Ku gjindet Kulla e Oroshit te Kanunit gjitheshqiptar?

[tani_26]

Aha nuk e dija se "kanonas" paska prejardhje nga hebraishtja.

Kjo qe kam thene une me siper do te thotye se une thashe se ka prejardhje nga hebraishtja?

Dikush tjeter e tha dhe une thashe se nuk e dija se kjo fjale nuk rrjedh nga hebraishtja, kjo nuk do te thote se une e miratova nje gje te tille. Respektoj mendimin ose njohurite e te tjereve.

Ne fund te fundit as me behet vone se nga rrjedh fjala KANUN mua me shqeteson qe sot ne atdheun tone vriten njerez per shkak te gjakemarrjes gje e cila perben kanunin.

[Baptist]

Ne fund te fundit as me behet vone se nga rrjedh fjala KANUN mua me shqeteson qe sot ne atdheun tone vriten njerez per shkak te gjakemarrjes gje e cila perben kanunin.

Me kaq tregove ate qo po druaja ne fillim. Cdo gje qe di per Kanunin bazohet ne hamendje dhe ne te degjuar.

(Pa lene anash edhe ate pjesen e eger te propagandes 57 vjecare komuniste antikanunore).

[qerosi]

po te korrektesoj pak tani per ate citimin tend:
"Ne fund te fundit as me behet vone se nga rrjedh fjala KANUN mua me shqeteson qe sot ne atdheun tone vriten njerez per shkak te gjakemarrjes gje e cila perben kanunin"
Gabim i dashur, nuk eshte kanuni qe i vret njerezit!
Por mesa duket nuk e paske lexuar asnjehere kanunin(mbase je nga jugu) dhe me duket qenke bazuar ne komente te rrembyera apo thashetheme qe ke degjuar perreth se gjoja kanuni vritkanjerez.
Nuk po te shpjegoj kanunin tani une ty or mik se me duket pune e gjate kjo.
por une te garantoj se jane te rralle ose nuk ka me nga ato shqiptare qe ndjekin kanunin sot(ashtu sikur thote kanuni)
Por dynjaja thone se me vrau vellain dhe sipas kanunit duhet ti vras dhe une nje(e gjithe kjo marrezi, dhe faji i vihet kanunit)
Nese shqiptaret kane shkruajtur ndonje kryeveper gjate gjithe historise sone, ky eshte kanuni i dashur!
Lexoje!

[tani_26]

Gabim i dashur, nuk eshte kanuni qe i vret njerezit!
Por mesa duket nuk e paske lexuar asnjehere kanunin(mbase je nga jugu) dhe me duket qenke bazuar ne komente te rrembyera apo thashetheme qe ke degjuar perreth se gjoja kanuni vritkanjerez.
Nuk po te shpjegoj kanunin tani une ty or mik se me duket pune e gjate kjo.
por une te garantoj se jane te rralle ose nuk ka me nga ato shqiptare qe ndjekin kanunin sot(ashtu sikur thote kanuni)
Por dynjaja thone se me vrau vellain dhe sipas kanunit duhet ti vras dhe une nje(e gjithe kjo marrezi, dhe faji i vihet kanunit)
Nese shqiptaret kane shkruajtur ndonje kryeveper gjate gjithe historise sone, ky eshte kanuni i dashur!
Lexoje!

Gjakemarrja eshte apo nuk eshte pjese e Kanunit?

Ke Kanun te lexoj?

Egzistonte ndonjehere nder shekuj nje Liber- Kanun? Apo ishte me teper nje praktike zakonore qe trashegohej nga brezi ne brez?


Kur u shkruajt Kanuni dhe nga kush?

Lere Jugun dhe Veriun, ketu po diskutojme seriozisht. Une di qe Kanuni ishte nje tip "Kushtetute" qe zbatohej ne zonat e Veriut, themeluesi i tij ishte Lek Dukagjini.


Ti me ato qe ke shkruar e krahason Kanunin me Biblen ne nje kohe qe Kanuni nuk ishte nje liber, nese ishte atehere me thuaj ne cilin arkiv apo bibloteke egziston..


Mos me ngaterro me librat qe jane botuar kohet e fundit.....

[tani_26]

Ne mos gaboj ja cfare thote at Gjergj Fishta qe ishte nje kolos i kohes se vet persa i perket shqiptarise se atehereshme...

Burimi eshte nga intereneti nese ka deformime atehere te lejoj te me korigjosh......






3. – Kanuni i Lekë Dukagjinit.

Fjala kanûn s’ká dyshim, se etimologisht rrjedhë prej fjalet greqishte «kanón», qi don me thânë : mastár – njajo vegel drunit a e ndonji brumit tjeter, qi vien me terhjekë viza të ndrejta. Metaforikisht shenjon shtillin e ligjvet gojdhânse e të pa kodifikueme, mbas të cillave hecte dikúr hullija e jetës e e veprimit të popullit shqyptár.

Por pse i thonë: i Lekë Dukagjinit? qe nji çashtje e cilla enè nuk âsht zhvillue krejt mirë e me sugurí të plotë. Nji palë thonë, se quhet i Lekë Dukagjinit, per arsye qi ky Leka e paska mledhë e kodifikue i pari. Ktij mendimi duket se ká kêne edhè Dr. Milan Šufflay, i cilli ne librin e vet «Serbtë edhè Shqyptarët» (perkthye prej slavishtes) thotë në faqe 90 – «Gojdhâna, mbas së cillës këto zakone ligjare të quejtuna me êmnin «Kanuni i Lekës», âsht në lidhje me Lekën III. Dukagjinin» (1459-1479). E vertetë se Auktori i famshem, nuk thotë, se ky Lekë Dukagjini III. ká permbledhë e kodifikue Kanunin në fjalë; por prej do vendeve tjera të librit të tij të sypripermendun mund të thohet edhè, se pernjimend Kanuni ká mûjtë me kênë kodifikue prej Lekës III.

Prej vepret të citueme të Dr. Šufflay theksohen do fakte, qi mund të kenë të perpjekun me kodifikim të ligjvet në Shqypní. Qe nji herë Auktori thotë, (f. 23 et seq.) se që prej së të tremdhetes qindvjete nder do gjytete të Shqypnís gjindeshin zyre noterjale, kû u shkruejshin e prej kahë u perhapshin lajmet gjygjtare të vendit. «Prej trajtës e prej mbrendsís së lajmevet noterjale shqiptare – dukljane, shkruen mandej (f. 25 et seq.) mund të xjerrim ndonji gjâ mbí faret e statutevet të gjytetevet...»

Në nji tjeter vend mandej shton (f. 27) «...qytetasit e Durrsit kishin qenë të shternguem t’i mshehshin statutet e veta. Në fillimin e periudhës së Venedikut (1398) u gjet vetem nder Franciskâjt e atjeshem neni i 35 i nji Statuti, i shkruem mbí papír». Paska pasë pra aso kohe statute të shkrueme në Shqypní.

Mâ teper (op. cit. f. 87 et seq.) Dr. Šufflay kallxon, se si rreth së të tremdhetës qindvjetë filluen me u trajtue në Shqypní si do republika të vogla të permbâme prej disá fshatesh a bajrakësh, «tue marrë me vedi dý elemente të reja: nji ushtarak e nji ligjuer» Kshtû (1414 «e mâ tutjè») bâhet jashtzaonisht i fortë fisi i Hotit, kryetari i të cillit quhej: Kapetan (Capitaneus montanae Hottorum), e rreth vjetit 1415 trajtohet lidhja e barjakvet të Mirditës, e cilla aso kohe mund të dyndte nji ushtrí 12,000 luftarësh. – Se do të ketë pasë dikúr kso republikash të vogla në Shqypní, na difton – mbas mendimit t’êm – fakti, qi ktû ka vise, qi quhen me dy êmna pllojcë. Per shembull: Shalë e Shosh, Pukë e Iballe, Shllak e Temal, Mat e Çidhen etr. Tash, tue kênë se Auktori thotë, se edhe Drishti n’interland të verit të Shqypnís – ká pasë Statutin e vet të kodifikuem (op. c. f. 25) nuk âsht krejt fjalë e pa vend, me thâne, se edhè kto republika kan mûjtë me pasë të kodifikueme ligjët e veta – mos seecilla m’vedi, nji kanûn të perbashktë të gjitha.

Masandej Auktori shkruen, (f. 91 e 180 op. c.) se disá nder kryetarë fisesh në Shqypní u naltsuen në dinast të pamvarun. T’a merr mendja prá, se kta dukë e princa, qi drejt per së drejti e n’êmen të vet lidhshin besë e merrshin e epshin me Shtete të mdhá t’Europës, s’do të kenë lânë mbas dore kodifikimin e ligjvet per vise të veta: mbasì aso kohe u gjindshin kso ligjësh e kso statutesh të kodifikueme. Prandej âsht të gjith gjasa se «Kanuni i Lekë Dukagjinit» dikúr ká kênë i kodifikuem. Ket punë e dishmojn edhè analogít e shumta, qi ligjët e Kanunit te sodshem kan me ligjë të Romës, të Byzantit, të Serbvet. – Merret vesht prej vedit, se, mbas të hîmit të Turqvet në Shqypní, «Kanuni i Lekës» ká hupë si formë kodi, e âsht perdhosë si landë drejtsije.

E po nder cillat vise të Shqypnís qitej në punë, a – si thonë sot – zbatohej «Kanuni i Lekë Dukagjinit»? Qe nji tjeter pvetje, së cilles nuk mund t’i pergjegjet me sugurí; pse mjerisht per shum do arsye mungojn shenime pozitive mbí ket çashtje. Por, per me folë pergjithsisht, mund të thohet se ká pasë vlerë legale nder Lekë (Malsorë të Mbíshkoders) e në Dukagjin. – Dukagjini nder kohë të kalueme perfshîte Shalë e Shosh, Pukë e Iballe, Mirditë, Kthellë e Selitë e Zhuben (Malsín) e Lezhës. – Per ket punë thonë nji palë, se Kanuni quhet i Lekë Dukagjinit, jo pse ká kênë kodifikue prej Lekë Dukagjinit, por pse ká kên zbatue nder «Lekë» e «Dukagjin»; pra: «Kanuni Lekë-Dukagjin», e jo i «Lekë Dukagjinit». Kto çashtje tash i zhvillon me kohë historija.

[Baptist]

Gjakemarrja eshte apo nuk eshte pjese e Kanunit?

Ke Kanun te lexoj?

Egzistonte ndonjehere nder shekuj nje Liber- Kanun? Apo ishte me teper nje praktike zakonore qe trashegohej nga brezi ne brez?


Kur u shkruajt Kanuni dhe nga kush?

Lere Jugun dhe Veriun, ketu po diskutojme seriozisht. Une di qe Kanuni ishte nje tip "Kushtetute" qe zbatohej ne zonat e Veriut, themeluesi i tij ishte Lek Dukagjini.


Ti me ato qe ke shkruar e krahason Kanunin me Biblen ne nje kohe qe Kanuni nuk ishte nje liber, nese ishte atehere me thuaj ne cilin arkiv apo bibloteke egziston..


Mos me ngaterro me librat qe jane botuar kohet e fundit.....

Nuk ke faj ti, por mesuesit; -aq kan ditur per vete, aq te kan mesuar.
Biblat, cfare biblash?
Mesimet e krishtera poashtu nuk ka qene te shkruara. Ato u bene Liber =Bibel shum vone kur u institucionalizua kristianizmi si fe perandorake.

Kush te thote se kanunet nuk kan qene te shkruara? Vet fjala kanun te tregon se ato duhet shkruar. Vetem ne kushte te jashtzakonshme si ato te okupimeve te egra asimiluese duhet mbajtur mend mire, e me kujdes te vecante gjate okupimit.

Pastaj Kanuni ishte gjitheshqiptar dhe jo vetem i veriut. Pse jugu e humbi me me shpejtesi se veriu, eshte thjeshte qeshtje rrethanash historike te cilat ti nuk i di dhe pak kush e ka lodhur trurin me to ashtu-keshtu.

[Hyllien]

"Ne Nju Jork, me profesorin japonez te Universitetit te Tokios Kazuhiko Yamamoto, studiuesin e Kanunit te Leke Dukagjinit

Yamamoto, japonezi qe i ka "dhene besen" Leke Dugagjinit...



nga BEQIR SINA ( Nju Jork)

Kazuhiko Yamamoto : Leke Dukagjini ngjan shume me Mitoshin japonez

MAHATTAN NEW YORK : Shume perflitet per figuren e Lek Dukagjinit, por pak e njohin jeten dhe vepren e tij si burr shteti, si intelektual i arsimuar ne dyert e Venecias se shekullit 14-te, si mendimtar, prijes luftrash kunder Osmanve, si bashkohes dhe bashkluftetar i Gjergj Kastriotit, si vazhdues i mbrojtjes se lirise dhe bashkimit te princave shqipetar me shume se nje dekade pas vdekjes se Gjergj Kastriotit, eshte thene rreth kesaj vepre.


Studuesit shqiptar, shtrojne pyetjen se "Asnjeri ndoshta deri tani nuk ka dhene shpjegime te besueshme se perse ?, ngandonjehere duket edhe si e qellimte qe te harrohet se me Kanunin e Leke Dukagjinit, dhe ciklet e mrekullueshem poetike te Kreshnikeve te maleve, shqiptaret kane patur Statutet e tyre kanunore, qe rregullonin jeten e popullit ashtu sot si perqaset edhe ligjestacioni i kohes. Ne kete shikim edhe Kanuni i Leke Dukagjinit, megjithse vlersohet dhe studiohet nga historian e studies anemban botes, ka edhe diskutime e vlersime qe e fusin ate ne linjen e primitivitetit, dokeve e zakoneve teper te vjetra, ose nga ata qe i meshojne sensit fetar.

Mirpo, si per te hedhur poshte edhe mendimet e vete disa studiuesve shqiptare, por edhe atyre te huaj se duke gjetur ne Kanunin e Leke Dukagjinit, dhe nxjerr ne drite vlerat me te rendesishme te tij qe jane te nevojshme edhe sot ne kohet moderrne, dhe qe tregon se shqiptaret jane kombi me i kulturuar dhe i qyteruar i Ballkanit, eshte dhe historiani i njohur japonez, shkrimtari dhe profesori i historise ne Universitetin e Tokios - z Kazuhiko Yamamoto.

Profesor Kazuhiko Yamamoto, per shqiptaret e Amerikes, eshte nje "zbulim" i doktorr Selaudin Velajt, aktivist i dalluar i çeshtjes shqiptare ne Diaspore. Velaj nga kontaktet dhe lidhjet e mira qe ka pasur me profesorin japonez i ka ofruar atij materialin e duhur qe e ka ndihmuar shume ne studimin e tij profesorin japonez Kazuhiko Yamamoto. Ndihmen e madhe qe i ka dhene Dr . S. Velaj, ne kete lemi e pranon dhe vete zoti Yamamoto, kur i tha gazetes "Metropol", " Se i jame shume mirenjohes Dr Selaudin Velajt, per ndihmesen e madhe qe me ka dhene duke me perkthyer disa materiale qe me jane nevojitur shume"


Kanuni i Leke Dukagjinit eshte "BESA"


Profesori japonez Yamamoto, i tha gazetes sone ne nje takim ne Nju Jork, se " Kanunin e Leke Dukagjinit, mund te perligjte edhe nje here se Shqiperia dhe shqiptaret kane lidhje te pashmangshme me ligjin tradicional - ose me kodin me te veqant ne bote qe e gjene ne Kanunin e Leke Dukagjinit i cili eshte "BESA" .

Pa marre parasyshe etnosin shqiptar krahas argumenteve “pro”, Profesori Kazuhiko Yamamoto ne bisede e siper radhiti nder argumentet e formimit te etnosit shqiptar ne trojet historike, pra, aty ku jane sot shqiptaret, edhe mungesen e tradites se bashkejeteses se shqiptareve me ligjin, reflektuar kjo edhe ne mungesen e terminologjise e kuptimit te fjales "BESA" ne gjuhen shqipe. Ne saje te atyre ligjeve Kanunore, kombi Shqiptar ka shpetuar nga asimilimi kulturor, gjuhesor, apo dhe traditave Shqiptare si dhe vleravet te veçanta, siç jane : Nderi, Besa, Bujaria, Trimeria, e shume te tjera qe pasqyrojne fisnikrine tradicionale Shqipetare, thote profesori japonez per "Metropol".




Sipas Profesor Kazuhiko Yamamoto , nuk eshte e veshtire te konstatosh, sot, se veçanerisht ne perfytyrimin dhe imazhin e te huajve per Shqiperine dhe shqiptaret, vazhdojne te mbizoterojne mendime dhe opinione te paqena. “ Keshtu, tha ai kulti i primitivitetit mundohet te ngulitetet tek shqiptaret. Duke i paraqitur shqiptaret njerez te natyres se eger dhe te virgjer, i barazvlefshem ndonjehere me njerezit e eger dhe shoqerine patriakale, mbushin median nderkombetare dhe shenimet e udhetareve te huaj kur shkruajne nga viset shqiptare”, shprehet me pas Yamamoto. Por, profesori i indinjuar i hedh poshte me argumente dhe fakte qe ajo eshte krejt e kunderta e atyre qe nxjerrin keto te paverteta, te qellimeshme" na tha ai.


"Leke Dukagjini ngjan me Mitoshin japoenz"



Lek Dukagjini, eshte autor i kodifilimit te zakoneve e traditave te popullit Shqiptar, duke thithur mençurine dhe kujtesen tradicionale te urtesise Shqiptare, ai formoj ligjet e para Shqiptare, qe i titulloj: "Kanuni" , qe do te thote "Drejtesi per te gjithe njelloj". Ato ligje e bene te njohur dhe krejtsisht te veçante Kombin dhe popullin Shqipetar jo vetem ne vendet e mesdheut, por dhe ne dyert e perandorise Osmane, ku ajo nuk mundi te ja heqe kurre te drejten e rrespektimit te ligjeve te veta popullit shqiptar.


Prof. Kazuhiko Yamamoto, tha se :" Struktura etike e Kanunit, eshte forma me origjinale e etikes ne shoqerine njerezore. Kanuni i Leke Dukagjinit, sipas tij ishte nje mekanizem i nevojeshem i kohes.Ai eshte nje veshtrim perqases mes struktures etike e shoqerise homerike dhe asaj kanunore shqiptare. Per kete ai pohoj se ka bere edhe disa studime qe titullohen:"Struktura Etike e Shoqerise Homerike", "Shoqeria pa ndonje autoritet shteteror e shnderron dhunen e hakmarrjes ne nje force te shenjte". Kazuhiko Yamamoto, ka edhe studime te tilla, si: "Shkelje e rende e ligjit te shoqerise Homerike, nese miku fyhet apo cenohet, eshte mikpritesi ai qe turperohet". "Gjashte koncepte qe krahasohen me strukturen etike te Kanunit shqiptar fyerjet qe perfundojne ne gjakderdhje ne shoqerine e asaj kohe". "Akti i hakmarrjes nga pala e fyer ndaj pales fyese".


Kanuni dhe themelet e tij emocionale, studim ne konceptet etike te shkrimtarit japonez, Kazuhiko Yamamoto jane shume te rendesishme. Ne fund profesori i Universitetit te Tokios, i tha "Metropol", se ai ka gjetur shume gjera te perbashketa, qe "Leke Dukagjini ngjan me Mitoshin japoenz", dhe si ai shume shpejt do te permovoje nje liber te ri me studime rreth "Kanunit" të Lekë Dugagjinit.
"

[Baptist]

Fjala kanûn s’ká dyshim, se etimologisht rrjedhë prej fjalet greqishte «kanón», qi don me thânë : mastár – njajo vegel drunit a e ndonji brumit tjeter, qi vien me terhjekë viza të ndrejta. Metaforikisht shenjon shtillin e ligjvet gojdhânse e të pa kodifikueme, mbas të cillave hecte dikúr hullija e jetës e e veprimit të popullit shqyptár

Fishtes nuk mundesh me ia zane per t'madhe, se tek e mbramta, atij nuk i ka interesua fort me dite etimologjine e fjales. Ai asht mjaftue me perkufizimin e gacem si e ka gjete ne fjalor, e tue ken si pa e thane bile nji fjale per kuptimin e emnit Kanun, ia ka lejua vetes me ba at' l'shim, vec sa me e pase nji fjale hymese.

Po kjo nuk do me thane si e ka mire.
Fjala Kanun don me thane Presedan.

Mos te zgjasim ma', presedanet shkruhen. Libri i ktyne presedaneve t'Arbenise asht mbajte e ruejt n'vendin e mbrojtun e shume ma t'sigurt se n'kontinent atje n'Atosh si asht edhe vet si nji fortifikate natyrale, -atje gjindet edhe sot. Kuptohet mos ia pacin v'nue flaken si tana tjerave shkijet.

[Baptist]

Genesis t'falenderoj, per k'shillen po sa i perket Kzuhiko Yamamotos, harroje se ai nuk po dite gja. E q'aq ma pak ky gazetari.

[Hyllien]

Un nuk te dhashe keshille ty, thjeshte solla nje kontribut per temen. Mendoj se nese nje Japonez thote se Kanuni eshte nje nga format origjinale te shoqerise dhe shume i mocem, ti ske pse me u merzit apo jo ? Se fatkeqsisht je i keqi vetes tate or daje. Ti nuk prano kshilla. Ket e ke tregue ene tek tema e Maat-it.

Historia nuk bohet vetem as me burime te shumefishuara, por gjithsesi duhen burimet. Nese e bo vetem, dhe ngushtohesh vec ke horizonti jot, ka per me dal nonji me hundlesh se Tannhauza ene Tani26 e ke per me kapitullue.

A nin ?