Origjina e emrit Leka

[thorgal]

Nga Maksimilian Lamberc (Leipcig)

tek: Kanuni i Leke Dukagjinit dhe emri Leke ne gjuhen shqipe (1980)


.........

Emri Lekë (tr. e shquar Leka) shqiptaret e sotem e barazojne me Aleksander (Αλεξανδρος). Aleksandri i Madh i Maqedonise eshte quajtur nga intelektualet shqiptare Leka i Madh. Prandaj dhe njesia e sotme monetare e Shqiperise, e prere ne fillim me koken e Aleksandrit te Madh, quhet lek.

Veshtruar nga pikepamja onomatologjike emri Leke nuk ka te beje aspak me Αλεξανδρος ose Aleksandri. Ndonese sigurisht shkurtimet e emrave, emrat zvogelues e perkedheles si kudo edhe ne shqipen ndjekin rruge te cuditshme, megjithate zor se mund te gjase qe Aleksandri ne theksin e vet ne rrokjen e parafundit te kishte lene pas si shkurtim Leke dhe ta kishte bjerre pjesen e theksuar te emrit. Kesaj i shtohet, se dyti qe Aleksandri i madh, ndryshe nga Trajani e Diokleciani, nuk ka lene as gjurmen me te vogel ne poezine popullore dhe ne kujtesen e shqiptareve. Se treti, Leke eshte edhe sot nje emer i gjalle dhe mjaft i shpeshte ne malet e Shqiperise se Veriut, karahas Lik dhe Likë mashk. dhe femerore Like.

Lekë dhe Lik(ë) jane emra te lashte te trasheguar, qe vijne drejtperdrejt nga emrat vetjake ilire Licaea (fem. khs. shqip Like) Licaius Licaus Licca (mashk.) Liccaeus Liccaius Livvavus Licco Licovius shih H. Krahe, Lexicon altillyr. Personennamen, f. 66 vv), te cilet jane deshmuar ne menyre te bollshme nga H. Krahe ne Veneti, Panoni, Dalmaci, Norik.

...........

Nderrimi i/e si te Licca >Lek del gjithashtu te Pirustae Perustae Peraste (H. Krahe, Die alten balkanillyr. geograph. Namen f. 32), Birziminium Bersummo (geog. N. f. 17), Pituntini Petinitis (f. 95). Σιπαρουντον Separi (f. 98) Brindia Βρεντεσιον Brendista (f. 18), Gresa (PN, f. 55) Grishi etj.

kjo s'qendron thjesht per faktin se pas kalimit ne fene e krishtere ka qene e pamundur per Iliret dhe me pas Arberit tu jepnin femijeve emra qe nuk kane qene emra te krishtere

Edhe dicka tjeter per emrin LEKA
nga Historia e Popullit Shqiptar ( botim i A.SH.SH)

Në Shqipëri “herezia” bogomile pati një përhapje mjaft të gjerë dhe këtu ishte një nga vatrat kryesore të saj. Domethënës është fakti se i pari shqiptar, që na përcillet me emër tipik kombëtar nga burimet mesjetare, është një farë Leka drejtues rreth vitit 1070 i një lëvizjeje bogomile në rrethet e Sofjes, ku ai kishte shërbyer deri atëherë si funksionar bizantin. Shqipëria ishte gjithashtu një nga vatrat, nga ku herezia bogomile u përhap drejt

[Tannhauser]

kjo s'qendron thjesht per faktin se pas kalimit ne fene e krishtere ka qene e pamundur per Iliret dhe me pas Arberit tu jepnin femijeve emra qe nuk kane qene emra te krishtere

Ky kunder-argument qe po sjell nuk qendron per arsyen e thjeshte se as emri Aleksander ka qene i krishtere. C'do popull vazhdoi te perdorte emrat e vet. Krishterimi nuk presupozonte (dhe as presupozon) dhe nderimin e emrit.

[alibaba]

Ky kunder-argument qe po sjell nuk qendron per arsyen e thjeshte se as emri Aleksander ka qene i krishtere. C'do popull vazhdoi te perdorte emrat e vet. Krishterimi nuk presupozonte (dhe as presupozon) dhe nderimin e emrit.

O junan, emri Likë ka mbetur si relikt në Kroaci ku quhet një krahinë me këtë emër.
Pra është emër vendi dhe jo emër njeriu.Ilirët e kanë përdorë si emër njeriu por shqipëtarët jo asnjëherë.
Ti ke nevojë të mësosh e jo të mendosh se ke mësuar.

[thorgal]

Ky kunder-argument qe po sjell nuk qendron per arsyen e thjeshte se as emri Aleksander ka qene i krishtere. C'do popull vazhdoi te perdorte emrat e vet. Krishterimi nuk presupozonte (dhe as presupozon) dhe nderimin e emrit.

Tannhauser shko njehere ne kishe ( ortodokse ose katolike ) dhe kerkoji priftit ta pagezosh femijen me emrin Agron ose Teuta dhe ke per te pare se si cdo popull vazhdonte te perdore emrat e vet
Aleksander eshte e vertete qe s'ka qene emer i krishtere por eshte bere me vone, dhe pa e hapur fare nje kalendar katolik italian e nje kalendar katolik shqiptar jam 100% i sigurt se santo Alessandro dhe shen Leka festohen ne te njejten dite

[Tannhauser]

Tannhauser shko njehere ne kishe ( ortodokse ose katolike ) dhe kerkoji priftit ta pagezosh femijen me emrin Agron ose Teuta dhe ke per te pare se si cdo popull vazhdonte te perdore emrat e vet

Ska per te thene asgje, as prifti katolik as prifti orthodhoks per emrat. Bile edhe Ahmet ta pagezosh nuk ka problem se ka te shenjt me emrin Ahmet. Emri qe do vesh femijes nuk eshte e detyrueshme te jet ne kalendarin fetar.

[thorgal]

Ska per te thene asgje, as prifti katolik as prifti orthodhoks per emrat. Bile edhe Ahmet ta pagezosh nuk ka problem se ka te shenjt me emrin Ahmet. Emri qe do vesh femijes nuk eshte e detyrueshme te jet ne kalendarin fetar.

kjo pjesa me te zeze sikur bie pak ne kundershtim me pjesen me te bardhe
pastaj une nuk shkruajta "emer te kalendarit" ( mos mi shtrembero fjalet ) shkruajta "emer te krishtere "

Tannhasuer problemi yt eshte se ngul kemmbe si qeni edhe kur e di vete qe e ke gabim


S'ka ndonjegje byrazer se te tere ngaterohemi nganjehere

[Tannhauser]

Po kur themi emer te krishter, nenkuptojme ate qe eshte ne kalendar. Mbi kete po te pergjigjem dhe une. Kur do besh femije, provoje...

[Baptist]

Po emrat Nikë dhe Kolë, i pershtaten formave onomastike shqiptare apo perjashtojne njera tjetren sepse te dyja jane shkurtesa te po te njejtit emer
NIKOLA:##, dhe i ndeshim vetem te shqiptaret. Ku doni argument me te fuqishem, se ne veri emri Akelsander shkurton ne Leke rregulisht ndersa ne jug ndonese rralle ne Sander???
Ky shkencatri yt i bëka vertet nder te larte Leipcigut.

[darkman]

Lekë dhe Lik(ë) jane emra te lashte te trasheguar, qe vijne drejtperdrejt nga emrat vetjake ilire Licaea (fem. khs. shqip Like) Licaius Licaus Licca (mashk.) Liccaeus Liccaius Livvavus Licco Licovius shih H. Krahe, Lexicon altillyr. Personennamen, f. 66 vv), te cilet jane deshmuar ne menyre te bollshme nga H. Krahe ne Veneti, Panoni, Dalmaci, Norik.

...........

Nderrimi i/e si te Licca >Lek del gjithashtu te Pirustae Perustae Peraste (H. Krahe, Die alten balkanillyr. geograph. Namen f. 32), Birziminium Bersummo (geog. N. f. 17), Pituntini Petinitis (f. 95). Σιπαρουντον Separi (f. 98) Brindia Βρεντεσιον Brendista (f. 18), Gresa (PN, f. 55) Grishi etj.

Nuk besoj shume ne transformimin e fjales Licca, Liccaeus, laiccaius ne Leka
Kjo per faktin qe forma Lika ekziston akoma ne shume emra dhe mbiemra. Dhe eshte ruajtur ne te njejten forme.
Mendoj qe Leka ka rrjedhur nga forma aleksander apo ndoshta nga equivalente illirishte (Duke pare qe ka jetuar se vogli ne zona ku kjo gjuhe flitej) e ketij emri pa ndermjetesin latine sic ka ndodhur me emrat e tjere "te krishtere". Ne kulturen shqiptare Leka i madh njihet, njihet edhe si Leka i maqedonise. Emri i monedhes Lek vjen prej tij. Si dhe kenget interesante popullore qe pashe me siper.
Nje gje interesante qe pashe tek emrat Liccaeus, laiccaius, Licaus eshte mbrapashtesa eus, ius, us, qe mendoj eshte transformuar ne shqip ne ush si Tanush, Gjinush, Mirush (ne forme perkedhelie).

[thorgal]

ne fakt s'doja ta zgjatja shume ne kete teme por ... hajde vazhdojme dege me dege

Po kur themi emer te krishter, nenkuptojme ate qe eshte ne kalendar. Mbi kete po te pergjigjem dhe une. Kur do besh femije, provoje...

Pra ti mendon se ka nje "kalendar te krishtere" qe permbledh te gjithe shenjtet e krishtere te te gjitha kishave te krishtera ?
ok, dakort

tani te kthehemi te ai emri Ahmet

"Bryan" donte t'ia vinte nje shoku im italian emrin djalin dhe prifti i qytezes se tij (prift katolik , po e s'qaroj se me ty si dihet ça nxjerr me vone ) s'ka dashur tia pagezoje nqs ia vinte ate emer, e si perfundim e la pa pagezuar, e jo Ahmet qe priftit do ti kishte rene te fiket po ta degjonte