Kush eshte Edit Durham?

[FreeByrd]

Here's a passage of Durham's "Through the Land of the Serb"
The way she describes the Albanians of those times makes me feel cheated never seeing these amazing tribal people in real life up close and personal.


Indeed, the Albanian has many of the physical attributes of a beast of prey. A lean, wiry thing, all tough sinew and as supple as a panther, he moves with a long, easy stride, quite silently, for his feet are shod with pliant leathern sandals with which he grips the rock as he climbs. He is heavily armed, and as he goes his keen eyes watch ceaselessly for the foe he is always expecting to meet. There is nothing more characteristic of the up-country tribesman than those eversearching eyes. I have met him many a time in the Montenegrin markets, in the weekly bazaar in his capital, and on the prowl with his rifle far in the country. Up hill or down hill, over paths that are more like dry torrent beds, it is all the same to him; he keeps an even, swift pace, and he watches all the time. Dressed as he is, in tightly-fitting striped leg-gear and in a short black cape, his appearance is extraordinarily mediaeval, and he seems to have stepped straight out of a Florentine fresco. His sash is full of silver-mounted weapons, he twists his tawny moustache, and he admires himself exceedingly. He walks with a long rolling stride, planting his feet quite flat like a camel or an elephant—a gait which gives him an oddly animal appearance. His boldly striped garments, with their lines and zigzags of black embroidery, recall the markings of the tiger, the zebra, and sundry venomous snakes and insects. He seems to obey the laws that govern the markings of ferocious beasts; his swift, silent footsteps enhance the resemblance, and his colouring is protective; he disappears completely into a rocky background. The black patterns vary according to the tribe he hails from. If you ask his name, he generally gives you his tribal one as well, and points over the mountains towards his district. He is So-and-So, for instance, of the Hotti or the Shoshi. Most men, whether Christian or Mohammedan, have their heads shaven; sometimes on the temples only, the rest of the hair standing out in a great bush; sometimes the entire head, with the exception of one long lock that dangles down the back. There are two distinct types of Albanians—a dark type with black hair, brown eyes, and clean-cut features, and a very fair type, grey or blue-eyed, taller and more powerfully built. To this class belong almost all the shaven-headed men with :he dangling locks, a row of whom, squatting on their leels, look remarkably like a lot of half-moulted mltures. According to popular belief, the long lock s to serve as a handle to carry home the head when levered. A head, it seems, can be carried only by he ear, or by inserting a finger in the mouth, and this latter practice the owner of the head, when alive, objects to!

But in spite of his wild-beast appearance and his many obvious faults, the Albanian is by no means all bad. I will almost say that he possesses the instincts of a gentleman. At any rate, he " plays fair," according to his own very peculiar creed. He boasts that he has never betrayed a friend nor spared a foe. It is true that "not sparing" includes torture and various and most horrible atrocities, but it is a great mistake in considering any of the Balkan peoples to make too much capital out of " atrocities." A century ago every race, including our own, considered the infliction of hideous suffering the legitimate way of punishing comparatively small crimes. At the risk of being laughed at, I will say that I do not believe the Albanian is by nature cruel. The life of the poor up-country peasant is hard and rough beyond what anyone who has only lived in a civilised country can realise, and the life of such a man's beasts is of necessity a hard one also. But though I have met him with his flocks on the hillsides and have watched him carefully in street and market, I have never seen the Albanian torturing an animal for the fun of the thing, as does the Neapolitan, the Provencal, and the Spaniard. The revolting "jokes" with lame and helpless animals which can be seen any day in the streets of Naples are not to be met with in the capital of the bloodthirsty Albanian.

__________________________________________________ _


Ja një pasazh të të Durham "nëpër vendin e serbëve"
Mënyrën se si ajo përshkruan shqiptarët e asaj kohe më bën të ndiheni të mashtruar kurrë duke parë këta njerëz të mahnitshme fisnor në jetën reale afër dhe personale.


Në të vërtetë, ka shumë shqiptarë nga atributet fizike të një kafshe të pre. Një mbahem në të, gjë të ashpër, të gjitha gilcë të vështira dhe si të zhdërvjellët si një panterë, ai lëviz me një hap të gjatë, të lehtë, mjaft heshtje, për këmbët e tij janë mbuluar me me sandale prej lëkure lajka me të cilën ai mbërthen rock si ai ngjitet. Ai është i armatosur rëndë, dhe si ai shkon sytë e tij të parë të etur vazhdimisht për armikut ai është gjithmonë duke pritur për të përmbushur. Nuk ka asgjë më karakteristike e fisi up-vend se ato sytë eversearching. Unë kam takuar atë shumë kohë një në tregjet e Malit të Zi, në pazarin e javore në kryeqytetin e tij, dhe në vërdallë me pushkën e tij tani në vend. Lart ose poshtë kodrës kodër, mbi rrugët që janë më shumë si shtretër torrent thatë, ajo është e të gjithë të njëjtën atij, ai mban edhe një ritëm, të shpejtë, dhe ai shikon gjithë kohës. Veshur si ai është, në të ngushtë-montim shirita këmbë-gear dhe në një pelerinë të zezë të shkurtër, pamja e tij është jashtëzakonisht mesjetare, dhe ai duket se ka rritur të drejtë nga një afresk fiorentin. Brezin e tij është plot me argjend-ngritur armët, ai twists mustaqet e tij të kuqërremë, dhe ai admiron veten jashtëzakonisht. Ai ecën me një hap të gjatë kodrina, mbjelljen e këmbët e tij mjaft e sheshtë si një deve apo një elefant, një ecje e cila i jep atij një pamje kaq të çuditshme, të kafshëve. Rrobat e tij me guxim me shirita, me linjat e tyre dhe zigzage të qëndisje e zezë, kujtojnë shenjat e tigër, zebër, dhe gjarpërinjtë dhe insektet helmuese ndryshëm. Ai duket për t'iu bindur ligjeve që rregullojnë shenjat e kafshëve të egra, të shpejtë e tij, hapat e heshtur të rritur ngjashmëri, dhe ngjyrosje e tij është mbrojtës, ai zhduket plotësisht në një sfond shkëmbor. Modelet e zi ndryshojnë sipas fisit ai përshëndet nga. Nëse ju kërkoni emrin e tij, ai në përgjithësi jep një tij fisnore, si edhe, dhe pikat mbi malet ndaj rrethit të tij. Ai është kështu-dhe-Pra, për shembull, e Hotti apo Shoshi. Shumica e njerëzve, qofshin të krishterë apo muhamedan, kanë kokat e rruar e tyre, ndonjëherë në tempuj vetëm, pjesa tjetër e flokëve duke qëndruar në një shkurre të madhe, ndonjëherë në kokë të gjithë, me përjashtim të një lock të gjatë që dangles poshtë e pasme. Ka dy lloje të dallueshme të shqiptarëve-një lloji të errët me flokë të zeza, sy kafe, dhe të pastër-prerë tipare, dhe një tip shumë të drejtë, gri ose blu me sy, shtatlartë dhe më të fuqishëm të ndërtuar. Për këtë klasë i përkasin pothuajse të gjitha rruar koka burrat me: ai i veçuar flokët, një rresht prej të cilëve, squatting në leels e tyre, duket mrekullueshëm si një shumë e gjysmë-moulted mltures. Sipas besimit popullor, s gjatë bllokohet për të shërbyer si një trajtuar në shtëpi për të kryer në kokë kur levered. Një kokë, duket, mund të bëhet vetëm nga ai vesh, apo duke futur një gisht në gojë, dhe kjo praktikë e fundit pronari i kokës, kur të gjallë, objekte për të!

Por, në dritën e tij, pamja e egër-bisha dhe gabimet e tij shumë qartë, shqiptare është në asnjë mënyrë të keqe. Unë do të pothuajse të them se ai ka instinktet e një zotëri. Në çdo rast, ai "luan të ndershme", sipas vetë besimit të tij shumë të veçantë. Ai krenohet se ai kurrë nuk e ka tradhtuar një mik as kursyer një armik. Është e vërtetë se "nuk do ta kursejnë" përfshin tortura dhe mizori të ndryshme dhe më të tmerrshme, por kjo është një gabim i madh në parasysh asnjë nga popujt e Ballkanit për të bërë kapital shumë nga "mizori." Një shekull më parë në çdo garë, duke përfshirë edhe vet tonë, konsiderohet shkaktimin e shëmtuar që vuajnë mënyrë të ligjshme për ndëshkimin e krimeve relativisht i vogël. Në rrezik e të qënit tallën në, unë do të them se unë nuk besoj shqiptare është nga natyra mizor. Jeta e fshatar i varfër up-vendi është i vështirë dhe i ashpër përtej asaj që dikush që ka jetuar vetëm në një vend të civilizuar mund të kuptojnë, dhe jetën e kafshëve një njeri i tillë është e nevojshme edhe e vështirë. Por, pse unë kam takuar atë me kopetë e tij në kodrave dhe kane shikuar atë me kujdes në rrugë dhe treg, unë kurrë nuk kam parë torturimin e shqiptarëve një kafshë për argëtim e gjë, ashtu si edhe napolitan, provansal, dhe spanjolli. Revoltuese "shaka" me kafshët e varfër dhe të pafuqishëm që mund të shihet çdo ditë në rrugët e Napolit nuk do të plotësohen me të në kryeqytetin e Shqipërisë etur për gjak.