Si u asimiluan shqiptarët e fshatrave të Rekës së Mavrovës...

[arbereshi_niko]

[QUOTE=zef kajtazi]Prej nesh qe shkruajm ne kete forum,un nuk di sa ka dikush shkolle apo njohuri te tjera sado pak.------------------------------------------------------Pastaj kemi edhe asimilime te krishterve,por me se shumti nga shperngulja e tyre prej vendlindjes.Ne e dime mire se shqiptaret Orthodoks,kane hikur ne Itali.Ata ende nuk jane asimiluar,kane shkolle shqipe,besimin apo sherbimin fetar e bejne ne gjuhe shqipe,kane edhe gazeten ne gjuhen shqipe.Ata sot me te vertet nuk i takojn me Kishes orthodokse, por jane Greko-katolik.D.m.th. ritin ende a kane te lindjes,por papen e pranojn.
__________________________________________________ _____________

Zef, pershendetje. Nuk besoj se keto dituri ti ka dhene shkolla o njohurite ne pergjithesi, qe aq me shume mundime njeriu i shkrete kerkon ti fitoje, por e ke gabim sepse shqipetaret arbereshe, nuk vetequhen greko-katolik por thjesht keshtu i'a ka dhene "DENOMINAZIONIN" Vatikani!
Edhe sot e kesaj dite nga Adriatiku,Joni,Tirreni apo Mesdheu, ku Zoti me aq perkushtim i ruajti keto "fat-keq" (arbereshet), vazhdohet me "xhelozi" te thuhet midis popullsise arbereshe ( derrke letir ), drejtuar popullsise vendase, besoj se asnje shqipetar e ka te veshtire deshifrimin ( derri latin ).
Sa per njohjen e autoritetit te Papes, kjo eshte njeçik e gjate,nje here tjeter!

[NoName]

sepse shqipetaret arbereshe, nuk vetequhen greko-katolik

me siguri ka dashur te flas per ritin liturgjik greko-latin qe praktikohet te te krishteret arberesh.. nejse!

[DYDRINAS]

Pershendetje per Albon:

Besa-besë

Gjithë vendetë gëzojnë,
ti, Shqipëri, pse pushon?
Gjithë njerëzit këndojnë,
ti, shqiptar, pse rënkon?
Gjithë duanë lirinë
dhe pa të njeriu s'rron;

ti, shqipëtar, Shqipërinë
në zgjedhë si e duron?

Zgjohuni, o shqipëtarë,
erdhi dita për liri!
Zini luftë me barbarë,
përpiqi për Shqipëri!

Të krishter' e myslimanë,
të tërë një sua kemi;
gegë, toskë, dibranë,
gjithë shqipëtarë jemi.

Mblidhuni te bëjmë benë,
të gjithë dorë për dorë:
Të duamë mëmëdhenë,
edhe malet me dëborë.

Që ditën që u shkeli
robëria dhe gjer sot
nukë bën më bar Dhëmbeli
dhe Tomori qan me lot.

Male me krye në qieli,
si duroni robërinë?
Ju që shihni drit' e diell,
pse s'ndrini dhe Shqipërinë?

Ku janë vaftet e parë,
që kini dhënë yrnek?
Ku jini, o shqipëtarë,
pse s'dëgjohet një dyfek?

Apo humbi trimëria,
apo s'doni mëmëdhenë?
A u shua Shqipëria,
që ka pjellë Skënderbenë?

Pse rrini lidhur me lak?
Pse shpëtoni vënd' tuaj?
apo s'u mbeti më gjak,
se e derdhtë për të huaj?

Mirri pushkëtë në duar
edhe bëni besa-besë:

Shqipëria do shpëtuar,
kokë turku të mos mbese!

Andon Zako Cajupi

Pra Cajupi ben thirrje per vetedije kombetare dhe per bashkim kombetar! Me Bashkim Kombetar nuk kuptohet vetem thirrja per ndryshime kufinjsh, por per bashkim kombetar pa dallim feje dhe krahine.
Kufinjte na u vune me vone dhe kjo nga "kontributi i shquar" i "vellezerve" ortodokse serbo-greke!

Cuditerisht tek Albo eshte rrenjosur shume thelle propaganda serbo-greke e Ballkanit ortodoks dhe e Ballkanit per ballkanasit.
Ajo eshte teoria me antishqiptare dhe me antieuropiane, qe i ka sjelle aq tragjedi hapesires ballkanike dhe europiane, qe ka ekzistuar dhe vazhdon te ekzistoje ne mendjet e vjeteruara te disave qe vetem sa frymojne mbi kete toke si qenje fiziologjike e me shpirt gjenden me thelle se vete rrathet e ferrit.
Ata jane pjella e urrejtjes, bile ata jane urrejtja vete!
Cuditerisht ne grahmat e fundit ata ende kane force te gjejne naive, qe t'i percojne teorite e tyre parahistorike.

[DYDRINAS]

TRATHETORETE

Naim Frasheri


O, popo ç'turp kanë marrë!
Janë bërë tradhëtorë
Dhe s'janë më shqipëtarë,
Se nga kombi hoqnë dorë.

Me të huajnë u bënë,
Me armikn' e Shqipërisë,
S'duanë gjuhënë tënë
Armikët' e Perëndisë!

Ndjej, o Zot, se nukë dinë
Se ç'bëjnë, janë mahnitur,
Rrahin të prishin shtëpinë
Pun' e lig' edh' e mërzitur.

Të gjorët janë në gjumë,
Të vërtetënë s'e dinë,
Do të mundohenë shumë,
Pasdaj mënttë do t'u vinë.

Vëllazërin' e harrojnë
Dhe kombin e mëmëdhenë,
Dhe armikëtë dëgjojnë
Edhe s'dinë se ku venë.

Hiqni dorë, hiqni dorë!
Mblithni mëntt' e tupërohi,
Mos u bëni trathëtorë,
Se pasdaj do të pendohi


Ndre Mjeda

Geg' e tosk', malsi, jallia
jan' nji komb, m'u da, s'duron;
fund e maj' nji a Shqipnia
e nji gjuh' t'gjith' na bashkon.


Qoftë mallkue kush qet ngatrrime
ndër kto vllazën shoq me shoq,
kush e dan me flak' e shkrime
çka natyra vet' përpoq.

[DYDRINAS]

Cfare shkruante njehere e njekohe patrioti i nderuar Abaz Ermenji:

...ndarja e Shqipërisë në kantone donte të thoshte n'atë kohë, e në çdo kohë, zhdukja e saj përgjithmonë nga radha e shtetevet. Sepse kantoni i jugës do t'i bashkohej menjëherë Greqisë, ai i mesit do të binte ndën Italinë dhe i veriut, ndën Austrinë (më vonë, ndën Jugosllavinë). Komisioni ndërkombëtar i Kontrollit nuk do të bëhej, sigurisht, bariu besnik i kopesë shqiptare të ndarë më trish. Sidomos kur kishte dhënë provën, me Protokollin e Korfuzit, se nuk e hante fort malli për Shqipërinë e për Shqiptarët. Bashkimi i Shqipërisë, n'atë kohë, nuk mund të bëhej veçse rreth fronit të Vidit, i cili simbolizonte përpara botës shtetin shqiptar të pavarur. Prandaj qeveria e Durrësit dhe atdhetarët përgjithësisht nuk ia dëgjuan këto mendime Plakut të Vlorës, dhe bënë shumë mirë.

Kur panë se Rebelët e hodhën vendin në rrëmujë, Grekët e shkelën menjëherë Protokollin e Korfuzit edhe u derdhën mbi krahinat e Shqipërisë së jugës si egërsira t'etshme për gjak e mish njeriu. Në një t'ashtuquajtur "kongres panepirot" që mbajtën në Delvinë, më 6 Korrik, për të ratifikuar Protokollin e Korfuzit, Grekët e "qeverisë" së Zografit vendosën jo vetëm t'i kërkonin të tjera kushte Komisionit ndërkombëtar të Kontrollit, po edhe të hynin me ushtëri në tokat e shtetit shqiptar, për të mprojtur gjoja Orthodoksit e "persekutuar" prej Myslimanëvet. Atëhere kriminelët e "kompanivet të shenjta", bandat e Orthodoksvet grekomanë dhe njësi të rregullta t'ushtërisë greke ranë si stuhi e vdekjes mbi Shqipërinë e jugës duke djegur e vrarë ç'gjenin përpara, burra, gra, fëmijë e pleq. Shqiptarët provuan t'iu bënin qëndresë në Tepelenë, Kolonjë, Skrapar e Tomorricë, por u thyen prej rrebeshit. Kështu filloi shpërngulja e popullsisë myslimane në masë për të gjetur shpëtim në pjesët e pashkelura të Shqipërisë. Rrethet e Tepelenës, Dangëllisë, Leskovikut, Kolonjës, u zbrazën pothuajse krejt; popullsia e tyre, me dhjetra mijë, zbriti në drejtim të Vlorës. Grekët ose "Vorio-Epirotët" arritën gjer në Berat. Në furinë e këtij shpërthimi barbar, dogjën shkrumb e hi 314 fshatra myslimanësh. Të vrarët mizorisht nuk numërohëshin. Kush u kap, u ther pa mëshirë. Njëqind Shqiptarë myslimanë me gra e fëmijë ishin mbyllur në kishën e Hormovës, duke kujtuar se atje do të gjenin mprojtje; por bandat e Zografit i vranë që të gjithë, pa kursyer as një grua, as një fëmijë. Një dram si ky ngjau në Panarit të Korçës ku u therën si bagëti 24 burra, e në shumë fshatra të tjera. I tërë ai vend u bë një ikni-kush-do-të-shpëtojë-gjallë !

Mizoritë që punuan Grekët në Shqipërinë e jugës u dëgjuan gjer n'Evropë. Në Londër, Markezi Lansdowne ngriti zërin kundër Greqisë në Dhomën e Lordavet, duke e paditur atë për krimet, djegiet dhe mizoritë më të neveritshme kundrejt Shqiptarëvet. Ndërsa miku i vlefshëm i Shqipërisë, Aubrey Herbert, protestoi me të njëjtin shpirt në Dhomën e Komunevet. Ky këndoi përpara deputetëvet edhe një letër që kishte marrë nga një miku i tij filogrek, dëshmonjës me sy i ngjarjevet të tmerrshme të Shqipërisë, i cili shkruante: "Vajtimi i gravet, ulërimat e fëmijëvet dhe të foshnjavet të njoma në gji të mëmavet është gjëja më rrënqethëse që kam parë, ndonëse kam parë shumë llahtari të tjera në jetën time". Por ministri britanik i Punëve të Jashtëme, Edward Grey, s'kishte nge të merrej me kësi gjërash të vogla! Ai i gjente të kënaqshme deklaratat zyrtare t'Elefteri Venizellos, të cilat kishin aq vleftë sa të lehurat e një qeni.

Refugjatët e shpërngulur prej krahinavet të jugës arritën numrin njëqind mijë. Populli i rrethevet të Beratit e të Vlorës ndau kafshatën e bukës me këta të mjerë, por s'kishte se ç't'iu jepte. Më në fund, kjo turmë njerëzore, e urët, e xhveshur e në një gjendje të papërshkruarshme, zuri vend n'ullishtat e Vlorës, ku u tha e u tret nga uria, nga sëmundjet. Qeveria e Durrësit bëri thirrje për ndihma n'Evropë pranë organizatavet të Kryqit të Kuq e të tjera të këtij lloji, por askush s'u shqetësua për të ndihmuar Shqiptarët. Përpara kësaj tragjedie, qeveria e Durrësit i kërkoi Zografit që të lejonte këthimin e këtyre refugjatëve nëpër vatrat e tyre, ndonëse të djegura, duke i siguruar se nuk do të përndiqëshin. Por ai s'ishte ngopur akoma me kufoma Shqiptarësh, prandaj nuk e pranoi kërkesën. Vendi ishte rrënuar prej tre-katër vjet lufte të paprerë. Tokat kishin mbetur të papunuara. Viti 1915 qe një vit zie i tmerrshëm. Drithi qe fare i pakët, dhe importimi u bë i pamundur me plasjen e Luftës botërore. Popullsia, në një pjesë të madhe të Shqipërisë së jugës, zu të vdiste urie. Tek të mjeruarët e Ullishtavet të Vlorës, përveç urisë dhe të ftohtit, u përhapën epidemitë, që korrën si me drapër të mëdhenj e të vegjël, me mijëra e mijëra burra, gra e fëmijë. Një pjesë e atyre që shpëtuan, emigroi në Turqi e gjetkë. Drami i popullit shqiptar ka fort pak shembuj në historinë e botës.

[zef kajtazi]

me siguri ka dashur te flas per ritin liturgjik greko-latin qe praktikohet te te krishteret arberesh.. nejse!

Mu ashtu desha te shprehem,mirepo meqenese un jetoj larg atedheut,shpesh her me mungojn shprehjet.Me falni!

[fjollat]

Kurse, unë me plot përgjegjësi them se shqiptarët krishterë të maqedonisë, i njof disa, janë plotësisht të asimiluar, bile edhe e fshehin identitetin e vërtetë duke u deklaruar si maq. Asimilimi i shqiptarëve nuk ka të bëjë me religjionin, po me vetëdijen e ulët kombëtare, por mbase edhe me interesat personale. Është më lehtë të degdisesh sipas modelit që ta imponojnë, duke fituar ca dengla të pavlera e duke humbur çdo gjë me vlerë... kjo pra ka ndodhur këtu, katunart e mavrorës kishin fituar "privilegje"

Ti pse si merr si shembull arbëreshët e italisë?

[Baptist]

Kurse, unë me plot përgjegjësi them se shqiptarët krishterë të maqedonisë, i njof disa, janë plotësisht të asimiluar, bile edhe e fshehin identitetin e vërtetë duke u deklaruar si maq. Asimilimi i shqiptarëve nuk ka të bëjë me religjionin, po me vetëdijen e ulët kombëtare, por mbase edhe me interesat personale. Është më lehtë të degdisesh sipas modelit që ta imponojnë, duke fituar ca dengla të pavlera e duke humbur çdo gjë me vlerë... kjo pra ka ndodhur këtu, katunart e mavrorës kishin fituar "privilegje"

Ti pse si merr si shembull arbëreshët e italisë?

Ka te beje qe cke me te!
Po te mos ishte feja ndjenja kombetare do te ishte e paluhatshme.

Arbereshet i shpetoi feja aq sa mundi vetem per arsye se nuk perputhej me ritin katolik, asgje tjeter, bile as kjo nuk ndihmoi shume. Sepse po te ishte e kunderta ne sot as qe do te dinim se kane ekzistuar!

E verteta praktike eshte se mbi 50% te arberesheve kan qene katolike, por ata nuk lan gjurme dhe sot mendojme se nuk kan ekzistuar. E njejta gje do te ndodhte edhe me kete pjesen tjeter,... pa asnje dyshim!

Orto-Albreshet ne realitet jane te asimiluar, ata 90% me nuk dijne Arberisht dhe nuk kan vetedije arbereshe.

Qe te jesh shqiptar duhet ta lesh fene ne plan te dyte ne praktike, -ta konsiderosh si dicka intime dhe jo sic behet sot nga nje perqindje e vogel qe marrin persiper edhe ta perhapin mbi kete apo pjesen tjeter te kombit.

Te krenohesh me fe eshte turpi me i madh qe paramendohet, sepse para se gjithash eshte nje gjest thelbesisht i paedukuar, kunder lirise njerezore, provincial, qe s'tregon asgje me shume se prapambeturine e tij dhe me e keqja, dobesine e ndjenjes se tij kombetare.

Te tillet do te asimilohen per me pak se 50 vjete, sapo ta kene braktisur komunitetin e tyre. Te tillet e meritojne asimilimin dhe te tillet nuk kan te drejte ta fajsojne askend. Por kjo nuk eshte e vertete!

Faji eshte i perbashket. Ata kan te drejte te thone kur te shohin se femijet e tyre as qe duan t'ia dijne, ta na akuzojne neve: Pese e lejuat kete? Perse na harruat? Perse na late?

Kesaj pergjegjsije nuk mund t'i ikim asnjeri. Perse i lejuam te asimiloheshin? Perse nuk i afruam. Perse nuk orvatemi te shpetojme aq sa jane per t'u shpetuar?

Mendoj, keto jane pyetje me arsye dhe me dobi kombetare, -e jo, "cila fe e paska mbrojtur kombin nga asimilimi?"

Sepse e verteta qe ulurine eshte:"Asnjera!"

Secila fe ne periudhen e vet kishte bere nje dem te pariparueshem dhe absolutisht te pafalshem ndaj ketij kombi te dhembshem. Secila prej tyre na e ka borxh identitetin ne masen me te shtrenjte.

Keto lojera e "garime" jane te turpshme, sidomos nese thuhen nga njerez qe pretendojne te radhiten ne boten e civilizimit modern, ne rangun e intelektualeve, apo te qytetarit te thjeshte te vetedijshem shqiptar.

[Baptist]

Po ju sjell pjese perkthime qe mund t'i lexoni ne faqen:
http://www.gusinje.net/index2.php?id=istorija

Isjecak iz knjige "Muslimanska Bratstva u Crnoj Gori" od Rizaha Grude. Stranica 22 do 26,39. Izdavac BZKS "Preporod" Novi Pazar

Shkeputje nga libri:
"Vellazerite Muslimane e Malit te Zi"
Prof. Riza Gruda ( 22-26, 39 BZKS "Preporod", Novi Pazar. [botuar?])

GUSI
Me ardhjen e turqve ne Gusi, i pari qe mori Islamin ishte shqiptari katolik i fisit Shaljane, Dede Shala nga Gusia ne vitin 1455. Me pranimin e Islamit, Deda u pakezua Omer Aga. Me me pranimin e fese Islame, puyshteti turk, emeron Omer Agen Dizdar i qytetit te Gusise me c'rast edhe bijte e tij Hasan-Aga dhe tahir-Aga te shkolluar ne Stamboll behn Dizdare te Gusise. Plave e Bihore e Emisare Islami ne Kazen e Gusise. Themelues te Plaves e Gusise me ardhjen e turqve u bene Omeragajt, ne vitet 1461-1590.

Omeragajt dhe Shaljanet jane Ilire qe ndiehn Boshnjake. Ky fis dha nje numer te madh njerezish te degjuar.

Me ardhjen e turqve ne Gusi, sipas deftereve te vitit 1461, ne gusi kane jetuar familjet vijuese "me origjine turke": Bashaget (Basagici), Bumbar (bumbarovici), Kapigji (Kapidzici), Hoxhe (Hodzici), Koke, Peji (Pejici), Selimi (Seljimovici), Caushi (Causevici), Biruli (Birulevici), Smakoci (Smakocevici), Sadi (Sadici), Shestan (Sestovici).
Magjunjanet, Kurtiqet dhe Sadiagiqet jane te nje gjinie, dhe jane pasardhes te muslimaneve spanjolle, te cilet erdhen nga Granada ne vitin 1492 ne Herceg Novi kur kercnoheshin nga cfarosja prej kryqzatave. Dhe ne vitin 1501 Kurtiqet dhe Sadieviqet vendosen ne Gusi si njerez me shkollim te larte dhe luajn nje rol te rendesishem ne perhapjen e islamit. Kurtiqet behen familje te medha agesh ne Gusi qe kishin mehallat e veta (Sadiagiceva mahala), kurse ne Plave formuan mehallen e Magjunit ...

Me falni por une nuk shoh ndonje rendesi te vecante te vazhdoj me tutje per arsye se nuk pajtohem me ato qe dha si familje me origjine te paster turke ne fillim.


Ajo qe eshte me rendesi te vecohet nga ky shkrim nuk eshte permbajtja e tij, por efekti qe ka feja ne asimilimin e vetedijes se autorit te ketij shkrimi i cili permes subjektit te studimit qe ka bere arrin te shnderrohet vet ne subjektin e studimit tone ne lidhje me kete teme.

E shihni vet se cfare ndodhe me njeriun e asimiluar.

[fjollat]

Te krenohesh me fe eshte turpi me i madh qe paramendohet, sepse para se gjithash eshte nje gjest thelbesisht i paedukuar, kunder lirise njerezore, provincial, qe s'tregon asgje me shume se prapambeturine e tij dhe me e keqja, dobesine e ndjenjes se tij kombetare.

Të krenohesh me fe? Diçka e pakuptimtë, e panjohur për mua!
Por, të ja mveshish fesë fajin e servilizmit njerëzor karshi njerëzve tjerë është naivitet. Feja është nënshtrim ndaj Zotit jo ndaj ndonjë njeriu, kaste, regjimi, populli tjetër, prandaj ska pse fajësohet feja, sepse parasëgjithash, shqiptari që u bë musliman atëbotë ishte shqiptar i krishter apo jo? Pse e fajëson ti islamin, kur janë vetë shqiptarët të krishterë që u konvertuan. Ose pse shqiptarët pagan pranuan krishterizmin? Pra ska lidhje feja me asimilimin apo me dukuritë negative njerëzore...

Te tillet do te asimilohen per me pak se 50 vjete, sapo ta kene braktisur komunitetin e tyre. Te tillet e meritojne asimilimin dhe te tillet nuk kan te drejte ta fajsojne askend. Por kjo nuk eshte e vertete!

Kjo varet nga individi, jo nga feja... por, unë askend nuk mund ta ndryshoj!

Keto lojera e "garime" jane te turpshme, sidomos nese thuhen nga njerez qe pretendojne te radhiten ne boten e civilizimit modern, ne rangun e intelektualeve, apo te qytetarit te thjeshte te vetedijshem shqiptar.

Fatkeqësisht jashtë mundësive të mia për të rregulluar gjë, megjithëse gjithnjë kam thirrur në tolerancë... mbase më kujtohen shumë mirë temat e hapura këtu nga një anëtar dhe postimet rreth këtyre garimeve. Mori, mori temash e postimesh anti-islame...garime të turpshme, bile edhe fyese.

Dhe një gjë, sa çudi si u shua komuniteti musliman në këtë forum, mbase tani edhe e kuptoj pse!