Pushteti dhe masat ne Shqiperi

[Lioness]

Dy popuj “miq”

(Marre nga Shekulli, Virion Graci)

Sqarojmë paraprakisht se “Dy popuj miq” nuk ka të bëjë me marrëdhëniet shqiptaro-greke, sikurse bën fjalë një libër i shquar me po këtë titull. Objekti është më modest: marrëdhëniet midis pushtetit dhe masës në Shqipëri. Gjithmonë e më shpesh dëgjojmë nga VIP-at tanë zëvendësime të tilla si “ata” ose “shqiptarët” ose “në Shqipëri” në vend që të thonë: “ne”ose, “në vendin tonë”.

Nuk është një zëvendësim formal, sa për të krijuar një distancë objektive me një problem madhor, me një dukuri për të cilën je i shtrënguar të japësh gjykime. Në themel, kjo “ata” e përdorur rregullisht në vend të vetës së parë, numri shumës “ne”, pra, në vend të: “ne shqiptarët”, tregon tëhuajësimin frikësues që një pjesë e privilegjuar e shoqërisë sonë ka prej pjesës tjetër, distancimin arrogant prej shumicës dërrmuese në shpinën e së cilës majmet, lartësohet, lëmohet e stërhollohet në turli snobizmash e bufonadash të shpëlara.

Te ne, si në Londrën e Dikensit, po ravijëzohen dy popuj brenda një populli, dy popuj aspak të prirur e të gatshëm për ta mirëkuptuar sadopak njëri-tjetrin: të pasurit dhe të varfrit. Absolutisht mungon vullneti e dëshira e mirë për ndërveprim, për harmonizim të interesave, energjive, aftësive. Praktikisht mungojnë mekanizmat rregullues e ndërmjetës.
Edhe disa shfaqe arkaike të humanizmit që kishin mbijetuar gjer para do kohësh si “sevapi”, “lëmosha”, “gjynahqarja”, “bukë e kripë e zemër”, po u nënshtrohen pamëshirshëm ligjeve të egërsisë pseudokapitaliste.

Rëndom shikon njerëz me autovetura luksoze, me dyqane e mejhane që marrin ndihma ekonomike për fëmijët e tyre që shkojnë një copë herë në shkollën përballë shtëpisë, po këta njerëz, të mullosur e të rrumbullakosur paq nxitojnë të marrin qyl edhe mishin a hashuren e sevapit që shpërndan teqeja për të varfrit për nevruz a kurban bajram; po këta njerëz të kollarisur e të kapardisur shik përfitojnë shërbime falas në farmaci, në urbanët e bashkive, në shtëpitë shtetërore të pushimit; po këta njerëz rrumbullakë, që kanë njohur vetëm komandën e kamxhikun dhe jo punën e mirëfilltë mbijnë si nga dheu, kudo ku mund të nxirret dhjamë nga balena e nga pleshti, cilido qoftë, mjafton të zhvatësh, byrazer, mjafton që të zhysësh të tjerët edhe më poshtë në batakun e skamjes.

Në të njëjtën kornizë për tablo natyraliste-një skëterrë e shpallur sociale, uri, mjerim, depresion, humbëtirë, kthim në stadin natyror të jetesës. Hemorragjia po e plak, po e rrënon këtë vend. Mijëra të rinj e të reja, gati gjysma e popullsisë aktive e aftë për punë jeton, rraskapitet, tjetërsohet kulturalisht e shpirtërisht, gjymtohet e vyshket para kohe larg prej këtu, matanë kufijve.

Për rrjedhojë: krime, trafiqe, shit-blerje fëmijësh e vajzash të vogla, vrasje nga xhelozia, nga dëshpërimi, nga zhgënjimet a keqkuptimet që krijon jetesa në dy botë të ndryshme, larg njëra- tjetrës, pa komunikim. Dhe ne, “të ngelurit këtu”, japim mendime e opinione cinike për “shqiptarët”, -kur kemi siguruar për vete ndonjë vrimë miu plot bereqet, ose bëjmë hesap “të jesh a të mos jesh”, kur kemi mbetur “popull”, larg të mirave materiale, pa mundësi për të bërë pazar e prokopi me fatet e të tjerëve.

Vijon ...

[Lioness]

Megjithatë toka rrotullohet, jeta vazhdon, VIP-at tanë shpalosin brengat e tyre për “lukun”, për “menytë”, për “enigmat astronomike”, kurse “ata”, “shqiptarët” hedhin kartat e fallit: emigracion klandestin, keqbërës rruge, vetëvrasës a çfarë mund të bëhem, kujt mund ti duhem, kush mund të më shfrytëzojë më mirë dhe si?! As dreqi vetë se di. Me mijëra të porsadiplomuar s’kanë as mundësi teorike punësimi, me dhjetëra të tjerë, për shkaqe objektive po humbasin vendet e punës në sektorin shtetëror: ushtri, shëndetësi, arsim. Pas dyzet vitesh karrierë, me një sirtar plot me dekorata e fletë-nderi vjen edhe urdhri i largimit të parakohshëm nga puna. “Reformë”, “shkurtohet vendi i punës”, “ristrukturim”, “modernizim” si dhe motivacione më të individualizuar artistikisht për secilën viktimë sipas rastit.

Në korridoret e një drejtorie rajonale arsimore ku jam gjendur jorastësisht këto ditë, vërehej lehtë një stinë mortore, disa dhjetëra mësues të pushuar sepse nuk plotësojnë normën e re, sepse u mbyllen shkollat, sepse shkrihen klasat, sepse ishin punësuar përkohësisht në prag fushatash zgjedhore nga titullarët e mëparshëm etj., etj. Edhe më i madh është numri i atyre që s’kanë arritur të punojnë asnjë ditë në arsim, megjithëse prej vitesh kanë shkruar emrat me germa kapitale në listat e pritjes.

Natyrisht, drejtoritë arsimore kanë udhëzimet e duhura, natyrisht udhëzimet kanë dalë në bazë të studimeve e vëzhgimeve përkatëse, natyrisht edhe ai që detyrohet të pushojë dikë nga puna e bën këtë në rrethana shtrënguese, pa asnjë grimcë kënaqësie. E megjithatë, a nuk duhet që dikush të mendojë për këta të pafajshëm të viktimizuar, të dëshpëruar; a nuk duhet të mendojë dikush për këta të pushuar nga puna në prag të vitit të ri shkollor, për këta mësues të vuajtur, heronj të panjohur që për tre-katër dhjetëvjeçarë e kanë lidhur jetën dhe personalitetin e tyre me nxënësit dhe vetëm me nxënësit?!

Pse nuk është menduar paraprakisht për forma të tjera punësimi, për shërbime që ata mund të bëjnë në të mirë shoqërisë brenda profilit të tyre profesional; pse nuk ka rrugëzgjidhje alternative për mbijetesën e tyre ekonomike, pse nuk ka programe ripërfshirëse, pse nuk shqetëson askënd padrejtësia që bie fatalisht mbi ta?!

“Nuk gjej dot punë as krahu” ,më tha një ish oficer-major, pak i vjetër për të mësuar një zanat të ri, tepër i ri për të dalë në pension. “Nuk di ku të vete tani”, më tha ish- mësuesja ime e porsapushuar nga puna; “s’kam asnjë mjet jetese, as prona, as tokë, as shtëpi timen, as shëndet normal”, - më tha ajo, duke fshehur lotët. Natyrisht, si çdo i vetëkënaqur nga luga e vogël që ka ngjeshur në brez, edhe unë diçka i këshillova ish- mësueses sime, kuptohet, diçka të palogjikshme, diçka hipokrite, diçka irrituese. E kështu loja me nervat e atyre që rrokullisen në të tatëpjtën e fatit merr përmasa katastrofike, tallja me më të “vegjlit”, engledisja me ata që s’kanë asgjë në dorë bëhet normë shoqërore, institucionalizohet e ngrihet në sistem “vlerash”, “hierarkish”.

Ata, “shqiptarët”, populli tjetër midis nesh, gjatë ditës shesin gjak për të blerë bukën e fëmijëve, kurse në mbrëmje ulen në divanë për të parë në emisionet live se si gatuajnë VIP-at tanë në një restorant buzë detit, se si përtypen e mbllaçiten VIP-at e panginjur në një tavolinë veresie, se sa mallëngjyeshëm i tjerrin lëtyrat e kujtesës së tyre ata para VIP-it picirruk që ka ideuar emisionin nën mbështetjen mjaft bujare të sposorëve të përhershëm. Kështu, askush nuk krenohet më punën që bën, sepse në fakt puna s’është më nder e lavdi, por me paret e zhvatura nëpërmjet punësimit në zyrat e shtetit, me miliardat e rrëmbyera nga hisja e “shqiptarëve”.

Mandej, në intervalin midis lënies së karriges qeverisëse dhe rifitimit të saj në ndeshjen e ardhshme, shesin me lekë në dorë leksione morali, intervista të ilustruara me foto në disa numra gazete, biseda gromësitëse në studio televizionesh me tematika: “si mund të bëhet ky vend”; “si e do ky popull”; “si mund të luftohet korrupsioni, keqqeverisja, keqadministrimi i pasurive të përbashkëta” etj., etj. Në të njëjtën akuarium suksesi notojnë edhe sivëllezërit e tyre në pushtet….

Ndarja midis nesh bëhet ç’do ditë e më e pashpirt. Jo pabarazia në pasuri, sikurse është quajtur qysh herët kapitalizmi, por pabarazia në ndarjen e asaj që është e përbashkët po vret ç’do shpresë. Të tjerët e kanë bërë zakon të mendojnë se ku mund të çlodhen më mirë pas pune, ne mendojmë se kur e si mund të gjejmë punë, kudo qoftë, me kazmë a lopatë, të jetë si të jetë, sa për të mos vdekur urie. Të tjerët integrohen globalisht, ne thërmohemi dëshpërimisht, të satanizuar edhe prej vetvetes, duke u pjesëtuar në “popuj” më të vegjël, skllevër të skllevërve, të huaj e të përbuzur në shtëpinë tonë.

[Lioness]

Mjerimi asht një njollë e pashlyeme
në ballë të njerzimit që kalon nëpër shekuj.
Dhe kët njollë kurr nuk asht e mundshme
ta shlyejnë paçavrat që zunë myk ndër tempuj.

[TOKE GEGA]

Bollshevizmi Eshte Sistem Shoqeror Qe Pjelle Varfri Shpirtrore E Ekonomike ,imoralitet, Pabarazi Shoqerore Dhe Pashtrim Q'jerzor Per Njeriun, Qofte Ky Edhe Vlonjat.

[Lioness]

Bollshevizmi Eshte Sistem Shoqeror Qe Pjelle Varfri Shpirtrore E Ekonomike ,imoralitet, Pabarazi Shoqerore Dhe Pashtrim Q'jerzor Per Njeriun, Qofte Ky Edhe Vlonjat.

A ne fuqi te katert:

Titullin nuk e kam shkruar une, por eshte ekstrat nga artikulli. Mgjth ai term, ajo marredhenie "pushteti dhe masat" ekziston ne cdo sistem; feudalist, kapitalist, socialist etj, ne nje forme apo ne tjetren. "Elita politike dhe masat", "oligarket dhe populli" apo terma te tjere.

Me duket thjeshtezim dhe naivitet te merresh me terma, kur artikulli flet per shume dukuri, apo per nje realitet te ashper shqiptar. Nuk flitet per ndarje klasore, per mendimin tim ne kuptimin "bolshevik" te fjales. Nqs e more mundimin te lexoje se per cfare behet fjale atehere do komentoje kete realitet, dhe jo titullin.

PS: Nga bindjet politike, personalisht nuk anoj aspak nga e majta, perkundrazi. Por nqs veme lente "politike" per te gjykuar zhvillimet ne Shqiperi, atehere zbehim realitetin dhe largohemi artificialisht prej tij.