Shqipja dhe Anglishtja

[Baptist]

Pse e perzien shkrimin ketu? Perse flet per gjera qe nuk i kupton fare me kaq bindje? Cfare lidhje ka shqiptimi me te shkruarit? PSe krahason gjera qe nuk kan krahasim por pos ne mungese te dijes se plote. A mos u be alfabeti para gjuhes shqipe dhe bota kete nuk e di? Apo mos zbriten shkronjat nga qielli dhe zoti u tha njerezve: E shihni kete shkronje, -kjo lexohet "i"! Per te diskutuar me ty kete qeshtje ose duhet te jem i cmendur ose te kem teper shum kohe. Tri kater vjete kohe... Gje qe se ke as ti as une. E sa per banale, banal behesh vete kur nxjerr nje perfundim aq te paluhatshem se elementet e perbshketa gjuhesore mes shqipes dhe anglishtes qenkan banale.
No further comments!

[Mendimi_Juaj]

Me fal qe te paskan cmendur faktet qe solla por une per kete nuk te kam ndonje faj. Une munde te diskutoj me cdokend qe nuk ka te qarte gjerat qe flet si ty.
I vetmi fakt qe munde te nxirret nga majr eshte se ekziston forma AJ ne shqipe por ne asnje menyre kjo nuk shkruhet I.
Nese tani ti deshiron ashtu ta interpretosh atehre eshte qeshtje tjeter. Sa per informacion ne shqipe germat bazohen ne ne tingull drejtperdrejt dhe nuk shkruhen ndryshe si anglishtja prandaj ky fakt nuk ekziston.
Edhe nje fakt tjeter.
Anglishtja fare nuk eshte gjuhe bazike por e rrjedhur nga gjuhet gjermanike dhe baza e te gjitha ketyre gjuheve me se miri i pershtatet gjermanishtes. Dhe nese do te duhet te behej ndonje krahasim do te duhej te behej mes gjuheve te vjetra gjermanike dhe shqipes.
Vet anglishtja ani pse gjuhe boterore nuk eshte gjuhe bazike por e rrjedhur krejt si suedishtja e holandishtja psh.

Shiko nuk ka asnje arsye te faktueshme te behet krahasimi shqip anglisht ne aspektin shkencore. do te ishte sikur te behej krahasimi shqip suedisht dhe asgje me teper. Vetem pse anglishtja eshte gjuhe boterore nuk do te thote se neve duhet te bejme sikur te kemi dicka te perbashket.

FAKT eshte se deri me tani te gjitha keto qe kam shkruar jane te verteta dhe munde te mbeshteten nga te gjithe ata qe kane njohurite e duhura shkencore per kete pune.

Nese forma ime e spjegimit te ben nervoz vertet me vjen keq sepse nuk ishte ky qellimi im i postimit, une nuk do te pergjigjem ne fjalet jashte teme dhe sa me perket mua, une thash ato qe fakte qe duhen thene, dhe nuk do te pergjigjem me ne fjalet retorike.

Faleminderit dhe respekt nga Une

[Baptist]

Problemi ishte se ti nuk solle kurrfare fakti.
Nese deshiron te disht faktet fillo nga trungu i gjuheve te ashtuquajtura indoevropiane. Shih ku qendron gjuha shqipe ne kete trung. Ngo kjo pozite e gjuhes tone mund te shohesh qarte faktin se gjuha shqipe ne te kaluaren e larget eshte dhuruesja me e madhe e gjuheve tjera qe pasojne.
Fakte tjerea kur kemi te bejme me shkrimin dhe shqiptimin te tregojne se nuk ke njohuri bazike nga kjo problematike. Se si lexohen e shkruhen shkronjat shqipe sot eshte nje vendim arbitrar i nje grupi atdhetaresh te cilet sado te ndritur nuk ishin ne nivel te mjaftuar te njohjes se ligjeve fonetike per te mos i bere dem gjuhes aq sa i kan bere sherbim.
Por e ke kthyer mbrapesh ne p[lotesi ate qe kam thene une kur pohon se gjuha angleze nuk qenk baze por e rrjedhur, duke lene te kuptohet se une paskam thene te kunderten nga ajo qe kam deklaruar. Se shprehjet e cituara jane po e perseris me origjine nga gjuha shqipe ne gjuhet tjera evropiane dhe jo anasjelltas. Pikerisht shtrehja Hund qe arriti te cvendoset kuptimisht nga kuptimi (origjinal) per hunden ne qen (lasngua), ndersa ne anglishte ne nje pretues sic eshte gjahtari Hunter. Keto jane fakte dhe jo ato qe thua. Prandaj ka shprehje shqipe te eksportuara ne gjuhet tjera evropiane ne njeren apo ne tjetren menyre sa te duash. Tjeter eshte problemi qe ti udhehiqesh ng paragjykimet dhe jo nga arsyetimi. Je i lire te mbash paragjykimet tua. Le te permbyllet pra me paragjykimin (qe nuk eshte vetem i yti) se shqiptaret gjithe cka kane e kane te huazuar nga te tjeret dhe se kurre ne histori nuk i kan dhene asgje kesaj bote.

[Mendimi_Juaj]

Une thash pikerisht te kunderten se Gjuha shqipe eshte gjuhe baze dhe faktin qe gjuha angleze eshte e rrjedhur nga gjuhet gjermanike. ky eshte FAKT.

Sa i perket gjuheve Indoevropiane e di shume here e kam shikuar ate trung dhe e di ku qendron gjuha shqipe.

Problemi eshte se neve nuk kemi mundesi te themi se Anglishtja paska pasur ndikim prej shqipes. Kjo do te bente efektin e kundert, do te na thonin se edhe ne gjuhe qenkemi te perzier.

Nuk ja paske qelluar fare ne gjykimin tim. Une nuk mendoj qe shqiptaret kane marre nga te tjeret. Mendoj neve kemi kulturen tone shume te lashte dhe shume te pa perzier me te tjeret. Fundja ky ishte qellimi i te gjitha postimeve te mija. Te mos behemi vasal te asnje gjuhe, se mjaft flasin te huaj keq per neve. Nese do ti thuash nje te huaji qe anglishtja ka fjal nga shqipja ai do te nenkuptoje qe neve kemi marre fjale nga anglishtja.

Qellimi im eshte pikerisht te them se standardet qe na kane vene disa persona me heret e kane bllokuar shqipen, e kane gjymtuar, dhe neve duhet te kemi gjuhen dhe kulturen tone te plote.

[Baptist]

Now have we reached some common ground.

Nese ne themi se kemi dhuruar fjale popujve tjere evropian (dhe jo vetem ketyre), ashkush nuk ka te drejte te thote se gjuha jone qenka e papaster, perkundrazi, kjo thote se gjuhet e tyre qenkan te papastra dhe jo-origjinale.

Ja edhe nje shembull ne lidhje me Hunden qe ne gjuen tone dhe shkrimin tani te zhdukur shenohej me simbole ekuivalente si
H[X]:N,
me inverzionin e tyre (logjike e semantikes gjuhesore mjafte interesante) perfitohej:
N:H[X] = Nakh; Nukh; nokh; Nu(k)has,
Nuhatje, Nuhas.

Pra eshte e deshmueshme se H shenohej me simbolin X qe varesisht nga periudhat historike lexohej si nje semisonante arkaike "kh" e ne rastin e zhvillimeve te mevonshme edhe si "ks" duke dhene shprehjen e gjere ne perdorim te gjuheve indoevropiane per hunden

eng: Nou(s)z;
ger: Nas(z)e,
slav: Nos; etj.

Prandaj efektet e kunderta nuk mund te shfaqen ne rastin e argumentimeve shkencore por do te zgjonin interesim dhe simpati ndaj studimit te kesaj gjuhe te lene pas dore, te keqtrajtuar dhe te lene pas dore per kaq shume shekuj.

Mirembetshi.

[Mendimi_Juaj]

Tash jemi me te qarte mendoj edhe une. Ne kete menyre edhe munde te diskutohet psh cfare i dha shqipja gjuheve Indoevropiane apo cfare ka te perbashket me ato. Ne kete kuader do te munde te kishim sjelle fakte interesante.

Thjesht krahasimi i Shqipes vetem me Anglishten me dukej jo i denje sepse ne kuadrin e gjuheve Indoevropiane Anglishtja nuk eshte fare gjuhe bazike. Dhe tani krahasimi me ta e ngurtesonte menyren e diskutimit dhe bente gjuhen tone si nje gjuhe vasale te gjuheve gjermanike.

Ne fakt gjuha jone qendron mbi kete limit dhe fjalet e perbashketa i takojne nje periudhe me te hershme dhe nje horizonti me te gjere siq jane gjuhet Indoevropiane.

Ne kete vazhde une kisha dhene disa fakte tjera interesante, jo ne fjale tani por ne fjale formim te fjalive.

Une kam patur kontakt me shume gjuhe sa per te kuptuar sistemin e tyre te fjaleformimit dhe dicka qe me ka bere pershtypje eshte se te gjitha kane nje sistem te ngurte te rregullave si formulohet nje fjali.

Gjuha shqipe ne kete sistem del nena e ketyre tjerave sepse posedon te gjitha menyrat e formimit te fjalive jo vetem nje te ngurte.

Shembuj:
Anglishtja ka nje sistem te ngurte vetem "perpara"
Gjermanishtja ka nje sistem te ngurte vetem "prapa"

Ilustrim1: I want to go there (Anglisht: Une dua te shkoj atje)
Ilustrim2: Ich möchte dort gehen (Gjermanisht: Une dua atje te shkoj)

Ne keto gjuhe te lartpermendura keto forma jane menyra e drejte e formulimit te fjalive dhe siq munde te shihet kane menyra te kunderta. Po te thuhet ne gjermanisht psh Ich möchte gehen dort,( une dua te shkoj atje) (do te qeshnin te gjithe) do te ishte menyre e zhdrejte e formulimit te fjalise sepse e ka te integruar komplet ne gjith gjuhen sistemin e kundert nga prapa te formimit te fjalive.

Shembull interesant eshte fakti se ne shqip munde te thuash ne cilen do menyre fjaline dhe munde te pranohet ( Une dua te shkoj atje, dhe Une dua atje te shkoj) munde te pranohen ne gjuhen shqipe dhe nuk paraqet ndonje pengese ( sdi ndoshta standardi e ka sanksionuar edhe kete).

Ne kete kuptim gjuha shqipe del shume e pasur sepse ka te integruar te dyja sistemet dhe eshte gjuha e vetme e tille sepse ne asnje gjuhe tjeter nuk e kam takuar kete gje.

Besoj nuk do te keqkuptohen keto qe thash

[Baptist]

Fatkeqsisht edhe gjuha shqipe e ka rregulloren e vet mjafte rigoroze te sintakses.
Edhe ne gjuhen shqipe "une dua atje te shkoj" tingellon pak qesharake ose poaq e palogjikshme sikur menyra angleze ne gjermanishte.
Per te mos e komplikuar, e cendrueshme (ne logjiken e gjuhes shqipe), per dallim ndaj kesaj standardes qe perputhet mire me anglishten, eshte edhe forma
"Une, atje dua te shkoj", por qe ka funksion tjeter kuptimor dhe perdorim ne raste shume me te rralla.

Nje vecanti e gjuhes shqipe e cila ate e bene te dalloje nga te gjitha gjuhet tjerea evropiane eshte Emri para Mbiemrit ne vija gjenerale. Ketu afrohet vetem italishtja pak per arsye se ajo lejon te dy format e megjithate edhe ajo shpreh tendencen e veniese se mbiemrit para emrit. Serish kete perjashtim nga gjuhet tjera, gjuhe shqipe e bene per arsye se eshte me e vjetra dhe se vjen si pasoje e harmonizimit me metoden e shkrimit me te vjeter ne historine e njerezimit - atij, piktografik dhe formave te rrjedhura hieroglifike ne menyre qe te mos ngaterrohet subjekti i rrefimit me atributin apo veprimin e tij.
Megjithate cilido qe te jete shkaku historik kjo mbetet nje rregull e vecante e gjuhes shqipe. Ndersa anglishtja nuk eshte gjithaq gjuhe germanike sa e bejne, ajo eshte me teper e ashtuaquajtur anglosaksonishte, por duke mos harruar perberjen vendase te substratit te vjeter te truallit anglez i cili nuk u zhduk nga keto invazione por mbijetoi duke u amalgamuar dhe duke konservuar afersisht 30% te origjinalitetit te vet ne gjuhet e sotme te trollit britanik.
Kush di ta spjegoje faktin se qyteti i njohur me emrin Belfast nga vendasit quhet "Ajatakliath" pra nje emer rrenjesisht i dryshem nga ai me te cilin e quajne anglezet?

[future_retro]

Ku e gjete more ket' Ajatakliath?? Bash me bane kurioz! Simbas t'dhanave historike Belfasti derivon p'ej gaelikes - Béal Feirste qi n'perkthim ka kuptimin - tue kapercy lumin. Boll hulumtova me gjete naj gjegje ma shum, por deshtova. E di qi s'ka lidhje me temen ne diskutim, por s'mujta me u durue pa komentu ne shkrimin e Baptistit.

[Baptist]

Pyet irlandezet se si quhet origjinalisht, apo si e quajn prinderit e tyre Belfastin.

[duftdi]

hahaha... lehte e paska Future - vec me e gjete dikund naj penzioner irlandez