Papa Gjon Pali II dhe Hebrenjte

[NoName]

Papa Gjon Pali II dhe Hebrenjtë



Papa Gjon Pali II ka pasur shoqëri, njohuri dhe miqësi me shumë hebrenjë qysh nga fëmijëria dhe rinia e tij në Vadovice, më vonë në Krakovë, sidomos me Jerzy KLUGER, shkrimtar i njohur, dhe me shumë të tjerë.
Në vitin 1980 në Otranto për herë të parë i përmendi hebrenjtë botërisht duke thënë kështu: “Populli hebrenj, pas përvojave tragjike që ndërlidhen me shfarosjen e shumë hebrenjëve, dhe i shtyer nga shqetësimi, ka krijuar shtetin e Israelit…”
Gjatë vizitës së tij të parë në Poloni /1981/, para mbishkrimit në Auschwitz ndër të tjera tha: “Ky mbishkrim na përkujton popullin që humbi bijtë dhe bijat e veta si i përcaktuar për asgjësim të plotë… Para këtij mbishkrimi askush s’ka të drejtë të kalojë me pakujdesi”
Më 13 prill 1986 Papa Gjon Pali II për herë të parë në historinë 2000 vjeçare të krishtërimit vizitoi sinagogën e Romës. Aty ndër të tjera tha: “Feja hebrenje nuk është e “jashtme”, por në një mënyrë e “brendshme" me fenë tonë. Prandaj me ata kemi marrëdhënie të cilat nuk i kemi me asnjë fe tjetër. Jeni bijtë tonë tejet të dashur, dhe në një mënyrë mund të thuhet vëllezërit tonë të mëdhenj”
Gjatë beatifikimit të Edith STEIN /Terezja Benedikta e Kryqit/ Papa tha: “Ajo e ka flijuar jetën në kampin e përqendrimit në Auschwitz, si bija e popullit të Israelit, për lavdinë e Emrit më të shenjtë… dhe si motra Terezja Benedikta e Kryqit…”
Gjatë shenjtërimit të saj Papa ndër të tjera tha se “kryqi i saj është në shpinë të popullit hebrenjë”, duke e caktuar edhe bashkëpajtore të Evropës së bashku me Shën Katarinën e Sienës dhe shën Brigitën e Suedisë.
Më 16 mars 1998 u botua një dokument i Komisionit Papnor për Marrëdhënie me Hebrenjtë me këtë titull “Të përkujtojmë: mendime mbi Shoah”, për analizimin e marrëdhënieve 2000 vjeçare mes Kishës Katolike dhe Bashkësisë Hebrenje, duke pranuar lëshimet, gabimet e bijëve dhe bijave të Kishës si dhe duke kërkuar pendim dhe falje për to”, si mbjellje e farës së mirë për marrëdhëniet e tashme dhe të ardhshme mes këtyre dy feve.
Gjatë vitit Jubilar 2000 Gjon Pali II vizitoi Israelin /26 mars 2000/ dhe para Murit të Vajit në Jerusalem e la këtë uratë:

• “ Hyj i etërve tanë,
  ti e zgjodhe Abrahamin
  dhe pasardhësit e tij
  që Emri yt të njihej
  ndër të gjithë popujt:
  ne jemi thellë të pikëlluar
  për sjelljen e atyre
  që gjatë historisë
  u kanë shkaktuar vuajtje
  këtyre bijëve të tu,
  dhe duke të kërkuar falje
  duam të angazhohemi
  për një vëllazëri të vërtetë
  me popullin e besëlidhjes.
  Nëpër Krishtin Zotin tonë. Amen”.

Pas këtij gjesti simbolik dhe profetik Papa Gjon Pali II tha: “Heshtje, sepse s’ka fjalë mjaft të forta për të vajtuar tragjedinë e tmerrshme të “Shoah”. Unë kam kujtime personale mbi atë që ndodhi kur nacistët e okupunan Poloninë gjatë Luftës. Më kujtohen miqët e mi, fqinjët, disa prej tyre kanë vdekur e disa kanë shpëtuar…”.
Gjatë një takimi me afro 30 hebrenjë nga Polonia dhe bota, miku i dikurshëm i Gjon Palit II, Jerzy Kluger në mbarim të takimit tha: “Kjo është ditë e madhe si për Papën polak, si për popullin hebre, për Israelin. Ai ka bërë më tepër gjatë 20 viteve se të gjithë papët tjerë gjatë dymijë viteve”.

Në pontifikatin e Papës Gjon Pali II gjejmë tri pika themelore ndaj hebraizmit:
1. Kujtimi dhe përvoja historike e përbashkët mes hebrenjëve dhe të krishterëve, sidomos në bazë të Besëlidhjes së Vjetër, dhe si të tillë paraardhësit dhe vëllazërit e mëdhenj për të krishterët;
2. Vlerësimi kritik, kërkimi i faljes dhe pendimi historik për gabimet gjatë 2000 viteve mes Kishës Katolke dhe Bashkësisë Hebrenje, për herë të parë në mënyrë publike dhe të guximshme, profetike dhe shumë të sinqertë. “Po e bëj këtë pa kërkuar asgjë në shkëmbim, të fuqishëm vetëm nga “dashuria e Hyjit që u ndikua në zemrat tona” /Rom 5, 5/.
3. Hapja e përspektivave për dialog dhe bashkëpunim mes këtyre dy feve monoteiste, për të mirë dhe në dobi të përbashkët të tyre, dhe më gjerë, të mbarë njerëzimit.