Himarë, mësimi nis me himnin grek

[D@mian]

Dhe udheheqesit e kesaj kryengritjeje perkrah J. Zografos ishin himarjotet, te cilet luftuan me egersi kunder shqiptareve.

Te thuash se ne vitin 1914 himariotet "luftuan me egersi kunder shqiptareve" me duket egzagjerim. Eshte e vertete se ne Himaren-fshat (jo gjithe krahinen) ekzistonte (dhe ekziston) nje berthame filogreke (ne ate kohe e perfaqesuar nga Spiromilajt dhe disa fise te tjera), por "mobilizimi" filloi kur ne Himare zbarkoi nje njesi elite e ushtrise greke prej 300 kretasish (te njohur ngase mbanin thika te gjata brenda cizmeve). Ne ate periudhe nje pjese e fshatareve, disa ndoshta me hir e disa ndoshta me pahir, moren pjese ne disa perplasje te vogla te armatosura! Keto perplasje nuk ishin me ushtrine e Shtetit Shqiptar por me grupe te parregullta nga hinterlandi, te cilet ishin ish-nizame turq, bazhibozuke bejleresh ose thjesht bandite qe shpesh vinin per te plackitur. Ishte nje periudhe anarkie ku nuk merrej vesh dhe aq se kush perfaqesonte cfare, kush luftonte ke, dhe me e rendesishmja, nese do te kishte ndonje shtet te ardhshem shqiptar dhe cfare forme do te kishte ai. Per nje pjese te madhe te himarioteve ne ate kohe, dyshimi se mund te ngeleshin pjese e Perandorise Otomane ose e nje mini-Turqie ballkanike (opsion real ne ate kohe, p.sh. Esat Toptani e deshironte Shqiperine nje principate myslimane, shumica nga krijuesit e shtetit shqiptar ishin ish-funksionare te Portes se Larte) ishte i papranueshem.

Nuk jane vetem himarjotet, po edhe palasiotet, edhe dhermiotet qe flasin ne ate zone greqisht. Por nuk eshte vetem gjuha por edhe ndjenjat e tyre, edhe ndergjegjia e tyre eshte greke.

Ky pergjithesim eshte i gabuar. Fshatrat e lartpermendura, ashtu sikurse gjithe Himara jane thellesisht te ndikuar nga kultura bizantine, mund te ushqejne ndjenja simpatie per vendin qe quhet Greqi, por te thuash se ne teresi kane ndjenje kombetare greke nuk eshte e sakte! Qe te jem plotesisht i sinqerte, personalisht besoj se po te mos ekzistonte fakti i emigracionit masiv ne greqi keto 16 vitet e fundit, kjo ceshtje nuk do diskutohej fare.

[D@mian]

Unë kam një propozim konkret:
t'u bëjmë thirrje partive politike në Shqipëri, veçanërisht PD-së dhe PS-së që të të MOS BËJNË ALEANCË ZGJEDHORE ME PBDNJ në zgjedhjet e ardhëshme lokale.

Nuk ka nevoje per pasthirrma mallenjyese patriotike. Nqs ndonjera nga partite e medha shqiptare deshiron te fitoje zgjedhjet ne Himare ka nje menyre sh. te thjeshte, mjafton te shpalle ne program se tokat e himarioteve do t'u shperndahen ashtu sic i kane pasur gjysherit e stergjysherit e tyre, kaq! Fakti eshte se asnjera nuk e ben kete gje sepse te dyja jane te perlyera me mafian qe po vjedh tokat e Bregut ne mes te dites me diell me nje mije e nje marifete. Lotet e krokodilit patriot jane te lira (nuk po e them per ty, por per ata).
Sa per dijeni, parulla e PBDNJ zgjedhjet e kaluara nuk ka qene "Rrofte Greqia" por "Te kthehen pronat".

[Albo]

t'u bëjmë thirrje partive politike në Shqipëri, veçanërisht PD-së dhe PS-së që të të MOS BËJNË ALEANCË ZGJEDHORE ME PBDNJ në zgjedhjet e ardhëshme lokale.

PBDNJ eshte partia e vetme politike shqiptare qe e ka pare elektoratin e saj te rritet nga zgjedhja ne zgjedhje. Ne zgjedhjet e fundit, si ato lokale edhe ato parlamentare, PBDNJ ishte nje histori suksesi. Te fitosh 4% te votave te shqiptareve te ben forcen e trete me te madhe politike ne vend. Partite e tjera te vogla qe e kaluan 4% ia arriten me "gjethe dushku". PD dhe PS jo vetem qe do ta kerkojne bashkepunimin me PBDNJ, por do te vihen ne gare per ta futur PBDNJ ne kampin e tyre. Kete realitet nuk e dikton PD dhe PS, e diktojne votat e atyre shqiptareve qe votojne per PBDNJ.

Dhe se dyti, PBDNJ eshte nje ndjermjetesues midis qeverise shqiptare dhe asaj greke. Prandaj Berisha, qe ka treguar nje pjekuri te madhe politike ne 4 vitet e fundit, e ka te qarte qe jo vetem qe nuk eshte e drejte politikisht te izolosh forcen e trete politike ne vend, por nuk eshte e drejte as ne kontekstin e gjere te sigurise kombetare. Jo vetem ne Shqiperi, por ne cdo vend te botes ku gjen minoritete, siguria e atij vendi nuk rritet duke i mbajtur minoritetet nen nje rregjim policor apo duke i deklasuar e mohuar ekzistencen, por rritet vetem atehere kur keto minoritete integrohen plotesisht ne jeten e vendit. Ky integrim e ruan sigurine kombetare te Shqiperise pasi sa me shume rritet besimi i minoriteteve ne autoritetin e ligjit dhe institucioneve te atij vendi, aq me pak jane ato te prirura per te destabilizuar vendin.

Do te te jap edhe ca shembuj te historise se koheve te fundit?

Sllobodan Milloshevic mendonte se mund te mbante Jugosllavine ne kembe me lufte, duke iu imponuar ish-republikave qe kerkonin pavaresine me forcen e armeve. Te njejten gje kerkoi te bente edhe me Kosoven, duke mohuar ekzistencen e 2+ milion shqiptareve atje? Cili ishte rezultati? Jo vetem qe Jugosllavia u shperbe, jo vetem qe Sllobodani i ngrysi ditet e fundit ne burgjet e Hages, por vete populli serb po paguan dhe do te vazhdoje te paguaje pasojat e nje politike te tille.

Minoritetet nuk tregohen me gisht, integrohen ne jeten e vendit pasi kane nje rol te madh dhe te pazevendesueshem per te luajtur si ne zhvillimin e vendit, por edhe ne krijimin e raporteve te duhuara me fqinjet.

Eshte per te ardhur keq, qe nje emigrant shqiptar si ty qe jeton prej vitesh ne nje shoqeri diverse ne Perendim, mendon njesoj me ate shqiptarin qe jeton ne Shqiperi e nuk ka pare bote me sy.

Albo

[shigjeta]

Harroje Himaren dhe historine e Himares. Harroje Shqiperine dhe Greqine dhe historine e tyre. Dhe beji ate pyetjen tjeter vetes, ate pyetjen e thjeshte qe ju e anashkaloni pasi mundoheni te shihni "shqiptarizem" aty ku nuk ka shqiptarizem.

Kush jane ata femije qe shkojne ne ate shkolle?
Kush jane ato familje qe i dergojne femijet e tyre ne ate shkolle?
Kush jane keta banore te Himares qe votojne dhe kerkojne me insistim hapjen e shkolles greke atje?

Ata jane femije shqiptar qe vine nga familje shqiptare dhe fakti qe mund te shkojne ne nje shkolle greke, nuk i ben minoritar. Ashtu si qindra shqiptar te tjere qe shkojne ne kolegjin turk, amerikan, francez...etj, nuk quhen as turq, as amerikan, francez etj.

Absurditeti eshte qe nje fshat i humbur i Shqiperise qe numeron 100 plaka e pleq pa dhembe ne goje, te kthehet ne nje subjekt diskutimi nga njerez qe as nuk e dine ku bie Himara dhe jo me te njohin historine e saj

Absurditeti qendron ne faktin qe per 100 plaka e pleq ngrihen vete zyrtare grek per te inaguruar nje shkolle (!!) dhe Greqia si shtet i EU, anashkalon hapjen e shkollave shqipe per shqiptaret atje per kaq vite me rradhe.

Te gjithe ata njerez qe banojne e jetojne ne Republiken e Shqiperise jane shtetas shqiptare, por kjo nuk do te thote se te gjithe shtetasit shqiptare kane kombesi shqiptare. Dhe nuk ka mentalitet me te peshtire se sa mentaliteti qe ndajne disa qe perpiqen ti bejne te gjithe shtetasit shqiptare shqiptare me zorr.

Sigurisht qe ne Shqiperi ka minoritete, por Himara nuk eshte minoritet grek.

Me duket se jo vetem nuk njeh asgje per Himaren, por pergjithesisht per historine. Nga postimi yt me nje fjale edhe llogjika edhe historia pesuan nje disfate te madhe. Une nuk thash asgje per kryengritje kunder Turqise, per me teper qe une shenova dhe nje date; 1914. Ku i gjete turqit? Ajo kryengritje, e 1914 u be nga minoriteti grek i Shqiperise (pra qe u perfshi brenda shtetit te ri shqiptar) dhe kerkonin bashkim me Greqine ose autonomi. Dhe udheheqesit e kesaj kryengritjeje perkrah J. Zografos ishin himarjotet, te cilet luftuan me egersi kunder shqiptareve.

Himaren dhe historine e Shqiperise nuk i njeh ti me sa duket, se pervec perallave greke, nuk po thua gje tjeter. Se mund te kete patur ndonje te blere nga greku per te bere krijuar trazira edhe ne 1914, perseri nuk eshte dicka qe e klasifikon Himaren minoritet grek. Kete po e shohim me te gjitha menyrat tani ne 2006 kur shtetet jane te konsoliduara dhe ka plot konventa kombetare.
Nuk e di cfare ka kaq te veshtire per te kuptuar, te kesh njohur per nje gjuhe te huaj, nuk te klasifikon si minoritet

[Forumisti]

Ka dhe himarriote qe nuk e ndjejne veten grek
lexojeni me poshte se eshte shume interesante


"Avokat për të dërguar në Strasburg dhunën greke ndaj emigrantëve"


Adrian Thano

Ndërkohë që retorika e Tiranës zyrtare për marrëdhënie “shumë të mira” me Greqinë, po kalon nga bezdisja në komicitet, ajo që vihet re pa mundim në terren është një fushatë e re e egër racizmi antishqiptar në Greqi. Kemi akte të përsëritura të dhunës fizike dhe verbale ndaj sportistëve dhe nxënësve tanë që jetojnë në atë vend, ndërkohë që dhuna nuk i përket më ndonjë “segmenti” siç na janë mësuar veshët të dëgjojmë rëndom këto vitet e fundit. Ajo mund të klasifikohet si zyrtare, duke patur parasysh që ishte policia greke që përdhunoi gëzimin e tifozëve shqiptarë pas ndeshjes së futbollit në shtator, dhe ishte as më pak e as më shumë, zoti president i Greqisë që foli për Vorio Epir në Gjirokastër. Çfarë, sipas jush, i ka sjellë punët në këtë pikë?

Qysh në fillim dua të theksoj se shtypi që unë botoj është mjaft i përhapur edhe mes emigrantëve shqiptarë në Greqi dhe pikpamjet e mia që do të paraqes më poshtë janë gjerësisht të ndikuara nga komunikimet e mia me qindra e mijëra shqiptarë që punojnë e jetojnë në Greqi. Jam për marrëdhënie të miqësisë së vërtetë e të ndershme me fqinjët tanë në përgjithësi dhe me grekët në veçanti, por asnjëherë nuk e kam kuptuar dot se si politikanët tanë guxojnë të thonë se partneri ynë i huaj strategjik është Greqia!! Rezervoj ndjenjat më të mira të miqësisë për fqinjët tanë të jugut. Kam shumë miq e ortakë të cilët janë grekë ose minoritarë. Kam vlerësim e nderim të vecantë për Karavias-in e Tirana Bank-ës. E kam ortak dhe mik të respektuar kolegun tim e biznesmenin e shquar, qytetarin shqiptar me kombësi greke Vasil Naci. Kam miqësi të ngushtë edhe me aktivistë të shquar të minoritetit grek në shqipëri si Anastas Murati etj. Por Greqia nuk mund të jetë aleati ynë strategjik për shumë arsye, lehtësisht të kuptueshme. Grekët kanë interesa të kundërta me interesat tona, ashtu siç kanë edhe shumë interesa të përbashkëta me ne. Si thoni ju a nuk është një interes i kundërt me tonin vjedhja me leje qeverie e rërës së plazheve shqiptare për të rregulluar plazhet e Korfuzit? Qeveritë shqiptare kanë injoruar reciprocitetin dhe interesat tona të dallueshme, duke e vënë popullin tonë dhe Shqipërinë në një pozitë inferiore, në një situatë poshtëruese, fyese dhe shumë të dëmshme. Qindra mijë shqiptarë, emigrantë në Greqi, kanë vuajtur në këto 10 -15 vite një racizëm të pamerituar. Shumica e tyre kanë punuar e jetuar të diskriminuar, të detyruar të fshehin ose tjetërsojnë identitetin e tyre; emrat dhe besimet, origjinën dhe dëshirat për më shumë liri e të drejta. Gjithë pasardhësit e emigrantëve tanë në Greqi, janë me mijëra e mijëra, nuk mësojnë dhe nuk dinë më gjuhën shqipe, nuk janë të lirë, diferencohen e diskriminohen, siç tregojnë këto rastet e viteve të fundit me ceremonitë e flamujve nëpër shkollat përkatëse. Qeveria greke rregullisht ka ndikuar strategjitë europiane të zhvillimit të rajonit në dëm të Shqipërisë. Qeveritë tona kanë lejuar monopolin e Greqisë në disa fusha e tregje jetikë të ekonomisë shqiptare, ato rregullisht kanë toleruar në dëm të interesave tona aq sa është bërë shumë qytetare ideja se shqiptarët duhet të pranojnë si normale një pozitë inferiore e të pabarabartë. Edhe pozitat e kishës autoqefale shqiptare të fituara me shumë sakrifica qysh në kohën e Nolit i shkatërruan qeveritë e politikanët tanë nën presionin e drejtpërdrejtë të interesave e zyrtarëve të Athinës. Lëshimet e vazhdueshme në dëm të interesave tona, paaftësia, korrupsioni, paburrëria dhe tradhëtia e interesave shqiptare kanë krijuar këtë shtrat të mjerë marrëdhëniesh ku vetë presidenti i shtetit grek në një vizitë zyrtare në Shqipëri, e braktisi plotësisht etikën politike të marëdhënieve mes dy vendeve dhe kostumin e një burri shteti dhe u soll publikisht si një militant i OMONIA-s. Ja pra, kjo politikë i ka sjellë gjërat në këtë pikë.
Stefanopullo bën mirë që interesohet për të drejtat e minoritetit grek në Shqipëri të cilat asnjëherë në këto 50 vjetët e fundit nuk kanë qenë më të vogëla se të drejtat e shqiptarëve, por ai duhet të kuptojë se shkelja dhe injorimi i intereseve dhe të drejtave të shqiptarëve nga Greqia nuk ka për ti zgjeruar më tej interesat greke në shqipëri apo në viset shqiptare në ballkan. Interesat greke në Shqipëri e tek shqiptarët janë shumë më të mëdha se interesat tona në Greqi e tek grekët. Asnjë lloj presioni për të bërë lëshime të mëtejshme nuk duhet konsideruar.

Ju kemi parë shpesh në pozicione të ashpra kritike ndaj politikave të qeverisë. Duke patur parasysh përplasjet e mëparshme, por veçanërisht ato të kohëve të fundit me kryeministrin Nano dhe të tjerë në qeveri, kuptohet lehtë që këta nuk arrijnë të ndajnë tek Kokëdhima, botuesin nga biznesmeni. Ju a mund të bëni një dallim në motivimet e veprimeve të tyre? Po shpjegohem… Nano është kryeministri më i akuzuar për flirte me Athinën, për të mos shtuar këtu që ky vend qenka me sa duket edhe në top-listën e vendeve ku kryeministrit tonë i pëlqen të dëfrehet. Ju, si mendoni, pse Nano dhe në përgjithësi institucionet shqiptare janë kaq të flashkët në raportet me fqinjin jugor? Lidhet kjo me Nanon apo qeverinë si Kryeministër dhe Qeveri edhe i atyre qindramijë emigrantëve tanë që jetojnë në Greqi, të cilët “mund ta pësojnë nga acarimet”, siç na thotë thatë Tirana zyrtare, apo lidhet thjesht me Nanon dhe të tjerët, si individë me lidhje të forta interesash personale, korruptive, të cilat nuk i lënë të hapin gojën?

Kam kuptuar për fat të keq, se në qëndrimet dhe vendimet e qeveritarëve tanë nuk mbahen parasysh as interesat e atyre shqiptarëve që jetojnë në Shqipëri dhe as interesat e atyre emigrantëve shqiptarë që punojnë e jetojnë në Greqi apo në vende të tjera.
Shqiptarët janë një popull jetim, në sensin që theksova më lart. Nano i shërben politikës së krijimit të një oligarkie të korruptuar politike e financiare në vend, të kontrolluar e udhëhequr prej tij, me anën e së cilës ai synon jo vetëm ruajtjen e zhvillimin e interesave monopoliste të kësaj oligarkie por edhe kontrollin e përjetësimin e pushtetit në duart e tij. Për këto interesa dhe qëllime Nano është i gatshëm të bashkëpunojë edhe me djallin e të lëshojë cdo interes të vendit. Grekët për arsye fare të kuptueshme janë më aktivë se të gjithë të tjerët për zhvillimin dhe mbrojtjen e interesave të tyre në Shqipëri, shpeshherë në dëm të hapur të interesave të shqiptarëve. Jam krejtësisht i bindur se me Greqinë duhet të zhvillojmë marrëdhënie të interesit, respektit e vlerësimit të ndërsjelltë. Por nëse grekët do të vazhdojnë të shfrytëzojnë faktin që politika zyrtare e Tiranës mund të vazhdojë të jetë e gatëshme të braktisë interesat e shqiptarëve, ata duhet të pregatiten se në vend të marrëdhënieve të mira, kjo do të prodhojë ngarkesa e konflikte nacionaliste, të cilat mund të krijojnë probleme të rënda mes dy vendeve në të ardhmen e afërt dhe të mesme. Në se ata mendojnë se për të nënshtruar shqiptarët, mund të pengojnë integrimin e shqipërisë në BE, ne jo vetëm që duhet tu kujtojmë atyre se ekzistojnë shumë modele zhvillimi të ndryshme nga modeli grek (Zvicra e Norvegjia p.sh.) por duhet tu bëjmë me dije se shqiptarët nuk do ta donin kurrë integrimin në Europë si kompensim për lëshimet që do tu duhej ti bënin interesave greke në dëm të interesave dhe nderit të tyre!
Ne nuk jemi antarë në BE por ne jemi antarë në KE dhe në gjykatën e të drejtave të njeriut në Strasburg. Këtu ne duhet të ngremë zërin e fortë të protestës për emigrantët që e pësojnë sic thoni ju nga “acarimet e marrëdhënieve”. “Shekulli” do të paguajë një avokat për të mbledhur prova të shkeljes së të drejtave të shqiptarëve në Greqi të cilat do t’ja paraqesim Gjykatës së Strasburgut ku ne kemi edhe një anëtar nga Shqipëria. Ne kemi hapur tanimë një dosje pranë redaksisë tonë dhe do të mirëpresim çdo informacion që do të na vijë për të evidentuar racizmin dhe shkeljet e rënda të të drejtave të shqiptarëve në Greqi. Ne do të pasqyrojmë këtu edhe të gjitha provat e atij presioni që i ka detyruar mijëra shqiptarë në Greqi të ndryshojnë emrat, besimet, kombësinë etj.


Ju njohin si botues dhe biznesmen, por ndoshta pak njerëz e dinë se ju jeni himariot. Himara e vogël është zgjedhur me sa duket si skena e urrejtjes së madhe antishqiptare, e ata që kujdesen që ta mbartin aty prej Athinës na thonë se Himara është greke, se himariotët janë grekë e si të tillë bashkë me të tjerët e kësaj kombësie që jetojnë në Shqipëri nuk gëzojnë të drejta. Këto janë broçkulla apo ju si një nga njerëzit më të suksesshëm të këtij vendi, jeni një përjashtim?

U habita e u ndjeva shumë i provokuar kur dëgjova deklaratën e Stefanopullos, për Himarën dhe himariotët. Unë nuk dua të them se sa krenar ndihem për origjinën dhe kombësinë time. Jam nga Qeparoi i Himarës. Atje kanë varret babai, gjyshërit dhe stërgjyshët e mi. I përkas mëhallës së Bragjinasve. E trashëgojmë brez paz brezi, pemën gjenealogjike, qysh prej 4 shekujsh. I pari i mëhallës sime para 4 shekujsh thirej Papa Nika. Qe prift, ortodoks që i zhvillonte ritet fetare në gjuhën greke, por ishte shqiptar denbabaden. Asnjë bashkëfshatar imi, nuk më ka folur ndonjëherë që ne të kemi ndonjë prejardhje tjetër. Të gjithë e kanë njohur veten për shqiptarë. Gjyshja ime kish bërë 4 klasë shkollë greke në fillim të shekullit të kaluar por fëmijët e saj, babai dhe xhaxhallarët e mi nuk dinin asnjë fjalë greqisht. Edhe në fshatin e mëmës time, Kudhës, të gjithë më kanë pohuar se janë shqiptarë. Megjithatë tërë pleqtë e fshatit tim dhe të Kudhësit kanë nënshkruar kartërat greke për të marrë 200 euro pension në muaj. Në këto kartëra ata kanë shënuar se kanë kombësi greke. Kjo padyshim që është një gjë shumë e ulët që bëjnë grekët dhe ende nuk kam dëgjuar të jetë bërë ndonjë notë a reagim nga qeveria shqiptare. Ata përdorin dëshpërimin dhe varfërinë e pensionistëve të bregdetit për të krijuar një hartë të re të minoritetit grek në Shqipëri ku kanë planifikuar të përfshijnë edhe fshatrat e bregut dhe ndofta të gjitha vendbanimet e “epirit të veriut”! Por e vërteta është ajo që thashë më lart. Unë jam dhe do të vdes shqiptar.
Në fshatin e Himarës kam miq, krushq, nipër e mbesa dhe shumë të njohur e dashamirës. Ne nuk kemi patur kurrë konflikte me askënd, as me ata që kanë dashur ose zgjedhur ta quajnë veten grekë, as me ata që janë ndier si të tillë. Në të shkuarën, askush prej tyre nuk ka tentuar të na bezdisë. Ne kemi jetuar në paqe brenda asaj varfërie e lirie të ngushtë që na ka ofruar historia. Vetëm këto kohët e fundit, shqiptarët kanë filluar të ndjehen të provokuar e të cënuar edhe në tokën e tyre. Me ardhjen në pushtet të Bollanos në Himarë shqiptarët po përjetojnë diskriminim edhe në tokën e tyre, përçarjet që vinë nga urrejtjet nacional-shoviniste të OMONIA-s dhe të segmenteve të caktuara të politikës zyrtare greke, të cilat përcillen me mbështetje ose me indiferentizëm të patolerueshëm nga qeveria e Tiranës. Shqiptarët janë tolerantë e të prirur të shohin miqësi edhe atje ku ajo nuk ekziston ose nuk është e pastër. Jam i sigurtë se po të investojmë gjithçka për të mbrojtur interesat e njerëzve dhe vendit tonë do të japim një kontribut të çmuar edhe në zhvillimin e marrëdhënieve të miqësisë së sinqertë mes nesh e popullit grek. Ne si fqinjë ndajmë fate të njëjta shumë herë në histori, kemi nevojë për njëri -tjetrin dhe për të vërtetën e marrëdhënieve tona.



26/10/2004

[Tannhauser]

Te thuash se ne vitin 1914 himariotet "luftuan me egersi kunder shqiptareve" me duket egzagjerim. Eshte e vertete se ne Himaren-fshat (jo gjithe krahinen) ekzistonte (dhe ekziston) nje berthame filogreke (ne ate kohe e perfaqesuar nga Spiromilajt dhe disa fise te tjera), por "mobilizimi" filloi kur ne Himare zbarkoi nje njesi elite e ushtrise greke prej 300 kretasish (te njohur ngase mbanin thika te gjata brenda cizmeve). Ne ate periudhe nje pjese e fshatareve, disa ndoshta me hir e disa ndoshta me pahir, moren pjese ne disa perplasje te vogla te armatosura! Keto perplasje nuk ishin me ushtrine e Shtetit Shqiptar por me grupe te parregullta nga hinterlandi, te cilet ishin ish-nizame turq, bazhibozuke bejleresh ose thjesht bandite qe shpesh vinin per te plackitur. Ishte nje periudhe anarkie ku nuk merrej vesh dhe aq se kush perfaqesonte cfare, kush luftonte ke, dhe me e rendesishmja, nese do te kishte ndonje shtet te ardhshem shqiptar dhe cfare forme do te kishte ai. Per nje pjese te madhe te himarioteve ne ate kohe, dyshimi se mund te ngeleshin pjese e Perandorise Otomane ose e nje mini-Turqie ballkanike (opsion real ne ate kohe, p.sh. Esat Toptani e deshironte Shqiperine nje principate myslimane, shumica nga krijuesit e shtetit shqiptar ishin ish-funksionare te Portes se Larte) ishte i papranueshem.

E di shume mire qe nuk eshte keshtu. Himarjotet kur mesuan se do perfshihen ne shtetin e ardhshem shqiptar derguan nje leter Fuqive te Medha (25/11/1913) ku midis te tjerash thuhej: θα φονευθώμεν πάντες, αλλ' η Χειμάρρα ενωθείσα μετά της Ελλάδος δεν θα λεχθή ότι υπεδουλώθη εις Αλβανούς. E kupton shume mire c'do te thote kjo. Kurse Himarjotet ishin nga te paret qe dolen ne protestat kur mesuan se do perfshihen ne shtetin e ri shqiptar (protestat e medha ne 17 Qershor te 1913). Ti them te gjitha keto, qe te shikosh se klima per bashkim me greqine kishte filluar para se te filloje levizja e armatosur, pra pa patur ndihme nga Greqia, dhe nuk kishte te bente me turqit. Edhe te mos harrohet se Himara ishte e para qe shpalli autonomine, duke krijuar perkohesisht krahinen autonome te Himares.

Eshte e vertete qe ne Himare zbarkoi nje force vullnetare greke por ajo u prit si clirimtare nga Himarjotet. Edhe nuk eshte e rastit qe komandanti i autonomisteve, Spiromilua, ishte nga Himara. E konsideronte veten shqiptar qe luftonte kunder turqve?

Dhe Himarjotet ishin ata qe luftuan edhe shqiptaret e cregullt edhe ata te rregullt te ushtrise shqiptare te Vidit (te organizuara nga oficere hollandeze).

Keto i pranojne edhe historjanet shqiptare (mund te lexosh Historine e Shqiperise, v. III) por i karakterizojne si grekomane, apo grekomedhenje, apo filogreke. Si mund ti karakterizosh te tille kur ata luftojne duke thene se jane greke?

Ky pergjithesim eshte i gabuar. Fshatrat e lartpermendura, ashtu sikurse gjithe Himara jane thellesisht te ndikuar nga kultura bizantine, mund te ushqejne ndjenja simpatie per vendin qe quhet Greqi, por te thuash se ne teresi kane ndjenje kombetare greke nuk eshte e sakte! Qe te jem plotesisht i sinqerte, personalisht besoj se po te mos ekzistonte fakti i emigracionit masiv ne greqi keto 16 vitet e fundit, kjo ceshtje nuk do diskutohej fare.

Po thellesisht i ndikuar nga kultura bizantine ka qene gjithe Jugu i Shqiperise, si psh krahina e Lunxherise, e Zagorise, te Permetit etj por keto krahina nuk flasin greqisht, as kerkuan ndonjehere autonomi as pretendojne sikur kane minoritet. Dhe te vertetoj se kane ndjenja te thella shqiptarizmi. Une permenda vetem tre fshatra qe nga eksperienca ime (duke i vizituar, duke folur me njerez), edhe duke lexuar kronika te vjetra udhetaresh rezultojne fshatra me minoritet grek. Une nuk them qe nuk ka familje qe flasin shqip apo jane shqiptare, une them qe shumica dermuese, si para rregjimit komunist, si dhe tani jane pjese e minoritetit grek.

[Brari]

Tannhauser..

po ne Greqi a pritet qe ne ndonje shkolle te kendohet dhe hymni shqiptar..

ti e di mire se ne disa qytete te shqiperise ka lagje qe populli i thote.. lagja çamerve..
vlora ka te tilla ..durresi fieri lushnja elbasani etjetj..
Keta çamer jan te ardhur nga ato troje ku sot konsiderohet Greqi..

Ata jan perzen me dhune..shtazarake.. te ngjashme me dhunen serbe ne Kosove..

Keta njerez kan te drejte te kthehen ne vendin e tyre sepse ne shqiperi jan refugjate pamvaresisht se jan qytetar te stabilizuar ne kto 50 vite.. a me shume..

dhe kur te kthehen natyrisht do duhet te kene dhe shkollat e tyre ne gjuhen..apo gluhen e tyre ..pra ne shqip..
Si mendon ti per kte problem?
cfar mendojne intelektualet greke ne Greqi per kte ceshtje?
cfar mendojne greket ne shqiperi per kete ceshtje?

pres pergjigje..

[Tannhauser]

Si mendon ti per kte problem?

Une e kam thene edhe here tjeter. camet nuk duhet as te bejne organizata qe nuk kane qellim as te ankohen ne c'do qeveri greke apo shqiptare.

Camet duhet te drejtohen (si individuale ose si grup) gjykates se larte greke 'Areios Pagos', e cila eshte gjukate e pavarur nga shteti dhe eshte e vetmia bashke me nje gjykate tjeter e cila mund te nxjerri si kundra-kushtetutes lifjet qe u heqin te drejtat cameve. Si hap te dyte eshte te drejtohen tek gjykata evropiane (e evropes se bashkuar) ku mund te denoncojne Greqine. Une gjithe kete kohe nuk kam pare camet te bejne hape te tilla, vetem te ankohen ne c'do qeveri shqiptare per tu bere presjon grekeve.

cfar mendojne intelektualet greke ne Greqi per kte ceshtje?

Historiografia greke ka bere qe nga vitet e fundit te '70 deri me sot nje kthese te madhe ne ceshtjen e cameve duke e konsideruar te padrejte trajtimin e cameve si para luftes edhe pas saj. Kete e tregojne nje numer i madh botimesh per ceshtjen came ku e konsiderojne deri ne gjenocid. Por kjo ceshtje ska per tu zgjidhur ne qofte se vete camet nuk bejne asgje.

[Hyllien]

Tannhauser, eshte e kote te bisedosh me ty. Vasil Bollano eshte vendosur atje dhe nuk e ka zgjedhur njeri. Ato letra pacavure qe ti na tregon jane rrena greke, dokumenta fallco. Cdokush mund te mblidhet dhe te bej gjera te tilla, aq me teper kur Greqia atehere ishte shtet, dhe kishte kohe qe kishte filluar sistematikisht zhdukjen e shqiptareve.

Un desha te sjelle nje shkrim nga tema e forumit Orthodoks i Kristo Frasherit per Shen Kozma Etolianin i ripagezuar nga Albo dhe hordhia e felliqur filo-greke e forumit si "Shen Kozmai i Beratit" !!!! qe kurrkund nuk njihet ashtu. Megjithate shkrimin e kam diku se e dija qe do hiqeshe sic behet rendom. E keni zakon ju Greket te beni filma te tilla dhe te sajoni barcalaleta.

Me pak fjale, Kristo Frasheri atje i cili PERDOR VETEM BURIME GREKE nxjerr qe Shkolla e pare Greke qe nuk u frekuentua kurre u hap per Shen Kozmain i cili, si nje filohellene e felliqur qe ishte, vjen dhe hypen tek catite e kishave Himarjote duke i prishur vete me kazem, pasi Himarjotet, si pagane qe ishin(shif botimin e Akademise se Shkencave qe doli ne 2001 - botim qe priteshe prej 40 viteve por qe Hoxha qellimisht nuk e nxorri) kishin ritualet e tyre dhe formen e tyre te besimit ne Krisht. Pervec prishjes se patrimonit kulturor i lene nga eterit tane(qe nuk eshte gje e re per greket - kur erdhen ne Berat ne luftrat boterore dogjen cdo gje qe kishin para) Shen Kozmai hapi dhe shkolle greke e cila u mbyll normalisht. Nderkohe sipas dokumentave te Vatikanit Himara ka qene vendi i PARE NE SHQIPERI qe kishte shkolle shqipe qysh para 150 vitesh se te shkelte kemba e shenjtorit qe njihet vetem nga kisha greke dhe nga disa trushpelare ne shqiperi.

Prandaj leri keto konferenca, po te ishte ashtu sic thua ti, nuk do nguronin mbreterite e botes qe ti jepnin Himaren Greqise... sic ja dhane me dhune pjesen tjeter. E dine te gjithe se si i ka marre Greqia tokat, kete ma kane thene dhe ish-funksionare dhe punonjes te Parlamentit Europian disa kohe me pare. Kohet kane ndryshuar tashme. Himarjotet jane po aq greke sac eshte nje emigrant shqiptar Amerikan ne Amerike... e ky eshte problem qe ndodh pasi berthama, shteti nuk ekziston ne shqiperi por ne buzuqet e Athines ose ne silloget e Beogradid.

[Lunesta]

Ata gjithe jeten greqisht kane fol, ca rendesie ka se jane apo nuk jane minoritet grek kur ai ta thote shkoqur qe ndihet grek?

Ska ndonje gje se u hap shkalla greke, por do ishte mire sikur te hapnin dhe ca shkolla shqipe ne Greqi.