5 vjetori i ndarjes nga jeta e Gramoz Pashko

[Brari]

hë pa na jep nje shembull or ti.. se si ne shqiperi eshte denuar ndonje oficer se ka rrezikuar jeten e ushtarit..
ne pritje..

[Brari]

ISH KOMANDANTI I REGJIMENTIT TE HELIKOPTEREVE TE FARKES E'THEM MEHMETI, SHPJEGON VARIANTET E RENIES SE HELIKOPTERIT TE PASHKOS

Flet piloti qe bleu helikopterin "Bell 222".
"Nuk ka rene per shkak te kohes, por mendoj se pilotit i ka rene infarkt ne zemer gjersa nuk ka patur mundesi te komunikoje me kullen. Duhet te kete shperthyer ne ajer"




Z. E'them, ç'mendoni pe ngjarjen?


Kur mora vesh per ngjarjen, u trondita shume. Kur mora informacion nga vajza qe jeton ne Tirane per renien e helikopterit, thashe me vete "U perserit ngjarja e 1989 es, ku rane dy helikoptere duke u perpjekur per te shpetuar jete njerezish." Ne kete rast humben jeten ekipi, doktori, z. Gramoz Pashko dhe sidomos me vjen keq per te birin. Me lejoni, paraprakisht te shpreh ngushellimet e mia te sinqerta per familjet qe humben te dashurit e tyre. Po duke u kthyer tek ngjarja e duke pritur per me shume informacion nga Tirana, lexova artikullin e z. Hamdi Gega dhe disa artikuj te tjere. Me vjen shume keq qe nje ngjarje kaq tragjike te politizohet.


Kur lexuat per renien e helikopterit "Bell 222", cili ishte reagimi juaj i pare?

Ne fillim mendova se shkaku per renien do te kene qene kushtet atmosferike dhe mbase urdhri per t'u nisur qe i gabuar. Por e verteta nuk eshte keshtu. Fakti qe u prononcova kaq vone eshte se prisja te flisja me shoket e mi ne Tirane me pare, te pyesja ata si kane qene kushtet metereologjike apo edhe elemente te tjere.

Pergjigjia eshte qe kushtet atmosferike nuk kane qene te keqija per fluturim. Ka patur ere, por jo ere te tille qe te ndaloje fluturimin. Kushtet kane qene te mira per fluturim dhe urdhri ka qene i drejte. Per faktin se pse helikopteret e shendetesise refuzuan te benin udhetimin, eshte se ata helikoptere nuk kane pajisjet e nevojshme per udhetime te tilla.


Ju jeni piloti qe keni blere "Bellin 222". Ç'kujtoni per ate kohe? Si u vendos per te blere kete helikopter? Si u realizua blerja? Si u soll ne Shqiperi dhe pse sherbimet teknike beheshin ne Gjermani?


Ne kemi patur helikoptere te prodhimit rus, por te ardhur nga Kina, MI 4. Disa prej tyre kane qene te pajisur per te transportuar persona VIP. Por me 5 maj 1971, nje difekt i papercaktuar per nje kohe te gjate nga efektivi teknik, shkaktoi qe gjate nje stervitje, nje nga keta helikoptere te rrezohej. Nga ai moment, u vendos qe asnje anetar i Byrose Politike te atehershme te mos hipte ne helikopter.
Kjo ne te vertete qe nje gje pozitive, sepse ne kete menyre helikopteret u perdoren ne ndihme te popullsise, ekonomise se vendit, shendetesise etj. Ne janar te vitit 1985, me deboren madhe qe ra ne veri te vendit, u be i nevojshem fluturimi i personave VIP. Ne ate dimer e debore te madhe qe perfshiu rrethet e Tropojes, Kukesit, Peshkopise etj helikopteret jane perdorur per t'i ardhur ne ndihme popullates se ketyre rretheve me ushqime, ilaçe etj.

Vetem ne nje jave debore e orteqe, jane zhvilluar 52 ore fluturim, 27 nga te cilat jane kryer direkt nga une. Ishte pikerisht ky moment qe solli urgjencen per te blere helikoptere me te lehte, me te manovrueshem, me te pershtatshem per transportim te personave te rendesishem. Me deboren rreth dy metra ishte frika e zhytjes se helikoptereve MI 4 ne debore. Pikerisht ne ate vit, me 5 shkurt, me urdher te ministrit te Brendshem te asaj kohe, une e disa shoke kemi vajtur ne France per te blere helikoptere.

U blene tre helikoptere nga Franca (helikopteret "Equrel"). Nje vit me pas u ble nga nje kompani suedeze, helikopteri i prodhimit amerikan "Bell 222 UT", me nje vlere prej nje 1.400.50 USD. Ne ate kohe, ishin dy kanditatura per te blere: 1) "Bell 222 UT", 2) helikopteri "Dauphin" i cili eshte i nje cilesie me te larte, por qe kompania e tij kerkonte shumen prej 2.500.000 USD. U vendos per "Bell 222".

Por dua te shtoj se "Bell 222" eshte gjithashtu nje helikopter shume i mire, teper i manovrueshem dhe i forte. Ketu ne SHBA, ku helikopteri perdoret mjaft, sidomos ne ndjekjet policore apo sherbime te veshtira. Persa i perket teorise se helikopteri ishte i vjeter kur ne morem, nuk eshte aspak e vertete.

Helikopteri filloi te ndertohej kur ne beme kestin e pare te pageses. Kur ne e morem ne dorezim, helikopteri kishte udhetuar vetem nga Teksasi (ku ishte ndertuar) ne Philadefia, ku u transportua me anije per ne Angli dhe me pas fluturoi nga Anglia per ne Gjermani, ku une dhe piloti i dyte, Gjergj Brokri, e morem ne dorezim dhe e sollem ne Shqiperi permes Alpeve te Zvicres dhe Italise.

Persa i perket çeshtjes te sherbimeve teknike per kete helikopter, dua te them se beheshin sherbime periodike. Perveç faktit qe here pas here çohej per kontroll ne piken e servisit te kompanise "Bell" ne Gjermani, ne kishim tekniket tane qe u specializuan per mirembajtjen e ketij helikopteri. Gjithashtu, çdo gjashte muaj, i hiqeshin boshtet helikopterit qe çoheshin ne Gjermani per kontroll dhe ktheheshin prape. Nuk eshte aspak e vertete se jane perdorur pjese te vjetra ose te perdorura per kete helikopter.


Le t'i kthehemi ngjarjes. Çfare mendoni per aftesine e piloteve qe drejtonin helikopterin?


Une mendoj se pilotet kane qene mjaft te pergatitur sepse kane rreth 15 vjet qe fluturojne me ate helikopter. Une mendoj se ata e njihnin mjaft mire helikopterin dhe si te manovronin me te.


Ju keni pervoje te madhe me fluturime te veshtira si ne ngjarjen e Fekenit, te bores se vitit 1985, etj. Sipas jush cilat mund te kene shkaqet qe çuan ne kete tragjedi?


Shkaqet mund te kene qene nga me te ndryshmet. Por, me lejoni te them paraprakisht se une jam plotesisht ne kundershtim me teorite si "vorbulla ajrore", "vakumi thithi helikopterin" etj. Fatkeqesisht dua te them se keto deklarata jane te nje niveli jo profesional. Ne ajer nuk ka boshlleqe, por levizje rrymash ajri me shpejtesi te ndryshme te varura nga konditat metereologjike.

Jam kundra idese se "piloti zgjodhi rruge jo te drejte per te vajtur ne Itali". Eshte e vertete qe do te ishte me mire te kishte vajtur drejt jugut, Barit. Ne kete menyre do te zgjatej me shume rruga, por do te shkurtonte udhetimin mbi det. Megjithate, nuk do te thote se ai zgjodhi rruge te gabuar. Une mendoj se ai zgjodhi kete drejtim per te shfrytezuar antenen e stacionit radiofonik te Shijakut, qe ndihmon si pike orientimi dhe qe ne gjuhen e piloteve quhet "shigjeta e arte".

Persa u perket shkaqeve per rrezim te helikopterit jane tre; kushtet metereologjike; difekt teknik; shendeti i piloteve.
Persa u perket kushteve metereologjike, une mendoj se ne asnje menyre nuk ka qene faktor ne tragjedine e asaj nate. Eshte e vertete qe ka patur ere te forte, por ajo ka qene horizontale. Ka dy lloj ererash, horizontale dhe vertikale. Eshte era vertikale qe krijon turbullime te ajrit dhe krijon veshtiresi e probleme, por kjo ere nuk ka qene prezent ate nate. Ne kete stine, jane teper te njohura ererat e forta veri perendimore, qe veshtiresojne uljen e helikopterit, ose zgjasin kohen e fluturimit, por nuk shkaktojne rrezim.

Pra, ne baze te pervojes sime dhe te dhenave qe kam patur nga shoket e mi ne Tirane, kushtet armosferike kane qene te favorshme per fluturim dhe urdhri per t'u nisur ka qene i drejte.
Versioni im se çfare ka shkaktuar renien eshte per shkaqe shendetesore te ekuipazhit. Nje nga pilotet, nga stresi apo shkaqe te tjera, mund te kete pesuar atak zemre dhe helikopteri ka kaluar ne gjendje pikiate te shpejte. Ne qofte se helikopteri bie ne pikiate, arrin nje shpejtesi kritike qe eshte shume e veshtire te dale nga ai pozicion, sidomos naten. Nje nga rastet per gjendje te jashtezakonshme per helikopterin eshte kur bie ne pikiate dhe veprimet e pilotit per te dale nga kjo gjendje.

Çdo gje ndodh shume shpejt. Per, helikopteret MI 4, psh. ne qofte se helikopteri ne gjendje pikiate arrin shpejtesine 240 km/ore, ne maje te fletes se helikes shpejtesia mund te kaloje shpejtesine e zerit dhe si rezultat ndodh fenomeni i shperthimit. Une personalisht jam ndodhur ne nje situate te tille. Po benim praktike me helikopter dhe praktika behet ne kabine te mbyllur me perde. Piloti qe kisha, duke fluturuar futi helikopterin ne gjendje pikiate. Une mezi e nxora helikopterin nga ajo gjendje dhe nuk kam patur kohe as per te hapur perden e kabines per orientim me te mire.

Per te kuptuar me mire situaten, dua te shpjegoj se ne qofte se nje nga pilotet peson atak zemre dhe bie mbi dorezen e drejtimit qe eshte pikerisht prane pilotit, helikopteri automatikisht kalon ne pikiate ne rritje intensive te shpejtesise dhe humbje te lartesise. Ne kete moment, piloti tjeter e ka teper te veshtire te riktheje helikopterin ne pozicion normal. Ne radhe te pare duhet te heqe trupin e pilotit tjeter qe te liroje dorezen e drejtimit dhe me pas te beje te mundur normalizimin e gjendjes; dhe gjithçka duhet bere para se shpejtesia ne majat e helikes te kaloje shpejtesine e zerit, te cilat çojne ne shperthim. Eshte pikerisht ky moment qe shpjegon zhdukjen nga radari dhe nderprerjen e menjehershme te nderlidhjes. Piloti tjeter nuk ka patur mundesi as te veproje, as te komunikoje.

Persa i perket teorise se trete se mund te kete qene difekt teknik. Mund te ndodhe qe te kete probleme teknike, por ky helikopter operon me dy motora. Ne qofte se nje motor ka difekt, operohet me motorin tjeter. Pothuaj te gjitha sistemet, ne kete helikopter jane te dubluara. Ne qofte se nje sistem nuk funksiononte, sistemi i dyte operon. Pastaj, nuk ka difekt qe ndodh menjehere, pa paralajmerim.

Dhe nga ana tjeter, ne qofte se do te kishte ndodhur difekt, do te kishte akoma komunikim me kullen drejtuese, komunikim per ndihme ose per treguar gjendjen. Ndersa ne kete rast komunikimi u nderpre menjehere. Me kete rast dua t'i pergjigjem edhe tezes se celulareve. Telefonat celulare nuk ndikojne dhe nuk ç'orientojne sistemin drejtues te helikopterit. Megjithese per ne eshte pak e çuditshme te analizohet gjendja shendetesore e pilotit, por ne aspektin profesional eshte nje faktor teper i rendesishem. Gjithashu, pothuaj ne te gjitha vendet e tjera te botes, kjo eshte nje nga hipotezat e para qe shikohet.


A jane te pajisur helikopteret shqiptare, me ate qe quhet "kutia e zeze" qe regjistron kordinatat e fundit para nje rrezimi?


Kutite e zeza jane per avione te medhenj, jo per helikoptere. Pastaj, asnje avion shqiptar nuk eshte i pajisur me kuti te zeze. Une kujtoj, se kur bleme helikopterin ne fjale, ne mund te merrnim pajisje te ndryshme qe mund te ndihmojne siç eshte kutia e zeze, por keto pajisje kerkojne pajisje apo kulla tokesore qe te funksionojne dhe ne nuk i kemi keto mundesira.


Shenim i gazetes "Koha Jone": E'them Mehmeti jeton me familjen e tij ne SHBA prej tete vjetesh. Intervista u realizua nga e bija, Mirela Mehmeti, themeluese, producente dhe drejtuese e televizionit shqiptar ne Çikago.


KJ

[Stargate_Boy]

Politika shqiptare te ben te fitosh para dhe reputacion te menjehershem,por duhet te jesh i kujdesshem te mos dalesh jashte nomenklaturave te saj,se pastaj piloteve qe te transportojn u bije papritur infrakt ne zemer.Me vjen shume keq per Zotin Gramoz dhe familjen e tij. Por politika shqiptare eshte kthyer ne bisnes dhe sic dihet ne bisnes shume veta shkojne down.
Shpreh ngushellimet me te sinqerta familjes dhe me vjen keq qe u largua nga gjiri yne nje njeri i zgjuar dhe patriot.

[Zemrushja]

I uroj ngushellime te thella Familjese se Gramos Pashkos per humbjen e dy te dashurve te saj

Sa per politiken shqiptare.. do thoja.. Paska filluar te veproje me keq se mafia.. ncncncn ... shume e turpshme.. per ta pranuar

[kolombi]

DURRES, SOT OPERACIONI SHQIPTARO FRANCEZ PER NXJERRJEN E HELIKOPTERIT



“Janus II”, identifikimi i BELL 222 me metoden e ultratingujve .Komandanti i dyte i anijes franceze, Malcolm Puggione, tha se "anija, qe mberriti nga Marseja ne portin e Durresit dje ne mesdite, do te nise kerkimet sipas te dhenave qe tashme ka ne dispozicion". Komandanti Puggione u shpreh se "fillimisht do te identifikohet vendndodhja e sakte e pjeseve metalike te helikopterit, duke perdorur metoden e ultratingujve

Anija e specializuar franceze "Janus II" do te nise sot kerkimet nenujore per identifikimin e vendndodhjes se sakte dhe nxjerrjes se pjeseve te helikopterit te rrezuar naten e 16 korrikut te kaluar ne ujrat e Adriatikut. Ne kalaten nr. 1 te portit te Durresit, ne çastin e ankorimit ndodheshin edhe drejtues te forcave tona detare, si dhe atasheu ushtarak i Ambasades Franceze ne vendin tone.
Sipas burimeve zyrtare nga Forcat tona Detare, dje pasdite palet pergatiten planin e kerkimeve nenujore, ndersa ekspedita do te startoje sot ne mengjes.

Komandanti i dyte i anijes franceze, Malcolm Puggione, tha se "anija, qe mberriti nga Marseja ne portin e Durresit dje ne mesdite, do te nise kerkimet sipas te dhenave qe tashme ka ne dispozicion". Komandanti Puggione u shpreh se "fillimisht do te identifikohet vendndodhja e sakte e pjeseve metalike te helikopterit, duke perdorur metoden e ultratingujve.
Me pas do te nisin veprimtarine dy robotet, te cilet komandohen nga anija dhe qe mund te nxjerrin objekte te mbytura deri ne thellesine 1200 metra".
"Ne anijen me 5 marinare, gjate ekspedites do te jene edhe 3 4 specialiste kerkues, si dhe perfaqesues te pales shqiptare", vazhdoi me tej Puggione.

Anija e specializuar "Janus II" eshte kontraktuar nga Ministria jone e Jashtme me ane te shoqerise private franceze Comex, te ciles i perket. Ne portin e Durresit mberriti dje paradite anija franceze "Janus II", e specializuar ne kerkimet nenujore. "Janus II", e ankoruar ne kalaten nr.1 te porti. Komandanti i distrinktit te pare detar, Roland Nasto, tha se "specialistet e Ministrise se Mbrojtjes, se bashku me specialistet franceze te kerkimeve nenujore, do te pergatisin planin e kerkimeve per nxjerrjen e helikopterit te rrezuar".

Helikopteri "Bell 222", qe po transportonte zotin Gramoz Pashko ne nje klinike te Barit per kurim, u rrezua disa milje larg brigjeve italiane. Ne bordin e helikopterit krahas politikanit te njohur, ishin dy pilotet, tekniku i helikopterit, mjeku Sander Baloi dhe djali 24 vjeçar i zotit Pashko, Rubeni.

Koha Jone

[hermes22]

e paskan gjet helikopterin

http://www.a1tv.com.al

[hermes22]

LAJME
--------------------------------------------------------------------------------
www.a1tv.com.al

“Janus2” identifikon helikopterin e aksidentuar “Bell 222”


13:51 07/08/06




Për herë të parë që nga 16 Korriku kur pësoi aksident është identifikuar sot helikopteri “Bell 222” i prodhimit amerikan.

Helikopteri u identifikua në zonën e bashkimit të Detit Jon dhe Adriatik dhe është fotografuar nga aparaturat e anijes “Janus 2”.

Sot filloi edhe faza e nxjerrjes së helikopterit në bordin e të cilit udhëtonin 6 persona, mes tyre ish-themeluesi i Partisë Demokratike, Gramoz Pashko dhe i biri i tij 24 vjeçar, Rubin Pashko.

Helikopteri u rrëzua përderisa udhëtonte për në Bari të Italisë për të çuar për kurim të menjëhershëm mjekësor, Gramoz Pashkon.

[Brari]

shekulli

Roboti “Super Achile” fotografon në thellësinë 1024 metra helikopterin presidencial të mbytur më 16 korrik

“Bell 222U”, asnjë gjurmë nga trupat

Identifikohet helikopteri, i ndarë në disa pjesë. Zbehen shpresat për gjetjen e trupave në Adriatik

Llambi Kallço

DURRËS- Identifikimi i helikopterit presidencial “Bell 222 U” zbeh shpresat e familjarëve për gjetjen e trupave të tragjedisë ajrore. Burime nga qeveria bënë të ditur dje se anija franceze “Janus” ka mundur të fotografojë helikopterin e ndarë në dy pjesë të mëdha e copëza më të vogla, në thellësinë mbi 1000 metra në Adriatik. Fotografimi i helikopterit të rrëzuar më 16 korrik është realizuar nga roboti “Super Achile” i anijes franceze, misioni i tanishëm i së cilës është nxjerrja e tij nga deti. Fotot e bëra nga roboti i kanë kaluar ekspertëve, të cilët kanë thënë si fjalë të fundit se ato i përkasin helikopterit me të cilin udhëtonin drejt Italisë Gramoz Pashko, djali i tij, një mjek si dhe 3 pjesëtarë të stafit teknik. Mësohet se është konstatuar se helikopteri është i ndarë në dy pjesë të mëdha dhe në copa më të vogla, ndërkohë që objektivi nuk ka fotografuar asnjë trup brenda tij.
***
Pasi ka realizuar procesin e fotografimit, anija francëze "Janus II" ka ndërprerë kërkimet në detin Adriatik, mbrëmjen e së hënës, për shkak të motit të keq. Sipas burimeve nga marina shqiptare, në kushtet e një deti mbi 7 ballë, është bërë i pamundur vazhdimi i punimeve, ndaj edhe anija është kthyer në portin e Durrësit. Helikopteri “Bell” ka rënë në një thellësi prej 1024 metrash në kufirin në mes të ujërave të detit Adriatik dhe detit Jon. Anija franceze po i realizon kërkimet vetëm 2 milje larg Jonit, pikërisht atje ku anija italiane “Urania” identifikoi një objekt metalik, me gjatësi 5 metra dhe disa objekte të tjera të shpëndara rreth 100 m larg objektit të parë, të cilat pas fotove të siguruara nga roboti “Super Achile” mendohet t’i përkasin të njëjtit helikopter të rrëzuar. Ndërkaq, anija “Janus” ka dalë pasditen e djeshme në det, këtë herë për të filluar operacionin për nxjerrjen e helikopterit.
***
Rreth orës 12.00 të ditës së djeshme, në bordin e anijes “Janus II” ka mbërritur komandanti i përgjithshëm i Marinës shqiptare, Krostaq Gërveni, i cili ka takuar ekuipazhin e anijes franceze. Burime konfidenciale nga ky takim kanë bërë të ditur se është diskutuar në lidhje me rinisjen sa më shpejt të operacionit të nxjerrjes së pjesëve të helikopterit, që u zhduk në mënyrë ende të pasqaruar mirë natën e 16 korrikut. Mësohet se vazhdimi i operacionit për nxjerrjen e helikopterit nga deti nuk do të bëhet më anë të batiskafit me dy pilotë, por me anë të robotit "Super Achile", i cili zhytet deri në 2000 metra thellësi. Nxjerrja e helikopterit nga thellësia do të realizohet me anë të një platforme speciale, e cila është e aftë të mbajë një peshë mbi 10 tonë dhe që do të sigurohet po nga ana e kompanisë franceze “Comex”, e cila ka marrë përsipër misionin e nxjerrjes së helikopterit me fondin prej 33 milionë lekësh, të dhëna nga qeveria shqiptare. Kjo kompani franceze ka marrë pjesë dhe në nxjerrjen e trupave dhe pjesëve të avionit egjiptian në Narsheik, ku gjatë aksidentit ajror humbën jetën 143 persona. Në bordin e anijes “Janus” që do të tentojë nxjerrjen e pjesëve tashmë të identifikuara të helikopterit janë dhe përfaqësues të Marinës dhe prokurorisë shqiptare, të cilët më pas do të ekzaminojnë mes pjesëve të gjetura dhe shkaqet e rënies së helikopterit që po transportonte drejt Italisë për kurim ish-zv.kryeministrin Gramoz Pashko.

TË HUMBUR
Gramoz Pashko, i vitlindjes 1955,
Ruben Pashko, i vitlindjes 1982,
Vangjel Çondi, pilot, i vitlindjes 1950,
Demush Reba, pilot, i vitlindjes 1960,
Qemal Koni, asistent i fluturimit, i vitlindjes 1950 inxhinier
Sander Baloj, mjek reanimator në Qendrën Spitalore “Nënë Tereza", i vitlindjes 1966



Operacioni
Operacioni për kërkim- shpëtimin e helikopterit qeveritar “Bell 222U” është ndarë në dy faza. E para konsiston në kërkimin e helikopterit në të cilin po udhëtonin gjashtë personat. Pasi të lokalizohet dhe gjendet vendi ku ndodhet helikopteri do të fillojë faza e dytë, ajo e nxjerrjes së tij nga thellësia e detit Adriatik

Anijet
Në operacionin e kërkim- shpëtimit janë angazhuar dy anije të specializuara. Anija e parë është “Urania”, e cila është marrë me qera nga qeveria shqiptare. Ndërkohë anija e dytë, “Galatea” është vënë në dispozicion nga qeveria italiane. Kjo anije është specializuar që të kryejë kërkime deri në një thellësi prej 5000 metrash

Pagesa
Shteti shqiptar ka paguar një shumë prej 85 mijë eurosh për të gjetur helikopterin “Bell 222U” të zhdukur natën e një jave më parë në detin Adriatik. Me këtë shumë është marrë me qera anija italiane “Urania”. Mendohet se një shumë disa herë më e madhe duhet të paguhet nga qeveria shqiptare për nxjerrjen e helikopterit

Trupi
Më datë 26 korrik anija italiane “Urania” raportoi se mund të kishte gjetur trupin e helikopterit qeveritar. “Në një thellësi prej rreth 1024 metrash kemi lokalizuar një objekt metalik rreth 5 metra të gjatë, si dhe disa objekte të tjera më të vogla të shpërndara në një rreze prej 100 metrash nga njëra tjetra”, -thanë zyrtarët e anijes




09/08/2006

[shigjeta]

Dora e një njeriu është filmuar nga batiskafi francez, i cili zbuloi imazhet e helikopterit qeveritar në thellësitë 1 mijë metra në detin Adriatik.

Ky ka qenë konfirmimi më i fundit i ekuipazhit francez të anijes “Janus II”, për gazetën “Panorama”, ditën e djeshme. Përkundër deklaratave zyrtare në Tiranë për mosgjetjen e trupave, drejtuesit e anijes franceze thonë se në një prej dritareve të helikopterit dallohet dora e një njeriu, e cila mban një orë drejtkëndore. Nga imazhet e qarta të fiksuara prej robotit francez, ka mbetur pa u përcaktuar vetëm marka e orës, ndërsa gjithçka tjetër cilësohet e konfirmuar nga ekuipazhi francez, që zbuloi helikopterin qeveritar shqiptar të aksidentuar mbi detin Adriatik. Burime zyrtare nga Kryeministria kanë konfirmuar dje pas mesditës, lajmin e publikuar nga gazeta “Panorama”, se fotografitë e anijes franceze, kishin zbuluar helikopterin e aksidentuar.

Helikopteri në thellësi

Siç konfirmoi për gazetën ekuipazhi francez tri ditë më parë, helikopteri presidencial shqiptar i tipit “Bell 222” është filmuar dhe fotografuar në thellësinë 1024 metra të detit Adriatik. Imazhet janë fiksuar nga roboti nënujor i instaluar në bordin e anijes oqeanografike franceze. Burime nga ekuipazhi francez thanë dje, se struktura metalike e helikopterit është kompakte dhe e pashpërbërë, çka dëshmon se mjeti fluturues mund të ketë rënë gradualisht mbi sipërfaqen e ujit, duke mos pësuar dëmtime. “Mjeti është konservuar nën ujë në një gjendje të mirë dhe thuajse integral”, pohuan burimet. Ekuipazhi i “Janus II” ka konfirmuar për gazetën se filmimet e robotit kanë sjellë imazhe të qarta të asaj çka ndodhet në thellësinë 1024 metra. Sipas francezëve, në pamjet filmike duket se njëri nga hekurat mbështetës që shërben për uljen e helikopterit është i paprekur, ndërsa tjetri ka pësuar shtrembërime dhe mbahet vetëm nga njëra anë. Kjo, sipas ekspertëve, vërteton faktin se në momentin e përplasjes me sipërfaqen e ujit, “Bell 222” nuk ka qenë i balancuar dhe në drejtpeshim. Filmimet e robotit sjellin edhe përshkrime të dritareve të helikopterit, ku njëra prej tyre është thuajse e mbuluar nga një qese e madhe e zezë plastike, ndërsa nga një dritare tjetër dallohet një dorë në të cilën shquhet një orë dore drejtkëndore, marka e së cilës nuk u arrit të konstatohej nga “syri” elektronik. Pak metra larg strukturës së metaltë të “Bell 222”, kamera nënujore ka arritur të fiksojë edhe njërën prej sediljeve të helikopterit, e cila ka dalë jashtë kabinës në momentin kur mjeti fluturues ka prekur fundin e Adriatikut.

Operacioni

Drejtuesit më të lartë të flotës detare shqiptare e kanë “kyçur” informacionin lidhur me ekspeditën e parë të “Janus II”, në kuadratin e kërkimeve të helikopterit “Bell 222”. Kapiteni i rangut të parë, Kristaq Gerveni, nuk ka pranuar të japë asnjë informacion për mediat, ndërkohë që kapiteni francez, Herve Gireau, është treguar një xhentëlmen i vërtetë gjatë komunikimit me gazetarët e pranishëm në atë orë të vonë të natës, duke konfirmuar se roboti kishte arritur të filmonte helikopterin, i cili ishte në gjendje të mirë dhe i pacopëtuar. I pyetur nga “Panorama”, komandanti i Forcave Detare Shqiptare Gerveni është shprehur prerë: “Eshtë sekret ushtarak, të cilin nuk jam i autorizuar ta bëj publik, pasi së shpejti për misionin e anijes franceze do të shprehen krerët e Ministrisë së Mbrojtjes”.



Sekuestrohen imazhet e filmuara nga batiskafi “Remora”

Hetimi, francezët dëshmitarë të dosjes
Prokuroria: Presim pjesët për ekspertim teknik

TIRANE – Prokuroria Ushtarake e Tiranës, e cila po zhvillon hetimet për tragjedinë e 16 korrikut, ka administruar dje në dosje fakte të tjera rreth ngjarjes. Gjatë paradites së djeshme, kur anija “Janus II” po bënte disa riparime të vogla dhe pjesët e telekamerës së robotit nënujor po pastroheshin, ekuipazhi francez ka dëshmuar për hetuesit shqiptarë gjithë momentin e gjetjes së helikopterit. Mësohet se janë marrë në pyetje të gjithë anëtarët e ekuipazhit, madje prej tyre nga prokurorët është kërkuar edhe pozicioni në të cilin ndodhej helikopteri. Hetuesit shqiptarë kanë kërkuar të dhëna edhe për mënyrën e administrimit të imazheve nga batiskafi robot, që filmoi helikopterin “Bell 222”. Më pas, organi i hetimit ka kërkuar kopjet e tri fotografive tredimensionale që i janë bërë helikopterit “Bell 222”, në thellësi mbi 1 mijë metra. Sipas hetuesve, objekti metalik që dyshohet të jetë një pjesë e helikopterit, është gjetur vetëm një milje larg koordinatave të fundit që pilotët kanë raportuar për kullën italiane natën e tragjedisë. Zyrtarët e Prokurorisë konfirmuan mbrëmë për gazetën, se janë duke pritur nxjerrjen e pjesëve të helikopterit, me qëllim verifikimin teknik të tyre në përpjekje për të mësuar shkakun e tragjedisë. Hetuesit gjithashtu po ndjekin nga afër të gjithë operacionin e kërkimit të helikopterit, në prani edhe të specialistëve të Institutit të Mjekësisë Ligjore të kryeqytetit. t.s.



nxjerrja
Burime nga Kapitaneria e anijes janë shprehur dje, se “Janus II” do të tentojë sot të nxjerrë në sipërfaqe pjesët e helikopterit qeveritar të aksidentuar në detin Adriatik. Rreth oriz 17:00 të ditës së djeshme, anija franceze ka lënë Portin e Durrësit dhe është nisur drejt rajonit ku ra helikopteri.
thyerja
Një zyrtar i lartë i Forcave të Armatosura, gjatë një takimi që ka pasur dje me afërmit e të zhdukurve, u ka konfirmuar atyre se nga fotografitë është mësuar se helikopteri është ndarë në të paktën dy pjesë. Kjo i ka ndihmuar kamerat të verifikojnë brenda helikopterit, ndërsa në dritare duket dora e një personi.
kerkesa
Më 16 korrik 2006, dy pilotë, një teknik dhe një mjek iu bindën urdhrit të eprorëve të tyre. Vangjel Çondi, Demush Heba dhe Qemal Koni ishin ushtarakë të Gardës së Republikës, ndërsa i katërti, Aleksandër Baloi, mjek reaminator. Ata nuk e vunë në diskutim nisjen drejt Italisë, ndaj meritojnë të shpallen “Dëshmorë të Atdheut”, thanë të afërmit.

shkeputur nga "Panorama"

[ATMAN]

Gjenden pjesë të helikopterit, dyshohet se ka shpërthyer në ajër


Identifikohet helikopteri i zhdukur në ujërat e detit Adriatik më 16 korrik. Pas më shumë se 20 ditë kërkimesh, më në fund grupet e kërkimit kanë arritur të identifikojnë disa objekte metalike në 1000 metra thellësi, si pjesë të helikopterit “Bell 222”. Pasditen e djeshme, anija e kërkimit “Janus 2”, në 1000 metra thellësi, ka bërë të mundur nëpërmjet dy robotëve gjigantë që ka në bordin e saj, identifikimin e disa pjesëve të helikopterit. Nga analizimi i pjesëve të gjetura në 1000 metra thellësi dyshohet se mund të jenë pjesët e “Bell 222”-shit, i cili mund të ketë shpërthyer në ajër mbrëmjen e 16 korrikut. Megjithëse pjesët e helikopterit janë identifikuar, ende nuk ka asnjë shpresë për gjetjen e trupave të gjashtë personave, të cilët ndodheshin në bordin e helikopterit natën e rënies.
Kërkimi
Anija franceze “Janus 2”, ditën e djeshme ka filluar kërkimet në rreth 1100 metra thellësi për identifikimin e “Bell 222”-shit. Pas ndërprerjes për disa kohë të kërkimit për shkak të motit, anija “Janus 2” ka rifilluar përsëri kërkimet. Dy robotët gjigantë, të cilët ndodhen në bordin e kësaj anijeje, kanë bërë të mundur identifikimin e disa objekteve të cilat ndodheshin në 1000 metra thellësi dhe vetëm një milje larg koordinatave të fundit në të cilat është lokalizuar helikopteri rreth orës 22:17 të mbrëmjes së 16 korrikut. Pikërisht identifikimi i këtyre objekteve ka rritur shpresat për gjetjen e helikopterit. Dy robotët gjigantë kanë bërë të mundur fotografimin e objekteve të cilat ndodheshin në 1000 metra thellësi. Këto fotografi janë parë dhe studiuar nga ekspertët e kërkimit, të cilët kanë arritur në përfundimin se disa pjesë metalike të fotografuara nga robotët janë pjesë të helikopterit “Bell 222”. Kjo është konfirmuar dhe nga ekipi i kontrollit. Pikërisht kjo e vërtetë e frikshme i ka çuar ekspertët në përfundimin se helikopteri mund të ketë shpërthyer në ajër. Fakt ky që dëshpëron familjarët, pasi aktualisht nuk ka të dhëna për identifikimin e asnjë trupi.
Nxjerrja
Pasi është konfirmuar identifikimi i pjesëve të helikopterit “Bell 222”, ekipi i kërkimit i vendosur në bordin e anies “Janus 2” do të bëjë të mundur nxjerrjen në sipërfaqe të pjesëve të gjetura. Kjo do të jetë një nga detyrat e vështira të grupit të kërkimit, pasi objektet e identifikuara si pjesë të helikopterit ndodhen në thellësinë prej 1000 metrash, e cila do të vështirësojë nxjerrjen e pjesëve metalike. Sipas burimeve nga grupi i kërkimit, pritet që nxjerrja e pjesëve metalike të fillojë sot, ku do të bëhet e mundur nxjerrja e objekteve të identifikuara. Helikopteri “Bell 222” u zhduk nga radari i Kullës së Kontrollit të Rinasit mbrëmjen e 16 korrikut rreth orës 22:17 minuta. Helikopteri ishte duke transportuar ish-zv.kryeministrin Gramoz Pashko në drejtim të Italisë për kurim të mëtejshëm, pas aksidentit që pësoi në Himarë. Së bashku me Gramoz Pashkon natën e rënies në bordin e helikopterit ndodhej djali i tij Rubeni, dy pilotë dhe tekniku.

Emrat e personave të zhdukur

Në bordin e helikopterit “Bell 222” ndodheshin 6 persona të cilët aktualisht konsiderohen të zhdukur:
Gramoz Pashko, 51 vjeç; i biri, Ruben Pashko, 24 vjeç;
Vangjel Çondi, piloti i parë; Demush Heba, piloti i dytë; Qemal Koni, asistent i fluturimit, inxhinier, 56 vjeç dhe
Sandër Baloj, mjek reanimator në Qendrën Spitalore "Nënë Tereza", 40 vjeç.

gazeta albania

9 Gusht 2006