Margarita Xhepa

[sirena_adria]

MARGARITA XHEPA : Çmimi në Prespë solli një frymë dhe model të ri

Korrik 2021


Flet aktorja Margarita Xhepa, “Nderi i Kombit”: Ky festival ishte një homazh për mjeshtrin e skenës dhe ekranit, Bujar Lako

- Çmimi në Prespë të Maqedonisë së Veriut, solli një frymë dhe model të ri

Albert Z. ZHOLI

Ditët e fundit aktorja Margarita Xhepa “Nderi i Kombit”, u vlerësua me çmimin “Actor of Europe”. Në edicionin e tij të 19-të, Festivali Ndërkombëtar i Teatrit “Actor of Europe”, që zhvillohet nën siglën “Liqen pa Kufij” në Prespë të Maqedonisë të Veriut, shpalli çmimet për artistët, “Actor of Europe 2021” ku, zonjës Margarita Xhepa iu dha çmimi për interpretimin e saj në rolin e Zonjës Mëmë tek shfaqja “Kush e solli Doruntinën”, me regji të Laert Vasilit, i cili gjithashtu u vlerësua në këtë festival online. Juria e festivalit, e përbërë nga prof. Meto Jovanovski, prof. Mimoza Rail dhe prof. Jani Bojadzi, vlerësuan me çmimin “Regjisori më i mirë i Festivalit” Laert Vasilin për regjinë e tij tek shfaqja “Kush e solli Doruntinën”, bazuar në novelën me të njëjtin titull të Ismail Kadaresë. Ky produksion teatror, u realizua disa vite më parë si bashkëpunim ndërmjet Ministrisë së Kulturës, teatrit “Aleksandër Moisiu”, Laert Vasilit dhe mbështetjen e Teatrit Kombëtar. Ajo që duhet theksuar është se në këtë produksion teatror, për herë të parë u bënë bashkë në skenë, disa prej ikonave më të shquara të skenës dhe teatrit shqiptar si: Margarita Xhepa, Bujar Lako, Viktor Zhusti. Shfaqja teatrore “Kush e solli Doruntinën” me regji nga Laert Vasili, mori pjesë si shfaqje përshëndetëse edhe në festivalin mbarëkombëtar të teatrit online “Moisiu On”, si homazh për mjeshtrin e skenës dhe ekranit, të ndjerin Bujar Lako, i cili në këtë rol të tij të fundit në skenë, u vlerësua në festivalin “Talia e Flakës” (Gjilan) me kupën e “Aktorit më të mirë” në vitin 2016. Në shfaqjen “Kush e solli Doruntinën” drejtuar nga Laerti Vasili, skena dhe kostumet janë nga Stela Laknori, muzikë Ambra Marjanaku, drejtor artistik Bashkim Hoxha. Në role, aktorët Margarita Xhepa, Bujar Lako, Viktor Zhusti, Laert Vasili, Luli Hoxha, Mimoza Marjanaku, Suela Bako, Eralda Çaushi, Gjergj Doçi, Amos Muji Zaharia dhe Xhejni Fama.

– Si do ta vlerësonit çmimin “Actor of Europe” në edicionin e tij të 19-të të festivalit ndërkombëtar të teatrit “Actor of Europe”, që u zhvillua nën siglën “Liqen pa Kufij” në Prespë të Maqedonisë të Veriut?

- Ishte një çmim që më dha një forcë në këtë situatë. Dhe pse ky festival u zhvillua online, sërish mund të them se, vlerat janë të njëta, pasi aty kishte një juri shumë profesionale dhe njëkohësisht kishte pjesëmarrje nga trupa prestigjioze. Kur merr një çmim në këtë situate, ndjen një sadisfaksion të veçantë, pasi ndihesh se je ende pranë spektatorit, ndihesh se je pranë profesionit dhe ndjek zhvillimet më të findit në skenë. Festivali erdhi në një kohë kur shumica e teatrove në botë janë mbyllur, kur aktorët janë të kufizuar në lëvizje dhe nuk kanë kontakt të drejtpërdrejt me spektatorin. Ndaj zhvillimi i këtij festivali sikur solli një erë të re, një këndvështrim ndryshe për jetën dhe artin në tërësi. Në këtë situatë Pandemie ky festival ishte dhe si një homazh për mjeshtrin e skenës dhe ekranit, të ndjerin Bujar Lako, i cili në këtë rol të tij të fundit në skenë, u vlerësua në festivalin “Talia e Flakës” (Gjilan) me kupën e “Aktorit më të mirë” në vitin 2016.

– Ç'do të thotë të luash në rolin e Zonjës Mëmë te shfaqja “Kush e solli Doruntinën”, me regji të Laert Vasilit?

‘Kush e solli Doruntinën’ është një nga romanet më të bukur të Ismail Kadaresë në fund të viteve ‘70. Romani bazohet mbi baladën e Konstantinit dhe Doruntinës ku, sipas legjendës, Konstandini e bind nënën që ta martojë motrën e tij Doruntinën me një njeri prej një vendi të largët, i cili po i kërkonte dorën. Konstandini i jep besën nënës se nëse atë e merrte malli për të bijën, atëherë ai vetë do të shkonte e do t’ia sillte. Nëna pranon dhe e marton Doruntinën me burrin nga vendi i largët. Por ndërkohë vdesin të gjithë vëllezërit, përfshirë dhe Konstantinin dhe nëna mbetet e vetme. Atë e merr malli për Doruntinën dhe mërzitet shumë. Shkon te varri i Konstantinit dhe e mallkon të birin që kishte shkelur besën. Në mesnatë Konstantini ngrihet nga varri, shkon e merr motrën dhe ia sjell nënës te dera. Pra ka skena tronditëse. Ka një mesazh historik. Ka një brendi artistike që të mbërthen. Ishte përgjegjësi ky rol. Një figurë e madhe e legjendës shqiptare. Ndaj edhe regjisori Laert Vasili punoi me shumë përkushtim. Të dy u munduam të japim maksimumin, pasi një figurë e tillë, do një përqëndrim dhe aktivizim skenik të tejskajshëm. Dihet si vazhdon legjenda. Pasi lë motrën, Kostandimi për vete kthehet në varr, ndërsa Doruntina troket në derë, pa e ditur se i vëllai kishte vdekur. Kur hapet dera, nëna e pyet atë se kush e solli, e ajo i thotë, Konstantini. Nëna i tregon se Konstantini bashkë me vëllezërit e tjerë, kishin vdekur shumë kohë më parë…Një dialog deri në pabesueshmëri. Një skenë që kur e lexon tronditesh dhe jo më kur e vë në skenë. Pra, kjo vepër erdhi në skenë këtë herë me një vështrim të veçantë, më modern për kohën nga regjisori Laert Vasili.

- Ende luani me atë fuqi dhe me atë përkushtim si dikur, e re ?

- E dua artin, profesionin tim, e dashuroj atë! E ndjej se kam ende për të dhënë në art. E them këtë, se e shoh se kam forcë, memorie, energji, dëshirë, ide që më mbajnë të gjallë në këtë rrugë të bukur. Jam me parimin se artin duhet ta lësh, kur ai të lë; pra, të lënë këto elemente që përmenda më lart. Unë e them me bindje se ende do të jap, se nuk më mungojnë energjitë, por edhe kërkesat e regjisorëve janë të shpeshta.

- Sa role keni realizuar në tërësi në teatër dhe kinematografi ?

- Nuk e kam bërë bilancin e saktë të filmave, sepse ende punoj dhe realizoj. Por në teatër kam realizuar 150 role. Pra, role me tre shifra që kur i kujtoj, tendosem mirë. Ishin vite të tëra pune dhe energjie të pashtershme. Kurse për filmat mund të them se, në monizëm kam bërë rreth 35 role filmash dhe rreth 15 në këtë sistem. Mund të jenë rreth 50 role në filma, por në këtë gjini arti, unë vazhdoj të punoj. Kam ende punë për të bërë.

- Si do ta cilësonit artin shqiptar në regjimin komunist?

Dua të jem realiste, ai sistem kishte shumë të meta, por artin e përkrahu. E keqja ishte se kishte shumë ideologjizma brenda, por sërishmi, u bë art. Në atë sistem dolën shumë korifej të artit skenik dhe në kinematografi. Dolën shumë sa, mund të them se ishte koha e të mëdhenjve. Për atë sistem jo çdo gjë duhet hedhur poshtë. Punonim shumë, ishim shumë idealistë, kërkonim shumë ndaj njeri-tjetrit dhe kishim një dashuri të madhe për punën. Punonim për të bërë art, për të lënë gjurmë, ana materiale në atë kohë ishte e papërfillshme. Ngelëm të varfër, por bëmë art që ka lënë gjurmë. Regjimet kalojnë, arti mbetet. Por edhe pse nën kontroll, artistët tanë të mëdhenj kanë bërë art. Ne ishim më shumë idealistë se materialistë ndaj dhe sot jemi të varfër, e bënim punën me dashuri e nuk mendonim se sa para do të merrnin në fund të shfaqjes.



Gazeta Telegraf

https://telegraf.al/kulture/margarit...e-model-te-ri/

[sirena_adria]

Prej 70 vjetësh në Teatër dhe në ekran, rrëfimi mes fotosh i Margarita Xhepës

E Diell - Shkurt 2022

[sirena_adria]

“Bolero në vilën e pleqve” një intervistë me Margarita Xhepa e Robert Ndrenika

E Diell - Shkurt 2022


https://www.youtube.com/watch?v=e6TnJIEIUEg

[sirena_adria]

Një rol i ri filmi, në moshën 89 vjeçare Margarita Xhepa rikthehet para kamerave

E Diell - Shkurt 2022


https://www.youtube.com/watch?v=e6TnJIEIUEg

[sirena_adria]

N'Konfidencë - MARGARITA XHEPA

RTSH - Nëntor 2021


https://www.youtube.com/watch?v=e6TnJIEIUEg

[sirena_adria]

MARGARITA XHEPA, NDERI I KOMBIT - Në skenën e Festivalit të Këngës së RTSH, i gjithë publiku në këmbë !

Dhjetor 2022

[sirena_adria]

Ofelia e Margarita Xhepës

Enver Kushi

(Në vend të një urimi për datëlindjen)

Margarita Xhepa ishte akoma e re, kur regjisori sovjetik Bortko i besoi të interpretonte Ofelinë, në një nga “ tragjeditë më të famshme të Uilliam Shekspirit”, siç shkruan për “Hamletin” shqipëruesi Fan Noli. Ai e quan Ofelinë “vajzën më shpirtërore dhe ëngjëllore”. Dhe meqë jemi te Ofelia, Fan Noli shkruan: “Vite më parë e kujtova Ofelinë e çalë, kur pashë Sara Benhart të moshuar të japë çfaqje të shkëlqyer me zërin dhe shprehjen e saj, kur mezi qëndronte në këmbë. Kjo do të thotë se zëri dhe shprehja janë për aktorin po aq të rëndësishme sa këmbët”.
Margarita Xhepa, në fillim të viteve ’60, kur interpretonte Ofelinë “vajzën më shpirtërore dhe engjëllore”, nuk ishte as e moshuar dhe as e çalë. Ajo ishte në kulmin e rinisë dhe në kulmin e prillit të bukurisë së saj. Jo vetëm kaq. Perëndia Margaritës së talentuar, përveç bukurisë, i kishte dhënë atë që shkruan Noli “zërin dhe shprehjen”. Ofelia e aktores së madhe erdhi në skenën e Teatrit Shqiptar, sa engjëllore, aq edhe shpirtërore. E kam të vështirë të analizoj Ofelinë-Margaritë apo dyshen e shkëlqyer Naim Frashëri-Margarita Xhepa. Dua t’u sjell lexuesve të shumtë të kësaj gazete një fakt, që ajo më ka rrëfyer: “Ishim në kulmin e punës për vënien në skenë të Hamletit. Ofelia ishte bërë pjesë e qënies time. Ajo më ndiqte kudo jo vetëm gjatë provave, por edhe në rrugë, shtëpi ose dhe kur vija kokën në jastëk. Kur gjumi nuk më zinte apo edhe kur sapo dremisja pak, më vinte në ëndërr e bukur, delikate dhe e brishtë si vesa e mëngjesit… E ndjeja që gjatë provave, veçanërisht në skenat kur ajo është e çmendur, diçka nuk shkonte. Nuk kishta parë asnjëherë, deri në atë moshë ndonjë vajzë ose grua të çmendur. Ishte paradite, kur mora në telefon prof. Ylvi Vehbiun, me të cilin kishim njohje familjare. Prof.Ylvi Vehbiu ishte një nga psikiatrit e njohur të kohës. I thashë profesorit se doja të vija në spitalin psikiatrik, për të parë nga afër ndonjë vajzë të re të sëmurë. Ai më tha se mund të shkoja menjëherë… Nuk do ta harroj kurrë momentin kur pashë në një korridor të spitalit psikiatrik, vajzën e çmendur. Ajo ishte 17 vjeç. E bukur. Shumë e bukur. Bënte ca lëvizje të çuditshme, si në jerm apo në një hapësirë boshe. Pastaj qëndronte, duke vështruar sa majtas-djathtas ose lart. Dhe këndonte, me një zë të ëmbël, sikur ishte në skenë… Eh… E gjora vajzë! E gjora vajzë! Befas ngriti duart lart, lëvizi prap dhe pas disa sekondave, ia dha të qarit me dënesë… I ngulita në kokë të gjitha këto dhe në skenë, i bëra pjesë të Ofelisë time… Regjisori sovjetik nuk e përmbajti entiziazmin. Ai m’u afrua e më përqafoi, duke thënë rusisht fjalët “Ah pëllumbesha ime! Çfarë ndryshimi nga ditët e mëparshme…” Isha Ofelia e çmendur. Lëvizja në skenë si e çmendura që kisha parë në spitalin psikiatrik, gjendja emocionale e së cilës ndryshonte nga kënga, e qeshura në të qarë që të këpuste shpirtin. Edhe unë, Margarita-Ofeli, këndoja:
Të bardhë si dëbor’e kish savanin,
Me lule të stolisur,
I vogël e i madh me lot e qanin,
Me zemër të zalitur”.

Më mbeti gjatë në mëndje ky rrëfim i Margarita Xhepës. Dhe më erdhi keq që nuk e kisha parë Hamletin e Naim Frashërit dhe Ofelinë e Margarita Xhepës, në skenën e dikurshme të Teatrit Popullor. Ato vite isha akoma fëmijë. Ju riktheva këto ditë rileximit të “Hamletit” të Shekspirit. E lexova dy herë, ashtu siç porosit Fan Noli në parathënien e tij të shkëlqyer: “Për të kuptuar mirë këtë vepër, si dhe çdo tjetër vepër shekspiriane, duhet mbajtur mend që është shkruar kryesisht për t’u luajtur në skenë. Duhet kënduar, pra me vërejtje nga dy herë dhe pastaj duhet parë e interpretuar në teatër prej aktorësh që i kanë hyrë brenda në frymë…“
Ofelia e Margarita Xhepës, mbi gjashtëdhjetë vite më parë, erdhi në skenën e teatrit shqiptar, ashtu siç e përshkruan Fan Noli: ”Ofelia, e dashura fatzezë e Hamletit, është një nga fytyrat më tragjike dhe më patetike të teatrit shekspirian. Si Hamletit, ashtu dhe Ofelisë i është përmbysur bota mbi kokë…”
Aktorja jonë e madhe pati fatin që Hamletin ta interpretojë një nga talentet e papërsëritshëm të skenës dhe filmit shqiptar, Naim Frashëri, zëri bubullimë e gurgullimë i tij, u flet të gjitha kohërave dhe botës, veçanërisht shqiptarëve të kohës sonë:
“Kjo botë u shthur! O prapsi, o dreq.
Që unë paskam lindur të të ndreq”!
…Dy prill është datëlindja e Margarita Xhepës, por edhe i dhjetëra roleve që ajo mjeshtërisht i ka interpretuar në skenat e teatrove shqiptare e ballkanase. Edhe i dhjetëra e dhjetëra figurave të tjera që ajo i ka sjellë në filmat shqiptarë. Dy prilli është edhe i Ofelisë së Margarita Xhepës.
Margarita Xhepa është edhe do të jetë, nëse do të perifrazoja Laertin: “Trendafil i majit! Vajz’e dashur! Ofeli e ëmbël…”
Tiranë, fundmars 2023

Gazeta Dita

https://gazetadita.al/ofelia-e-margarita-xhepes/

[ATMAN]

Margarita Xhepa është një aktore dhe regjisore shqiptare e njohur. Ajo u lind në Tiranë më 18 prill 1947 dhe filloi karrierën e saj artistike në vitet '70. Xhepa u bë e njohur në skenën teatrale shqiptare dhe pastaj në ekranin e madh dhe të vogël, duke u shfaqur në disa prej filmave dhe serialeve më të njohura të kinematografisë shqiptare. Disa prej rolave më të njohura të saj përfshijnë rolet në filmat "Gjurma" (1977) dhe "Balada e Kurbinit" (1987), si dhe në serialin televiziv "Kater here ne vit" (1988).

Margarita Xhepa ishte një ndër artistët e parë që u bë pjesë e trupës së Teatrit Kombëtar të Operas dhe Baletit në Tiranë, ku ajo ka interpretuar role kryesore në shfaqje të ndryshme teatrale. Ajo u bë gjithashtu regjisore shumë i njohur dhe e suksesshme, duke e drejtuar shumë shfaqje teatrale dhe filma.

Margarita Xhepa ka marrë shumë çmime dhe vlerësime për kontributin e saj në fushën e artit, përfshirë titullin "Artist i Merituar" dhe "Naim Frashëri", një çmim prestigjioz artistik në Shqipëri. Xhepa ka qenë një ndër personalitetet më të njohura dhe më të respektuara në skenën e artit shqiptar dhe ka mbetur një simbol dhe një frymëzim për artistët e rinj në vend.

Ajo ka bërë një kontribut të vlefshëm në fushën e artit dhe kulturës, duke u bërë një nga figurat më të rëndësishme të kinematografisë shqiptare.

Xhepa ka lindur në Tiranë në një familje artistike, ku babai i saj ishte piktor dhe nëna ishte aktore. Ajo filloi karrierën e saj artistike në vitet '70, duke u bërë pjesë e Teatrit Kombëtar të Operas dhe Baletit në Tiranë si aktore dhe regjisore. Ajo u bë një nga aktoret më të njohura në kinematografinë shqiptare në vitet '80 dhe '90, duke u shfaqur në disa prej filmave më të rëndësishëm të kohës, si "Gjurma" dhe "Balada e Kurbinit".

Përveç karrierës së saj në skenën teatrale dhe kinematografike, Xhepa ka qenë gjithashtu e përfshirë në jetën politike dhe sociale të Shqipërisë në vite të ndryshme. Ajo ishte një ndër themeluesit e Shoqatës së Aktorëve Shqiptarë, një organizatë profesionale që ka për qëllim të mbrojë të drejtat dhe interesat e aktorëve në Shqipëri. Ajo ka qenë gjithashtu e përfshirë në lëvizjen shoqërore dhe politike në Shqipëri, duke u bërë një zë i rëndësishëm në mbrojtjen e lirive dhe të drejtave të njeriut në vend.

Margarita Xhepa ka marrë shumë çmime dhe vlerësime për kontributin e saj në fushën e artit dhe kulturës, duke u bërë një nga personalitetet më të rëndësishme dhe të respektuara në historinë e artit shqiptar. Ajo ka qenë një frymëzim dhe një model për shumë artistë të rinj në Shqipëri .