Urbanistika e Tiranes

[ajzberg]

Pedro ,ne radhe te pare te kesh respekt per njerzit dhe aq me shume per persona qe nuk i njeh.E dyta Nexhmedin Spahiu e ka shkruajtur kete artikull qe ne vitin1996 dhe eshte shqiptar si dhe ti.,,,,,,,,,,,

[Pedro]

Une e respektoj personin e nje njeriu qe nuk e njoh.

Ceshtja qendron, qe nuk respektoj nje mendim te nje personi, te cilin nuk e njoh personalisht (fundja c´me duhet ta njoh), nqs ky mendim eshte i fryre nga gazra erembajtese, dhe qe mua me shiten si perla te verteta.

Pastaj nuk po e kuptoj: te jesh shqiptar nuk te kualifikoka valle qe te fluturosh me pras ne b.ythe dhe te flasesh kodra mbas bregut?

[ajzberg]

Kur te thashe qe eshte shqiptar ashtu si dhe ti ,ta thashe se ai e njeh mentalitetin
e shqiptareve ashtu si dhe ti,por ti me sa duket perdor shume groshen prandaj kujton se mban ere gjithandej.

[friendlyboy1]

Nexhmedin spahiu ka qen vertet visionar qe e ka kuptuar problemin qe ne 1996. Tirana e sotme nuk ka te ardhme, urbanistika e sotme e tiranes me ndertimet kaotike nuk le asnje shteg tjeter pervec kthimit te tiranes ne nje geto te madhe te pabanushme. Kryqyteti shqiptar ndofta nuk zhvendoset nga tirana ne zonen midis tiranes dhe dursit, por qendra e vertet ekonomike e vendit padiskutim qe do zhvendoset ne kete pjes te vendit

[BvizioN]

Ja dhe nje pamje nga inagurimi i projektit tek Zogu i zi.

[Brari]

Thx Mirdita !

Epersi e padiskutushme nga cdo pikpamje e Zogut te Zi sic e beri Bash Berisha krahasuar me shemtiren qe donte te bene kryemafiozi Edvin..
Uroj qe Tirana ne 18 shkurt te bjere ne dore te Kultures e arsyes e qytetareve te saje e te shpetoje nga kthetrat e Kanibaleve..

[DYDRINAS]

Mishmash i vertete!

Bukurine me te madhe vazhdojne ta ruajne ende ndertesat e ndertuara nga italianet.
Ndertimet e kohes komuniste jane rjepacake, ndersa ndertimet e reja jane nje vertetim i aftesise shqiptare per te shkaterruar mjedisin duke ndertuar, ngjashem sic ndodh me qytetet afrikane apo latinoamerikane.
Shpejt do te kuptohet se cfare katastrofe mjedisore eshte shkaktuar, por do te jete vone.
Ne te gjitha fotot e vena mbizoteron rremuja ne ndertim dhe per me teper nuk shihet asgje e bukur dhe e qendrueshme.

[DYDRINAS]

Shtepite tiranase, u dogjën u harruan…


01/02/2008

• Oliverta Lila

Gjurmët që dëshmojnë identitetin e hershëm të Tiranës janë në zhdukje. Një pjesë e mirë e tyre sot nuk ekzistojnë më, ndërsa banesat karakteristike, monumente kulture të kategorisë së parë janë përfshirë në një valë djegiesh. Shkatërrime që duket se po marrin forma të qëllimshme e po kthehen në fenomen. Përballë kësaj situate, institucionet përgjegjëse janë të dorëzuara. Rasti më i fundit ishte ai i djegies pak ditë më parë të shtëpisë së Hutave, Monument Kulture i kategorisë së parë. Ndoshta e vetmja nga banesat që na tregonte gjurmë të Tiranës së para ’900-ës. Nga Drejtoria Rajonale e Kulturës Kombëtare në Tiranë është bërë një padi, dhe Komisariati nr.1 po vazhdon hetimet. Edhe pse një nga pistat që po hetonte policia ishte zjarrvënia e qëllimshme, deri më tani nuk ka ende rezultate konkrete. Prej saj kanë mbetur vetëm rrënojat dhe një pjesë e vogël që nuk mund të ketë më vlera. Ndërsa si Instituti i Monumenteve të Kulturës ashtu edhe Drejtoria Rajonale e Kulturës Kombëtare, shprehen se në përgjegjësi të tyre është restaurimi i këtyre banesave karakteristike tiranase. “Instituti i Monumenteve merret me politikat e mbrojtjes së monumenteve dhe hartimin e projekteve”, - shprehet Genc Samimi, shef i sektorit të qendrës historike dhe banesave, ndërsa drejtori i Drejtorisë Rajonale të Kulturës Kombëtare, Vilson Masmalaj, i cili ka vetëm pak muaj në këtë detyrë, shprehet se “në përgjegjësinë tonë është restaurimi dhe mirëmbajtja e këtyre banesave derisa ato nuk janë shfarosur”. Sipas Samimit, edhe mund të besosh se kemi të bëjmë me një fenomen të shkatërrimit të qëllimshëm të këtyre banesave karakteristike të Tiranës, por sipas tij, masat parashikohen në Ligjin e Trashëgimisë Kulturore, i cili thotë se: “Nëse një monument kulture i kategorisë së parë shkatërrohet nga forca të mëdha që mund të jenë djegia apo tërmetet, do të ndërtohet sërish ashtu siç ishte i paprekur në vëllim dhe strukturë”. Qytetarët duhet ta kenë të qartë këtë. Por sot ecet me bindjen se ligjit i bëhet bisht. Raste të tilla përfundojnë me një zhurmë jo më shumë se 3 ditë dhe më pas bie heshtja. Pronarët duhet të zbatojnë ligjin, por mbetet e dyshimtë se sa kontrollohen. Rasti i djegies së shtëpisë së Hutave ka ndjekur atë të djegies së shtëpisë së Qazim Mulletit në 5 janar. Edhe në këtë rast u hodhën dyshime se banesa e vjetër tipike tiranase ishte djegur me qëllim për të përfituar shesh ndërtimi. Specialistët as që e mendojnë rindërtimin e tyre. Ngritja edhe njëherë në këmbë do të kërkonte miliona. “Këto duan fonde kolosale. Minimumi i fondit që duhet për ringritjen e një shtëpie të tillë është 500 milionë lekë, që është i barabartë me gjithë fondin vjetor për banesat. Me këtë fond ne duhet të mbrojmë një mur që rrëzohet, të rregullojmë çati, të restaurojmë banesa që kanë degraduar në kohë. E vetmja punë e madhe që kemi bërë vitin e shkuar ishte Hani i Zagorisë në Gjirokastër. Është problem ekonomik”, - shprehet Genc Samimi, shef i sektorit të qendrës historike dhe banesave në Institutin e Monumenteve të Kulturës. Atëherë, këto banesa karakteristike duhen ruajtur para se të shkatërrohen. Nga Tirana po mbesin vetëm dëshmi që janë jo më larg se shekulli i kaluar.

Mbrojtja

Mbrojtja dhe restaurimi i banesave tipike të Tiranës janë shumë të brishta. Edhe në rast se nuk i rrezikon ndonjë zjarr, degradojnë çdo vit e më shumë. Institucionet përgjegjëse justifikohen me mungesën e fondeve. Tirana e ka humbur Pazarin e Vjetër, ka humbur Rrugën e Barrikadave, ka të mbuluara themelet e murit të kalasë. “Gjurmët e Tiranës mund të jenë që në shek e IV-të p.e.s”, - shprehet Samimi. Por sot kanë mbetur të paprekura vetëm ndërtesat e ministrive, që datojnë jo më larg se shekulli i shkuar. Sipas tij, mirëmbajtja e këtyre banesave është një problem ekonomik që kërkon ndërhyrjen e shtetit. Një ndihmesë mund të jepnin edhe banorët që strehohen në to. Por sigurisht që në ekonominë e tregut, atyre do t’u interesonte më shumë vlera monetare sesa kulturore e shtëpisë ku banojnë. Problemi prek edhe qytete të tjera të Shqipërisë. Në Gjirokastër ka 56 banesa monument kulture të kategorisë së parë, njëra më e degraduar se tjetra. Së paku, një shtëpi kërkon 300 milionë lekë për t’u ringritur. E nëse në Gjirokastër ka pak vëmendje si një qytet pjesë e UNESCO-s, shtëpi karakteristike në qytete të tjera rrezikojnë zhdukjen. “Duhet të gjejmë mënyrat, rrugët, organizmat, donacionet që t’i ruajmë. Ato janë pasuri kombëtare”, - shprehet specialisti Samimi. Por, a do të durojnë këto banesa tipike të Tiranës për kohën e papërcaktuar të gjetjes së zgjidhjes? Aq më tepër nëse do të bëhet fjalë për një fenomen të shkatërrimit të qëllimshëm që nuk i vihet fre.

Projektet

Shtëpitë e shkatërruara nuk do të ringrihen më. Por as për ato pak banesa që mund të kenë ngelur në Tiranë, nuk ka të ardhme. Në Institutin e Monumenteve të Kulturës nuk ka ndonjë projekt të ardhshëm për restaurimin e tyre. Sipas specialistëve, ngërçi janë sërish fondet. Por edhe strukturat e institucioneve që ndryshojnë, bëjnë punën e vet. Ndryshimet e vazhdueshme të ministrave dhe drejtorëve sjellin nga pas një punë të nisur sërish nga e para dhe gjithçka mbetet në vend.

Gazeta Shqiptare

[Ver]

Per te zgjeruar njohurite mbi urbanistiken, lexoni librin botuar ne vitin 2004 ne Tirane, qe gjendet tek Libri Universitar dhe Librari Albania:

Urbanistika në ekonominë e tregut

Editore: Kenneth K. Baar dhe Dorina Pojani



Sipas kopertines:

Sot qytetet duhet të gjejnë mënyrën për të ndërtuar infrastrukturë cilësore, për të udhëhequr dhe kontrolluar zhvillimet private, për të plotësuar nevojat për transport, për të përballuar trafikun automobilistik dhe për të mbrojtur mjedisin. Këto probleme urbane janë shumë të rëndësishme dhe ndikojnë mjaft mbi cilësinë e jetesës së popullsisë. Ky libër ka si qëllim të prezantojë lexuesin shqiptar me mënyrën si konceptohen këto probleme nga arkitektët dhe urbanistët e vendeve të ndryshme demokratike me ekonomi tregu. Ky libër nuk pretendon të japë zgjidhje për problemet urbane në Shqipëri. Përkundrazi, synimi i tij është t’i bëjë arkitektët, urbanistët, ndërtuesit dhe studentët shqiptarë t’i shohin problemet urbane, karakteristike për ekonominë e tregut, me një këndvështrim të ri. Ky libër është një përmbledhje shkrimesh nga urbanistë të vendeve të ndryshme të botës. Disa kapituj janë shkruar nga editorët e librit. Libri është ndarë në disa pjesë, të cilat bëjnë fjalë për urbanistikën në vendet perëndimore, urbanistikën në vendet ish-komuniste, transportin urban, mbrojtjen e mjedisit, pjesëmarrjen e publikut në çështjet e urbanistikës, decentralizimin e qeverisjen vendore dhe vendbanimet e paligjshme.

[Duaje Siveten]

kur te vije salija kryetar bashkije, ka per ta bo Tiranen si Kairi ...