Lindja e Imam Aliut r.a nė brenda Qabesė sė Shenjtė ėshtė e vetmja lindje e
tillė nė botė. Asnjė Pejgamber nuk ėshtė bekuar dhe nderuar kėsisoji. Fakti i
pakontestueshėm se Qabeja ėshtė vendi i lindjes sė Ali ibn Ebu Talibit r.a
ėshtė i njohur nė tė gjitha historitė.
Keshf El-Gima 1:60, El-Arbali, El-Kitab El-Islami;
Qfar thon dijetart per Aliun r.a
Ahmed ibn Hanbali ka thene:Asnjeri nga ashabet e Profetit nuk ka me shume virtyte nga Ali ibn Ebi Talib r.a.burimi,El-Mustadarakala el-Sahihejn nga ibn Hakimi,pjesa III,f.107,El-Munakib,nga Havarizmij,f.39;Tarih el-Hulefa nga Sujuti,f.168;El-Savaik el-Murikah nga Ibn Haxher el-Hajsama,f.72;Tarih ibn Asakir,pjesa III,f.63
Kadi Ismail,El-NasaI dhe Abu el-Nesaburi ,deklarojne:Asnjeri nga ashabet e Profetit saa.nuk I pershkruhen me shume cilesi positive se qe I pershkruan Aliut r.a.Burimi, El-Rijad el-Nadirah nga Tabariu,pjesa II,f.282;El-Savaik el Murikah nga ibn Haxharri el-Hejsama,f.72,118.
Ahmed Ibn Hanbal thote:Ali ibn Ebi Talibi r.a kishte shume armiq,te cilet kerkonin te akuzohet per ndonje gje,mirepo kursesi nuk ia dolen.Pastaj gjeten njeriun(mendon ne Abdullah ibn Omerin r.a)I cili luftoi kunder tij, andaj filluan ta lavdojne kete(omerin r.a) dhe ti pershkruajne virtyte.Edhe ate vetem per shkak te urrejtjes se madhe ndaj tij(Aliut r.a). Burimi, Fath el-bari fi Sharh,Sahih-ul Buhari,pjesa VII,f.83;Tarih el-Hulefa nga Sujuti,f.199;El-Savaik el-Muhrikah nga ibn Haxherri,f.125.
Umari r.a kishte zakon tė thoshte: Zoti kurrė mos mė dhėntė detyrė tė vėshtirė kur nuk ėshtė Aliu me mua. al-Bidajat val-nihajat, vėll. VII, f. 359.
Nė pėrgjigjen e protestės sė Ibėn Abazit r.a, Umari kishte thėnė: I betohem Zotit se Aliu ishte mė i merituari nga tė gjithė njerėzit qė tė bėhej halif, por pėr tri arsye ne e shtymė anash: 1) ai ishte shumė i ri, 2) ai ishte i lidhur me pasardhėsit e Abd al-Mutalihbit, 3) populli nuk donte tė kishte pejgamberi tė mbledhur nė njė familje. (Ibn Abil-Hadid, vėll. I, f. 134.) Umari i kishte thėnė Ibėn Abazit I betohem Zotit se Aliu e meritonte halifatin, por kurejshėt nuk do tė kishin qenė nė gjendje tė duronin halifatin e tij, sepse po tė ishte bėrė ai halif ai do ti detyronte njerėzit tė pranonin tė vėrtetėn e kulluar dhe tė vijonin rrugės sė drejtė. Nėn halifatin e tij ata nuk do tė kishin qenė nė gjendje tė kalonin kufijtė e drejtėsisė dhe kėshtu do tė kishin kėrkuar tė hynin nė luftė me tė. (Tarikh-i Jakubi, vėll. II, f. 137.)
Kur Imam Shafiun r.a e pyetėn mbi cilėsitė e Imam Aliut r.a ai tha:>>Ēfarė mund tė
them pėr cilėsitrė e tij, kur armiqtė e tij I kanė fshehur cilėsitė e tij,pėr shkak tė
urrejtjes dhe zilisė, ndėrsa pasuesit-ndjekėsit e tij I kanė mbuluar cilėsitė e tij, duke
u frikėsuar pėr veten e tyre nga pėrndjekjet dhe vuajtjet, mirėpo megjithatė pėr
kundėr kėtyre dya fakteve, cilėsitė e tij tė ēmuara prapėseprap dolėn nė shesh dhe e
mbushėn tėrė botėn.<<
Dijetari Muhammed i biri i Idris Esh-Shafiut, Imamit dhe themeluesit tė medh-
hebit shafiit(vdekur mė 304 hixhrijj), ishte mėsuesi i Imam Ahmed ibn Hanbelit nė
lėminė e fikhut dhe hadithit.
* Vakai El-Ajam 3: 474, Hajabani i cili e pėrcjell nga vepra>> El-Enver El-
Bahija<< dhe >> Inshad El-Kulub:21, tė alimit Dejlemij.
*El-Bidaja Ve El-Nihaja, 7:357, Ulema Ibn Kethiri
- Lisan El-Mizan 6:24, ulema ibn Hud El-Askalani
- Mizan El- Itadal 4:99, ulema Muhammed El-Dhehebi
- Alimi Bejhekiu nė >>Sahihun<< e tij dhe Imam Ahmed ibn Hanbeli nė
>>Musnedin<< e tij, ka thėnė :>>
Kush dėshiron ta njohė Nuhin a.s nė
vendoshmėrinė e tij, Ademin a.s nė nė dijen e tij, Ibrahimin a.s nė mirėbėrėsinė e
tij, Musan a.s nė urtėsinė e tij, Isain a.s nė thjeshtėsinė (modestinė) e tij le ta
shohė Imam Ali ibn Ebu Talibin r.a.<<
Pejgamberi Allahut (Muhammedi a.s) ka thėnė per Imam Aliu r.a :
Hadith-i davat-i ashirah: Pejgamber i ftoi kushėrinjtė e vet pėr drekė dhe pas ushqimit u tha atyre: Nuk njoh njeri qė u ka sjellė njerėzve tė vet gjėra mė tė mira sesa qė ju kam sjellė unė juve. Zoti mė ka urdhėruar tju ftoj ti drejtoheni Atij. Kush ėshtė ai qė do tė mė ndihmojė nė kėtė punė dhe tė jetė vėllai dhe trashėguesi (vasi) im dhe zėvendės (halifah) nė mesin tuaj? Tė gjithė mbetėn tė heshtur, por Aliu r.a, i cili ishte mė i riu nga tė gjithė, bėrtiti: Unė do tė jem zėvendės dhe ndihmės i juaj. Atėherė Pejgamberi e pėrqafoi dhe tha: Ky ėshtė vėllai im, trashėguesi im, ndihmsi dhe zėvendėsi im. Ju duhet ta dėgjoni. Atėherė grupi filloi tė shpėrndahej duke qeshur dhe duke i treguar Abu Talibit: Muhamedi tė ka urdhėruar ta dėgjosh birin tėnd.
Tarikh Abil-Fida, vėll. I, f. 116.
Nje Transmertim tjeter:
Nehxhul-Belaga 2:137, komenti i Muhammed Abduhusė, Kajro
Nje Transmertim tjeter:
Tabari, al-Tarikh, Kajro, 1357, vėll. II, f. 63; Abul-Fida, al-Tarikh, Kajro, 1325, vėll. I, f. 116; Ibėn al-Athis,
al-Bidayah val-nihajah, Kajro, 1358, vėll. III, f. 39, Bahrani, Ghajat al-maram, Teheran, 1272, f. 320.
Nje Transmertim tjeter:
Burimi,Tarihi Tabari,pjesa II,f.319;Tarihi ibn el-Asir,pjesa II,f.62;El-Sirah el-Halabija,pjesa I,f.311; Shavahid Tenzil nga Hasakani,pjesa I,371;Kenzul Ummal,pjesaXV,f.15;Tarihi Ibn Asakir,p.I,f.85;Tefsir el-Hazin nga Hasanejn Hajkala,botimi I pare.
Lufta e Ali ibn Ebu Talibit r.a me Amr ibn Vidin, ėshtė mė e madhe
me pėrmasa, se sa i tėrė aktiviteti i gjithė Ummetit tim gjer nė Ditėn e
Kijametit.
Mustedriku nė dy sahihėt 3:32, (ky sahih ėshtė transmetuar nga Sufjan El-
Theurijju)
Tarih (Historia) Bagdadi 3:19, Hatibi Bagdadi
Pejgamberi s.a.v.s. duke e ngritur bajrakun e ushtrisė muslimane tha »Nesėr kėtė
bajrak do tia jap njeriut qė sulmon pamėshirshėmdhe kurrė nuk zbrapset.Allahu ia ka mbusher zemren me besim te madhe.Ai e
don All-llahun e Lartėsuar dhe Pejgamberin e Tij, por edhe All-llahu dhe
Pejgamberi i Tij e duan atė (Aliun r.a), dhe ai nuk do tė kthehet prapa gjersa All-llahu nuk
ia dhuron fitoren.
Ansab Al-Ashraf 2:93, 94, El-Balazri (ky hadith transmetohet nga Ebu
Hurejrja dhe Ibn Abbasi)
- Hasais (cilėsit) Imam Ali ibn Ebi Talib a.s :9
Nje Transmertim tjeter:
Sahih Muslim,pjesa ku pėrshkruhen virtytet e hz.Aliut as.
Pejgamberi Allahut (Muhammedi s.a.v.s) ka thėnė:
Sikur ta vėndoni imanin e tė gjithėve qė janė nė tokė e qiej, nė peshojė nga
njėra anė dhe nė anėn tjetėr tė peshojės imanin e Aliut r.a, ana e peshoresh ku gjendet
imani i Aliut do ta rėndonte anėn tjetėr. «
- Kanz El-Umal 6:156,
- Rijad El-Nadira 2:226; (kėtė hadith e tranmseton Abdullahu biri i
biri i Omer ibn Hattabit, gjendet nė veprėn « Mekam » (pozita)
e Imam Ali ibn Ebu Talibit a.s:15; El-Alamiu;
Pejgamberi Allahut (Muhammedi s.a.v.s) i tha Aliut r.a: Ky ėshtė njė
rrespekt i denjė dhe ka hije tė tė them se ti je pranė meje, e unė jam pranė teje. Ti
je i rėndėsishėm pėr mua ashtu siē jam edhe unė pėr ty, ashtu siē ishte Haruni pėr
Musanė. Ti lufton pėr tė mirėn time dhe ti do tė jesh i afėrti im nė Ditėn e
Gjykimit. Ti do tė jesh me mua nė burimin e Kevtherit. Armiqėsia ndaj teje,
njėherit paraqet armiqėsi edhe ndaj meje. Lufta kundėr teje ėshtė luftė kundėr
meje. Miku yt ėshtė edhe mik imi. Siguria jote ėshtė edhe siguria ime. Trupi yt
njėherit ėshtė edhe trup imi, ashtu siē ėshtė gjaku yt edhe gjak imi. Kush tė
pendohet ty ėshtė njėsoj sikur tė mė pendohet mua. E vėrteta gjendet nė mendimin
tėnd, zemrėn tėnde si dhe gjuhėn tėnde. Ti beson nė All-llahun, ashtu siē besoj
edhe unė. Unė do tė lutem nėpėrmjet udhėzimeve, me tė cilat miqtė e tu do tė jenė
tė shpėrblyer nė qiej, ndėrsa armiqtė e tu do tė ghykohen nė Xhehennem »
El-Sirah En-Nebevijj, Zejni Dahlan
Pejgamberi Allahut (Muhammedi s.a.v.s) ka thėnė:
Unė jam qyteti i diturisė, ndėrsa Aliu r.a porta e atij qyteti. »
- Mustedriku i dy Sahihėve 3:126, dijetari El-Nissai
- Kanz El-Umal 6:401, dijetari El-Mutaki El-Hindi
- Assad El-Gaba 4:22
- Tarih Bagdadi 4:348, ulema Hatibi Bagdadi
- Fadail El-Hamselfi el-Sihah el-Sitta 2:250
Nje tjeter transmertim:
al-Bidajah val-nihajah, vėll. VII, f. 359.
Sunnitische Referenz:
1. Sahih al-Tirmizi, B. 5, S. 201
2. Mustadrak al-Hakim, B. 3, S. 126
3. [ ]
Pejgamberi Allahut (Muhammedi s.a.v.s) ka thėnė:
Unė jam qyteti i diturisė, kurse Aliu r.a ėshtė porta e tij,
kush dėshiron tė mėsojė le tė hyjė nėpėrmjet portės.
- Tirmidhiu nė Sahihun e tij;
- Imam Ahmed ibn Hanbeli nė Mustadrikun e tij;
- Hafidh Ebu Muhammed Samarkandi nė veprėn e tij »Bihar
El-Asanid;
- Ibn Xhurejr nė veprėn e tij « Tehzib El-Asar »,
- Arbali nė veprėn e tij « Kashif El-Gima »,
- Hafiz Ahmed ibn Muhammed El-Mamari, botimi i vitit 1969;
Pejgamberi Allahut (Muhammedi s.a.v.s) ka thėnė:
« Aliu r.a ėshtė dera e diturisė sime dhe udhėrrėfyes i kėtij ummeti, ēfarė unė kam
shpallur.
- Ebu Nuajmi nė veprėn e tij »Hiljetul-Evlija »;
- Dejlemiu nė « Firdeusin » e tij;
- Alamiu nė veprėn e tij « Pozita e Emirul-Muėmininit » :7;
Pejgamberi Allahut (Muhammedi s.a.v.s) ka thėnė:
Aliu ėshtė porta e diturisė sime dhe udhėheqės i ummetit tim pas meje.
Dashuria ndaj tij ėshtė imani (besimi) i plotė, kurse urrejtja ndaj tij ėshtė
dyftyrėsi. »
Tarih El-Hulefa 1:96, Xhelaluddin Es-Sujuti; (kėtė hadith e transmeton
ibn Asake nė veprėn e tij « Tarihu Dimeshk » nga hazreti Ebu Bekri,
hazreti Osmani, dhe hazreti Ajshja;
Kerbela 6,7; El-Alami;
Pejgamberi Allahut (Muhammedi s.a.v.s) i ka thėnė Aliut r.a:
- Ti je pėr mua ashtu siē ishte Haruni pėr Musanė a.s veēse pas meje nuk ka
pejgamber. »
- Musnedi i Ibn Hanbelit 1:174, Imam Ahmed Ibn Hanbel,
- Musned Ebi Davud 3:280, Ebi Davudi
Sunnitische Referenz:
1. Sahih al-Bukhari, Arabic-English version, Traditions 5.56 and 5.700
2. Sahih Muslim, Arabic, section of virtues of Ali, v4, pp 1870-71
3. Mustadrak al-Hakim, B. 3, S. 109
4. Sunan Ibn Majah, p12
5. Musnad Ahmad Ibn Hanbal, v1, p174
6. al-Khas'is, by al-Nisa'i, pp 15-16
7. Mushkil al-Athar, by al-Tahawi, v2, p309
8. [ ]
Nje Transmertim tjeter:
Sahih al-Bukhari, B. 2, S. 305; Sahih Muslim, B. 2, S. 360; Mustadrak al-Hakim, B. 3, S. 109
Hadith-i manzilah: Sad ibėn Vakkas ka thėnė: Pejgamberi i Zotit i tha Aliut r.a : A nuk je ti i kėnaqur tė jesh ndaj meje ai qė Haruni ka qenė ndaj Musės, pėrveē qė pas meje nuk do tė ketė mė pejgamber tjetėr?
al-Bidajah, f. 21; Kifajat al-talib nga Kanxhi Shafii, Naxhaf, 1356, ff. 148-154; janė shėnuar njėqind versione tė kėtij hadithi nga burimet sunite dhe shtatėdhjetė nga burimet shiite
Um Salmahu ka treguar se Pejgamberi kishte thėnė: Aliu r.a ėshtė gjithmonė me tė vėrtetėn (hak) dhe me Kur'anin,
kurse e vėrteta dhe Kur'ani janė gjithmonė me tė, deri nė Ditėn e Gjykimit ata nuk do tė ndahen njėri nga tjetri.
- tarih Bagdad 14:321, Hatibi Bagdadi
- Mexhmual-Zavaid 7:235, El-Hajthemi
- Kenz El-Umal 6:157, Mutaki El-Hindi
- Ali ve Vasija :13, Nexhmuddin Xhefer ibn Muhammed El-Askeri
Nje Transmertim tjeter:
- El-Tahir El-Kebir 14:321, Hatibi Bagdadi
- Faraid El-Samtajn 1:kapitulli 3, El-Hamvini Esh-Shafi
Nje Transmertim tjeter:
Manakib Al Abi Talib, nga Muhamed ibėn Shahrashubi, Kum,p.d., vėll. III, ff. 62 dhe 218; Ghajat al-maram, f. 539; Janabi al-mavaddah, f. 104
Nje Transmertim tjeter:
. Tarihul-Kebir 4:321, Hatibi Bagdad
- Ibn Kutejbe nė « Sijasetin » e tij;
- El-Zemahsheriu nė veprėn e tij »Rabi El-Ebrar »,
- El-Hamavini nė veprėn e tij »Faraid Es-Sumtajn »,
Nje Transmertim tjeter:
Um Salmahu, Ibėn Abazi, Abu Bakri, Ajshja, Aliu, Abu Said Khudri, Abu Lejla, Abu Ajub Ansari janė ndėr transmetuesit e tij. Ghajat al-maram, f. 539-540. Pejgamberi po ashtu ka thėnė: Zoti e bekoftė Aliun pėr atė se e vėrteta ėshtė gjithmonė me tė. al-Bidajah val-nihajah, vėll. VII, f. 36
Sunnitische Referenz:
1. al-Mustadrak, by al-Hakim, v3, p124 on the authority of Umm Salama
2. al-Sawa'iq al-Muhriqah, by Ibn Hajar, Ch. 9, section 2, pp 191,194
3. al-Awsat, by al-Tabarani; also in al-Saghir
4. Tarikh al-Khulafaa, by Jalaluddin al-Suyuti, p173
Pejgamberi i tha Ammar ibn Jasinit, : Sikur i gjithė populli tė shkojė njė lugine, ndėrsa Aliu r.a tjetrės, shko
luginės qė shkon Aliu r.a, mos u bazo nė popullin.
-Tarih-Bagdadi 13:186, Hatibi Bagdadi
- Mexhmual Zavaid 7:238, El-Hajthemi
- Kanz El-Umal 6:155, Mutaki El-Hindi
- Manakib Ali ibn Ebi Talib :57, El-Havarizmi
Pejgamberi Allahut (Muhammedi s.a.v.s) i ka thėnė Aliut r.a:
Vetėm besimtarėt do tė duan ty, ndėrsa dyftyrėshit do tė urrejnė
- Sahih Tirmidhi 5 ; Kapitulli « manakib Ali ibn Ebi Talib a.s »
- Musned Ahmed ibn Hanbel 6:292, Ahmed Ibn Hanbeli
- Mustedreku nė dy Sahihėt 3:128, Nissai
- Fadail El-Hamsa fi El-Sihah Es-Sitte 2:209
- Nė ditėn e vėllazėrimit tė muhaxhirėve me ensarėt, Pejgamberi a.s i tha Imam
Aliut r.a « Ti je vėllau im, ndėrsa unė jam vėllau yt. Nėse dikush tė pyet
thuaji : » Unė jam rob i All-llahut dhe vėlla i tė Dėrguarit tė Tij. Nėse dikush
kėtė cilėsi do tia pėrshkruante vetes sė tij, ai ka gėnjyer. »
- Sahih Tirmidhi 5 : kapitulli » Cilėsit e Imam Ali ibn Ebi Talibit a.s »
- El-Hasais :3,18 Nissai
- Mustedriku nė dy Sahihėt 3:14, El-Hakim El-Nisaburi
- Musned ibn Hanbeli 1:159, Ahmed Ibn Hanbel
Pejgamberi Allahut (Muhammedi s.a.v.s) ka thėnė:
Ēfarėdo qoftė pėrgjegjėsie qė kam unė, ka gjithashtu edhe Aliu r.a. O
Zot ! Ndihmoji atij qė e ndihmon atė, ndėrsa bėhu armik i atij qė ėshtė armik i
tij »
- Musned Ibn Hanbeli 4:281, Ahmbed Ibn Hanbel
- Kanz El-Umal 1:48, Mutaki El-Hindi
- Mustdriku nė dy Sahihėt 3:109, El-Hakim El-Nisaburi-Mexhmaul-Zavaid
Pejgamberi Allahut (Muhammedi s.a.v.s) ka thėnė:
O Ebu Bekėr, hiseja ime dhe hiseja e Aliut janė tė njėjta nė drejtėsi.
- Xhelaluddin Es-Sujuti nė « Tarihun » e Tij;
- Ibn Asakiri nė veprėn « Tarihul-Kebir »;
- Harith El-Hanejfi nė « manakibin » e tij: 12;
Pejgamberi Allahut (Muhammedi s.a.v.s) ka thėnė:
Aliu r.a ėshtė gjykatėsi (ndarėsi i drejtėsisė) mė i mirė ndėr
pjesėtarėt e ummetit tim. »
Er-Rijad En-Nadira 2:198;
- El-Kanxhi Es-Safijji nė « Kifajetin » e tij;
- El-Fusul El-muhimme, ibn Sabig El-Maleki,
- Ansab El-Ashraf, Belazri;
- Mekam (vendi) i Imam Aliut a.s: 32, El-Alami;
Pejgamberi Allahut (Muhammedi s.a.v.s) ka thėnė:
Pas meje do tė ndodhin ngatėrresa (turbullira), dhe kur ato turbullira tė vijnė,
mbahuni pėr Ali ibn Ebu Talibin r.a , ngase ai ėshtė i pari qė mua do tė mė shohė
nė Ditėn e Gjykimit dhe i pari qė mua do tė mė pėrshėndet nė qyejt e lartė, ai
ėshtė prej meje dhe ai ėshtė faruk (ndarės) i tė drejtės nga e padrejta (e
keqja)
- El-Kanxhi Esh-Shafi nė « Kifajetin » e tij,
- El-Hafizi, nė veprėn e tij « Amali El-Hafidh »,
- Aliu a.s dhe kėshilla:167, Nemxhuddin El-Askeri;
Pejgamberi Allahut (Muhammedi s.a.v.s) ka thėnė:
O njerėz! All-llahu ėshtė Mbėshtetėsi im, kurse
unė jam mbėshtetėsi juaj, ndėrsa atij tė cilit unė i jam mbėshtetės, mbėshtetės i
ėshtė edhe Aliu r.a. Zot! Duaje atė qė e don Aliun dhe urreje atė qė e urren
Aliun.
- Musned Ahmed ibn Hanbel 4:281,
- « Sahih » ibn Maxhe :12, Ibn Maxhe
- Ahmed ibn Hanbeli transmeton nga Pejgamberi s.a.v.s se ka thėnė: »
Mbėshtetės i kujt jam junė, mbėshtetės i tij ėshtė edhe Aliu r.a. Zot! Duaje atė qė
e don Aliun dhe bėhu armik i atij qė ėshtė armik i Aliut.
- Mustadrek nė dy Sahihėt 3:116,
- « Hiljetul-Evlija » 5:26, Ebu Nuajmi,
- Tarih Bagdadi 7:377, Hatibi Bagdadi transmeton nga Ebu Hurejra,
- Kenz El-Umal 1:48, dijetari Mutaki El-Hindi,
- Khadir-dijetari Abdul-Husejn Sherafuddin,
Pejgamberi a.s gjithashtu ka thėnė : » Secili pejgamber ka pasur zėvendėsin
dhe trashėgimtarin »
- Xhanabiul-Mevada :79, kapitulli : »Porositė e tė Deėrguarit Muhammedit a.s,
- Imam Aliut a.s si mbrojtės ».
- Mexhmual-Zavaid 9:113, El-Hajthemi
- Kanz El-Umal 6:154, ulema Mutaki El-Hindi
- Zahair El-Ukba :71, ulema El-Taberi
- Ali ve Vasija (Aliu dhe porositė e Muhammedit a.s) :194 Nexhmuddin el-
- Askeri (ky hadith ėshtė pėrmendur nė kėto vepraizan El-Itiad, El-
- Zahabija, El-Saali, Sujuti, Kunuz El-dakak, Dajlavije, Manakib, Ahmed Ibn
Hanbeli)
- Ummi Seleme ( Gruaja e Pejgamberit s.a.v.s) transmeton se Pejgamberi s.a.v.s
ka thėnė :» All-llahu xh.sh pėr secilin pejgamber e ka zgjedhur trashėgimtarin
e tij, ndėrsa trashėgimtari im ėshtė Aliu r.a, trashėgimatar i familjes sė tij, fisit
dhe ummetit. »
- Muvafaku biri i Ahmed El-Hanefit nė « Manakibin » e tij,
- El-Hamavini Esh-Shafi nė « Faraidin » e tij,
- Ahmed ibn Hanbeli nė « Musnedin » e tij,
- El-Salabiu nė veprėn e tij « El-kashif ve Bejan »,
- - Aliu dhe Vasi (kėshilla): 235;
Ibn Mesudi transmeton:» Isha tek Pejgamberi s.a.v.s kur dikush e pyeti mbi
diturinė e Ali ibn Ebu Talibit, kurse Pejgamberi s.a.v.s u pėrgjigj:» Urtėsia
(menēuria) ėshtė ndarė nė dhjetė pjesė, Aliu ėshtė i shpėrblyer me nėntė pjesėt
e menēurisė, kurse njerėzit tjerė e dijnė vetėm pjesėn e dhjetė, ndėrsa Aliu
ėshtė mė i miri nė mesin e tyre. »
Ėshtė transmetuar nga Havarizėm ibn Magazili ibn Sharih
Eshvabi nė veprėn « Manakib i familjes sė Ebu Talibit » 2:30;
Nje Transmertim tjeter:
al-Bidajah val-nihajah, vėll. VII, f. 359
- Ita Ibn Ebu Ribah transmeton se e kanė pyetur:
« A e din dikush mirė diturinė pas vdekjes sė Pejgamberit s.a.v.s ? », kurse Ebu
Ribahi ėshtė pėrgjigjur:
« Pėr Zotin nuk e di! »
- Abdull-llah ibn Abbasi ka thėnė:» Aliu posedon nėntė hise (pjesė) tė diturisė,
dhe ai ėshtė mė i miri nė mesin e njerėzve qė e dijnė pjesėn e dhjetė tė
diturisė.
- Bihar El-Envar :40, kapitulli 93, Mexhlisijj;
- manakib i familjes sė Ebu Talibit, Sharih Eshvab;
Edhe hazreti Aisheja-nėnėa e besimtarėve thotė:» Aliu ėshtė mė i miri qė e
njeh Sunnetin. »
Bihar El-Envar :40; kapitulli 95, Mexhlisijj
Profeti Muhammed s.a ka then Aliu ėshtė pjesa ime e unė pjesė e tij.Askush nuk mund ta kryej atė me cka jam I obliguar pos meje dhe Aliut
Burimi,Sunan ibn Maxha,pjesa I,f.44;Hasejs el-Nisai,f.20;Sahih Tirmidhiu,pjesa VI,f.300;Xhamial usul nga Ibn Kethiri,pjesa
IX,f.471;Xhami Saghir nga Sujuti,pjesa II,f.56 dhe Rijadhu Nadira,pjesa II,f.229
Sunnitische Referenz:
1. Sunan Ibn Maja, B. 1, S. 44
2. Khasa'is Ali Ibn Abi Talib von al-Nesa'i, S. 20
3. Sahih al-Tirmizi, B. 5, S. 300
4. Jami' al-Usul von Ibn Kathir, B. 9, S. 471
5. al-Jami' al-Saghir von al-Suyuti, B. 2, S. 56
6. ar-Riyad al-Nadira, B. 2, S. 229
7. [ ]
O Ali! Ti do tu tregon rrugėn e drejtė,kur,pas meje,tė paraqiten pėrqarjet dhe grindjet mes tyre.
Burimi,Tarihi Dimeshk,nga Ibn Asakiri,pjesa II,f.488;Kunuz el-Hakik nga el-Muaviu,f.203;
Vepra Kenzul Ummal,pjesa VI,f.33.
-Dijetari Ali Muahmmed Esh-Shafi, i cili ėshtė i njohur si alim Ibn Magazili Esh-Shafi nė veprėn e tij >>Manakib Ali ibn Ebu Talibi a.s<< 468 thėniet e Pejgamberit a.s mbi cilėsitė (vlerėn) e Familjes sė Tij a.s (Imam Aliun, hazrteti Fatimenė,Hasanin dhe Husejnin a.s ), e posaēėrisht mbi cilėsitė e Imam Ali ibn Ebu Talibit a.s transmeton si vijon:>> Abbasi biri i Fejruzit transmeton nga Enes ibn Maliku se Muhammedi a.s ka thėnė:>>Kush dėshiron ta njohė diturinė e Ademit a.s dhe fikhun e Nuhit a.s le ta shikojė Imam Ali ibn Ebu Talibin<<*
Pejgameri muhammed s.a ka then: Kush dėshiron tė jetoj ashtu siē jetova unė dhe tė vdesė siē vdiqa unė, e tė
hyjė nė Xhennetin nė tė cilin mua ma ka premtuar All-llahu im, e qė ėshtė
Xhenneti i pėrhershėm ; le ta ndjek Aliun, ndėrsa pas Aliut pasrdhėsit e tij ; ngase
ata juve nuk do tju zbrapsin nga udhėzimi i Drejtė e as qė do tju shpiejnė nė
humbje. »
Ahtab El-Havarizmi nė veprėn e tij « Manakib » fq 34 ; El-Kanduzi »Janabin El-
Mevada » fq 149 ;150 Ibn Huxhr El-Askalani El-Shafi nė veprėn El-Isaba 1:541;
Sunnitische Referenz:
1. Al-Mustadrak von al-Hakim, B. 3, S. 128
2. al-Jami al-Kabir von al-Tabrani
3. al-Isaba von Ibn Hajar al-Asqalani
4. Kanz al-Ummal, B. 6, S. 155
5. al-Manaqib von al-Khawarizmi, S. 34
6. Yanabi al-Mawadda von al-Qunduzi, S. 149
7. Hilyat al-Auliya, B. 1, S. 86
8. al-Tarikh von Ibn Asakir, B. 2, S. 95
9. [ ]
Ibėn Mardujahu ka thėnė se Pejgamberi kishte thėnė: Kushdo qė dėshiron qė jeta dhe vdekja e tij tė jetė si e imja dhe qė tė hyjė nė parajsė duhet pas meje ta dojė Aliun dhe tė vijojė rrugės sė familjes sime, sepse ata janė pasardhėsit e mi dhe janė krijuar nga argjili im. Dija dhe tė kuptuarit tim u ėshtė dhuruar atyre. Prandaj mallkuar qofshin ata qė mohojnė virtytet e tyre. Ndėrmjetėsimi im [nė Ditėn e Gjykimit] kurrė nuk do ti pėrfshijė ata.
Muntakhab kanz al-ummal, nė margjinėn e Musnad-i Ahmad, Kajro, 1368, vėll. V, f. 94.
-Dijetarėt, Ibn Huxhr El-Askalani nė veprėn e tij >>Tahzib El-Tahzib<< 10:42
dhe hafidh Xhemaluddin Jusuf El-Mezi nė veprėn e tij >> Tahzib al-Kamal<<
4:542 transmetojnė nga Ibn Abasi se Muhammedi a.s mbi cilėsitė e Imam Aliut a.s
ka thėnė =>>Sikur drunjtė lapsa tė ishin, e deti ngjyrė, tė gjithė xhinėt tė tubuar,
ndėrsa njerėzit shkrues, nuk do tė ishin nė gjendje ti numėrojunė kurrė cilėsitė e
Imam Ali ibn Ebu Talibit a.s.
Pejgamberi Allahut (Muhammedi s.a.v.s) ka thėnė::"Ti je prej meje,dhe un jom prej teje"
Sahih al-Bukhari, B. 2, S. 76; Sahih al-Tirmizi, B. 5, S. 300; Sunan Ibn Maja, B. 1, S. 44
"Menjėherė pas meje nė mesin e juaj do tė filloj urejtja dhe pėrēarja, kur tė vij njė situatė e tillė drejtohuni tek Aliu se ai mund ta ndajė tė mirėn nga e meta."
Ali Mutteki El Hindi - Kanz al-'Ummal (Multan) Vol. 2 f. 612, numri 32964.
Pejgamberi (s) ka thėnė:
O Ali (nė Ditėn e Gjykimit) ti dhe ithtaret e tu tek Allahu do tė ktheheni tė lumtur duke kėnaqur dhe Allahun dhe pastaj do tė vijnė armiqtė e tu tė hidhėruar dhe kokfortė.
- Ibn al-'Athir, al-Nihaya fi gharib al-hadith, (Beirut, 1399), vol. 4 p. 106
- al-Tabarani, Mu'jam al-Kabir, vol 1 p 319
- al-Haythami, Majma' al-Zaėa'id, vol. 9, number 14168
Pejgamberi Allahut (Muhammedi s.a.v.s) ka thėnė:
"Myzhde pėr ty o Ali! Metėvėrtetė ti dhe ithtarėt e tu do tė jeni nė Parajsė".
- Ahmad Ibn Hanbal, Fadha'il al-Sahaba, (Beirut) vol. 2, p. 655
- Abu Nu'aym al-Isbahani, Hilyatul Avvliya, vol. 4, p. 329
- al-Khatib al-Baghdadi , Tarikh Baghdad, (Beirut) vol. 12, p. 289
- al-Tabarani, Mu'jam al-Kabir, vol. 1, p. 319
- al-Haythami, Majma' al-Zavva'id, vol. 10, pp. 21-22
- Ibn 'Asakir, Ta'rikh Dimashq, vol. 42, pp. 331-332
- Ibn Hajar al-Haythami, al-Savva'iq al-Muhriqah, (Cairo) Ch. 11, section 1, p. 247
Pejgamberi Allahut (Muhammedi s.a.v.s) ka thėnė:: "Aliu ėshtė sikur Qabeja"
kjo do tė thotė se Imam Aliu a.s ėshtė
sikur Qabeja. Ashtu sikur tė gjithė njerėzit gjatė kohės sė faljes sė namazit i
kthejnė fytyrat e tyre nė drejtim tė Qabesė, ashtu edhe ne jemi tė obliguar tė
veprojmė ndaj udhėzimeve dhe porosive tė tij.
Ebu Nuajmi nė veprėn e tij « Hiljetul-Evlija »,
- Dejlemi nė « Firdeusin » e tij;
- Hamavini nė « Feraidin » e tij;
Ehl-ul-Bejti ne Kuran:
33.33.Dhe rrini nė shtėpitė tuaja e mos shfaqni bukurinė tuaj si shfaqej nė injorancėn e hershme, faleni namazin, jepeni zeqatin dhe respektojeni All-llahun dhe tė dėrguarin e Tij. All-llahu ka pėr qėllim qė nga ju, o familje e shtėpisė (sė Pejgamberit) tė largojė ndytėsinė e mėkateve dhe t'ju pastrojė deri nė skaj.
Komentatorėt e kėtyre ajeteve thonė se ky ajet ka tė bėjė pėrkatėsishtė i
dedikohet tė Dėrguarit tė All-llahut xh.sh Muhammedit a.s, Imam Aliut a.s,
hazreti Fatimesė, Hasanit dhe Husejnit, tė cilėt, Pejgamberi a.s njėherė nė njė
rast tė gjithė sė bashku i mbuloi me jorganin e tij. Kur u shpall ky ajet, Ummu
Seleme, bashkėshortja e Pejgamberit a.s e pyeti Pejgamberin : » A bėj pjesė
edhe unė nė anėtarėt e familjes » ? Jo », u pėrgjigj Pejgamberi a.s » por ti je nė
rrugėn e drejt »
Mustedrik El-Hakim 3:147, El-Hakim El-Nisaburi
- Sunen El-Bejheki 2:149, El-Bejheki
- Sunen El-Tirmidhi 2:209, Tirmidhi
- Tahzib Al-Tahzib 2:297, Ibn Haxher El-Askalani
- Fadail El-Hamsa fi sahih El-Sitte 1:270.
3.61.E kush tė kundėrshton ty nė ēėshtjen e tij (Isait) pasi tė ėshtė bėrė e ditur e vėrteta, ti thuaj: "Ejani i thėrrasim bijtė tanė dhe bijtė tuaj, gratė tona dhe gratė tuaja, vetė ne dhe vetė ju, mandej sinqerisht tė lutemi pėr mallkim, dhe mallkimin nga ana e All-llahut ta hedhim kundėr gėnjeshtarėve".
-Tė gjithė mufesirėt dhe komentatorėt e hadithit pohojnė se ky ajet ėshtė shpallur
kur Pejgamberi a.s e dėrgoi Imam Aliun a.s, Fatimenė, Hasanin dhe Husejnin, pėr
ti takuar tė krishterėt e Naxhranit, pėr shkak tė mospaguajtjes sė obligimit
(xhizjes, ). Kur tė krishterėt e panė Pejgamberin a.s se vjenė bashkė
me familjen e tij, ata filluan tė frikėsohen dhe filluan tė arsyetohen pėr
mospagesėn e tyre, dhe premtuan se kėtė oblogim do ta kryejnė pėr hir tė
rrespektit ndaj Pejgamberit a.s
El-Fusul El-Muhemma :25, Ibn Sabag El-Meliki
9.19.A mos e konsideruat dhėnien e ujit haxhinjve dhe kujdestarinė ndaj xhamisė sė shenjtė, si besimin e atij qė i besoi All-llahut dhe ditės sė fundit dhe qė luftoi nė rrugėn e All-llahut? Jo, ato nuk janė tė barabarta te All-llahu. Popullin mizor All-llahu nuk e vė nė rrugė tė drejtė.
- Ndėrsa, ky ajet i mėsipėrm u shpall kur Talha ibn Shejbe e lavdėroi Abbas ibn
Abdul-Muttalibin duke i thėnė : »Unė kamė kompetenca mė tė mėdha ndaj
Qabesė, ngase unė jam pėrgjegjės pėr furnizimin e haxhinjve me ujė dhe ēelėsi
i Qabesė ėshtė nė duart e mia. »
- Pikėrisht nė kėto ēaste Imam Aliu a.s qėlloi tė kaloi pranė tyre dhe i pyeti :
« Me cka lavdėrohesh ti » ? Kur e morri pėrgjigjen, Ai-Aliu a.s tha : » Kur isha
fėmijė, isha i zgjedhur, gjė qė askush prej jush nuk ėshtė. »
« Ēfarė ėshtė ajo » ?- e pyetėn ata. Ai u pėrgjigj : » Unė i pari jam lutur nė
Islam, dhe jam i pari qė kam zhvilluar nė rrugėn e All-llahut. »
- Qė nga ai ēast, zbritja e ajeteve ishte lavdėrim i dinjitetit tė Imam Aliut a.s
-Tefsiri i Kuranit tė Madhnueshėm 10:59, Taberi
- Esbab En-Nuzuli (Shkaqet e Shpalljes) :182, El-Vahidi
- Komentimi i Kuranit tė Madhnueshėm 8:91, El-Kutubi
- Komentimi i Kuranit tė Madhnueshėm 4:422, Er-Razi
- Komentimi i Kuranit tė Madhnueshėm 2:211, El-Hazem
- El-Dur El-Mensur 3:218, Sujuti
- Xhenaibu El-Mevada :93, El-Kanduzi El-Hanefi
Dhe ne transmertm tjeter eshte
. Tefsiri i Taberiut 10:59; Enes ibn Maliku;
- Asbabun-Nuzul :182, El-Vahidi;
- Tefsiri i Raziut, El-Nasifi i Sujutiut;
- Tefsiri i Kur
- Nehxhul-Belaga, fjalimi 230, Imam Ali ibn Ebu Talibi a.s
5.55. Mik (i afėrt) juaji ėshtė vetėm All-llahu, ėshtė i dėrguari i Tij dhe ata qė besuan e qė falin namazin dhe japin zeqatin duke bėrė rukuė (duke qenė respektues)
Abu Dharr Ghifariu ka thėnė: Njė ditė falnim namazin e drekės me Pejgamberin. Njė njeri nevojtar kėrkonte qė njerėzit ti ndihmonin, por askush nuk i dha asgjė. Ai njeri i ngriti duart drejt qiellit duke thėnė: Oh Zot! Bėhu dėshmitar se nė xhami tė Pejgamberit askush nuk mė dha asgjė. Ali ibėn Abi Talibi gjendej nė sexhde tė namazit. Ai ia drejtoi gishtin atij njeriu, i cili ia mori unazėn dhe shkoi. Pejgamberi, i cili po e vėshtronte kėtė skenė e ngriti kokėn drejt qiellit dhe tha: Oh Zot! Vėllai im Musai tė pat thėnė: Hapma gjoksin dhe lehtėsoma detyrėn dhe ma bėn gjuhėn tė rrjedhshme kėshtu qė ata ti kuptojnė fjalėt e mia, dhe bėne vėllain tim Harunin, ndihmės dhe vezir (28. 35). Oh Zot! Edhe unė jam pejgamberi Yt; hapma gjoksin dhe ma lehtėso detyrėn dhe bėne Aliun vezir dhe ndihmės timin. Abu Dharr thotė: Fjalėt e Pejgamberit ende nuk kishin marrė fund kur u shpall ajetė (i cituar mė lart).
-Tefsiri i Kuranit tė Madhnueshėm 6:165, Taberiu
- Asbab En-Nuzul :148, El-Vahidi
- Tefsir Ebu Barakut El-Nasafi 1:496, Ebu Barakut En-Nesafi
- Tefsiri i Kuranit tė Madhnueshėm 3:461, El-Nisaburi
- El-Svavaik El-Muhreka :25, Ibn Haxh El-Askalani
- Ajan El-Shiat 1:368 « Dar Et-Tearuf » Bejrut
Nje Transmertim tjeter:
Tabari: Dhakhair al-ukba, Kajro, 1356, f. 16. Ky hadith ėshtė shėnuar me njė ndryshim tė vogėl nė al-Dhurr al-manthur, vėll. II, f. 293. Bahrani nė veprėn e tij Ghajat al-maram, f. 103, citon 24 hadithe nga burimet sunite, kurse nėntėmbėdhjetė nga burimet shiite lidhur me kushtet dhe arsyet pėr shpalljen e kėtij ajeti tė Kur'anit.
Nje Transmertim tjeter:
- Bejdeviu nė « Tefsirin » e tij,
- Tubrusi nė « Mexhbul-Bejanin » e tij,
- Ebu Ishaku El-Salebi nė « Tefsirin » e tij,
- Taberiu nė « Tefsirin » e tij,
- El-Vahidi nė veprėn e tij « Asbabun-Nuzuli »,
- Ebu Barakati El-Nisafiu nė « Tefsirin » e tij,
- Nisaburi nė « Tefsirin » e tij, -
98.7.Ndėrsa, ata qė besuan dhe bėnė vepra tė mira, tė tillėt janė krijesa mė e dobishme(
Jahiri thotė: Ishim nė prani tė Pejgamberit kur u paraqit Aliu nga larg. Pejgamberi tha: Betohem nė Zotin i cili e mban jetėn time nė dorė, ky njeri dhe ithtarėt e tij do tė kenė shpėtim nė Ditėn e Gjykimit. Ibėn Abazi thotė: Kur u shpall verseti: Ndėrsa, ata qė besuan dhe bėnė vepra tė mira, tė tillėt janė krijesa mė e dobishme( 98.7.)Pejgamberi i tha Aliut: Ky verset tė kushtohet ty dhe ithtarėve tė tu tė cilėt do tė kenė lumturi dhe gėzim nė Ditėn e Gjykimit dhe Zoti do tė jetė i kėnaqur me ju. Kėto dy hadithe dhe disa tė tjerė janė shėnuar nė librin al-Dhurr al-manthur nga Sujuti, Kajro, 1313, vėll. VI, f. 379, dhe nė Ghajat al-maram, f. 326.
Nje Transmertim tjeter:
- Jalal al-Din al-Suyuti, Tafsir al-Durr al-Manthur, (Cairo) vol. 6, p. 379
- Ibn Jarir al-Tabari, Tafsir Jami' al-Bayan, (Cairo) vol. 33, p. 146
- Ibn Asakir, Ta'rikh Dimashq, vol. 42, p. 333, p. 371
- Ibn Hajar al-Haythami, al-Savva'iq al-Muhriqah, (Cairo) Ch. 11, section 1, pp 246-247
3.103.Dhe kapuni qė tė gjithė ju pėr litarin e All-llahut, e mos u pėrēani
Imamit tė gjashtė nga familja e pejgamberit (Ehlulbejt)e ka thėnė:
- Ne jemi litari i Allahut pėr tė cilin, Allahu ka thėnė: Dhe kapuni qė tė gjithė ju pėr litarin e All-llahut, e mos u pėrēani.
- al-Tha'labi, Tafsir al-Kabir, under commentary of verse 3:103
- Ibn Hajar al-Haythami, al-Saėa'iq al-Muhriqah, (Cairo) Ch. 11, section 1, p. 233
76.6. Ata janė qė pėr hir tė Tij u japin ushqim tė varfėrve, jetimėve dhe tė zėnėve robėr.
76:9. Ne po ju ushqejmė vetėm pėr hir tė All-llahut dhe prej jush nuk kėrkojmė ndonjė shpėrblim e as falėnderim.
76:10. Ne i frikėsohemi (dėnimit tė) Zotit tonė nė njė ditė qė fytyrat i bėn tė zymta dhe ėshtė shumė e vėshtirė.
76:11. Po All-llahu i ruajti ata prej sherrit tė asaj dite dhe u dhuroi shkėlqim nė fytyra e gėzim tė madh.
76:12. Dhe pėr shkak se ata duruan, i shpėrbleu me xhennet dhe me petka mėndafshi.
- Shumė historianė pėrcjellin se sipas terfsirėve tė njė numri tė madh tė
dijetarėve islam, kėto ajete kanė zbritur pėr Imam Aliun a.s dhe familjen e tij,
ngase ata i ushqenin tė varfėrit, jetimėt, skamnorėt, dhe tė pėrvuajturit. Gjatė
kohės sė agjėrimit ndodhte qė nga tri ditė tė mbeteshin pa ushqim.
Ibidem
Ehl-ul-Bejti ne haithe te pejgamberit Muhammed s.a
Hadith-i sifanah: Ibėn Abazi thotė: Pejgamberi tha: Familja ime ėshtė si anija e Nuhut a.s; kushdo qė hipėn nė tė do tė shpėtojė dhe kushdo qė i largohet do tė fundoset.
1. al-Mustadrak, by al-Hakim, v2, p343, v3, pp 150-151 on the authority of Abu Dhar. al-Hakim said this tradition is authentic (Sahih).
2. Fadha'il al-Sahaba, by Ahmad Ibn Hanbal, v2, p786
3. Tafsir al-Kabir, by Fakhr al-Razi, under the commentary of verse 42:23, Part 27, p167
4. al-Bazzar, on the authority of Ibn Abbas and Ibn Zubair with the wording "drowned" instead of "perished".
5. al-Sawa'iq al-Muhriqah, by Ibn Hajar Haythami, Ch. 11, section 1, p234 under Verse 8:33. Also in section 2, p282. He said this Hadith has been transmitted via numerous authorities.
6. Tarikh al-Khulafaa and Jami' al-Saghir, by al-Suyuti
7. al-Kabir, by al-Tabarani, v3, pp 37,38
8. al-Saghir, by al-Tabarani, v2, p22
9. Hilyatul Awliyaa, by Abu Nu'aym, v4, p306
10. al-Kuna wal Asmaa, by al-Dulabi, v1, p76
11. Yanabi al-Mawaddah, by al-Qundoozi al-Hanafi, pp 30,370
12. Is'af al-Raghibeen, by al-Saban
Nje Transmertim tjeter:
Dhakhair al-ukba, f. 20; al-Savaik al-muhrikah nga Ibėn Haxhari, Kajro, 1312, ff. 150 dhe 184; Tarikh al-khulafa nga Xhalal al-Din Sujuti, Kajro, 1952, f. 307; Nur al-absar nga Shiblanxhi, Kajro, 1312, f. 114. Nė Ghajat al-maram, f.
Njė ditė Pejgamberi
a.s nė vendin e quajtur Khum, mes Mekkės dhe Medines, mbajti njė hutbe,
dhe pasiqė falėnderoi All-llahun xh.sh tha :>>Sė shpejti do tė thirrem dhe do
tė iki nga kjo botė nė ahiret. Ua lė amanet dy vepra tė rėnda, Librin e All-
llahut i cili pėrmban udhėzimet e dritėn, dhe Familjen Time ndaj shikoni nė to
qė tė mė ndiqni mua.
Imam Muslimi nė Sahihun e tij (4, hadithi nr. 1873, transmeton nga
as-habi i Pejgamberit, Zejdi, biri i Arkames.
Nje Transmertim tjeter:
Sahih Muslim, Chapter of the virtues of the companions, section of the virtues of Ali, 1980 Edition Pub.
in Saudi Arabia, Arabic version, v4, p1873, Tradition #36
El-Hakim El- Nisaburi transmeton nga Zejdi i biri i Arkamit se Pejgamberi a.s
ka thėnė :>>Sė shpejti do tė thirrem nag kjo botė pėr nė ahiret.
Ua lė amanet dy gjėra tė rėnda, njėra e pėrmbush tjetrėn; Librin e All-llahut
dhe Familjen Time, ndaj shikoni nė to qė tė mė ndiqni mua, ndėrsa ata nuk do
tė ndahen( Libri i All-llahut dhe Familja Ime, ) gjer nė
Ditėn e Gjikimit.<<
Pejgamberi a.s mė pas shtoi >> All-llahu i Lartėmadhėruar ėshtė mbrojtėsi im,
ndėrsa unė jam mbrurojė e ēdo muslimani.<< Dhe pas kėtyre fjalėve i
Dėrguari-Muhammedi a.s e mori dorėn e Imam Aliut a.s dhe tha >>
Mburojė e kujtė jam unė, edhe Aliu ėshtė mburojė e tij. O Zot! Bėhu mik i atij
qė ėshtė miku i Aliut, dhe armik i atij qė ėshtė armiku i Aliut.<<*
-Dijetari Amin El-Nexhafi nė veprėn e tij voluminoze >> El-Gadir<< 10:278
transmeton dyzet thėnie tė Pejgamberit a.s mbi rėndėsin dhe cilėsit e Imam Ali
ibn Ebu Talibit a.s :*
*El-Mustadrik nė dy sahihėt 3=109, alim El-Nisaburi
Ai gjithashtu ka thene: "Meleku i Allahut do te vije se shpejti te me ftoje dhe une do te shkoj me te. Do te le ne mesin tuaj dy gjera te vlefshme: e para esthe Libri i Allahut,ne te cilen eshte shkruar udhezimi dhe drita, ndersa e dyta eshte familja ime(Ehlulbejti). Ju paralajmeroj lidhur me familjen, per Zotin,ju paralajmeroj per familjen time"
Burimi ,Sahih Muslim, pjesa mbi virtytet e hazreti Aliut, pjesa V, f. 122; Sahih Tirmidhi,
pjesa V,f. 328; Mustadrak el-Hakim, pjesa II,f. 148; Musnad Ahmed ibn Hanbal, pjesa lll,f. 17
Imam Tirmidhi El-Hakimi transmeton nga Zejd ibn Arkami se
Muhammedi s.a.v.s ka thėnė:» Ua lė amanet diēka prej sė cilės nuk do tė
humbni e as qė do tė devijoni prej rrugės sė drejtė gjersa tu pėrmbaheni:
Librin e All-llahut (Kuranin) dhe Familjen time (Ehlul-Bejtin), ndaj kujdes se
si nėpėrmjet tyre mua do tė mė ndiqni, ngase ata (Kurani dhe Ehlul-Bejti,) nuk do tė ndahen njėra nga tjetra gjer nė Ditėn e Gjykimit. »
- El-Xhamiu Es-Sahih, Tirmidhiu 5:663;
- Xhamiu El-Usul 1:278, Ibn Kethir;
- Assad El-Gaba 2:12, Ibn Kethir;
- Zahair El-Ugba :16, Imam Taberiu;
- Tefsirul-Kuranil-Kerim- El-adhim 4:122;
- Mustedriku i El-Hakimit 3:109;
- Nesaiu nė Hasaisin e tij mbi Emirul-Muėmininin a.s :69;
- Ansab El-Eshraf 1:110; Belazriu;
- Havarizmi nė Manakibin e tij :93;
- Tarihu-Dimeshk 2:36; Ibn Asakiri;
- Kanz El-Umal 1:187, Mutteki El-Hindi nga Taberani El-Hakimi;
Hadith-i thakalajn: Zaid ibėn Arkami ka treguar se Pejgamberi kishte thėnė: Duket se Zoti mė ka thirrur tek Ai dhe unė duhet ta dėgjoj atė thirrje. Por unė i lė dy gjėra tė mėdha dhe tė ēmueshme nė mesin tuaj: Librin e Zotit dhe familjen time. Kini kujdes se si silleni me ta. Kėto dyja kurrė nuk do tė ndahen njėri nga tjetri deri sa tė takohemi nė Kavthar (nė parajsė).
al- Bidajah val-nihajah, vėll. V, f. 209; Dhakhair al-ukba, f. 16; al-Fusul al muhimmah, f. 22; Khasais, f. 30; al-Savaik al-muhrakah, f. 147.
Transmertim tjeter eshte:
1. Sahih al-Tirmidhi, v5, pp 662-663,328, report of 30+ companions, with reference to several chains of transmitters.
2. al-Mustadrak, by al-Hakim, Chapter of "Understanding (the virtues) of Companions, v3, pp 109,110,148,533 who wrote this tradition is authentic (Sahih) based on the criteria of the two Shaikhs (al-Bukhari and Muslim).
3. Sunan, by Daarami, v2, p432
4. Musnad, by Ahmad Ibn Hanbal, v3, pp 14,17,26,59, v4, pp 366,370-372, v5, pp 182,189,350,366,419
5. Fadha'il al-Sahaba, by Ahmad Ibn Hanbal, v2, p585, Tradition #990
6. al-Khasa'is, by al-Nisa'i, pp 21,30.
7. al-Sawa'iq al-Muhriqah, by Ibn Hajar Haythami, Ch. 11, section 1, p230
8. al-Kabir, by al-Tabarani, v3, pp 62-63,137
9. Kanz al-Ummal, by al-Muttaqi al-Hindi, Chapter al-Iti'sam bi Habl Allah, v1, p44.
10. Tafsir Ibn Kathir (complete version), v4, p113, under commentary of verse 42:23 of Quran (four traditions)
11. al-Tabaqat al-Kubra, by Ibn Sa'd, v2, p194, Pub. by Dar Isadder, Lebanon.
12. al-Jami' al-Saghir, by al-Suyuti, v1, p353, and also in v2
13. Majma' al-Zawa'id, al-Haythami, v9, p163
14. al-Fateh al-Kabir, al-Binhani, v1, p451
15. Usdul Ghabah fi Ma'rifat al-Sahaba, Ibn al-Athir, v2, p12
16. Jami' al-Usul, Ibn al-Athir, v1, p187
17. History of Ibn Asakir, v5, p436
18. al-Taj al-Jami' Lil Usul, v3, p308
19. al-Durr al-Manthoor, al-Hafidh al-Suyuti, v2, p60
20. Yanabi al-Mawaddah, al-Qundoozi al-Hanafi, pp 38,183
21. Abaqat al-Anwar, v1, p16
Xhabiri ka pėrcjellė se Pejgamberi kishte thėnė: Zoti i ka vendosur fėmijėt e tė gjithė pejgaamberėve nė palcėn e kurrizit tė tyre, por fėmijėt e mi i ka vendosur nė kurrizin e Aliut.
Janabi al-mavaddah, f. 318.
Nė Sahihin Termidhi: Jala ElAmirij ka transmetuar thėnien e Pejgamberit (s.a.): Husejni ėshtė prej meje dhe unė jam nprej Husejnit. Allahu e don atė qė don e don Husejnin. Husejni ėshtė degė tė pemės sė Ehli Bejtit...
Fadail Hamsetu: V.3. f. 261-263.
Pejgamberi Allahut (Muhammedi s.a.v.s) ka thėnė per Hasanin r.a dhe huseinin r.a:
Kėta dy fėmijė tė mi janė imamė qoftė tė rrinė nė kėmbė ose ulur (aluzioni me qoftė tė zėnė funksionin e jashtėm tė halifatit ose jo).
Irshad, f. 181; Ithbat al-hudat, vėll. V, ff. 129 dhe 134.
Ibėn Abazi ka thėnė: I thashė Pejgamberit: Kush janė pasardhėsit tuaj dashuria e tė cilėve ėshtė e obligueshme [pėr muslimanėt]? Ai tha: Aliu, Fatimja, Hasani dhe Huseini.
Janabi al-mavaddah nga Sulejman ibėn Ibrahim Kunduzi, Teheran, 1308, f. 311.
Sunnitische Referenz:
1.Tafsir al Kabir, von Fakhr al Din al Razi, Kapitel 27, Seite 165-166
2.Tafsir al Thalabi, Deutung des Verses 42;23
3.Tafsir al Tabari, von Ibn Jarir al Tabari,
4.Tafsir al Qurtubi, Deutung des Verses 42;23
5.Tafsir al Kashshaf, von al Zamakhshari, Deutung des Verses 42;23
6.Tafsir al Baidhawi, Deutung des Verses 42;23
7.Tafsir al Kalbi, Deutung des Verses 42.23
8.al Madarik
9.Dhakha ir al Uqba, von Muhibbuddin al Tabari, Seite 25
10.Musnad Ahmad Ibn Hanbal
11.al Sawaiq al Muhrqah, von Ibn Hajar Haythami, Kapitel 11, Seite 259
12.Shawahid al Tanzeel, Hakim Hasakani , al Hanifi , Volume 2, Seite 132
13.und viele andere wie z.B. Ibn Abi Hatam, Al Tabarani usw.
Ghadir Khumm:
Bara ibn Azib thotė: Isha nė shoqėri tė Pejgamberit gjatė pelegrinazhit lamtumirės. Kur arritėm nė Ghadir Khumm ai urdhėroi qė tė pastrohej ai vend. Pastaj e mori dorėn e Aliut dhe Aliun e vendosi nė anėn e tij tė djathtė. Pastaj ai tha: A jam unė autoritet tė cilin ju e dėgjoni? Ata u pėrgjigjen: Ne i dėgjojmė udhėzimet tuaja. Pastaj ai tha: Pėr kėdo qė unė jam i pari (maula) dhe autoritet qė ai dėgjon, Aliu do tė jetė i pari i tij. Oh Zot! Bėhu miqėsor me miqtė e Aliut dhe armik i armiqve tė Aliut. Pastaj Umar ibėn al-Khattabi i tha Aliut: Kjo pozitė qoftė e kėndshme pėr ju, sepse tani ju jeni i pari im dhe i pari i gjithė besimtarėve.
al-Bidajah val-nihajah, vėll. V, f. 208 dhe vėll. VII, f. 346; Dhakhair al-ukba, f. 67; al- Fusul al-muhimmah nga Ibėn Sabaghu, Naxhaf, 1950, vėll. II, f. 23; Khasais nga Nasai, Naxhaf, 1369, f. 31. Nė veprėn e tij Ghajat al-maram, f. 79, Bahrani ka cituar tetėdhjetė e nėntė pėrcjellje tė ndryshme tė kėtij hadithi nga burimet sunite dhe dyzetė e tri nga burimet shiite.
Abu Said Khudari thotė: Pejgamberi nė Ghadir Khumm i ftoi njerėzit pėr Aliun dhe ia mori dorėn dhe e ngriti aq lart saqė mund tė shihej pika e bardhė e sqetullės sė Pejgamberit tė Zotit. Atėherė u shpall ky ajet: Sot unė jua pėrsosa religjionin tuaj dhe e plotėsova parapėlqimin tim ndaj jush, dhe pėr ju zgjodha religjionin Al-Islam 5.3 Atėherė Pejgamberi tha: Zoti ėshtė i madh (Allahu akbar) qė feja u pėrsos dhe dhuntia e Zotit u plotėsua, u arrit kėnaqėsia e Tij dhe valajati i Aliut. Pastaj ai shtoi: Sepse pėr kėdo qė unė jam autoritet dhe udhėzues edhe Aliu ėshtė udhėzues dhe autoritet i tij. Oh Zot! Bėhu mik me miqtė e Aliut dhe armik i armiqve tė tij. Kushdo qė i ndihmon atij, ndihmoji edhe Ti, dhe kushdo qė e lė atė, lėre edhe Ti.8
Bahrani: Ghajat al-maram, f. 336,
Nje Transmertim tjeter:
Ghajat al-maram, f. Abakat tė Musaviut, Indi, 1317 (Vėllimi i Ghadirit) dhe al-Ghadir i Aminit, Naxhaf, 1372.
Tarikh-i Jakubi, Naxhaf, 1358, vėll. II, ff. 137 dhe 140; Tarikh-i Abil-Fida, vėll. I, f. 156; Sahih nga Bukhari, Kajro, 1315, vėll. IV, f. 207; Muhuxh al-dhahab nga Masudi, Kajro, 1367, vėll. II, f. 437, vėll. III, ff. 21 dhe 61.
Sahih nga Muslimi, vėll. XV, f. 176; Sahih nga Bukhari, vėll. Iv, f. 207; Muruxh al-dhabah, vėll. III, f. 23 dhe vėll. II, f. 437; Tarikh-i Abil-Fidah, vėll. I, ff. 127 dhe 181
Pejgamberi a.s mė pas shtoi >> All-llahu i Lartėmadhėruar ėshtė mbrojtėsi im, ndėrsa unė jam mbrurojė e ēdo muslimani.<< Dhe pas kėtyre fjalėve i Dėrguari-Muhammedi a.s e mori dorėn e Imam Aliut a.s dhe tha >> Mburojė e kujtė jam unė, edhe Aliu ėshtė mburojė e tij. O Zot! Bėhu mik i atij qė ėshtė miku i Aliut, dhe armik i atij qė ėshtė armiku i Aliut.<<*
-Dijetari Amin El-Nexhafi nė veprėn e tij voluminoze >> El-Gadir<< 10:278 transmeton dyzet thėnie tė Pejgamberit a.s mbi rėndėsin dhe cilėsit e Imam Ali ibn Ebu Talibit a.s :*
Nje Transmertim tjeter:
Sahih Ibn Maxhe :12, Ibn Maxhe
Imam Muslimi nė Sahihun e tij (4, hadithi nr. 1873, transmeton nga as-habi i Pejgamberit, Zejdi, biri i Arkames, si vijon: Njė ditė Pejgamberi a.s nė vendin e quajtur Khum, mes Mekkės dhe Medines, mbajti njė hutbe, dhe pasiqė falėnderoi All-llahun xh.sh tha :>>Sė shpejti do tė thirrem dhe do tė iki nga kjo botė nė ahiret. Ua lė amanet dy vepra tė rėnda, Librin e All-llahut i cili pėrmban udhėzimet e dritėn, dhe Familjen Time ndaj shikoni nė to qė tė mė ndiqni mua.
5.67.O ti i dėrguar! Komunikoje atė qė t'u zbrit prej Zotit tėnd, e nėse nuk bėn (kumtimin nė tėrėsi), atėherė nuk e ke kryer detyrėn (revalatėn-risalen). All-llahu tė garanton mbrojtjen prej njerėzve (prej armiqve). All-llahu nuk vė nė rrugė tė drejtė popullin qė mohon.
Sunnitische Referenz:
1. Tafsir al-Kabir, by Fakhr al-Razi, under commentary of verse 5:67,
2. v12, pp 49-50, narrated on the authorities of Ibn Abbas, al-Bara Ibn
3. Azib, and Muhammad Ibn Ali.
4. Asbab al-Nuzool, by al-Wahidi, p50, narrated on the authorities of
5. Atiyyah and Abu Sa'id al Khudri.
6. Nuzul al-Quran, by al-Hafiz Abu Nu'aym narrated on the authorities
7. Abu Sa'id Khudri and Abu Rafi.
8. al-Fusool al Muhimmah, by Ibn Sabbagh al-Maliki al-Makki, p24
9. Durr al-Manthur, by al-Hafiz al-Suyuti, under commentary of verse 5:67
10. Fathul Qadir, by al-Shawkani, under commentary of verse 5:67
11. Fathul Bayan, by Hasan Khan, under commentary of verse 5:67
12. Shaykh Muhi al-Din al-Nawawi, under commentary of verse 5:67
13. al-Sirah al-Halabiyah, by Noor al-Din al-Halabi, v3, p301
14. Umdatul Qari fi Sharh Sahih al-Bukhari, by al-Ayni
15. Tafsir al-Nisaboori, v6, p194
16. and many more such as Ibn Mardawayh, etc...
17. [ ]
5.3.Sot pėrsosa pėr ju fenė tuaj, plotėsova ndaj jush dhuntinė Time, zgjodha pėr ju islamin fe.
Sunnitische Referenz:
1. al-Durr al-Manthur, by al-Hafiz Jalaluddin al-Suyuti, v3, p19
2. Tarikh, by Khatib al-Baghdadi, v8, pp 290,596 from Abu Hurayra
3. Manaqaib, by Ibn Maghazali, p19
4. History of Damascus, Ibn Asakir, v2, p75
5. al-Itqan, by al-Suyuti, v1, p13
6. Manaqib, by Khawarazmi al-Hanfi, p80
7. al-Bidayah wal-Nihayah, by Ibn Kathir, v3, p213
8. Yanabi' al-Mawaddah, by al-Qudoozi al-Hanafi, p115
9. Nuzul al-Quran, by al-Hafiz Abu Nu'aym narrated on the authority Abu Sa'id Khudri.
10. [ ]
Dhe ne funt te fjalimit erdh Omeri dhe i tha Aliut: Urime o djali Abu Talib tash je be Udheheq per gjithe besimtaret burra dhe gra!
Sunnitische Referenz:
1. Al-Musnad von Ahmad Ibn Hanbal, B. 4, S. 281
2. Sirr al-Alamin von Imam al-Ghazzali, S. 12
3. Tazkirat al-Khawas von Ibn al-Jauzi, S. 29
4. ar-Riyad al-Nadira von al-Tabari, B. 2, S. 169
5. Kanz al-Ummal, B. 6, S. 397
6. al-Bidaya wal-Nihaya von Ibn Kathir, B. 5, S. 212
7. al-Tarikh von Ibn Asakir, B. 2, S. 50
8. al-Tafsir von ar-Razi, B. 3, S. 63
9. al-Hawi lil Fatawi von al-Suyuti, B. 1, S. 11
10. [ ]
Nje transmertim tjeter:
1. Musnad Ahmad Ibn Hanbal, v4, p281
2. Tafsir al-Kabir, by Fakhr al-Razi, v12, pp 49-50
3. Mishkat al-Masabih, by al-Khatib al-Tabrizi, p557
4. Habib al-Siyar, by Mir Khand, v1, part3, p144
5. Kitabul Wilayah, by Ibn Jarir al-Tabari
6. al-Musannaf, by Ibn Abi Shaybah
7. al-Musnad, by Abu Ya'ala
8. Hadith al-Wilayah, by Ahmad Ibn `Uqdah
9. Tarikh, by Khatib al-Baghdadi, v8, pp 290,596 from Abu Hurayra
10. [ ]
Die Leute standen auf und sagten zu Abi Talib: Heute gratulieren wir dir, dass du in die Religion deines Neffen eingetreten bist,
der deinen Sohn zum Führer über dich gemacht hat.
Sunnitische Referenz:
1. Tarikh von al-Tabari, B. 2, S. 319
2. Tarikh von Ibn Kathir, B. 2, S. 62
3. Tarikh von Ibn Asakir, B. 1, S. 85
4. Hayat Muhammad von Hussein Haykal, 1. Auflage, Kap. "Und warne deine nächsten Verwandten"
5. Tafsir al-Khazin von Alauddin al-Shafii, B. 3, S. 371
6. Life of Muhammad, by Hasan Haykal, p104 (First Arabic Edition only. In the second edition the last sentence of Prophet is deleted!!!)
7. al-Sira al-Halabiyya, B. 1, S. 311
8. Shawahid al-Tanzil von al-Haskani, B. 1, S. 371
9. Kanz al-Ummal, B. 15, S. 15
10. Tafsir al-Durr al-Manthoor, by al-Hafidh Jalaluddin al-Suyuti, v5, p97
11. Dala'il al-Nabawiyyah, by al-Baihaqi, v1, pp 428-430
12. al-Mukhtasar, by Abul Fida, v1, pp 116-117
13. Tahdhib al-Athar, v4, pp 62-63.
14. [ ]
15. Tarikh von al-Tabari, B. 2, S. 319
16. Tarikh von Ibn Kathir, B. 2, S. 62
17. Tarikh von Ibn Asakir, B. 1, S. 85
18. Hayat Muhammad von Hussein Haykal, 1. Auflage, Kap. "Und warne deine nächsten Verwandten"
19. Tafsir al-Khazin von Alauddin al-Shafii, B. 3, S. 371
20. Life of Muhammad, by Hasan Haykal, p104 (First Arabic Edition only. In the second edition the last sentence of Prophet is deleted!!!)
21. al-Sira al-Halabiyya, B. 1, S. 311
22. Shawahid al-Tanzil von al-Haskani, B. 1, S. 371
23. Kanz al-Ummal, B. 15, S. 15
24. Tafsir al-Durr al-Manthoor, by al-Hafidh Jalaluddin al-Suyuti, v5, p97
25. Dala'il al-Nabawiyyah, by al-Baihaqi, v1, pp 428-430
26. al-Mukhtasar, by Abul Fida, v1, pp 116-117
27. Tahdhib al-Athar, v4, pp 62-63.
28. [ ]
Imam Aliu r.a ka then:
Kur Pejgamberi Fisnik s.a.v.s u shpėrngul nė botėn tjetėr-ahiret, koak e tij
gjendej nė krahėt e Imam Aliut r.a dhe ai-Imami a.s e lajti-pastroi trupin e
Pejgamberit s.a.v.s dhe e pėrgatiti xhenazen e tij, dhe me kėtė rast tha:
« Edhe babain edhe nėnėn do ta flijoja pėr ty, o Pejgamber i All-llahut!
- Me vdekjen tėnde u mbyll rendi i pėjgamberllėekut, shpalljes (vahjit) dhe
porosive qiellore qė nuk ka pėrfunduar me vdekjen e Pejgamberėve tė tjerė.
- Pozita jote nė krahasim me neve ėshtė aq e veēantė saqė dhimbja pėr ty u
shndėrrua nė burim tė ngushėllimit-kundruall pikėllimit tė gjithė tė tjerėve.
Pikėllimi pėr ty ėshtė edhe i pėrbashkėt, ashtu qė tė gjithė tė pėrkushtuarit
(ndaj All-llahut) e ndajnė njėsoj.
- Po tė mos na kishte urdhėruar tė pėrmbahemi dhe po tė mos e kishte ndaluar
vajtimin, do tė kishin derdhur shumė lot, madje edhe atėherė dhimbja pėr ty
nuk do tė na zvogėlohej dhe ky pikėllim nuk do tė pėrfundonte. Dhe kjo do tė
ishte fare pak nga pikėllimi pėr ty.
- Mirėpo, kjo ėshtė diē qė nuk mund tė kthehet, e as mund tė refuzohet!
- Edhe babain edhe nėnėn do ta flijoja pėr ty!
- Na pėrmend te Zoti yt dhe mos na harro! »
Nehxhul-Belaga », fjalimi 233, Imam Ali ibn Ebu Talibi a.s;
Imam Aliu r.a i kujton ato ditė vendimtare tė periudhės sė jetės sė tij, duke i
kujtuar:>>Ēdo vjet Pejgamberi a.s shkonte nė izolim nė shpellėn Hira, ku e
kam parė, dhe vetėm unė kam qenė me tė e askush tjetėr.
Nehxhul-Belaga 2:137, komenti i Muhammed Abduhusė, Kajro
Imam Aliu r.a ka then:
Kam qenė i treti ne islam pas atyre dyve (Muhamedit s.a.v.s. dhe Hatixhes r.a) E
kam shikuar dritėn e Shpalljes dhe Porosisė dhe e kam shijuar aromėn e
pejgamberllėkut.
Nehxhul-Belaga :300, komenti i Dr. Subhi Salijj, Bejrut 1967.
Kur atij (pejgamberit Muhammed a.s)i zbriti
Shpallja, e kamė dėgjuar pėrloshjen e shejtanit. Atėherė i thashė:» O
Pejgamber i All-llahut ēėshtė kjo pėrloshje ? » Kurse ai mu pėrgjigj:
« Ky ėshtė shejtani i cili ka humbur ēdo shpresė se do tna bėjė robėr tė tij! Ti
vėrtet dėgjon ēka dėgjoj edhe unė, dhe shikon ēka shikoj edhe unė, pos qė ti vėrtet
nuk je i dėrguar (Pejgamber), por ti je ndihmės, dhe ti, me siguri je nė rrugė tė
mbarė ! »
Nehxhul-Belaga; fjalimi 192, komentuar nga Dr. Subhi Es-Salih;
Dijetari En-Nisaiu transmeton nga Abdullahu i biri i Amrit, ky i biri i Hudra-
El-Xhamaliut, nga Imam Aliu r.a se ka thėnė:» Kurdoherė qė e kam pyetur
Pejgamberin s.a.v.s ai mė ėshtė pėrgjigjur, ndėrsa kur kam heshtur Pejgamberi
s.a.v.s ka filluar tė flasė. »
Hasais (veēoritė) e Imam Ali ibn Ebu Talibit a.s, botim i Ensai Ansab
El-Ashraf 2:98, Balazri;
Paralajmrimi Aliut r.a
Imam Aliu r.a paralajmėroi edhe pėr tė ardhmen dhe ngjarjet qė do tė ndodhin.
Mbi ardhmėrinė dhe atė se ēfarė do tė ndodhė nė tė ardhmen! te ardhmen e din vetėm All-
llahu xh.sh e askush tjetėr; mirėpo Pejgamberi Muhammedi s.a.v.s nėpėrmjet
Shpalljes (Vahjit) merrte informacione pėr atė se ēka do tė ndodh nė tė
ardhmen; ndėrsa Pejgamberi Muhammedi s.a.v.s i rrėfente pėr kėto Imam
Aliut r.a, kurse Imam Aliu r.a falė diturisė me tė cilėn e kishte dhuruar All-
llahu xh.sh arinte tė jep vetė disa konkluza lidhur me atė se ēka do tė ndodh nė
tė ardhmen, gjithnjė duke u inspiruar nga All-llahu xh.sh.!
- Shamir ibn Sadir El-Ezidi transmeton:» Me njė rast Imam Aliu r.a i rrėfente
Amrit birit tė Humk El-Huzaijut si vijon:» Amėr, pas meje do tė vritesh, kurse
koka jotė do tė bartet nga njė vend nė vendin tjetėr-mjer pėr vrasėsin tėnd.
- Imam Ali ibn Ebu Talibi r.a qė mė herėt paralajmėroi pėr ardhjen nė pushtet tė
bijėve tė Mervanit, tė cilėt vėrtetė sunduan pas Umejėve.
- Thėnia e Imam Aliut r.a pėr Mervan ibn Hakimin dhe katėr djemtė e tij, ishte
tepėr domethėnėse, tė kujtojmė se Imam Aliu r.a kishte thėnė:» Ai ėshtė babai
i katėr pėrēarėsve/shkatėrruesve. Njerėzit do tė pėrjetojnė nga ai dhe bijtė e tij
ditė tė zeza.
- Azadi, mė pas shton:» Pėr Zotin, nuk kaloi shumė kohė nga vdekaj e Imam
Aliut a.s dhe gjatė sundimit tė Muavijut, Amri u vra nė Irak, kurse koka e tij u
bartė prej Irakut nė Damask tek Muaviju. »
- Sharih « Nehxhul-Belaga », fjalimi 2:286, Ibn Ebi Hadid;
- Bihar El-Envar 40:130, Mexhlisijj;
- Sharih « Nehxhul-Belaga » 2:289-290; Ibn Ebi Hadid;
O njerėz! Mė pyetni para se tė mė humbni, mė pyetni sepse unė posedoj
diturinė e pėrcjellur prej pasardhėsve tė menēur. Pėr Zotin, sikur tė mė lejonin
kushtet, unė do tua komentoja ndjekėsve tė Teuratit-Teuratin, ndjekėsve tė
Inxhilit-Inxhilin, ndjekėsve tė Zeburit-Zeburin kurse ndjekėsve tė Furkanit
(Kuranit) atė qė gjendet nė Kuran, gjersa ta pėrfundoja secilėn prej atyre librave,
dhe deri sa dikush tė mė thoshte:» O Zot! Dėshmoj se Aliu gjykoi sipas caktimit
Tėnd! Pėr Zotin unė e dijė Kuranin dhe komentimin e tij mė mirė se ēdo kush
tjetėr »
- Mė pyetni para se tė mė humbni. Kujdes, pasha Atė i Cili e shkapėrderdh
kokrrėn dhe krijon gjallesat ( u jep shpirt), sikur tė mė pyetni pėr ēdo ajet qė
ėshtė shpallur, kur dhe kujt i ka ardhur (pse ka zbritur, )
pėrmabjtjen dhe komentimin e tij, cilėsinė dhe karakterin, si dhe cili ajet ėshtė
mekas e cili medinas, do tė dija tė pėrgjigjem. Pėr Zotin, do ta dija secilin grup
qė thirr nė udhėzimet e Zotit apo kundėr tyre, do ta dija edhe udhėheqėsin e
tyre, mėkėmbėsin dhe thirrėsinė
- Bihar El-Envar : 40; kapitulli 93, Mexhlisijj
- El-Ershad: 191, dijetari Mufidi;
Mė pyetni, pėr Zotin do tu pėrgjigjesha tė gjitha pyetjeve tua. Mė pyetni pėr
Librin e All-llahut (Kuranin). Pėr Zotin, nuk ka ajet e qė nuk e di se a ka zbritur
natėn apo ditėn,si dhe a ka zbritur nė fushė apo nė male »
- Ajan El-Shiat 3:63;
- Sahihu i Muslimit: 6;
- Hiljetul-Evlija; Ebu Nuajmi;
Mė pyetni para se tė mė humbni! Nėse mė pyetni pėr njė grup
njerėzish se cilėt njėqind prej atij grupi do tė shkojnė rrugės sė drejtė dhe cilėt
njėqind tė tjerė rrugės sė humbjes/ shkatėrrimit, mund lirisht tua tregojė,
gjithashtu tju lajmėrojė se kush ėshtė prijėsi i tyre, si dhe kur dhe ku do tė
ndalen, madje edhe atė se kush nga ato do tė vritet dhe kush do tė ketė vdekje
normale.
Nehxhul-Belaga » fjalimi 76, Imam Ali ibn Ebu Talibi a.s;
Thjeshtėsia e imam Aliut r.a (modestia)
Ebu Raxha transmeton : » Njė ditė, Imam Aliu r.a e nxorri
shpatėn e tij nė treg dhe tha : »Kush dėshiron ta blejė kėtė shpatė nga unė ?
Pasha All-llahun nė dorėn e tė Cilit ėshtė shpirti im, nuk do ta kisha shitur
kurrė kėtė shpatė, sikur tė kisha diē tjetėr pėr tė blerė xhuben. » Athėherė iu
drejtova : » Unė do ta shes xhuben hua gjersa ta marrish rogėn. » Kėshtuqė kur
Emirul-Muėminini e morri rogėn, menjėherė ma pagoi borxhin. »
Nehxhul-Belaga 2:200; komentuar nga Ibn Ebi Hadid El-Muėtezili
Imam Aliu r.a ka thene:
Pasha Zotin! Unė aq shumė herė e kam arrnuar xhuben time, sa qė kam filluar
tė turpėrohem prej atij qė ma arrnonte. Disa mė thonin qė ta ndėrrojė, mirėpo unė
u pėrgjigjesha : » Keq do tė jet pėr ju, mos insistoni mė nė kėt, ngase ai qė heq
vėshtrėsi dhe vuajtje nė kėtė botė, me siguri do tė jetė i kėnaqur nė botėn e
ardhshme.
Tadhreket El-Havas:125; Sebet Ibn Kajjim El-Xhevzijj
Oj pasuri, sprovoj tė tjerėt, ndėrsa mua jo ! »
Ansab El-Ashraf 2:132; El-Balazri
Lidhur me modestinė e Aliut r.a, Imam Xhafer Es-Sadiku a.s transmeton:»
Emirul-Muėminini, Ali ibn Ebu Talibi r.a ishte i afėrt pėr nga karakteri me
Pejgamberin-Muhammedin s.a.v.s, dinte tė hajė bukė tė thatė, uthėll dhe vaj, si
dhe bukė tė thjeshtė me mish dhe mjaltė. »
Bihar El-Envar 40:330; El-Mexhlisi;
Halifi Omer ibn Abdulazizi transmeton:» Kurrė nuk kemi dėgjuar pėr ndonjė
njeri nė mesin e kėtij ummeti tė jetė aq modest sikur qė ishte Pejgamberi-
Muhammedi s.a.v.s, pėrveē Imam Aliut r.a, i cili kur nuk vuri tullė pėrmbi
tullė (d.m.th nuk ndėroi asgjė) e as qė vuri ndonjė kashtė pėrmbi kashtė. »
Tedhkirat El-Havas: 117, Sebet ibn El-Xhevzijj
Shpirtėgjėrėsia e Imam Alit r.a:
Vrasi i Aliut r.a qoft i mallkun.
lmam Muhammed El-Bakiri transmeton:» Nė mesin e porosive tė fundit qė
Imam Aliu r.a ua drejtoi bijėve tė tij Hasanit dhe Husejnit, ishin edhe kėto
fjalė:» Mbyllnie kėtė tė burgosur- (Ibn Mulxhemin), ushqejeni me ushqimin
tim, i jepni tė pijė prej pijes sime (ujė), silluni mirė ndaj tij. Nėse mbetem
gjallė, unė jam pėrgjegjės se ēfarė do tė ndodhė me atė pėr shkak tė asaj qė ka
bėrė, par unė do vendosi se a do ta dėnojė apo do tia fali; ndėrsa nėse vdes,
atėherė vendimi ėshtė nė duart tuaja. Dhe nėse vendosni qė ta vritni, atėherė
mos e masakroni trupin e tij tė vdekur. »
Bihar El-Envar 41:206, kapitulli 127, Mexhlisijj
Imam Muhammed El-Bekiri r.a transmeton nė lidhje me shpirtėgjėrėsinė dhe
faljen (amnestinė) e Imam Aliut r.a duke thėnė:» Imam Aliu r.a i pranonte
robėrit e Shamit (Damaskut), ua merrte armatimin, ndėrsa pėr kusht tė lirimit u
vėnte: Betimin se mė ata-robėrit nuk do tė luftojnė kundėr tij.
Manakib i familjes sė Ebu Talibit 1:381, Ibn Shahir Eshvab,
Imam Xhaffer Es-Sadiku r.a pėr veēoritė e personalitetit tė Imam Aliut r.a
thotė:» Emirul-Muėminini Ali ibn Ebu Talibi dinte tė mbajė (bukur) hutbe, tė
mbajė ujė, pastrojė shtėpinė, kurse hazreti Fatimeja a.s dinte tė bluaj miell, tė
pėrgatis gjellė dhe tė pjekė bukė. »
Manakib i familjes sė Ebu Talibit 1:372, Ibn Shahir Eshvab;
Imam Xhaffer Es-Sadiku a.s pėrmend:» Emirul-Muėminini Ali ibn Ebu Talibi
r.a punonte palodhshėm, e rrėmihte tokėn me qėllim tė fitim tė parave, kurse
ai nga vetė puna e tij liroi mė tepėr se njėmijė robėr.
- Bihar El-Envar 41:37; Mexhlisijj;
- El-Kafi :5, dijetari Kulejni ;
Krijoni Kontakt