Rruzarja e Virgjeres Mari

[NoName]

LETRA APOSTOLIKE RRUZARJA E VIRGJËRËS MARI

E PAPËS SHENJTË GJON PALIT II

IPESHKVIJVE, KLERIT

DHE BESIMTARËVE

MBI RRUZARËN SHENJTE

Me rastin e fillimit të 25 vjetorit të Pontifikatit të tij, Papa Gjon Pali II shpalli Vitin e Rruzarës prej tetorit 2002 deri në tetor 2003. Në bazë të aktualitetit të kësaj Letre Apostolike është më se e arsyeshme dhe e nevojshme që me këtë rast të thuhen disa fjalë mbi përmbajtjen e kësaj Letre e cila flet mbi Rruzarën shenjte, lutje kjo shumë e dashur edhe në popullin tonë. Kjo që do të thuhet më poshtë, kryesisht është përkthim apo referim në këtë Letër Apostolike.

Hyrje

Rruzarja e Virgjrës Mari që gradualisht zhvillohet në Mijëvjeçarin e dytë në frymën e Shpirtit të Zotit, është lutje e dashur edhe e shumë shenjtërve. Në thjeshtësinë dhe thellësinë e vet mbetet edhe në Mijëvjeçarin e tretë të sapo filluar një lutje me rëndësi të madhe që për qëllim ka të sjell fryte të shenjtërisë. Ajo inkuadrohet mirë në jetën e të krishterit i cili edhe pas dymijë viteve nuk ka humbur asgjë nga freskia e prejardhjes, dhe ndihet i shtyrë prej Shpirtit të Zotit që ta dëshmoj në botë Shpëtimtarin që është Rruga, e Vërteta dhe Jeta (Gjn 14, 6).

Kësaj lutje i japin rëndësi të madhe Paraardhësit e mi, shkruan Papa. Posaqërisht Papa Luani XIII, pastaj Papa Gjoni XXIII, Pali VI në Marialis cultus do të theksojë karakterin ungjillor të Rruzarës dhe orientimin kristologjik të saj.

Papa i sotshëm thotë se “qysh në fëmijërinë time kjo lutje ka pasur një vend të veçantë në jetën time shpirtërore. Rruzarja më ka përcjellur në momente të gëzimit e të sprovës dhe në të gjithmonë e kam gjetur forcën”.

Tetor 2002 - tetor 2003 - Viti i Rruzarës

Papa thotë se kam ndie nevojën të bëj një meditim mbi Rruzarën. Kjo Letër Apostolike kurorëzon dëshirën e tij përmes së cilës shprehet rëndësia e kësaj lutje. Të thuash Rruzarën është një mënyrë e të medituarit bashkë me Marinë mbi personin e Krishtit. Papa dëshiron që t`i ipet rëndësi Rruzarës si në bashkësi të ndryshme të krishtera ashtu edhe nëpër familje. Ai përmendë faktin se ky Vit i shpallur i Rruzarës vjen edhe me rastin e një përvjetori të rëndësishëm që është 40-vjetori i Koncilit të II Ekumenik të Vatikanit (11 tetor 1962) që ishte “hir i madh” për Kishën e sotme.

Rruzarja - lutje për paqe dhe për familjen

Për ta bërë edhe më aktuale thirrjen për këtë lutje sillen disa fakte historike. Si e para ndër to urgjenca që prej Zotit të lypet dhurata e paqes. Për Rruzarën zakonisht thuhet se është lutje e paqes. Papa përmendë atentatin e 11 shtatorit 2001 si dhe rastet e dhunës në vende të ndryshme. Përmes Rruzarës duhet të zbulojmë rëndësinë e jetës me Zotin. Të mposhtim armiqësitë sepse nuk mundë të lutet kjo lutje pa ndi në shpirtë obligimin në shërbim të paqes.

“Qe nëna jote” (Gjn 19, 27)

Në mënyra të ndryshme dëshmohet se Virgjëra Mari, edhe sot, e tregon kujdesin e vet amësor ndaj nesh. Krishti prej Kryqi na e jep Zojën për Nënën tonë: “Grua qe biri yt”. Më pas kujdesi i saj tregohet edhe me dëftimet e saja si në Lurd e Fatime, që sot janë shenjtërore të mëdha të vizituara praj shumë shtektarëve.

Rruzarja është lutje që na kujton misteret themelore të shëlbimit tonë si dhe vlerën e këtij shëlbimi “Ad Jesum per Mariam”.

Kapitulli I

Të meditosh mbi Krishtin me Marinë - Një fytyrë e shndritur si dielli

Atëherë u shndërrua ndër sy të tyre: Fytyra i shkëlqeu porsi dielli e petkat i`u bënë të bardha porsi drita (Mt 17, 2). Shndërrimi i Krishtit para Pjetrit, Jakobit dhe Gjonit mundë të mirret si një figurë për një meditim të mirë të krishterë. Duhet të lejojmë që Krishti i shndërruar të na udhëheq dhe të na shndritë.

Maria model i meditimit

Sytë e saj në një mënyrë koncentrohen në Krishtin qysh në Dëftim kur zihet në krahërorin e saj për virtyt të Shpirtit Shenjt. Butësia dhe kujdesi i saj për Birin e vet bartet te secili prej nesh.

Rruzarja është lutje meditative. Papa Pali VI thoshte: “Pa meditim, Rruzarja është trup pa shpirtë e recitimi i saj rrezikon të bëhet një përsëritje mekanike e formulave të cilat bien në kundërshtim me çortimin që na e bën Krishti: “E kur të thoni uratë mos teproni me fjalë të kota porsi paganët; ata besojnë se do t`u plotësohet urata nëse thonë shumë fjalë “(Mt 6, 7).

Më pas në këtë Letër flitet mbi rëndësinë e lutjes si në bashkësi ashtu edhe në mënyrë individuale: “Kur të lutesh, hyr në dhomën tënde... lutju Atit që është në fshehtësi...”(Mt 6, 6).

Kapitulli II

Misteret e Krishtit-Mistere të Nënës- Rruzarja “pasqyrim i Ungjillit“

Nuk mundë të meditojmë mbi Krishtin, përpos pa e ndie në shpirtë zërin e Atit, sepse “askush nuk e njef Birin përpos Atit (Mt 11, 27). Krishti kur i pyet apostujt mbi identitetin e tij, pas përgjigjes së Pjetrit thotë: “As mishi as gjaku nuk ta zbuluan këtë por Ati im që është në qiell”(Mt 16, 17). Pra, është e nevojshme shpallja prej së larti, ndërsa për të pranuar është i nevojshëm dëgjimi. Përmes përvojës së heshtjes dhe të lutjes arrihet pjekuria e nevojshme e dijes mbi këtë fshehtësi.

Në vazhdim flitet mbi disa momente të rëndësishme nga jeta e Krishtit, edhe atë që nga fillimi i misionit të tij. Përpos që meditojmë mbi mishërimin dhe jetën fëmijërore të Krishtit (shenjat e gëzimit), apo mbi mundimet dhe vdekjen e tij (shenjat e mundimit) e deri te Ringjallja triumfale (shenjat e lumturisë), Papa dëshiron që të meditojmë edhe mbi disa momente nga jeta publike e Krishtit (shenjat e dritës).

Shenjat e gëzimit

Cikli i parë është i karakteruzuar me gëzimin për ngjarjen e Mishërimit. Përshëndetja e Engjëllit Gabriel Virgjrës Mari në Nazaret është përshëndetje që shpreh gëzimin mesianik: “Gëzohu o Mari”; në takimin e Marisë me Elizabetën prapë shprehet gëzimi: “Prej gëzimit i kërceu foshnja në krahëror (Lk 1, 44). Pastaj lindja e Jezusit e shpallur prej engjëjve si “gëzim i madh” (Lk 2, 10). Dy shenjat e fundit, paraqitja në tempull dhe gjetja e Krishtit 12-vjeçar në tempull, sa janë momente gëzimi aq janë edhe momente dramatike. Simoni plak profetizon se një shpatë do t`ia shporojë zemrën Zojës, ndërsa Krishti 12-vjeçar në tempull dëgjon, diskuton me dijetarët, në të vërtetë ai përgatitet që me dijeninë hyjnore të mësoj të tjerët.

Shenjat e dritës

Prej jetës fëmijërore të Krishtit në Nazaret arrijmë te jeta publike e tij, apo te shenjat që mundë të quhen “shenjat e dritës”. Ai është “Drita e botës” (Gjn 8, 12). Papa zgjedhë këtu momente interesante nga jeta e Krishtit dhe i`a paraqet bashkësisë së krishterë për meditim. Këto janë: 1. Pagëzimi në Jordan (Ati e shpall Jezu Krishtin “Biri im i dashur” (Mt 3, 17); 2. Dëftimi në dasmë në Kanë ( Me intervenimin e Marisë Krishti shndërron ujin në verë dhe të pranishmit aftësohen që të besojnë (Gjn 2, 1-12); 3. Shpallja e Mbretërisë së Hyjit dhe thirrja në kthim (Mk 1, 15), (bëhet fjalë për faljen e mëkateve për të gjithë ata që me fe e pranojnë Krishtin (Mk 2, 3-13; Lk 7, 47-48); 4. Shndërrimi i Krishtit ( Shenjë e dritës shndërrimi i Krishtit para apostujve në malin Tabor. Zoti i porositë apostujt që t`i mbesin besnik Krishtit edhe në momente të vështira (Lk 9, 35); dhe në fund, 5. Themelimi i Euharistisë (shenjë drite dhe shprehje sakramentale e misterit të pashkëve, sepse, përmes Euharistisë, Krishti na shndritë duke na ushqyer me Korpin dhe Gjakun e vet. Kështu Ai “deri në fund” e shpreh dashurinë e tij ndaj nesh (Gjn 13, 1).

Shenjat e mundimit

Në botën e krishterë gjithmonë janë të pranishme vepra të mëshirshme, përkushti të ndryshme që vijnë në shprehje sidomos gjatë kohës së Kreshmëve, sidomos përmes Udhës së Kryqes, gjatë së cilës meditojmë mbi shenjat e mundimit. Krishti në kopsht të Gjetsemanit ndodhet para gjitha tundimeve dhe mëkateve të njerëzimit për t`i thënë Atit: “U bëftë jo vullnesa ime, por vullnesa jote” (Lk 22, 42). U dorëzohet njerëzve, të cilat e rrahin dhe e mundojnë. Ngjitja e tij në Kalvar me kurorë ferrash në krye, kryqëzimi dhe vdekja e tij në Kryq bëjnë që për Krishtin të thuhet: Ecce homo!

Kush don ta njohë njeriun, duhet ta ketë të çartë se ai na ka dashur, edhe atë mu deri në Kryq (Fil 2, 8).

Shenjat e lumturisë

Meditimi mbi Krishtin nuk guxon të ndalet te fakti se Ai është kryqëzuar, për arsye se edhe më me rëndësi është se Ai është Ringjallur. Përmes meditimit mbi Ringjalljen e tij më mirë e zbulojmë arsyen e fesë sonë. “Sikur Krishti të mos ishte ngjallur i kotë është predikimi ynë - i kotë besimi juaj” shkruan shën Pali ( 1 Kor 15, 14). Në qendrën e këtyre shenjave, pas Ringjalljes dhe Ngritjes në qiell është ardhja e Shpirtit Shenjt Ditën e Rrëshajëve. Apostujt e bashkuar dhe me ta Maria, me fuqinë e Shpirtit të Zotit janë të gatshëm për misionin e ungjillzimit. Shenja e katërt dhe e pestë, Ngritja e Zojës në qiell dhe kurorëzimi i saj Mbretëreshë e Engjëjve dhe e Shenjtërve, janë si elemente të cilat na bëjnë të kuptojmë se si pjestarë të Popullit të Zotit, jemi shtektarë në histori dhe presim bashkimin në lavdi me Atin qiellor.

Kapitulli III

Për mua jetë është Krishti

Në Kap. e tretë sillen pjesë të cilat na dëshmojnë mbi dashurinë e Krishtit të cilën ai e shfaq ndaj nesh. Rruzarja na ndihmon që të thellohemi në misteret e shëlbimit. Përsëritja e lutjes “Të falem Mari“ gjithësesi dëshiron të përforcoj në ne edhe më thellë programin e krishterë. Shën Pali na e jep zgjidhjen me fjalët: “Vërtet, për mua Krishti është jetë dhe vdekja fitesë (Fil 1, 21); më tutje thotë ai: “jetoj, por jo më unë, në mua jeton Krishti” (Gal 2, 20).

Në këtë kapitull në vazhdim flitet edhe për heshtjen dhe lutjet përkatëse që thuhen gjatë Rruzarës, si: “Ati ynë...”; “Të falem Mari...”,” Lavdi Atit...”etj.

Ndarja në kohë

Të hënën dhe të enjten mirren “shenjat e gëzimit”, të martën dhe të premten ”shenjat e mundimit” dhe të mërkurën, të shtunën dhe të dielen “shenjat e lumturisë”. Ku të vihen „shenjat e dritës“? E shtuna edhe tradicionalisht është ditë me karakter të fortë marian, prandaj „shenjat e gëzimit“, në të cilat më tepër vjen në shprehje prezenca e Marisë, e që mirren të enjten, barten në ditën e shtunë. Pra, e enjtja mbetet e lirë për meditim mbi „shenjat e dritës“.

Përfundim

Në përfundim të Letrës Apostolike Papa porositë që Rruzarja të lutet për paqe, dhe shton: „Rruzarja është lutje e familjes dhe për familjen“. Familja që lutë bashkë, bashkë edhe mbetet. Më tej Papa porositë që Rruzarja të lutet për fëmijë, aq më tepër me fëmijë që kështu ata të kenë një edukim të mirë.

Ati shenjt përfundon këtë Letër duke thënë se Rruzarja është një thesar që duhet zbuluar. Një lutje aq e lehtë e në të njëjten kohë aq e pasur, e meriton që vërtet të jetë e zbuluar në bashkësitë e krishtera.

Ati Shenjt porositë si ipeshkvinjtë, ashtu meshtarët, xhakonat, veprimtarët në jetën pastorale dhe të gjithë besimtarët që me devotshmëri të lusin Rruzarën Shenjte dhe përfundon këtë Letër me një lutje drejtuar Virgjrës Mari.

Vatikan, 16. tetor 2002, në fillimin e 25-vjetorit të Pontifikatit.

GJON PALI II