Te krishteret kurre nuk jane vetem (Benedikti XVI)

[NoName]

Intervista e parë e Papës Benediktit XVI-të

«Të krishterët kurrë nuk janë vetëm»

Papa Benedikti XVI, para udhëtimit të tij të parë pastoral jasht Italisë – për të marrë pjesë në Ditën Botërore të Rinisë në Köln (16 – 21 gusht 2005), më 12 gusht ka dhënë një intervistë.


Pyetja: Ati i Shenjtë, më 25 prill Ju keni thënë: “I gëzohem udhëtimit në Köln”. A mund të na thuani çfarë është ajo që më së tepërmi ju gëzon?

Benedikti XVI: Po, ka shumëçka që më gëzon. E para, afër lumit Rein kam kaluar vite të bukura të jetës, thjeshtë gëzohem që përsëri do të përjetojë atë atmosferë, po ashtu edhe atmosferën e këtij qyteti të hapur për botën dhe gjitha ato kënaqësi që lidhen me këtë qytet. Në mënyrë të posaçëm gëzohem pse Provania Hyjnore deshi që udhëtimi imi i parë jasht shtetit të jetë Gjermania. Vetë s’kam pasur guxim të bie një vendim të këtillë. Por, nëse dashuria e Hyjit e ka vendosur këtë, guxoj të gëzohem. Gjithashtu gëzohem që udhëtimi i parë është pikërisht takimi me të rinjtë e të gjithë botës. T’i takosh të rinjtë përherë është gjë e bukur, për vetë faktin se rinia, edhepse me shumë pyetje e probleme, që është normale gjatë procesit të pjekurisë dhe rritjes, është plotë shpresë, vrull dhe pritje, sepse në dinamikën e saj fshehet ardhmëria e botës. Përveç kësaj, takimi me të rinj çdonjërin e bënë të ndjehet më i ri, më i gëzueshëm dhe më i hapur. Të gjitha këto nxisin gëzim në mua, që ndërkohë po shkon duke u rritur.

Pyetja: Ati i Shenjtë, na thuani, çfarë dëshironi t’i porositni të rinjët e botës?

Benedikti XVI: Do të doja t’iu thëm se është bukur të jesh i krishterë. Krishterimi nuk është vetëm ide, grumbull urdhrash, ndalesash dhe ligjesh që duhet të respektohen e për shkak të kësaj diçka e lodhshme dhe e mundimshme, botëkuptim që e pengon lirinë e personit. Përkundër kësaj, do të doja t’iu sqarojë: të jesh i rrëmbyer, të thëm ashtu, me krihë të dashurisë së madhe, është njohje se jeta e njeriut nuk është barrë, por është e ngjashme me këta krihë. Dhe është bukur të jesh i krishterë me përvojën se jemi të pranishëm në gjitha anët e botës, se jemi bashkësi e madhe, dhe se për këtë të krishterët kurrë nuk janë vetëm, sepse Hyji është përherë me ne. Gjithashtu jemi gjithmonë në mënyre reciproke në bashkësinë e madhe, në bashkësinë e Kishës udhëtare. Ne e kemi vizionin e ardhmërisë. Pikërisht në bazë të kësaj kemi përvojën dhe arsye të rëndësishme për të besuar. Ky është gëzimi që do të thotë të jesh i krishterë, kjo është bukuria e besimit.

Pyetja: Të jesh papë, dmth. të jesh ndërtues i urave – pontifex. Kisha është e njohur me urtësinë e lashtë, kurse Ju e takoni rininë e entuziazmuar, që i mungon kjo urtësi e cila fitohet gjatë viteve dhe me përvojë. Si mund të ndërtohet ura mes urtësisë – po ashtu e një papë të moshuar – dhe rinisë? Si realizohet kjo?

Benedikti XVI: (duke qeshur) Do të shohim sa do të më ndihmojë vetë Zoti. Sido që të jetë, urtësia si e tillë nuk është diçka e vjetëruar, e plakë qysh ne në gjuhën gjermane e kuptojmë fjalën “urtësi” (gjer. Weise – plak, Weisheit – urtësi-a, urti-a, vër. e përkth.), por urtësia nënkupton të njohësh dhe të kuptosh thelbësoren, esencialen. Të rinjtë dojnë të njohin jetën dhe ta rizbulojnë vetë e jo të ndjekin vlera që iu imponojnë të tjerët. Në shikim të parë do t’na duket e palogjikshme, por urtësia apo urtia është njëkohësisht ajo që e spjegon “botën”, atë që është përherë e re, sepse në një kontekst të ri njohim atë që e kërkojmë, që të mund të jetohet sipas urtësisë. Për më tepër, jam i bindur se, urtësia është pushtim, besim dhe jetësim i asaj që njerëzimit iu është dhuruar dhe që e ka shndritur, e jo ripërtypje e të vjetrës. Diçka që ju shkon për shtat të rinjëve dhe dinamikës së tyre, që kërkon të vërtetën dhe të tërësishmen e jo surrogate. Për këtë arsye, për urtësinë e fesë nuk është e rëndësishme të kemi vetëm njohje të pasur empirike, por të formësojmë në tërësi ekzistencën tonë njerëzore dhe ardhëmrinë tonë.

Pyetja: Ju keni deklaruar gjithashtu: “Kisha është e re”. A mund të spjegoni pak mendimin Tuaj?

Benedikti XVI: Kisha është e re në radhë të parë në kuptimin e gjeneratave, sepse përbëhet prej shumë të rinjëve. Por ajo është e re edhe për shkak se feja e saj ushqehet në burimet përherë të reja të Hyjit, ku gjithçka është e re dhe ripërtrirëse. Ky është ushqimi dymijëvjeçarë dhe ende nuk ka skaduar, kjo bukë – Hyji vetë është burim i çdo të reje/rinie dhe çdo jete. Nëse feja, si një burim uji që rrjedh pandërprerë, është dhuratë që vjenë prej Tij, prej të cilit jetojmë dhe guxojmë ta bartim si forcën e jetës – atëherë pikërisht Kisha është forca e të resë. Një atë i kishës kishte një vizion për Kishën. Ai shihte që Kisha gjatë viteve nuk plakej, vjetërsohej, por bëhej përherë më e re, sepse ajo shkon gjithë e më afër takimit me Zotërinë. Kjo do të thotë se ajo është përherë afër burimit të të resë, prej nga rrjedh e reja dhe forca freskuese e jetës.

Pyetja: Ju e njihni Kishën në Gjermani, më mirë se ne. Na imponohet pyetja e ekumenizmit dhe bashkimit të kishave mes Kishës Katolike dhe Kishës Evangjeliste si pyetje qëndrore. Ndoshta ka shpresa utopike që Takimi i rinisë botërore do të mund të çon diç para në pyetjen e ekumenes. Çfarë roli ka ekumena në këtë kontekst?

Benedikti XVI: Ekumena nxitë bashkimin që e përshkon gjithë qenien e Kishës. Ajo nuk është çështje margjinale diku në skuta. Nëse jetojmë ashtu dhe përvoja jonë e dëshmon se feja ka vendin qëndror, kjo do të ishte rruga që na çon kah bashkimi. Bisedat konkrete ekumenike natyrisht se nuk do të jenë të rëndësishme, por kemi të bëjmë para së gjithash me takimin e të rinjëve katolik prej të gjithë botës – edhe atyre që nuk janë katolik – po që do të donin të gjejnë diçka edhe ata. Dimenzioni ekumenik do të shfaqet në takimet e ndërsjellta në mes të rinjëve, të cilët do të bisedojnë me papën, por edhe ata mes veti.
Do të takohem me miqtë tanë evangjelistët, po faktëkeqësisht kemi pak kohë, sepse orari i ditës është shumë i ngarkuar. Megjithatë, do të gjejmë kohë për t’ia vetëdijsuar njëri-tjetrit se duhet të ecim përpara. Shumë mirë më kujtohet vizita e parë e Gjon Palit II në Gjermani, kur ai në Meinz ishte ulur në të njëjtin tryez bashkë me përfaqësues të bashkësisë evangjeliste dhe bisedonte me ta se si duhet të ecim tutje. Atëherë u themelua komisioni që kishte patur sukses dhe kishte arritur konsenzusin mbi doktrinën e shfajësimit. E konsiderojë si thelbësore që në qendër të ekzistencës sonë të krishterë, e jo vetëm nëpër takime, ta kemi përherë në mendje bashkimin dhe si besimtar të jemi nga brenda të hapur për ekumenizëm.

Pyetja: Pikërisht në Perëndim dhe në vendet e pasura shumë e braktisin Kishën dhe fenë, jo vetëm nga gjeneratat e mesme por edhe nga ato të rejat. A mund të bëhet diçka në lidhje me këtë, apo: Si mund të japim përgjigje në kupimin e jetës që të rinjtë të thonë – Kisha është ajo e vërteta, ajo e vërteta për ne?

Benedikti XVI: (duke qeshur) Të gjithë ne mundohemi t’iu ofrojmë ungjillin të rinjëve, sepse është porosia që ata e presin. Në botën e sotme perëndimore moderne ka shumë gjerë që na largojnë prej krishterimit. Feja dhe Hyji, siç duket janë shumë larg, kurse vetë jeta ka shumë mundësi dhe detyra. Tentohet në radhë të parë të depërtohet thellë në jetë, të jetohet sa më me intenzitet aq sa është e mundur. Në këtë rast të mendojmë në “djalin e humbur”, i cili ka menduar se në shtëpinë e atit është shumë monoton, që duhet ta shijoj jetën, t’i kushtohet asaj dhe të kënaqet me të – deri atëherë kur nuk e ka hetuar se është i zbrazët dhe deri sa ishte në shtëpin e atit vërtetë ishte i lirë dhe i madhë. Sido që të jetë, të rinjtë gjithë e më tepër po e kuptojnë se kjo kënaqësi që na ofrohet përmes lloj-lloj dëfrimeve, ku gjithçka mund të bëhet, të blihet apo të shitet, prapseprapë nuk është gjithçka aty – sepse dikund duhet të ketë edhe më tepër. Pyetja se çfarë do të duhej të jetë është gjithëmonë e pranishme. Gjithë ajo që mund ta blejmë nuk mund të jetë ajo e kërkuara. Për këtë arsye ekziston e ashtuquajturi “religjioni i tregut” ku religjioni ofrohet si mjet, send e në këtë mënyrë degradohet. Kjo tregon se pyetja ekziston. Kemi të bëjmë me atë se këtë pyetje duhet ta njohim, mos të përgjigjemi në të në mënyrë të gabuar sikur krishtërimi të jetë i vjetëruar, arkaik, e të mënjanohet si diçka e provuar disa herë – por ai është përgjigja e vetme e vërtetë, sepse Hyji vet i del në takim njeriut dhe i jep gjithherë mundësi të reja. Krishterimi përherë mbanë në vete mundësi të reja dhe i shpalos ato. Vetëm duhet t’i njohim ato. Zotëria ka thënë: “Shpirti Shenjt do t’iu tregon të gjith të vërtetën që tash nuk mund t’iu them”. Krishterimi është plotë me dimenzione të pazbuluara dhe shfaqet si fe e freskët dhe e re nëse për të rishtrohet pyetja në mënyrë fundamentale.

Pyetja: Personalisht e ndjejë se Europa po i braktis në krishterimin e vet gjithnjë e më tepër vlerat humane të vetat. Kinezët dhe indianët bëjnë punë të rënda dhe janë të formuar, derisa ne në Europë jemi gjysmë dembela dhe të thyer/dëshpruar. Tani flitet edhe për rrënjët e krishterimit në kushtetutën europiane. Europa është në krizë. A mundet që me Ditën botërore të rinisë, me miliuna njerëz, të ipet një impuls që të kërkohen rrënjët e krishtera për të jetuar të ardhmen më njerëzisht?

Benedikti XVI: Shpresoj që mu këto takime të miliona njerëzve të rinjë prej të gjtiha kontinenteve i njevojiten kontinentit të vjetër, nikoqirit të sivjetëm, për t’ia dhënë një shtysë dhe ndihmë që mos të shohim vetëm fytyra të sëmura, të lodhura, të humbura, sepse ne jemi të prirë në një farë formë për vetëankim dhe vetëgjykim. Në të gjitha epokat historike ka shumë elemente të sëmuara, njashtu edhe në epokën tonë, që i ka zhvilluar mundësitë e mëdha teknologjike e megjithatë vazhdon të jetë epokë problematike. Në anën tjetër s’guxojmë të harrojmë se Europa është djepi i civilizimit tonë që ka dhënë gjëra të mëdha: gjithë civilizimi nuk do të mbijetnte po mos t’i kishte rrënjët në diçka të madhe. Tek e fundit ne këtë ofrojmë, kurse bota kërkon rrënjë tjera, që ndeshet në kundërthënie. Jam i bindur se civilizimi ynë me të gjitha rreziqet dhe shpresat mund të mbijetojë e të përparojë në plotësinë e vet, vetëm nëse përsëri i pranon rrënjët e fuqisë së saj, burimin, i cili do të mund të udhëheqë ekzistencën e njeriut, që kërcnohet në shumë mënyra. Nëse gëzohemi rizgjohet për atë se jetojmë në kontinentin që e ka caktuar rrjedhën e historisë botërore – për të mirë e për të keq – ky fakt na pëballë para një detyre për ta rizbuluar të vërtetën, të pastërtën, të madhën që jep ardhmëri. Kështu do të vazhdojmë në mënyrë të re dhe më të mirë të jemi në shërbim të mbarë njerëzimit.

Pyetja: Dhe pyetja e fundit – cili është qëllimi i Ditës Botërore të Rinisë?

Benedikti XVI: (duke qeshur) Qëllimi do të ishte, që të rinjtë e gjithë botës të jenë të përshkuar me entuziazmin e fëse, para së gjithash rinia e gjemanisë dhe europës. Ne në Gjermani kemi ende institucione të mëdhë të krishtera. Shumëçka në Gjermani veprohet sipas parimeve të krishtera, po ka edhe shumë lodhje në këtë veprim, sepse jemi shumë të preokupuar me çështje të strukturave ku mungon entuziazmi dhe gëzimi i fesë. Nëse ky entuziazëm, fatbardhësia jonë që e njohim Krishtin, do të rijetësohet, do t’i jep dinamikë të re Kishës gjermane dhe europiane. Mendoj se atëherë mund të konsatojmë se është arritur qëllimi kryesor i Takimeve botërore të rinisë.