Skulptura

[Albo]

1. Odhise Paskali
2. Auguste Rodin - mjeshtri i vertete i skulptures
3. Arti i skulpturës në hekur
4. Pjetër Vukaj, Skulpturë
5. Medardo Rosso (1858-1928)
6. Skulptori Kristaq Rama (Skulptor i popullit)

[dodoni]

Një skulpturë abstrakte e artistit shiptaro-amerikan Kreshnik Xhiku fiton cmimin e parë në Uashington.
26 Shtator 2004



Skulptori shqiptaro amerikan Kreshnik Xhiku u nderua këto ditë me çmimin e parë për një skulpturë të artit abstrakt të titulluar Forma. Kjo dhe një tjetër skulpturë e zotit Xhiku, krahas 29 veprave të skulptorëve të tjerë amerikanë do të qendrojnë të ekspozuara për disa muaj në hollin kryesor të qëndrës kulturore Uashington Square.
Çmimi u dha të enjten mbrëma në prani të shumë artistëve dhe vizitorëve, e miqve të skulptorit. Gezimi për Kreshnikun ishte i madh. Në dorë mbante çertifikatën e çmimit dhe zëri i dridhej nga emocionet. Çmimet u ndanë nga Lidhja e Artit, një shoqatë e përbërë nga më shume se 1 mije piktorë e skulptorë të rrethit të kryeqytetit Uashington. Anëtar i kësaj lidhjeje është edhe Kreshniku, ish dekan në akademinë e arteve në Tirane, i cili ka rreth 5 vjet me banim të përhershëm në Shtetet e Bashkuara. Ekspozita me 31 skulptura të artistëve të ndryshëm është hapur në kuadër të festimeve me rastin e 50 vjetorit të Lidhjes së Artit, e njohur në Shtetet e Bashkuara jo vetëm per institutin e artit, ku Kreshniku jem mesim, por edhe për galerinë e pasur, ku gjenden te ekspozuara shumë vepra të tjera të skulptorit shqiptar. Kësaj skulpture, artisti i ka vënë emrin Forma, ndoshta sepse është forma e saj që të tërheq menjëherë vemendjen. Skulptura e dytë prej copëza druri, e zotit Xhiku, e cila qëndron e varur, titullohet The rug, Qilimi. Ai thote se kjo i pelqën më shume, pasi për këtë është munduar më shume për ta krijuar. Skulpturat janë abstrakte dhe vizitorët ndalen, i shohin, i prekin, por çfarë mendojnë? “Përpiqem të kuptojë sesi e ka bërë”, thote vizitori. “Nuk di ç‘të them”, shton ky vizitor. “Ato janë të hapura për interpretim. Gjithkush të krijojë mendimin e tij, ndoshta kjo është edhe një nga veçoritë e artit abstrakt.” Ndërsa një tjetër vizitore pasi ka parë edhe skulpturat e tjera ndalet e thote: “Me pelqen puna e Kreshnikut, është mjaft e vecantë dhe të bën të mendosh.” Pa dyshim, Kreshniku, bashkëshortja e tij dhe dy vajzat e tyre ndjehen krenare. Por këtë të drejtë duket se e kane edhe këta shqiptarë që kishin dëgjuar për ekspozitën dhe erdhën për ta pare.“Vertet është vleresuar puna e tij pa paragjykime. Në Amerikë talenti vlerësohet pavarësisht në je i huaj ose vendas”, thotë Erlinda Zhuzhuni me banim në Uashington. Ndërsa shqiptaro amerikani tjetër, Besnik Shtylla thotë se ky sukses i skulptorit Xhiku nderon jo vetëm autorin por të gjithë shqiptarët. Ndërsa bashkëshortja e Besnikut, Virgjinia thotë se ky suskes tregon gjithashtu se shqiptarçt janë të zotë e të aftë të bëjnë gjithçka. Por është edhe diçka tjetër që ndoshta nuk e dinë të gjithë, thotë Besnik Shtylla, me banim në Uashington dhe mik i skulptorit. Kreshnik Xhiku ka dhënë kontributin e tij artistik edhe në memorialin e luftës së dytë botërore që u përurua kohët e fundit në Washington.

[adidu]

1. Odhise Paskali
2. Auguste Rodin - mjeshtri i vertete i skulptures
3. Arti i skulpturës në hekur
4. Pjetër Vukaj, Skulpturë
5. Medardo Rosso (1858-1928)
6. Skulptori Kristaq Rama (Skulptor i popullit)

Duke qene se edhe vete jam skulptor, po i bej nje sugjerim modest stafit te forumit, persa i perket skulptoreve shqiptar. Pervec ketyre skulptoreve te nderuar shqiptar(Odhise Paskali,Pjeter Vukaj dhe Kristaq Rama) qe keni publikuar Shqiperia ka edhe te tjere po aq te nderuar dhe mendoj se e meritojne te jene te permendur nga ju. Nga brezi i vjeter i kohes se Paskalit te madh jane Janaq Paco dhe Andrea Mano. Me pas ne ate te ashtuquajturin brezin e dyte te skulptoreve, rradhiten Mumtaz Dhrami, Hektor Dule, Thoma Thomai(Dhamo), Dhimo Gogollari. Fuat Dushku. Natyrisht ka edhe te tjere te nderuar, por po permend vetem keta, pasi ne sheshe dhe piedestale te ndryshme te vendit kane veprat e tyre monumentale. Me respekt adrian dule

[Archicad]

"NEWBORN" shpërblehet në Amerikë

e hënë . 19 maj 2008
Koha Ditore

"Ogilvy Kosova" fitoi çmimin e argjendtë në festivalin "Clio Awards" për dizajnin e skulptures së pavarësisë

Kjo skulpturë ka rrëmbyer çmimin "Silver Clio" në festivalin "Clio Awards" në Miami të ShBA-së, ku Kosova për herë të parë ka marrë pjesë si shtet.

Per çdo vjet me se 30 000 dizajne , website me te mira garojne per çmimet Clio.

[Archicad]

NEWBORN eshte monument ne perkujtim te Shpalljes se Pavaresise se Kosoves, me 17 shkurt 2008.

E punuar nga çeliku, ka peshe prej 9 tonesh, eshte e larte 3 metra, 22 metra e gjate dhe e gjere 1 meter.

Nenshkrimin e pare mbi skulpturen e vuri presidenti Sejdiu dhe kryeministri Thaçi me marker permanent dhe kjo u pasua nga mijera te tjere qe festonin ate dite ne ate shesh.

Agjencioni i Dizajnit Mjedisor (Environmental Design Advertising Agency): Ogilvy Kosova, Prishtina
Creative Director: Fisnik Ismaili, Jeton Morina
Art Director: Jeton Morina
Production Manager: Valon Xhaferi, Artan Zeneli, Bes Bujupi
Designer: Etrit Zeneli, Valon Sopaj
Design Company: Ogilvy Kosova, Prishtina
Account Executive: Jehona Serhati, Yll Vuçiterna
Copywriter: Fisnik Ismaili
Photographer: Jeton Kaçaniku, Andrew Testa, Visar Kryeziu
Illustrator: Nita Salihu
Typographer: Shkenca Goçi

[Archicad]

NEWBORN

çmimin e argjente kane fituar edhe 11 agjencione tjera te dizajnit mjedisor

[artmali]

Pershendetje....
nuk di a ka ketu skulptore. ama nese ka, jam i interesuar te realizoj 20 punime ne dyll. Kam oferta te huaja por me me deshire do bashkpunoja me shqipetar.
Skicat edhe dyllin do te fornizoj une....

[kangaro_toure]

historia e skulptures din ndokush ku mund te gjej
skulptura ne paleolit ????

[{A_N_G_E_L_69}]

ARTI NE KOHERAT E KOLERES
"CONTEMPORARY ART , CONTEMPORARY ARTIST, CONTEMPORARY PAINTER, CONTEMPORARY PAINTING, VISUAL ARTS."

03 NËNTOR 2009

Skulptura Shqiptare, Nga Stalini tek Muji dhe Halili

Fatmir Koçi "Alternative Head"

Një Dokumentar

Teksa shkruaja disa kohë më parë shkrimin "Do të marr Çiften, do të dal për gjah", e teksa sillja ndër mend Monumentin e Stalinit- vepër e skulptorit Odhise Paskali (vendosur në ish Kombinatin e Tekstileve "Stalin", Tiranë), brenda meje rrotullohej pyetja se cili vallë ishte fati i monumentit, dhe ku gjendej ai tanimë? Ashtu rastësisht përgjigjen ma dha dokumentari mjaft interesant i kineastit Fatmir Koçi, i vitit 1995, me titull "Alternative Head".

Dokumentari ka një personazh qëndror, Vladimir Metanin, i cili punon ne fonderinë e derdhjes së veprave të artit në Tiranë. Njihemi përgjatë filmit me ambientet e fonderisë, të cilat ishin kthyer, diku aty në fillim të viteve 1990, në një pikë grumbullimi të statujave dhe monumenteve të socrealizmit që i përkisnin kryesisht shesheve/hapësirave publike. Shohim monumentet e Enver Hoxhës, të Stalinit e Leninit. E pikërisht atëherë dëgjojmë Vladimirin të thotë: "Unë kam pasur fat; Po të mos ishin bërë monumentet e këtyre zotërinjve, kurrë s'do të kisha realizuar punët e mia..." .

"Vladimir Metani working in an old Factory, Tirana, Albania" (Photo by Michel Setboun)

"Vladimir Metani working in an old Factory, Tirana, Albania" (Photo by Michel Setboun)

Vladimir Metani

Në një shkrim të datës 12 janar 2004, në gazetën "Koha Jonë", me titull: "Artisti që krijon dhe derdh në bronx legjendat shqiptare", gazetarja Vali Qyrfyçi na bën një prezantim të Vladimir Metanit:

"Metani ka lindur në vitin 1951 në Elbasan... Pas shkollës 7-vjecare, Vladimiri ndjek shkollën e rezervave të punës dhe më pas vazhdon shkollën e mesme, në politeknikum, për mekanik, pa shkëputje nga puna. Në fund të viteve '60 fillon punën në fonderinë e derdhjes së veprave artistike në Tiranë. Aty vazhdon të punojë dhe sot e kësaj dite... Vladimiri gjithmonë me modesti deklaron se është autodidakt, por dhe i vetmi skulptor në vend që i realizon tërësisht veprat e veta, që nga ideja, në allçi dhe deri në derdhjen përfundimtare..."
Varrmihësi

Duke ndjekur filmin dokumentar të Fatmir Koçit, ndjen një lloj stepjeje, tek has kaq qartë imazhin tejet të shfytyruar të tranzicionit shqiptar në këtë njëzet vjeçarin e fundit. Shohim me rrëngjethje Vladimirin të godasë me vare, pa i bërë syri tërt, një monument gjigand mermeri të bardhë. E shohim të këndojë "rusisht" përballë një shtatoreje bronxi, me duar të shqyera, të Leninit. E shohim më pas të marrë pjesët e shqyera nga monumentet, t'i shkrijë, e me to të krijojë ato që ai i quan vepra mbi personazhet mitologjike shqiptare.

Diku në dëshmitë fotografike të Michel Setboun, zbuloj Metanin, në fonderi, të pozojë triumfator përfund këmbëve të Monumentit të Stalinit, të realizuar nga O. Paskali. Vetëm atëherë kuptova fatin e vërtetë të asaj shtatoreje, të një prej veprave më përfaqësuese të realizmit socialist shqiptar; me siguri arti i Paskalit duhej të flijohej për t'i dhënë jetë miteve dhe legjendave kombëtare shqiptare që kishin mësyrë fantazinë e shfrenuar të Vladimir Metanit.

Vrasësit

Në fakt, në këtë tragjedi, nësë Vladimiri me të tjerë shokë metalurgë, kryen rolin e varrmihësit të mjaft prej veprave themelore të skulpturës monumentale shqiptare, vrasjen e vërtetë nuk e kryen ata. Vrasësit e vërtetë janë të gjithë përfaqësuesit kryesorë të klasës politike shqiptare të këtyre njëzet viteve të fundit. Të gjithë ata presidentë e kryeministra, ministra e zv-ministra, ata deputetë e kryetarë bashkish, ata drejtorë të Galerisë Kombëtare të Arteve dhe ata nëndrejtorë; që udhëheqin shtetin shqiptar në këtë katrahurë të vërtetë institucionale, në këtë batak shpirtëror dhe mjerim të thellë ekonomik e social.

Pyetje Retorike

Përse vallë sa herë që ndryshojnë situatat politike në Shqipëri, duhet të asgjesohen të gjitha gjurmët e së shkuarës? Përse vallë duhej të zhdukeshin ato punë kaq përfaqësuese të skulpturës së socrealizmit shqiptar? Sepse frymëzuesit e këtyre veprave ishin diktatorë?! Po atëherë pse nuk i vëmë flakën edhe piramidave egjiptiane, apo çdo lloj gjurme në arkitekturë, pikturë, e skulpturë, që përshkruan jetën e faraonëve egjiptianë, si edhe tiraninë e pamëshirtë të atyre kohërave (shumëherë më të egër se periudha komuniste shqiptare)? Përse nuk djegim Luvrin apo Hemirtazhin, muzeun e Pradës apo kishat e Vatikanit? Përse të mos shkatërrojmë murin kinez?! A mos vallë bëmat e Papatit, e mbretërve dhe perandorëve të ndryshëm, e diktaturave të të gjitha formave, ishim më progresiste? A mos vallë regjimet social-politike të rrugëtimit tonë njerëzor në këtë botë, ishin më demokratike? Bazuar në të njëjtat mendësi, ç'na duhen sot veprat e Velaskesit dhe të Gojës, tek na përshkruajnë fodullëkun irritues të familjeve mbretërore spanjolle? Pse nuk asgjesojmë të gjitha pikturat e Davidit apo të Engërit tek na përplasin turinjve arrogancën e një batakçiu ushtarak si Napoloni, i cili zhyti botën në gjak, për të kënaqur egon e tij militare si edhe interesat e klasës franceze në pushtet?

Reflektim

Nuk i zhdukim të gjitha këto, sepse prej çdonjërës prej atyre periudhave dhe atyre veprave në veçanti, mund të mësojmë. Mësojmë rrugën e përgjakur nga ku kaluam, dhe sakrificat të cilat na u desh të bënim si specie njerëzore. Mësojmë të shohim të metat tona në sy. Të shohim degradimet, qorrsokakët dhe ashpërsinë e totalitarizmave të çdo tipi, të shohim sa mikroskopik e bëmë personalitetin njerëzor në kohë të tilla. Duke hedhur vështrimin në thellësi të diktaturës, duke e analizuar atë, mund të themi se përparojmë, se ecim përpara.

Por duke menduar të gjitha këto, kam frikë se për çfarë flas përbën lluks për klasën politike shqiptare, për realitetin social shqiptar, për artin e mjeruar shqiptar, për individin e ngratë që rron në Shqipëri, në këto kohëra famëkeqe dhe dritëshkurtëra të kolerës...

"Vladimir Metani's Work" (Photo by Marco, Fellow of Eagles, 2007)

"Vladimir Metani's Work" (Photo by Marco, Fellow of Eagles, 2007)

(P.S. -Për pak harrova; fotografitë më sipër, janë disa nga punët e mekanikut Vladimir Metani. Asgjesuam artin demagogjik të Odhise Paskalit, por ama tanimë kemi edhe ne në skulpturën shqiptare, të materializuara legjendat dhe mitet tona kombëtare.)


POSTED BY TONI MILAQI
LABELS ARTI SHQIPTAR, BARBARE, BASHKEBISEDIM ME HISTORINE, DOKUMENTAR, SKULPTURE, SOCIAL
4 ΣΧΌΛΙΑ:

Anonymous said...
sepse na pelqen te veme ne vitrina fytyren tone "evropiane" dhe te fshehim neper depo cdo gjurme te se kaluares komuniste. Arti eshte ilustrimi me embrional dhe me origjinal i vetedijeve kolektive dhe kazma ngulet pikerisht aty, aty ku fle demoni i pergjumur i kujteses.
Tani, perse shqiptaret mohojne me ngulm ekzistencen e tyre ne komunizem, kjo eshte vertet nje pyetje retorike dhe pergjigjia ndoshta do ishte retorike. Nje nga keto pergjigje eshte se pushteti politik ne Shqiperi asnjhere nuk ka arritur fazen e maturise dhe te bashkekzistences me klasa te tjera politike.Karnivalizmi i shkon per shtat, mbasi pushtetaret tane jane te njejte, thjesht retorika ndryshon..(dhe per kete s'jam e sigurt)

04 NËNTOR, 2009 23:09
Toni Milaqi said...
"...Arti eshte ilustrimi me embrional dhe me origjinal i vetedijeve kolektive dhe kazma ngulet pikerisht aty, aty ku fle demoni i pergjumur i kujteses..."

me tmerrojne kazmat e cdo tipi; ato qe ngulen ne vepra arti, ne shoqerite tona njerezore, nder individe, tek ndjenjat apo sentimentet tona personale...

personalisht me tmerron kanibalizmi njerezor, qofte fizik, qofte emotiv...

04 NËNTOR, 2009 23:45
Anonymous said...
kazma eshte nder fjalet mbizoteruese ne fjalorin komunist, ndaj dhe perdora kete simbol shprehes,per te dhene gjithe dimensionin e katrahures pro dhe post - komuniste.

Edhe mua me tmerrojne kazmat....

04 NËNTOR, 2009 23:53
Toni Milaqi said...
Kete shkrim ia dedikoj z. Ben Andoni, i cili ne numrin 186 te revistes "Mapo" (12.7.2010) solli ne drite (me sa kuptoj ne menyre jo fort te mundimshme) shkrimin me titull: "Drejt fundit...Edhe Qendra e Riprodhimit të Veprave të Artit".

Ato qe me habisin, pervec faktit qe ne "artikullin e tij", "gazetari i rregjur" Ben Andoni ka vjedhur (pa i bere syri terrt) nje paragraf te tere nga analiza ime e mesiperme, jane konkluzionet tejet kondradiktore, qe dalin prej atyre sa thote. Nga njera ane gjoja "trishtohet" per fatin e tere atyre monumenteve te soc-realizmit shqiptar, dhe nga ana tjeter indinjohet per faktin se une tentova ti kundervihem, nje prej "varrmihesve" te monumenteve ne fjale, i cili eshte edhe personazhi kryesor i filmit dokumentar "Alternative head".

I keshilloj gazetarit te nxituar dhe paksa siperfaqesor ne trajtimin e ceshtjes, te shikoje deshmite filmike te mesiperme.

Po keshtu do t'i lutesha nese merr persiper te citoj dike, ate duhet t'a beje duke sjelle tere argumentin e tij, dhe jo duke cituar vec gjysmat e mendimeve, sepse ne rast te tille s'do te kishim te benim me te verteta, por me genjeshtra.

Sa per ate se kush ka precedence te shkruaje per artet vizive: nje "rrogetar i shtypit shqiptar", apo nje "studiues arti/nje artist", te me fale zoteria ne fjale, por nuk do t'i "marrim doren" se per cfare flasim dhe se si flasim...

[Robbery]

Pyetje Retorike

Përse vallë sa herë që ndryshojnë situatat politike në Shqipëri, duhet të asgjesohen të gjitha gjurmët e së shkuarës? Përse vallë duhej të zhdukeshin ato punë kaq përfaqësuese të skulpturës së socrealizmit shqiptar? Sepse frymëzuesit e këtyre veprave ishin diktatorë?! Po atëherë pse nuk i vëmë flakën edhe piramidave egjiptiane, apo çdo lloj gjurme në arkitekturë, pikturë, e skulpturë, që përshkruan jetën e faraonëve egjiptianë, si edhe tiraninë e pamëshirtë të atyre kohërave (shumëherë më të egër se periudha komuniste shqiptare)? Përse nuk djegim Luvrin apo Hemirtazhin, muzeun e Pradës apo kishat e Vatikanit? Përse të mos shkatërrojmë murin kinez?! A mos vallë bëmat e Papatit, e mbretërve dhe perandorëve të ndryshëm, e diktaturave të të gjitha formave, ishim më progresiste? A mos vallë regjimet social-politike të rrugëtimit tonë njerëzor në këtë botë, ishin më demokratike? Bazuar në të njëjtat mendësi, ç'na duhen sot veprat e Velaskesit dhe të Gojës, tek na përshkruajnë fodullëkun irritues të familjeve mbretërore spanjolle? Pse nuk asgjesojmë të gjitha pikturat e Davidit apo të Engërit tek na përplasin turinjve arrogancën e një batakçiu ushtarak si Napoloni, i cili zhyti botën në gjak, për të kënaqur egon e tij militare si edhe interesat e klasës franceze në pushtet?

Reflektim

Nuk i zhdukim të gjitha këto, sepse prej çdonjërës prej atyre periudhave dhe atyre veprave në veçanti, mund të mësojmë. Mësojmë rrugën e përgjakur nga ku kaluam, dhe sakrificat të cilat na u desh të bënim si specie njerëzore. Mësojmë të shohim të metat tona në sy. Të shohim degradimet, qorrsokakët dhe ashpërsinë e totalitarizmave të çdo tipi, të shohim sa mikroskopik e bëmë personalitetin njerëzor në kohë të tilla. Duke hedhur vështrimin në thellësi të diktaturës, duke e analizuar atë, mund të themi se përparojmë, se ecim përpara.

O ANGEL69 po Ky qenka e te njejtit mendim me mua...cne qe ke bere nje post te tille ti ? :P