Abraham dhe Melhisedek (Zan. 14)

[Tannhauser]

1 Por ndodhi në kohën e Amrafelit, mbret i Shinarit, e Ariokut, mbret i Elasarit e Kedorlaomerit, mbret i Elamit dhe i Tidealit, mbret i kombeve,

2 që ata i bënë luftë Beraut, mbret i Sodomës, Birshës, mbret i Gomorës, Shinabit, mbret i Admahut, Shemeberit, mbret i Ceboimit dhe mbretit të Belës (që është Coari).

3 Tërë këta të fundit u grumbulluan në luginën e Sidimit (që është Deti i Kripur).

4 Për dymbëdhjetë vjet ata qenë të nënshtruar nga Kedorlaomeri, por vitin e trembëdhjetë ngritën krye.

5 Vitin e katërmbëdhjetë Kedorlaomeri dhe mbretërit që ishin me të erdhën bashkë me të dhe i shpërndanë gjigantët në Ashterot-Karnaim, Zuzimët në Ham, Emimët në Shaveh-Kiriataim

6 dhe Horejtë në malet e tyre të Seirit deri në El-Paran, që ndodhet pranë shkretëtirës.

7 Pastaj u kthyen pas dhe erdhën në En-Mishpat (që është Kadeshi), plaçkitën tërë territorin e Amalekitëve si dhe të Amorejve që banonin në Hatsacon-Tamar.

8 Atëherë mbreti i Sodomës, mbreti i Gomorës, mbreti i Admahut, mbreti i Ceboimit dhe mbreti i Belës (që është Coari) dolën dhe u rreshtuan në luftë kundër tyre, në luginën e Sidimit;

9 kundër Kedorlaomerit mbret i Elamit, Tidealit mbret i kombeve, Amrafelit mbret i Shinarit dhe Ariokut mbret i Elasarit; katër mbretër kundër pesë.

10 Por lugina e Sidimit ishte plot me puse bitumi; dhe mbretërit e Sodomës dhe të Gomorës ua mbathën këmbëve dhe ranë brënda tyre; dhe ata që shpëtuan, shkuan në mal.

11 Dhe kështu fituesit shtinë në dorë tërë pasuritë e Sodomës dhe të Gomorës dhe tërë ushqimet e tyre, dhe ikën.

12 Morën me vete edhe Lotin, djali i vëllait të Abramit, bashkë me pasurinë e tij, dhe ikën. Loti banonte në Sodomë.

13 Por njëri nga të ikurit erdhi dhe ia tha Abram Hebreut, që banonte në lisat e Mamres, Amoreosit, vëlla i Eshkollit dhe vëlla i Anerit, që kishin lidhur aleancë me Abramin.

14 Kur Abrami mësoi se vëllai i tij ishte zënë rob, ai armatosi njerëzit e stërvitur, shërbyes të lindur në shtëpinë e tij, gjithsej treqind e tetëmbëdhjetë veta dhe i ndoqi mbretërit deri në Dan.

15 Ai i ndau forcat e tij kundër tyre natën, dhe me shërbyesit e tij i sulmoi dhe i ndoqi deri në Hobah, që ndodhet në të majtë të Damaskut.

16 Kështu ai rimori tërë pasurinë dhe solli me vete edhe Lotin, të vëllanë, dhe tërë pasurinë e tij, si edhe gratë dhe popullin.

Kur Abrahami po kthehej fitues nga beteja (per Lotin dhe nipin), dolen mbreterit e mundur per ta pershendetur, qe zbriten nga malet dhe mbreter te tjere qe nuk kishin marre pjese ne luftime. Midis tyre ishte dhe Melhisedeku, mbreti i Salemit, me vone Jeruzalem. Ky Melhisedek ishte prift i Shumë të Lartit Perëndi. Ky nxorri dhe i shpuri bukë dhe verë Abramit.

Dhe e bekoi Abramin duke i thene Qoftë i bekuar Abrami nga Shumë i Larti Perëndi, sundimtar i qiejve dhe i tokës! Qoftë i bekuar Shumë i Larti Perëndi, që të ka dhënë në dorë armiqtë e tu!. Dhe Abrami i dha Melhisedekut nje te dhjeten nga c'do gje qe kishte marre.

Me pas iu afrua Mbreti Sodomit avash avash duke i bere pazare dhe duke i thene: Nem ushtrine dhe popullin (personat) dhe mba kuajt (pasurite). E tha kete me frike se mund Abrami te mos i jipte asgje. Fituesi Abram, cliruesi i asaj ushtrie, udheheqesi i asaj ushtrie do mbizoteronte tek Palestinet, si deri atehere Kedorlaomeri, dhe do ndodhte nje ndryshim kryesie. Me kete kuptim historizon Bibla propozimin e mbretit te Sodomeve. Si nje propozim frikacak dhe dinak.

Dhe Abrami i pergjigjet: Unë kam ngritur dorën time drejt Zotit, Perëndisë Shumë të Lartë, zotërues i qiejve dhe i tokës, që nuk do të merrja asgjë nga ajo që të përket, as edhe një fije apo një lidhëse këpucësh, me qëllim që ti të mos thuash: "Unë e pasurova Abramin". Nuk do të marr asgjë me vete, me përjashtim të atyreve që kanë ngrënë të rinjtë dhe të pjesës që u përket njerëzve që kanë ardhur me mua: Aneri, Eshkol dhe Mamreu; lëri që këta të marrin pjesën që u takon. Keta tre shoke te Abramit ishin vellezer, Palestine vendas. Pema qe kishte vene cadren e tij Abrami ishte e Mamreut.

I mbushur plot me kuptime te thella ky kapitull. Perpara ketij kapitulli interpretuesi ndjehet si njerit qe i thane te zbrazi detin me kove. Sado qe te nxjeresh kuptime nga ky kapitull, ky po rri sikur tallet me ty dhe te thote: Nuk mund te me mbarosh. Pasi dhe shkrimtari i frymezuar nga Perendia i Letres se Hebrejve shkruan duke i referuar ketij kapitulli dhe Melkisedekut: për të cilin kemi shumë gjëra për të thënë, por të vështira për t`u shpjeguar, sepse ju jeni rënduar nga veshët për të dëgjuar (Heb. 5:11).

Pak me i lire ndjehet interpretuesi kur ka perballe njerez jo me veshe te renduar, por njerez qe lexuan Biblen dhe besuan.


vazhdon....vazhdon....vazhdon....

[Tannhauser]

Mbreti Melhisedek ketu permendet pa atë, pa nënë, pa gjenealogji, pa pasur as fillim ditësh as fund jete, por i përngjashëm me Birin e Perëndisë, ai mbetet prift në amshim. (Heb. 7:3). Eshte forme (nga gr. tipos) e Krishtit qe eshte pa nene si Perendi, pa baba si njeri, pa fillim e pa mbarim, prift ne amshim.

Sigurisht Melhisedeku kishte prinder, dhe vdiq dikur, por menyra sesi permendet ne Bibel, nje here te vetme, pa hyrje, dhe nuk permendet e ben forme (profeci pa fjale) te Jezu Krishtit. Quhet Melhisedek; ky emer qe sipas Pavlit do te thote <>, dmth mbret i drejtesise prifterore, mbret i shenjte, mbret i persosur per te prifteruar.

Dhe ne te vertete, melhi ne ate gjuhe eshte mbreti dhe sedek thuhet prifti (sedek, sadok, sadukej), ai qe bekon popullin dhe i fal <>. I tille mbret dhe prift qe solli paqen midis Perendise dhe njerezve dhe qe mbreteron vetem paqesisht dhe vetem per te japur drejtesi eshte Zoti yne, Jezusi. Ishte dhe Melhisedeku <>.

Shume here shikojme ketu Perendine te thuhet <>, <>. Ky eshte identiteti i Perendise. Njerezit atehere kishin shume perendi, ata i krijonin, ata i emeronin, ata u jipnin dhe profesione. Dhe qe ti dallojne i quanin me emrin e tyre dhe profesionin e tyre, pra me identitetin e tyre. Perendia e vjedhjes ishte Hermesi, perendia e luftes ishte Marsi, perendesha e kurverise Aferdita, perendia mize e Akkaroniteve, perendia dem i Egjiptianeve, etj.

Besimtaret e Perendise se Vertete sigurisht, pasi besonin ne nje Perendi dhe se nje egziston nuk kishin nevoje ti japin as emer e as profesion. Nje eshte, midis tyre thoshnin <> dhe kuptonin cilen. Por meqe nga nevoja vinin ne kontakte me boten pagane krijuan nje identitet per Perendine e vertete. U duajt <>, <>, <>. melkisedeku pra ishte <<prift i shume lartit Perendi>>, atij qe besonte dhe Abrami.

per here te pare ne Bibel ndeshet fjala <<prift>> ketu. Tek njerezit e Perendise, nga Adhami deri tek Mojsiu, prifteria nuk ishte nje vecori e te disave. C'do besimtar ishte dhe prift. Vete bente sakramentet tek Perendia dhe vete bente c'do ierurgji. Nuk kishte pale te trete ndermjetesues. Keshtu tek Abeli, Noa, Abrami, Isaaku, Jakobi, Jobi. Keshtu dhe Melhisedeku. Prift i te Shume Lartit Perendi ishte c'do besimtar i te Shume Lartit Perendi. Para Mojsiut prift do te thoshte besimtar, adhurues, fetar. Kur pra, Mojsiu thote se, Melhisedeku ishte <<Prift i te Shume Lartit Perendi>>, eshte e njejta sikur te thote <<besonte dhe ai tek Shume i Larti Perendi>> ose <<adhuronte dhe ai te njejtin Perendi me Abramin>>.

Me pas filloi prifteria trashgimtare dhe kleri, nga Aaroni deri tek Krishti; Krishti, <<prift sipas rendit Melkisedek>>, dmth prift i tipit Melkisedek, duke shfuqizuar prifterine levitike te ligjit Mozaik. Risolli ne fuqi prifterine e vjeter, por tashme shpirterore. Prandaj Pjetri i quan te Krishteret priftëri mbretërore (I Pjet. 2:9) dhe Gjoni i quan mbreterinj dhe prifterinj. U bene te gjithe pra <<melhi sedek>>, <<mbreterinj dhe prifterinj>> sepse dhe Krishti eshte <<prift sipas rendit Melhisedek>>. Shprehja <> eshte perkthim i emrit Melhisedek si dhe shprehja <<priftëri mbretërore>>.


vazhdon....vazhdon....vazhdon....

[Tannhauser]

Nje mbret i tere, Melhisedeku, qe mund te kishte bere tek fituesi Abram nje dreke te pasur plot me te therura, i jep vetem <<buke dhe vere>>. Kjo do ishte ofendim ne qofte se nuk kishte nje kuptim me te thelle. Ky Melhisedeku, forma e Krishtit, i jep Abramit, patriarkun e lashte shpirteror te Krishtereve, formen e misterit te trupit dhe gjakut te Krishtit. Kjo eshte nje profeci pa fjale e misterit hyjnor te kungimit. Kjo do te thote forme, ose profeci pa fjale (tipos).

Dhe bekoi Melhisedeku Abramin sic bekoi Krishti te Krishteret. Dhe Abrami i dha nje te dhjeten tek Melhisedeku, sikur te ishte me i larte, duke treguar keshtu se prifteria shpirterore sipas Krishtit <>, eshte me e larte nga prifteria levitike e ligjit qe i takonte Leviut, sternipit te Abramit. Kush do me shume le te lexoi Letren e Pavlit derguar Hebrenjeve.

Ate dite Abrami ishte i fuqishmi i Palestines. Ishte ne vendin e Hadelkamerit, qe neneshtroi mbreterit dhe akoma me mire sepse neneshtroi dhe Hadelkamerin. Kishte Abrami premtim nga Perendia se Palestina eshte e tij dhe nje dite do behej e tij. Dhe ja, arriti dita e enderruar, do thoshte, ne qofte se nuk kishte besim te drejte para Perendise. Por nuk beri mekatin qe do bente pas 2000 viteve populli i Izraelit; Izraeli ne kohen e Krishtit duke filluar nga premtimi i Perendise per Messia dhe shpetimtar, kerkonte nje Messia me shpate ne dore, me buke dhe pamje.

Abrami kishte besim dhe nuk u zhgenjye ate dite qe u be me shpaten e vete zot i Palestines. I dorezoi te gjitha menjehere, <<as fije, as lidhez kepuce>> nuk mbajti. Abrami besonte se Perendia dicka tjeter donte te thoshte me premtimin, dicka tjeter me te madhe dhe te pakrahasueshme, paqesore, shpirterore.

Beri Abrami ate qe beri dhe pasardhesi i tij i bekuar, Jezusi ne shkretetire, ku shejtani i dorezoi te gjithe mbreterite e botes, por Ai nuk i pranoi dhe tha <>. Sepse Krishti ishte mbret i nje mbreterie tjeter, me te larte te pa krahasueshme, shpirterore, te perjetshme. Mbreteria e tokes i perkiste mbretit Sodomit. Abrami me besimin e tij shikonte nje mbreteri tjeter, nje komb tjeter, te bekuar.

Lexojeni shume here, kuptojeni dhe pastaj ejani prape te me thoni sa protestant jam.

Kaq.

[Manulaki]

Tann. nuk ke shpjeguar pse jo te gjithe qe Zoti i ka bere prifterinj te rendit te Melkizedekut nuk mund te ndajne buken dhe veren ashtu si Melkizedeku?

Mbase nuk kam lexuar me vemendje (mgjths. i kushtova vemendje) por nuk pashe shpjegim te tradites se sotme dhe praktikes se sotme te kishes qe eshte ndryshe nga kjo qe ke sjelle ketu. Pse pra te gjithe jane prifterinj te rendit te Melkizedekut nderkohe jo te gjithe mund te praktikojne prifteri?

Faleminderit, shkrimi ka me te vertete informacion dhe shpjegime te bollshme, por i mungon pikerisht c'ka kam bere pyetje me siper.