Huazimet e gjuhëve të huaja nga gjuha shqipe

[Tannhauser]

Disa fjale qe rumanishtja ka huazuar nga shqipja:

Shqip-----Rumanisht

avull-----abur

balte-----balta

(i) bardhe-----barz (=lejlek)

bashke (leshi)-----basca

bolle-----balaur

bredh-----brad

brez-----briu

(i) bukur-----a se bucura (=gezohem)

buze-----buza

dhalle-----zara

droje, dre-----droaie

flutur-----fluture

gardh-----gard

gerrese-----gresie

grope-----groapa

gurmaz-----grumaz

gushe-----gusa

gjemb
gjysh-----ghiuj

kelbaze-----galbeaza (= semundje bagetish)

kulpen/kulper-----curpen

kurth-----cursa

mal-----mal (me fort: breg lumi etj)

moshe-----mos ¬ moasa (plak, plake)

mez-----minz

mugull-----mugur

niegull (mjegull)------negura

neperke-----napirca

perrua-----piriu

qafe-----ceafa

rendes-----rinza

sorre-----cioara

shkrum(b)-----scrum

shterp------strepede

shtrunge-----strunga (kjo nepermjet arumuneve ka kaluar dhe ne greqishte)

(i) tharbet-----sarbad

thark-----cark

therrime-----farima

urle-----urda

vater-----vatra (qe ka kaluar dhe ne sllavishte)

vjedhull-----viezure

Qendrimi i pergjithsem i gjuhetareve rumune sot eshte se keto fjalet qe gjenden ne te dy gjuhet e kane prejardhjen ne nje gjuhe paraindoevropiane (hipoteza e substratit) kurse sic eshte treguar nga gjuhetare si Jokli, Densusianu, Cabej etj keto jane me prejardhje shqipe.

[darkman]

tek bretkosa dhe bregu s'jam dakord. Po te kihet parasysh edhe forma mashkullore bretku qe perdoret akoma ne gegerisht, ndoshta huazimi prej greqishtes bie poshte.

[Tannhauser]

Jo se eshte e mbare gjuhes dhe eshte e huazuar prej greqishtes se lashte. Keshtu qe shpjegohet perhapja edhe ne gegerishte.

[Qerim]

Disa fjale qe rumanishtja ka huazuar nga shqipja:



gardh-----gard




thark-----cark

Gardh nuk vjen valle nga latinishtja gardar=ruaj ?

Folja ce`rkoj ekziston edhe ne shqip, mjel, pikon, vjen nga curke .

http://www.mirditaonline.net/art-kul...ileksikor.html

[Edvin83]

Eshte interesante fjala plethora qe e ka dhe anglishtja dhe qe do thote bollek dhe shpjegimi thote qe vjen nga gjuha indoevropiane plet. Po ta krahasojme me formen shqipe plot shikohet ngjashmeria.

[Baptist]

Tani do merrem une me ty, te te shpjegoj c'fare eshte rotacizmi? Jo mer jo? Rri ne erresire se eshte me mire.

E paske degjuar edhe ti o, ate llafin rotacion? Po andaja na leshon rreze drite zoterote se ke zbuluar cilla vjen e para nga veza dhe pula. Nga ta dinte Herodoti varfer se kur I qojti Amazonat “Oyorpata” po llafoste rotacion.

Te zgjuar akademiket greke, kane ndertur nje gjuhe te tere me rotacion (pardon per greqishten time) rotacism (rrota-qisim).

Po hellebora mo nga ka rrota-cuar?

[Edvin83]

Rotacion do te thote ndryshimi i shqiptimit te nje bashketingelloreje te caktuar, Ne rastin e shqipes kemi ndryshimin nga n ne r sepse ne dialektin e jugut ka veshtiresi per ta shqiptuar n-ne hundore qe eshte ne dialektin verior. Ne gjuhe tjera kemi rotacion te r-se ne l, apo s-se ne th apo z.

[Tannhauser]

Gardh nuk vjen valle nga latinishtja gardar=ruaj ?

Kjo fjale me te vertete bashke me fjalen balte ka ngritur shume diskutime. Studiuesit ndahen. Disa mendojne se eshte latinisht. Disa e nje burimi te perbashket i.e. dhe disa me nje element paraindoevropian. Rumanishtja e ka marre nga shqipja, ky eshte fakti.

Eshte interesante fjala plethora qe e ka dhe anglishtja dhe qe do thote bollek dhe shpjegimi thote qe vjen nga gjuha indoevropiane plet. Po ta krahasojme me formen shqipe plot shikohet ngjashmeria.

Fjala plethora eshte huazim prej greqishtes (πληθωρα). Edhe sot perdoret kjo fjale keshtu sic eshte, bashke me fjale te tjera te te njejtes renje si: plethos (πληθος), plethismos (πληθυσμος) etj.

Sipas statistikes te Webster-it, ne shumicen e 186000 fjaleve anglishte, 30000 jane me burim grek ose kane rrenje greke.

[bela70]

Per hall dhe karar kisha nje dyshim se jan turke ama per fjalen Jetim me tingllon si shum shqipe pasi ka te bej me jeten dhe me nje fjal qe perdoret tek ne jet pra Jetim ...i jetur(mbetur) pa prind,mos vall gjuha turke e ka huazuar nga ne??!!

[bela70]

Fjalet qe i ke permendur me siper jane fjale latine or ti ....

Fjalet: hall, jetim, karar, komshi etj, jane fjale turke ....

Per fjalet hall e karar kisha dyshim se jan turke ama kjo jetim nuk ma mbush mendjen fare pasi me duket se ka te bej me fjalen jet,poashtu dhe me fjalen jet(me mbet) pra ne ket rast --i jetur pa prind-jet,im,keshyu ma kap kjo radakja ime se nuk kam lexuar askund ndonje studim ne lidhje me ket fjal,nese ka ndokush le te na e sqaroj.