote te jesh fetar.

Besimi behet fe atehere kur ai behet ushqim i pazevendesueshme per nje njeri, nje familje, nje grup njerezish, nje shoqeri, nje popull. Kurse ti nuk je fetar per dy arsye te thjeshta: a) Ti nuk njeh Krishterimin e Vertete Apostolik qe ka 2000 vjet qe lulezon mbi toke b) Vete sekti qe ti ke zgjedhur te besh pjese e lidh ekzistencen e vete me mohimin e Kishes dhe Tradites Apostolike 2000 vjecare. Prandaj ti e ndjen te nevojshme qe ti mbushesh mendjen vetes se Krishterimi i Vertete nuk lindi me kryqezimin e Krishtit 2000 vjet me pare dhe ka arritur deri ne ditet tone fale asaj Kishes se Shenjte Katolike dhe Apostolike, por Krishterimi per ty lindi qe nga momenti qe ti zbulove Krishterimin me anen e atij sektit ne te cilin ti ben pjese qe ka lindur kete shekullin e fundit.

Dhe mos harro, Perëndia është me ne, kjo e vecon Krishterimin nga te gjitha fete qe ka njohur e do te njohi njerezimi.

Albo

[marcus1]

Dhe mos harro, Perëndia është me ne, kjo e vecon Krishterimin nga te gjitha fete qe ka njohur e do te njohi njerezimi.

Krishterimin do thoja une, nga te gjitha fete qe ka njohur e do te njohe njerezimi e vecon fakti se Perendia eshte NE ne! Por ti nuk mund ta njohesh kete gje.

Per sa i perket te tjerave qe ke shkruar me siper, nuk dua te komentoj.

[Albo]

Krishterimin do thoja une, nga te gjitha fete qe ka njohur e do te njohe njerezimi e vecon fakti se Perendia eshte NE ne! Por ti nuk mund ta njohesh kete gje.

Te VESHESH Krishtin me Misterin e Pagezimit dhe te VULOSESH shpirtin tend me Vulen e Shpirtit te Shenjte gjate Misterit te Mirosjes, nuk do te thote se ti je bere nje i krishtere i mire automatikisht. Ne mendjen dhe zemren tende vetem sa u mboll ajo fara e beses orthodhokse. Dhe ashtu sic na e deshmon vete Krishti me paravoline e fares se hedhur ne rruge, ne ferra, ne shkemb e ne toke pjellore, vetem ajo fare qe bie ne toke pjellore do te japi fryt 10fish.

Pa harruar qe te gjithe ata qe kane Veshur Krishtin dhe kane filluar te rriten shpirterisht, nuk mund ti qendrojne dot larg Kishes se Shenjte, pasi vetem atje gjejne Gjakun dhe Trupin e Krishtit, pa te cilin nuk ka jete shpirterore. Ashtu si njeriu nuk jeton dot pa buke e pa uje, ashtu edhe shpirti i te krishterit nuk jeton dot pa Gjakun dhe Trupin e Krishtit. Dhe kete nuk ta thote Albo, ta thote vete Krishti.

Albo