Gjuha Shqipe dhe mediat

[xhaxha vlonjac]

Kam ven re duke degjuar ne radio, ose duke SHIKUAR televizior...dhe duke degjuar rruges njerzin qe flet.... o zot sa fjale te huaja qe kan futur ne gjuhen shqipe sidomos llafe italiane, me QINDRA MIJRA, e kan shkatruar gjuhen kta ropqira..po pse? sepse pertojne te flasin shqip ,pertojne te humbasin nje minut kohe te hapin nje fjalor shqip italisht dhe te gjejn llafet e sakta!

SA PER SHEMBULL ..kte behar qesh ne Vlore,kisham kohe pa vajtur andei puuupupupu ca degjenerim... vinte rasti qe shkonim me shoqerin atje ku behen sufllaqe, te frigoriferi i pijeve ishte nje pije energjetike (energy drink hahah meqe jemi ne tem) qe e kishte emrin dragon heart, si tip redbulli po aq i keq ta pije, po nejse... ku mbaronte kanacja ishte shkruajtur ..degjoni degjoni "S E R V I R E T i FTOHTE" SERVIRET!!!!!!!!!!!!! MORET VESH, E kan vjedhur plotesisht nga italishtja pa pik turpi ,kur mund te shkruanin SHERBEHET dhe jo serviret ..qe te hap barkun si pije si per cfar i shkruajn lart kanaces

Pastaj shqiptaret krenohen se mbrojten flamurin ne beograd hahahah dhe ktei nuk mbrojn nje gjuhe qe ka prejardhje ilire o shkerdhatat e qelbur

FLISNI SHQIP O MIQ E MBANI ME VETE NJE FJALOR SHQIP DHE MOS PERTONI TA HAPNI NDONJEHERE

mbarova kaq e pata por dua qe te me falni per dy gjera
1) per shqipen, po nuk kuptuat cfar shkruajta me vjen keq po kam shum vite ne itali
2)per llafet e ndyra

[shigjeta]

Veretje me vend Xhaxha. Sa per kete rastin me lart, se dhe une vura re gjera te tilla, mund te kene qene qe kane jetuar jashte dhe jane kthyer e kane hapur biznes ne Shqiperi.
Por e pafalshme eshte per mediat, qe po e shtremberojne gjuhen ne menyre te tmerrshme. Dhe e keqja me e madhe eshte ndikimi i tyre, pasi shume njerez i ndjekin.

[K.i EPERM]

Përshendetje F/SH

Në kohën e sotme është vështirë të flasim për shtrembërimin ,Dinjitetin e gjuhës ShQIPE, në të gjitha Lëmitë e jetës hasim në fjalë të huaja e sidomos në TV-të Shtetërore ose Personale(Private).
Mundë të shkruaj më muaj e Vite kur lexojmë Shtypin Ditorë ose kur degjojmë fjalimet e Qeveritarve,TURPË ,TURPË,TURPË
P.S-para disa ditëve isha duke lexuarë diçka për Historikun e Pushtimit Turk në Ballkan dhe aty e kuptova se çka është kool(kull)-kuller e cil perdoret shumë në Kosovë -në shqip-thjeshtë d.mth.-shërbtorë i Mbretit ose i Dyerve të Pallatit Mbretërorë.

Përshëndetje

[sirena_adria]

Por e pafalshme eshte per mediat, qe po e shtremberojne gjuhen ne menyre te tmerrshme. Dhe e keqja me e madhe eshte ndikimi i tyre, pasi shume njerez i ndjekin.

Sikur te kishte me shume gazetare apo te ftuar qe flasin nje shqipe te paster e te pasur, te larmishme e te bukur !

[sirena_adria]

Gjuha e mediave: shqipe e pastër apo hibridizim i panevojshem?


Me keqardhje duhet vënë në pah se shpesh ne si shqiptarë ngatërrojmë dëshirën për tu integruar në Europë dhe për të arritur nivele e vlera evropiane me pranimin apo parapëlqimin e gjithçkaje të huaj mbi atë shqiptare. Në veçanti njerëzit publikë tregohen të pakujdesshëm dhe gabojnë për dy arsye me përdorimin e shqipes: e para, sepse nuk e njohin forcën, bukurinë dhe mundësitë e gjuhës sonë; e dyta, është një kompleks inferioriteti që kanë ata, pasi mendojnë se, duke përdorur fjalë të huaja, do të jemi më afër Europës

Në asnjë mënyrë integrimi në Europë dhe standartet europiane nuk duhet të njehsohet me humbjen e vlerave dhe identitetit tonë si shqiptarë. Këtë humbje vlerash po e hasim gjithnjë e më shpesh, madje nuk do ishte e tepruar po të thoshim që ndodh çdo ditë teksa lexojmë gazetat shqiptare të mbushura plot me fjalë të huaja, teksa shohim programet televizive që tashmë edhe titujt nuk i kanë më shqip apo tek dëgjojmë politikanët tanë të flasin me një gjuhë hibride ku më shumë të bën përshtypje larmia e fjalëve të huaja se sa atyre shqip.


Është për të ardhur mirë që shqiptarët zotërojnë dhe janë në gjendje të komunikojnë në gjuhë të huaja dhe ti përdorin ato në dobi të profesioneve të tyre. Është për të ardhur mirë që politikanët tanë lexojnë dhe mësojnë nga vendet e tjera apo që gazetarët dhe folësit e televizioneve kanë njohuri të gjuhëve dhe kulturave të tjera. Njëkohërazi është për të ardhur keq që këto njohuri të tyre që mund të përdoreshin për pasurimin e mëtejshëm të gjuhës po përdoren për dëmtimin e saj. Përse duhet që gazetarët apo folësit tanë të përdorin fjalën “lider” në vend të fjalës udhëheqës, fjalën “atakoj” në vend të fjalës sulmoj, “starton” në vend të fillon, “atribut” në vend të cilësi e shumë shembuj të tjerë që të shqetësojnë dhe të acarojnë njëkohësisht?


Duhet theksuar se jemi të ndërgjegjshëm se zhvillimet e reja në shoqërinë shqiptare kanë sjellë fjalë të reja që nuk kanë qenë pjesë e pasurisë leksikore të shqipes. Gjithashtu, duhet të jemi të ndërgjegjshëm që gjuha është gjithnjë në zhvillim dhe nuk do të ishte reale të prisnim që për çdo fjalë apo shprehje në një gjuhë të huaj të kishim një tjetër në shqip. Nuk duhet kaluar në një pastrim të skajshëm. Është e kuptueshme që proçesi i hyrjes së fjalëve të huaja në shqip është normal dhe i pranueshëm.

Ka mjaft raste kur kjo është e pashmangshme pasi ka dukuri e fjalë për të cilat nuk egziston një fjalë në shqip. Nga eksperienca personale me përkthime nga anglishtja në shqip psh mund të përmend disa shembuj të tillë. Një nga këto fjalë është fjala angleze ‘background’ që megjithëse ne kemi një fjalë në shqip për të sfond, përsëri vetëm kjo fjalë nuk e permbush spektrin e kuptimeve të kësaj fjale në anglisht. Një shembull tjetër do të ishte shprehja “Bord of trustees” që megjithëse mund të përkthehet përafërsisht në shqip si grupi/komiteti drejtues përsëri ka një kuptim mjaft më të gjerë se ky në anglisht dhe ky perkthim do të ishte semantikisht jo i plotë.Në raste të tilla është nevoja e krijimit të një fjale apo shprehjeje të re apo huazimit të saj nga gjuha përkatëse.


Pra, sic u tha më lart futja e fjalëve të huaja është një dukuri e natyrshme që ka të bëjë me zhvillimin e gjuhës dhe jo çdo futje e një fjale të huaj në shqip duhet konsideruar si e gabuar apo dëmtuese.Shkëmbimet mes gjuhëve dhe kulturave nuk bëjnë gjë tjetër veçse i pasurojne ato më tepër.Vetëm se duhet pasur kujdes të mos ngatërrohet kjo me atë që po ndodh sot me gjuhën shqipe kur po përdoren gjithnjë e më shumë fjalë të huaja në mënyrë të panevojshme edhe atëhere kur egzistojnë fjalët shqipe duke treguar një pakujdesi apo përbuzje të vlerave egzistuese që po çon në krijimin e një gjuhe mediatike të hibridizuar që qëndron shumë larg shqipes standarde.

Nje shqipe e paster do te thote nje zoterim i sakte i gjuheve te huaja por mbi te gjitha vetedije e krenari kombetare !

[SERAFIM DILO]

[sirena_adria]

[sirena_adria]

[SERAFIM DILO]

Perdorimi i fjaleve te huaja eshte nje problem i vjeter,dhe sidomos e shume fjaleve qe perdoren kot.




Palok Daka 1967.

[SERAFIM DILO]

Po lexoja diçka per Luigj Gurakuqin qe ka shkruar Giuseppe Gradilone ne ("Studi Albanesi" Vol VI.1974 f.198) ku flet per veprimtarine kryesish letrare te Gurakuqit,dhe midis te tjerave shkruan,natyrisht,edhe per problemet e gjuhes shqipe te asaj kohe siç ishte "bastardimi" i gjuhes nga fjalet e huaja.
Autori i shkrimit jep edhe nje shembull te lezeçtshem (qe me beri te qesh duke menduar natyren "tradicionaliste" shkodrane),qe e kisha lexuar,sepse eshte e nje poeti qe per mendimin tim eshte i nenvlersuar,por qe si kisha dhene rendesine e duhur sidomos ne kontekstin e kesaj teme :

"L'azione nefasta (invece che benefica,come era nell'intezione),che aveva nei mediocri il contatto con le civilita dei popoli piu progrediti e di cui una prova era l'abbandono della propria lingua,ha costituito materia di canto anche per Filip Shiroka (Cfr. Si po prishet gjuha Shqype ?) di cui riportiamo qualche passo :

çojmé n'dhe t'huej djalin m'u msue
Kombin t'one m'e pérparue
Dhen t'oné me nderuemun
Rri n'shkollé djali pesé-gjashte vjet
Kur vjen n'Shkoder shqyp nuk flet
Shypen ka harruemun !

Thoté : me thané la verita
Ktu ne Shkoder sot diçka
Jané civilizuemun...".