Dom Prêk Ndrevashaj

[NoName]

Dom Prenk Ndrevashaj, meshtári i përvujtë, me zemër të madhe.

Me 1 tetor ndërroi jetë Dom Prêk Ndrevashaj. Nji profil i tij dhe dy fjalë lamtumire meshtarit si edhe njérit shembullor.

nga MërgimKorça
USA, 1 tetuer 2004

Kalimtarit nëpër Beverly Hills të Birminghamit, ( Michigan ), nuk ka se si të mos i a rrokë sytë një hapësirë e blertë bari në mesin e së cilës hedh shtat shtatorja e Nënës së Shënjtë. E më thellë, pikërisht në sfondin e kësaj shtatoreje, ngrihet Kisha Katolike “Zoja Pajtore e Shqiptarëve“.
E shikon këtë Kishë dhe menjëherë mëndja të shkon tek themeluesi i saj, i përndershmi Dom Prenk Ndrevashaj, zemra e të cilit pushoi së rrahuri pikërisht sot, me 1 tetor 2004. Në këtë kishë Ai ngriti Meshën të djelave, lidhi jetën e çifteve të rinj me kurorën e shënjtë, bëri pagëzimet e të porsalindurve. Ai shkonte shtëpi më shtëpi, atje ku ndjehej nevoja e tij, për tu dhënë bekimin e fundit atyre që ishin në pragun e jetës së amshuar. Për tridhjet’e shtatë vite ky meshtar e patriot i përkushtuar e ushtroi këtë detyrë të shënjtë.
I pati të vështirë, tejet të vështirë, hapat e parë në këtë rrugë së cilës i përkushtoi jetën Dom Prenka.
Le t’i kujtojmë tashti, fluturimthi, ato kohë si edhe rrethanat kur meshtari i ardhëshëm hidhte hapat e para të rrugës tij.
Fundi i vitit 1944 erdh’ i mbarsur me ré të zeza. Rrufetë filluan të godasin majat më të larta të kombit tonë. Atdhetarët e përkushtuar filluan të dënohen si tradhëtarë të kombit dhe si shovinistë anti serbë dhe anti grekë. Mbi intelektualët bënte pré pakursim shpata e diktaturës proletare. Në këto rrethana, në kategorinë shoqërore nga më të martirizuarat në Shqipëri, patjetër që një vënd të posaçëm do të zinte edhe Kleri Katolik Shqiptar. Pjestarët e tij mbartnin dy faje të mëdha mbi kurriz :
Ishin intelektualë të dorës së parë, krim ky i rëndë ndaj proletariatit. Nga ana tjetër ishin edhe propaganduesit e fésë, e cila në themel të gjithë njerëzit i sheh si vëllezër, gjë e cila bije ndesh me të mallkuarën luftë klasash që ishte themeli i diktaturës proletariatit. Nga kjo plejadë intelektualësh patriotë, një pjesë e madhe u kosit nga skuadrat e pushkatimit. Pjesa tjetër vuajti burgje dhe kampe internimi pune të detyrueshme krahasuar me të cilët, 28 vitet e burgut të Nelson Mandelës, do të dukeshin vite të kaluara në kampe pushimi.
E krahas këtyre klerikëve me universitete të kryera e me nga dy edhe tri doktorata, ishte edhe brezi i më të rinjëve, i xhakojve, që studjonin për të ndjekur hapat e të parëve të tyre. Ndërmjet këtyre të rinjëve të cilët porsa po e zgjidhnin rrugën e tyre të vështirë të përkushtimit ndaj fésë, rrugë e cila do t’i bënte të ballafaqoheshin me shumë e shumë vështirësí e vuajtje, ishte edhe i riu dukagjinas, Prenk Ndrevashaj, E kishte lënë Prenka i ri fshatin e tij, Brashtën malore, i thirrur nga një zë i brëndshëm që i thosh t’i a përkushtonte jetën një kauze të shënjtë, mirëbërjes njerëzore. Dhe djaloshi i ri, i imët fizikisht por me një vullnet dhe përkushtim të jashtëzakonshëm, i përpinte dijet që atij edhe shokëve të tij u a mësonin mjeshtrit e mëdhenj duke u mëkuar së bashku me dijet edhe dashurinë e pashoqe për atdhé. Vitet kalonin. Dora dorës xhakonit të rí gjithënjë e më shumë i zgjerohej rrethi i dijeve e madjé edhe sytë e tij i kaplonin një horizont gjithmonë e më të shtrirë. U ndodh kësisoji, dukagjinasi i ri, në kapërcyellin e historisë të mesit shekullit XX : Kishte ardhur koha kur Dom Lazërt e Patër Antonët me shokë pushkatoheshin si tradhëtarë, (ironí e tmerrëshme e fatit, kjo). Veprës At Gjergj Fishtës, si vepër tejet shoviniste dhe anti-serbe, i u vu vula e ostracizmit nga letërsia socialiste shqiptare. Imzot Koliqi me gjith Patër Mëshkallën e klerikë të tjerë fillonin atë kalvar tokësor që krahas vuajtjes fizike, gjysëm shekulli më vonë, së bashku me gjithë klerikët e tjerë të martirizuar, do tu jepte lavdinë e përjetëshme ! Në këto kondita të pazakonta shpirti i djaloshit dukagjinas kalitej. Kalitej njëlloj sikurse ai hekuri i përkulshëm që i skuqur dhe i zhytur në ujë, mes zhurme dhe tymi, kthehet në çelik ! Kalon peripecí të panumërta. Ikën fshehurazi nga Shkodra, (ku terrori i ushtruar ndaj klerit ishte edhe më i ashpër), duke lënë mbas krahëve bjeshkët e tija, për të kërkuar një strehë në Tiranë. E gjeti aso kohe folenë në kishën katolike për të cilën përkujdesej duke e fshirë edhe rregulluar e duke pastruar edhe oborrin e saj, (pikërisht kisha që banorët e Tiranës e quanin Kisha e Patër Anton Harapit). Mbas kryerjes këtyre detyrëve, i mbyllur në dhomën e tij të vogël dhe gjysëm të errët, studjonte filozofinë si edhe disiplinat e ndryshëme kishtare, i udhëhequr nga Patër Mëshkalla. Madjé shpirti i tij i a donte edhe muzikën. E kështu krahas gjithë detyrimeve të tjera, gjente kohë të studjonte edhe violinën.
Vazhdon për të kjo jetë gjysëm ilegale derisa e sheh një ditë duke fshirë kishën, një tjetër malësor, i lidhur ky me sigurimin. Arrestimi, torturat, ngarkimi në kamion i lidhur me pranga, nisja e tij për në Shkodër, (me urdhërin ta vrisnin rrugës), vetëhedhja nga kamioni si edhe shpëtimi gjallë nga të gjitha këto peripecí, janë pjesë e vuajtjeve kalitëse.
Duke mos dashur që në kuadrin e këtij shkrimi të ndalemi më gjatë rreth ngjarjesh, vuajtjesh e peripecíshë, jo sepse të parëndë-sishme, por me që të ngjashme kanë qenë ato për shumë Dom Prenkër, Sheh Qerimë apo Iriné Banushë, do të mundohemi të përqëndrohemi më shumë tek aspekti human i jetës këtij meshtári me gjithë mend të pazakontë.
Mbasi mbaron me sukses studimet në Seminarin Papnor në Vatikan dhe shugurohet meshtár, prifti i ri i përkushtohet me mish e me shpirt misionit që i ishte ngarkuar : Të ndihmonte shpërnguljen e refugjatëve shqiptarë të shpërndarë an’e kënd Italisë nëpër kampe, për në Kontinentin e Ri, ku do t’u jepej mundësia të fillonin edhe ata një jetë të re. Punon Dom Prenka i ri me entuziazëm në këtë drejtim ditë edhe natë. Natën mbush dokumenta e plotëson dosje, ndërsa ditën paraqit, përkthen si edhe këmbëngul përpara nëpunësve të emigracionit, që asnjerit prej refugjatëve të mos i pengohej atdhesimi i ri. Mbasi arrin të nisë drejtë një jete të ré mbi 14000 refugjatë, më në fund i vjen urdhëri edhe Dom Prenkës t’a kapërxejë oqeanin. Mbledhja e një grigje katolike shqiptare, të vënët në krye të saj dhe ushtrimi i detyrave fetare në një kishë provizore, janë të lidhura me vështirësí të panumërta, si të çdo fillimi. Meshtári i ri ndeshet me mentalitete, doke e zakone nga Malësitë e Veriut, që duhet ta fillojnë bashkëjetesën me mënyrën amerikane të jetesës. E prifti i ri duhet jo vetëm t’i kuptojë besimtarët e tij e të hyjë në thellësitë e tallazeve që u a turbullonin mëndjet edhe shpirtrat atyre, por njëkohësisht duhet të gjejë rrugë, shtigje edhe mënyra se si t’i integrojë këto edhe me ligjet amerikane. Kanuni, ai kod i lashtë që ishte bërë një alter-ego i natyrës malësorit, e drejtonte dhe e gjykonte atë në çdo hap të jetës tij. E meshtari i ri duhej t’a pajtonte atë kod, që rrënjët i kish në thellësinë e shekujve, me . . . Kushtetutën e Amerikës !
I donte me gjithë shpirt Dom Prenka malësorët, vëllezërit e motrat e tija. E adhuronte gjithashtu edhe ai Kanunin, të cilin nga dorëshkrimet autentike të At Gjeçovit e kishte studjuar. Por njëkohësisht i kishte vënë vetes detyrë t’i pajtonte vëllezërit me Kanunin si edhe me legjislacionin amerikan. Dhe dora dorës e hap mbas hapi, meshtari i ri filloi të kish edhe rezultatet e para, prej të cilëve më i rëndësishmi ishte fakti se po u hynte në zemër besimtarëve të tij. Dashuria e pakufishme që ai ushqente për ta nuk kishte se si të mos shpërblehej me dashuri të ndërsjellë. Në këtë vazhdë, i mbështetur moralisht si edhe materialisht nga të gjithë besimtarët, të gjithë së bashku e ndërtuan kishën e bukur së cilës i vunë emrin akoma edhe më të bukur “Zoja Pajtore e Shqiptarëve” .
Së bashku me besimtarët e tij Dom Prenka i jetoi hallet, gëzimet si edhe hidhërimet e tyre. Së bashku e vuajtën ndarjen, për dhjetvjeçarë të tërë, nga njerëzit e tyre në Atdhén’ e largët.
E tashti, duke e hedhur shikimin mbrapa, do të kishim shumë për të thënë rreth meshtárit të përvuajtur që jetën e tij i a kushtoi shërbimit të besimtarëve si rrallë kush. Por me që kemi të bëjmë me një shkrim dhe jo me një biografí të mirëfilltë, që është si skica e krahasuar me portretin, nga kjo skicë do të donim të nxjerrim në dukje ato momente që aq të posaçëm e bëjnë Dom Prenkën tonë të dashur.
Një nga arritjet kulmore të tij janë domosdo njohuritë e tija të thella në fushën e filozofisë si edhe të teologjisë. Këto arritje, si rezultat pune dhe studimesh të pandërprera, të gërshetuara edhe me atdhedashurinë e zjarrtë që i a ka mëkuar fillimisht familja (bashkë me gjinë e nënës) e pastaj mësuesit e tij të ndritur në seminar, kanë plazmuar atë anë të karakterit të tij që e ka bërë Dom Prenkën t’i shikojë të gjithë shqiptarët si vëllezër, pa dallim feje, i mbështetur në ekumenizmin të cilit ai i beson thellësisht. “Një Zot besojnë të gjithë monoteistët”, thotë meshtári ynë, “prandaj duhet t’a shikojmë dhe t’a ndihmojmë njeri tjetrin si vëllezër.” Në këtë kuadër e shoh me vënd të citoj edhe thënjet e dy klerikëve shumë të nderuar. Hirësia e tij Baba Rexhebi më thoshte një ditë : “ … e dua shumë Dom Prenkën se është shumë i ditur, atdhetar i madh dhe ç’është akoma më e rëndësishmja, është shumë modest. Ai e lufton me gjithë shpirt egoizmin që është e keqja dhe armiku më i madh që ka njeriu …” Kurse Hirësia e tij Imam Vehbi Ismaili, duke më folur një ditë me shumë konsideratë të lartë për Dom Prenkën, e mbylli muhabetin duke theksuar në mënyrë kuptimplote “ … shkurt muhabeti, Dom Prenkën e kam bash mik.”
Përkushtimi i Dom Prenkës ndaj detyrës të bën me gjithë mend të mendohesh thellë. Punët e përditëshme të rutinës i merrnin shumë kohë. Shkel e shko nuk i bënte dot. Por edhe liturgjia duhej përkthyer nga latinishtja në shqip. Rrugë tjetër nuk kish por … e fillonte punën me përkthimin atje nga ora 10 PM e rrjesht mbas rrjeshti e faqe mbas faqeje ai humbiste nëpër labirintet e një gjuhe të vdekur për ta shqipëruar në mënyrë sa më të vërtetë por edhe të kuptueshme. Shpesh tringëllima e ziles e sillte Dom Prenkën në realitet nga përhumbja e shqipëruesit që bëhej njësh dhe i jetonte situatat biblike. Atëbotë kujtohej Dom Prenka se akoma nuk kishte rënë për të fjetur dhe shihte se ishte ora 7 e mëngjesit. Rastiste të ishte tek dera një besimtar që e donte meshtárin tek shtrati i një të sëmuri rëndë, ose të ndante famullitari një sherr familjar, apo të dëshmonte para një ofiqari shtetëror për një çështje civile. E ata që vinin t’a merrnin meshtárin kurrë nuk e morën vesh se Dom Prenka atë mëngjes.. akoma nuk kishte vënë gjumë në sy. Me këtë përkushtim i shërbeu Dom Prenka, për dhjetëvjeçarë radhazi, besimtarëve si edhe komunitetit.

Dy fjalë lamtumire meshtarit si edhe njérit shembullor, Dom Prêk Ndrevashajt !
Me t’pushue s’rrahunit zêmra e Dom Prêkës mirë, n’Brashtën’e Tij lajmi i kobshëm pa shkue ênde, antenat telefonike e prûene vrik’e n’Amerikë n’kishë t’themelueme prej tij, njoftimin e ktij kóbi të ndollun në Shkodrën e largtë !
Lajm’i rândë m’u bajtë ky, për të tânë miq’e dashamirë të tij. Ka me pvetë ndokush : “A ka shum miq Dom Prêka n’Amerikë ?” Kush e njofti e me kê foli Aj, t’jeni të bindun se përlotë janë kah e mësuene se Dom Prêka qysh me 1 tetuer të vjetit 2004 nuk bân mâ hije ksaj toke !
Kanë me kalue vite e brezní të reja besimtarësh kanë me ndjekë meshat në Kishë të Zojës Pajtore të Shqyptarëve në Beverly Hills. Por gjithmonë ka m’u gjetë ndonji i moshuem që themeluesin e ksaj kishe, Dom Prêkën e Brashtës largët, ka m’e kujtue e me ia kalue kujtimet nipave e mesave të tij ! Fillimisht ata që vet’e njoftne, i deshti edhe e deshtne me zêmër, kanë m’e krye kët ritual. E mandej, kur koha t’a bâjnë t’vetën, tash rrallohen ata q’e njoftne personalisht po gjithmonë brêz mas brêzi, kujtimi i themeluesit të ksaj kishe, i të mirit, të përvûjtit e të dashtunit Dom Prêkë, ka m’u trashigue si gojdhân’e Bjeshkve të Tija ! E doemos gojë mas goje e brêz mas brêzi, gjithsecilli ka m’i shtue ka nji cillsí të ndjemit. Fizikisht kanë m’e bâ drague, kurse imcák kje Dom Prêka i dashtun, (për ata q’e njoftne). Por sa u tokon cillsive të Tija shpirtnore, edhe ktyne pa as mâ t’voglin dyshim, sa vjen e kanë m’i a shtue thânjet si edhe t’bâmet. E ktu tash ia vlen m’u ndalë e m’e përvijue profilin e Dom Prêkës nj’ashtu si e kena njoftë prej vjetesh : Sado që të përshkruhet si i madh në shpirt e me ndjenja tipike të pasuesit të Jezúit, kurrë as nuk kanë me iu afrue përshkrimit të shpirtit që ndryente aj krahnuer njérit fizikisht imcák. Në kët aspekt Dom Prêka ishte vërtet nji vigan !

Dom Prêk’i dashtun: Më ke pasë thânë se për natë u lutshe për mue, si edhe un për Ty. Ti meshtar katolik e un musliman. Asgjâ të keqe nuk kishte, më thojshe Ti, se të dy të njajtit Zot i u drejtojshim.
Tash, atje n’Amshim, e dij se Ti ke m’u lutë për të tânë ne.
Të falenanderës e lamtumirë Dom Prêk’i dashtun!
I lehtë mbi Ty qoftë dheu i vêndit T’ând ku Zoti e desh T’a mbyllish ciklin e asaj jete që atje edhe T’a pat falë!

[NoName]

N’përkujtim t’njérit që kje meshtár’i përkryem, mikut t’onë të shumdashtun, Dom Prêk Ndrevashajt

nga Mërgim Korça

Jem mbledhë sot miq, t’njoftun si edhe t’panjoftun njêni me tjetrin, por të tân’e kena nji gjâ t’përbashkët : Jena kah përkujtojmë me mâ t’thêllin respekt, të njoftunin prej të gjith nesh, mikun si edhe të dashtunin t’onë, të ndjémin të përndershëm Dom Prêkën, themeluesin e Kishës Zoja Pajtore e Shqyptarve.
E njitash kah gjithsecilli e bjen n’mênde të tijën ftyrën e meshtárit ksaj Kishe, e pohoj me bé e me rrfé, se gjithkujt i ka dalë para syve t’mêndes ftyra e përvûjtë por gjithmonë me bûzën n’gáz e Dom Prêkës t’onë të dashtun ! Katërmbëdhetë vjete t’shkueme, dy net para se un me familje me u nis’ e m’e kalue Oqeanin, na telefonoi n’Itali me na urue udhën e mbarë, tashmâ edhe Aj prej kohësh i ndjemë, Martin Camaj. E Aj më tha pak a shum : “ ... keni m’e njoftë e keni m’u miqsue me nji meshtár sa t’përvûjt’edhe gjith’aq përfaqsues tipik të maleve prej kah e ka prejardhjen. E ka êmnin Prêk Ndrevashaj e vllau juej e ka bash mik. Kurr s’keni m’e pa t’mërzitun. Gjithmonë me bûzë n’gaz keni m’e pá ... !”
E n’aeroport të Detroitit tre ishin njerzt’e parë që na pritne kah shkelme n’kët tokë t’bekueme : Vllau êm me t’shoqen si edhe nji person me nji buzqeshje t’âmël në ftyrë të Tijën, por i veshun disi për sèri : Me tesha t’zeza e me “kolár” të bardhë, por pantollat’e futuna n’çisme. Ky kje ballafaqëmi i parë joni me personin që n’vazhdim na u bâ aq i dashtun si Dom Prêkë ! E na u kujtue fillë Martini që e kish përshkrue me at synin e artistit ... meshtár sa i përvûjt’edhe gjith’aq përfaqsues tipik i maleve të Dukagjinit ! N’at çast e ndjeva se si aj meshtár i âmbël nuk ishte vetëm për me hypë n’vetura luksoze, por ish i gatshëm me i u ngjit’edhe shkâmit t’Gurit të Kuq n’Dukagjinin e Tij t’largët !
Me rasen e sodit nuk due m’ia bâ biografinë të ndjémit Dom Prêkë, por due m’e vûe n’dukje humanizmin e Tij n’themelet e të cillit ishte shpirti i Tij thellsisht ekumenik, i mkuem deri në skâj me dashtuninë kristiane e bazueme kjo në faljen e mkatárit ! E pikrisht nji dëshmí shum t’spikatun të dashtunisë skâjshme kristiane të Dom Prêkës, due m’e ndae me ju sot.
Ju ftoj tash, të nderuem pjesmarrës, me syt’e mëndjeve t’ueja të kthehena në vjetet e largme e t’errta të terrorit komunist ndaj Klerit Katolik në Shkodrën e dimnit 1946. Pa zbardhë hala drita e datës 4 mars 1946 Patër Danjel Dajani, Patër Gjon Shllaku e Patër Gjovani Fausti me shokë, ish msuesat e DomPrêkës ardhshëm, po lêjshin amanetet e fundit t’rreshtuem para togës pushkatimi, bûzë Kirit. Të tânë theksojshin me rradhë ... I falim ata që na kanë bâ keq. Jem t’gzuem që po desim t’pafajshëm. Rrnoftë Krishti mbret e rrnoftë Shqypnia!
Ky kje preludi i pushkatimeve që kishin me pasue ndër klerikë.
Në muejin dhetuer të 1946-ës, mbas inskenimit sa të paturpshëm e po aq edhe tragjik të gjetjes armëve n’altárin e Kishës Fretënve, u mbyll Seminari, Instituti Jezuit si edhe Shkollat Françeskane. Profesorat e tyne u nisne në Malcí me xevêndsue meshtarët si edhe fretnit që po i pushkatojshin. N’kët situatë xhakoni Prêk’i Brashtës malore, me tretë gjurmë, shkoi në Tiranë e gjet strehë te Kisha e Patër Antonit ku meshtár ish Patër Pjetër Mushkalla. Mbrâmjeve ky i nepte meshtarit t’ardhshëm leksjonet e filozofisë. Kurse ditën, malcori i ri merrej me pastrimin e rregullimin e kishës. Edhe shoku i ngusht’i tij, Zef Pllumi, prej seminarit iku edhe e ndali vrapin n’ Melgushë, m’u strehue te axha i vet. E ksisoji i hupne lidhjet të dy shokët.
Kta i hupne lidhjet, por nuk e zbehu sigurimi hetimin ndaj tyne.
Mbas do kohe, nji paradite vjen në Kishën e Patër Antonit nji malcuer. Hîni mbrênda e kah e shef xhakue Prêkën tue pastrue kishën i drejtohet ... po ti more xhakue, a prej Institutit të Shkodrës ktu e paske ndâlë vrapin e u merrke me pastrim të kishës ? I foli edhe nja dy fjalë sa mos me ndêjtë pa folë, edhe çau e shkoi. Prêk Sokol Prêkës (Dom Prêkës ardhshëm) i dogj kjo gjâ, po nuk kishte edhe kah me ia mbajtë e veç shkoi e ia thá ndollínë Patër Mushkallës. Ky i fundit i tha të kishte kujdes n’tokime me njerz se kohët ishin shum t’rrezikshme.
Mirpó puna s’priti. Masdite vjen togeri i sigurimit Çesk Shoshi me nji aspirant toskë si edhe malcorin e paradites. Shkojn’e tokojnë Patër Mushkallën e i thonë m’e thirrë “xhakonin”. Kur hîni në zyrë xhakoni Prêkë e pa se puna ishte pisk. Pa vonue, togeri iu drejtue me formulën q’e kishin zakon se n’êmën të popullit po e arrestojshin, ia vûne prangat gjermane e përgjatë bulevardit ... drejt’e në Degën e Punve të Mbrêndëshme. Atje filloi fillë hetuesía. Toger Çesku me aspirantin lab pvetshin e malcori, si sekretar, shkruete n’makinë shkrimi proces-verbalin. Mbas disa ditve hetuesíe, të pranguem e hypne n’kamion edhe e nisne drejtë Shkodrës. Vazhdimi âsht biografí. Kurse un ju premtova të merrena me humanizmin q’e ka karakterizue Dom Prêkën t’onë të dashtun e jo me biografín’e Tij.
Kaluene kohë, shum vjete. Prêka i Brashtës Dukagjinit u arratis. U shugurue meshtár n’Vatikan në 1961-shin e mbasi punoi gadi dhjetë vjet me emigracionin në Romë, erdh n’Amerikë.
E ksisoji erdh edhe vjeta 1998. Kishjem shkue m’e vizitue Dom Prêkën, siç bâjshem shum dêndun, e n’mjedis bisedës bjen zilja e vjen nji malcuer, burr’i moshuem, i shoqnuem me nji burrë tjetër mâ të ri. I moshuemi nuk priti të na prezentote Dom Prêka por m’a zgjati dorën e m’u paraqët vetë, me êmën edhe me llagap, tue u paraqëtë si mik i ngusht’i Dom Prêkës. Un shtânga. Tavani m’rá mbi krye ! Kqyra kah Dom Prêka. Aj buzëqeshte me at buzëqeshjen e tij të âmbël, si gjithmonë. Asnji hije nuk shifshem n’buzagazin’e Tij. A kish se si Dom Prêka t’a prit’te ish sekretarin e Degës Punve të Mbrêndëshme, q’e kishte arrestue dikur, me at buzagaz ? Mendova se ishin dy njerz me të njajtin êmën. Megjithatê vendosa mos me dalë prej andej pa e përcjellë vizitorin. Fati m’u gjet ndihmë, se aj q’e kish shoqnue vizitorin e moshuem kish nji punë e ksisoji nuk shkoi as nji orë edhe u çuen e dolne.
E njiktu tash vjen edhe thalbi i çashtjes që desha m’e ndae me ju. E pves Dom Prêkën a kishte dy njerz me t’njajtin êmën apo ky ishte aj sekretari i hetuesísë Degës Tiranës ? E Dom Prêka m’ulet për ânë, m’i merr duert n’duer t’vetat e m’thotë pak a shum tekstualisht ... e kuptoj shqetsimin t’ând. Jo, nuk bâhet fjalë për dy persona. Por jo vetëm që un duhet me veprue njiksisóji, por edhe ti duhet m’u sjellë njikshtu ! Harroje at qëndrim si edhe êmnin e tij n’ato rrethana. Jezusi êm si edhe Isaja yt ktê mësim na napin ! Un mandej kam edhe nji detyrim të dytë : me shêmbullen t’ême duhet me u prîe njerzve drejt faljes e dashtunísë vllaznore.
E tash që kanë kalue vjete ç’prej asaj dite e m’ânë tjetër edhe Dom Prêka na la, rri e mêndohem : nuk ka meshtarë kërkund që të jenë edukue njashtu si brêzi i Dom Prêkës t’onë të ndjemë. Kah i morrne edhe i çuen me zor studentat e Seminarit me ndigjue se si i dënojshin priftat e pafajshëm, kryetari Mustafa Iljazi, prokurori Aranit Çela si edhe antarët e trupit gjykues Namik Qemali edhe Tonin Miloti, nuk e dijshin kta se nuk kishte leksjon Seminari apo Instituti ku mâ fort t’ju gdhêndej studentave në shpirt madhështía e profesorave të tyne ! Kur e tërhiqshin zharg prej sqetullash Patër Faustin se kâmbët ia kishin coptue n’tortura nji natë mâ parë e Aj i drejtohej trupit gjykues tue u thânë se të tânë natën i ish lutë Zotit për shpirta t’tyne që nuk dijshin se shka bâjshin, e pra Zoti t’i falte, xhakoni Prêk (Dom Prêka i ardhshëm) edukohej e kalitej me at mësim shêmbulluer ! Ndryshe ishte m’i ndigjue leksjonet teorike rreth faljes n’auditore Institutesh edhe Seminarësh, e krejtë tjetër gjâ ishte m’i msue kto norma kristiane në Kinema Rozafat të transformueme në salë gjygji ! E për mâ tepër, me pa se si klerikë të sakatuem torturash madhështoheshin me qëndrim të tynin e gjykuesit veç me brima histerike u mundojshin m’i mbajtë frênat e situatës !
Prandej Dom Prêka kje Aj që kje e dite me falë nj’ashtu si msuest’e Tij falne vrastart’e e tyne !