Rruga qe e han rrogën

[Nuriu]

“Rruga qe e han rrogën”
Më në fund kur u krijuan mundësitë edhe praktike për pjesëmarrjen proporcionale të shqiptarëve në administratën shtetërore në Maqedoni , ndodhi edhe një diskriminim i cili e vështërson pozitën e tyre në sistem, pasi
statusi aktual i nëpunësve shtetërorë më tepër i godet shqiptarët, kur është fjala për kompenzimin e shpenzimeve të rrugës për vajtje dhe ardhje nga puna.
Faktori politik shqiptar pjesë e qeverisë por edhe e Parlamentit të Maqedonisë, gjatë mandatit të kaluar parlamentar 2002/2006 përskaj tentimeve që kompenzimi i shpenimeve të rrugës në shumën reale të përfshihet në buxhet, nuk arriti që të krijojë konsensus në parlament si refleks i rrethanave kontradiktore, për çudi amandamenti i propozuar për ndryshimin e Ligjit për ekzekutimin e buxhetit, nuk e fitoi shumicën edhe për mungesë të votave të deputetëve shqiptarë.
Duke u nisur nga fakti se për arritjen e përqindjes adekuate të pjesëmarrjes proporcionale të pjesëtarëve të bashkësive etnike në administratën shtetërore sipas Mërrëveshjes së Ohrit, numri më i madh i nëpunësve shtetërorë do të jetë nga rradhët e shqiptarëve, krijohet përshtypja se mohimi i të drejtës në kompenzim adekuat të shpenzimeve të rrugës është një skenar i cili në perspektivë do t`i detyronte shqiptarët që t`a lëshojnë punën, por për çudi në mënyrë të vedëdijshme apo të pavetëdijshme, këtë e ndihmoi edhe vetë subjekti politik shqiptar participues në qeverinë e kaluar (2002/2006). Opinioni e ka të njohur se ish deputetët dhe deputetët aktual Rafis Haliti dhe Fazli Veliu kanë votuar kundër amandamentit për ndryshimin e Ligjit për ekzekutumin e buxhetit dhe pse e kanë bërë këtë, qarkullojnë verzione të ndryshme të interpretimit të vullnetit të tyre të atëhershëm.
Një vit pas, këtë çështje e inicoi ish dhe deputeti aktual Adnan Jashari por në një version shumë më të zbehtë, pasi në përkrahje të amandamentit të tij për ndryshimin e Ligjit për ekzekutimin e buxhetit për vitin 2006, nuk i fitoi as votat e deputetëve të partisë së tij.
Me këtë situatë të sanksionuar shkelen dispozitat e Ligjit për nëpunës shtetërorë neni 62, ku parashihet kompenzim i shpenzimeve të rrugës për vajtje dhe ardhje në punë, nëse vendi i punës është mbi 2,5 km, gjë që e parasheh edhe Ligji për marrëdhënje pune në nenin 113. Konsiderojmë kështu pasi punësimet janë bërë në bazë të shpalljeve publike.
Ndër ne nëpunësit shtetërorë shqiptarë ka edhe të atillë që për vajtje dhe ardhje nga puna udhëtojnë për çdo ditë edhe nga 150 kilometra, gjë që
çdokund në botë ku respektohen normat ligjore, përpos kompensimit të rrugës, nënkupton edhe kompensim për largësi nga puna mbi 25 kilometra, pra për kushte të vështira, pasi në këto raste humben për çdo ditë, mesatarisht edhe tre deri katër orë jashtë orarit të punës, gjë e cila nënkupton edhe amortizim fizik, intelektual e shpirtëror, por edhe material.
Duke u nisur nga kjo pozitë e pavolitshme e nëpunësve shtetërorë shqiptarë e prodhuar me shkeljen e dispozitave kushtetuese dhe ligjore, kosiderojmë se bëhet një cënim flagrant i të drejtave elementare njerëzore, pasi kompensimi i shpenzimeve të rrugës i limituar në 900 denarë, jo që nuk është adekuat por i ven në pozitë të pabarabartë vetë shqiptarët në mes vete, pasi largësitë nga vendet e punës janë të ndryshme, kështuqë disa paguajnë më shumë e disa më pak. Për më tepër kjo është edhe një plaçkitje e buxhetit familjar të shqiptarëve, andaj do të ishte e udhës që më në fund të ndërmerren masat adekuate që kjo çështje të zgjidhet sipas dispozitave të Ligjit për nëpunës shtetërorë dhe Ligji për marrëdhënje pune, pra të ndryshohet Ligji për ekzekutimin e buxhetit, kështu që kompensimi i shpenzimeve të rrugës të bëhet në vlerën reale të kostos së saj.
Nëse kjo çështje nuk do të rregullohet, konsiderojmë se do të praktikohen mënyra të ndryshme individuale për kompensime jo transparente prej rasti në rast, që është dukuri joligjore me çka do të shtohen keqpërdorimet financiare, do të përkeqësohet pozita e nëpunësve shtetërorë shqiptarë, gjë që do të prodhojë dukuri negative të natyrave të ndryshme, e që nuk korespondon me profesionalizimin e administratës shtetërore.
Më në fund nëse kjo çështje nuk do të zgjidhet drejt, konform dispozitave ligjore bazë, shumëkush do të heqë dorë nga statusi i nëpunësve shtetërorë, pra do t`a lëshojë punën, gjë që tani më ka filluar të ndodhë por mund të prodhojë edhe forma të tjera të reagimit.
Përskaj kërkesave individuale dhe grupore lidhur me këtë çështje, që nga muaji prill i këtij viti u formua një i ashtuquajtur Këshill Inicues i nëpunësve shtetërorë që morri përsipër të mbledhë nënshkrime më qëllim që kjo qështje të sensibilizohet dhe të përfshihet për zgjidhje me buxhetin e vitit që vjen. Pasi u mblodhën nënshkrimet së bashku me kërkesën, u janë dërguar shumë faktorëve relevantë në Maqedoni si kryeministrit z. Nikola Gruevski, zëvendëskryeministrit z. Imer Selmani, ministrit të Financave z.Trajko Slavevski, kryetarit të parlamentit të RM z. Lubisha Georgievski, nënkryetarit të Parlamentit z. Besim Dogani, komisionit parlamentar për finaca dhe buxhet, kordinatorit të grupit parlamentar të PDSH-së z. Ruzhdi Matoshi, kordinatorit të grupit parlamentar të BDI-së z. Rafis Haliti, kordinatorit të grupit parlamentar të LSDM-së z. Jani Makraduli, kordinatorit të grupit parlamentar të VMRO DPMNE-së z. Silvana Boneva, ambasadores Amerikane në Maqedoni z. Gillian A. Milovanovic, përfaqësuesit të Unionit Europjan Z.Ervan Fuere, zyrës së OSBE –së në Shkup si dhe të gjitha mediumeve të shtypura dhe elektronike që botojnë dhe emetojnë program në të gjitha gjuhët në Maqedoni.
Për çudi deri më tani këtë çështje e kanë trajtuar vetëm disa nga mediumet që editojnë ose emetojnë program në gjuhën shqipe edhe ate e përditshmja Fakti, televizioni Alsat M, televizioni regjional i Pollgut me seli në Gostivar TV DUE dhe TVM programi në gjuhën shqipe, ndërsa nga ana e mediumeve që editojnë dhe emetojnë program në gjuhën maqedonase si dhe nga ana e faktorëve institucionalë, partiakë dhe ndërkombëtarë nuk është treguar kurfarë interesi.


Nuri Bajrami
Përfaqësues për kontakte me mediumet i Këshilli iniciativ për rishqyrtimin e statusit të nëpunësve shtetërorë, lidhur me kompensimin e shpenzimeve të rrugës për vajtje dhe ardhje nga puna