“Transmetimi i besimit ne familje”

[NoName]

“Transmetimi i besimit në familje”

Don Carmine LEUZZI
Misionar dioqezan “Fidei Donum”

Dinamika e edukimit të krishterë në familje,
si sakrament dhe burim shenjtërimi
i çiftit në sfidën misionare të ungjillëzimit

1. Familja është një bashkësi jete e dashurie, që vetë Hyji e ka dashur.

Familja lind prej një mendimi “shumë të bukur” të Perëndisë (Zan. 1.31). Ai ngulit në zemrën e burrit e të gruas një nostalgji të thellë dashurie, e cila i shtyn të takohen e të bëhen kështu “një në një trup të vetëm” (Zan. 2, 24). “Dashuria bashkëshortore është fryt i shenjë e dhurimit të plotë të burrit e gruas” (FC. 11). Martesa lind “prej aktit me të cilin bashkëshortët në mënyrë të ndërsjellët japin e marrin, sipas mirëkuptimit të plotë personal” (GS 48). Nga një zgjedhje e tillë e vetëdijshme dhe e lirë lind “bashkësia intime e jetës në dashuri, që Hyji vetë e ka dashur” (GS 48). Mbi këtë bashkim, Hyji drejton gjithë “bekimin” e vet duke e bërë atë “shenjtërore të jetës” (CA 39).
Atësia e Amësia, që zgjerohen në misionin edukues, janë një përforcim i veçantë i dashurisë bashkëshortore: në fakt, të bëhesh prindër që edukojnë, sjell fryti i qenies “dy në një trup të vetëm”, ngjarja përmes së cilës familja realizohet plotësisht e në mënyrë të veçantë. Familja e krishtere është “e shuguruar” prej Krishtit – Dhëndër, që derdh në zemra e të martuarve dashurinë e pafundme, i çliron prej “ngurtësisë së zemrës” e u dhuron atyre një “zemër të re”, të aftë të dojë ashtu sikurse Ai do.
Nga sakramenti i martesës, shenjë efikase e Kishës, lind dashuria e të martuarve: të duhesh deri në fund”, “duke dhënë jetën”, “duke vdekur mbi Kryq, si kokrra e grurit për të prodhuar fryt”. Një mister i tillë i dashurisë së plotë përhapet përmes brezave në transmetimin, në pranimin, në edukimin e jetës. Të martuarit e krishterë, me fjalën e shembullin e tyre duhet të jenë për fëmijët e tyre “mësuesit e parë të besimit” dhe ta plotësojnë “thirrjen e gjithsecilit prej tyre, duke kryer kështu misionin e vërtetë të Kishës në shërbim të ndërtimit të gjymtyrëve të saj” (FC 38).

2. Familja e krishtere si një mision edukues.

Familja e krishtere, për prirjen e misionin e saj të veçantë është thirrur ta transmetojë besimin sipas mënyrës së vet origjinale. Familja, sikurse Kisha, duhet të jetë një hapësirë transmetimi i besimit, një “detyrë misionar edukues”.
Ideja e “transmetimit” ngulit diçka që tashmë ekziston, që ne e gjejmë dhe që na ofrohet prej brezash. Nuk është një produkt i ri prodhuar nga duart e njerëzve që kanë mbi të, një të drejtë. Është si një thesar që duhet të respektohet, ruhet në tërësinë e vet, sipas vullnetit të Perëndisë. Nuk është në pronësi të një grupi, të një klase, në një çast të caktuar historik, por gjen mbështetjen e gjithë bashkësisë së djeshme, të sotme dhe të përhershme.
Shërbimi i transmetimit të besimit
quhet “misioni i ungjillëzimit e katekizmit” dhe është i lidhur me misionin e familjes e të Kishës. Besimi i transmetuar është një besim i gjallë, dinamik. Nuk është një transmetim i mekët, por ka gjithë energjinë e jetës.
Familja është një bashkësi edukuese, vend i shkëlqyer për këtë gjë, në të cilën fëmijët marrin shpalljen e parë të transmetimit të besimit. Detyra edukuese i ka rrënjët në thirrjen e hershme të bashkëshortëve për të qenë pjesëmarrës në veprën krijuese të Hyjit: duke krijuar në dashuri një person të ri, që në vetvete e ka prirjen për t’u rritur e zhvilluar, prindërit marrin përsipër detyrën t’i ndihmojnë në mënyrë të saktë që të jetojnë një jetë krejtësisht njerëzore. Ashtu sikurse na kujtoi Koncili i II-të i Vatikanit: “Prindërit, meqë i kanë transmetuar jetën bijve të tyre, kanë detyrën shumë të rëndë t’i edukojnë fëmijët: ata quhen edukatorët e parë dhe kryesorë të tyre. Ky funksioni i tyre edukues është kaq i rëndësishëm, sa, nëse mungon, duhet menjëherë të plotësohet”.
U takon prindërve të krijojnë në gjirin e familjes atë atmosferë të gjallë dashurie dhe mëshire për Perëndinë e për njerëzit, që ndihmon edukimin e plotë të fëmijëve në kuptimin personal e shoqëror.
Familja është pra, “shkolla e parë e virtyteve shoqërore”, për të cilat kanë nevojë të gjithë shoqëritë” (GE, 3). E drejta dhe detyra edukuese e prindërve cilësohet si thelbësore, e lidhur siç është me transmetimin e jetës njerëzore.
Si origjinale e fillestare, përsa u përket detyrave edukuese të të tjerëve, për unitetin e raportit të dashurisë që lindin mes prindërve e fëmijëve, si të pazëvendësueshme dhe të patjetërsueshëm, që ndërkaq nuk mund t’u lihet plotësisht të tjerëve, dhe as mund të bëhet prej të tjerëve.
Përtej këtyre karakteristikave, nuk mund të harrohet se elementi më kryesor, i tillë që të cilësohet detyrë edukuese e prindërve, është dashuria e babait dhe e nënës, e cila e gjen plotësimin tek vepra edukuese që bëhet si shërbimi i përsosur ndaj jetës.
Dashuria e prindërve nga burim kthehet në shpirt e rregull, që frymëzon e udhëheq gjithë veprimtarinë edukuese konkrete, duke e pasuruar me ato vlera ëmbëlsie, vazhdimësie, mirësie, shërbimi, pa interes, shpirt sakrifice, që janë fryti më i çmuar i dashurisë.
Megjithëse, mes vështirësish të veprës edukuese, sot shpeshherë të rënda, prindërit me besim e guxim duhet t’i edukojnë fëmijët me vlerat kryesore të jetës njerëzore. Fëmijët duhet të rriten në lirinë e duhur, krahasuar me të mirat materiale, duke përshtatur një stil jete të thjeshtë e të rreptë, të bindur tashmë se “njeriu vlen më tepër për atë që është se sa për atë që ka” (GS, 35).

[NoName]

3. Familja është shkollë qytetërimi dhe pedagogjia e edukimit.

Familja është “shkolla e parë kryesore e bashkëjetesës në shoqëri”, meqë është bashkësi dashurie. Ajo gjen në dhurimin e vetes ligjin që e udhëheq dhe e bën të rritet. Familja është “zemra e qendra e qytetërimit të dashurisë” (LF, 13). Ndërton “qytetërimin e dashurisë” meqë është bashkësi e personave që i përkasin njëri-tjetrit me dashuri, në dashuri krijojnë e pranojnë jetën, në dashuri ndihmojnë jetën të rritet.
Familja duhet të gjejë shtigjet e edukimit nëse do të gjejë identitetin e vet. “Një përgjegjësi si mision rëndon mbi familjen, dhe një rol i pazëvendësueshëm për edukimin e jetës, për edukimin e besimit dhe e thirrjes”.
Edukimi është shprehje e dashurisë që “jep jetë”, është transparenca e vëmendjes së Hyjit, që kujdeset për njeriun me kujdes prej babai e nënës. Pra është kështu mister: i ka rrënjët në zemrën e Hyjit dhe shprehet në gjeste njerëzore ku pulsojnë dridhma hyjnore. Edukimi është një gjest dashurie ndaj personit.
Njeriu është dashur e krijuar prej Perëndisë për veten e tij. Është i thirrur të jetojë me vërtetësi e dashuri… ai realizohet përmes dhurimit të sinqertë të vetes” (LF, 16). Edukimi është një art i lashtë sa dhe njeriu. Fitohet nëpërmjet përvojës, durimit e përulësisë.
Njeriu ka nevojë për edukim, sepse në çastin e lindjes ai zotëron një bagazh të gjerë informacionesh gjenetike, shoqërore, kulturore, psikologjike, fetare, që përgjatë viteve, është i ftuar t’i zhvillojë në përshtatje harmonike me mjedisin e historinë.
Edukimi është misteri i madh i dashurisë: tek ajo lulëzon “bekimi” fillestar i Hyjit për çiftin.
Duke dhuruar jetën, prindërit marrin pjesë në veprën krijuese të Perëndisë, nëpërmjet edukimit, marrin pjesë në pedagogjinë e babait e nënës si Perëndia,
që me kujdes e edukon popullin e vet. (Lp. 8, 1-6: Ap. 3, 19).
Edukimi është të zhytësh në misterin e pedagogjisë së Hyjit edukues, e zbuluar plotësisht tek Jezusi, që “do deri në pikën e fundit”. Edukimi është një proces formimi i vetë personalitetit për të zhvilluar cilësitë e tua, për të fituar aftësi, zakone e mënyra veprimi, që të lejojnë të jetosh si njeri në mjedisin tënd. Por sot, edhe pse po pohoj një proces i ç’shenjtërimit që e bën të vështirë e kompleks procesin edukues të krishterë, por nuk pengohet, transmetimi i edukimit të besimit
të krishterë, i cili sjell jo vetëm pjekurinë e vetë personit njerëzor, por lejon që të pagëzuarit, të cilët e kanë fituar dalëngadalë vetëdijen e misterit të shpëtimit, janë akoma më të vetëdijshëm për dhuratën e besimit që kanë marrë. Mësojnë të adhurojnë Hyjin Atë në shpirtin e së vërtetës, sidomos nëpërmjet kremtimit liturgjik, përgatiten ta jetojnë jetën e tyre sipas Njeriut të Ri në drejtësinë e shenjtërinë e së vërtetës, kështu arrijnë Njeriun e Përsosur, shtatin e plotësisë së Krishtit dhe japin ndihmesën e tyre për rritjen e Trupit të Tij Mistik: Nusja e Tij që është Kisha”. (GE, 2)

4. Në sakramentin e martesës, familja është burimi shenjtërie.

Nëpërmjet sakramentit të martesës, familja gjallërohet prej Jezu Krishtit e thirrur dhe e angazhuar prej Tij në bashkëbisedim me Hyjin nëpërmjet jetës sakramentale.
Pjesëmarrja në kremtimin e meshës është burimi i vetë martesës së krishterë: është rrënja prej së cilës lind, është themeli e shpirti i bashkimit të saj e misionit të saj, është burim i pashtershëm gjallërie. Është burim shenjtërie e shëlbimi për të gjithë, që të jemi dëshmitarë të Krishtit “deri në të sosur të botës”, misionarë të vërtetë të dashurisë e jetës” për të qenë një bashkësi personash që duhen aq shumë sa të jenë të shenjtë, bashkësi protagoniste e “qytetërimit të dashurisë, të angazhuar në ruajtjen e jetës e në shërbim të njeriut” (Gjon Pali i II-të – Letra drejtuar familjeve në vitin 1994).
Një model i rëndësishëm i këtij transmetimi është Virgjëra Mari, që edukonte Birin e saj Jezus, i cili “përparonte në dije, në moshë e në hir para Hyjit e para njerëzve” (Lk. 2,51). Maria zbulonte ditë për ditë, me sy të mrekulluar besimi, rritjen e të Birit, ashtu sikurse i ndodh çdo nënë brenda folesë familjare, në lidhje me atë dhuratë të çmuar, që janë fëmijët, të cilët duhet të rriten sikurse Jezusi Fëmijë. Vërtet, në folenë shtëpiake, nga butësia e nënës e nga autoriteti i babait mësohet një gjuhë besimi, lutjeje, dashurie, respekti, faljeje e detyre.
Në familje, babai përfaqëson unin moral, përfaqëson detyrën. Është e nevojshme druajtja e babait, në mënyrë që tek ai të krijohet morali, ndjenja e detyrës. Nëna krijon tek fëmija ndjenjën e dashurisë, të dhembshurisë. Këto dy koncepte, dashuria e detyra, duhet të jenë përherë të bashkuara tek fëmija. I riu e do të ëmën shumë dhe nëpërmjet nënës ka druajtje prej babait, mëson të dojë babain sepse e shikon sesi nëna e respekton.

5. Sfida misionare e familjes në të ardhmen historike të njerëzimit.

Së fundmi, të vetëdijshëm se e ardhmja e Kishës dhe prania e saj që shpëton botën, ashtu si mbarë shoqërinë, kalon përmes familjes, që është një zbulim, diçka që do ta shpëtojë shoqërinë. Megjithatë në këtë shoqëri tentohet të shkatërrohet kjo lloj familje, por dhe “e ardhmja e njerëzimit kalon përmes familjes”, shpresohet të realizohet transmetimi i besimit në Familje Krishtere Shqiptarë, që shpresa jonë të thellojë rrënjët në dashurinë e Atit, që tek Jezu Krishti, i komunikon Kishës, Shpirtin e Tij, të Trinisë, duke kërkuar mbrojtjen e së Lumes Virgjërës Mari, Nënë sonë dhe Mbretëreshë së Familjes dhe atë të Familjes së Shenjtë të Nazaretit, imazh i gjallë i Kishës së Zotit, model i parë e shembull shenjtërie për çdo familje të Krishterë, për të përballuar sfidat historike që e presin në mijëvjeçarin e tretë.