Alida Hisku

[BOKE]

Në atë kohë diktature këngëtarja e re nuk e kishte menduar që shënimet e një ditari do të bëheshin shkaku për t'i shkatërruar jetën dhe karrierën. Jeta e saj ka bërë kurioz secilin prej nesh, e sidomos brezin që ka jetuar me emocionet e zërit të saj, sa herë flitej për muzikë dhe aq më tepër kur dëgjohej muzikë. Ku do të ketë përfunduar artistja, a këndon më ajo, përse u dënua dhe cili ishte filli i jetës së saj?

Alida Hiskun publiku nuk e ka harruar. Të rinjtë ndoshta nuk e njohin më por më të rritur e mbajnë mend mirë vajzën simpatike që me zërin e saj të fuqishëm bënte të dridhej skena e festivaleve e viteve '70. Diktatura komuniste ia preu ëndrrat, e arrestoi, e internoi dhe që atëhere nuk do të këndonte më. Shqiptarët e dashuruar me këngët dhe temperamentin e saj nuk do ta shihnin më kurrë portretin e saj të ëmbël as në skenë dhe as në ekran.

Pas një heshtjeje më shumë se 25 vjeçare, në vitin 2006 ajo iu rikthye këngës me një album të ri. Një album që kërkonte të ngjisë në “një” dy pjesët e jetës së saj. Pas një kalvari të gjatë, ajo ishtë sërish mes nesh, e jashtëzakonshme dhe pa diplomaci.

Mundohuni të imagjinoni Alida Hiskun, femrën që 25 vite më parë trondiste skenën me zërin e saj, duke kënduar këngë të një dimensioni tjetër, me një profil rock dhe të padëgjuara më parë! A mbërrin imagjinata juaj deri aty?

Sigurisht që kujtoni një zë brilant me timbër të theksuar dhe para syve sillni një femër të re e të brishtë në pamje, me sytë e gjallë e plot energji.

Në fakt, edhe pse ka rrjedhur kaq kohë mes nesh dhe asaj, mes asaj dhe skenës, mes rikthimit dhe skëterrës, mes kujtimeve të dhimbshme dhe viteve të shkuara larg, dashuria për këngën ka mbetur po e njëjta. Sepse ca dashuri nuk mund të humbasin kurrë, edhe pse koha ndonjëherë ecën në kah të kundërt, edhe pse ideologjitë ndodh të ngatërrohen me artin, edhe pse rrugët e mërgimit mund të ndërrojnë disi drejtimin e jetës, edhe pse vetja në një skenë të duket ndonjëherë si një ëndërr e largët, ose kujtim që i përket dikujt tjetër.

I përket më saktë një vajze të vogël që shkeli plot dëshirë në atë skenë 13 vjeç dhe një gruaje të re që e dëbuan prej saj me dhunë, kur ajo ishte 25.


I dashur Ditar!

Ngjan si koka e çdo faqeje të thjeshtë ditari, por nuk qe vetëm kaq për fatin e këngëtares. Ishte si një kob i zi, si një mallkim, si një lajm shkruar me të zezë, pasi asgjë për Alidën nuk do të ishte si më parë. "Njeriu duhet të besojë tek dikush, thotë Alida, të flasë me dikë se ndryshe nuk është njeri. Unë zgjodha të shkruaja në ditar mendimet e mia, shpesh edhe kundërshtuese ndaj regjimit, pa menduar se ai ditar personal do të shkonte në duart e sigurimit të shtetit. Pa menduar se dy shoqet nga Vlora do të shndërroheshin në ekzekutore të mia"

“Tani jeta më është errësuar”, pati shkruar Alida në ditarin e saj pas vdekjes së nënës, por ky përjetim i saj fatkeqësisht do të shndërrohej në makthin e këngëtares. Hetuesit në seancat e gjata kërkonin me çmos që ajo vetë të pranonte se aludimi ishte për pushtetin komunist dhe jo për nënën që mungonte.

Ditari që ajo mbante prej 12 vitesh u gris në Komitetin e Partisë, ndërsa në Burgun e vjetër të Tiranës iu vunë prangat. Dy shoqet ekzekutore dolën dëshmitare duke sajuar historira gjithëfarësojësh dhe e gjitha çfarë më tej prej saj ishte vetëm një tmerr.

Ndoshta si një paralajmërim se nuk do të këndonte më kurrë para publikut, e fundit këngë që Alida këndoi në skenë mbante titullin “Më kujton ti ato vite”. Dhe vërtet që ajo do t’i kujtonte gjatë vitet e tmerrit. Një paketë e tërë dënimi për të.

Përjashtim nga arti, nga partia, nga puna, heqje e të drejtës së votës dhe heqje e të drejtës së qarkullimit.Kudo ku ajo shkonte shihej si armike, mënjanohej, përçmohej, përbuzej dhe me dy fëmijët e vegjël i duhej të mbijetonte e vetme.

Vetëm tre muaj pas përmbysjes së komunizmit, me fëmijët njëri 4 dhe tjetri 11 vjeç, në një acar nëntori niset drejt Qafë Thanës, pa ditur se cili do të ishte fati i saj dhe i tyre. Dinte vetëm destinacionin: lirinë që ia kushtëzuan aq shumë në vendin e saj.


Drejt kufirit, drejt lirisë!

Një aventurë të tillë Alida e kishte ëndërruar gjatë viteve të gjata të pritjes, kur as nuk mund t’i afrohej Teatrit të Operas, vendit ku zhvillohej festivali i vetëm në Shqipëri dhe ajo kushedi sa herë ishte ngjitur për të kënduar, por edhe kushedi sa herë si fëmijë, kishte pritur mamanë që punonte aty të dilte nga provat e korit të operas.

Dëbora mezi çahej poshtë këmbëve dhe makina nuk i çon dot më tej, deri në kufi. Dy fshatarë nga Pogradeci, që i njihnin mirë shtigjet e fshehta e udhëheqin drejt një fshati të Ohrit. Nga aty shikon për herë të parë nga ana tjetër, atdheun. Në Maqedoni e mbajnë për disa kohë në kamp përqendrimi pasi ishte e dënuar politike dhe më tej lihet e lirë.

Bashkë me fëmijët udhëton drejt Beogradit, Budapestit dhe ndalon në Gjermani ku dorëzohet në Ambasadën gjermane. Një epokë e re fillon për Alida Hiskun, këngëtaren shqiptare që ideologjia e shndërroi nga yll të këngës në emigrante politike. Për vite me radhëdetyrohet të fusë të gjitha ëndrrat e këngës në sirtar, pasi një jetë e re në një vend të ri pret të ndërtohet prej saj.

Kur lind me këngë

“Kur lind me këngë edhe vdes me këngë”. Kështu thotë Alida tani që koha ka rrjedhur dhe uji ka gjetur shtegun e vet. Ajo hedh një vështrim të menduar në bulevardin kryesor të kryeqytetit, ndërsa nga xhami i kafenesë sodit pamjet që ofron Tirana sot.

Dëshiron të ndajë gjithçka të mirë që ka me vendin e saj, prandaj edhe është rikthyer. Jo vetëm fizikisht por me një album të ri, të parin për këngëtaren që pothuajse ka mbushur 50 vjeç. “Kam qenë prej vitesh e përfshirë në një konflikt të fortë psikologjik, rrëfen Alida. Mes gruas, nënës, bashkëshortes së mirë, që duhet të punojë për të siguruar paratë, një jetesë të denjë më të mirën për familjen e saj dhe dëshirës e pasionit të kahershëm për të qenë përsëri “unë” Alida e këngës".

"Ishte dëshira që e kisha tkurrur prej vitesh dhe nuk mund ta mospërfillja më. Boll kam heshtur, është koha të rikthehem. Dhe ky rikthim nuk është dosido por me një album të ri, që gjithashtu titullohet “Kthimi”. Një album për të konfirmuar kthimin tim, për të treguar forcën, shpirtin, me këngë të reja të një dimensioni të ri dhe jo Alidën e vjetër”.

Tani që albumi ka përfunduar Alida si një vajzë e vogël, gjithë entuziazëm e kërshëri mezi pret që ai të dalë në treg. Së pari do të promovohet në Milano, ku një festë madhështore e pret e pastaj në dhjetor do të mbërrijë edhe në Shqipëri. “Doja ta publikoja së pari në Tiranë, por ishte e pamundur”, shpjegon Alida me keqardhje, pasi këtu vetëm “Shtëpi Diskografike” nuk gjeta. Gjeta veç “kafe diskografike”.

Të quajturat “Shtëpi Diskografike” bëjnë biznes kafenesh, flasin vetëm për shifra dhe nuk japin asnjë vlerësim për albumin. Unë nuk mund ta vlerësoj krijimtarinë time thjesht si biznes, pasi aty kam derdhur shpirtin tim dhe ëndrrat e një jete. Është diçka të cilën nuk mund ta trajtoj në atë mënyrë”.


Kështu rrëfehet Alida Hisku, këngëtarja e njohur shqiptare, e cila ka harruar gjithçka të kaluar në jetën e saj dhe i është rikthyer këngës. Janë 12 krijime të reja, të stilit rock dhe të një fryme krejt të re. Alida beson shumë tek muzika që sjell pasi beson edhe tek bashkëpunëtorët e saj. Në një festë në Paris, rastësisht ka njohur një grup djemsh të talentuar që bënin muzikë të bukur rock dhe aty ka marrë nxitjen e parë.

Më tej kur ka marrë vesh se njëri prej tyre, Leonard Sojli është shqiptar, gjithçka i është dukur më e thjeshtë. I tillë ka nisur bashkëpunimi i grupit me këngëtaren shqiptare. Nga Italia Xhuliana Jorganxhi ka sjellë tekstet dhe kështu, edhe në sajë të teknologjisë së avancuar dixhitale, këngët kanë bërë udhëtime disaherëshe on line, për të ardhur në formën ku dikush tepër i rëndësishëm do të jepte bekimin e vet.

Dhe kjo ishte e madhja Vaçe Zela. “Kam udhëtuar drejt Zvicrës me ankth e emocion dhe aty gjeta një Vaçe të sëmurë, por dashamirëse. I kërkova të jepte gjykimin e saj të prerë, pa asnjë lloj paragjykimi, pa sentimentalizma apo ndjesie tjetër që nuk lidhet me artin.

“Ke bërë mrekulli më tha ajo, pasi dëgjoi këngët, edhe zëri të është bërë më i bukur se përpara. Pas 20 vitesh më solle përsëri në shpirt dhe zemër atë muzikë që vjen era Shqipëri. Shumë këndojnë sot për vete, por ti këndon për Shqipërinë dhe më mbushen sytë me lot. Ec dhe mos ndalo”!

Ky ishte bekimi për albumin tim të parë!

Nuk më nevojitet më ditari!

“Kur dikush më ka pyetur nëse mbaj akoma ditar, pa mëdyshje i jam përgjigjur se nuk më duhet ditari”, tregon Alida Hisku duke qeshur.

Kjo ndodh pasi e kam një njeri të cilit ia hap zemrën. Është im shoq Thomas, me të cilin kam 12 vite martuar. Bashkë kemi një vajzë me emrin Alina, ndërsa edhe dy djemve të mi, u fillojnë emrat me “Al”, Aldo dhe Albin, njëlloj si “Albania” apo “Alida”. Nëna dhe mëmëdheu janë e njëjta gjë apo jo?!

Thomas në fakt është gjerman, por besoj se nga vjen nuk ka rëndësi, mbi të gjitha e rëndësishme është lidhja që vendos me atë tjetrin. Thomas është njeriu që dashuroj dhe kemi një familje të lumtur. Me profesion ai është mjek okulist dhe ka ushtruar nxitje të madhe tek unë që t’i futem shkollës për katër vite në mjeksi dhe tani unë kam një diplomë si “ndihmëse optike”.

Familjen dhe të tre fëmijët e mi jam munduar t’i ushqej gjithmonë me ndjenjën e dashurisë për Shqipërinë dhe muzikën shqiptare. Djali dhe vajza kanë marrë nga prirjet e mia për muzikën dhe mund të them Albini ka sjellë një këngë me të cilën pretendon të futet në Festivalin e fundvitit në RTSH.

Kjo do të ishte ëndrra ime dhe e atij. Ndërsa Alina është një kopje e imja kur kam qenë e vogël, me të gjitha të dhënat e mia muzikore. Për mua mbeten mbështetja bazë në çdo hap të jetës sime. Pa mbështetjen e tyre nuk do të kisha mundur realizimin e këtij albumi. Ata janë forca dhe gjëja më e çmuar e jetës sime.

Revista Shqip

[Viola.V]

Boke ,a do te jepej mundesia te sillje ndonje nga kenget e saj ,qofte te vjetra apo nga albumi i saj i ri ?! Shume emra jane harruar se bashku me vitet qe kane kaluar .

[saura]

E kam taku para disa muajsh ne Berlin.kishte ra shume.

Mosha do beje punen e vet e çuno sa do qe te mbahesh .
Pse esshte keq ajo me doktorr gjerman eshte martu ...çuni luan dhe neper filma ne gjermani ,jep koncerte me kenget e saja ,ka ardhur dhe ketu ne Itali....

[saura]

d




SOT me djalin...

[Brari]

saure.. kush mendon ti do ket qene ky shtaza qe pershkruan alida?

..


Panorama

-


Rrefimi i Alida Hiskut:

Unë, këngëtarja e akuzuar si pjesëtare e grupit armiqësor të Fiqirete Shehut

.
E enjte, 28 Tetor 2010 09:32

Rrëfimi i këngëtares së mirënjohur, për këtë moment kritik, përmbledh përjetimet e një rrugëtimi misterioz nga Konispoli i Sarandës te birucat e Brakës.
Pas një thirrjeje urgjente në vendin ku kryente stazhin e partisë, Alida Hisku përfundoi në bangot e të akuzuarit. Aty pastaj jeta e saj mori një trajektore krejt tjetër dhe artistja e famshme u shpall e padëshiruar për regjimin. Çfarë kishte ndodhur? Njerëzit si rëndom në të tilla raste, u jepnin rrugë hamendjeve, duke u përpjekur të deshifronin me mënyrën e vet ato pak zëra që depërtonin nga hekurat e qelisë. Fillimisht u fol se e penalizuan për interpretimin e këngëve të huaja. U aludua për një lidhje të fshehtë me grupin e Fiqirete Shehut. Kishte zëra se e goditën pas refuzimit të ofertës për t’u futur nuse në Bllok. Flitej se e kryqëzuan për ditarin ku mbante shënime. Pëshpëritej sakaq një histori rozë. Përkundër të gjitha këtyre, Alida Hisku rrëfen për herë të parë përjetimet e atyre ditëve, duke iu rikthyer çasteve dramatike të hetimeve të qershorit 1983, në birucat e Brakës...

Zonja Alida! Kreshentua e karrierës suaj artistike është ndërprerë në fillimin e viteve ‘80. Më pas jeni zhdukur papritur nga skena. Çfarë ndodhi?
Dita e rrëzimit absurd ishte 13 qershori i 83-shit. Sa herë e kujtoj më dridhet trupi. Krejt papritur më bënë objekt të organeve të sigurimit dhe pastaj...
Më konkretisht...
Sa kisha mbaruar studimet në shkollën e Partisë dhe siç ishte rregulli, kisha filluar stazhin në prodhim. Bashkë me një grup të vogël studentesh, ishim caktuar në kooperativën e Konispolit.
Mbrëmjeve, si zakonisht ulesha në dhomë dhe hidhja shënimet në ditar. Ishte kjo një praktikë qysh nga periudha e adoleshencës.
Shënimet personale i përjetoja si pjesë të çlirimit shpirtëror. Me kalimin e viteve ditari ishte bërë një mik i ngushtë në tërë kuptimin e fjalës. Aty sistemoja mendimet e mbresat e çastit, ashtu siç i ndjeja. Ky ritual për shoqet e dhomës (njëra nga Vlora e tjetra nga Rrësheni) shikohej me një lloj habie. Kërshëria arriti deri aty sa ma rrëmbyen fshehurazi dhe ia dorëzuan “kompetentit”. Pikërisht atë ditë mbushej një vit nga vdekja e mamasë. Shënimet e fundit që kisha hedhur aty i dedikoheshin kujtimeve të saj. Po ato shpirtzeza nuk donin t’ia dinin. “Vigjilenca” e tyre kishte dalluar në shënimet e mia agjitacion e propagandë kundër regjimit. Që këtej do niste rrebeshi i goditjes së beftë...
Në çfarë rrethanash i kishit kryer studimet në shkollën e Partisë?
Është një histori më vete mënyra si u regjistrova në shkollën e Partisë “Lenin”. Një histori që ka në qendër njohjen me Fiqirete Shehun. Ajo në një farë mënyre u bë shtysa e këtij shkollimi...
Pra, miqësia me Fiqirete Shehun ju krijoi mundësinë për t’u diplomuar si kuadër partie. Ku ishit njohur me të?
Në atë kohë, artistët në zë e ata që spikasnin, i ftonin në Bllok për të bërë muzikë në raste ditëlindjesh e festash të tjera, sipas shijeve të liderëve. Rasti kishte sjellë të shkoja dhe unë disa herë. Aty jam njohur me Fiqirete Shehun dhe familjen e saj. Kontaktet me të u mundova t’i shfrytëzoj për të gjetur ndonjë punë sipas preferencave të mia. Me qenë se më pëlqente muzika, jo vetëm se isha këngëtare, por edhe kisha filluar të studioja për të, synoja një vend në fushën e kulturës. Mirëpo koha ishte e tillë që nuk mund të emërohej askush në funksione të kësaj natyre, pa pasur teserën e Partisë dhe një shkollë të lartë politike. Ky si të thuash ishte shkaku që më futi në këtë rrugë...
Bekimi i gruas së kryeministrit...
Fillimisht e kisha konsumuar këtë me Fiqirete Shehun, në një gosti në shtëpinë e saj. Ajo më sqaroi procedurat e më pas më udhëzoi për to. I plotësova dokumentet e kërkuara dhe sipas rregullit, i dorëzova në drejtorinë e shkollës nëpërmjet Komitetit të Partisë së rajonit dhe atij të rrethit të Tiranës. Nuk vonoi dhe më njoftuan zyrtarisht për të filluar studimet. Kështu u futa në korpusin, që shkollohej si kuadër politik. Në periudhën e studimeve me Shehun jam takuar herë pas here...
Cilat ishin raportet me Fiqirete Shehun para se t’iu izolonin dhe si reagoi ajo në kohën kur ju penalizuan për të famshmin ditar?
Fiqirete Shehu, drejtoresha e shkollës së Partisë, në përgjithësi mbante marrëdhënie korrekte me studentët. Në pamje të jashtme dukej autoritare, por nuk shfaqej e tillë në kontaktet njerëzore. Në raport me të tjerët, unë flisja më lirshëm me të. Më jepte krahë njohja e hershme, por edhe ai pak emër që kisha bërë në skenë. Gjithsesi, konfidenca në asnjë rast nuk i kapërceu raportet profesor-student. Mirëpo jo kushdo i perceptonte të tilla. Fill pas vetëvrasjes së Mehmet Shehut, marrëdhëniet me Fiqireten u artikuluan me dashakeqësi, duke aluduar prapaskena të çuditshme, që as mund t’i mendoja kurrë. Në një mënyrë apo në një tjetër, orteku i ngjarjeve tronditëse ndaj familjes së kryeministrit, e shtriu frekuecën deri tek unë. Penalizimi për ditarin erdhi menjëherë pas arrestimit të Fiqiretes. Kështu që ajo nuk kishte si të reagonte. Fiqiretja pati fatin ta provonte para meje shtyrjen në greminë...
Në fillimin e viteve ‘80, në Tiranë qarkullonin zëra se Alida Hiskun e kryqëzuan se refuzoi një krushqi në Bllok...
Në atë kohë ishte e vështirë të gjeje të vërtetën. Akoma më e vështirë është sot e kësaj dite. Kjo tregon se nuk ka ndryshuar sistemi i qarkullimit të zërave keqdashës. Për t’i rënë shkurt, asgjë nuk ishte e vërtetë. Ishte shpifje, një thashethem i rëndomtë, i adresuar vetëm për të lënduar zemra njerëzish...
Ti rikthehemi edhe një herë momentit të ndalimit në policinë e Sarandës. Kush ua komunikoi urdhrin e arrestit?
Nuk e di si operohej në rastet e tjera me procedurën e arrestit, por mua asnjëherë nuk më komunikuan një urdhër të tillë. Pasditen e 13 qershorit 1983, njëri nga zyrtarët e shkollës më tha se dikush më kërkonte në qendër të Konispolit. Aty dy xhentillmenë më ftuan në xhipin e tyre dhe bashkë me ta shkuam në Sarandë. Pastaj nga Saranda drejt e në Tiranë, direkt e në qelitë e Brakës. Disa ditë, javë, e muaj aty...
Çfarë të pyetën gjatë ditëve që ishe në qelitë e Brakës dhe si u rrëfeve para hetuesve të sigurimit?
Kur të thërrisnin në polici nuk të qerasnin me kafe. Të nxirrnin një letër përpara e të urdhëronin ta firmosje, për të konfirmuar rrëfenjat e tyre. Në të kundërt, të hidhnin një batanije përsipër që mos t’i dalloje dhe fillonin formalitetet me shkelma brinjëve e në fytyrë. Në rastin tim përballja ishte e tmerrshme. Si tani e kam para syve tërbimin e hetuesit bastard. Sa vinte përballë, fillonte të njëjtin refren: Çfarë lidhje ke pasur me Fiqirete Shehun?...për këtë kemi fakte !! Sa herë keni shkuar në shtëpinë e kryeministrit??... për këtë kemi fakte !! Kush bën pjesë në grupin tuaj?....edhe për këtë kemi fakte.!! Kush është drejtuesi dhe si vepron rrjeti juaj?....! Nuk dija ç’tu thosha. Në thelb, unë këngëtarja e muzikës së lehtë akuzohesha si pjesëtare e grupit armiqësor të Mehmet Shehut. Çudia vetë! Hetuesit silleshin si përbindësha. Skërrmiteshin sikur kishin përballë një superkriminel. Çirreshin, bërtisnin e përgjigjeshin po vetë. Avazi i tyre vazhdonte për orë të tëra. Seancat maratonë riktheheshin pas mesnate. Nuk di sa vazhdoi kështu, pasi një çast humba ekuilibrin mendor dhe përfundova në psikiatri...


--------------------------------------------------------------------------------
Dhuratat e çmimeve

Alida Hisku është ndër këngëtaret e muzikës së lehtë, që ka marrë një sërë trofesh në festivalet kombëtare të RTSH. Njëherazi me to ka përfituar dhurata të ndryshme, të cilat i ruan edhe sot si relikë. I gjithë koleksioni i tyre përbëhet nga një termus kinez, një qyp bakri, një orë tavoline kineze, një stilograf, një pjatë druri me motive artistike.

Afrimi Imaj


Alida Hisku:

Tmerri i këngëtareve të bukura nga maniakët e sigurimit

E diel, 31 Tetor 2010 12:19 . .Para1 of 2Tjetri.

Alida Hisku preferon ta rrëfejë në vetë të tretë pjesën më dramatike të historisë së saj, duke lënë të kuptohen arsyet e qenësishme të një sjellje të tillë. Në rastet e tjera është mjaftuar me një retrospektivë të përgjithshme të persekutimit absurd, pa u futur në detajet e përjetimeve nga dit-netët e qelisë. E bindur se ndjeshmëria sensitive e bashkëvuajtsve mund t’i fsheh përfundimisht gjurmët e këtij krimi monsturioz, këngëtarja e famshme e viteve ‘70 zbulon për herë të parë një pjesë të skenave rrënqethëse, duke adresuar dhe një apel për viktimat e tyre. “Kërkojmë të hapen arkivat, por ngurojmë të hapim gojën”, shton ajo duke ju referuar grave dhe vajzave të dënuara, që vazhdojnë të heshtin për inkuizitorët e tyre.
Po çfarë sjellë tjetër Alida Hisku nga skëterra e qelive të diktaturës....
Sa kohë zgjatën hetimet në qelitë e Brakës dhe çfarë u provua nga akuza si pjesëtare e grupit armiqësor të Mehmet Shehut?
Akuza fund e krye ishte një marrëzi, por hetuesit e kishin të pamundur të tërhiqeshin. Çfarë nuk përdorën për të zyrtarizuar legjendën e sajuar. Nuk mbaj mend sa dit-netë vazhduan me këtë avaz, sepse gjatë përballjes me ta, në një moment humba arsyen, logjikën dhe nuk e di si rrodhën gjërat më tej. Kur jam kthjelluar e kam parë veten në spital, në një dhomë të mbyllur me hekura dhe dryn, gati e njëjtë me qelinë e Brakës. Nuk e di sa kohë kisha aty dhe në çfarë rrethanash më kishin çuar. Ajo që konstatova ishin gjurmët e injeksioneve të shumta, një pjesë e të cilave ishin nxirë e mavijosur...
E gjithë kjo për ditarin e famshëm...
Në fakt, gjatë hetimeve në birucat e Brakës nuk e zunë në gojë historinë e ditarit. E gjithë alibia aty përmblidhej tek përfshirja në rrjetin agjenturor të Fiqirete Shehut. Ditarin, me sa dukej, e kishin kaluar për ta shqyrtuar në linjë partie. Më thirrën e penalizuan për të në komitetin e Partisë së Rajonit Numër Tre. Nga deshifrimi i shënimeve të hedhura aty, konkludohej për demonstrim të hapur të frymës antiparti nga pozita reaksionare mikroborgjeze. Kjo më kushtoi flakjen nga radhët e partisë, çka nënkuptonte pushkatim politik, që niste me dorëzimin e teserës së anëtarësisë dhe persekutimin pambarim në punë, lagje, shoqëri etj.
Në hetuesi nuk u morën me historinë e ditarit që u kishin rrëmbyer fshehurazi në Konispol...
Çështja për të cilën ngulmonin aty ishte shumë më e rëndësishme nga përmbajtja e shënimeve të ditarit. Që në seancën e parë, në qelitë e Brakës, hetuesit me akuzuan për përfshirje të drejtpërdrejt në veprimtari armiqësore. Ata vinin si përbindësha, përsërisnin të njëjtin refren dhe iknin duke marrë në nënsqetull dosjet e zverdhura. Futeshin dhe dilnin disa herë gjatë ditës, por edhe natën. I kam në sy fytyrat e tyre dhe më shfaqen si atëherë, të egër, brutalë, të poshtër. Të poshtër te Zoti...
Çfarë kujtoni nga ballafaqimi me ta në qelitë e Brakës?
Në fakt, hetuesit me të cilët u përballa në seancat e hetimeve në qelitë e Brakës ishin dy. Njëri, me sa kuptoja, ishte zyrtar i rajonit ku më kishin izoluar dhe në një farë kuptimi e shtynte procesin si me përtesë. Me të nuk isha takuar kurrë. Tjetri, që shfaqej si i tërbuar, ishte i Policisë Sekrete dhe vinte aty vetëm për çështjen time. Kisha pasur me të dikur një histori të pakëndshme. Më kishte ndaluar disa herë në rrugë e më kishte ftuar për kafe. Pas çdo refuzimi, provoja reagimin e tij në formë presioni, duke më kujtuar faktin që ishte oficer i sigurimit. Ndodhi, që kur ia kisha harruar fytyrën prej kohësh, m’u shfaq papritur në qelitë e Brakës. Mu errën sytë kur e pashë. Më uroi fillimisht me cinizëm “mirëseardhjen” me një “Hë zogu, po tani?” dhe vazhdoi me akuzat për tradhti, rrjet agjenturor, grupazh armiqësor etj. Unë e di ç’kam hequr prej tij. E vetme, e drobitur, në një qeli të errët...
Pra, me njërin nga hetuesit kishit pasur më herët një lloj marrëdhënie...
Një farë njohje në kushte të padëshiruara, desha të them. Një tip i tillë ishte i njohur pak a shumë edhe nga shoqet e tjera. Ishte një kategori manjakësh nga radhët e sigurimit asokohe që gjurmonin këngëtaret e bukura, duke bërë të pamundurën për t’i shtirë në dorë. Në fakt, me mënyrën si paraqiteshin duke nxjerrë në pah misterin e detyrës, prodhonin jo pak tundim tek to. Të paktën unë, nga aq sa më kanë treguar koleget, di jo pak marrëzira të kësaj natyre. Në mjaft raste, këto soj mostrash merrnin përgjigjen e merituar flakë për flakë, por jo gjithmonë gjuetia e tyre shkonte bosh. Skifterët me kobure e kollare, siç i quanim atëherë, ishin mjeshtër të artit të shantazhit dhe nëpërmjet tij gjunjëzonin viktimat e tyre, duke u vënë në dukje pikat e dobëta dhe kleçkat në biografi. Pastaj, nëna ime...
Kaq e fshehtë ishte një dramë e tillë...
Ata shfaqeshin hapur, por me marifete nga më të ndryshmet. Fillimisht me një ftesë për kafe, për të sqaruar ca rrethana delikate, pastaj direkt te oferta bastarde. Më kujtohet mirë sidomos prania e tyre në ditët e festivaleve në TVSH. Asokohe ato ishin eventet kulturore më të rëndësishme dhe njëherazi shërbenin edhe si sfilata bukurie. Për skifterët me kobure, që nuk i lidhte gjë me muzikën, kjo ishte pjesa më e lakmueshme. Harbimi nga privilegjet pa kufi të garantuara nga regjimi, u jepte guximin e çmendur për të pretenduar një lloj pronësie mbi çdo qenie të bukur. Një histori perverse kjo e asaj kohe të zymtë, që njihet pak në mjedisin shqiptar...
Sidoqoftë, ju keni një histori personale me njërin prej tyre...
Ata nuk të shqiteshin kur të vinin në shënjestër. Pak a shumë kështu ndodhi dhe në rastin tim. Shfaqja pasmesnate e atij njeriu të shpifur në birucat e Brakës, kur nuk e dija pse ndodhesha aty, më la të kuptoja se arsyet nuk ishin politike. Në fakt, asnjëherë nuk e mora vesh në ishte rastësi apo pjesë e një operacioni të organizuar prej tij. Përballja me të këtë radhë nuk bënte fjalë për oferta kafesh, apo për biseda intime...
Me një fjalë ai nuk ishte thjesht hetuesi i procesit, por autori i legjendës, protagonisti i kurthit...
Për mua kjo ka qenë e padiskutueshme qysh atëherë. Ca më tepër që ky lloj hetuesi-pervers nuk e fshehu asnjë moment qëllimin monstruoz. Kam pritur prej vitesh që kjo çështje të zbardhet në rrugë zyrtare, por me sa shikoj as ka njeri ndërmend të merret me të. Ca më tepër që historia ime nuk është e vetme e këtij lloji...
Pra, në rastin e arrestimit tuaj, arsyet nuk ishin të mirëfillta politike...
Mua më penalizuan fill pas arrestimit të Fiqirete Shehut. Ato pak lidhje që kisha me drejtoreshën e shkollës së Partisë, “gjahtarët” e pashpirt i shfrytëzuan si një oportuniteti fatlum për të më futur në kafaz. Aty pastaj duart e tyre ishin të lira për gjithçka...
Që do të thotë...
Drama që kanë përjetuar vajzat dhe gratë shqiptare në qelitë e burgjeve ka qenë nga më të tmerrshmet. Mjaft syresh, për të marrë një leje-largimi nga fshatrat e thella ku ishin internuar për të shkuar në qytet te mjeku, duhej ti nënshtroheshin epsheve të të plotfuqishmit të zonës. Një shëmti e tillë ndodhte po kështu në burgun e grave, ku gardianët horra kalonin orët e shërbimit duke bërë seks të detyruar me të dënuarat e pambrojtura. Të gjorat gra, të ndodhura në një izolim të plotë bëheshin pre e instikteve kafshërore të zyrtarëve hamshor. Me një profil më çnjerëzor shfaqej kjo dramë në birucat e prokurorisë, ku oficerët e Policisë Sekrete përdhunonin vajzat e arrestuara.
Si në rastin e birucave të Brakës...
Diçka bastarde, e paperceptueshme nga arsyeja njerëzore. Hetues përbindësha që vizitojnë pas mesnate qelitë e vajzave të arrestuara. Përballje tronditëse, e frikshme që nis me fyerje e grushte për një vepër penale të pakryer dhe vazhdon me një batanije kokës. Pastaj hienat e natës vërsulen si ujku mbi prenë e tyre të mbuluar. Klithmat rrënqethëse mbyten po aty. Betoni i ftohtë i birucës nuk lë të depërtojë asgjë jashtë. Prej aty mund të dalin vetëm hamshorët. Kuptohet, pasi mbaronin punë...
Ç’ndodhte më tej me viktimat e tyre?
Për ato që rebeloheshin dhe protestonin kishte injeksione e gjilpëra për gjumë, por për të errësuar edhe memorien. Më tej kishte dhe psikiatri...
Me sa dimë, disa kohë keni qenë edhe ju paciente në psikiatri...
E shpjegova pak më lart se ende nuk e di si kam përfunduar aty. Mbaj mend gjilpërat e shumta që kam bërë te birucat e Brakës. Emërtimin e tyre as sot nuk e di. Ato m’i injektonin me forcë për të harruar ato çka duhej të harroja. Me vetëdijen time me vonë kam përdorur shumë kokrra qetësuese të llojeve të ndryshme, deri tek morfinat, të cilat i siguroja nëpërmjet miqve të mi besnikë, që punonin në spital. Qysh atëherë kam marrë shume medikamente qetësuese dhe jam shtuar në spitalin nervologjik disa herë. Kështu ma shkatërruan jetën, rininë, familjen, shpirtin...



Afrim Imaj

panorama

..


do ket qe shoku L me duket. ai sikur dallohej ne vardisjen ndaj artisteve.

si thua ti KAT..

?

[Brari]

Alibia e babait, më mohoi atësinë .

E enjte, 28 Tetor 2010 09:30 . .

“Prangat janë të rënda për këto. Ca më tepër për duart e brishta të një vajze 23 vjeçe. Sidoqoftë, e keqja nuk përfundonte këtu. Kryqëzata përfshinte krejt familjen e fisin”. Nga kujtimet rreth pasojave të dramës së vitit ‘83, Alida Hisku veçon momentin kur babai u detyrua ta mohojë si bijën e tij. “Për t’i shpëtuar katastrofës dhe njëherazi për t’u kujdesur për mua si paciente e psikiatrisë, im atë “de juro” më bëri hasha, si i thoshin asokohe, por “de fakto” mbeti njeriu më i dashur në ato ditë tmerrësisht të vështira”. Më tej, artistja e njohur e viteve ‘70-80 rrëfen mbresat nga ditët kur kurohej për depresion nervor dhe andrallat pa fund në kërkim të lirisë.


--------------------------------------------------------------------------------
Kryqëzimi i tim eti
Fill pas izolimit tim për veprimtari armiqësore, filluan të mbajnë në mbikëqyrje babain. Një ditë e thirrën zyrtarisht në Komitet dhe i shtruan dilemën e tmerrshme: Ose dorëzo dokumentin e partisë ose moho Alidën!. I gjendur përballë një situate të tillë, im atë me zgjuarsi zgjodhi alternativën e dytë, për të shpëtuar pjesën tjetër të familjes e të fisit. Për raste të kësaj natyre, në atë kohë, sidomos kur ishte fjala për penalizime politike, të stërgjynosnin në internim me kuç e me maç, në një fshat të skajshëm. Për t’i shpëtuar katastrofës, por për t’u kujdesur edhe për mua që kisha përfunduar në sallonet e psikiatrisë, babai kamufloi qëndrimin dhe “de juro” më bëri hasha, si i thoshin rëndom në atë kohë. Në fakt, kjo sjellje imponuese ishte sa për sy e faqe, pasi ai nuk rreshti të më gjendej pranë në momentet më të rënda të jetës. Më shumë se prind i dashur, im atë për mua ishte një shok i afërt. Ai më kuptonte më mirë nga kushdo, aq sa merreshim vesh edhe pa komunikuar. Sidoqoftë, tek ai kjo ngjarje dramatike nuk mund të kalonte pa lënë gjurmë. U thinj e u plak para kohe im atë.
Drama pa fund
Thirrja e papritur në polici pasoi me një dramë të tmerrshme. Nga seancat e hetimeve në qelitë e Brakës, kam fiksuar vetëm përballjet e fillimit. Kur jam kthjelluar, e kam parë veten mes bluzave të bardha. Edhe sot e kësaj dite nuk e di si kam përfunduar aty. Mbaj mend që njëra nga kujdestaret e turnit, më tregoi kur e pyeta se ndodhesha në spitalin pesë. Pra, në çmendinë, siç i thoshim rëndom. Kush më kishte çuar dhe në çfarë rrethanash isha gjendur në ato “qeli” të bardha, nuk ma shpjegoi kush. Aty kam bërë me qindra gjilpëra. Ndër të parët që më vizitoi ishte babai. Në të gjitha rastet vinte natën, si dikur ilegalët. Më përqafonte me lot në sy e shpesh më pyeste: Ç’ndodhi me ty bija ime? Çfarë ke bërë? Ç’ti thosha?! Mbyllja sytë e mundohesha të tregoja çfarë më kujtohej. E nisja nga Konispoli, risillja në kujtesë udhëtimin misterioz me xhipin e Sarandës, pastaj çastet befasuese në zyrën e Fize Bozhekut në Komitetin e Partisë numër tre dhe së fundi britmat në qelitë e Brakës. Më tej gjithçka më mjegullohej si në një ëndërr të frikshme. “Qetësohu, qetësohu, bija ime”, më thoshte im atë duke më hedhur dorën mbi supe. Te spitali pesë kalova ditë e muaj të tërë. Një tjetër çmendinë më priste jashtë dyerve të tij. Një kalvar i tërë vuajtjesh, izolimi, e braktisur nga të gjithë. Vite me radhë kështu, deri në ditën e lirisë...
E lirë në tokë
të huaj
Liria e vërtetë trokiti kur ra diktatura. Vrapova si të gjithë të kap kohën e humbur. Të iki, të iki sa më larg, vendosa në lirinë time dhe u nisa. Ishte fillimi i dhjetorit të 90-tës, kur bashkë me dy djemtë e mi 10 dhe 4 vjeç, mora rrugën e mërgimit. Hipur në një maune ngarkuar me salcë domateje, kaluam Qafë - Thanën dhe mbërritëm në Bullgari. Prej aty, pas shumë peripecish hymë në tokën gjermane, të ëndërruar prej kohësh. Po gëzimi nuk zgjati shumë. Pas mirëseardhjes, autoritetet na degdisën në kampet e refugjatëve, ku qëndruam tre vjet. Pastaj nisi beteja e ekzistencës. Vështirësitë ishin të shumta, sidomos për mua, një grua e vetme me dy fëmijë të vegjël. Duhej të përballesha që t’i përgjigjesha sfidës. Ndryshe nuk mund t’i bëja fëmijët e lumtur, që mos të jetonin vuajtjet e mia. Iu përvesha punës, pa kurrfarë pretendimi, deri sa realizova qëllimin. Tek kjo kodër e vogël ku sot gëzoj e jetoj, kam mbërritur me shumë sakrifica, me zvarritje e çarje thonjsh, me gjak nëpër duar e gjunjë, me netë të tëra pa gjumë etj. I besova vetvetes dhe përmbusha detyrimet kryesore për një jetesë normale për familjen. Në këtë stad modest, më në fund iu riktheva dhe hobit të dikurshëm, muzikës. Pas 20 vitesh desha të provoj nëse më kishte lënë muzika, apo e kisha lënë unë. Dhe ia dola, bile me sukses...
Vijon nesër...


< Para Tjetri >

komentet
0 #9 mel 2010-11-09 19:43
Me vjen keq Alida,por ndjehem mire se ia ke dale mbane.Kam qene moshe shume e vogel kur kam kenduar perpara Robert Rdojes nentorin e lirise kengen tende .u befasua profesori por me pas pasi u mor vesh se nga cfare familje rridhja sigurisht qe pati probleme.......sot jam me profesion mjek .muziken e kam dashur por nuk munda me te vazhdoja ,duhej te perballesha me shume mundime dhe vuajtje .prinderit me jane mplakur nga mosha ,por me teper nga vuajtjet dhe tmerret qe kane kaluar dhe nuk deshiroj ti humb .Ji e lumtur me familjen tende dhe mos kujto asgje nga e kaluara .une ebej shpesh dhe sndjehem mire.te perqafoj dhe te uroj gjithe te mirat.
Citoje 0 #8 iliri 2010-11-09 15:02
Historine e kengetares se lartpermendur e kam ndeshur vetem para pak ditesh, vertete jam ndjere shume keq.
Ne fakt e kam pare me habi titullin 'Historia e kegetares se madhe te viteve 70-80' nderkohe qe nga fotoja e saj nuk me dukej aspak e njohur (i perkas ditelindjes 81'). Mu desh, per kureshtje, te shikoja ne youtube dhe te vereja se shume nga hitet e vjetra te muzikes se lehte e qe une i kisha degjuar me shume endje ti kishte kenduar pikerisht kjo kengetare.
Per te mos folur pastaj per tmerrin qe do te pasonte jeten e saj...!
Por ajo qe me indinjon pa mase eshte fakti qe nje pjese e sigurimsave te regjimit te kaluar vazhdojne me autoritetin e tyre pa u ngaxmuar fare nga e kalura e tyre e zeze!!!
Citoje 0 #7 ArtShkodrani 2010-11-09 12:45
Histori e tmerrshme ti kerkosh babait te mohoje vajzen! C'ka mund ti shtosh me shume kesaj tragjedie kjo ishte koha e "lavdishme" e Partise!
Gjithesesi une njoh nje rast analog nga Shkodra ku babait ju kerkua te mohoje te birin! Por ai kurre nuk e pranoi nje gje te tille, po duhet te them ruajna Zot nga nje "zgjedje" e tille! eshte kollaj te flasesh tani!
Citoje 0 #6 lilo 2010-11-08 15:35
.....grua e forte.....e forte....!!! ishin kohera te tmerreshme dhe ne,popull i nemur..!!
Per cdo shqiptar normal,valle a biem dakord qe kobi,nema,menxy ra jone si popull filloi me 29 nentor 1944...??
Citoje 0 #5 Kastriot Kodheli 2010-11-08 11:10
I perkas brezit te kengetares se famshme,por e simbol perballjes me tragjedin.Do kisha deshire shum te madhe ta shihja ne nje recital ne Tirane me familjen time,kete perendeshe e kenges dhe te miresise hyjnore,Zoti e falenderofte.
Citoje 0 #4 Pranvera 2010-11-07 15:01
E lexova me shume endje shkrimin e Alida Hiskut. U ndieva keq, u ligeshtova, per vuajtjet e saj....E mbaj mend shume mire si kengetare. E mire e bukur dhe me nje ze te vecante,dhe bukurine qe i jepte kenges kur kendonte duke i dhenen shpirt dhe shume emocion.Uroj vec te mira ne Jete per te dhe Femijet e saj se bashku me Familjen.Zoti e Bekofte dhe dhente Miresi per ate dhe Shendet e te mira paste ne Jete.
Citoje 0 #3 ardit 2010-11-06 16:29
kur mendoj qe dikur vetem 1 fjale mund te perfundoje kaq keq,, vertet jemi me shume fat.. dhe kur lexon kaq shume nga keto njerez qe jane perballur kunder 1 nga regjimet me te egra ne histori,. Edi qe eshte e cuditeshme por krenohem me guximin e tyre.
Citoje +4 #2 Bona 2010-11-03 12:09
Cfare te them!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!
Me vjen shume keq per te gjitha ato qe ke kaluar Alida.
Vetem nje grua e forte si ti mund t'ia dilte mbane e te ecte perpara.
Citoje +2 #1 Driton Bakija 2010-10-29 13:08
Ky shkrim parqet tregimin e kesaj vjaze me burgozjem e babit te saje ku ,regjimi komoniste i asaje kohe bente per individe te dyshimite.Nje regjimi dinak dhe vrasese qe vrite popollin e vet.
Citoje

[Albo]

INTERVISTA/ Flet e ftuara speciale e Festivalit të 50-të të Këngës në RTSH, e mirënjohura Alida Hisku

“Një spektator nostalgjik, që s’duartrokit vetëm këngën time, por edhe vuajtjen time në diktaturë”

Albert ZHOLI

E ftuar në Festivalin e 50 të Këngës në Radiotelevizionin Shqiptar, ajo lë për disa ditë Gjermaninë, ku punon e jeton për mëse 20 vjet, për të marrë pjesë në natën e tretë të Festivalit që u kthye në një natë të pazakontë për të gjithë spektatorët, por edhe për teleshikuesit kudo në botë. Dalja në skenë e Alida Hiskut në këtë natë Gala u prit me duartrokitje të stuhishme. Dhe ajo ngjitet në skenë, ashtu entuziaste, plot dëshirë për të dhënë këtë natë atë çka ajo ka dhënë gjatë gjithë jetës së saj. Dhe nuk zhgënjen asnjë. Dhe pse 20 vjet pa marrë pjesë në festivale, ajo këndon live, me po atë pathos, me po atë zë magjik, me po atë finese, sa i detyron spektatorët ta kthejnë dy-tre herë. Ndoshta e ekzagjeroj, por atë zë të kënduari direkt, them se e kanë shumë shumë pak këngëtare të reja sot. Këtë e vërtetuan duartrokitjet e stuhishme kur mbaroi këngën “Vajzat e fshatit tim”, të kënduar në vitin 1974 në Festivalin e 14 të Këngës në RTSH, ku ajo fitoi çmimin e parë. Ajo kthehet në skenë, ulet në gjunjë, puth mikrofonin dhe loton. Ajo përulje kalorësiake tregon botën e saj të gjerë. Respektin që ka pasur dhe ka ajo për publikun, për atë publik që s’e ka harruar edhe pas 20 vjetësh. Dhe mes duartrokitjeve, ajo i uron të gjithë shqiptarët kudo në botë “Faleminderit! Gëzuar Vitin e Ri, gëzime, hare, lumturi! Ju dua shumë nga Gjermania ime!”. Kjo ishte Alida Hisku e datës 28 dhjetor 2011,ajo Alidë që për mëse 12 vjet ishte protagonistja e festivaleve në RTSH duke mos zbritur asnjëherë nga skena pa çmim.

Si e priti Alida Hisku ftesën për festivalin e 50 në RTSH?

Sa më morën në telefon, nuk hezitova. Pranova menjëherë. Madje, me emocion.

Pse nuk hezitove?

Ka shumë arsye, por kryesorja është se më kish marrë malli të ngjitesha në skenë nën siglën e festivaleve tradicionalë të RTSH. Me këto festivale më lidhin shumë kujtime. Me këto festivale kam lidhur pjesën më të bukur të jetës sime. Me këto festivale kam qarë dhe kam qeshur, kam lidhur miqësi dhe kam marrë çmime, kam kaluar emocione të pashpjegueshme, sikundër dhe mërzi kalimtare. Ne këngëtarët e atëhershëm kemi pasur një miqësi që s’e beson askush sot. S’kishim xhelozi dhe e ndihmonim me shpirt njëri-tjetrin. Rrinim bashkë edhe jashtë pune. I gjendeshim njeri-tjetrit në çdo situatë. Ishin vitet më të arta të jetës time, ato vite kur isha në skenën e festivaleve, paçka se në regjimin komunist më hoqën nga jeta skenike që e vuajta së brendshmi për shumëkohë.

Pra në drejtim të artit regjimi komunist kishte dhe vlerësime?

Unë se kam pranuar dhe se pranoj kurrë atë regjim. Unë e kujtoj me dhimbje atë regjim. Por dua të jem realiste. Në drejtim të artit, ai regjim kishte të mirat e veta. Nuk duhet të mohohet çdo gjë.

Mund të na përmendni diçka nga ajo e kaluar?

Konkretisht festivalet në RTSH ktheheshin në festa të vërteta popullore. Salla ku zhvillohej festivali nuk diskutohej që ishte plot, por në ato netë nëpër rrugët e Tiranës dhe të gjithë Shqipërisë nuk gjeje njeri. Të gjithë i kishe pranë televizorëve apo radiove duke ndjekur festivalin. Kërkesa e llogarisë ishte në maksimum. Nuk kishte miqësi për t’u ngjitur në skenë. Ku njihej ateherë superpozimi apo play back?! Kush kishte zë, kishte zë, pike! Ai ngjitej në skenë. S’të faleshin teprimet në skenë. Skena ishte e shenjtë. Për të tjerat s’ia vlen të diskutojmë, se dihet si ishte ai regjim.

Ju folët për superpozimin, e dëmton këngën ky lloj të kënduari?

Sigurisht, në këtë mënyrë nuk dalin aftësitë e vërteta të këngëtarit. Aparatura e përmirëson zërin deri në atë masë sa këngëtari s’ka pse të japë gjithë aftësitë dhe mundësitë. Shumë zëra mund të jenë dhe artificialë. Kënga direkt si në festivalet e RTSH nxjerr në pah këngëtarët e vërtetë. Me këtë lloj të kënduari s’bëhet shaka.

Si u ndje këtë natë të 28 dhjetorit 2011 Alida?

Mos më pyet. Ju e patë vetë. Salla e mbushur si asnjëherë. Pra në qoftë se ditët e para kishte vende bosh, në natën e tretë salla ishte e tejmbushur. Salla dukej si një stadium gjigant. Duartrokitjet e tyre, jo vetëm për mua, por për të gjithë këngëtarët e vjetër tregoi se ne nuk jemi harruar. Spektatori na ndjek ende. Spektatori na ka kërkuar dhe na pëlqen po aq sa atëherë. M’u duk vetja si ditën kur dola për herë të parë në festival. Shumë emocione, shumë duarokitje, shumë lot, shumë kujtime, shumë, shumë…Ishte një natë magjike që ndoshta s’do ta harroj kurrë. Jam e gëzuar se sot provova që s’jam harruar, por ende jam tek spektatori me atë respekt që kam pas dhe kam për të.

Ju lotuat…

Eh! Mund t’i mbaje lotët në ato momente. S’doja të lotoja, por lotët më dolën vetë. As vetë se di. Ndoshta ishin shprehje e respektit për spektatorin, të cilit iu përula në gjunjë. E meriton ky publik përuljen.

Mendon se këngëtarët e brezit tuaj janë lënë në harresë?

Ishin lënë. Po. Ishin harruar. Duhej ky festival që organizatorët t’i thërrisnin ndërgjegjes dhe kujtesës se ky festival ka një histori. Kur kujton një histori të tillë, zgjon tek kombi rrugëtimin e një prej aktiviteteve më të rëndësishëm të kulturës shqiptare që ka bërë epokë. Sa të rëndësishëm kemi qenë dhe jemi ne plejada e vjetër për publikun shqiptar, e tregoi kjo ditë, skena e kësaj nate. Këngëtarë si Vaçe Zela, Avni Mula, Sherif Merdani, Ema Qazimi. Liljana Kondakçi, Kozma Dushi, Tonin Tërshana, Bashkim Alibali, Lindita Sota, Myfarete Laze, Zija Saraçi, e shumë e shumë të tjerë i vijnë rrallë një kombi…
Albumin "Kthimi" që e keni realizuar së bashku me djalin tuaj, Albinin (që u largua 4-vjeç nga Shqipëria) mos vallë do të ishte më mirë ta promovonit sot?
Çdo promovim ka kohën e tij. Të veçantën e tij. Titulli “Kthimi” i albumit që e kam bërë së bashku me Albinin, s’e kisha për këtë natë. Kjo natë kishte magjitë e saj, albumi kishte si ide kthimin tim në skenë para publikut, por tashmë jo vetëm, por me djalin tim, Albinin. Ndoshta ky album nuk do të pritet siç e meritoj, megjithatë për mua do të ngelet unik, sepse është albumi i jetës sime. Tek ai album kam dhënë shpirtin dhe momentet që më kanë dhembur aq shumë. Konkretisht kënga "Kthimi", me të cilën kam titulluar edhe albumin, është fabula e vetë jetës sime, që në formë balade përcjell gjithë filozofinë e një realiteti të dhimbshëm, por me një rikthim plot shpresë. Shpresat e albumit u realizuan sot.

Tashmë ka kaluar mëse një vit që ju keni botuar edhe një libër… A keni më kopje të tij?

Mund të them se kam shumë-shumë pak. Në një panair të librit në Gjermani ai u kërkua shumë. Ai libër është një dëshmi jete në dy sisteme shoqërore. Libri erdhi tek unë ashtu si një frut që ka kohën e vet për t’u pjekur, ashtu erdhi edhe vetë koha për të bërë një analizë të jetës sime prej 50 vjetësh. Libri më dha një sadisfaksion të veçantë. Aty është historia ime e jetës si dhe fati në emigracion, që është pothuajse e njëjtë me atë të mijërave vëllezërve e motrave shqiptare, brenda dhe jashtë vendit. Sot them me bindje se bëra mirë që e botova atë libër. Sigurish që të këndoj është talenti dhe jeta ime, por edhe pse shkruaj për jetën time apo mendimet e mia për jetën, nuk mund të them se është një sensacion. Libri titullohet "Die Hofnärrin des Diktators" që në shqip mund të përkthehet "Lolot e Diktatorit". Ky libër është një autobiografi që përshkon fazën e jetës sime qysh fëmijë e deri në vitin 2005. Pas këtij viti, ndoshta duhet të ndalem më vonë.

Alida duket shumë e impenjuar…

Kjo është e vërtetë. E them me bindje se ditën e kam shumë të ngjeshur. Në familje kam disa role, grua, nënë, gjyshe, por dhe organizatore e një biznesi familjar, pa lënë mënjanë se jam artiste dhe aktiviste.

Çdo të na thuash për aktivitet e tua?

Kanë qenë të shumta. Konkretisht kur mbarova CD e re para 5 vjetësh në Francë, "Kthimi", me një kompozitor të talentuar, Leonard Sojli, menjëherë fillova një turne në Itali me shumë koncerte bashkë me djalin tim të vogël, Albin. Në të njëjtën kohë fillova edhe projektin për botimin e librit. Më vonë fillova një projekt tjetër me një grup muzikor nga 5 kontinentet. Pra, formova grupin tim muzikor "Melodi Rain", ku marrin pjesë gra muzikante nga kontinentet e botës. Kemi filluar turne nëpër Gjermani, ku dhe jemi të kënaqur me suksesin tonë. Jam e ftuar gjithmonë në shumë aktivitete që zhvillojnë emigrantët në Gjermani, por edhe në vendet e tjera në BE.

Ti ke shumë takime në Tiranë, të ndalojnë në rrugë, nuk bezdiset bashkëshorti juaj nga këto?

Ai është natyrë krejt, krejt tjetër. Shumë, shumë i qetë. Unë jam e vrullshme, ekspresive. Por ai nuk ka qenë dhe nuk është fare xheloz ndaj meje. Ma njeh tipin. Mua më vinë burra e gra që më puthin në rrugë, dhe ai e pranon dhe e aksepton qenien time si artiste. Unë kam përfituar shumë prej tij dhe jam kacavjerrë për ta kapur, në mënyrë që të arrij aty ku ai është. Shumë gjëra që më dukeshin të dëmshme, jam munduar t’i heq nga vetja. Në shtëpinë tonë nuk ka ekzistuar xhelozia. Më duket se xhelozia bën pjesë tek njerëz të një niveli tjetër, jo tek unë.

Ju kini një histori me Elida Hasanin dhe Amarilda Gosenin, dikur në Shtëpinë e Fëmijës?

Po. Është një histori e gjatë! Me dy vajzat e Shtëpisë së Fëmijëve që ju përmendët, Elida Hasani dhe Amarilda Goseni jam njohur një ditë vjeshte mbas një koncerti në Estradën e Tiranës, ku një grup i tyre kishte ardhur për të parë shfaqen. Ka ndodhur para 34 vjetësh,1984. Kjo ditë ka qenë tepër e dhimbshme dhe e veçantë....sepse nuk më kishte ndodhur që të kisha adhurues (fansa) kaq të vegjël dhe sidomos nga Shtëpia e Fëmijës.

Si i priste nëna juaj dhe pjesëtarët e familjes?

Ah, nëna ime ishte vetë artiste dhe dinte mirë t’i trajtonte adhuruesit e muzikës. Ajo tashmë ishte e lumtur që familja e saj u zgjerua dhe krenohej për këtë kudo. Ajo i trajtonte sikur të ishin të sajat. Ato vajza ngopeshin me dashurinë e nënës dhe të timen, më shumë se me bukë. Ato ndjenin tek ne, atë që mbase kurrë në jetën e tyre nuk e kishin ndjerë. E kjo i mjaftonte Elidës dhe Amarildës.

Vlerësime Çmime
· 1970, 13 vjeçe në Festivalin e 9-të, merr çmimin e dytë. Kompozimi Agim Krajka “Portret”
· 1971, 14 vjeçe në Festivalin e 10-të, merr çmimin e dytë. Teksti Dritëro Agolli “ E paharruara”
· 1973, në Festivalin e 12-të fiton çmimin e dytë me këngë të Josif Mingës “Agimi i Kuq”
· 1974, në Festivalin e 13-te fiton çmimin e parë me këngën “Vajza e fshatit tim”
· 1975, në Festivalin e 14-të fiton çmimin e parë me këngën “Buka e duarve tona”.
· 1976, në Festivalin e 15-të me këngën "Bisedon me popullin", duet me Liliana kondakciun. · 1979, në Festivalin e 18-të me këngën “Nëntori i Lirisë”, fiton çmimin e dytë
· 1980, në Festivalin e 19-të fiton çmimin e dytë me këngën “Njerëzit e Agimeve”
· 1981, në Festivalin e 20-të me këngën “Flaka e Betimit”, në duet me Ema Qazimin.


Ditari im, si ditari i Ana Frankurt!...
Atëherë kam qenë tre muaj në një fshat të Sarandës, ku do të merreshim me punë fizike për t'u kalitur. Në punën prodhuese unë isha në dhomë me tri vajza nga Rrësheni, Vlora, dhe Fieri. Si sot më kujtohet ajo ditë. Ishte 13 qershor. Mbushej plot një vit që më kishte vdekur nëna, ndaj e mbaj mend atë ditë. Kujtimet për të mundohesha t’i hidhja në ditar. Pra çdo kujtim timin për nënën mundohesha ta hidhja në ditar. E doja shumë nënën pasi ajo ishte nënë për të gjithë lagjen dhe për shumë fëmijë jetimë. Dua të theksoj se edhe motra ime mbante një ditar. Këtë ndjesi për ditar na e kishte kultivuar nëna, ndaj dhe e mbaja. Në ditar shkruaja çka më ndjente zemra. Ato çka pashë në realitet: P.sh, “Pikërisht sot në një vjetorin e vdekjes së nënës time të dashur jam shumë e mërzitur. Dhe jeta më duket skëterrë. Këtu ku jam, ha pula gur. Gjithë fshatarët rropaten gjithë ditën në punë dhe bëjnë jetë të keqe”. Të nesërmen ndodhi çudia. Ditari nuk ishte nën jastëk. Atë ja kishin dhënë profesorit të Shkollës së Partisë, i cili e çoi në Komitetin e Partisë. Po të nesërmen më thonë të nisemi direkt në Tiranë, ku do të paraqitesha në Komitetin e Partisë Nr.3. Aty më priti F.B., e cila më tha se keni thyer rregullat e partisë, ky ditar është hapur agjitacion e propagandë. Duhet të dorëzosh teserën e partisë. Ditarin ja dorëzova babait. Filluan dënimet. M’i zhdukën edhe këngët, organizata e partisë më hoqi dhe më çoi në një repart ku ishin punëtorët e dënuar. Kështu fillova jetën nga e para, por tashmë larg skenës, larg aktiviteteve, larg njerëzve, në një punë që rropatesha. Kështu kam punuar dhe jetuar derisa erdhi demokracia dhe u largova për Gjermani.

Si më futën Fiqret Shehu dhe Nexhmije Hoxha në Shkollën e Partisë
Si sot e mbaj mend. E mbaj mend fare mirë. Isha 18 vjeç kur u pranova në radhët e partisë, pasi, ngaqë isha shumë punëtore, shkoja në aksione, e gjallë. Dua të them se në atë kohë kam pasur edhe influencën e babait, që ishte sekretar partie në të gjitha shtypshkronjat e Tiranës. Ndoshta babai, ndoshta isha kurioze si tip dhe doja të dija se çfarë ishin këto mbledhjet e famshme të partisë. Këto ishin arsyet që u futa në parti. Mbaj mend se në kohën kur më vdiq nëna në vitin '80, vijnë për ngushëllim shumë nga të partisë. S’e mendoja thellë në atë kohë se krahas punës e këngës, i isha futur pa dashur edhe politikës. Për ngushëllim kishin ardhur Nexhmije Hoxha dhe Fiqiret Shehu. Kjo e fundit duke pirë kafe, më thotë : Alida ti je vajzë e kompletuar do të kemi dëshirë të vini edhe në shkollën time? U gjenda e befasuar. S’di se si më erdhi. Edhe gëzim. S’isha aq e dhënë pas politikës të mendoja ç’do të bëhej. Pastaj, kush ua kundërshtonte fjalën atyre! Në fund të bisedës ajo më tha që sa më shpejt të shkoja dhe të paraqitesha tek ajo në Shkollën e Partisë. Ishte qershor, kurse ne do të fillonim mësimin në shtator. Kështu fillova në Shkollën e Partisë. Punoja dhe në shtypshkronjë. Në fund të vitit të dytë, Fiqretja më thotë se do të largohesh nga shtypshkronja, se puna atje nuk të bën mirë për shëndetin. Më futi në punë në Ministrinë e Kulturës në marrëdhënie me botën e jashtme për kulturën.

[xhori]

isha ne salle naten gala te festivalit dhe kish lezet ta degjoje si kendonte, shum e mallengjyer u ul ne gjunje dhe qau nga pritja qe iu be ne salle.. publiku nuk i kish harruar kenget e saj, ka qen njeshi bashke me vacen ne muziken shqiptare

[ela11]

ku mund ta shikoj festivalin 50 se e pelqej kete kengetaren

[MI CORAZON]

shume e talentuar,kokeforte,kapricioze dhe mendjelehte ka qene kjo ne rini.mjere avni mula,se ai e di cka hequr me te.