Mafia Mediatike Shqiptare

[BenAlbani]

E para, kujdes kur "i bini ne top" kategorive te ndryshme. Une mendoj se eshte shume me korrekte te thuash se ne Shqiperi, NJE PJESE e gazetareve jane profesioniste medioker ( per te gjitha arsyet e permendura ne shkrimet e bashkebiseduesve ) , por kurresesi qe TE GJITHE GAZETARET!!! jane te ketille. Une e njoh mire realitetin e gazetarise ne Shqiperi dhe di t'ju them se mekati me i madh qe i rri mbi koke sektorit si shpate Damokleu nuk eshte as partizanlleku, as mediokriteti apo te tjera si keto, por PASIGURIA dhe pamundesia reale per t'u shprehur lirisht.

A e dini ju sesa fitohet duke punuar si gazetar ne Shqiperi? Shume me pak ndoshta se qoftexhinjte! Athere si mund te presesh qe nje gazetar te merret me gazetari investigative apo me realizime dossier-esh precize qe cenojne ( thuajse perhere ) interesat e njerezve apo lobeve te fuqishme? Une mendoj se keto jane shkrimet qe mungojne, sepse persa i perket politikes, nuk besoj se mund te ankohet kerkush sepse deri me sot eshte thene gjithcka dhe e kunderta e gjithckaje!!!

Kaq per piken e pare. Kalojme tek e dyta. Ceshtja e drejtshkrimit. Robert Shvarci ka shkruajtur nje goxha shkrim para pak kohesh (qe eshte percjelle edhe ketu ne forum me duket) kushtuar pikerisht problemit te drejteshkrimit te sotem. Shkrimi i tij ishte thellesisht profesional, i ndezur i pasur me shembuj dhe i qarte deri ne detaj.

Ama aty nuk me zune syte asnje referim ndaj Enver Hoxhes apo ku di une se kujt qe ne emer te tij paska "dhunuar" drejteshkrimin e gjuhes Shqipe!! Dhe kjo me nje arsye. Sepse perkthyesi yne i madh, i cili per vite e vite ka ditur te shfrytezoje me se miri virtytet e gjuhes se drejteshkruar Shqipe, nuk mund kurresesi te anatemonte instrumentin kryesor te punes se tij madhore.

Sot eshte shume e vertete qe nje klase individesh po e bastardon gjuhen tone te mrekullueshme. Kjo vjen nga injoranca e thelle e tyre e asaj shkence madhore qe eshte Gjuha dhe nga shperfillja e insitucioneve Shqiptare te te gjitha niveleve (Shvarci therret ne loje madje edhe mesuesit e gjuhes ne nivele shkollore !!) qe nuk "rrebelohen" e nuk e kundershtojne kete TURP!

BA

[Agim Doçi]

Më duket një "garë e pashpallur" gjithshka që shkruhet për këtë temë. Ti miku im BenAlbani je tepër i përgatitur dhe kjo më gëzon. Por të lutem mos dil nga tema!
Kjo sepse unë ngre një problem tepër shqetsues. Përse ekziston mafia mediatike në "botën shqyptare"!???. Kjo nëse më kuptoni ngjet jo sepse atje kanë frikë nga Fjala e Lirë, por sepse atje:
1. Fjala e lirë ka pësuar inflacion!
2."gazetarucët" janë PENG i fërkimit midis klaneve!

Mos u futni në regullat e "drejtshkrimit" dhe gjetkë! Gjuha jonë është TREDHUR në Kongresin e Drejtshkrimit që u mbajt në qershor të vitit 1971 dhe vijoi në 1972 - ME PËLQIMIN E TË GJITHË "GJUHËTARËVE" tanë!!!! Po a e kuptoni ¨se çfarë do të thotë t'i heqësh PASKAJOREN (infinitivin) një gjuhe?????. Popuj europianë dhe akademitë respektive të tyre që u ka munguar infinitivi LUFTOJNË t'a fusim, NE E KISHIM DHE E HOQËM!
hajde tani mos luani shkop e cingël!
Miku im më i madh është Robert Schwartz - i lindur buzë Milaçkës një lum i Sarajevës në Bosnje dhe biri i tij Edvin Schwartz ka qenë NDËR TË PARËT STUDENTË TË DHJETORIT 1990 QË U FUTËN NË GREVË URIJE, por kjo nuk do të thotë, që EDVINI mban përgjegjësi për shkërdhato -median shqiptare të Tiranës apo të Prishtinës! Hajde tani futini në temë!!!!
Mos na prrallisni me Enver hoxhëra! Ai ka ngordhur një herë e përgjithmonë, por pikërisht RREGJIMI KRIMINAL DIKTATORIAL që ai instaloi në Shqypni - përveç të tjerave solli edhe këtë gjëmë - Mafian Mediatike!
Pikërisht servilizmi dhe mercenarizmi i implementuar në "njeriun e ri" solli këtë qenef - gazetari, që sundon në Shqypni! Ju duhet të kuptoni që unë e shoh të njetin lajm në 9 variante(!!!!)
Ju lutem lexojeni edhe një herë se çfarë shkruaj në krye të çeljes së kësaj teme! Po pse më emocionon injoranti Ylli Rakipi - një kooperativist i dalluar i Barmashit dhe botues i "Albania-s", që e dredh lajmin dhe prapanicën sipas parimit "nga të fryj era"!? Mos kujtoni se është gazetar Dulejman Karaj apo stafi i Astrit Patozit?? Pa lexoni sa saktë e bukur shkruan Fahri Balliu apo Mustafa Nano - që as nuk i përkasin të njejtës "ideologji"!!!!!
Ju lutem teorira dhe marrje pozash nuk ka përse të bëjë askush!
Në "botën shqiptare" është instaluar gjithkund MAFIA!!! Në shtyp është më e theksuar, sepse ai milet atje po ha buk' të thatë e gazeta të njomura me spermën klanore të cilën lirisht e kanë krijuar e themeluar TOMY and GERRY - pra Nano e Berisha!
Tani na dalin disa "gazetarë" që masturbojnë me çka shkruajnë vetë dhe e përsëris:
Në Shqipëri -apo -H'ALLVANI, gazetarët gjysmën e kohës shkruajnë për GJËRA QË NUK I DIJNË, dhe gjysmën tjetër të kohës NUK SHKRUAJNË për gjëra që i dijnë!
U muarrëm vesht!!? Futuni tani në temë!
aGIMI

[rezi_Mynihut]

Shume emocione ne teme i dashur Agim!

Shum patetik toni juaj. Diku e njoh ket ton, ndoshta nga vegjelia dhe rinia ime ne ate vend.
Eshte nje problem jo vetem i Shqiperise ky.
E drejta e fjales dhe e shtypit eshte vetem nje koncept qe u jepet mesim vetem bebeve te kopshtit, po e hengren dhe ata.
Asnje gazetar nuk mundet te shkruaj mendimin e tij te lire.
Nuk ka shanse ti botohet artikulli ne rast se Redaksise nuk i pelqen ky artikull.
Shefi i gazetes me te drejte thote:"Nuk me intereson mendimi yt i lire, por a ke shkrujt ate cka do me lexu populli?"
Kjo eshte kryesorja, te shitet gazeta dhe jo liria e shtypit te nje gazetari qe ka lexuar diku ne kushtetut te drejten e tij te shtypit.
Ky eshte mendimi im i natyrshem ne nje ekonomi te tregut te lire, sidomos kapitalizmit kanibalesk pa rregulla qe sundon ne Shqiperi.

Rezi

[Berti]

O Rezo.Po me "veprat"e Enverit Kadareja kalonte dite te tera dimri a derbardhe.

Si ta ha mendja ty,nje xhahil si Enveri qe nuk dinte te fliste shqipen do te mund te dinte drejtshkrimin?Enveri qe thoshte"kllasa"pllani"dollarot""kompllot"???

[BenAlbani]

Jashte devijimeve nga tema qendrore jam plotesisht dakord me Agimin. Mediat jane sektor nevralgjik dhe 100% te kontrolluara nga ata qe e "mjelin" Shqiperine. Gazetaret e shitur ama ( Balliu e Coo. psh. ) nuk jane me te keqij se politikanet e shitur, gjykatesit e shitur, policet e shitur etj. etj. Kujt i ka patur b*** pese leke vlere e ka shitur me kohe. Kjo eshte Shqiperia jone e dashur dhe kjo qe po them nuk eshte zbulim, por e vertete qe dihet ( dhe jetohet!! ) prej nesh, prej kohesh. Une per vete, bashke me nja shtate-teteqindmije rob te tjere ( ndoshta, do thoni ju sepse brimen nuk jua vleresoi kush - edhe mundet ) prandaj kemi marre udhet qe hajde gjeje se ku do na cojne!!

Po me llogje nuk zgjidhet gje. Shfryhet mllefi nga pak dhe aq. Por puna do zgjidhje se vallaj bij kurvash nuk jemi po njerez me atdhe! Ne forum ama idete revolucionare nuk jane te shprehshme se dekonspirohen kot.

Po nejse...

BA

[Agim Doçi]

BenAlbani,
Më kënaqe totalisht. Skota e servilave dhe të zellshmëve është banda më e rrezikshme e çdo kombi. Sa dhëmbje ndjej nga mesazhi yt fisnik, veç ti më kupton. Unë për vehte vuaj shumë, shumë, se ti e ke thënë kaq bukur sa t'a kam zili : JEMI NJERËZ ME ATDHE!
Unë të konsideroj një nga miqt e mij më luksozë, edhe nëse "diçka" nuk "funksionon" në mendimet e përbashkëta. Por kjo nuk ka fare rëndësi. Më esenciale është që brenda mesazheve që ti shkruan, midis rreshtave që ti i lëshon krejt sinqerisht ndjej dhëmbje, dhëmbje të pafund! Po pësojmë fatin e atyre "lopëve intelektuale" që i kanë gjinjtë plot me qumësht, gati gati po na plasin sisët dhe "shteti shqiptar" AS NUK KA NDËR MEND të mjelë gjinjtë tanë, por po mjel Shqipërinë pa mëshirë!
BenAlbani!
Besomë se kam shumë, shumë mallë të të kem pranë. Të bisedoj me ty dhe të qaj pikërisht hallet e përbashkëta. Unë të dua fort. Ti bëj ç'të duash me mua!
Me sinqeritet Agim Doçi

[ganoid]

MBAJE VETEN AGIM SBEN KESHTU BURRI!
nejse une per vete jam ne nje mendje me agimin dhe ben albanin per punen e gazetarise.
rezi po ne gjermani si shkruhet? na e meso njecike te lutem! se mbase andej nga gjermania ka me shume liri nje gazetar te shkruaj ca te doje dhe qe kryeredaktori te fusi artikuj qe skane per tu shit?!. He pra rezi dhe berto a keni me thoni qe e kam gabim!

[ganoid]

duhet te dini qe une vete e kritikoj shtypin ne shqiperi dhe per kete kam hap edhe nje teme por jo ama te themi disa gjera qe i ka tere bota pluraliste tja ngjitim vetem shqiperise.

[Agim Doçi]

çest prazy!
A more burrë i fortë? Po ti e din që rakia kur plaket forcohet, ndërsa burri zbutet!....
Po kush të ka thënë që unë jam burrë???..... Burrat vdiqën në Shqipëri me 12 shtator 1998 - kur e vranë Azemin!
Ne jemi meshkuj, bile të "tredhur" nga tifozllëqet politike! Kot! Fare kot! Se në Shqipëri LESH - POLITIKA ekziston!
Na shkruaj pak më gjatë, se më katër rreshtat e tua as nuk u çmalla dhe as u gëzova!
Agim Doçi

[erzeni]

Ne lidhje me temen besoj se ndihmon ky shkrim nga Rd.



Liria e shprehjes, nga vrasjet tek rekrutimi

Mujë Buçpapaj

«Shërbimi Informativ Shtetëror e ka përdorur median për interesa të ngushta dhe jashtë çdo lloj disipline të korrektesës shtetërore, që i takon natyrës së tij inteligjente. Në lidhje me këtë konstatohen elementë të rekrutimit të gazetarëve». Publikimi i këtyre të dhënave nga raporti i Komisionit Hetimor Parlamentar i paraqitur publikisht nga kryetari i këtij komisioni, juristi i njohur Spartak Ngjela, ka prekur rëndë autoritetin e shtypit, si dhe vetë besueshmërinë e tij në rolin e informuesit të pavarur të opinionit, siç thuhet rëndom rreth çështjeve me interes publik.

Debati që ka përfshirë si njerëzit e shtypit, ashtu edhe politikën e Tiranës rreth këtij fenomeni diktatorial të denoncuar ashpër nga zoti Ngjela, do të ishte i padrejtë nëse do të mbetej vetëm në kuadrin e replikave dhe denoncimeve politike, pa i dhënë fenomenit një zgjidhje për të ardhmen.

Unë mendoj, se prej këtij debati dhe investigimi parlamentar duhet të dalë diçka thelbësore, që t’i sigurojë shtypit dhe medias një pavarësi sa më të plotë në të ardhmen, dhe sidomos nga shërbimet sekrete dhe rrethet mafioze kriminale që kontrollojnë një pjesë të mediave në vend.

Propozimi që patën bërë një pjesë e anëtarëve të Komisionit parlamentar Hetimor «që gazetarët, bashkëpunëtorë të SHIK-ut të largohen vullnetarisht nga roli i informuesit publik, pasi kanë shkelur etikën profesionale të informimit të pavarur», pati marrë reagime të ndryshme si dhe shumë debate. Unë, personalisht, si një gazetar që kam provuar edhe plumbat e kallashnikovit për mbrojtjen e fjalës së lirë, e mbështes këtë propozim, në të kundërt duhet të pushojë kjo fushatë denigrimi ndaj gazetarëve.

Duke folur për këtë çështje mjaft delikate, kryetari i PD-së, Sali Berisha, deklaroi në dëshminë e tij dhënë Komisionit parlamentar se këtë dukuri nuk duhet ta ekzagjerojmë, pasi, siç u shpreh ai, «nuk ka Shërbim Informativ në botë që nuk punon me gazetarët dhe gazetarët me shërbimin, duke qenë se të dyja palët janë investigues».

Kryetari i PD-së tha me këtë rast një të vërtetë të njohur, se në shtypin shqiptar «nuk ka gazetar që përcakton politikën botuese» dhe se «janë botuesit dhe kryeredaktorët që e bëjnë një gjë të tillë. Pikërisht për këtë shkak, sipas ish-presidentit Berisha, «katastrofale dhe e dënueshme është përcaktimi i politikave të botimit nga Shërbimi Informativ».

Shqipëria ka një traditë të pakët të institucioneve demokratike dhe kombëtare, pra edhe të institucionit të Shërbimit Sekret, prandaj del e nevojshme që parimisht shtypit dhe medias në tërësi t’i krijojmë një mbrojtje ligjore nga presionet dhe rekrutimi individual apo edhe si media, nga Shërbimi Sekret Shtetëror, nga klanet mafioze apo shërbimet e huaja.

Deklarimi i bërë nga zoti Ngjela se «Komisioni ka mbërritur në konkluzionin se me ligj duhet të ndalohet rekrutimi i gazetarëve nga Shërbimi Informativ, sepse demokracia jonë dhe shtypi i lirë janë në etapën e parë të konsolidimit, kurse Shërbimi Informativ ende nuk dihet se do t’i takojë plotësisht shtetit apo do të vazhdojë të shfrytëzohet prej pushteteve politike, që do të vijnë herë pas here në drejtimin legjislativ apo ekzekutiv në Shqipëri», është një propozim i drejtë, i cili do të mund të sigurojë një informim të pavarur dhe korrekt, pavarësisht nga partia apo koalicioni partiak që mund të jetë në fuqi.



Sa ka kushtuar fjala e lirë në Shqipëri. . .?



Anëtarët socialistë të Komisionit Hetimor parlamentar të SHISH-it refuzuan dje raportin e paraqitur nga kryetari i këtij Komisioni, Spartak Ngjela, duke mos paraqitur asnjë provë për të hedhur poshtë atë, përveç bindjeve të tyre politike ekstremisht të majta. Përfaqësuesit socialistë të këtij komisioni patën bërë të ditur prej kohësh, se ata nuk do të pranonin asnjë fakt që do të provonte implikimin e SHISH-it në vrasjet politike, shtypjen e opozitës dhe persekutimin apo rekrutimin e shtypit të lirë në vitet 1997-1998.

Përpjekjet e këtij shteti për të nxjerrë veten të larë me shtypin e lirë në Shqipëri janë përpjekje, të cilat vetëm sa zbulojnë akoma dhe më shumë krimet që ka bërë ai, duke vrarë gazetarët, duke i burgosur dhe persekutuar ata. Kjo është e dokumentuar qartë edhe në raportet vjetore të Departamentit Amerikan të Shtetit si dhe organizatave prestigjioze të mbrojtjes të të Drejtave dhe Lirive Themelore të Njeriut, përfshirë «Amnesty International» dhe «Human right Wach» në Nju York.

Se sa ka kushtuar fjala e lirë në Shqipëri, këtë mund ta di unë më mirë se kushdo në këtë vend, pasi më 20 Gusht 1997, policia e këtij shteti barbar më bëri atentat me kallashnikov në qendër të Tiranës, vetëm për t’ia mbyllur gojën shtypit të opozitës, për të shtypur fjalën e lirë, frikësuar dhe kapitulluar mendimin kundër. Vetëm pak ditë më parë ishte vrarë gazetari i «Gazeta Shqiptare», Ali Uka. Disa muaj më vonë u ndaluan për motive politike gazetarët Alfons Zeneli, Antoneta Malja, Ilir Zhilla, etj. U rrahën barbarisht nga policia sekrete dhe forcat e tjera speciale të policisë gazetarët, Ismet Margjeka, Ramiz Lushaj, Bedri Myftari, Rexhep Polisi, Ylli Dosti, Enver Bytyçi, publiçisti Agim Shehu, etj.

Me dhjetra gazetarë të opozitës, gjatë pesë vjetëve të fundit, janë burgosur, rrahur, persekutuar e përndjekur, veçanërisht anëtarët e redaksive të gazetave «RD», «TEMA» dhe «55» si dhe kryeredaktorët dhe botuesit e tyre, Astrit Patozi, Mero Baze dhe Fahri Balliu. Ndaj këtyre gazetave ka patur një numër rekord proçesesh gjyqësore dhe kërcënimesh në mënyrë që t’i gjunjëzojnë dhe thyejnë ato. Gazetarët Redin Hafizi, Artur Kopani, Ramiz Gjini dhe Ndrekë Gjini, u detyruan të ikin jashtë shtetit për shkaqe sigurie.

Ndaj këtyre rasteve, përfshirë edhe atentatin ndaj meje, asnjëherë nuk ka patur hetime, çfarë do të thotë qartë se në përgatitjen dhe ekzekutimin e tyre ka qenë i implikuar direkt shteti dhe shërbimi i tij sekret.

Kjo gjueti shtrigash ndaj njerëzve të shtypit të opozitës u ndalua vetëm pas paralajmërimeve të forta të SHBA-ve dhe të Perëndimit, të cilat bënë që Shërbimi Sekret dhe vetë qeveria të ndryshonin taktikë, duke vendosur që të përdorte në vend të pistoletave dhe kallashnikovëve, metodën e blerjes së mediave dhe gazetarëve, kuptohet aty ku munden.

Megjithatë kur flasim për raportet e SHISH-it me gazetarinë, për këdo që ka një kulturë mesatare rreth shtypit dhe mediave, e kupton se nuk duhet të ndyjmë të gjithë shtypin dhe gjithë gazetarët që i shërbejnë me kurajo, biles edhe duke rrezikuar edhe veten, familjet e tyre, për një informim sa më të pavarur. Unë nuk besoj që këtë qëllim ta pretendojë dikush. Puna e gazetarit është vetëm të informojë dhe se vjelja e informacionit dhe investigimi është pjesë përbërëse e punës së tij.

«... çdo njeri ka të drejtën për të kërkuar, për të marrë dhe për të përhapur informacione dhe ide me çfarëdo lloj mjeti të mundshëm, pavarësisht nga kufijtë», thuhet në deklaratën universale të të Drejtave të Njeriut. Për këtë dhe në raste të rralla të gjendjes të jashtëzakonshme apo të gjendjeve të luftës, çdo kufizim në media duhet të jetë i përshkruar në ligj, (të përputhet me standartet ligjore ndërkombëtare), të ketë qëllim legjitim dhe të jetë i nevojshëm për shoqërinë. Kjo i detyron qeveritë, segmentet e saj si SHIK, që të ndalin ndërhyrjet në median e lirë.

Rekrutimi i shtypit nga këto klane mafioze, të korruptuara, mendoj unë se është një nga rreziqet më të mëdha të shprehjes së lirë në Shqipëri.

Kaq i madh është ky rrezik, aq sa edhe në deklaratën universale të të Drejtave të Njeriut (neni XIX), shprehet se, «kontrolli i medias nga grupe private mund të çrregullojë lirinë e shtypit, po aq sa ndërhyrja e shtetit ». Asambleja Parlamentare e Këshillit të Europës ka deklaruar se është e interesuar që të nxisë shtetet që të marrin masa për të avancuar pluralizmin e medias, duke siguruar mosndikimin në përmbajtjen e tematikës së shtypit ose lidhjen qeveritare me politikën botuese. Shqipëria, megjithëse anëtare e KE, gjatë këtyre 5 vjetëve të fundit nuk i ka patur parasysh këto obligime.

Nga të dhënat që jep komisioni «Ngjela» del së është cënuar rëndë liria e shprehjes, e cila përbën një nga themelet thelbësore të një shoqërie demokratike dhe një nga kushtet bazë për progresin e saj, për zhvillimin e demokracisë, por edhe të çdo njeriu (Gjykata Europiane e të Drejtave të Njeriut). Për këtë shkak mendoj se është i drejtë propozimi i deputetit Ngjela, ish-i persekutuar politik i regjimit komunist, se duhet ngritur një mekanizëm për sigurimin dhe mbrojtjen e pavarësisë së shtypit si nga shërbimet sekrete, ashtu edhe nga klanet mafioze, kriminale, duke mbrojtur komunikimin me publikun, pavarësinë dhe profesionalizmin e medias.



Raporti i komisionit «Ngjela» konstaton «elementë të rekrutimit të gazetarëve»



Përfshirja apo «rekrutimi i gazetarëve» në shërbim të policisë sekrete, siç pretendon raporti i Komisionit parlamentar i paraqitur nga deputeti demokrat Spartak Ngjela, është një moment që ka tronditur me të drejtë opinionin.

Është shumë e rëndë për opinionin shqiptar, që pas 5 vjetësh të mësojë se ka lexuar për muaj me radhë në faqet e disa gazetave të majta lajme të rreme për kryengritje të armatosura, për puçe e grushte shteti, etj., të cilat në të gjitha rastet kishin si përfundim vrasjet, arrestimet dhe dëbimet e qindra demokratëve anembanë vendit. Në të gjitha rastet përfundonin me akuza të egra kundër eksponentëve të opozitës. Është e pakonceptueshme që këto media të jenë bërë bashkëpjesëmarrëse në vrasjen dhe shtypjen e opozitës. Unë, si njëri prej gazetarëve themelues të shtypit të lirë në Shqipëri, si një gazetar që për fat nuk kam bashkëpunuar ndonjëherë as me ish-Sigurimin e Shtetit, as me shërbimin e Gazidedes, as me shërbimin e Klosit apo ndonjë lloj shërbimi tjetër, e quaj një veprim të ulët të atyre gazetarëve, të cilët mbledhjen e mëngjesit mund ta kenë bërë në redaksi, ndërsa atë të darkës mund ta kenë bërë në SHISH, duke spiunuar kolegët apo marrë kasetat.

Në qoftë se është kështu, këta persona vërtet duhet të heqin dorë nga gazetaria, pasi me sa duket kanë më talent në punët konspirative të mirëfillta se sa në atë të informimit publik. Nga ana tjetër, opinioni dhe shoqëria civile, por edhe vetë redaksitë, gjithnjë inkurajojnë tipin e gazetarisë investiguese, e cila mbetet një punë në thelb konspirative. Vetë shteti ushqehet nga dy lloj shërbimesh. I pari, është shërbimi i fshehtë, SHIK apo SHISH, si dhe nga shërbimi publik që përfshin shtypin dhe mediat në tërësi. Pra, në demokraci edhe gazetarët bëjnë pjesë në një lloj shërbimi informativ, por ky shërbim është i hapur, publik ose për gjëra me interes publik.

Nga ana profesionale, një gazetar e ka për detyrë të mbledhë dhe të shpërndajë informacione në mënyrë të pavarur, brenda dhe jashtë kufijve, e drejtë kjo e parashikuar edhe nga artikulli XIX i deklaratës Universale të të Drejtave të Njeriut. Kjo klauzolë i krijon gazetarit një mbrojtje universale, i krijon një paprekshmëri.

Megjithatë, jo vetëm nga përvoja shqiptare, por edhe e disa vendeve në Europën Lindore ish-komuniste, del se çështja është shumë më e thellë nga sa duket, dhe se nuk do të mund të mbyllet kaq lehtë dhe kaq shpejt.

Siç del nga një vështrim i thjeshtë i historisë së shtetit, spiunimi ka qenë praktikuar në qytetërime dhe në kohë nga më të ndryshmet. Por përvoja e shoqërisë së kazermës dhe komisarëve të kuq që po lëmë me shumë vështirësi pas, u ka krijuar shqiptarëve një shije të keqe nga «hafijet» edhe pse në socializëm spiunimi u konsiderua si «virtyti themelor i qytetarit të ri, të mirë» apo «si etikë e besimit të ri».

Është e tepërt të kujtojmë se si njerëzit lodheshin nga vëmendja që duhet të kishe ndaj veshëve të vigjilencës së spiunëve, se si ata shtireshin në mënyrë që të bënin që të flisje me të njëjtin ton dhe të të nxirrnin fjalë mirëbesimi, që më vonë do t’u jepte atyre mundësi që të shkruanin një relacion për ty. Por nuk ke si të mos tronditesh që në faqet e një gazete apo në edicionet e lajmeve të një televizioni, të dëgjosh një gënjeshtër apo një insinuatë të një gazetari në shërbim të policisë sekrete. Në këtë rast dëmi është shumë më i madh edhe pse ky gazetar mund të këtë fituar pikë në sytë e eprorëve të tij, duke pranuar që të shërbejnë si vegël.

Siç thotë një shkrimtar, «spiuni vrojton me kujdes gjithçka përreth vetes dhe u raporton autoriteteve për çdo veprim dhe mendim të atyre me të cilët jeton».