Bidati-risia

[rapsod]

Bid'ah ( البدعة ) ne gjuhen arabe do te thote:
"Cka ndodh dhe s'ka shembuj te me parshem"
Ne terminologjine Islame:
"Ndodhi qe nuk thuhet ne Kur'an e as ne Sunnet"
Ka thene Shejhu Abdullah ibn Siddijk el-Gumarij, ne librin "Itkan es-Suna'ah": ka thene Ibn Arabiu
"Nuk eshte Bidati e as Mudethi (Risia) te ulta ne shprehi dhe as te ndaluara, i ndaluar eshte bidati i cili kundershton sheriatin dhe muhdethi i cili con ne humbje". perfundoi
(itkan es-suna'ah fij tahkijk el-Bid'ah, f.17)
(صحيح البخاري: كتاب الصلح: باب إذا اصطلحوا على صلح جوز فالصلح مردود)

Vazhdon....................
Mos me nderpreni

[rapsod]

Bidati ndahet ne dy pjese:
Bidat i humbur: qe eshte risia e cila bie ne kundershti me Kur'anin dhe Sunnetin
Bidat i udhezuar: qe eshte risia nuk bie ndesh me Kur'anin dhe sunnetin

Transmeton Bejhekiju me senedin e tij (zinxhir i transmetimit) ne "Menakib esh-Shafi'ij" (1/469) prej Shafiut (r.a) tha:
"Risite prej ceshtjeve ( fetare, الأمور) jane ne dy shembuj: njera prej tyre ajo cka bie ndesh me Kur'anin, ose Sunnetin, ose Ether (trashegimi profetike), ose Ixhmane (konsensusin), kjo eshte risia (bidati) e humbur, e dyta: dicka qe ndodh risi prej miresie dhe nuk bie ndesh me asnje prej cka thame me larte dhe kjo eshte risi e pashare"
Ka thene Neveviju ne librin "Tehdhijb el-Esma' we el-Lugat" (3/22, ne kapitullin ب د ع):
"Bidati ne Sheriat eshte ajo risi e cila s'ka ndodhur ne kohen e te derguarit te Allahut (s.a.s) dhe eshte e ndare ne te mire dhe te keqe. Ka thene imami shejhu qe s'ka kundershti per imametin e tij per shkak te diturise se tij Ebu Muhammed Abdulazijz ibn Abduselam (r.a) ne fund te librit "el-Kawa'id": el-Bid'ah eshte e ndare ne : Waxhibeh, Muharremeh, Mendubeh, Mekruheh dhe Mubahah. Tha: rruga ne kete eshte duke e ballafaquar me Shtyllat e Sheriatit (el-Kawa'id), nese hyn ne Shtyllat e Vaxhibit ajo eshte vaxhib, ose ne ato te Haramit dhe eshte haram, ose Mendub, ose mekruh, ose Mubah." perfundoi fjala e Nevevijut
Ka thene Ibn Abidijn ne "Red el-Mukhtar" (1/376):
"Bidati mund te jete Vazhib sic eshte prezantimi i argumenteve per te replikuar grupet e devijuara dhe te humbura, mesimi i gramatikes per te kuptuar Kur'anin dhe Sunnetin, Mendubeh sic eshte grupimi (lidhja) dhe medreseja dhe cdo e mire e cila nuk ka qene ne fillimet e epokes (islame), ndersa Mekruheh sic eshte vizatimi i mesxhideve, Mubaha sic eshte shtimi i te mira ne ushqim dhe pije ose ne veshje". perfundoi
Kjo ndarje eshte e kuptueshme prej hadithit te Bukhariut (Sahih el-Bukharij, kap. es-Sulhu, nenkap. إذا اصطلحوا على صلح جوز فالصلح مردود), si dhe prej Muslimit (Sahih Muslim, kap. el-Akdijeh, nenkap. نقض الأحكام الباطلة ورد محدثات الأمور), prej Aishes (r.a.) tha: Ka thene i Derguari i Allahut (a.s.): "kush ben dicka ne kete ceshtjen tone (أمرنا), qe s'eshte prej tij, eshte i papranueshem", nese eshte ne kundershti me sheriatin dhe nese nuk eshte ne kundershti me te nuk eshte i papranueshem.
Thote Allahu i Madherishem ne Kur'an: "E në zemrat e ndjekesve të tij (Isait) dhuruam butësi e mëshirë dhe murgjërinë ata e bene risi, atë nuk ua bëmë obligim atyre, vetem se qëllim per të arritur kënaqësinë e All-llahut" (suret Hadijd, 27)
Kjo tregon per Bidatin e mire, sepse kjo eshte kuptimi per ata qe ishin muslimane dhe besimtare prej ymetit te Isait, ndjekes se tij me iman dhe tewhijd Allahu i lavderoi ata sepse ishin njerez te bitesise dhe te meshires dhe sepse ata bene risi murgjerine, ndersa murgjeria eshte nderprerja e epsheve (sipas kohes se Isait-e verteta) ndersa kuptimi i "ate nuk ua beme obligim atyre", do te thote se risia ishte per t'u afruar tek Allahu dhe Allahu nuk i kundershtoi ata ne Inxhijl e as Isai, vetem se ata deshiruan te shtonin adhurimin e Allahut.

Vazhdon.............
ps/ ju lutem te mos me nderpreni qe kjo te ngelet teme e vecante lus Indritin te moderoje, ne fund jeni te mirepritur te replikoni ose te konfirmoni, Allahu eshte me durimtaret.

[rapsod]

Transmeton Muslimi ne Sahihun e tij ne Kap. e Zekatit (باب الحث على الصدقة ولو بشق تمرة أو كلمة طيبة وأنها حجاب من النار), si dhe ne Kap. e el-Ilm (باب من سن في الإسلام سنة حسنة أو سيئة ومن دعا إلى هدى أو ضلالة.) prej hadithit te Xherijr ibn Abdilah el-Bexhelij (r.a) se tha: Ka thene i Derguari i Allahut (a.s.) : Kush ben ne Islam nje sunnet te mire, ka shperblimin dhe shperblimin prej punes se tij dhe pas tij pa i pakesuar prej ketij shperblimi asgje dhe kush ben ne Islam nje sunnet te keq do te kete masen e tij dhe masen e asaj qe punohet pas tij pa i pakesuar prej kesaj mase asgje."
Ne Sahihun e Bukhariut Kap. i Namazit te Teravise (باب فضل من قام رمضان) sipas tekstit te tij: ka thene Ibn Shihab:Vdiq i derguari i Allahut dhe njerezit kishin mbetur ne kete, (ka thene ibn Haxher ne Fet'h el-Bari (4/252): ne lenien e grupimit ne Teravi), me pase thote Ibn Shihab ne vazhdimin e fjales se tij: e njejta gjendje ishte edhe ne kohen e Ebu Bekrit, si dhe ne fillim te Hilafetit te Omerit" me pas vazhdohet ne Fet'h el-Bari (ne te njejten reference) prej Abdurahman Ibn el-Karij se ka thene: Dola me Umer ibn el-Khattab (r.a) nje nate te Ramazanit ne mesxhid dhe njerezit ishin te shprendare ne memvetesine e tyre duke u falur secili njeri per veten e vet.....tha Omeri: "
Une e shoh se nese do t'i mbledh njerezit ne nje lexues te vetem do te ishte nje shembull, me pas i mblodhi ne drejtimin e Ebu ibn Ebu Ka'b, me pas dolem nje nate tjeter dhe njerezit u falnin nen drejtimin e lexusit te tyre, Omeri tha: Begati e Bidatit (kesaj risie) eshte kjo" perfundoi

Vazhdon.............

[yathrib]

Realiteti i kremtimit të ditëlindjes së Pejgamberit
(salallahu alejhi ve selem)

Polemika në mes kremtimit të ditëlindjes së Pejgamberit (salallahu alejhi ve selem) nuk është polemikë apo mosmarrëveshje mes atyre që e dojnë e madhërojnë dhe mes atyre që nuk e përfillin personalitetin e tij. Mirëpo, çështja është e kundërta e kësaj.
Fatimitë dhe Ismailitë janë të parët, të cilët e kanë shpikur kremtimin e lindjes së Pejgamberit (salallalahu alejhi ve selem). Poashtu realiteti muhamedan në mendimin sufit ndryshon krejtësisht në atë që besojmë drejtë Pejgamberit (salallahu alejhi ve selem).

Çfarë dëshirojnë thirrësat në kremtimin e ditëlindjes së Pejgamberit
(salallahu alejhi ve selem)

Pretendojnë thirrësat në ditëlindjen e Pejgamberit (salallahu alejhi ve selem) se ai është shenjë i dashurisë dhe madhërisë ndaj Pejgaberit (salallahu alejhi ve selam), se ditëlindja e tij është ditë e begatshme, në këtë ditë ka ndriçuar dielli i udhëzimit dhe e ka kapluar drita këtë kosmos, e Pejgamberi (salallahu alejhi ve selam) e ka agjëruar këtë ditë e kur është pyetur për këtë ka thenë: Në këtë ditë jam lindur në këtë ditë ngrihen veprat e mira tek Allahu e më e dashur për mua është që të më ngritet veprat e unë jam agjërueshëm.
Poashtu thirrësat në këtë kremtim e paraqesin dhe supozojnë se kjo çështje është dallim në mes armiqëve dhe të dashurëve të Pejgamberit (salallahu alejhi ve selem) dhe poashtu dallim mes atyre që e dojnë e madhërojnë dhe mes atyre që nuk e dojnë e rrespektojnë dhe nuk ia japin vendin e merituar atij (salallahu alejhi ve selam).
Nuk ka dyshim se paraqitja e çështjes në këtë mënyrë është mveshja më e madhe nga shejtani, mashtrimi më i madh ndaj gjithë njarëzve dhe gjithë muslimanëve. Mirëpo, çështja ndryshon nga kjo në tërësi andaj, ata që e shohin se kremtimi i ditëlindjes së Pejgamberit (salallahu alejhi ve selem) është bidat (risi në fe) janë njarëzit më të dashur dhe më rrespektues ndaj Pejgamberit (salallahu alejhi ve selem) dhe sunetit të tij, ata janë njerëzit më të kapur për sunetin e tij dhe pasimin e gjurmëve të tij. Pasuesë të lëvizjeve dhe dëshirave të tij dhe poashtu më të diturit për sunetin e tij udhëzimin dhe fenë, me të cilën është dërguar. Janë njerëzit më të njohur për hadithet e tij, janë njerëzit më të ditur se çfarë është vërtetuar prej tij dhe çfarë kanë shpikur gënjeshtarët ndaj tij (salallahu alejhi ve selem). Janë dashamirët e sunetit të tij, mbrojtësat në çdo kohë ndaj fesë, umetit dhe sunetit të tij, bile refuzimi i tyre ndaj ditëlindjes së tij mbinë apo del nga dashuria e madhe dhe rrespektimi i madh ndaj Pejgamberit (salalllahu alejhi ve selem).

Këta pauses nuk dëshirojnë të kundërshrojnë urdhërin e tij, t'i shpikin diçka atij e as të bëjnë korrigjim në sheriatin e tij përarsye se ata e dine se çdo shtesë në sunetin e Pejgamberit (salalllahu alejhi ve selem) apo korrigjim i tij jep të kupton se ai nuk e ka plotësuar dhe interpretuar fenë nga Allahu (subhanehu ve tela) ashtu siç i është zbrtiur atij. Jep të kuptohet poashtu se ai është turpëruar që t'i informon njerëzit për pozitën e tij.

Pra, kjo nuk i takon asnjë pejgamberi të Allahut (subhanehu ve tela) e as Pejgamberit tonë Muhammedit (salalllahu alejhi ve selem), e poashtu kjo është edhe mangësi në fe. Përarsye se vendosja e Pejgamberit në pozitën e tij është çështje fetare, për të cilën ka urdhëruar Pejgamberi (salallahu alejhi ve selem), bile edhe vet e ka vepruar këtë duke sqaruar se çfarë i obligohet umetit të tij që të vepërojnë drejt tij.
Thotë (salallahu alejhi ve selem): "Nuk ka besuar askush prej jush përderisa të jem më i dashur tek ai se sa fëmiu e prindi i tij dhe njerëzit në përgjithësi." (transmeton Buhariu dhe Muslimi)


Omer bin Hattabi [radijallahu anhu] thotë: "Pasha Allahun o i Dërguar i Allahut ti je më i dashur tek unë se çdo gjë përveç vetës sime, tha: Jo, o Omer përderisa të jem më i dashur tek ti se vetja yte. Tha Omeri: ti je më i dashur se sa vetja ime. Pejgamberi (salallahu alejhi ve selem) tha: Tash o Omer" [transmeton Buhariu].


Nga kjo kuptohet se Pejgamberi (salallahu alejhi ve selem) nuk turpërohet prej sqarimit të së drejtës (hakut) dhe nuk lejohet fshehja e tij, e nuk ka dyshim se haku apo e drejta më e madhe është që t'ia sqarojë njerëzve obligimet e tyre ndaj tij dhe hakun e tij ndaj tyre, e nëse është nga kjo e drejtë apo obligim që ta kremtojnë ditëlindjen e tij (e të këndojnë mevlud) do ta kish sqaruar dhe informuar umetin e tij për te.

Ndërsa sa i përket qenies së tij që ka agjëruar ditën e hënë është shkak se ai ka lindur në këtë ditë, e të dashurit e Pejgmberit (salallahu alejhi ve selem) në realitet e agjërojnë ditën e hënë dhe të enjte të çdo jave në shenjë pasimi të tij (salallahu alejhi ve selem) për arsye se ai ka agjëruar këto dy ditë të javës.
Mirëpo, sa u përket atyre mveshësve që e bëjnë ditën e dymbëdhjetë të muajit Rebiul Evvel (muaji Maj) festë apo ditën e enjte, të mërkurën, apo xhumanë, këtë nuk e ka thenë e as vepruar Pejgamberi (salallahu alejhi ve selem) dhe poashtu nuk është vërtetuar e transmetuar se ai e ka agjëruar ditën e dëmbëdhjetë të këtij muaji (dita e lindjes së tij) e as nuk ka urdhëruar për agjërim në këtë dite.
Sa i përket mbështetjes së tyre gjoja në ringjalljen e përkujtimit të ditëlindjes së Pejgamberit (salallahu alejhi ve selem) dhe atë duke e bërë ditën e dëmbëdhjetë të muajit Rebiul Evvel (Maj) festë e duke kënduar në te mevlud e duke pretenduar se Pejgamberi (salallahu alejhi ve selem) e ka agjëruar këtë ditë është mveshja e pare nga shejtani dhe gënjeshtra më e madhe e falsifikimi më i madh për gjithë muslimanët.

Rezymeja e gjithë kësaj është se ata të cilët akuzohen se janë armiqë të Pejgamberit (salallahu alejhi ve selem) mohues e refuzues së vlerës së tij siç pretendojnë dhe supozojnë, ata në realitet janë njerëzit më pauses dhe më rrespektues të Pejgamberit (salallahu alejhi ve selem) dhe sunetit të tij. Janë ata të cilët e kanë mesuar fenë dhe sunetin e tij më së miri. Mirëpo, sa u përket atyre që thërrasin në kremtimin e ditëlindjes së tij kjo, thirrja e tyre është është lufta e pare drejt Pejgamberit (salallahu alejhi ve selem), gënjeshtra e pare ndaj tij e shokëve të tij dhe mos përfillja e të së drejtës së tij. Poashtu kjo thirrje është akuzë ndaj Pejgamebrit (salallahu alejhi ve selem) se ai nuk e ka sqaruar fenë e Allahut ashtu si duhet, ka lënë pa e përmendur atë që është e mirë të përmendet për umetin e tij, ka neglizhuar në atë që është dashur të përfillet nga ceremonitë e dashurisë dhe madhërisë ndaj tij, e kjo pra është e keqja dhe shpikja më e madhe që i bëhet Pejgamberit Muhamed (salallahu alejhi ve selem).
Thirrësat në këtë ditëlindje janë kundërshtarët e parë të urdhërit të tij (salallahu alejhi ve selem) shpikësa ndaj tij, korrigjues në sheriatin e tij. Kurse, ndalusitë e këtij kremtimi apo mevludi me rastin e ditëlindjes së Pejgamberit (salallahu alejhi ve selem) janë pasuesit dhe rrespektuesit të tij dhe sunetit të tij (salallahu alejhi ve selem), frikues nga shpikja diç të re në sunetin e tij përarsye se vet Pejgamberi (salallahu alejhi ve selem) ka ndaluar nga kjo duke thenë: "Kush shpik diç në çështjen tone çka nuk është prej nesh ajo (risi, vepër e shpikur) është e papranuar" [transmeton Buhariu dhe Muslimi].
Gjithashtu thotë: "Kush vepron një vepër që nuk është në të urdhëri ynë është e papranuar" [transmeton Buhariu dhe Muslimi].


Ç'ka gjindet në mevlud? Ç'farë veprohet në të?

Përgjigja është se: Ata të cilët kremtojnë ditëlindjen e Pejgamberit (salallahu alejhi ve selem) “në gjendjen më të mire të tyre janë ata që bëjnë bidate”shpikësa ndaj Pejgamberit (salallahu alejhi ve selem) korrigjues ndaj tij dhe injorantë ndaj mendimeve të dijetarëve të Selefit.
Kremtimi i ditëlindjes së Pejgamberit (salallahu alejhi ve selem) tek bidatxhinjët bëhet në mënyrë të posaçme e me ceremoni e vargje të posaçme. Këto vargje apo poezi ndër të tjerash përmbajnë edhe rival (shirk) të dukshëm, gënjeshtër të qartë. Në këtë mevlud që këndohet, ka ndalesa të veçanta që gjatë leximit e kalimit nëpër to të pranishmit ngrihen në këmbë duke pretenduar se vjen Pejgamberi (salallahu alejhi ve selem) i shtrinë duart për ta përshëndetur (me selam), e disa prej tyre i fikin dritat, poashtu vendosin një gotë për Pejgamebrin (salallahu alejhi ve selem) që të pine prej saj dhe duke e pritur për ardhje gjatë kësaj nate!!!. Poashtu lënë vend të posaçëm që të ulet Pejgamberi (salallahu alejhi ve selem) në të – sipas supozimit të tyre- në mes të mexhlisit apo në anën e të madhit të tyre ai i cili pretendon e thërret se është nga familja e Pejgamberit (salallahu alejhi ve selem). Pastaj lexojnë vargje e dhikër të vacantë duke lëvizur kokën e trupin djathtas e majtas e në disa prej këtyre tubimeve përzihen burra e gra së bashku, e ndodhë që gruaja të hudhet në mesin e njerëzve e në këtë mënyrë përzihen së bashku përderisa shume popuj që janë srovuar me këtë bidat të urrejtur kur dëshirojnë ta përshkruajnë ndonjë parregullësi thojnë (mevlud) që kanë për qëllim se kjo parregullësi i përngjet mevludit, që është festë e kremtimit për shiitë e shumë e shumë bidatgji të tjerë

[yathrib]

Bidati
(risia në fe)

Bidati në kuptimin etimologjik don të thotë "konfiguracion i një sendi pa pasur fill të mëparshëm."
Kurse bidati në atë terminologjik don të thotë: Çdo vepër e shpikur e që është e ngjajshme me dispozitat e sheriatit islam. Mirëpo, si e tillë është në kundërshtim me sunetin e Pejgamberit a.s..
Në vijim do ti cekim disa pika në lidhje me bidatin:
1. Transmeton Urbad bin Sarije (Kënaqësia e Allahut qoftë mbi të) se Pejgamberi a.s. ka thënë: "Kush jeton pas meje do të shohë kundërshtiime të shumta, andaj iu porosis që t'i përmbaheni sunetit tim dhe sunetit të Hulefai Rrashidinëve. Keni kujdes ndaj risive (bidateve) në fe, se çdo bidat është shkatërrim" (transmeton Ahmedi, Ibën Maxhe, Darimiu, Hakimi, dhe Ibën Hibani, hadithin e vërtetoi Shejh Albani).
2. Transmeton Xhabir bin Abdullahu (kënaqësia e Allahut qoftë mbi të) se Pejgamberi a.s. ka thënë: "Atë që e udhëzon Allahu në rrugën e drejtë nuk ka kush që e humbë pos Tij, kurse atë që e humbë Allahu nga rruga e drejtë nuk ka kush që e udhëzon pos Tij. Më e mira fjalë është fjala e Allahut xh.sh., e më i miri udhëzim është udhëzimi i Pejgamberit a.s.. Ceshtjet më të këqija në fe janë ato të rejat në fe, çdo gjë e re në fe çka nuk ka argument për të është bidat." (transmeton Buhariu dhe Muslimi) Kurse në transmetimin e Bejhekiut është edhe fjala: "Cdo bidat të shpie për në zjarr"(senedi-zinxhiri i hadithit është i vërtetë).
3. Transmeton Aishja (kënaqësia e Allahut qoftë mbi të) se Pejgamberi a.s. ka thënë: "Kush thotë diçka për në ç'ka nuk e ka thënë Pejgamberi a.s. atij nuk i pranohet dhe është në kundërshtim me sunetin e Pejgamberit a.s.." (Muttefekun alejhi).
Thotë ibën Haxheri për fjalën: "Cdo bidat është shkatërrim". Eshtë rregull e Sheriatit se çdo bidat, i cili të shpie në shkatërrim, nuk është prej sheriatit. Për arsye se i tërë Sheriati është udhëzim dhe nuk ka në të gjëra, të cilat të shpiejnë në zjarr.
Kurse sa i përket hadithit, të cilin e transmeton Aishja, dhe me atë çka është inspiruar nga Pejgamberi a.s. thotë se punët e atyre që shpikin risi janë të papranuara.
Në lidhje me punët e atyre që shpikin risi, të dijetarët Islam kemi dy mendime:
1. Disa thonë se puna, të cilën e ka bërë ai kthehet kundër tij.
2. Kurse grupi tjetër thotë se: Ai që shpiki risi në fe e ka refuzu urdhërin e Allahut për arsye se e ka barazu vetvetën me ata, të cilët gjykojnë më së miri, kurse ai ka futur në sheriatin Isklam diç që nuk ka urdhër prej Allahut xh.sh. për të.
Që mos të bihet në bidat duhet të merren fjalët e shokëve të Pejgamberit a.s.:
Abdullah ibën Mesudi thotë: "Pasone sunetin e Pejgamberit a.s. dhe mos shpikni gjëra të reja në fe, për arsye se ju mjafton juve sqarimi i Pejgamberit a.s." (transmeton Taberaniu dhe Darimiu me sened Sahih).
Abdullah ibën Omeri thotë: "Cdo bidat është humbje edhe nësë e shohin njerëzit të mirë" (transmeton Darimiu me sened Sahih).
Në një rast Ibën Mesudi (kënaqësia e Allahut qoftë mbi të) i ka parë disa njerëz ulur në xhami, mes tyre një njeri iu thoshte atyre: "Thuani 100 herë Allahu Ekber -e ata thonin, prap thoshte: thuani 100 herë Subhanallah -e ata thonin, e me këtë rast Ibën Mesudi tha: "Pasha Allahun, ose ju jeni popull më i udhëzuar se sa populli i Pejgamberit a.s., ose jeni ata të cilët i hapin dyert e shkatërrimit." Ata thanë: "Nuk kemi dëshiruar diçka tjetër me këtë përveç të mirën. E Ibën Mesudi tha: "Sa ka prej njerëzve që e dëshirojnë të mirën mirëpo nuk e arrijnë atë?!" (transmeton Darimiu dhe Hakimi me sened Sahih).
Ku pra është kuptimi i drejtë i bidatit nga Selefët (të parët tanë) dhe rreziku nga ai.
Imam Maliku thotë: "Kush shpik një risi në fe veç ka supozuar se Muhammedi a.s. e ka tradhtuar profetizmin (risalen) e tij.
"Sot përsosa për ju fenë tuaj, plotësova ndaj jush dhuntinë Time, zgjodha për ju islamin fe." (El-maide 3)
Imam Ahmedi thotë: "Baza e sunetit për ne është kapja për atë që janë kapur shokët e Pejgamberit a.s., pasimi i tyre, dhe lënia e bidatit, për arsye se çdo bidat është shkatërrim.

[rapsod]

Me duket se e pata shkruar qe me gjith respektin te me lini ta perfundoj temen dhe me pas ta diskutojme, ne vazhdimesi do te gjeni edhe pergjigje per cdo paqartesi qe keni rreth bidatit, i lutem moderatorit qe te moderoje kete teme ne baze te kerkeses sime, pa patur hatermbetje.

[rapsod]

Vazhdimi i hadithit to Teravise
Ka thene Ibn Haxher ne Fet'h el-Bari:
"Fjala e Omerit "begatia e bidatit", ..........Bidati eshte ajo qe ndodh pa patur shembuj te meparshem, dhe thuhet ne Sheriat nese eshte antiteze e sunnetit eshte e denueshme. Duke vertetuar, nese klasifikohet nen miresi ne sheriat, ajo eshte e mire, nese eshte e klasifikuar nen keqesi ne sheriat, ajo eshte e keqe, ose ajo klasifikohet ne pese statuset ne sheriat." perfundoi.
Eshte deshiruar me pese statuset: Farz, mendub, mubah, mekruh dhe haram.
Transmeton Buhariu ne Sahihun e tij, prej Rifa'ah ibn Rafi'ez-Zerkij tha: Ishim nje dite duke u falur pas te derguarit te Allahut (a.s.) dhe kur ngriti koken e tij prej rukuse tha: "Semia Allahu limen hamideh", nje burre tha pas tij: "Rabbena leke el-hamd, kethijren tajjiben mubareken fijhi", dhe pasi perfundoi tha: Kush foli? tha: une, tha: pash dicka me shume se tridhjete engjej qe garonin se kush ta shkruante kete fjale i pari"
Ka thene Ibn Haxher ne Fet'h el-Bari (2/287) per shpjegimin e ketij hadithi: "ky eshte argument per lejimin e dhikrit (perkujtimit te Allahut) ne namaz, jo me'thur ( i tradicionalizuar) nese nuk eshte ne kundershtim me me'thurin". perfundoi
Ka transmetuar Ebu Dawud ne kap. e Namazit (باب التشهد): prej Abdullah ibn Omer se ai shtonte ne "teshehhud" (ulja ne namaz) fjalen "wahdehu la sherijke lehu", dhe thoshte: Une e shtove ate." perfundoi
Ka thene Neveviju ne "Rewdah et-Talibijn" (1/253-254) ne duane e Kunutit sic thote:
"kjo eshte cka na eshte transmetuar prej te derguarit te Allahut a.s. dhe me vone e shtuan dijetaret": "we la je'izzu min 'adijn"perpara fjales: "tebarekte we te'alejte", dhe pas tij: "fe leke el-hamdu ala ma kadajt, estagfiru leke we etubu ilejk", kane thene as'habet tane: "s'ka te keqe ne kete shtojce"
Ka thene Ebu Hamid el-Bendenijxhij dhe te tjere: "Mustehabbeh". perfundoi fjala e Nevevijut.

Vazhdon............
ps/ po e perseris ju lutem mos nderhyni ne teme sa ta mbaroj, sepse s'jam nga ata qe bej copy/past ne forum por shkruaj drejtpersedrejti. Faleminderit
pershendetje!!!

[rapsod]

KA thene Ibn Haxher ne "Fet'h el-Bari" (3/52) sic shkruan:
"ka ardhur nga Omeri,......per namazin e Duhase i transmetuar nga Sa'ijd ibn Mensur me Sened Sahih prej Muxhahidit, prej Omerit r.a. se ka thene:
"Ajo eshte shpikje (e re-risi) dhe eshte prej me te mirave qe jane shpikur", perseri do te vije hadithi prej hyrjeve te tjera ne nenkap. e Umres nga nje rruge tjeter prej Muxhahidit, tha: "Hyra une dhe Arweh ibn ez-Zubejr ne xhami ku Abdullah ibn Omer ishte i ulur ne dhomen e Aishes ne kohen qe njerezit falnin Duhane, e pyetem ate per namazin e tyre dhe na tha:
"BIDAT (risi)". Eshte transmetuar nga Ibn Ebi Shejbeh me Sened Sahih prej Hakem ibn el-A'rexh tha: "e pyeta Ibn Omerin per namazin e Duhase" dhe na tha:
"Eshte BIDAT dhe miresi e Bidatit". perfundoi

[rapsod]

Kjo histori na tregon se jo cdo gje qe shpiket pas jetes se profetit apo gjat jetes se tij eshte Bidat i Humbur, risia qe sjell Khabijb ibn Adij eshte ajo e dy rekeateve perpara betejes, ashtu sic eshte transmetuar nga Bukhariu.

Sahihu i Bukhariut, Kap. i Luftimeve (باب غزوة الرجيع ورعل وذكوان وبئر معونة وحديث عضل والقارة وعاصم بن ثابت وخبيب وأصحابه) sic thote:
"NA ka folur Ibrahijmibn Musa, na ka treguar Hisham ibn Jusuf prej Muammir, prej ez-Zehrij, prej Amer ibn Ebi Sufjan eth-Thekafij,prej Ebu Hurejre (r.a.) tha:
Dergoi profeti lufetetare dhe ne krye te tyre ishte Asim ibn Thabit- gjyshi i Asim Ibn Amer ibn el-Khattab- .........................(pasi tregon per betejen vazhdon ne hadith)............ Khabijbi ishte ai qe vrau Harithin diten e Bedrit,...........dolen me te prej teritorit per ta vrare, tha (khabijb): "me lini te fal dy rekeate, me pas u afrua dhe tha: nese e shihni se s'ka rruge vetemse vdekja do ta kisha shtuar", ishte i pari qe tradicionalizoi dy rekeate perpara ekzekutimit, me pas tha: O Allah perllogariti ti shumen ( e rekeateve),.......... (pasi tha nje poezi te vogel).......me pas u ngrit Ukbeh ibn el-Harith dhe e ekzekutoi."

[rapsod]

Risia e Salavateve me ze pas ezanit

Pas vitit 700 h. salavatet pas ezanit u bene me ze kur mepare nuk ishin te tilla.
Ka thene Sujutiju ne "el-Wesa'il fi mesamireti el-Ewa'il" (f.14):
"I pari qe shtoi Salavatet pas ezanit ne minare ne kohen e Sulltanit el-Mensur Haxh ibn el-Eshref sh'aban ibn Husejn ibn en-Nasir Muhammed ibn el-Mensur te udhezuar nga urdhri i Muhtesibit Nexhmuddijn et-Tenbadij gjat muajit Sha'ban". perfundoi
Ne vitin 791 dhe para saj kish ndodhur ne kohen e Salahuddijn ibn Ejjub qe te thuhet cdo nate perpara ezanit te Sabahut ne Egjipt dhe ne Sham (siria e sotme), "es-Selamu ala er-Resul", vazhdoi te thuhet deri ne kohen e Muhtesibit Salahuddijn el-Berel-lusij derisa me urdher u tha te behet "es-Salatu we es-Selamu alejke ja resulallah,me pas u be pas cdo ezani ne vitin 791. perfundoi fjala e Sujutijut.
Ka thene el-Hattab el-Malikij ne librin "Mewahib el-Xhelijl lil-Hattab el-Malikij" (1/435) sic thote: Ka thene es-Sekhawij ne "el-Kawl el-Bedij'a" (f.192):
"Shpiken muezinet Salavatet perpara ezanit te 5 vakteve farz pervec Sabahut dhe Xhumase, sepse e benin perpara ezanit, dhe namazit te akshamit per shkak te ngushtesise se kohes, kjo ndodhi gjat diteve te en-Naser Salahuddijn ibn Jusuf ibn Ejjub me urdher te tij, disa thone se Salahuddijnini e beri vetem ne ezanin e jacise naten e Xhuma, mepas disa mendime thone se ai pa Profetin ne ender dhe e urdheroi qe ti thote muhtesibit te urdheroje muezinet qe ta perkujtonin perpara cdo ezani keshtu u be edhe prej muhtesibit dhe kjo vazhdon deri ne ditet tona.
Ka divergjenca ne statusin e ketij akti se a eshte Mustehab apo Mekruh apo Bidat apo Legale (meshru'a), u argumentua ne fillim me fjalen e Allahut: "Beni miresi" (el-Haxh: 77), dihet se salavatet jane prej thelbit te afrimit vecanerisht kur kjo eshte prej shumtransmetimesh per te nxitur rreth kesaj me gjith cka ka ardhur ne miresine e Duase perpara saj 1/3 e fundit dhe ne afrim te Sabahut, ndersa e qelluara per Statusin eshte "Bidat i Mire" dhe veprusi sipas nijetit (qellimit).

vazhdon...............