Shën Mamasi - 2 shtator

[Albo]

Shën Mamasi

Parathënie

Shembuj të shenjtë dhe të lavdishëm, heroikë dhe të patrembur shfaqen brenda valës së martirëve të viteve të para të Krishtërimit. Kisha e Krishtit ka për t'u treguar fëmijëve të saj shembuj praktikë të të moshuarve dhe të rinjve, burrave dhe grave, fëmijëve dhe vajzave të reja, që me ballin lart ecën drejt rrugës së martirizimit.
Një nga këta shembuj të shenjtë është dhe ai i Shën Mamasit.
I ri, shumë i ri në moshë, adoloshent akoma, u bë i denjë të martirizohet për dashurinë e Krishtit dhe t'i japë Atij çfarë kishte më të shtrenjtë, vetë jetën e tij.
Por kjo është gjëja më e mrekullueshme dhe e përkryer në jetën e krishterë.
Duke i dhënë njeriu jetën e tij Krishtit dhe aq më shumë kaq të parakohshme, kur Ai e fton, fiton dhe nderin dhe lavdinë e njerëzve, por më kryesorja fiton jetë të përjetshme e të lumtur dhe lavdinë e Mbretërisë së Perëndisë. Ky është dhe mesazhi që na sjell ky libër i vogël, i dashur lexues, dhe na tregon rrugën që të çon në lavdinë e vërtetë që nuk mund të na e marrë askush. Shembulli i Shën Mamasit, na flet për atë që dhe Apostull Pavli thekson në mënyrë të veçantë: Më imitoni mua, bëhuni si unë te Krishtit.


Lindja prej prindërve të shenjtë

Shën Mamasi lindi në Gangra, qytet i Paflagonës më 260. Prindërit e tij quheshin Theodhot dhe Rufina. Ishin që të dy shpresëtarë dhe kishin origjinë nga patricët vendas. E donin shumë Krishtin dhe nuk e fshihnin besimin e tyre. Në çaste të vështira që të krishterët kishin përndjekje të ashpra, i ngushëllonin dhe u jepnin forcë atyre.
Kur e mori vesh këtë udhëheqësi i qytetit të Aleksandrisë, urdhëroi dhe i çuan para tij Theodhotin dhe i bënte presion të flijonte tek idhujt. Kishte urdhër mbretëror të vdisnin me tortura ca të krishterë që nuk bindeshin të flijonin tek perënditë, por Theodhoti as nuk donte të dëgjonte. Qeveritari donte ta dënonte, por pengohej sepse nuk kishte të drejtë të torturonte sa rridhnin nga patricët, nëse mbreti nuk jepte leje të veçantë. E dërgoi pra në Qesari të Kapadohisë, tek sundimtari Faust. Ky njeri i ashpër dhe joshpresëtar e mbylli Theodhotin në burg bashkë me gruan e vet, e cila do të lindte Shën Mamasin.
Atje në burg ku ishin të dy, nëse kishin frikë dobësinë njerëzore, i luteshin Perendisë dhe i thoshin:
"Zot, të jemi mirënjohës dhe të lavdërojme, sepse na bëre të denjë të gjendemi në burg për emrin tënd të Shenjtë. Na ndihmo që të mos mundemi nga armiku, nga djalli."
Perëndia dëgjoi lutjen e tyre dhe Theodhotin e mori afër tij në atë çast.
Rufina lindi atë ditë brenda në burg dhe menjëherë vdiq. Kështu foshnja e vogël u gjend i vetëm midis trupave të vdekur të prindërve të shenjtë të tij.


Adoptimi dhe trajtimi i krishterë

Por Perëndia që paramendon për të gjithë, dërgoi engjëllin e tij, në trajtën e një të riu dhe urdhëroi një grua shpresëtare që e quanin Amia me mbiemër Matrona, të kërkonte trupin e Shenjtorëve. Sapo ia kërkoi, sundimtari ia dha. Ajo i varrosi me nderime në kopshtin e vet.
Foshnjën e adoptoi dhe kujdesej për të si djalë të vetin pasi nuk kishte fëmijë tjetër, as burrë. Fëmija e thërriste gjithnjë "mama", prandaj dhe u quajt Mamas. Kur u bë pesë vjeç Amia e dërgoi në shkollë për ta edukuar.
Shumë shpejt i kaloi shokët e tij në shkollë, sepse ishte i zgjuar dhe i kishte pasion mësimet. Në atë kohë, në krye të mbretërisë së Romës, ishte Aurilani që ishte armik i të krishterëve.
Në përndjekjen që organizonte, i detyronte të gjithë të flijonin jo vetëm burrat dhe gratë, por dhe fëmijët e vegjël. Kujtonte se fëmijët për shkak të moshës së tyre të vogël, do ta mohonin lehtë besimin.
Fëmijë të tjerë zakonisht bindeshin dhe zbatonin urdhrin e perandorit, por sa ishin bashkënxënës me Mamasin, që sigurisht nuk flijonte, ndiqnin shembullin e tij. Kur Mamasi u bë 15 vjeç, vdiq "nëna" e vet që e kish adoptuar. Dhe Mamasi trashëgoi gjithë pasurinë e Amias.


Përballë sundimtarit

Pas Faustit, në Qesari u bë sundimtar Dhimokriti, një njeri joshpresëtar që adhuronte idhujt. Sa mori informata për Mamasin d.m.th. që jo vetëm nuk adhuronte idhujt, por pengonte dhe bashkënxënësit e tij, u egërsua dhe urdhëroi ta sillnin menjëherë tek ai.
E pyetën aty para sundimtarit, nëse vërtet është i krishterë dhe nëse ndikonte dhe tek shokët e tij. Mamasi pa nguruar iu përgjigj;
- Unë, arhond, padis errësirën e thellë të padijes suaj. Latë Perëndinë e vërtetë dhe besuat në idhuj e demonë. Kurrë nuk do të mohoj Krishtin tim dhe nuk do të ndalem së udhëhequri në shpresëtari sa të mundem.
Dhimokriti e kuptoi se me të butë nuk do të mund të bënte asgjë dhe urdhëroi ta çonin në altarin e perëndisë Rapid dhe të flijonte pa dëshirën e tij.
Mamasi nuk iu tremb kërcënimeve por i tha:
- Nuk ke pushtet të dënosh, as të kërcënosh atë që u ushqye nga një nënë me famë, Amia, dhe që trashëgoi një pasuri kaq të madhe.
Sundimtari duke dëgjuar këto dhe i informuar se Mamasi rridhte nga një familje patricësh vendas, e dërgoi tek Aurilani të lidhur me hekura duke i shkruar në letër dhe veprimet e tij. Perandori përdori shumë djallëzi tek fëmija. Herë e frikësonte dhe herë i premtonte çmime dhe dhurata të çmuara, duke i thënë:
- Nëse ti, djali im, flijon tek Serafimi i madh, pas kësaj do të trajtohesh si mbret dhe do të qëndrosh bashkë më ne në pallat dhe për këtë shumë njerëz do të të admirojnë dhe do të të mburrin.
- Kurrë mos u bëftë, o mbret, të nderoj idhujt pa ndjenja dhe pa shpirt. Habitem si ju u bëtë kaq të pamend, sa të pranoni t'u faleni idhujve. Ndalo pra, kërcënimet dhe premtimet e mëdha, se duke më munduar do të më bësh bamirësi, sepse fitimi im është të vdes për Krishtin.


Tortura

Aurilani u zemërua e dha urdhër ta rrihnin. Nga goditjet, trupi i tij çahej, por djali duronte pa nxjerrë zë. Në kohën e torturës, mbreti provoi çdo përpjekje për ta ndryshuar me qetësi djalin. I thoshte:
- Thuaj vetëm me gojë se flijon dhe menjëherë do të të liroj nga çdo dënim.
- Kurrë, o mbret, nuk do të mohoj as me gojë e as me zemër Mbretin e vetëm të vërtetë, Krishtin. Dhe tortura të panumërta nëse do të sajosh për mua, asgjë nuk do të fitosh. Të falënderoj shumë, sepse me këto tortura më sjell afër Krishtit. Dhe unë lutem mos lodhen duart e xhelatëve sepse, siç po shoh, bëhen për mua shkak të mirash të mëdha.
Duke parë urtësinë e madhe të martirit Aurilani urdhëroi ta zhvishnin dhe t'i digjnin trupin me llambadha. Kështu dalngadale do digjej trupi i tij. Por qirinjtë e ndezur admirojnë atletin e besimit dhe flaka e linte të paprekur. Në vazhdim e goditën me gurë, por ai prapë nuk dëmtohej. Aurilani habitej dhe nuk dinte ç'gjë tjetër të përdorte. Më në fund urdhëroi t'i lidhnin në qafë një sferë prej plumbi dhe kështu ta hidhnin në mes të detit. Ndërkohë që ishin duke e çuar martirin në det, u shfaq një engjëll i Zotit me trajtë të frikshme dhe i kërcënoi ushtarët me zë njerëzor. Ata u trembën, e lanë martirin dhe ikën. Engjëlli e këshilloi Shenjtin të ngjitej në malin e Qesarisë dhe të rrinte atje. Mamasi u ngjit me të vërtetë në mal dhe qëndroi atje. Në një kohë prej 40 ditësh ndërtoi dhe një kishë në atë vend, ku e kishte zakon të lutej.


Ushqehej me qumësht kafshësh të egra

Çdo ditë shkonin tek Shenjti, me fuqinë hyjnore, kafshë të egra. Mamasi milte qumështin e tyre dhe e bënte djathë. Nga ky hante dhe ai vetë dhe pjesën tjetër ua çonte të varfërve në Qesari dhe ua ndante. Atëherë në Kapadohi ishte sundimtar dikush që quhej Aleksandër.
Ishte njeri i ashpër dhe jo i respektuar. Ai dëgjoi për Mamasin dhe dërgoi ushtarë që ta kapnin. Martiri parashikoi me ndihmën e Hirit të Shenjtë ardhjen e tyre dhe doli për t'i pritur. Dhe me të vërtetë, u takuan në rrugë dhe ushtarët e pyetën:
- Mos e di ku ndodhet Mamasi?
- Tani për tani, miqtë e mi, duhet të çlodheni. Zbritni nga kuajt tuaj dhe urdhëroni të hani. Pastaj do t'jua tregoj Mamasin.
Atje ku hanin bukë me djathë, erdhën si zakonisht kafshët e egra për t'u mjelur nga Shenjti. Sa i panë ushtarët, u trembën shumë dhe duke lënë bukën, vrapuan tek Shenjti për t'i ndihmuar. Shenjti u dha zemer dhe duke lënë bukën dhe duke dashur t'i lironte nga çdo lloj preokupimi, u tha:
- Unë jam Mamasi që ju kërkoni. Shkoni pra në Qesari dhe do të vij edhe unë shpejt.
Ushtarët u habitën dhe ikën menjëherë, sepse u bindën se ky njeri do t'u thoshte vetëm të vërtetën.


Tortura të reja

Shën Mamasi u nis nga mali dhe i arriti ushtarët në të hyrë të qytetit. E çuan pra tek Aleksandri, i cili sa e pa i tha:
- Ti je shumë i dëgjuari magjistar Mamasi?
- Unë jam Mamasi, shërbëtor i Krishtit. Ai shpëton të gjithë sa i besojnë dhe bëjnë dëshirën e tij. Por dënon përjetësisht magjistarët dhe adhuruesit e idhujve. Megjithatë për ç'arsye dërgove ushtarë dhe më sollën këtu?
- Sepse nuk mund të kuptoj, me ç'magji afron kafshët e egra dhe i drejton sikur të kenë logjikë.
- Kush i shërben Perëndisë së vetëm të vërtetë, i përbuz magjitë dhe idhujt. Duhet të shohësh, se megjithëse janë kafshë pa logjikë, respektojnë Krishtin dhe nderojnë shërbëtorët e tij. Përkundrazi, ju që keni dhe mendtë dhe shihni edhe shembullin e kafshëve, nuk doni të njihni të vërtetën.

Sundimtari nuk dinte çfarë të thoshte tjetër, vetëm i bënte presion Shenjtit, duke i thënë:
- Pse kundërshton urdhëresat mbretërore dhe na shan pa turp? Por megjithatë do ta mësosh të drejtën me torturat dhe dënimin.
Në atë çast urdhëron ta varin dhe ta copëtojnë me forcë.
Shenjti duronte sikur nuk ndjente asnjë dhimbje. Kërkonte vetëm ndihmë nga Zoti, duke ngritur sytë lart nga qielli.
Aleksandri duke parë martirin guximtar të mos gjunjëzohej nga torturat dhe dhimbjet, urdhëroi dhe e zbritën që aty. Pastaj përgatitën një furrë për ta hedhur brenda.


Në furrën e zjarrit

Sa të përgatitej furra, sundimtari e vuri Shenjtin në burg, që të mendohej më mirë dhe të ndërronte mendje.
Në burg martiri gjeti edhe dyzet të krishterë të tjerë të burgosur. Dhe si iu lut Perëndisë, u zgjidhën prangat e tyre, u hapën dyert e burgut dhe të krishterët dolën.
Shenjti qëndroi vetëm, i forcuar nga engjëlli i Zotit, për torturat që do të përballonte. Midis të tjerash, u përgatit për furrën. Sundimtari e ftoi martirin dhe i tha:
Sigurisht, do të ketë arritur koha të mendosh për interesin tënd. Shikoje furrën! Nëse nuk ndryshon, furra po të pret.
- Unë, sundimtar, ta thashë dhe më përpara vendimin tim. Pse lodhesh pa arsye? Jep fund në sa fillove dhe mos u vono. Atëherë sundimtari e hodhi në furrën e ndezur.


Tek egërsirat. Martirizimi i shenjtit

Pastaj e hodhën tek egërsirat, që të përpëlitej. Në stadium, lanë një leopard dhe një ari që t'i vërsulen.
Ariu iu afrua dhe iu fal, ndërsa leopardi iu hodh tek supet dhe e lëpinte.
Këto mrekulli ishin të mjaftueshme të ndryshonin dhe gurët, por Aleksandri ishte aq i ashpër sa nuk shikonte asnjë nga mrekullitë që po ndodhnin.
I dha urdhër, pra, sundimtari njërit prej njerëzve të tij, që ta vriste Shenjtin. Ai mori një shigjetë me majë me tri thika të hekurta dhe ia kaloi Shenjtit nga një anë e trupit në tjetrën. Martiri i mbante vetë me duart e tij të brendshmet që pikonin gjak. Iku nga stadiumi, siç ishte i çarë, dhe eci për një farë kohe deri sa arriti në një shpellë.
Atje e dorëzoi shpirtin e vet tek Ai që u ndan dhuratat fituesve, tek Zoti.

Kisha jonë e kremton kujtimin e tij më 2 shtator.