Liturgjia Hyjnore e Shën Joan Gojartit

[Albo]

Botohet me miratimin dhe bekimin
e Fortlumturisë së tij Imzot Anastasit,
Kryepiskop i Tiranës dhe i gjithë Shqipërisë




LITURGJIA HYJNORE
E ATIT TONE NDËR SHENJTORET
JOAN GOJARTIT





Botim i Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë
Tiranë-1995

[Albo]

LITURGJIA (MESHA) HYJNORE:

Vepër e Perëndisë me bashkëpunëtor gjithë popullin e Tij

Teksti që mban në duart e tua është nga më të rëndësishmit që qarkulluan ndonjëherë në botë. Ka vënë vulën e vet në qytetërimin orthodhoks. Ndihmoi popullin besimtar që të shkojë përpara në majat e jetës shpirtërore dhe t'i krijimtarisë. E mbajti atë sypafjetur, plot qëndresë dhe shpresë në vitet e zymta të vuajtjeve të ndryshme, duke i hapur atij panndërprerë horizontin drejt realitetit të Perëndisë, të botës, të misterit të Shpëtimit.

Ka qenë dhe është mbështetje, burim jete dhe bekimesh për secilin. Për të diturin dhe të paditurin, për të fuqishmin dhe të dobëtin, për banorin kompleks të qyteteve ashtu edhe për punëtorin e thjeshtë të krahut nga fshat.. Prej shekujsh tanimë bashkon besimtarët në një «komunikim» mistik, të shenjtë, të mbushur me shijen e përjetësisë dhe të lirisë shpirtërore.

Duke e ngjeshur mesazhin e përjetshëm të çlirimit më Krishtin me forma estetike të pavjetëruara, mbetet ajo çka është më e mirëfilltë, më përfaqësuese dhe më dinamike për traditën e popullit tonë.

*

Por në të njëjtën kohë, teksti i Liturgjisë Hyjnore ka brenda vetes pafundësinë e së përbotshmes. Hap zemrën për përqafimin e gjithë botëS. Na bën të ndjejmë se në gjakun tonë mbajmë gjithë njerëzit që nga Adami e deri më sot. Ata që shkuan, ata që rrojnë, ata që do të vijnë.

Këtë tekst, bashkë me Dhiatën e Re dhe me Psalltirin, ua dhanë për herë të parë të përkthyer popujve misionarët orthodhoksë, duke u dhënë dritën e besimit kristian. Dhe çuan kështu, në mënyrën më të sigurtë, më të kthjelltët e më festive, fise të thjeshtë e të ashpër në një nivel jete më të lartë.

Liturgjia Hyjnore përbën boshtin e mendimit, të përvojës, të lavdërimit dhe të moralit të gjithë orthodhoksëve, cilado qoftë gjuha që flasin, në cilindo vend që të ndodhen.

*

Teksti i Liturgjisë Hyjnore nuk u shkrua që të lexohet thjesht si fjalë e shkruar, si një vepër letrare, por kryesisht si një udhëzues për kryerjen misterit kristian: të Falenderimit hyjnor. Eshtë tekst i hirshëm, i destinuar të shndërrohet në vepër të shenjtë dhe hyjnore, me veprimin e Shpirtit të Shenjtë dhe me pjesëmarrjen e klerit dhe të popullit.

Kryhet në Kishë me perspektivë që të vazhdohet në jetën personale të çdo të krishteri. Kryerja e Liturgjisë Hyjnore përmbledh misterin e shpëtimit më Krishtin. I bën mistikisht të ndjeshme, këtu dhe tani, të gjitha etapat e tij: Lindjen, Kryqëzimin, Ngjalljen, Pesëdhjetoren, Vështrimin e Ardhjes së dytë të Tij. Njëkohësisht, bashkon në këto çështje të përjetshme dhe të përbotshme të gjitha problemet e drejtpërdrejta dhe dëshirat e njeriut. Çdo frazë dhe fjalë koncentron një pasuri të vërtetash, perspektivash dhe mundësish.

Teksti që pason, mbetet një ndihmesë për njohjen e zhvillimit të Liturgjisë Hyjnore dhe për orientimin e mendjes. Dhe nuk duhet të jemi të lidhur pas asaj, gjatë kohës së kryerjes e saj. Nuk destinohet për lexim, por për mbështetje gjatë ngjitjes në hapësiren e përvojës vetiake. Një përvojë që vetëm me veprimin e Shpirtit të Shenjtë brenda Kishës jetohet dhe ripërtërihet.

Liturgjia hyjnore nuk është shfaqje për shikim apo dëgjim, por vepër e Perëndisë me bashkëpunëtor gjithë popullin e Tij. Prandaj Kisha na fton të marrim pjesë në të jo si spektatorë por si bashkëmeshtarë.

Brenda atmosferës së saj të kultit gjallërues, besimtari përtërihet, neutralizon infektimin gjithfarësh të mendimeve, tendencave dhe të dëshirave, në të cilat është i ekspozuar përditë dhe fiton forca të reja për të vazhduar rrugën e tij si «një trup i vetëm» dhe si «një gjak i vetëm» me Krishtin. Që të kthehet në jetën e përditshme, më i përulur dhe më i butë në marrëdhëniet me njerëzit e tjerë, më rezistent e më i durueshëm në ngritjen e kryqit të tij, më i guximshëm, më trim dhe i painteres në dashurinë e tij, më paskal në vështrimin dhe në moralin e tij, me një kthjelltësi më të madhe në fytyrën e në zemrën e tij.

I vendosur që të kërkojë nga jeta të drejtën më kryesore të njeriut: të shkojë drejt qëllimit final, për të cilin dhe u gatua; domethënë të bëhet «sipas shëmbëllimit» të Krishtit, mbartës i Shpirtit të Shenjtë në jetën shoqërore, faktor zhvillimi i njerëzimit drejt qëllimit të tij final, drejt «një komunikimi dashurie», sipas modelit të Trinisë së Shenjtë.

Tiranë, 24 Qershor 1994.


+ Anastasi
Kryepiskop i Tiranës dhe gjithë Shqipërisë

[Albo]

A

LITURGJIA E KATIKUMENEVE

Dhiaku: Beko o Zot.

Prifti:: E bekuar është mbretëria e Atit, e Birit dhe e Shpirtit të Shenjtë, tani e përherë e në jetë të jetëve.

Psaltët ose Populli: Amin.

ANDIFONET

Dhiaku: Me paqe le t'i lutemi Zotit.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Dhiaku: Për paqen që lartazi, dhe për shpëtimin e shpirtrave tanë, le t'i lutemi Zotit.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Dhiaku: Për paqen e tërë botës, qëndrimin e mirë të Kishave të shenjta të Perëndisë, dhe për bashkimin e të gjithëve, le t'i lutemi Zotit.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Dhiaku: Për këtë shtëpi të shenjtë dhe për ata që hyjnë brenda në të me besim, shpresëtari dhe frikë Perëndie, le t'i lutemi Zotit.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Dhiaku: Për Kryepiskopin (ose episkopin) tonë (Aksh), të nderuarën presviteri dhe dhiakonatën më Krishtin, për tërë klerin dhe popullin, le t'i lutemi Zotit.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Dhiaku: Për Republikën e Shqipërisë, Qeverinë, Ushtrinë dhe gjithë popullin, le t'i lutemi Zotit.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Dhiaku: Për këtë qytet, çdo qytet dhe vend dhe për ata që banojnë ndër to me besim, le t'i lutemi Zotit.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Dhiaku: Për erëra të mira, begati të pemëve të dheut, dhe për kohë me paqe, le t'i lutemi Zotit.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Dhiaku: Për ata që lundrojnë, që udhëtojnë, për të sëmurët, vuajtësit, robërit dhe për shpëtimin e tyre, le t'i lutemi Zotit.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Dhiaku: Që të shpëtojmë prej çdo hidhërimi, zemërimi, rreziku dhe nevoje, le t'i lutemi Zotit.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Dhiaku: Përkrahna, shpëtona, mëshirona dhe ruajna, o Perëndi, me hirin tënd.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Dhiaku: Të tërëshenjtën, të pacënuarën, të përmbibekuarën, të lavdëruarën Zonjën tonë Hyjlindëse dhe gjithmonë Virgjërën Mari, bashkë me gjithë shenjtorët duke kujtuar, veten tonë dhe njëri-tjetrin dhe gjithë jetën tonë, Krishtit Perëndisë, le t'ia parashtrojmë.

Populli: Ty, o Zot.


Urata e Andifonit të parë:

Prifti:(me zë të ulët) O Zot Perëndia ynë, pushteti i të cilit s'mund të merret me mend dhe lavdia është e pakuptueshme, përdëllimi i të cilit është i pakufishëm dhe njeridashja e patreguar; Ti o Zot, sipas dhembshurisë sate hidh syrin tënd mbi ne dhe mbi këtë shtëpi të shenjtë, dhe dërgo mbi ne dhe mbi ata që falen bashkë me ne, përdëllimet dhe dhembshuritë e Tua të pasura

(me zë të lartë) Se Ty të përket tërë lavdia, nderimi dhe adhurimi, Atit e Birit edhe Shpirtit të Shenjtë, tani e përherë e në jetë të jetëve.

Populli: Amin.

Dhe menjëherë psalin andifonin e parë:

Populli: Me ndërmjetimet e Hyjlindëses, Shpëtimtar, shpëtona (tri herë).

Dhiaku: Përsëri dhe përsëri me paqe, le t'i lutemi Zotit.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Dhiaku: Përkrahna, shpëtona, mëshirona dhe ruajna, o Perëndi, me hirin tënd.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Dhiaku: Të Tërëshenjtën, të pacënuarën, të përmbibekuarën, të lavdëruarën Zonjën tonë Hyjlindëse dhe gjithmonë Virgjërën Mari, bashkë me gjithë shenjtorët duke e kujtuar, veten tonë dhe njeri-tjetrin dhe gjithë jetën tonë, Krishtit Perëndisë, le t'i a parashtrojmë.

Populli: Ty, o Zot.


Urata e Andifonit të dytë:

Prifti:(me zë të ulët) O Zot, Perëndia ynë, shpëto popullin tënd dhe beko trashëgimin tënd; tërë besimtarët e Kishës sate ruaji; shenjtëroi ata që duan hijeshinë e shtëpisë sate. Edhe Ti lavdëroi ata me fuqinë tënde të perëndishme dhe mos na ler ne që shpresojmë tek Ti.

(me zë të lartë) Se yti është pushteti dhe jotja është mbretëria, dhe fuqia, dhe lavdia, e Atit, e Birit dhe e Shpirtit të Shenjtë, tani e përherë e në jetë të jetëve.

Populli: Amin.


Dhe menjëherë psalin Andifonin e dytë:

Populli: Shpëtona, o Bir i Perëndisë, që u ngjalle prej së vdekurish, ne që të psalim Aliluia (tri herë).
Kur është e kremte ose në ditë të tjera brenda javës, në vend të «që u ngjalle prej së vdekurish» thuhet: «o i çuditshëm ndër shenjtorët».

Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit të Shenjtë.
Tani e përherë e në jetë të jetëve. Amin.
O i vetëmlindur Bir dhe Fjalë e Perëndisë, që je i pavdekshëm, dhe denjove për shpëtimin tonë, të trupëzohesh prej Hyjlindëses së shenjtë dhe gjithmonë Virgjërës Mari, duke u bërë njeri pa ndryshuar; që u kryqëzove, o Krisht Perëndi, dhe shkele vdekjen me vdekje, që je një prej Trinisë së Shenjtë dhe lavdërohesh bashkë me Atin dhe me Shpirtin e Shenjtë, shpëtona.

Dhiaku: Përsëri dhe përsëri me paqe, le t'i lutemi Zotit.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Dhiaku: Përkrahna, shpëtona, mëshirona dhe ruajna, o Perëndi, me hirin tënd.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Dhiaku: Të Tërëshënjtën, të pacënuarën, të përmbibekuarën, të lavdëruarën Zonjën tonë Hyjlindëse dhe gjithmonë Virgjërën Mari, bashkë me gjithë shenjtorët duke kujtuar, veten tonë dhe njëri-tjetrin dhe gjithë jetën tonë, Krishtit Perëndisë, le t'ia parashtrojmë.

Populli: Ty, o Zot.


Urata e Andifonit të tretë:

Prifti: (me zë' të ulët) Ti që na fale këto lutje, të cilat i bëjmë dhe i themi së bashku, dhe që premtove t'u japësh ç'të kërkojnë të bashkuarve në emrin tënd, qofshin këta edhe vetëm dy ose tre; Ti dhe tani plotësoi kërkesat e shërbëtorëve në dobi të tyre, duke na falur në këtë botë njohjen e së vërtetës sate dhe duke na dhuruar në botën tjetër jetë të amëshuar.

(Me zë të lartë) Se Ti je Perëndi mëshirues dhe njeridashës dhe Ty ta drejtojmë lavdinë, Atit e Birit edhe Shpirtit të Shenjtë, tani e përherë e në jetë të jetëve.

Populli: Amin.

[Albo]

HYRJA E VOGEL

Dhe duke u psalur përlëshoren e tingullit ose të shenjtit, bëhet hyrja e Ungjillit.:

Populli: (me zë të ulët): Le t'i lutemi Zotit. Mëshiro, o Zot.

Urata e Hyrjes

Prifti:: (me zë të ulët) O Zot Perëndia ynë, ti që vendose në qiejt legjione dhe armata engjëjsh dhe kryeengjëjsh për t'i shërbyer lavdisë sate; bëj që bashkë me hyrjen tonë, të hyjnë dhe engjëj të shenjtë, që të meshojnë bashkë me ne dhe të lavdërojnë bashkë me ne mirësinë tënde. Se Ty të përket tërë lavdia, nderimi dhe adhurimi, Atit e Birit edhe Shpirtit të Shenjtë, tani e përherë e në jetë të jetëve.

Populli: (me zë të ulët) Beko, o Zot, Hyrjen e shenjtë.

Prifti duke bekuar thotë:

Prifti:: (me zë të ulët) E bekuar është hyrja në shenjtëroren tënde, o Zot, gjithnjë; tani e përherë e në jetë të jetëve. Amin.

Dhiaku: (me zë të lartë) Urtësi. Drejte.

Populli: Ejani t'i falemi e t'i biem ndër këmbë Krishtit. Shpëtona, o Bir i Perëndisë, që u ngjalle prej së vdekurish, ne që të psalim, Aliluia.

Në ditët e zakonshme në vënd të «u ngjalle prej së vdekurish», thuhet «o i çuditshëm ndër shenjtorët».
Në qoftë se meshon episkop ose më shumë se një prift «Ejani t'i falemi ...» psalet prej tyre në mes të Kishës, ndërsa psaltët përsëritin edhe një herë«Shpëtona,...». Pastaj psalet përlëshorja ngjallësore e tingullit, tropari i shenjtit të kishës dhe e shenjtit të ditës dhe kondaqi në qoftë se ka; po të mos ketë thuhet kondaqi i të kremteve të mëdha (të Ngritjes së Kryqit, të Hyrjes së Shën Marisë në tempull, të Krishtlindjes, të Ujit të Bekuar, të Ipapandisë, të Ungjillëzimit, të Pashkës, të Ngritjes në qiell, të Shpërfytyrimit, të Fjetjes së Hyjlindëses), ndërsa në të djelat e tjera Kondaqi (shkurtore) i mëposhtëm.

Mbrojtje e paturpëruar e të krishterëve, ndërmjetim i pandërprerë ndaj krijuesit, dëgjo zërat e lutjeve të mëkatarëve, dhe arri si e mirë për të na ndihmuar ne që të thërresim me besim, nxito të ndërmjetosh dhe shpejto të lutesh, o Hyjlindëse, që mbron ngaherë ata që të nderojnë.

[Albo]

HIMNI TRISHENJTOR

Populli: Le t'i lutemi Zotit.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Prifti: (me zë të ulët) O Perëndi i shenjtë, që prehesh ndër të shenjtët, që himnohesh me zë trishenjtor nga serafimet dhe që lavdërohesh nga keruvimet e që adhurohesh nga çdo fuqi qiellore; ti që krijove gjithësinë nga e mosqena; që bëre njeriun simbas ikonës dhe shembëllesës sate, dhe e stolise me tërë dhuratat e tua; ti që i jep urtësi dhe mençuri atij që kërkon, dhe nuk e heq syrin nga mëkatari, por caktove pendimin për shpëtim; ti që na bëre të denjë ne shërbëtorët e tu të përulur dhe të padenjë që të qëndrojmë në këtë orë përpara lavdisë së altarit tënd të shenjtë dhe të të parashtrojmë adhurimin dhe lavdërimin që kemi për detyrë ndaj Teje. Ti, o Zot, prano dhe nga goja e ne mëkatarëve himnin trishenjtor, dhe vështrona me mirësinë tënde. Falna çdo faj të bërë me dashje ose pa dashje; shenjtërona shpirtrat dhe trupat tanë; dhe bëna të denjë që të të adhurojmë me shpresëtari tërë ditët e jetës sonë; me ndërmjetimet e Hyjlindëses së shenjtë dhe të gjithë shenjtorëve që të kanë pëlqyer që prej jete.
(me zë të lartë) Se i shenjtë je, o Perëndia ynë, dhe Ty ta drejtojmë lavdinë, Atit e Birit edhe Shpirtit të Shenjtë, tani e përherë.

Populli: E në jetë të jetëve.

Populli: Amin.

Dhe menjëherë psalin:

Populli: Shenjt Perëndi, Shenjt i fuqishëm, Shenjt i pavdekshëm, mëshirona (tri herë).

Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit të Shenjtë.

Tani e përherë e në jetë të jetëve. Amin.

Shenjt i pavdekshëm mëshirona.

Populli: Fuqi.

Populli: Shenjt Perëndi, Shenjt i fuqishëm, Shenjt i pavdekshëm, mëshirona.

Në kohën kur psalet Himni Trishenjtor:

Populli: (me zë të ulët) Urdhëro, o Zot.

Prifti bekon duke thënë:

Prifti: (me zë të ulët) I bekuar është ai që vjen në emrin e Zotit.

Populli: (me zë të ulët) Beko, o Zot, fronin lart.

Prifti: (me zë të ulët) I bekuar je mbi fronin e lavdisë së mbretërisë sate, ti që rri mbi keruvimet, gjithnjë; tani e përherë e në jetë të jetëve. Amin.

[Albo]

KËNDIME

Pas mbarimit të «Shenjt Perëndi...» dhiaku del te Dera e Bukur.

Lexuesi (anagnosti) thotë vargun e parë të Apostullit.

Dhiaku: Le të vëmë re!

Lexuesi (anagnosti) thotë vargun e dytë të Apostullit.

Dhiaku: Urtësi!

Lexuesi: Këndimi nga letra e ...

Dhiaku: Le të vëmë re!

Lexuesi (anagnosti) vazhdon Apostullin.

Dhiaku merr temjanicën dhe me zë të ulët i thotë priftit:

Beko o Zot, temjamin.

Prifti e bekon atë, duke thënë me zë të ulët uratën e Temjamit:

I bekuar është Perëndia ynë gjithnjë; tani e përherë, e ne jetë të jetëve. Amin.

Temjam po të blatojmë, o Krisht Perëndi, si erë kundërmimi shpirtëror, të cilën pasi ta pranosh në altarin tënd përmbiqiellor, dërgona si shpërblim hirin e Shpirtit tënd të tërëshenjtë.

Dhiaku temjanis rreth Tryezës së Shenjtë, Proskomidhinë e shenjtë; dhe nga Dera e Bukur temjanis ikonat dhespotike, fronin arkieratik edhe popullin. Kthehet në Hierore, temjanis Tryezën e Shenjtë, priftin dhe gjithë priftërinjtë.

Dhiaku: (me zë të ulët) Le t'i lutemi Zotit. Mëshiro, o Zot.

Urata para Ungjillit:

Prifti: (me zë të ulët) O Zot njeridashës, bëj që të shkëlqejë në zemrat tona drita e kulluar e njohjes së hyjnisë sate, dhe çil syt e mendjes sonë për të kuptuar mësimet e tua ungjillore. Futna dhe frikën e porosive të tua të lumtura, që, pasi të shtypim të gjitha epshet trupore të mundim të kalojmë një jetë shpirtërore, duke menduar dhe duke bërë të gjitha ato që të pëlqejnë. Se Ti je ndriçimi i shpirtrave dhe i trupave tanë, o Krisht Perëndi, dhe Ty ta drejtojmë lavdinë, bashkë me Atin tënd pa fillim, dhe Shpirtin tënd të tërëshenjtë, të mirë dhe jetëbërës, tani e përherë e në jetë të jetëve. Amin.

Dhiaku: (me zë të ulët) Beko o Zot, lexuesin e Ungjillit të Apostullit të shenjtë dhe Ungjillorit (Aksh).

Prifti: (me zë të ulët) Perëndia, me ndërmjetimet e Apostullit të shenjtë, të lavdëruar dhe Ungjillor (Aksh), të dhëntë, ty lexuesit fuqi të shumtë, për të plotësuar veprën e Ungjillit të Birit të tij të dashur dhe Zotit tonë Jisu Krisht.

Dhiaku: (me zë të ulët) Amin. Amin. Amin. U bëftë sipas fjalës sate. O Apostul] i shenjtë dhe Ungjillor ..., ndërmjeto tek Perëndia mëshirëplotë, që t'u japë ndjesë fajesh shpirtrave tanë.

Pasi mbarohet këndimi i Apostullit:

(me zë të lartë) Paqe mbi ty që këndon dhe mbi gjithë popullin.

Populli: Aliluia (tri herë).

Prifti: (me zë të lartë) Urtësi. Drejtë. Le të dëgjojmë Ungjillin e Shenjtë. Paqe në të gjithë.

Populli: Dhe në shpirtin tënd.

Dhiaku: Këndimi prej Ungjillit të Shenjtë sipas ...

Prifti: Le të vëmë re.

Populli: Lavdi më Ty, o Zot, lavdi më Ty.

Kur nuk ka dhiak, prifti e këndon Ungjillin nga Dera e Bukur.

Dhiaku këndon Ungjillin e ditës.

Kur mbaron këndimi i Ungjillit prifti bekon:

Prifti: Paqe më ty që këndon Ungjillin.

Populli: Lavdi më Ty, o Zot, lavdi më Ty.

[Albo]

LITANIA E GJERË

Dhiaku: Le të themi të gjithë,me tërë shpirtin dhe me tërë mendjen tonë, le të themi:

Populli: Mëshiro, o Zot (tri herë).

Dhiaku: O Zot i gjithëpushtetshëm, Perëndi i etërve tanë, të lutemi, dëgjo e mëshiro.

Populli: Mëshiro, o Zot (tri herë).

Dhiaku: Mëshirona, o Perëndi, sipas mëshirës sate të madhe, të lutemi, dëgjo e mëshiro.

Populli: Mëshiro, o Zot (tri herë).

Dhiaku: Lutemi edhe për të krishterët shpresëtarë dhe orthodhoksë.

Populli: Mëshiro, o Zot (tri herë).

Në kohën që dhiaku thotë litaninë e gjerë (ektenis), prifti thotë këtë uratë:[/COLOR]

Prifti: (me zë të ulët) O Zot Perëndia ynë, prano këtë lutje të gjerë prej shërbëtorëve të tu dhe mëshirona sipas mëshirës sate të shumtë; dhe dërgo dhembshuritë e Tua mbi ne dhe mbi gjithë popullin tënd që pret prej Teje mëshirën e pasur.

Dhiaku: Lutemi edhe për Kryepiskopin (ose episkopin) tonë (Aksh).

Populli: Mëshiro, o Zot (tri herë).

Dhiaku: Lutemi edhe për vëllezërit tanë: priftërinjtë, ieromonakët, ierodhiakonët, monakët dhe për tërë vëllazërinë tonë më Krishtin.

Populli: Mëshiro, o Zot (tri herë).

Dhiaku: Lutemi edhe për mëshirë, jetë, paqe, shëndet, shpëtim, vështrim, ndjesë dhe falje të mëkateve të shërbëtorëve të Perëndisë, gjithë të krishterëve shpresëtarë dhe orthodhoksë, që banojnë dhe ndodhen në këtë qytet (ose manastir).

Populli: Mëshiro, o Zot (tri herë).

Dhiaku: Lutemi edhe për të lumturit dhe gjithmonëkujtueshmit themelues të kësaj shtëpie të shenjtë, dhe për tërë etërit dhe vëllezërit tanë të parafjetur, orthodhoksë që prehen me shpresë këtu e kudo.

Populli: Mëshiro, o Zot (tri herë).

Dhiaku: Lutemi edhe për ata që sjellin pemë dhe bëjnë punë të mira në këtë kishë të shenjtë dhe të gjithënderuar, që mundohen, që psalin dhe për popullin që qëndron rrotull, dhe pret prej Teje mëshirën e madhe dhe të pasur.

Populli: Mëshiro, o Zot (tri herë).

Prifti: (më zë të lartë) Se Ti je Perëndi mëshirues dhe njeridashës dhe Ty ta drejtojmë lavdinë, Atit e Birit edhe Shpirtit të Shenjtë, tani e përherë e në jetë të jetëve.

Populli: Amin.

[Albo]

LUTJA PER KATIKUMENËT

Dhiaku: Lutjuni Zotit, ju katikumenët.

Ne besimtarët le të lutemi për kalikumenët.

Që t'i mëshirojë Zoti.

Që t'u mësojë fjalën e së vërtetës.

Që t'u zbulojë ungjillin e drejtësisë.

Që t'i bashkojë me Kishën e shenjtë, të përgjithshme dhe apostolike.

Shpëtoi, mëshiroi, përkrahi dhe ruaji, o Perëndi, me hirin tënd.

Ju katikumenët, kryet tuaj uljani Zotit.

Urata e katikumenëve të cilën prifti e thotë përpara se të hapet Andiminsi:

Prifti: (me zë të ulët)[/COLOR] O Zot, Perëndia ynë, që rri në të lartat dhe kqyr ata që ndodhen poshtë, që i dërgove njerëzisë shpëtimin, Birin tënd të vetëmlindur dhe Perëndi, Zotin tonë Jisu Krisht, shtjer sytë mbi shërbëtorët e tu katikumenë, që kanë ulur kryet përpara Teje, dhe në kohën e duhur bëji të denjë për banjën e rilindjes, për ndjesën e mëkateve, dhe për rroben e mosprishjes; bashkoi me Kishën tënde të shenjtë, të përgjithshme dhe apostolike dbe numëroi bashkë me grigjën tënde të zgjedhur.

(me zë të lartë) Që dhe ata bashkë me ne të lavdërojnë emrin tënd të gjithënderuar dhe madhështor, të Atit, të Birit dhe të Shpirtit të Shenjtë, tani e përherë e në jetë të jetëve.

Populli: Amin.

Dhiaku: Sa jeni katikumenë, shkoni; ju katikumenët, shkoni; sa jeni katikumenë, shkoni. Asnjë nga katikumenët të mos qëndrojë.

[Albo]

B

LITURGJIA E BESIMTARËVE

Dhiaku: Sa jeni besimtarët.Përsëri dhe përsëri me paqe, le t'i lutemi Zotit.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Urata e parë e besimtarëve

Prifti: (me zë të ulët) Të falenderojmë, o Zot, Perëndi i Fuqive, që na bëre të denjë të qëndrojmë dhe tani përpara altarit tënd të shenjtë dhe të lypim gjunjazi dhembshuritë e Tua, për mëkatet tona dhe për fajet e popullit të bëra nga padija. Prano, o Perëndi, lutjen tonë; bëj që të jemi të denjë të të bëjmë lutje, dhe kërkesa dhe therore të pagjakshme për tërë popullin tënd; dhe ne që na caktove në këtë shërbesën tënde bëna të aftë, me fuqinë e Shpirtit tënd të Shenjtë, që pa faje dhe pengesa të të thërresim me dëshminë e ndërgjegjes sonë të pastër në çdo kohë dhe vend; në mënyrë që pasi të na dëgjosh, të tregohesh i butë sipas mirësisë sate të shumtë.

Dhiaku: Përkrahna, shpëtona, mëshirona dhe ruajna, o Perëndi, me hirin tënd. Urtësi.

Prifti: (me zë të lartë) Se Ty të përket tërë lavdia, nderimi dhe adhurimi, Atit e Birit edhe Shpirtit të Shenjtë, tani e përherë e në jetë të jetëve.

Populli: Amin.

Dhiaku: Përsëri dhe përsëri me paqe, le t'i lutemi Zotit.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Urata e dytë e besimtarëve

Prifti: (me zë të ulët) Përsëri dhe shumë herë të biem ndër këmbë dhe të lutemi, o i Mirë dhe njeridashës, që, duke vënë re lutjen tonë, të pastrosh shpirtrat dhe trupat tanë nga çdo ndyrësi trupi dhe shpirti; dhe bëna të qëndrojmë përpara altarit tënd të shenjtë, pa faj dhe pa dënim. Dhuroju, o Perëndi, dhe atyre që falen bashkë me ne përparim në jetë, në besë, dhe në mençuri shpirtërore; jepu që të të adhurojnë gjithnjë me frikë dhe dashuri, dhe të marrin pjesë në misteret e T'ua të shenjta, pa faj dhe pa dënim, dhe të tregohen të denjë për mbretërinë tënde qiellore.

Dhiaku: Përkrahna, shpëtona, mëshirona dhe ruajna, o Perëndi, me hirin tënd. Urtësi.

Populli: Mëshiro, o Zot.

Prifti: (me zë të lartë) Që të ruajtur gjithnjë prej fuqisë sate të të drejtojmë lavdinë, Atit e Birit edhe Shpirtit të Shenjtë, tani e përherë e në jetë të jetëve.

Populli: Amin.

[Albo]

HYRJA E MADHE

Himni Keruvik

Populli: Ne që simbolizojmë mistikisht keruvimet, dhe i këndojmë Trinisë jetëbërëse himnin trishenjtor, le të largojmë prej nesh tërë kujdesin për jetën;

Në kohën psalet Himni Keruvik:

Dhiaku: (me zë të ulët) Le t'i lutemi Zotit.

Urata e Himnit Keruvik

Prifti: (me zë të ulët) Asnjë nga ata që janë lidhur me epshet dhe dëfrimet trupore nuk është i denjë të vijë tek Ti, ose të të afrohet ose të të shërbejë Ty, o mbret i lavdisë. Se të shërbyerit tek Ti është një gjë e madhe dhe e frikshme edhe për fuqitë qiellore. Mirëpo nga njeridashja jote e patregueshme dhe e pamatshme u bëre njeri pa u ndryshuar, dhe ke qenë kryeprifti ynë, dhe si Zot i gjithësisë na dorëzove shërbesën e shenjtë të kësaj Meshe dhe theroreje të pagjakshme; se vetëm Ti, o Zot Perëndia ynë, i sundon qielloret dhe të dheshmet, Ti që rri mbi fronin keruvik, Zoti i serafimeve dhe mbret i Izraelit që je i vetmi shenjt dhe që prehesh ndër shenjtorët. Të lutem pra, Ty, të vetmit të mirë dhe të gatshëm për të dëgjuar; shtjer sytë mbi mua shërbëtorin tënd mëkatar dhe të padobishëm, dhe pastroma shpirtin dhe zemrën nga ndërgjegja e keqe, dhe bëmë të zotin me fuqinë e Shpirtit tënd të Shenjtë, mua që kam veshur hirin e priftërisë, të qëndroj përpara kësaj Tryezës tënde të shenjtë, dhe t'i shërbej flijimit të Trupit tënd të shenjtë e të pacënuar dhe Gjakut tënd të nderuar. Se tek Ti vij duke ulur kryet dhe Ty të lutem; mos e hiq fytyrën tënde nga unë, as mos më përjashto nga rrethi i shërbëtorëve të Tu, po denjo të të blatohen këto dhurata prej meje, shërbëtorit tënd mëkatar dhe të padenjë. Se Ti je blatuesi dhe i blatuari, Ai që pranon dhe që jep vetveten, o Krisht Perëndia ynë, dhe Ty ta drejtojmë lavdinë, bashkë me Atin tënd pa fillim dhe Shpirtin tënd të tërëshenjtë, të mirë dhe jetëbërës, tani e përherë e në jetë të jetëve. Amin.

Dhe pas Uratës:

Prifti: (me zë të ulët) Ne që simbolizojmë mistikisht keruvimet, dhe i këndojmë Trinisë jetëbërëse himnin trishenjtor, le të largojmë prej nesh tërë kujdesin për jetën (tri herë).

Dhiaku: Që mbretin e të gjithave të presim të pasuar padukurisht prej rreshtave engjëllore. Aliluia, Aliluia, Aliluia (tri herë).

Prifti temjanis Tryezën e Shenjtë, ikonat dhe popullin duke thënë me zë të ulët: «Në që pamë ngjalljen e Krishtit...» dhe pastaj «Ejani të falemi...» (tri herë) edhe Psalmin 50.

Prifti dhe dhiaku kthehen nga populli duke thënë:

O vëllezër, falmëni mua mëkatarin.

O Perëndi, fali ata që na urrejnë e na duan.

(me zë të ulët) Ngreji, o Zot.

(me zë të ulët) Me paqe ngrini duart tuaja në të shenjtat dhe bekoni Zotin.

Pastaj prifti merr Dhiskun e shenjtë të mbuluar dhe ia vendos me vëmendje dhe shpresëtari dhiakut mbi krye. Merr dhe prifti Potirin e shenjtë, gjithashtu të mbuluar duke thënë;

U ngjit Zoti me brohoritje, Zoti me zë trumbete.

Dhe bëhet Hyrja e Madhe.

Prifti dhe dhiaku dalin nga dera veriore për Hyrjen e Madhe; përpara shkojnë fëmijë me Kryqin, gjashtëkrahëshet, llambadha të ndezura dhe temjanicë. Duke shkuar mesit të kishës, dhiaku thotë:

Dhiaku: (me zë të lartë) Të gjithë ne, edhe të gjithë të krishterët shpresëtarë orthodhoksë na kujtoftë Zoti Perëndia në mbretërinë e Tij, gjithnjë; tani e përherë e në jetë të jetëve.

Populli: Amin.

Prifti kur arrin në mes të kishës thotë:

Prifti: Kryepiskopin (ose episkopin) tonë (Aksh), dhe gjithë vëllazërinë tonë më Krishtin, kombin tonë shpresëtar, udhëheqjen dhe ushtrinë e tij. Të gjithë ata që banojnë e ndodhen në këtë qytet: enoritët, epitropët, ndihmëtarët, dhuruesit e kësaj kishe të shenjtë, si edhe të gjithë ne që marrim pjesë në këtë Meshë Hyjnore.

Populli: Amin.

Prifti:Ndërtuesit e lumtur e të gjithmonëkujtueshëm, rindërtuesit dhe dhuruesit e kësaj kishe të shenjtë, ata që ranë për fenë e për atdhenë dhe të gjithë etërit dhe vëllezërit tanë që kanë ndërruar jetë me shpresë ngjalljeje dhe jetë të pasosur, i kujtoftë Zoti Perëndia në mbretërinë e Tij, gjithnjë; tani e përherë dhe në jetë të jetëve.

Populli: Amin.

Kur merr pjesë në Meshë episkop ose kryeipiskop, nuk del në Hyrjen e Madhe por qëndron përpara Derës së Bukur pa mitër dhe pret Dhuratat e çmuara, ndërsa dhiaku dhe prifti duke i dorëzuar me radhë, i pari Dhiskun dhe i dyti Potirin, thonë:

Kryepriftërinë tënde e kujtoftë Zoti Perëndia në mbretërinë e Tij, gjithnjë; tani e përherë e në jetë të jetëve.

Psaltet: Amin.

Duke hyrë në Hierore, dhiaku i thotë priftit ose Kryepiskopit apo episkopit:

Dhiaku: Priftërinë (ose Kryepriftërinë) tënde e kujtoftë Zoti Perëndia në mbretërinë e Tij, gjithnjë; tani e përherë e në jetë të jetëve.

Prifti ose Kryepiskopi apo episkopi thotë:

Dhiakoninë tënde e kujtoftë Zoti Perëndia në mbretërinë e Tij, gjithnjë; tani e përherë e në jetë të jetëve.

Populli: Që mbretin e të gjithave të presim, të pasuar padukurisht prej rreshtave engjëllore. Aliluia, Aliluia, Aliluia.

Duke vendosur Dhuratat e çmuara mbi Tryezën e Shenjtë:

Prifti: Bujari Josif, si e zbriti prej drurit trupin tënd të pacënuar, e mbështolli me pëlhurë të pastër dhe me aroma dhe e varrosi duke e vënë në një varr të ri.

Dhiaku: Bëj të mirë, o Zot.

Prifti temjanis të Shenjtat duke thënë:

Atëherë do të sjellin viça mbi altarin tënd (tri herë).

Dhe i thotë dhiakut:

Prifti:Kujtomë, o vëlla dhe bashkëmeshëtar,

Dhiaku: Priftërinë tënde e kujtoftë Zoti Perëndia në mbretërinë e Tij, gjithnjë; tani e përherë e në jetë të jetëve.

Lutu për mua, o zot i shenjtë.

Prifti: Shpirti i Shenjtë do të vijë mbi Ty dhe fuqia e të Lartit do të të mbrojë.

Dhiaku: Shpirti vetë do të meshojë bashkë me ne tërë ditët e jetës sonë.

Kujtomë, o zot i shenjtë.

Prifti: Dhiakoninë tënde e kujtoftë Zoti Perëndia në mbretërinë e Tij, gjithnjë; tani e përherë e në jetë të jetëve.

Dhiaku: Amin.