Fėmija - dhuratė e Zotit



nga Antun Lisec *



Jo spirales

Jo pilulės

Jo prezervativit

Jo sterilizimit

Jo ngjizjes artificiale

Jo mėkatit




* Spiralja gruan e shėndetshme e shndėrron nė tė sėmurė, pasi ajo shkakton qelbėzim nė mitėr, nė tubat e Fallopit tė mitrės, nė vezore dhe nė krejt hapėsirėn e barkut, gjakderdhje, dhimbje dhe anemi.

Spiralja e vret fėmijėn! Pas kryerjes sė marrėdhėnieve seksuale mund tė kemi njė ngjizje. Por kur fėmija shkon nė mitėr dhe dėshiron tė kapet e tė ngulet nė muret e saj, nuk arrin ta bėjė kėtė gjė, sepse e pengon spiralja.

* Ka disa lloje pilulash antibaby, tė cilat edhe pse merren, gruaja arrind eri tek ovulim dhe mund tė kemi edhe ngjizje tė fėmijės. Por, fėmija nė kėto raste vdes nga uria, sepse pilula shkakton mungesėn e glikogenit nė mukozėn e mitrės, si rrjedhojė ajo thahet dhe nuk e ushqen fėmijėn. Mungesa e menstruacionit na tregon se fėmija ėshtė i pranishėm, domethėnė jeton dhe pėr kėtė nuk guxon tė vritet assesi. Gratė qė pėrdorin pilula kundėr ngjizjes vuajnė shumė nga kanceri i gjirit, i lėkurės dhe nga ai i mitrės. Ato janė tė prirura pėr tė patur infarkt tė trurit dhe tė zemrės, varriēe, tė cilat mund tė shkojnė deri nė emboli, dėmtim tė mėlēisė dhe tė nervit tė syrit, ulje tė imunitetit etj. Pilulat antibaby nuk janė zgjidhje pėr rregullimin e ciklit jo tė rregullt tė menstruacioneve.

* Edhe me pėrdorimin e mjeteve tė tjera tė ashtuquajtura kontraceptive, domethėnė kundėrngjizės, arrihet deri te ngjizja, por vrasja e fėmijės bėhet nė mėnyrė automatike qė nė ditėt e para. Jezusi ka thėnė "Pėr tė vėrtetė po ju them, ēkado bėtė pėr njėrin ndėr kėta vėllezėr tė mi mė tė vegjėl, e bėtė pėr mua" (Mt 25, 40). Ai fėmijė i vogėl, ėshtė vėllai ynė mė i vogėl dhe motra jonė mė e vogėl, pasi jeta e njeriut fillon qė nė momentin e ngjizjes. Ēfardo lloj problemesh qė mund tė kesh nuk guxon ta vrasėsh. Nė qoftė se ke probleme, tė nevojitet ndihmė, lirisht paraqitu pranė ndonjė meshtari, motre apo "Lėvizjes pėr jetėn". Duhet tė kemi besim nė Zotin. Krishti na mėson: "Mos u brengosni, prandaj duke thėnė: 'Ēka do tė hamė?' e 'Ēka do tė pimė?', 'Me ēka do tė vishemi?' - kėto gjėra i kėrkojnė paganėt - sepse Ati juaj qiellor e di mirė se ju keni nevojė pėr tė gjitha kėto. Kėrkoni, pra, mė sė pari Mbretėrinė dhe drejtėsinė e tij e tė gjitha kėto do t'ju jepen si shtesė! (Mt 6, 31-33).

* Kisha katolike ėshtė mėsuesja e fesė dhe e moralit. Ajo pareshtur mėson se marrėdhėniet bashkėshortore kanė dy dimensione qė s'mund tė ndahen nga njėri-tjetri: bashkimi seksual mes burrit dhe gruas nė martesė pėrbėn njė dashuri dhuruese e njėsuese; dashuria bashkėshortore ėshtė e hapur ndaj jetės.

Sqarime mė tė hollėsishme do tė mund tė gjeni nė dokumentet Humanae Vitae dhe Donum Vitae. Kėshtu, jo vetėm dėshtimi, por edhe kontraceptimi, sterilizimi dhe ngjizja artificiale, si p.sh ngjizja nė provėz dhe mbjellja e farės janė kundėr jetės, janė mėkate tė rėnda. Shumė pak prej fėmijėve qė ngjizen nė provėz jetojnė. Shumicėn e tyre i mbysin apo i mbajnė tė ngrirė nė frigoriferė.

* Nuk lejohen procese diagnostike, si p.sh. amniocenteza e hershme, e cila ka pėr qėllim vrasjen e fėmijės sė sėmurė. Nuk lejohet as vrasja e tė sėmurve! Askush nuk ka arritur tė bėhet i lumtur duke vrarė, por lumturia e vėrtetė arrihet duke i shėrbyer jetės. Mėkati asnjėherė nuk ėshtė zgjedhje.

* Papa Pio XI nė Enciklikėn Casti conubbi duke folur pėr mjetet kontraceptive dhe sterilizimin thotė: "Nė ēdo martesė ku me angazhimin e njeriut nė marrėdhėniet seksuale pengohet aftėsia natyrore e krijimit tė jetės, thyhet Urdhri i Zotit dhe ai qė vepron nė kėtė mėnyrė, nė shpirt ka bėrė njė mėkat mortar" (56).

* Edhe ata qė prodhojnė, shpėrndajnė apo reklamojnė prezervativat, janė pėrgjegjės jo vetėm pėr thyerjen e Urdhrit tė shtatė tė Zotit "Mos kurvėro!", por edhe pėr dhėnien e njė sigurie tė rrejshme se duke i pėrdorur ata nuk do tė mund tė pėrhapen sėmundjet ngjitėse.

Ėshtė konstatuar se duke pėrdorur prezervativat pėrhapet virusi i SIDA-s, Humani Papiloma, Chlamidia trachomatis, herpesi gjenital, sifilizi, hepatiti dhe shumė sėmundje tė tjera. Komisioni Papnor pėr familje nė dokumentin "Seksualiteti njerėzor: e vėrteta dhe domethėnia" na porosit: "Nė kėtė kontekst, prindėrit duhet tė shmangin pėrhapjen e tė ashtuquajturit 'seks tė sigurt', pasi ėshtė njė politikė e rrezikshme dhe jo natyrore, e cila bazohet nė teorinė se prezervativi mund tė mbrojė nga SIDA".

* Nėse nuk dėshirojmė tė kemi njė fėmijė, atėherė duhet tė jemi tė pėrmbajtur nė ditėt pjellore tė ciklit tė gruas. Koha pjellore dhe ajo jopjellore mund tė dallohet thjesht dhe me njė saktėsi tė madhe, madje edhe nė rastet kur gruaja ka njė cikėl tė ērregullt. Njė gjė e tillė ėshtė e mundur me anė tė metodės natyrore Billings apo tė metodės Simpto-termike.

* Jeta seksuale nuk guxon tė ushtrohet para dhe jashtė martesės sė bekuar nga Zoti.

T'i lutemi Zotit qė tė mund tė kuptojmė dhe tė bėjmė ēfarė ėshtė e mundur pėr mbrojtjen e atyre, tė cilėve u rrezikohet jeta dhe tė shpallim vlerat morale e dashurinė ndaj familjes e fėmijėve.


_________

* Pro Vita, Dr. med. Antun Lisec, P.P. 2, 34335 Vetovo, Croatia, 2005