Diana Çuli: Ndjesë familjes së poetit të pushkatuar..

[Brari]

gsh

--

Shkrimtarja pranon për herë të parë. Por kujton: S’jam unë fajtore për dënimin

Diana Çuli: Ndjesë familjes
së poetit të pushkatuar

“Ishte një kohë tjetër, isha vetëm 25 vjeç”


-------------

Për herë të parë pas shumë vitesh, shkrimtarja Diana Çuli ka pranuar përfshirjen e saj në çështjen e dy poetëve të pushkatuar nga regjimi komunist, Genc Leka dhe Vilson Blloshmi. Pas publikimit në Gazeta Shqiptare të akt-ekspertizës letrare të kryer prej saj në vitin 1976 ndaj poezisë së Genc Lekës, deputetja Çuli ka publikuar dje një deklaratë ku kërkon ndjesë për mendimet e saj, sigurisht të kryera në një moshë dhe në një periudhë tjetër. Ndërkohë zonja Çuli ka kërkuar që të vërtetohet edhe fakti që ekspertiza e saj nuk ka qënë vendimtare për dënimin e poetit Leka, por thjesht një material që i është bashkangjitur dosjes si plotësues. Ja deklarata e saj e plotë:

Diana Çuli

Në një nga seancat parlamentare, zoti ministër i Kulturës, Rinisë dhe Sporteve, Bujar Leskaj, në debatin rreth panairit të librit, më sulmoi duke më quajtur përgjegjëse për vrasjen e dy poetëve, Vilson Blloshmi dhe Genc Leka. Ky sulm u pasua nga artikuj të ndryshëm në shtyp, ku u përsërit e njëjta gjë.
Me anë të kësaj deklarate dëshiroj të bëj të ditur se ky sulm është i përsëritur prej vitesh, në varësi të interesave të ndonjë grupi të caktuar njerëzish, por edhe nga persona të lidhur me viktimat, të cilët, të lënduar nga dhimbja dhe të ndikuar nga fushata mediatike, identifikuan akuzatorin me personin tim. Theksoj se, sidomos së fundmi, ky sulm është një spekullim politik, për shkak të detyrës, për të denigruar figurën time dhe për të më ngarkuar përgjegjësi të rënda morale. Sulmi është në vazhdën e sulmeve të maxhorancës ndaj opozitës për ta inkriminuar atë. Për fat të keq, disa media të shkruara që duhet të jenë më të përgjegjshme për akuzat që lëshojnë përmes faqeve të gazetave, nuk mendohen as edhe një sekondë se përmes tyre shpërndahet një deformim i së vërtetës. E vërteta është se nuk ka patur asnjë ligj në Kodin Penal të asaj kohe që të jepte dënimin me vdekje për poezi pesimiste apo të paqarta dhe askush nuk është ndëshkuar me atë dënim për këtë arsye. Kjo është fare e qartë për këdo. Recenca si ajo e shkruar prej meje tridhjetë vjet më parë - në redaksinë e gazetës dhe jo në hetuesi, - sepse unë nuk jam paraqitur asnjëherë në hetuesi, prokurori apo gjyq për këtë cështje - shkruheshin edhe për krijimet e mija dhe të kolegëve të tjerë, madje dhe shumë më të rënda. Në atë kohë, kur kam qenë vetëm 25 vjec, nuk mendoja si sot; ai ka qenë gjykimi im për letërsinë në atë moshë dhe në atë periudhë, ashtu sic mendonte dhe shkruante shumica e njerëzve të asaj fushe. Nuk e kam ditur kush ishte autori i poezive, ku jetonte apo cfarë bënte në jetë. Nuk e kam ditur as përse ma kanë kërkuar recencën. Dhe këto i them me përgjegjësi të plotë. Padyshim, që kur e kam marrë vesh tragjedinë , në fillim të viteve ’90, jam ndjerë shumë keq dhe vazhdoj të ndihem. Jam ndjerë keq për dogmatizmin e kohës që shprehet dhe në analizën time, për koincidencën që ajo analizë imja ka përfunduar në një dosje gjyqësore dhe për tragjedinë që ka pasuar. Por, e kam të qartë se ndjesa për atë veprim të rinisë, të kryer padashur, është pak për familjen e poetit. Vepra ime e mëpasme dëshmon të kundërtën. Sot, në njëe moshë të pjekur e gjykoj me hidhërim atë që ka ndodhur. Por nga ana tjetër, është krejt e pamoralshme që të hidhet mbi mua përgjegjësia e dënimit me vdekje dhe të përdoret si fushatë. Grupi i njerëzve që sot i fryn kësaj fushate, padyshim kërkon të fshehë të vërtetën, të mbrojë akuzatorët dhe organizatorët e vërtetë të gjyqit tragjik, akuzat e vërteta me anë të të cilave poetët u ndëshkuan me dënimin kapital. Ndoshta, dikush brenda këtij grupi kërkon të mbulojë mbulojë gjurmët e veta, duke përhapur tymnaja të këtij lloji. Ky grup i errët përdor të njëjtat metoda të dikurshme, për të shkaktuar viktima të reja. E përsëris se ky sulm më është organizuar prej vitesh dhe unë jam shprehur herë pas here në shtyp, pa e anashkaluar atë. Disa vjet më parë, në një nga periudhat aktive të këtij sulmi, ndonëse nuk kisha asnjë lloj posti zyrtar, i kërkova Komisionit të Verifikimit të Figurave të më verifikonte figurën dhe më vonë ky komision më dha dokumentin ku konfermohet se nuk kam patur asnjë lidhje me Sigurimin e shtetit.
Për të qenë në transparencë të plotë me publikun dhe me detyrën time si deputete unë do ta ndjek cështjen në të gjithë elementët e saj dhe do të mbaj mbi vete ato përgjegjësi që mund të më takojnë për recencën e vitit 1976.”

[2043]

E kujt ja thote kjo Djana Culi gjithe keto pallavra ?
Nuk e di zonja Culi, (zonje i thencin), se ne Berat u pushkatuan tre djem vetem se degjonin kenge italiane ne radio ?
Nuk e dika z. Culi, se keta dy poete u pushkatuan ne baze te asaj reference?
E paska mare vesh ne 1990 ?
Ua sa gjynah !
Gijotina e asaj kohe nuk kishte vetem Arianit Celen - xhelat.
Djana me te tjeret ishin vidat e bulonat, ingranazhet dhe sepata e kohes - xhelate.
Se paku e pranoi se e ka bere referencen, se zakonisht keta e mohojne edhe kur e kane perpara syve.
Si nuk i vjen turp !

[friendlyboy1]

edhe un kshu them te pakten kjo u tregua pak e sinqert e pranoj disi fajin e saj.

[Brari]

megjithate Diana duhet pershendetur.. per kte far pendese..
Gjithsesi eshte njerzillek.. pra eshte disa hapa larg vampireve qe i ka ne partine e saje..

Por jo sikurse thote banda e Ruco-gjinusho-istave te Gazetes Shqiptare, erioni i Tasit dhe alba e malltezes..
ZP sdo me dal vet kunder Kadrese por ja ka len detyren aneksit GSH..



Ja si sperdridhet neperka Erion Brace Tase.. ne GSH:

----

“Mea culpa” e duhur e zonjës Çuli







Nga Erjon Tase

Reagimi i djeshem i deputetes Diana Çuli, ndo-nëse pak i vonuar, është për t’u përgëzuar. Shkrimtarja e përfshirë ndoshta pa dashur në një çështje që do të shënonte dy viktima, do të mbahet mend si personi i parë në këto 16 vite të postkomunizmit që pranoi një “mea culpa”. Një ndjenjë që i mungon shoqërisë shqiptare të këtyre viteve. Një ndjenjë pranimi të fajit dhe kërkesë faljeje pa të cilën procesi i hapjes së dosjeve mund të rezultojë i dështuar dhe i rrezikshëm në vendin e shqiponjave. Nuk është e lehtë që të gjesh guximin për të pranuar diçka të ndodhur shumë vite më parë dhe që mund të ketë shkaktuar edhe plagë.Në të njëjtën pozitë ndodhen sot, kur debati për hapjen e dosjeve po bëhet gjithnjë e më i fortë, edhe shumë personazhe të tjerë të kulturës. Personazhe që i druhen përballjes me të kaluarën e tyre, fantazmat e së cilës vazhdojnë t’u rëndojnë mbi piedestalin e veprës së tyre.
Por ata që kërkojnë hapjen e dosjeve në emër të vendosjes së drejtësisë, nuk duhet të harrojnë se për të nisur një proces të tillë nevojitet edhe falja nga viktimat. Një pranim faji dhe kërkesë ndjese nga persekutorët nuk mund të kuptohet e plotësuar pa faljen e viktimave. Nëse viktimat nuk pranojnë të falin të kaluarën në emër të së ardhmes, atëherë nxjerrja në dritë e bashkëpunëtorëve të Sigurimit dhe bëmave të tyre nuk do të na shpjerë askund. Zonja Çuli tregoi dje, dhe pikërisht për këtë duhet përgëzuar, se di të pranojë përgjegjësinë e saj. Ajo mbi të gjithë, tashmë që është një anëtare e Kuvendit, nuk mund të vazhdonte të fshihej pas indiferencës dhe heshtjes, për një akuzë të publikuar edhe në gazeta. Zonja Çuli ishte dje një hap më përpara akuzatorëve të saj, sepse po shihte drejt të ardhmes. Të shpresojmë që edhe shoqëria shqiptare të bëjë një hap të tillë emancipimi.



------------------

Ja dhe kjo dhelpra cakalleshe Alb malltezja si "fillozofon":
--

KA SHUME
SKELETE MES NESH



--------------------------------------------------------------------------------

Kur pak javë më parë, forcat e policisë arrestuan në Durrës një të dënuar me burg nga gjykata italiane për trafik narkotikësh dhe NEWS24 dha lajmin, shumë, të habitur pyetën: “A jeni të sigurtë? Mos po ia fusni kot! Ai është djalë i mirë. Eshtë biznesmen shumë i fuqishëm!”. Më pas, tre vëllezër nga Elbasani, të dënuar për tentativë vrasjeje dhe në kërkim prej tetë vjetësh, u kapën nga policia: kishin marrë me qira një vilë private te rruga “Hoxha Tasim”, në mes të Tiranës dhe jetonin të qetë mes kryeqytetasve. Një tjetër biznesmen, ndër më të mëdhenjtë dhe më ekskluzivët në lëmin e hekurit në Fier, zbulohet të ketë shfrytëzuar e masakruar një vajzë shqiptare në Greqi. Edhe ai jetonte në liri e begati, luks e prona të pafundme.
Kështu qenkësh kjo shoqëria shqiptare sot me disa që mbajnë skeletë nëpër dollapë, në kasaforta, a në CV-të e policive të huaja. Në fakt, në mjedise publike, restorante për shembull, nuk është çudi të biesh ngjitur me një tavolinë me njerëz të tillë. Ndjehet euforia nga pasthirrmat agresive që të mbërrijnë. Dhe ajo tavolinë duket sikur ka 4, 5, apo 6 vetë, jo, ka më shumë rreth këtyre “të fortëve”: janë skeletët e padukshëm të viktimave të tyre, mbi të cilët ata kanë vënë pasurinë apo karrierën.
Shqipëria ende nuk është bërë një vend i të drejtës, ku e mira të fitojë përballë të keqes. Në “luftën” në distancë në ’76 e largët, mes poetit të vrarë Gence Leka dhe deputetes Diana Çuli, fiton kjo e fundit. Ka shumë skeletë mes nesh: të takosh ndonjë neë-biznesmen apo neë-politikan, rrezikon të pengohesh e të thyesh kockat.



-----------


Ja dhe Kadareja cka thene dikur.. dhe ktu duket pse u ndersyen mafiozet kunder tije..

RD
--

Blloshmi dhe Leka, poetët e vrarë nga shteti


Ismail KADARE

1-Sa herë që në takime ndërkombëtare shkrimtarësh, ku flitej për terrorin komunist, ka rënë fjala për dy poetët e rinj shqiptarë, Vilson Blloshmin dhe Genc Lekën, të pushkatuar në verën e vitit 1977, është gjendur gjithmonë dikush që ka kërkuar fjalën për sqarim. Në të gjitha rastet, duke kërkuar ndjesë për dëgjimin ndoshta gabim, njeriu ka kërkuar të dijë, nëse data e pushkatimit ka qenë vërtet korriku i vitit 1977, apo ka pasur ndonjë keqkuptim përkthimi. Përgjigjja i ka lënë shtang gjithë dëgjuesit. Është e vërtetë se më 1977, askund në botën komuniste nuk pushkatoheshin më poetët, por në Shqipëri kjo ndodhte. disa kilometra larg qytetit të vogël të Librazhdit. Atje pasi i shkuan në plumb, ashtu në pranga siç ishin, i rrokullisën në gropën e hapur, mbi të cilën, pas hedhjes së baltës, nuk vunë as gjurmë as shenjë, në mënyrë që të mos i gjente dot askush.

Dhe pikërisht në Shqipëri, natën e 17 korrikut 1977, dy poetët shqiptarë, të lidhur me pranga, i çuan në një rrah të shkretë të quajtur "Përroi i Firarit", Ky është epilogu i librit tronditës të Sadik Bejkos me titullin prej balade: "Vilsoni dhe Genci".

Ky libër, ashtu si memoriali i tyre përuruar pak kohë më parë, ashtu si shkrimet që na lanë, ashtu si kujtesa jonë, i ngre ata nga toka, plot dritë e shkundëllimë, për të rrokullisur në gropë e në baltë vrasësit e tyre, e bashkë me ta, epokën e krimit komunist në Shqipëri. S'ka shumë kohë, Këshilli i Europës, pas shumë pengesash, nxori, më në fund, Rezolutën historike për dënimin e krimeve të komunizmit. Të gjitha vendet ish-komuniste janë vënë përpara kërkesës për pastrimin e ndërgjegjes së popujve që kaluan nëpër këtë kalvar. Në qoftë se gjithë vendet e Europës ish-komuniste ndodhen sot të përfshirë në këtë proces të vështirë moral, Shqipëria duhej të ishte në radhën e parë të tij. Dhe kjo, për arsyen e thjeshtë se, ndërsa në të gjithë treguesit e jetës Shqipëria zinte vendin e fundit, kishte një tabelë ku, për turpin e saj, zinte vendin e parë: atë të krimit shtetëror. Për fat të keq, Shqipëria e sotme, aq e zellshme në të keqen që shkoi, nuk po tregon asnjë ngut për t'u ndarë prej saj.

Jo vetëm kaq. Ka njëfarë kohe, që hapësira mediatike dhe botimet shqiptare, kanë pësuar një përmbytje të paparë prej pranisë gati nostalgjike të regjimit që u përmbys. Kujtime e dëshmi të dyshimta, mashtrime uluritëse, portrete xhelatësh me ngjyra të rreme, kureshti rozë e falsifikime pa fund, të gjitha këto janë të shkruara nga njerëz që hiqen sikur nuk kanë parë, madje as kanë kuptuar se ç'ndodhte. E këta bablokë kinse naivë, jo vetëm që kanë ditur gjithçka, jo vetëm kanë ndjekur me admirim xhelatët te sheshi i varjes apo pushkatimit, por shpesh ka ndodhur që i kanë dhënë viktimës plumbin e fundit, për të festuar pastaj, siç e tregon Sadik Bejko në librin e tij "fitoren mbi armikun e klasës". Raporti me krimin është një nga raportet themelore të një populli me ndërgjegjen e vet. Pa pastrimin e saj, asnjë popull nuk mund të ketë një shëndet moral normal. Një pjesë e madhe e zvetënimit të paparë që po përjeton Shqipëria sot, lidhet me këtë proces të munguar. as librit monumental "Rrno për të tregue", të At Zef Pllumit, libri "Vilsoni dhe Genci", është i dyti që po botohet kohët e fundit në këtë rrafsh. Në kohën kur diktatura e përmbysur përpiqet të riciklohet nëpërmjet shtypit dhe botimeve në jetën shqiptare, libra të tillë janë si ledhet që do t'i presin udhën sulmit të saj. Ndaj këta libra e këto ledhe duhet të shtohen e të forcohen gjersa ta vënë në gjunjë të keqen, gjersa ta detyrojnë të heshtë krrokamën e saj.


2

Libri "Vilsoni dhe Genci" është historia e një vrasjeje. Një vrasje mizore e bërë jo nga ndonjëkriminel, nga ndonjë psikopat, apo vrasës në seri, por nga një shtet që emërtohej Republika Popullore Socialiste e Shqipërisë. Nuk është një gabim juridik, nuk janë dy viktima që gabimisht janë arrestuar në vend të dy të tjerëve. S'është rrjedhojë e një intrige vetjake, që arrin të çojë në shesh të pushkatimit dy të pafajshëm. S'është pasojë e një egërsie doktrinare që për faje të vogla, jep dënime tepër të rënda. S'është falsifikim dosjeje, as procesi. Është më mizore se të gjitha këto. Është vendim i vetëdijshëm i një shteti, i cili, një ditë të bukur, midis shtetasve të vet, zgjedh dy viktima të radhës, krejtësisht të pafajshëm, për t'i bërë fli, ashtu si tributë primitive dikur. Dënime të njerëzve të pafajshëm nga shtete egërshanë, historia ka njohur shpesh. Shkaqe të ndryshme; kriza politike, rrezikim i pushtetit, armiqësim ndërkombëtar, nevojë për terror, e të tjera si këto, i kanë shtyrë shtetet që, në mënyrë cinike, me vetëdije, të mbytin njerëz të pafajshëm.

E megjithatë ajo që ndodhi në Shqipëri në verë të vitit 1977, ka qenë më mizore se praktikat e mësipërme. Dhe ja sepse: Shteti komunist shqiptar jo vetëm i zgjodhi dy viktimat qysh në fillim për t'i vrarë, por i zgjodhi në atë mënyrë, që viktimat, dy poetët Vilson Blloshmi dhe Genc Leka, të plotësonin disa kushte. E para, që jo vetëm të ishin nga klasa e përmbysur politikisht, por të ishin nga ato familje që kishin ende autoritet, dhe që përfaqësonin dinjitetin tradicional shqiptar. Familje të tilla, që qëndronin midis "dyerve të mëdha" dhe familjeve të zakonshme, përbënin një ind tepër të fuqishëm të shoqërisë shqiptare, ind që komunistët nuk e duronin dot. Ishte lehtë të rrëzoje ca kulla gjysmëfeudale, shpesh të përlyera me shtetin osman, kurse këtë ledh të fortë, falë të cilit shqiptarët kishin mbijetuar në kohë të rënda, ishte vështirë ta shpërbëje. Kështu ishin dy familjet, Lekët dhe Blloshmët. Ishin goditur herë pas here, ishin mbajtur vazhdimisht nën përgjim, por megjithatë në një mënyrë ose një tjetër, ato nuk e kishin ulur kokën, ashtu siç do t'u pëlqente komunistëve. Përvijimi i nderit, i burrërisë së dikurshme, i hijes së derës së shquar, ndonëse në mënyrë të drojtur, ende rrezatohej prej tyre. E kjo gjë ishte e mjaftueshme që në sytë e militantëve komunistë, Blloshmët dhe Lekët, të shiheshin si rrezik për autoritetin e partisë. Brashnjarët e provincës, ata që pasi kishin marrë ca tituj shterpë, si sekretari i Parë i Rrethit, kryetar i Degës së Brendshme, shefi i Kuadrit të Komitetit Ekzekutiv të Qarkut, shef i Bashkimeve Profesionale, sekretari i Parë i Rinisë, e të tjera si këto, ndiheshin keq përballë çdo spikame të autoritetit moral të të përmbysurve. Ndaj, si hienat prisnin orën e hakmarrjes. Vilson Blloshmi e Genc Leka, ishin më shumë se bij nga familje të tilla. Në kushtet e reja të komunizmit, në mënyrë të ndryshme nga etërit e tyre, ata e vazhdonin traditën e dinjitetit njerëzor. Ata ishin të kulturuar, lexonin libra, mësonin gjuhë të huaja, përkthenin perla të poezisë franceze e evropiane, shkruanin dhe vetë vjersha dhe ç'ishte tepër e veçantë, përpiqeshin që në këtë Shqipëri të tharë prej propagandës komuniste, të mbanin gjallë ca rrezatime, ca trille, ca "mondanitete" të një belle epoque, versioni ballkanik i viteve '30. Kështu, për shembull, Vilson Blloshmi e kishte bërë zakon që a sa cusine, kushërirës së tij, piktores Lume Blloshmi, që nga Bërzhezhda e ashpër, t'ia shkruante letrat frëngjisht. Gjithë këtë mikroklimë europianiste, e krijonin në intimitet, për kënaqësinë e tyre vetjake, pa provokuar askënd.

Ishte mënyra e tyre për t'i bërë qëndresë shkretëtirës, "Saharës" socialiste. Ndonëse të ndërgjegjshëm për gjendjen e tyre politike, ata nuk hynin në jetë me mllef dhe urrejtje kundër letrarëve të tjerë, atyre që i kishin dyert e hapura, aq sa mund të hapeshin dyert në Shqipëri. Vilsoni dhe Genci përpiqeshin të integroheshin, aq sa mundeshin, në jetën kulturore. Besonin, me sa duket, se donin apo s'donin komunistët, Shqipëria do të fillonte të zbutej, dhe për këtë duhej të përpiqeshin të gjithë. Ata mendonin se artin e vërtetë nuk e bënte dot kurrë regjimi, ndaj, sado e vështirë të ishte, do të përpiqeshin të merrnin pjesë në krijimin e tij. Në këtë kah, ata ishin me të vërtetë model dhe lajmëtarë të një Shqipërie pa mllefe e pa zi. E për këtë, me sa duket, për sytë e regjimit ishin edhe më të rrezikshëm. Ata u zgjodhën për flijimin e radhës sepse ishin të tillë, të ndershëm, pohues, të qytetëruar, evropianistë, luksozë dhe natyrisht të brishtë. Ata ishin të pashëm, që pëlqeheshin prej vajzave dhe grave, një faktor ende i pahulumtuar ky, që ka luajtur një rol fatal në egërsinë e goditjes kundër tyre. Duke rrëzuar "lulen e djemve", siç thuhej, diktatura shqiptare, pasi kënaqte shefat e lartë në Tiranë, anëtarët e pagdhendur apo ziliqarë të Byrosë Politike, iu bënte edhe një dhuratë militantëve të provincës, atij vulgu shqiptar, që ishte aq i zellshëm për të goditur gjithçka të fisme që ende kishte mbetur në komunizëm, sa ç'kishte qenë i zellshëm për të njëjtën gjë, në kohën e perandorisë merhume osmane. Ky vulg që ende sot strehohet pas fjalës "popull", vazhdon të shtrajtojë fytyrën e Shqipërisë, dhe do ta bëjë këtë, gjersa të mos vihet në gjunjë prej pjesës më të shëndetshme të saj.

3

Ashtu si dy poetët martirë, koha e martirizimit të tyre, nuk ishte zgjedhur rastësisht. Ajo ishte në logjikën bazë mbi të cilën mbështetej gjithë sistemiipërtëritja në mënyrë ciklike, ashtu si stinët emotit, e terrorit dhe e dhunës.Në vitet '70, pas dënimit të shumë komploteve të paqena, që çuan në burg a në pushkatim shumë zyrtarë komunistë, u shfaq, me sa dukej, dyshimi se mos ky transferim i luftës së klasave brenda Partisë, krijonte idenë se ishte harruar armikja e përjetshme:e djathta e përmbysur. Parulla famëkeqe "armiku më i rrezikshëm është ai që harrohet", tregonte më së miri se krimi ishte burimi energjitik kryesor i kësaj diktature. Ndaj ai duhej kërkuar gjithmonë, me çdo mënyrë, dhe në të gjitha rrethanat. Më 1977, Shqipëria komuniste kishte vendosur një rekord të ri dhune. Ishte pushkatuar në moshën 74-vjeçare Dom Shtjefën Kurti, klerik katolik, ngaqë në kampin e internimit, ku po shtynte ditët e pleqërisë, kishte pagëzuar një fëmijë. Formula e pagëzimit njihet si fraza e parë e shkruar në gjuhën shqipe. Si e tillë ajo ka qenë dyfish e shenjtë për gjithë shqiptarët. Ajo mësohej nga të gjithë nxënësit, në të gjitha kohërat, por askujt nuk mund t'i shkonte ndër mend se do të vinte një ditë, që nga shqiptimi i saj, në një katund të Lushnjës, në fund të shekullit të 20-të, një frat shqiptar do të rrëzohej nga plumbat e shtetit shqiptar. Pushkatimi i Dom Shtjefën Kurtit, i Vilson Blloshmit, Genc Lekës, ashtu si mijëra të tjerëve përpara tyre, tregonte se shteti komunist nuk do ta harronte kurrë prenë e vet të parapëlqyer, klasën e përmbysur. Me këtë donte të tregonte se mëshirë s'do të kishte kurrë për askënd, por mëshirë s'do të kishte sidomos, për të përmbysurit.

Në librin e tij, Sadik Bejko sjell, midis shumë dëshmish, një rrëfim tronditës të një prej shefave kryesorë të diktaturës. "Në një takim në rreth të ngushtë, ish-ministri i Brendshëm, Kadri Hazbiu me cinizëm ka pranuar se fshatarët e pasur, tregtarët, pronarët na mbajtën me bukë e me veshje gjatë luftës sonë partizane. Dhe tani që ne i shpallëm të deklasuar dhe armiq, ata prapë po na ndihmojnë. I vumë nën pranga dhe i mbyllëm në kampe që, falas, të na thajnë kënetat, të nxjerrin mineralin e nëntokës, të ndërtojnë aeroporte, pallate banimi, kanale vaditëse… I keqtrajtojmë, i burgosim, i vrasim kot së koti dhe kur të duam. Nga ky tmerr e nga kjo llahtari, frikësohet në palcë gjithë pjesa tjetër e popullit dhe na bindet. Disa prej tyre, me hir, por më shumë me pahir, i kemi kthyer në spiunë, në bashkëpunëtorët tanë. Kështu, klasat e përmbysura kanë punuar dhe po punojnë për ne." Këto radhë nuk kanë nevojë për koment. Ajo që ngjan e padurueshme është trajtimi i kësaj pjese të historisë pas përmbysjes së komu nizmit. Krijohet përshtypja se në tablonë e krimit të shkuar, vëmendja kryesore përqendrohet te dënimi i pjesëtarëve të nomenklaturës komuniste, por kurrsesi te klasa e përmbysur. Lihet të nënkuptohet se krimet e vërteta skandaloze, të palogjikshme, kanë qenë ato kundër komunistëve, kundër të vetëve, kurse të tjerët, të përmbysurit, ata ishin gjak i huaj, rrjedhimisht dënimi i tyre, në një mënyrë se një tjetër, ishte i logjikshëm, ngaqë "ashtu ishte koha". Kohë "ashtu", kohë për krim nuk ka pasur kurrë në botë, por ka pasur doktrina e njerëz vrastarë që, për fat të keq, vërtiten ende midis nesh. Një armatë e tërë sahanlëpirësish përpiqen sot ta ndihmojnë diktaturën e rrëzuar të fshehë tmerret e saj. Këta janë ish-informatorë të saj, ish-spiunë e denonciatorë, që kanë zënë vend në mekanizmat e pushtetit, të profesoratit, të diplomacisë, të mediave e, natyrisht, të biznesit. Një pjesë janë familjarë të atyre që kanë vrarë e torturuar me duart e tyre, që kanë kryesuar komitete pushkatimesh pa gjyq, që kanë tmerr nga hapja e arkivave të fshehta e botimi i dokumenteve. Një nga veprimet më të errëta të kësaj armate, është përpjekja për atë që quhet "transferimi i krimit". Qëllimi është që nëpërmjet çoroditjes dhe shpërndarjes së fajit, të mbetet jashtë fajësimit, pjesa më e errët e diktaturës, ajo, duart e së cilës kullonin gjak. Ky thelb përbëhet nga një mekanizëm që ngjante i dyzuar, por që, në të vërtetë, ishte një: truri që e ngjizte dhe duart që e kryenin lemerinë.

4

Libri "Vilsoni dhe Genci" na zbret në skutën më të errët të këtij atelieu, atje ku mbruhet e keqja. Është përherë tharmi i saj fillestar, ideja e luftës së klasave. Është mungesa e mëshirës për të rrëzuarin. Është shkallëzimi i egërsisë. Është shfrimi shtazarak mbi viktimat: hetuesia, torturat, poshtërimi. Së fundi, është kulmorja e së keqes: paraqitja e krimit si një festë. Ne e ndjekim hap pas hapi atë që ndodh. Parandjenjat e para të fatkeqësisë, retë e zeza të dyshimit, arrestimin e dy poetëve, qelitë e errëta, hetuesit e ligj, torturat. Vilsoni dhe Genci, do të paguanin për gjithçka. Do të paguanin dashurinë e tyre për artin, për poezinë, për përkthimet nga Bodleri dhe Remboja, për elegancën, finesën, gratë që i deshën, letrat e shkruara në frëngjisht. Në mbarim të këtij kalvari, të dy djemtë martirë nuk njihen më. Por ata i pret një torturë e fundit, gjyqi.

Në kohën që po përgatitet salla e gjyqit, vendosja e parullave në mure, e megafonëve, e cohës së kuqe mbi tryezë, ndodh diçka tjetër. Dy nënat e djemve, çajnë e ndajnë për të arritur gjer në Tiranë. Është shpresa e fundit për pakëz mëshirë, për pakëz njerëzi. Është kodi më i lashtë i traditës së racës njerëzore, kërkimi i mëshirës prej nënës. Te rruga që çon në lagjen e bllokut ku banojnë "udhëheqësit", ato presin me orë e me ditë të tëra një makinë, makinën e një gruaje. Në shumicën e historisë së pushkatimeve në Shqipëri, përsëritet e njëjta skenë: nënat që kërkojnë mëshirë nga gruaja më e fuqishme e Shqipërisë. Ato kanë një fije shprese, sepse ende besojnë se gruaja që është vetë nënë diçka do të kuptojë nga dhembja e nënës që duan t'ia vrasin djalin. Por gjer më sot, nuk është dëgjuar asnjë rast, që kjo grua të ketë ndier mëshirë për ndonjë nënë. Dhe siç shkruan në epilogun e librit, Sadik Bejko, tani që ky libër botohet, kjo grua është duke shkruar ende kujtimet për burrin e saj, shefin e Shqipërisë së atëhershme. E në këto kujtime shkruhet, ndër të tjera, se pse ka qenë e domosdoshme që për të lulëzuar Shqipërinë duheshin vrarë, patjetër, mijëra e mijëra njerëz, me fjalë të tjera, përse duheshin vrarë patjetër Vilsoni dhe Genci. Në kohën që të dy nënat, dy zonjat e vjetra e të përzitura, Blloshmi dhe Leka, po ktheheshin zemërthyer në Bërzhezhdë, përgatitjet për gjyqin ishin në mbarim e sipër. Ishin shkruar parullat për forcimin e luftës së klasave, dhe për lavdinë e Partisë e të shefit të saj, nëpër mure. Ishin vendosur megafonët që do të jepnin entuziazmin e popullit. Ishte bërë gati lista e pranimeve të reja në parti etj., etj. Shkurt, si rrallëkund në botë, gjyqi që do t'u merrte jetën dy krijesave njerëzore, po i ngjante një koncerti festiv. Kanibalët e dikurshëm, kur mblidheshin për vrasjet e tyre rituale, nuk kanë qenë më të lemerishëm

5

Libri "Vilsoni dhe Genci" i Sadik Bejkos, nuk është një libër që kërkon revansh. Ai kërkon në radhë të parë kujtesë. Dufi i revanshit është i pandarë nga prodhimi i urrejtjes. Mirëpo pikërisht revanshi dhe urrejtja do ta fyenin më së shumti kujtimin e dy poetëve martirë. Ata jetuan për tjetër gjë dhe shpresuan në tjetër gjë. Por në qoftë se urrejtja do ta fyente kujtimin e tyre, kujtesa e munguar do të ishte edhe më e padurueshme. Ajo do t'i rrëzonte ata për së dyti, madje më egërsisht se ç'i rrëzuan plumbat atje te "Përroi i Firarit". Ndaj librat si ky, ndaj memoriali i tyre në vendlindje, ndaj memoriali i madh për viktimat e komunizmit, ai që ende po vonon, janë të domosdoshëm e shëlbues për këtë vend. Komunizmi ka rënë në Shqipëri, por jo pluhuri dhe duhma e tij. Vezët e gjarprit janë ende kudo. Ato vazhdojnë të pjellin mashtrim, dhunë psikike e sidomos urrejtje. Ato janë shpërndarë në partitë e majta e të djathta, në të voglat e të mëdhatë. Ato rrinë syçelët pr t'i siguruar mbrojtjen historike diktaturës së rrëzuar. Ato nxitin një kritikë të sipërfaqshme, shpeshherë në nivel vjershurinash e artistësh, për të hequr vëmendjen nga ajo që përbënte thelbin e sistemit: krimin e mirëfilltë. Provoni të prekni dosjet delikate të tij. Provoni të kërkoni seriozisht dhe jo sa për të larë gojën të fshehtat e ndryra me shtatë palë çelësa nëpër arkiva. Provoni të flisni për famëkeqin "Fond të Partisë", miliona dollarët e depozituara në banka të huaja prej regjimit komunist, të cilin asnjë nga qeveritë postkomuniste nuk guxon ta kërkojë. Provoni, pra, të prekni tabu të tilla dhe ju do të gjendeni befas nën breshëritë e një sulmi të pandërprerë, të palodhshëm, që vazhdon me muaj, me stinë e disa herë me vite. Vezët e gjarprit, për këtë janë programuar: të përtëritin helmin e tij.E pavarësisht nga këto, koha e tyre ka kaluar. Në rrugëtimin e tij drejt përparimit dhe Evropës, populli shqiptar, bashkë me dëshmitë e rënda, do të tregojë, në radhë të parë, letrat e tij të fisnikërisë. E midis këtyre letrave dy djem nga Bërzhezhda, dy poetë, dy njerëz që kërkuan të bënin art në kohën që kërkohej egërsi, do të jenë të përhershëm e të paharrueshëm.


(Kjo është parathënia e librit "Vilsoni dhe Genci" për dy poetët e vrarë gjatë diktaturës komuniste)


24 Shtator 2006





--------

[shoku_tanku]

Kjo zonja e nderuar duhej tu kerkonte ndjese familjareve fill mbas hapjes se demokracise dhe jo pikerisht tani qe keto fakte dolen ne drite...tani nuk ka asnje vlere.....

[hope31]

kam te njejtin mendim me parafolesin, meqe çuli e pranoi qe e ka marre vesh tragjedine e dy kolegeve te saj qe ne fillim te viteve '90, pse ajo duhet te priste kete moment, apo ka menduar se mund te mos zbulohet e verteta.
Atehere ketu nuk ka sinqeritet as humanizem nga ana e saj.

se dyti ajo vertet tani do te çonte deri ne fund punen ashtu siç duhet po te dorezonte mandatin e deputeti dhe te merrte pergjegjesite siç tha ajo te pakten pa mandatin e deputetit.

[Brari]

Ne rastin ne fjale.. Diana mir do kish bere te kerkonte falje qe ne 90-91-shin..por ajo me te drejte mund te ket menduar.. pse une e krijova sistemin qe te pushkaton per di llafe kontra partise...jo..

Se nuk jan te paret e te fundit dy djemt e Librazhdit qe vane ne plumb..per di llafe..
Vargu eshte teper i gjate..
Plumbi si mjet eleminimi politik.. kish filluar moti (ose qeqekuri..kur thone myzeqaret) ne historine e PPSH-se..
Fillesat jane ne ate qe quhej ne histori te ppsh-se...shpartallimi i fraksionit te vlores..
Pra plumbi per ate qe mendon ndryshe kishte filluar ne Vlore dizet e di.. pra me 1942 e vazhdoj deri sa skishim me se ke te vrisnin me pare se u duall tere populli "anti-Parti"..pra deri me 1992..
Natyrisht ata vampiret plumb perdoren dhe me vone..pra me Azemin etj.. edhe mbas 96-97-tes..
Nejse.. po desha te them se..para Dianes do duhej krejt kryesia e KQ-se e lidhja e shkrimtareve e asaj kohe te shprehte pendese.. Po para tyre dhe Gjykatat e prokuroret..
Sepse po te ishin burra ata edhe sikur diana te thoshte.. pushkatim per armiqte nga librazhdi.. do dilte nje prokuror e gjykates e do thosh.. dale moj cupe se nuku i merret jeta tjatrit per di vjersha ne leter..
Pra do ish dashur Ramizi Nexhi Manushi Haxhiu Rita e Hekri e plot e plot te tjere te shprehnin pendese para Dianes..
Pra desha te them.. se edhe se me vonese Diana nje far pergezimi e do.. edhe per kaq sa ka shprehur pendese..
Per mua Diana faj me te madh nuk ka recensionin e 76-tes ..por kte militantoizmin e sotshem ne partine apo koalicionin vampiroist Luizo hoxhist me gjinush edvin altin arapet..
Sepse sot varet vetem nga ty o njeri se cfar mendon e ben..

Kurse ahere kishte do forca maxhore qe i ndrydhnin njerzit..

Keshtu pra..

Taulant dedja.. vete e thote.. mashtron pra.. se .. ishte me muan jaho salihi mbreme.. kur tere tirana dhe dhjetra deshmitare e pane jahon me mitraloz duke bresheruar mbi trup te Azemit..
Kjo eshte shum me e ndyre..
Tere Vlora e dinte se Luiza u mbllacit mbi kufom te te ndjerit Lek Coku.. por u gjenden mijra Vlonjate ti japin voten vampires..dhe u gjenden mijra e mijra antar te PS-se ta pranojne te jen antar ne nje llogore me vampiren..
Kjo eshte akoma me e ndyre.. se veprimi i dian 76-tes..
Bile bile me e ndyre se Diana eshte Megi shkodrane .. krietarja e freshit.. qe hyn ne formacionet vampiroiste enveriste te Edvin Ruco-enver-caush-Altin arap Shyto luizes.. sot ne 2006.. se sa veprimi i Dianes ne 76-ten..
Keshtu i mas une gjerat..

nejse..

ja cthot GSH:








Letër e djalit të Genc Lekës, Petrika Leka, pas polemikave në shtyp


“Sqarimet e mia për vargjet që më pushkatuan babain”

“Paskali mësoi Djanën të godasë sërish si dikur”



---------------------------------------

Nga Petrika Leka

Ju jam mirënjohës për gjithçka që keni bërë në përkujtim të babait dhe emrit të tij. Jam i sigurt se edhe ai, nga varri apo nga qielli, do t’ju falenderonte. Jo gjithçka që kam pasur në kujtesë dhe në mendje mund t’jua tregoj. Madje nuk më kishte shkuar ndërmend se do të vinte një ditë që do t’i përkushtoheshit emrit të tim eti dhe të të papërsëritshmit Vilson. E ndiej veten të privilegjuar që kam pasë jetuar në një kohë me ta. Ka qenë një kohë e shkurtër. Sepse, kur fillova t’i kuptoj gjërat siç duhet, ata, papritur, u larguan. Tani jemi në detyrimin e respektimit dhe të plotësimit të kërkesave të një Rezolute të Asamblesë Parlamentare të KE-së. Veçse, sapo u botua parathënia e Kadaresë në librin “Vilsoni dhe Genci”, nisën sulmet e Paskal Milos, hamallit të mbajtjes së valixheve të huaja. Ky u bë pikë e vrer që Kadareja shkroi për Gencin e Vilsonin. Ka edhe njerëz të paturpshëm. Paskali i majtë nuk e di se ka të majtë në Librazhd dhe në fshatrat rreth tij që përloten kur kujtojnë këta dy djem të urtë e të pafajshëm dhe kur sjellin ndërmend se ç’mizori u deshën të përballin dhe ç’kalvar ra mbi familjet e tyre.
Paskali, si “historian”, a e di se në trevat e Shqipërisë së Mesme, duke përfshirë medoemos edhe Librazhdin, nuk gjeti vend e shesh të përhapej lufta civile e 1943-44? Se këto zona, me përjashtime rastesh të rralla, kishin mbetur me shtëpi të gjymtuara, pa çati e me mure të rëna, dhe me një tokë joprodhuese.
Paskalin nuk kishin përse ta shqetësonin shkrimet me frymëzim demokratik të Kadaresë, po të kuptonte se e majta në Shqipëri nuk ka qenë vetëm ajo e brigadierëve keqbërës, e denoncuesve, e komisarëve të indoktrinuar, e drejtorëve të majmur dhe e operativëve që u kallnin tmerrin foshnjave. Ka qenë edhe e majta e Musinesë dhe e njerëzve të ndershëm, që u masakruan nga ajo që na mbeti edhe sot në derë, duke qenë hipokritë ndaj perëndimit. Paskali duhet të kuptojë mirë se kur shkruhet për Lekaj dhe Blloshmët e Bërzesdës, nuk e ndan dot shoqërinë në klasa të rremeje, se nga këto fise ka dëshmorë, siç ka edhe luftëtarë të lirisë që luftuan dhe u vranë jo për Enverët, për Milot, për Ramët dhe për Metët, por për Shqipërinë, kundra okupatorëve.
E majta e vërtetë s’është ajo juaja, zotërinj majtistë të sotëm.
Më duhet t’ju them se gjatë këtyre 15 vjetëve, kemi falur edhe njerëz të regjimit që kanë bërë vetëm detyrën, pa ligësi të vetvetes, qoftë edhe brigadierëve e bijtë e tyre nga të cilët kemi vuajtur, por kurrsesi nuk falim riciklimin e kohës së kaluar.
Ç’mund të thoni zoti Milo, kur heroi juaj ka vrarë njerëz të pafajshëm nga të dy krahët? Ku e gjen veten ky njeri në historinë e përgjakshme të bashkëvëllezërve? Në përligje të këtyre bëmave në Pezë më ngjan sikur më drejtoheni: - Mirë kanë bërë Enveri dhe Partia që midis të tjerëve, kanë vrarë dhe Gencin dhe Vilsonin. Po unë, a kështu, vallë, do t’ju drejtohesha po t’ju kishte ndodhur juve një gjëmë familjare si ajo që na ngjau neve? Jo, mos e dhëntë Zoti!
Ju zoti Milo, që sulmoni Kadarenë, se ai ka dhembshuri dhe i mbron martirët antikomunistë dhe properëndimorë, përse s’u kujtuat njëherë të vetme të flisni një fjalë të mirë për ta?
Kam dëgjuar se Milo është besimtar; dhe, nëse është e vërtetë, mirë bën. Veçse besimtarët e sinqertë duhet të jenë në pajtim me ndërgjegjen e pastër dhe me shpirtin e dëlirë.
Midis jush dhe Kadaresë, zoti Milo, ka një ndryshim thelbësor: Te ju qëndron ende e pashuar urrejtja bolshevike klasore që përbën një gardh të pakapërcyeshëm që të jeni pranë të vuajturve nga diktatura komuniste. Kurse Kadarenë nuk e duroni dot se është pranë tyre, madje me ndjenja të jashtëzakonshme ndaj të rinjve intelektualë, që u dërmuan padrejtësisht nën peshën mizore të dhunës komuniste: Vilson Blloshmit, Genc Lekës, Diana Çomos...
Për Diana Çulin
Shumë zhurmë u bë në 30 tetor 2006. Në kuvendin e Shqipërisë pritej të diskutohej Rezoluta e Asamblesë Parlamentare të KE-së për dënimin e krimeve të komunizmit. Unë prisja se nga zonja Diana do të kishte një pendesë njerëzore. Në pajtim me vendimin e AP së KE-së për dënimin e krimeve të komunizmit dhe diktatorëve, një shtëpi botuese organizonte promovimin e disa librave, ndërmjet të cilëve edhe librin “Vilsoni dhe Genci”, botuar nga shtëpia botuese “55”, nën kujdesin e z.Fahri Balliu. Siç mësuam nga shtypi, njëlloj si Paskali me Kadarenë, për parathënien e këtij të fundit, botuar në “Vilsoni dhe Genci” Paskali nxjerr shpatën kundër Kadaresë. Pasi e kalit mirë në kurdhën bolshevike, i jep mësim edhe shkrimtares së aktekspertizës, Dianës, që të godasë ende, siç bëri në vitin 1976, kundër Genc Lekës dhe Vilson Blloshmit. Vetëm se shpala që donte të përdorte Diana, ditën e promovimit të librit “Vilsoni dhe Genci” është aq e kalbur dhe aq e vjetër, sa edhe muzeumet arkeologjike zor se e mbajnë. Së mbesës së funksionarit të lartë të kohës së diktaturës, Dianës, iu dha rasti, që në mundësitë e mbetura të konkurrencës së pandershme të enteve botuese, deshi të godiste logon apo emblemën e një sërë botuesish të tjerë. Kështu kjo zonjë synoi që me një gur të godiste dy zogj. Në njërën anë të bënte përligjien e parlamentit i cili sipas saj nuk kishte komunistë; nga ana tjetër t’i përvishej atij libri që përballej për herë të parë me lexuesin siç ishte “Vilsoni dhe Genci”. Biznesmenia Çuli (meqë nuk e di nëse mund të jenë shkrimtarë ata që bashkohen me shtetin për të dhënë ndihmesën e tyre që të pushkatohen dy të rinj letrarë me perspektivë), duket se ka arritur të kuptojë se Genci dhe Vilsoni janë dy kocka që i kanë mbetur në fyt. Megjithëse ajo kollitet allakomunistshe, ato nuk i dalin dot nga fyti. Sidoqë ajo të sigurojë të ardhura të majme nga biznesi i saj, përveç rrogës mujore të bollshme si parlamentare, rrogë të cilën unë nuk e arrij dot as për një vit, ajo është në listën vrastare të të rinjve të pafajshëm. Tani i drejtohem lexuesit të ndershëm dhe të drejtë për disa shkrime që iu gjetën Gencit. Ndërmjet të tjerave iu gjetën edhe disa poezi me pak rreshta. Le të marrim “Harabelat”. Janë shpendë që nuk migrojnë as në dimër.
Vjeshta e sosi vellon mengadalë.
Dimri do vijë me ngrica e tufan
Por ju, o zogj, këtu e bëni ballë,
Prej këtij dheu asnjë gjë s’ju ndan.
Komenti im, nga sa munda të mësoj edhe nga im atë është: njeriu duhet të përpiqet, por asnjëherë mos të dorëzohet, ose të largohet larg...T’u bëjë qëndresë vështirësive dhe të papriturave.
Në metaforën letrare është një qenie e butë, e qetë dhe jograbitqare. I përshtatet fatit të tij. Autorja e ekspertizës thotë se poeti ironizon dhe realiteti duket i zymtë. Harabelat i personifikon si qenie të mjera...poezia është reaksionare! (që të mos ishte reaksionare, duhet të bënte apel për ikje, për arratisje?!)
Cigani i vogël
Oh, fli djalosh, sa është natë
Dhe mos derdh lot mbi lumë
Se rrugën do ta kesh të gjatë
Dhe ndofta do të lodhesh shumë
Ti do të nisesh sërish vetë;
Përpara nis karvanë.
Vjeshta do hedhë prapë shira, fletë
Mbi vargun me ciganë.
Komenti: Eshtë një peizazh si në pikturat e mjeshtërve të mëdhenj të romanticizmit. Çdo fjalë është tërë ndjenjë. Kam njohur që herët ciganë, romë. Ata janë një labirinth shtegtimesh. Të lirë në botën e tyre. Por me halle e brenga. Me lot që derdhin në lumë. Pranë lumit janë banesat e tyre lëvizëse...
“Vjeshta do hedhë shira, fletë”. Vite e shekuj do të ikin dhe përsëri do të mbeten ciganë. Autorja e aktekspertizës thotë: Oh fli djalosh sa është natë dhe mos derdh lot mbi lumë”. Pra, sa është jetë e zezë, më mirë fli e mos qaj, bëj sikur s’sheh se do të vijë koha kur do të nisësh rrugën e gjatë e të lodhshme (pra, koha për veprim). Kllapa përmban edhe nënvijimin e Çulit. Pasi i bën prozaike vargjet, në një koment të rëndomtë e të thatë, vë një kllapë që ska lidhje me asnjërin nga vargjet, sa për kunj politik!)
Marrë nga Gazeta “55”


Diana Çuli: Kërkoj falje, por kam qenë vetëm 25 vjeç

Shkrimtarja Diana Çuli ka kërkuar falje dy ditë më parë për dramën që u ka shkaktuar familjarëve të dy shkrimatrëve të pushkatuar. Për herë të parë pas shumë vitesh, shkrimtarja Çuli tani edhe deputete e grupit parlamenatr të PSD-së ka pranuar përfshirjen e saj në çështjen e dy poetëve të pushkatuar nga regjimi komunist, Genc Leka dhe Vilson Blloshmi. Pas publikimit në Gazeta Shqiptare të akt-ekspertizës letrare të kryer prej saj në vitin 1976 ndaj poezisë së Genc Lekës, deputetja Çuli ka publikuar dy ditë më parë një deklaratë ku kërkon ndjesë për mendimet e saj, sigurisht të kryera në një moshë dhe në një periudhë tjetër.

---

[Gunnar]

Lexojeni edhe njehere letren e z. culi se se pqskeni lexuar mire me duket. Ne asnje rrjesht te saj ajo nuk pranon se ka marre pjese ne gjykimin e dy shkrimatreve. Keshtu qe ajo nuk ka pse ti kerkoje ndonje ndjese te vecante familjes se tyre pervece mund te kerkoje ndjese si cdo qytetar i Shqiperise se asaj kohe apo si nje shkrimtare e asaj kohe (biles Kadare ka qene me teper i lidhur me te tilla ceshtje ne kete kontekst).

gjithsesi pergjigjja e saj publike ka qene me shume per te qartesuar rolin e saj me kete ceshtje dhe figuren e saj ne pergjithesi.

Dhe mos beni si hiena se na detyruat te marrim padashje rolin e "avokatit" te nje figure relativisht te shquar te letersise sone, sjellje kjo qe eshte bere per te hapur barkun po te kesh parasysh gjithe ata qe moren persiper te mborjne publikisht fihguren e Kadarese se fundmi, a thua se Kadare ka me te vertete nevoje per nje ndihme te tille.

Keta te fundit jane si ato mizat qe rrine ne b.y.the te kalit ndresa ju po beheni si hijenat qe kur behen grup ska gje qe ti ndaloje.

P.S. po jua them qe tani qe skam ndermend te debatoje me njeri ne lidhje me kete ceshtje se edhe me kaq sa shkruajta po me duket vetja si ju

[J.G]

Po me vjen keq qe tek eshte perzier ne politike.Kam pas lexuar dhe me pati lene mbresa te medha. Por 25 vjece nuk eshte si 15vjece qe nuk gjykon teper gjate.NE ate kohe njerezit jane burgos e internuar me nje fjale goje e ate e ka ditur secili,e jo me botua dicka ne gazete.

[Leila]

Babai im ishte moshatar me Diana Culin kur i fshehu djemte ne shtepine e vet. Pse e justifikon si budallallek te moshes pergjegjesine e saj ajo? Gjithsesi, nuk e fajesoj ate deri ne ate pike sa e fajesojne akuzuesit se s'besoj ta kete bere me ligesi (por me inatin e budallait, po), por them se eshte e pabesueshme fakti se ajo e paskesh marre vesh ngjarjen vetem ne '90. E pranove fajin, por mos fut ndo nje idjotllek qe te na beje te dyshojme edhe aq sa pranove.

Kam dhe ca per te thene, por... vesh i shurdher. Kurse Kadareja eshte... shker... dicka, qe sipas fjalet e Petrika Lekes (turp per faqe te zeze) "ka dhembshuri dhe i mbron martirët antikomunistë dhe properëndimorë." O Perendi! Po Diana Culi pse nuk behet aq ********** sa u be Kadareja e t'ia marre kalane Petrikes nga brenda duke i puthur bycen nje here apo dy here? Ja, keshtu filloj e acarohem une. Se Petrika vete e thote tani per Kadarene qe pikoi mbi catine e te tjereve, "S'pikoi te catia ime." Fshati digjet, kurva krihet... ky eshte Petrika. Ik se u merzita. Thone se dhimbja te rrit... eh, more Petrike.