Pse nuk i ndërrojnë mbiemrat Shqiptarët?

[adolfi]

A mund te sillni shembuj konkretisht?

Daut kadriu i johur si pablo escobara i ballkanit e ka mbiemrin e sllavizuar Daut kadriovski

[murik]

O kreksi, aman mor burre i dheut, se po behemi qesharake deri ne tragjedi. Po c'te diskutojme, bisedojme, gjykojme me hollesi? Po te plas shpirti kur degjon historine e Aleksit te vogel, apo te foshnjes qe ngriu nga te ftohtet se s'ka drita e t'i thua hajde te sqarojme germat me hollesi, apo thotrat qe flisnin shqip, apo bretonet qe ishin "shqiptare". Lame kokrren e namit.
Nejse vazhdoni krasisni ...

Ti ke shume te drejte kur thua se ne meremi ne pafundesi me tema si puna e Francesco Totit qe fliste shqip,apo me gjysmen e botes qe i nxorrem me origjine shqiptare,ndersa per probleme te perditshme qe duhet te na shqetesojne me shume nuk tregojme interes,ose shume pak interes.

[skipetar]

kudo ka Shqiptarë si hala majnë mbiemna me t'ciltë i kanë shkru serbtë/malazeztë e grektë me qëllim si zyrtarisht me i paku Shqiptartë |||

pse Shqiptartë nuk i nrrojnë ata mbiemna e me i kthy n'qysh i kanë pas pa prapashtesa t'serbve e t'grekve ? |||

nuk ka kuptim sidomos si n'mërgim ka shumë familje si jon shtu nëpër breza tuj majtë mbiemnat si jau ka shkru pushtusi - serbi/malazezi e greki |

Kjo dukuri ka ndodhur edhe ne shqiperi gjate mbizoterimit te komunizmit, jane me qindra familje te cilat shqipezuan mbiemrin e tyre, arumune, bullgare, maqedonas, mala zeze e greke, sikurse edhe fshtrave te cilat nuk kishin emra shqip i pagezuan ne shqip, ndonse shumica e emrave origjinale nuk ka humbur edhe sot e kesaj dite. Si mendon hapesi i temes se, gjithe keto konvertime ndodhen thjesht natyrshem?!

temen e nisa per etni Shqiptare ||| pa e perjashtu ate munsi e tuj kerku falje per mosdije po shkruj si hera e pare osht si po ni/lexoj si komunistat kan bo dicka per etni Shqiptare n'dom t'arumunve, bullgarve, maqedonasve, malazezve, grekve... ||| masi i paske n'hater presjet ti qita do qaty |||

Po ashtu kam pasur rastin te takoj burra te moshuar, me prinder jo shqiptare te lindur jashte Shqiperise ose ne Shqiperi, te cilet duke e ditur shume mire origjinen e fisit te tyre, perseri kembengulnin se ishin Shqiptare. Tani keta njerez, sipas hapesit te temes, pranohen te quhen Shqiptare apo jo?!

secili pranohet t'quhet qysh e nin veten vecse kjo teme ke me u bo fjale per si nuk osht e arsyeshme/pranushme qe Shqiptarte me i majte mbiemnat si jau kan ngjit/nryshu me dhune ||| temen e nisa per etni Shqiptare |||

Njekohesisht, kam pasur rastin te vizitoj familje minoritaresh jashte Shqiperise, te cilet ndonse kishin shume vjet i kishin shkeputur lidhjet me Shqiperine, dhe ... nuk i lidhte asgje me gjuhen Shqipe, perseri mundoheshin te bisedonin vetem ne Shqip ndonse, ... mund te komunikonin shume thjesht me mua ne nje gjuhe tjeter. Perseri, shtrohet pyetja perkundrejt hapesit te temes, a e meritojne keta njerez pashaporten shqiptare, te cilen faktikisht e kane, ndonse hapesi i temes ende nuk e zoteron nje te tille?

vlen per te gjithe se: aq shtet sa kan kriju aq leje t'udhtimit kan e meritojne ||| po temen e nisa per... |||

Ndonse ky eshte forum shqiptar, nuk do te thote se, te gjithe duhet te pellasin, duke vrare ate gjuhe per te cilen jane martirizuar shume njerez. Nuk po shoh ketu ndonje moderator/e aq dashamires/e rreth gjuhes Shqipe, sa te fshije disa shkrime syklyash, te cilat edhe po te ishin dialektore, perseri u mungojne shenjat e pikesimit. E te mendoni se brezat e ardhshem do te hyjne ne kete forume do te shohin se, ... c'pacavurre shkrujane disa e mbajne veten per "skipetar" te thekur.

Vetem nje gje me habit, si ka mundesi edhe minoritari me i trashe ne Shqiperi flet gjuhen Shqipe me paster se hapesi i temes?!

dy here tepert e shkrove "hapesi i temes" sikur me m'ngjofte ||| edhe shkrove jashte teme ||| si t'kish dicka t'pakjarte n'shkrim me gjith vullnet t'kallxoj ku me i qite shejat e piksimit e edhe "ë"-jat e "ç"-jat ||| i kom gjet me t'liren |

[skipetar]

Per shqiptaret nga Mali i Zi nuk di c'te them. Njoh disa prej tyre qe mbiemri u mbaron me "j" (si shume ne Shqiperi) por dhe nga ata qe u mbaron me "vic." Tani, pavaresisht nga mbiemri disa prej tyre ndihen shqiptare, disa prej tyre ndihen pak te ngaterruar nga identiteti: psh, nje grua qe njoh s'dinte fare shqip kur ishte atje, u martua ne US me shqiptar te Malit te Zi dhe e mesoi shqipen (me copa) ketu ne US. Por ne te njejten kohe, here ndihet malazeze, here shqiptare.
Pastaj jane shqiptaret e tjere te Malit te Zi, qe mezi flasin shqip, por qe e mbajne veten si shqiptare me te kulluar se te tjeret, sepse sipas tyre nuk lane fene e te pareve (jane katolike) apo se dhe gjakun e kane te "paster" shqiptar, ne krahasim me treva te tjera shqiptare, sipas tyre gjithmone.

Tani, nqs problemet e identitetit do zgjidheshin me "j" dhe jo me "vic" kollaj do ishte ajo pune. Por me duket nuk mjafton aq.

a nuk e kallxon mbiemni perkatsin/identitetin? ||| shume e kan ma lete me e dite perkatsine e tyne brezat e ardhshem nese t'parte e tyne i kthejn mbiemnat Shqiptar |||
"j" nuk osht zgjidhje se edhe ajo osht prapashtese e huj n'mbiemna Shqiptar |||

Persa i perket emrit/mbiemrit tjeter qe ke permendur, me kujtuat shqiptarin e njohur, Antonio Athanas, nje nga krenarite e diaspores shqiptare ne US. Athanas ka vdekur, ndjese paste, keshtu qe veshtire t'i kerkohet te ndryshoje mbiemrin. Megjithate nuk besoj te kete ndonje ketu te vere ne dyshim "shqiptarizmin" e tij.

fjala osht se sa e demton "shqiptarizmin" e pasardhsve t'tij ai mbiemen ||| nese vecse nuk e ka demtu e me i hutu si jan grek |||

Por, do te doja te sqaroja dicka ketu per skipetarin:
Athanas nuk eshte mbiemer/emer grek, por eshte emer shenjetori i fese orthodokse, fe e cila ne vetvete nuk eshte greke, dhe nuk perkufizohet nga ethniciteti.
Nqs ti je ateist, atehere ndoshta nuk e kupton rendesine e ketij aspekti, dhe sipas asaj llogjike, do te kerkoje te gjithe emrat, mbiemrat bazuar ne fe (myslymane, katolike, orthodokse) te hiqeshin. Pa pasur parasysh qe shkelet mbi lirine e besimit te besimtareve, praktikisht nje gje e tille do te ishte e pamundur.

ku osht liria e Shqiptarit? ||| a nuk e ka kriju Zoti Shqiptarin? ||| pse duhet me i majte mbiemnat si me dhune jau kan ngjit Shqiptarve t'hujte - turqit, grekte, serbte? |||

Athanas koka mbiemen i ni t'shejti ||| po e pranoj gabimin edhepse "Athanas" munet me kon mrapshtim i "Thana" ||| megjithat ||| kur e mori ajo familje Shqiptare ket mbiemen? ||| meniher masi ka nrru jete i shejti Athanas apo pesmdhet shekuj ma vone me dhune pej grekut? |||

po mbiemnat "Pirros"/"Pyrros", "Kastriotis" e "Muzakis"/"Mouzakis" qysh don mej arsyetu? |||

Megjithese nga njera ane mund te kete nje fare debati ne kete ceshtje (me prapashtesat "vic" etj) perfundimisht varet se cfare e quan individi veten, se cfare ben per vendin e tij, se me cfare vete-identifikohet ... pra kjo na ben shqiptare, e jo germat.

prap po dves se: a nuk e kallxon mbiemni perkatsine? |

[Korcar-L1]

Une se mar vesh kete pune, hapet nje teme dhe degjenerohet deri ne te shara banale?! Kush nuk ka ***** te diskutoje me mire mos shkruaj fare .
Sa per punen e ketyre emrave, ne radhe te pare duhet identifikuar cili emer/mbiemer quhet shqiptar ose jo! Pastaj flasim ...

[Lioness]

"j" nuk osht zgjidhje se edhe ajo osht prapashtese e huj n'mbiemna Shqiptar |||

Hmmm, epo flm per sqarimin, s'qenkam shqiptare, apo s'paskam mbiemer shqiptar as une pastaj.

fjala osht se sa e demton "shqiptarizmin" e pasardhsve t'tij ai mbiemen ||| nese vecse nuk e ka demtu e me i hutu si jan grek |||

Po pse mo, si e kane "shqiptarizmin" sot ata qe kane mbiemer "shqiptar"? Pastaj mos i qaj hallin familjes se Athanasit, se e dine shume mire nga i kane damaret. Si ata shqiptare u shtofshin.

ku osht liria e Shqiptarit? ||| a nuk e ka kriju Zoti Shqiptarin? ||| pse duhet me i majte mbiemnat si me dhune jau kan ngjit Shqiptarve t'hujte - turqit, grekte, serbte? |||

Ore ti skiptar, dakort mor djale, shko dhe hiqua ti me dhune.

Athanas koka mbiemen i ni t'shejti ||| po e pranoj gabimin edhepse "Athanas" munet me kon mrapshtim i "Thana" ||| megjithat ||| kur e mori ajo familje Shqiptare ket mbiemen? ||| meniher masi ka nrru jete i shejti Athanas apo pesmdhet shekuj ma vone me dhune pej grekut? |||

Bej gjineologjine e familjes se Athanasit, meqe e paske merak dhe gjeje kur e kane nderruar/vene. Dhe "Athanas" me "Thanen" nuk eshte njesoj mor djale. Por ta thashe me siper nqs nuk je besimtar atehere s'e kupton dot.
Pastaj nuk e di per ne Korce, por ne Vlore kemi pasur zakone te tjera me pare, qe mbiemri bej emer, nga nje brez ne tjetrin e emri mbiemer. Me fisin tim, brezi i babit e ndaloi ate tradite se ishte pak si rremuje, lol.

po mbiemnat "Pirros"/"Pyrros", "Kastriotis" e "Muzakis"/"Mouzakis" qysh don mej arsyetu? |||

Ku e ke fjalen mo? Per Pirro e Kastriot kemi emra, per mbiemra nuk di gje. Tani, me zor fis me Kastriotet s'behemi dot te gjithe.

prap po dves se: a nuk e kallxon mbiemni perkatsine? |

Ore ti djale, mbiemrin mund ta kesh puro shqiptar (nuk e di tani ke quan "puro" ti, se sipas llogarive te tua, i biem qe tre fise te kete Shqiptar) pra mund te kesh puro shqiptar mbiemer, por jeta apo atdhedashuria, apo nocionet/veprimet e tua, te mos jene shqiptare, atehere te rrofte mbiemri.

Ne vija te pergjithshme, se po rrahim uje ne hava kot. Ky diskutim eshte jo vetem absurd, por per me teper, praktikisht i pamundur. Ne Shqiperi s'po bejne dot listen e emrave ekzistues per zgjedhje lokale, e jo me te kerkosh te ndryshosh mbiemrat qe jane tani.
Nje shoku im ka nje vit qe bredh gjyqeve qe t'ia ndryshojne emrin nga "Gentjan" ne "Gentian" sepse vete qendra civile e kishte bere gabim, e prape asgje s'ka bere. Le me te ndryshosh gjithe mbiemrat e fisit.
Pak halle kemi, po kjo na ka mbete te zgjidhim.

[DardaniaRock]

Ne trojet shqiptare jashte Shqiperise e Kosoves si ne Mal te Zi e Maqedoni, shqiptaret nuk kane pasur te drejta fare deri shume vone, duke perfshire edhe shkollat shqipe. Poashtu, ketyre shqiptareve ju paten vene prapashtesa sllave ne mbiemrat e tyre si "vic" dhe "ovski".

Nje fushate e heqjes se ketyre prapashtesave eshte bere para nja 20 vitesh ashtu, por megjithate ende ka shume shqiptare ne Mal te Zi e Maqedoni qe i kane keto prapashtesa. Nje fushate e tille e heqjes se ketyre prapashtesave eshte plotesisht e logjikshme dhe shume e mire. Kurse per ndryshimin e mbiemrave fetare (muslimane qe ne shumicen e rasteve i bie te jene arab, katolik qe ne shumicen e rasteve i bie te jene hebrej, dhe ortodoks qe ne shumicen e rasteve i bie te jene hebrej e greke) eshte pothuajse e pamundur. Kjo gje mund te behet vetem individualisht, pra vetem ata qe deshirojne, me deshiren e tyre.

Mirepo, edhe mbiemri nuk do te thote shume per perkatesine kombetare. Sikur qe shume shqiptare kane mbiemra si Frangu, Greko, Shkjau, Serbo, Turki, Turku, Magjari, Rusi, etj. ke plot psh. edhe italiane qe kane mbiemra si Franco, Turco, etj. e poashtu edhe nga te gjitha kombet tjera keshtu. Rrjedhimisht, nuk eshte ndonje problem i madh ky. Megjithese, me te vertete do ishte shume mire sikur ti kishim te gjithe mbiemrat shqiptare por realisht eshte pothuajse e pamundur, e edhe shumica e kombeve tjera nuk i kane ne gjuhet e tyre.

[skipetar]

Lioness |||

per "Athanas" ja nise me knu liturgji ||| per "Pirros"/"Pyrros", "Kastriotis" e "Muzakis"/"Mouzakis" shkrove se nuk din najsen ||| domethone din vecse per cka munet me u arsyetu me liturgji tonden |||

ateher ||| ishim tuj shkru per mbiemna e jo per fise ||| ni fis i permledh n'veti shume mbiemna - shpi |||

kur osht kon e mujshme "praktikisht" per anmikun me dhune me jau nrru Shqiptarve mbiemnat ateher osht "praktikisht" ma lete me deshire me u kthy ata mbiemna n'qysh jon kon Shqiptar |||

e more ni shtet Shqiptar si krahasim ||| po sa ju perket Shqiptarve nuk ka bo ai ven najsen najher ||| se politiken e jashtme e t'mrenshme e ka per hater t'kojshillakut me serb e grek ||| njerzit si jetojne aty jon kon kombtar aq sa kan mujte perkrah atyne pengesave t'politikse t'shtetit ||| pra "Gentjan" nuk munet me u nrru ne "Gentian" ||| po paprite kish mujte me e nrru krejt ne "Marenglen" ose ne "Milladin" emnin - sikurse pej "Luan" ne "Leonidas" e pej "Pirro" ne "Pyrros" - ne cilendo bashksi t'atij shteti Shqiptar |||

sa per tjerte ||| per shemull un nuk ngjoh naj francez si e man mbiemnin si ja ka ngjite gjermoni me dhune ||| edhe nese ka sinqerisht besoj se ka boll francez me menu per ate pune |||

per sa osht kjo pune e mbiemnave problem si shemull po i mar Çamët ||| sikur t'ishin t'ngjoftun me mbiemna Shqiptar sot kudo si jon e kishin pas shume ma lete me i kthy pronat e tyne |

[Harudi]

Në Danimarkë,ekziston ligji që mundëson ndërrimin e emrit apo mbiemrit dhe për çdo shkronjë paguhet shumë e caktuar.
Po,në Atdhe,ekziston një ligj i tillë që mundëson ndërrimin e emrit/mbiemrit?

[BEHARI]

kjo eshte nje teme shume interesante dhe ja vlen vertet te diskutohet!
persa u perket mbiemrave te shqiptarve ne kosove maqedoni mal te zi dhe kudo qe kan jetu nen sundimin serb,dhe jau kan deformuar mbiemrat e tyre me qellimin e keq per ti shkomtarizuar,si Per shembull/Osmano-vic/Jashar-ovic/Demo-vic,etj.
per mendimin tim prapashtesa VIC duhet zhdukur sa me pare,dhe te mbeten ata mbiemra qe realisht jane tradicionalisht shqiptare,si per shembull;Hasani;ABdullahi;Ibrahimi;Ademi; Muhamedi;Jashari,etj etj,meqense keta mbiemra faktojne mesemiri te qenurit shqiptare!te gjith mbiemrat shqiptare jane te bazuar ne emrat e gjyshervet stergjyshervet e katragjyshervet tane!
e nese dikujt nuk ju pelqejne keta mbiemra te te parvet tane atehere do te thote te mohosh vetvehten!per mua jane mbiemra shqiptare si jashari ,si marku,si brahimi si gjergji,pra une nuk paragjykoj perfunimisht jan shqiptar te gjithe>
kurse mbiemrat me prapashtesen VIC duhen hequr meqense jane serbisht!