Kungimi i pare

[NoName]

PËRMBAJTJA

1. SHTËPIA - SHKOLLA - KISHA 2. SHENJA E KRYQIT 3. ZOTI KRIJOI QIELLIN E TOKËN 4. GURI 5. LULJA 6. KAFSHËT 7. ZOTI KRIJOI EDHE NJERIUN 8. KEMI DUART 9. LUTJA 10. USHQIMI ËSHTË DHURATË E ZOTIT 11. JETA 12. DRITA 13. DASHURIA 14. KOHA E ARDHJES 15. KRISHTLINDJA 16. KRESHMET 17. PASHKËT

B E S O J



NE E DUAM KRISHTIN KRISHTI NA DO NE AI ÇDONJËRIN E AFRON ME DASHURI

SHENJA E KRYQIT

PRINDI dhe KATEKISTI

Kur bëjmë kryq? Para çdo lutjeje: në mëngjes, në mbrëmje, kur bie këmbana, para dhe pas buke, kur hyjmë në kishë dhe kur dalim... Si bëjmë kryq? (Më së pari i bashkojmë duart, përqëndrohemi, dorën e majtë e vëmë në zemër, e me dorën e djathtë bëjmë kryq: prej ballit në zemër, pastaj prej krahut të majtë në të djathtin. Më në fund prapë i bashkojmë duart.) Derisa bëjmë kryq, i themi disa fjalë. ... Cilat?

NË EMËR TË ATIT E TË BIRIT E TË SHPIRTIT SHENJT. AMEN.

[NoName]

3. ZOTI KRIJOI QIELLIN E TOKËN

PRINDI dhe KATEKISTI

Kemi thënë se shtëpinë e kanë ndërtuar prindërit tanë. Të shikojmë nëpër dritare! Çka shohim? Livadhe, male, qiellin, retë, Diellin ... Kush i ka bërë të gjitha këto? ... Hyji - Zoti - Perëndia! Zoti krijoi të gjitha sendet, sepse ai i do të gjithë njerëzit... Ai krijoi Diellin që na nxen, ajrin që e thithim, ujin që e pimë, livadhet në të cilat luajmë, lulet ngjyra-ngjyra, që aq shumë na gëzojnë... Krijoi shumë shtazë, zogj e peshq... edhe të gjithë njerëzit. Të gjitha këto i krijoi Zoti ynë i mirë dhe i dashur! ...

LAVDI ATIT, E BIRIT E SHPIRTIT SHENJT! SI KA QENË NË FILLIM, ASHTU TASH E PËRGJITHMONË E JETËS. Amen.

[NoName]

4. G U R I

PRINDI dhe KATEKISTI

Të marrim një gur! Çfarë është guri? Guri është i rëndë. (Ta krahasojmë me një fletë.) Guri është i fortë (nuk mund ta thyejmë, si p. sh. një shkumës)... Guri nuk është i gjallë: nuk ha, nuk pi, nuk rritet, nuk lëviz... Prapseprapë Zoti për ne krijoi edhe gurin. Pse? Guri na shërben. Për çka na shërben guri? Me të ndërtojmë shtëpitë, shkollat, kishat... Rrugët, urat, muret, puset (bunarët)... Prej gurëve të imët bëhet edhe betoni... Si do të dukej bota, po të mos kishim gurë? Ne do të banonim nën çadra, apo në kasolla druri. Nuk do të kishim mundësi të udhëtonim me makina, sepse rrugët do të ishin plot me baltë... Duhet të jemi mirënjohës ndaj Zotit për këtë dhuratë. Mund të bashkojmë guralecë ngjyra-ngjyra dhe të bëjmë me ta një kryq të bukur...

Në këtë vizatim gjenden disa objekte të punuara me gurë. Ngjyrosi të gjitha sendet në këtë figurë që nuk janë punuar me gurë!

SHPIRTI IM LËVDOJE SHPIRTI IM LËVDOJE ZOTIN TIM, ZOTIN TIM!

[NoName]

5. L U L J A

PRINDI dhe KATEKISTI

Të marrim një lule. Çfarë është lulja? (E bukur, e lehtë, e ndieshme, delikate, e butë, me ngjyra të këndshme, me erë të mirë...) Lulet rriten... Ku rriten lulet? ... Lulet mund t’i kultivojmë edhe vetë... Çka nevojitet që të mund të rritet lulja? (Uji, drita...) Çka do të ndodhte po të mos kishte shi, e mos t’i ujitnim lulet? (Ato do të vyshkeshin, do të thaheshin...) Ta krahasojmë lulen dhe gurin! Lulja ësht më e lehtë, më e bukur. Ajo rritet. Ajo na gëzon më shumë se guri. Atë mund t’ia falim dikujt si dhuratë... Çka është lulja? (Nuk është gur, nuk është shtazë...) Lulja është bimë... Të përmendim edhe disa bimë tjera!... (Bari, perime, pemë... lisa...) Të gjitha bimët kanë jetën bimore. Kanë edhe farën e vet. (Të tregohen disa farëra: grurë, misër, groshë, farërat lulesh...) Në këto farëra është fshehur jeta... Nëse këto farëra qiten në dhe të lagët, prej tyre do të mbijnë bimët e reja. Të gjitha bimët janë krijuar që t’i shërbejnë njeriut. Si i shërbejnë? Si do të dukej bota po të mos kishte bimë, po të ishte gjithçka gur dhe rërë... Si shkretëtirë!... Bimët na bëjnë jetën më të bukur, por ato edhe na ushqejnë... Prandaj duhet të jemi mirënjohës ndaj Zotit për këtë dhuratë të bukur. Duhet t’i falënderojmë se për ne ka krijuar edhe bimët...

* Lulet mund t’i kultivojmë edhe në kopsht, edhe në saksi. * Mund t’u ndihmojmë prindërve edhe duke i ujitur lulet. * Zotin mund ta nderojmë edhe duke sjellë lulet në kishë dhe duke e stolisur elterin dhe truporet me to.

[NoName]

6. K A F S H Ë T

PRINDI dhe KATEKISTI

Të përsërisim gjithçka kemi mësuar deri tash për gurin dhe për lulen - për bimët... Përveç gurëve dhe bimëve, në këtë botë të bukur kemi edhe shtazët... Cilat shtazë i keni parë? Cilat i keni në shtëpi? Të përshkruajmë një shtazë, p. sh. macën! ... Ajo lëviz, ha, pi, rritet, sheh, ndien, bërtet... Cilat shtazë tjera të buta i keni në shtëpi? Cilat i njihni? (Lopën, kalin, delen, qenin...) Shtazët i shërbejnë njeriut... Si? ... Sikurse Zoti ynë i mirë për njeriun i ka krijuar gurët e bimët, po ashtu ai për ne ka krijuar edhe shtazët. Duhet të jemi mirënjohës, t’i falënderojmë Zotit për këto dhurata të bukura... Shtazët duhet t’i duam, të kujdesemi për to, t’i ushqejmë, t’i mbrojmë...

Plotësoni dhe ngjyrosni këto vizatime!


D E T Y R A T:

1.Në kete figurë vizato si duket lulja, pasi Hili e ka ujitur!

2.Në këtë figur janë 12 flutura, por vetëm dy prej tyre janë krejtësisht të njëjta. Gjeni ato dy flutura të njëjta dhe ngjyrosni me ngjyra të njëjta!

3. Gjeni dhe ngjyrosni shtazët shtëpiake të vizatuara në këtë faqe!

[NoName]

7. ZOTI KRIJOI EDHE NJERIUN

PRINDI dhe KATEKISTI


Të përsërisim edhe një herë atë çka kemi thënë për gurin, lulen dhe shtazët. Mirëpo, Zoti ynë i mirë ka krijuar edhe diçka më të madhe dhe më të bukur se bimët e shtazët. Kjo krijesë quhet - NJERI. Të shohim çka mund të bëjë njeriu? ... Ta krahasojmë me shtazët... Njeriu mund të bëjë shumë më tepër se shtazët. Ai mund të lexojë, të shkruajë, të mësojë, të mendojë, të mbajë mend. Mund të flasë, të këndojë, të qeshet, të punojë, të krijojë... Njëriu është i aftë edhe për të dashur... Të gjithë ne jemi njerëz... Duhet të jemi mirënjohës ndaj Zotit, sepse i ka krijuar njerëzit... sepse na ka falur nënën, babain, vëllezërit, motrat, shokët e shoqet... Duhet të jemi të mirë ndaj të gjithëve...

Plotësoje dhe ngjyrose figurën e kësaj familjeje!


ZËRAT TONA T’I BASHKOJMË: ALLELLUIA! ZOTIT LAVDE T’I KËNDOJMË: ALLELLUIA!

[NoName]

8. KEMI DUART

PRINDI dhe KATEKISTI

Kemi thënë se Zoti ynë i mirë e ka krijuar njeriun. Sot do të flasim për një dhuratë të madhe, të cilën Zoti ua ka dhënë njerëzve. Kjo dhuratë janë duart... Çka mund të bëjmë me duar? Mund të shkruajmë, të vizatojmë, t’i ndihmojmë nënës (p. sh. mund të fshijmë pluhurin, të lajmë sendet...) Me duar mund të luajmë... Të gjithë njerëzit e rritur punojnë shumë me duar... Punojnë në kopsht, në fushë, në fabrikë... Ndërtojnë shtëpi, drejtojnë makina... Të imagjinojmë sa vështirë do të ishte po të mos i kishim duart! ... Por, mjerisht, ne mund edhe t’i keqpërdorim duart... P. sh. mund të rrahemi, të shkruajmë nëpër banka e nëpër mure, mund të vjedhim... (Çka mund të bëjmë tjetër? ...) Zoti i ka krijuar duart që t’i përdorim për të mirë, e jo për të keq... Mirënjohës për këtë dhuratë, të themi: Po Të falënderoj, o Zot, sepse m’i ke dhënë duart! Bëj që gjithmonë t’i përdor vetëm për të mirë! Amen.

Në këtë figurë Pjetri i vogël i ndihmon babës së vet.

Çka bën vëllai i tij, Gjoni?

Të gjithë në këtë shtëpi punojnë, mirëpo, secilit diçka i mungon në dorë... Gjej në figura të vogla çka u mungon dhe vizato atë gjë në figurën e madhe dhe ngjyrose krejt figurën.

ZOTI KRIJOI: NJERIU PUNOI:

Ngjyrose figurën në faqen e mëparshme! Në këtë faqe provo të vizatosh vetë disa sende tjera, që i ka krijuar Zoti ynë i mirë, si edhe disa sende që i ka punuar njeriu me duart e veta.

O ZOT, TI NE NA GAZMO! DHE ZEMRAT TONA TI BASHKO. JEP PAQË DHE LUMTURI ME TËNDEN DASHURI!

[NoName]

9. L U T J A

PRINDI dhe KATEKISTI

Kemi thënë se me duar mund të luajmë, mund të punojmë, mund të bëjmë shumë të mira. Por, mjerisht, me duar mund edhe të mëkatnojmë (rrahje, vjedhje, dëmtime....) Mirëpo, ne mund edhe t’i bashkojmë duart... Pse? Për lutje! Sot do të mësojmë tri fjalë shumë me rëndësi: FALEMNDERIT, TË LUTEM, MË FAL ! ... (Për çdo fjalë të gjejmë shembuj të përshtatshëm!)

TË FALEM NDERIT , O ZOT!

TË LUTEM, O ZOT!

MË FAL, O ZOT!

ATË I DASHUR, NA SHIKO: KI PËR NE MËSHIRË. LUTJET TONA TI DËGJO: KI PËR NE MËSHIRË!

[NoName]

10. USHQIMI ËSHTË DHURATË E ZOTIT

LUTJA PARA BUKE:

(Ati ynë, Të falemi Mari, Lavdi Atit dhe - lutja e bekimit)

Bekona, o Zot, ne dhe këto dhurata, që po i marrim prej bujarisë sate. Nëpër Krishtin, Zotin tonë. Amen.

LUTJA PAS BUKE:

(Ati ynë, Të falemi Mari, Lavdi Atit dhe - lutja e falënderimit)

Po të falënderojmë, o Zot, për të gjitha të mirat që i kemi marrë prej bujarisë sate. Shpërbleji të gjithë mirëbërësit tanë, të gjallë e të vdekur, ti që jeton e sundon në shekuj të shekujve. Amen.

PRINDI dhe KATEKISTI

Asnjë qenie e gjallë nuk mund të jetojë pa ushqim (as bimët, as shtazët, as njerëzit). Ushqimi i mban në jetë. Ushqimi kryesor i njeriut është buka, pija kryesore është uji. Si fitohet buka? - Me punën e njeriut (mbjellja, korrja, mulliri, furra...) dhe me bekimin e Zotit (toka e plleshme, shiu, dielli...). Duhet ta respektojmë ushqimin, sepse shumëkush është munduar që ta fitojmë. Duhet të jemi mirënjohës edhe ndaj Zotit për dhuratën e ushqimit dhe të ujit... Në lutjen ATI YNË themi edhe: “Bukën tonë të përditshme na e jep sot...” Prandaj ushqimin nuk guxojmë ta gjuajmë, as ta shkelim..., por ta marrim me mirënjohje. Uji na shërben për pije, për pastrim - por edhe për pagëzim...

SI DUHET TË SILLEMI ME BUKËN? NGJYROSI FIGURAT NË TË CILAT BUKA PËRDORET ASHTU SI DUHET! BINI VIZË (apo shenjën “X”) ATYRE FIGURAVE

KU BUKA KEQPËRDORET.

plotësoji figurat duke vizatuar atë çka u mungon, e pastaj ngjyrosi të gjitha!

[NoName]

11. J E T A

PRINDI dhe KATEKISTI

Tri tema të përjetuara janë domosdo të nevojshme që fëmijët ta fitojnë qëndrimin e vërtetë ndaj Zotit. Këto janë: Jeta, Drita dhe Dashuria. Në këto tri nocione është e përmbledhur qenia e Zotit siç e paralajmëron Shkrimi Shenjt. Zoti është jetë, Zoti është dritë, Zoti është dashuri. Vetëm pasi t’i përjetojnë fëmijët këto tri realitete dhe kur ta fitojnë qëndrimin ndaj tyre mund të shkojmë me ta në botën tjetër. Çka është jeta? Le të na bien në mend edhe një herë shembujt e përmendur: guri është pa jetë: (ai nuk rritet, nuk lëviz, nuk ushqehet...). Përkundrazi, lulja ka jetën bimore: (ajo rritet... merr ujin...). Jeta bimore... Roli i farishtave... Të tregohen sa më shumë farishta: kallomoq (misër), grur, grroshë, farërat lulesh... Prejeni mollën dhe tregoni farën brenda... Në çdo farë është jeta - jeta e fshehur bimore... Jeta shtazore: (zogu në kafaz...). Çka mund të bëjnë shtazët? Kukullat?... Me kukulla luajmë... Prapëseprapë në to s’ka jetë... Jeta njerëzore... Le të theksohet se krejt jetën njeriut ia jep shpirti... Ku është shpirti? - Në kryet, në zemër, në duar, në krejt trupin. Shpirti është i padukshëm. Kur të vdesë njeriu, trupin e tij e çojmë në varreza dhe e varrosim në dhê, kurse shpirti shkon në qiell... Çdo jetë në këtë botë ka mbarimin e vet... Çdo bimë, çdo shtazë dhe çdo njeri në këtë tokë ka mbarimin e vet, vdekjen. Prapëseprapë, është Dikush, që jeton gjithmonë, që kurrë nuk plaket dhe kurrë nuk vdes. Ky është Zoti ynë i dashur. Prandaj themi: Zoti është i gjithmonshëm, i amshueshëm, i pavdekshëm...