Fenomeni ''At'' Nikolla Marku

[Albo]

mja me kto idealizma se le nam. une s'arrij te kuptoj se si i beson keto perralla kur vetem leximi i nje libri mjafton te kuptosh sa absurde qe jane.

Ti do kesh lexuar shume libra qe edhe shqipen e shkruan kaq bukur.

kur na u paskan bere miq te virtytit popujt ballkanik?

Qe atehere kur besimi orthodhoks i ktheu nga popujt me barbare ne popujt qe i dhane vlerat me te vyera njerezimit ne te gjitha qyteterimet qe ngriten e lulezuan. Qe atehere kur greket e shqiptaret sot festojne 20 shekuj trashegimi orthodhokse ne token e Arberit, e popujt sllave 12 shekuj.

cfaj kishin shqiptaret qe s'kishin kishen e tyre?

Nuk ka "shume" Kisha dhe nuk jane "kisha te tyre", eshte Kisha e Jisu Krishtit qe ka ushqyer shpirtrat e mbare njerezimit e mbare popujve ne keto 2000 vjet Krishterim. Prandaj mos ngaterro nocionin e "pavaresise se kombeve" me "autoqefaline" e Kishes Orthodhokse. Te jesh nje Kishe Autoqefale nuk do te thote te jesh nje Kishe e ndare nga Kisha Meme.

c'merite ka populli serb qe ju tek cirilit dhe metodit te krijonin liturgjine ne gjuhen sllave?

Populli serb ka merite qe prej 12 shekujsh ata mbajne te njejten fe e te njejten tradite qe morren nga Shen Qirili dhe Shen Methodi. Dhe keta "dy grekerit" e Selanikut, jane dy prej shenjtoreve me te nderuar jo vetem te Kishes Serbe por mbare popujve sllave. Nuk degjon asnje serb qe te hedhi poshte misionin e shenjtoreve vetem e vetem se ishin "greke", perkundrazi, u jane mirenjohes atyre ne perjetesi.

c'merit kishin ato qe ju tek vizier sokolovicit te rikrijonte patrikanen e serbise? me verte ta ha mendja se fshataret ortodoks analfabet kishin dituri te mire te bibles dhe katekizmit te fese se tyre?

Ata serbet e Kosoves nuk zgjodhen qe te beheshin Pashallare dhe Vezire te Portes se Larte ne kembim te konvertimit te tyre ne islam. Pra nuk e shiten besimin e traditen e te pareve per hir te rrethanave historike, ashtu sic bene shume shqiptare qe bene emer e pasuri ne perandorine otomane ne shkembim te heqjes dore nga tradita e te pareve.

Dhe arrijme ne diten e sotme, ku Kosova eshte e mbushur me manastire e kishe orthodhokse shekullore qe te paret tane kane ndertuar se bashku me serbet, por sot pasardhesit e atyre te pareve tane u vene flaken si "kisha serbe".

tani po na jep dhe ne ortodoksve monopol mbi shpirtin dhe gjenetiken e shqiptarizmit, po e di ti sa femra pallonte pashai i sulltanit ne serbi e greqi, c'lesh gene do kishim mbajtur ne po te kishim ngelur te gjithe ortodoks me pashallar turq.

Monopolin nuk e kane "ortodokset" por "orthodhokset", pasi jane ata prova e gjalle e historise edhe sot e kesaj dite qe shqiptaret nuk jane koka turqish qe mund te shiten e blihen sipas qejfit, jane nje prej popujve autoktone e me te lashte te Ballkanit e Evropes.

Po te mos kishin mbetur shqiptare te besimit orthodhoks edhe pas 500 vjetesh pushtimi turk, emri i asaj qe ti njeh si "Shqiperi" sot do te ishte Arnaudllek dhe ai flamuri me shkabonjen me dy krena do t'ia kish lene rradhen flamurit me gjysem henez qe u valevit per 500 vjet ne token e Arberit.

he problemi s'esht vetem se i beson kto idiotsira po i sjell ktu me gjithe ate kompetenc, te thuash sikur te ka bere njeri profesor.

Te paditurve cdo forme e dijes dhe e vertetes i duket idiotesi. Dhe as profesoret dhe as historianet me te mire te Shqiperise nuk e njohin dimensionin shpirterore te popullit shqiptar, per arsyen e thjeshte se jane produkte te nje epoke ateisto-komuniste ku moralin fetar e zevendesoi morali proletar i Partise e Shokut Enver.

Albo

[Albo]

Barat me keni keqkuptuar,une jam plotësisht me pikëpamjet tuaja rreth kësaj teme,(kundërshtarët tuaj i quaj grekë).

Edhe Sulltani ashtu i ndante shqiptaret, ne turq dhe ne greke, ku turqit ishin te gjithe shqiptaret myslimane qe u bene te tille me hir apo pahir, dhe ne greke te gjithe shqiptaret e besimit orthodhoks qe nuk zgjodhen qe te ktheheshin ne koka turku per Sulltanin, edhe pse kjo do te thosh qe te ishin te shtypur e deklasuar.

Pra me kete qe ke shkruajtur me lart, e deshmon qarte qe si ti si Sulltani jeni ne nje mendje!

Noli mund te kete pasur te gjitha te keqijat e kesaj bote (bazuar ne postimet e disa anetareve te ketij forumi), por a mund te na sjellin ndonje rast kur Noli mori pushken dhe u turr kunder grekeve ose kunder shqiptareve?

Nje rast apo dhjetera raste? Noli dhe njerezit rreth tij ishin ata qe frymezuan atentatin ndaj Ahmet Zogut ne parlament. Noli ishte ai qe beri thirrje per revolucion te armatosur kunder Tiranes e pushtetit legjitim te vendit ne 1924, nga ceremonia e varrimit te komunistit Avni Rustemi ne Vlore. Nje prift qe behet deputet e kryeminister i nje vendi, ben me turp jo vetem besimtaret por edhe Vete Perendine qe ai prift duhej ti sherbente.

Dhe ne moshen e pleqesire nga Amerika, Noli do ta quante revolucionin bolshevik te qershorit, qe rregjimi komunist do ta etiketonte "revolucioni demokratik i qershorit", si nje "revolucion fshataresk" pasi fshataresia u ngrit kunder shtreses se pasur feudale.

Ish-komunistet shqiptare qe u rebeluan ne 1997, shembullin e morren nga revolucioni bolshevik i Nolit ne 1924.

Albo

[Zemrushja]

Nje rast apo dhjetera raste? Noli dhe njerezit rreth tij ishin ata qe frymezuan atentatin ndaj Ahmet Zogut ne parlament.

Se mos ishte ndonje burr i mire shum Zogu dhe te them qe beri keq..

Ish-komunistet shqiptare qe u rebeluan ne 1997, shembullin e morren nga revolucioni bolshevik i Nolit ne 1924

Pyet i her verdalle kush i coi ata.. Greku? Disa agjente grek ne CIA? apo Noli qe ka vdek?

[Rina_87]

Ata serbet e Kosoves nuk zgjodhen qe te beheshin Pashallare dhe Vezire te Portes se Larte ne kembim te konvertimit te tyre ne islam. Pra nuk e shiten besimin e traditen e te pareve per hir te rrethanave historike, ashtu sic bene shume shqiptare qe bene emer e pasuri ne perandorine otomane ne shkembim te heqjes dore nga tradita e te pareve.

Ata serbet nuk e shiten besimin, por i shiten grate, bijat tek turku per te mbajtur titujt e careve. Shkiet jane njerez pa moral, etike, pa nder dhe pa tradite. Mos e nderlidh ketu traditen e shkieve me shqiptaret pavaresisht nga besimi, se shkiet nuk e dine as cka eshte tradita as fetare e as morale se e teprove me, duke i futur ne te njejtin kallep popujt e ndryshem me etni te ndryshme ,vetem per shkak te religjionit.

Shkiet dhe shqiptaret nuk kane asgje te perbashket.

[malo666]

albo,
me sa po shikoj po ben nja 30 vjet qe jeton ne kte bote, kshu qe duhet ta kishe distancuar pasionin nga historia vjet me pare. keto perralla qe delldise ti ktu nuk i ha me njeri. serbi dhe greku mbajten fene e tyre jo nga ndonje merite morale, sepse shume shume 99 perqind te atyre 'orthodhoksve' as nuk e dinin se cfare ishte feja e tyre, por sepse jetuan ne ambient te ndryshem nga shqiptaret. kishin shtet te centralizuar dhe kishen e tyre nacionale, me liturgjine ne gjuhen kombetare. shqiptari nuk i kishte kto gjera prandaj dhe u konvertuan ne mase.

dhe njeher po te them mja na i nxore 'orthodhokset' si te vetmit patriote te medhenj, sepse patriote s'i beri feja.

[BARAT]

Gazeta britanike Financial Times citon Takis Michas, specialist për çështjet sociale në gazeten e Athinës Eleftherotypia, të ketë thënë se “Greqia përfaqëson një shoqëri të mbyllur në vetvete. Vlerat e ortodoksisë e përforcojnë këtë mentalitet. Ortodoksia e shikon Perëndimin si rrezik, si vend ku kurdisen komplote kundër saj,” mentalitet i grekëve dhe serbëve ky, i cili e ka origjinën në sizmën e hershme midis kristianizmit perëndimor dhe lindor. Kurse historiani britanik Norman Davies shkruan në librin e tij “Evropa, nje Histori”: Që nga koha e kryqëzatave, ortodoksia e ka konsideruar Perëndimin si burim i një shtypjeje më të keqe se ajo e të pafeve.” Ky mentalitet shfaqet edhe ne radhet e klerikëve greke në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Sipas shtypit amerikan, kryepeshkopi Spiridon, kreu i Kishës Ortodokse greke në Shtetet e Bashkuara është akuzuar se është përpjekur që frekuentimin e kishës tua ndalojë ortodoksëve që ndjehen më shumë amerikanë se grekë. Spiridon, i pari udhëheqës i lindur në SHBA i kishës ortodokse greke, deklaron se veprimtaria e tij synon të mbrojë traditat bizantine të kishës, duke provuar kështu se është një nga grekët qe kujtojnë se akoma jetojnë në perandorinë bizantine. Jeane Karthner i gazetës Liberacion shkruan: “Para pak vitesh, grekët ishin në armiqësi me shqiptarët, maqedonët dhe bullgarët. Ata janë armiq të përhershëm të turqëve, kurse tani janë bërë armiq të amerikanëve, britanikëve, francezëve, gjermanëve dhe pjesës tjetër të botës.” “Perëndimi është plot me armiq”, është cituar të ketë thënë presidenti i Greqisë, Kostis Stefanopolus. Analistët theksojnë se këto deklarata të kujtojnë “një gjendje të brendshme emotive, që ende ka rrenjë të thella në Ballkanin Lindor, dhe se nyja e përbashkët është tradita fetare. Kjo nyje e çimenton aleancën me Serbinë…” Ky mentalitet që ka çuar në fanatizëm nacionalist dhe fetar i ka shtyrë gjithashtu analistët të nxjerrin konkluzionin e logjikshëm se prania greke në Bashkimin Evropian dhe NATO dhe organizata të tjera është anomali dhe paradoks. Greqia vazhdon të jetë jetë partner i vështirë, bile edhe sot e kësaj dite është delja e zezë në Bashkimin Evropian, që herë pas here i nxjerr probleme të sajuara Evropës për shkak të qëndrimit të saj kapriçioz ndaj fqinjëve. Ky konkluzion nuk është diçka që i takon së kaluarës, apo fillimit të viteve 1990, siç thotë një tjetër grek, Lukas Cukalis, i Institutit Evropian të Shkollës Ekonomike të Londrës.

[nostradamus99]

Bravo Albo vetem shlyi postet e mia

Por kurre e kurres nuk mundesh mi shly prej zemre dhe kokes te nje shqiptari

qe Janulla eshte nje spiun grek dhe kurdohere aj nese vazhdon te jet ne kete post
Shqiperia do ja sheh nje dem te madhe sikur ti nje dite nuk te uroj kete se po me dhimbesh se je shqiptar

Nuk kuptoj pse je aq pro grek kur e din shume mire qe greket kane qen gjakpirsat tane
Per kete jane 3 mundesi:
1 ja ke lidhje me ta si njefare bisnisi aty ku je ne amerike
2 ja je martuar me greke
3 ose ke gjak greku ose je komplet grek

Shiko une nuk kam patur kur dem personalisht nga serbi apo greku
por populli im ka patur dem qe kurre nuk do te vjen ne vete
gjysi im e kan shperngulur me 1877 nga trojet e veta.
kurse vellau im ka punuar te greket ketu ne kanada.

Por nuk mundem te jem i qete qe ata na kan bere me shekuj gjithe ato deme dhe nuk mundem ta duroj padrejtesin.

ja pra mos harro edhe kete post ta shlysh
tung

[BARAT]

"Në krye të ortodoksëve, një shqiptar"

Lindita Cela
19-05-2007-shekulli

Pellumb Xhufi
Nënkryetari i LSI dhe historiani i njohur, Pëllumb Xhufi, reagojnë për intervistën e Kryepeshkopit Janullatos

"Nuk jam shumë i bindur, se Hirësia e tij është pranuar nga besimtarët"

Z.Xhufi, cili është komenti juaj për intervistën e Kryepeshkopit Janullatos?

Thëniet e Hirësisë së tij, janë të thella dhe si të tilla duhen lexuar me shumë vëmendje. Madje unë jam në dyshim në mund të shprehem për intervistën në tërësinë e saj, pasi kam pasur mundësinë që të bëj një lexim. Por sigurisht, që pas kësaj do i bëj një lexim më të thelluar, megjithatë duke marrë shkas nga disa stereotipe, që janë shfaqur herë pas herë në deklaratat e Kryepeshkopit, pra që përbëjnë një bindje të tij, unë mendoj që edhe mund të komentohet pozitivisht apo edhe mund të shprehen rezervat dhe kjo natyrisht varet nga momenti specifik.

Dhe cilat janë rezervat që ju keni?

Rezerva ime e parë, por që është edhe një lloj zhgënjimi, është se kam përshtypjen që Hirësia i tij, si Kryepeshkopi i Kishës Autoqefale Shqiptare, nuk ka arritur akoma të njohë shqiptarët ortodoksë, shqiptarët myslimanë apo ata katolikë. Mua më surprizon negativisht thënia e Hirësisë së tij, se shqiptarët nuk janë një komb tipik mysliman. Ndoshta ai niset nga shembulli grek, ku natyrisht kombësia dhe feja janë identifikuar, madje gjenden në Kushtetutë shprehjet e tyre. Në rastin tonë është krejt e kundërta. Një shqiptar, jo se është ose nuk është mysliman, jo se është ose nuk është katolik, apo jo se është ose nuk është ortodoks, por për arsye krejt të tjera, që janë më thelbësore dhe që kanë një karakter shumë të konsoliduar historik, që kanë të bëjnë me gjuhën, kulturën, traditën, kanë të bëjnë me zakonet me historinë e përbashkët e të tjera si këto. Kështu që, më duket se identifikimi i kombësisë në rastin e shqiptarëve, duke u nisur nga nocioni i fesë, përbën një lapsus do të thosha dhe që ndoshta do të uroja që në rastet e tjera të mos shprehet në një mënyrë të tillë, se përbën vërtetë një pasaktësi.

Unë po them se kjo deklaratë është një lapsus, për të mos thënë që është një mosdije nga ana e Hirësisë së tij. Z.Janullatos jeton në një vend që dihet se është i ndarë në disa besime fetare, por që absolutisht nuk do të thotë që përkatësia fetare e njërit grupim ndikon në përkatësinë kombëtare të tyre. Pra, kemi një rast krejt të ndryshëm nga i Greqisë. Ka gjëra të tjera pastaj, që unë gjithashtu kam rezervat e mia. Unë natyrisht mund të quhem musliman, mund të quhem ateist dhe në çdo rast mund të quhem jo ortodoks dhe kjo nuk përbën ndonjë arsye, për të më hequr të drejtën e fjalës për t'u shprehur edhe për probleme të tilla të komplikuara, siç janë ato të fesë. Por, meqenëse kam studiuar diçka edhe unë madje edhe kam shkruar, i lejoj vetes që të shprehem edhe për probleme të tilla.

Z. Xhufi, Hirësia e tij thotë se ka ardhur në krye të Kishës Autoqefale, me kërkesë të besimtarëve shqiptarë. Po kështu, ai tregon edhe arsyet pse ende është në krye të kësaj kishe. A ka ndodhur vërtetë një gjë e tillë?

Në radhë të parë, unë nuk jam shumë i bindur se Hirësia e tij është pranuar nga besimtarët, është pranuar nga Patriakana e Shenjtë e Stambollit, është pranuar nga qeveria shqiptare, që përbëjnë tre kushtet për fronëzim të një kryetari kishe. Të paktën përsa i përket qeverisë shqiptare. Madje më kujtohet mjaft mirë që në kohen e emërimit, (dhe ka qenë data 2 gusht) dhe unë nuk e harroj, se e kam ndjekur me shumë vëmendje këtë moment, Kryeministri i Shqipërisë mund të fajësohet më të drejtë që u fsheh duke u strukur si struci, u zhduk nga qarkullimi dhe nuk pati asnjë dalje publike për një emërim i cili u kontestua fuqishëm.

U kontestua nga ortodoksët shqiptarë dhe unë mbaj mend se nga regjistrimet televizive të këtyre kontestimeve, kam dalluar mjaft miq të mi që janë ortodoksë dhe që kanës protestuar. Sipas kanuneve të Kishës Ortodokse, me aq sa di unë, në rast se edhe një besimtar shprehet kundër fronëzimit të Kryepeshkopit, atëherë fronëzimi nuk quhet i rregullt. Ndërsa në rastin e Janullatosit, ka pasur mjaft ortodoksë të cilët janë shprehur kundër emërimit të tij. Nga ana tjetër, kur zoti Janullatos thotë se është thirrur nga besimtarët shqiptar, unë jam i prirë për të mos e besuar plotësisht një thënie të tillë, sepse e di se si janë emëruar historikisht mitropolitët grekë të kishës shqiptare edhe në të kaluarën. Kështu, unë mund të përmend emërimin e Mitropolitit të Durrësit, Jakovi, në fillim të shekullit 20-të, apo rreth 10 vjet më vonë, Mitropoliti i Korçës, Kurrilla, dhe mund të siguroj që ka pasur një procedurë të tërë, që ka nisur nga Ministria e Jashtme e Athinës për emërimin e tyre.

Unë nuk mund të paragjykoj dhe të them se në rastin e Hirësisë së tij, Janullatos, ka pasur një implikim të tillë, ka ndërhyrë edhe politika. Kjo mbetet për t'u sqaruar pas disa dekadash ,kur të hapen arkivat, megjithatë janë të dukshme lidhjet e hirësisë së tij me ambientet e politikës greke, kanë qenë evidente. Madje do të thosha se edhe qëndrimet e Hirësisë së tij, çuditërisht, në raste shumë delikate janë puqur me ato të politikës zyrtare të Athinës. Natyrisht, që edhe kjo nuk më lë shije të mirë sepse do të doja që Kryepeshkopi i Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare të përfaqësojë besimin, interesat dhe të kujdeset për mirëqenien shpirtërore të besimtarëve ortodoksë shqiptarë, por në të njëjtën kohë të hreflektojë edhe ndjeshmërinë jashtë fetare të besimtarëve ortodoksë dhe të gjithë shqiptarëve, gjë që do ta bënte, sigurisht, sikur në krye të kishës të ishte një shqiptar, siç edhe e kërkojnë kanunet e kishës.

Cili ka qenë reagimi i shtetit shqiptar, në momentet e emërimit të Janullatosit në krye të Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare?

Mua më kujtohet se z.Berisha, asokohe President, nuk ka bërë asnjë koment në momentin e fronëzimit, por që në momentin më të parë, që ka pasur një takim me të, i ka kërkuar në mënyrë eksplicite që Hirësia e tij të bëhet gati dhe të përgatisë kushtet për t'u zëvendësuar nga një kryepeshkop shqiptar. Këtë e them me siguri dhe një gjë e tillë është përsëritur edhe më vonë, saqë edhe vetë Hirësia e tij, në disa deklarata të hershme publike, jo të kohëve të fundit, ku ai ndihet më i konsoliduar në pushtetin e tij, e ka deklaruar hapur se edhe dëshira e tij do të jetë që, sa më shpjet të lërë fronin e Kryepeshkopit dhe do ta shugurojë atë fron me prelatë shqiptarë.

Më duket se kjo nuk është diçka simbolike, por ka të bëjë me historinë tonë, me ndjenjat shumë të thella të shqiptarëve, që lidhen me rolin që ka patur kleri grek në historinë tonë, me përplasjet që ka pasur midis ortodoksëve shqiptare dhe Patriarkanës Greke dhe Klerit ortodoks grek, me tentativat për të penguar emancipimin e Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare, dhe akoma me keq me implikimin e Klerit grek në aktivitete anti-shqiptare, që në kohën që kur nuk ishte krijuar shteti shqiptar, por edhe më vonë. Pra, janë gjëra të dokumentuara, të publikuara dhe të njohura për të gjithë. Madje do të thosha se këto janë të publikuara edhe nga autorë greke. Në fakt unë i jap të drejtë Hirësisë së tij, kur bën një krahasim me Kishën Katolike Shqiptare. Realisht edhe aty, vitet e fundit ka një tendencë që në postet drejtuese të zgjidhen prelatë joshqiptarë. Ky është një shqetësim që është shfaqur nga intelektualë të besimit katolik në Shqipëri, siç është Pader Zef Pëllumbi, i cili e ka shprehur këtë shqetësim edhe në gazetat e huaja, si "Uashington Post". Pra ka një realitet i cili po përgjithësohet, por që në asnjë mënyrë nuk e justifikon situatën.

Ndaj dhe ka reagime qoftë në krahun e Kishës Ortodokse, qoftë edhe në krahun e besimtarëve katolikë. Jemi krejtësisht të ndërgjegjshëm që infiltrime të tilla, ndoshta jo me klerikë të huaj, në struktura drejtuese, ka edhe në komunitetet mysliman. Jemi të ndërgjegjshëm, që edhe atje ka pasur infiltrime interesash të dyshimta dhe për këtë, natyrisht, vetë myslimanët shqiptarë janë të ndërgjegjshëm. Madje edhe tek drejtuesit, aty ka një dialektikë shumë pozitive për të ndaluar infiltrime të tilla. Pra ky problem është i përgjithshëm, por që historia jonë është e ndryshme. Këtu është problemi. Përsa i përket klerit grek, ka ndjeshmëri të ndryshme të justifikuara historikisht dhe përsa i përket Kishës Katolike, për të cilën flet Hirësia e tij, është krejt ndryshe. Shikoni, Kisha Katolike nuk identifikohet me një komb të caktuar, të paktën në Shqipëri. Tek ne, një prift grek i cilitdo nivelit të jetë, e ka shumë të vështirë të abstragojë nga qenia e tij njëherësh edhe prift ortodoks edhe qytetar grek.

Më vjen keq ta them, por shqiptaret dinë rastet e shumta të viteve të fundit, kur bëhet propagandë e një natyre tjetër jo propagandë e natyrës fetare, në ato kisha ku ka klerikë grekë. Me Kishën Katolike është ndryshe sepse e ka ruajtur karakterin universal të saj dhe që nuk sponsorizohet financiarisht, apo qoftë moralisht dhe politikisht, nga një shtet i caktuar, siç ndodh me kishën greke dhe me klerikët grek. Ne e dimë që, gjëja e parë që bëjnë drejtuesit e qeverisë greke është se takojnë Kryepeshkopin Janullatus dhe e takojnë si kryepeshkop grek, dhe jo si kryetar i Kishës Ortodokse Autoqefale. Hirësia e tij nuk i ka shpëtuar tundimit.

Z. Xhufi, brenda Kishës Ortodokse janë shtuar zërat për largimin e Janullatosit nga drejtimi i kishës, ndërkohë që vetë në intervistën e tij, Hirësia deklaron se do punojë për të shuguruar një Kryepeshkop shqiptar. A mendoni ju, se aktualisht ka ardhur koha për largimin e tij nga posti më i lartë i Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare?

Unë do të preferoja që në krye të Kishës Ortodokse shqiptare të ishte një shqiptar, sepse do ta bënte më mirë punën e tij. Ndërkohë që qenia e një kleriku të huaj, sado i ditur, sado i ndriçuar të jetë, siç është rasti i Janullatusit, mosqenia shqiptare në mënyrë automatike e largon atë, të themi, nga përshpirti shqiptar. Madje edhe ajo që unë e përmenda më sipër si lapsus, niset pikërisht nga koncepti që Hirësia e tij ka, duke u nisur nga qenia e tij si grek, duke bërë unifikimin e fesë me kombin dhe kjo është e papranueshme për ne shqiptarët. Por ka dhe deklarata të tjera, të cilat lënë vend për t'u komentuar. Dhe unë jam i bindur se këto nuk do të ndodhnin, në qoftë se do të kishim një Klerik shqiptar në krye të Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare.

[BARAT]

Godo: Janullatos u emërua në kundërshtim me Statutin

Lindita Çela
19-05-2007

Sabri Godo
Vepra e Janullatosit do të mbetet, por duhet të ketë një cikël të mbylljes

"Kryetari i Kishës Ortodokse Autoqefale, duhet të jetë me kombësi shqiptare. Dhe unë nuk di që z.Janullatos të jetë me kombësi shqiptare"

Z.Godo, gjatë një interviste të tij, kreu i Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare, shpjegon arsyet e emërimit të tij, si dhe shkaqet e qëndrimit në krye të këtij posti. Çfarë mendimi keni për tezat e ngritura nga Hirësia e tij, Janullatos, në intervistën e dhënë?

Nuk e mbaj veten si një njeri kompetent në punët teologjike, po kështu as për historinë e mirëfilltë të Kishës Ortodokse Shqiptare dhe të besimeve të tjera. Janë fusha që kanë tërhequr shumë pak interesin tim, por unë po përgjigjem për sa më pyesni dhe të them mendimin tim dhe si i di unë këto punë. E lexova intervistën e Kryepeshkopit Janullatos dhe në të gjeta atë që prisja. Hirësia e tij është një personalitet i mendimit të lirë dhe vizioni të gjerë. Është e vërtetë, që ai ka dhënë një kontribut të çmuar në ngritjen e Kishës Ortodokse në Shqipërinë e shkatërruar nga komunizmi, që ka ndodhur edhe me besimet e tjera. Por në intervistën e dhënë ka shumë gjëra që nuk qëndrojnë. Hirësia e tij thotë që në fillim të intervistës, se ai u vendos këtu me kërkesën këmbëngulëse të shqiptarëve. Unë do të pyesja, cilët janë këta shqiptarë? Sa ishin këta dhe ku u shfaq vullneti i tyre? Unë besoj se vendosja e një kleriku të huaj në krye të Kishës Autoqefale, duhet të ishte bërë vepër nëpërmjet një Kongresi të kësaj kishe, që të ndryshonte edhe statutin e vitit 1928. Me sa di unë, nuk ka ndodhur në gjë e tillë. Nuk është kjo rruga e vendosjes së Hirësisë së tij, Janullatos, në krye të kishës sonë. Është e kundërta. Ajo u bë në rrugë spontane dhe pa qenë e zyrtarizuar. I thashë këto për hir së të vërtetës.

Pra, ju z.Godo po thoni se me emërimin e zotit Janullatos është shkelur statuti i vitit 1928?

Kjo është fare e qartë. Statuti në fjalë, përcakton se Kryetari i Kishës Ortodokse Autoqefale duhet të jetë me kombësi shqiptare. Dhe unë nuk di që z.Janullatos të jetë me kombësi shqiptare.

Z.Godo, si ka ndodhur atëherë emërimi i z.Janullatos?

Pëlqimin fillimisht për nisjen e veprimtarisë së Janullatosit në Shqipëri e ka dhënë ish- presidenti i asaj kohe, Ramiz Alia. Mbaj mend ta kem takuar Hirësinë e tij në fillim të vitin 1991, në Hotel "Dajti". Pata me të një bisedë dyorëshe dhe kur dola prej andej isha aq i impresionuar nga takimi me këtë personalitet, saqë thashë me vete: "Pse dreqin nuk jam bërë ortodoks!?". Por mbetet gjithnjë ankesa se në çfarë rruge është bërë emërimi i tij. Kjo është kaluar në heshtje nga Ramiz Alia, dhe Presidenti që erdhi më pas e gjeti një fakt të kryer në pamundësi të ndryshonte këtë, sepse kjo do të krijonte ndofta një reagim të brendshëm, por sidomos mund të provokonte një reagim të fortë nga pala greke dhe ne nuk ia kishim ngenë këtyre punëve në atë kohë. Kështu që, duke kaluar nga një president tek tjetri, u pranua në heshtje qenia e Kryepeshkopit në detyrën që mori përsipër.

Z.Godo, si do i komentonit thënien e Janullatosit, që ne nuk jemi komb tipik mysliman, i cili merr përsipër edhe të përmendë shifra të përkatësisë fetare në Shqipëri?

Aktualisht, mua më duket një gjë e pavend të merremi sot me statistikat e dallimeve fetare sepse këto kufij kanë ardhur duke u shuar. Ajo që dimë është se në mbarim të luftës, statistikat e Italisë, që i përmend edhe Hirësia e tij, janë statistikat e fundit, por nëse do të përpiqemi të komentojmë sot këto shifra, do të hyjmë në një labirinth ku nuk mund të dalim kurrë. Le të përmend familjen time. Të dy vajzat e mia janë martuar me ortodoksë dhe për nipërit e mi askush nuk mund të thotë se cilit besim i përkasin. Kjo që ka ndodhur tek unë, është shtrirë në të gjithë Shqipërinë. Kjo ka nisur që në kohën e komunizmit, ku filluan të shuhen dallimet fetare, dhe që u bënë në masë martesat ndërmjet përkatësive të ndryshme fetare. Sot, kemi arritur ku nuk dallojmë se kush është një katolik, mysliman apo edhe ortodoks. Kushto që, kush merr përsipër të komentojë këto shifra, për mua, është një njeri që i ka mbetur koha mbrapa dhe kërkon të evidentojë gjëra që nuk ka më interes për askënd.

Z.Godo, ç'mendim keni për faktin që, kohët e fundit në Kishën Ortodokse Autoqefale janë emëruar në poste drejtuese edhe klerikë të tjerë me kombësi greke?

Për mendimin tim, kjo gjë nuk shkon. E kuptoj që, në rrethana të tjera erdhi këtu Kryepeshkopi Janullatos, që bëri një punë që duhet falënderuar. Por mua më duket një tendencë e rrezikshme dhe e papranueshme, që Kryesinë e Kishës Ortodokse Shqiptare ta kemi me kombësi greke, sepse ajo është instanca më e lartë fetare, që merr përsipër organizimin e kishës. Dhe kjo kryesi duhet të shkojë duke u bërë shqiptare dhe jo duke u kryesuar nga një kombësi e huaj, që nuk ka të bëjë me Shqipërinë. Marrëdhëniet e Kishës Ortodokse me shtetin grek, janë një punë e grekëve. Ne nuk duam të marrim ide të tilla hua. Ne jemi mirë kështu siç jemi. Ne jemi një shtet laik dhe kemi marrëdhënie të përcaktuara me komunitetet fetare, me ligj, siç e përcakton Kushtetuta. Marrëdhëniet e shtetit me komunitetet fetare, nuk kanë krijuar asnjë shqetësim. Gjithsesi, e them se nuk na duhet një model i huaj, aq më pak, nuk na duhet një model i atyre shteteve, ku feja ka një ndikim të madh drejtpërsëdrejti mbi shtetin dhe politikën, dhe mbi shoqërinë në përgjithësi. Ne nuk na duhet një model i tillë në besimet tona.

Për këtë arsye, kundërshtoni qenien e Janullatosit në krye të Kishës Ortodokse?

Unë do të isha kundër emërimit të çdo kryepeshkopi me kombësi të huaj. Nuk kam ndonjë tendencë për të thënë se nuk duhet të jetë veçanërisht grek. Por aq do të isha kundër, po të ishte bullgar, ose serb, ose rus fjala vjen. Ngado që do të vinte, për mua do të ishte i papranuar, sepse për mendimin tim kisha duhet të ishte shqiptare. Vepra e Janullatosit do të mbetet, por duhet të ketë një cikël të mbylljes. Në të njëjtën gjendje me të cilën u motivua ardhja e Janullatosit në Shqipëri, ishte edhe besimi mysliman, po ashtu edhe ai katolik. Të tria besimet fetare pësuan të njëjtin ndëshkim të rëndë nga komunizmi. Ndofta ata që e pësuan më keq ishin katolikët, për shkak të specifikës të rretheve që janë përqendruar. Tani kanë kaluar 17 vjet nga koha e shembjes së komunizmit. Cilido nga këto besime fetare ka bërë përpara. Megjithëse, për mendimin, tim gjatë kësaj kohe janë ndërtuar objekte kulti më shumë se sa ç'duhet, por gjithsesi të tria këto besime fetare tashmë kanë bërë një rrugë dhe janë aty ku duhet të jenë.

Kështu që, ekzistenca e tij nuk justifikohet më me ndërtimin e kishës. Mendoj se ka kaluar koha kur ne duhet të shtrinim dorën për ndihmë, sepse klerikët tanë ishin zhdukur dhe se nuk kishim drejtues për të shkolluar dhe drejtuar klerikët tanë. Kjo që mund të quhet fazë tranzicioni e besimeve fetare në Shqipëri, ka kaluar. Tani duhet të shikojmë se në këtë rrugë e sipër, çfarë është ajo që nuk qëndron dhe që duhet të rregulluar. Një prej tyre, për mendimin tim, do të ishte se si do të jetë organizimi i Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare. Ajo duhet të jetë me çdo kusht një Kishë Autoqefale. Dhe unë besoj se ky është vullneti i ortodokseve të mirë shqiptarë. Hirësia e tij, diku tërheq vëmendjen se punët e ortodoksëve janë të ortodoksëve, dhe në to nuk duhet të trazohen myslimanët ose qytetarë të besimeve të tjera.

Jam plotësisht dakord. Mua si mysliman apo edhe qytetar i këtij vendi, që mund ta deklaroj edhe veten ateist, nuk mund të më pengojë, apo të më heq të drejtën një njeri që të shfaq një mendim, për zhvillimin e kulteve fetare në Shqipëri, pavarësisht se çfarë feje i përkas. Unë mund të shfaq mendimin tim për atë çfarë nuk më duket mirë, ose të them falënderimin tim për atë që ecën pozitivisht.

Z.Godo, ju thoni se Kisha Ortodokse duhet të jetë me çdo kusht Autoqefale. Kush mendoni se duhet të jetë iniciator i këtyre lëvizjeve?

Unë besoj se në këtë pikë të punëve, shteti ka pranuar në heshtje këtë gjendje. Nuk më duket se është koha që të ndërhyjë shteti për ta ndëshkuar. Kjo është një punë e komunitetit ortodoks fetar. Duhet ta zgjidhin ata dhe unë besoj se do ta zgjidhin më së miri, dhe në kohën e duhur.

Intervistoi: Lindita Çela -shekulli

[BARAT]

postuar diku aty lart
Nje rast apo dhjetera raste? Noli dhe njerezit rreth tij ishin ata qe frymezuan atentatin ndaj Ahmet Zogut ne parlament. Noli ishte ai qe beri thirrje per revolucion te armatosur kunder Tiranes e pushtetit legjitim te vendit ne 1924, nga ceremonia e varrimit te komunistit Avni Rustemi ne Vlore. Nje prift qe behet deputet e kryeminister i nje vendi, ben me turp jo vetem besimtaret por edhe Vete Perendine qe ai prift duhej ti sherbente.

...dhe sipas kesaj loqike te shendoshe qe perdor postuesi, i bie qe Noli te merrte pushken ne dore (si puna e priftit grek ne mes te Andarteve, ne foton e mesiperme) dhe te krijonte batalione te shenjta ne emer te ortodoksise?!
Megjithate, une po pres akoma foton ku tregohet Noli me pushke ne dore duke vrare greket.
Meqe Avni Rustemi ishte gango, po Esta pasha c'ishte mo file?