Shpjegim i lehte mbi temat e Teuhidit

[forum126]

Rapsod te gjithe jemi dakort qe Zoti ska nevoje per vend .Por kur vjen fjala qe te thuhet ku eshte Zoti.Atehere i themi mbi qiej, mbi arshin (fronin) e Tij.Kush nuk e pohon Zotin qe eshte mbi qiej atehere ka probleme ne besim.Besoj jemi mirekuptuar.

[rapsod]

aiiiiiiiiiiiiii s'a pa kuptim qe beheni ok do e marrim vesh tani!!!!!

تفسير قول الله تعالى : الرحمن على العرش استوى


thote Allahu : Meshiruesi "Istewa" mbi arsh

Ky ajet cilesohet prej atyre ajeteve qe jane "Muteshabihe" pra qe kane problematike ne te kuptuarit e tyre dhe sipas dijetareve keto ajet ose lihen ashtu sic jane ose interpretohen (te'wijl) sic ka vepruar edhe Muxhahidi nxenesi i Ibn Abbasit me ajetin "kudo qe te ktheheni eshte fytyra e Allahut" ai i ka bere te'wijl duke thene se per udhetaret kudo qe te kthehen do te gjejne Kiblen e Allahut.
Ne Ajetin qe kemi ne dore kuptimi eshte:
Allahu xh. sh. e mbisundoi (kahare) Arshin e Tij i cili eshte krijesa me e madhe, kjo do te thote se Arshi ndodhet nen perkushtueshmerine e Allahut, Ai e krijoi dhe Ai e ruan ate. Allahu ruan ekzistencen e Arshit ne te kundert ai do te bindte dhe do te shuhej cdo gje. ky eshte kuptimi i fjales "Kahare el-Arsh" e mbisundoi Arshin.
Duhet te dihet se fjala "Istewa" ka 15 kuptime ashtu sic ka thene hafizi Ebu Beker el-Arabi prej tyre:
Qendrimi, Plotesimi, te barazuarit, te lartesuarit, te pjekurit, te ulurit etj. etj.
Me pas keto kuptime disa kane te bejne me Allahun dhe disa jo, pra ato qe kane te bejne me cilesite e krijesave jo.
Ka thene Hasen el-Benna ne Librin "al-Akaid el-Islamijeh":
"Selefet dhe Khalefet nuk kane diversitet ne fjalen se Istiwaja e Allahut nuk duhet te merret ne menyre te drejtperdrejte"
Transmetohet nga Umm Selemeh (nje nder grate e Muhammedit a.s.) dhe Sufjan Ibn Ujejneh dhe Malik Ibn Enes se ata e kane interpretuar Istiwane e Allahut mbi Arshin e Tij: Istiwaja dihet dhe nuk thuhet si, sepse karakteri (el-Kejfijeh) eshte e pallogjikshme.
Istiwaja dihet: sepse kjo eshte e permendur ne Kur'an
Si-ja (karakterizimi) eshte i pallogjikshem: pra forma, ulja, qendrimi, keto jane te pallogjikshme, pra nuk e pranon mendja dhe nuk i perket Allahut, sepse jane prej cilesive te trupave.
Eshte pyetur Imam Ahmedi per Istiwane dhe ka thene: Istiwaja sic na ka treguar (Allahu) jo sic u shkon ndermend njerezve.
Eshte transmetuar per Imam Malik me sened "Kawij Xhejjid" (i forte shume) se Ai ka thene per Istiwane:
"Istiwaja eshte ashtu sic ia atribuoi Ai vetes se Tij dhe nuk thuhet "Si" dhe "Si"-ja eshte e rene."
Nuk eshte e sakte (Sahih) per Malikun dhe as per ndonje selef tjeter se ka thene qe Istiwaja eshte e ditur ndersa "Si"-ja eshte e paditur, kjo fjale nuk konfirmohet nga asnje prej senedeve dhe ky transmetim eshte trillim dhe i prishur qe ka kuptimin se Istiwaja e Allahut ka forme por ne nuk e dime.
Nese dikush pyet e perse ky komentim duhet pikerisht sic ne e bejme? i pergjigjemi: sepse Allahu ka thene : "Ai eshte Zoti i Arshit te Madh" edhe pse ai eshte "Zoti i cdo gjeje" pra behet fjale per zoterimin.
Thote Poeti:
"Istewa Jeshri mbi Irak pa shpate e pa gjakderdhje" (pra sundoi)
Ajo qe perfitojme prej vecimit qe Allahu i ben Arshit eshte se Arshi eshte krijesa me e madhe e Tij, dhe ai eshte i kufizuar ku kufijte e Arshit i di vetem Allahu.
Istiwaja e Allahut dihet ate e di Allahu duke mohuar per Te Istiwane e krijesave si Ulja dhe Qendrimi

[rapsod]

o Forum!!!!
Problemi shtrohet qe Allahu nuk ka vend sepse :
ana Llogjike: Allahu ka ekzistuar pa vend, me pas Ai e krijoi vendin dhe nese Allahu do te merrte vend kjo do te thote se ai ka ndryshuar p[or ndryshueshmeria eshte cilesi e trupave te cilet jane ose aktive ose inaktive, ndersa Allahu nuk eshte as aktiv e as inaktiv pra nuk i ka keto cilesi te cilat i kane trupat sepse Allahu nuk eshte trup. tjeter eshte se nese Allahu do te qendronte mbi Arsh, llogjikisht do te kishim mundur ta perkufizonim Allahun ne tre alternativa:
1- ose Ai do te ishte me i vogel
2- ose me i madh
3- ose aq sa Arshi
nje perkufizim te Allahut eshte kufer sepse po i jepet forme dhe forma eshte cilesi e trupave qofshin ato te forte ose te bute.

Ndersa nga cka kane thene dijetaret une te kam sjelle mjaft argumente dhe ai qe eshte me i drejtperdrejti eshte fjala e imam Aliut ku thote:
"Ka qene Allahu dhe vendi s'ka qene dhe Ai eshte ashtu sic ka qene" (pra pa vend)
Tani, persa i perket pyetjes nese ne do te na pyesin se ku eshte Allahu pergjigja eshte kjo:
Pyetja eshte e ndertuar gabim pasi qe kjo pyetje te con ne ndajfolje vendi dhe vend per Allahun nuk ka pasi qe vendin e ka krijuar Allahu qe do te thote se Allahu ka ekzistuar edhe para se vendi te ekzistonte sepse Allahu eshte i Pafillimte ne ekzistencen e Tij ndersa Vendi e ka nje fillim qe ia ka dhene Allahu.
Problemi tjeter qe shtrohet eshte se a mund te themi qe Allahu eshte mbi qiell apo mbi Arsh?
1- kjo eshte problem sepse biem ne nje kondradikte qe do te thote se nuk mundet qe ne te njejten kohe te jete ne qiell dhe ne arsh
2- Profeti na ka treguar se qielli eshte banese e engjejve
3- argumentimi me hadithin e sherbetores eshte bosh per faktin se te gjithe dijetaret e hadithit thone se hadithi ka crregullime si nga menyra shprehimore ashtu edhe nga ana e zinxhirit te transmetimit pra "idtirab"
4- nese do te themi se Allahu ndodhet ne qiell ose ne Arsh ose ne Kursij kjo do te thote se po barazvleresojme akaidin tone me ato te te krishtereve dhe hebrenjve
Ne te gjithe e dime se Allahu ka nje cilesi qe eshte "el-Uluw" "lartesimi" qe nuk ka te beje me anen lart por ne menyre kategorike sic mund te thuhet ne dialektin Tironc "qeka rob i nolt", kjo eshte edhe ne gjuhen arabe pra ka dicka qe quhet "el-Menzil" (vendqendrimi) dhe "el-Menzileh" (kategoria qe i perket dikujt) sic thuhet edhe ne shqip: ai eshte ne lartesine e duhur, kjo nuk eshte se dikush po fluturon me aeroplan por se dikush ka lartesine e duhur qofte per moralin apo qofte me dijen etj etj.
Nuk mund te marrim ajetet muteshabiheh ne menyre te drejtperdrejte sepse kjo ka shume kontradikta si psh: "Dhe zbriti Allahu dhe Engjejt rjeshta rrjeshta" pra nuk ka te beje me zbritjen e Qenies se Allahut (Dhat) por me Meshiren e Tij.
sic thote poeti qe e kam permendur:
"Istewa Jeshri mbi Irak pa shpate dhe pa gjakderdhje" (pra sundoi)
Allahu thote ne Kur'an: "E kemi zbritur Kur'anin ne gjuhen arabe qe ju te llogjikoni", pra baza e te kuptuarit drejte te Kur'anit eshte gjuha arabe qe do te thote se cdo koment te behet pik se pari ne menyre te drejte te gjuhes arabe.

[rapsod]

KA thene Ebu HAmid Muhammed iBn Muhammed el-Gazalij:
"I Lartesuar eshte - Allahu - ndaj kufizimit ne ndonje vend, ashtu sic eshte i Shenjte ndaj kufizimitimit ne kohe, por Ai ka ekzistuar para se te krijoje vendin dhe kohen, Ai eshte ashtu sic ka ekzistuar."
(Ihja' ulum ed-Dijni, kap. Kawa'idu el-Akijdeh, fasl I 1/108)
Gjithashtu el-Gazalij ne "ihja" el-Asl 7:
"Shkenca e akaidit eshte mbi ate qe Allahu eshte i pa te mete ne Qenien e Tij qe te vecohet me anet, me te vertete ana eshte ose larte, apo poshte , apo djathtas apo majtas, apo para, apo mbrapa, keto ane Ai i krijoi. Ai e krijoi njeriun dhe i dha atij dy krahe, nje prej tyre mbeshtetje ne toke qe quhet kembe dhe tjetra qe e analogon dhe quhet koke, keshtu per njeriun lindi ana larte duke u drejtuar nga koka dhe poshte duke u drejtuar nga kembet, derisa edhe milingona nese do ta merrnim ne konsiderate per pjesen e poshtme te saj qe i referohet nga koka ne ate qe meriton, ndersa per ne eshte e sipermja. NJeriut iu krijuan duart njera me e forte ne pergjithesi se tjetra, keshtu e djathta per te eshte me e forte se sa e majta.............te gjitha keto jane absurde (mustehijl) per Allahun, sepse llogjika con ne ate qe, nese do te ishte i atribuar me "ane" do te kishte atribute te kufizimit te llojit substancial, ose i atribuar me substance dhe do te kishte atribute te dimensionit. Keshtu qe dihet se Qenia e Tij nuk eshte substanciale, ose dimensionale, sepse eshte absurde per Allahun, keshtu qe eshte absurde (mustehijl) ekzistenca e Tij me "ane", nese deshirohet dicka tjeter perpos ketyre aneve eshte gabim ne emer bashke me gjithe ndihmen per kuptimin, nese do te ishte mbi boten do te kishte tre alternativa ose do te ishte me i vogel, ose me i madh, ose i barabarte me te, e gjitha kjo eshte "percaktim i nevojtarit me domosdoshmeri tek percaktusi", Allahu eshte i lartesuar ndaj ketyre, ndersa ngritja e duarve drejt qiellit ne momentin e lutjes eshte sepse qielli eshte "Kibleh" per lutjen, ky eshte tregues qe Allahu atribuohet me Ekselence, Lartmadheri, Allahu eshte lart cdo ekzistenti me sundim dhe mbizoterim."
(Ihja' ulum ed-Dijni, Kitab el-Kawaid el-Akijdeh, III - el-Asl 7, 1/128)

[rapsod]

KA thene Gjuha e Skolareve, Shejhu Ebu el-Mu'ijn Mejmun ibn Muhammed en-Nesefij (vdiq 508 h.):
"Fjala per "vendin" - pra ne hakun e Allahut - eshte mohim i Tewhijdit"
(Tebsireh el-Edil-leh, 1/171 dhe 1/182)
Gjithashtu ne te njejtin referim te Nesefijut:
"Ne kemi konfirmuar me ajetet Muhkeme te cilat nuk kane nevoje per te'wijl dhe me argumente llogjike te cilat nuk jane hipoteza se Allahu nuk ka vend te vecante e as ndonje prej vendeve te tjera, te gjitha jane absurde"
(Tebsireh el-Edil-leh, 1/171 dhe 1/182)
Ka thene Ebu el-Wefa' Ali ibn Akijl el-Bagdadij, Shejh i Hanbelive ne kohen e tij (513h.):
"I lartesuar qofte Allahu te kete ndonje vend qe ai ta zere, kjo eshte origjina e Trupezimit (texhsijm), i Verteti (Allahu) nuk eshte i atribuar me pjese apo me dimensione"
(el-Baz el-Esh'heb, HAdithi i 11, f.86)
Ka thene Ibn Rushdi :
" nuk thuhet (per Allahun) Ku, e as Si, e as Kur, sepse Ai eshte qe krijoi vendin dhe kohen"
(el-Medkhal, nesa'ih el-Murijd, 3/181)

ps/ nese duhet akoma per te vertetuar qe dijetaret Islame dhe as akaidi i tyre nuk njeh doktrinen e te qenit te Allahut ne ndonje vend, thjesht ose ma konfirmoni ose ma kundershtoni me argumente analoge.

[kuds]

Imam edh-Dhehebi ka thënë në vargjet e fundit të veprës më të shkëlqyer te tij, ‘el-Uluw lil-‘Alijil-Gafar’ [f. 286-287]
“el-Kurtubi ka thënë në lidhje me thënien e Allahut, më të Lartit, “Pastaj Ai u ngrit [isteua] mbi Fronin”,
“Kemi shpjeguar thëniet e dijetarëve në lidhje me këtë çështje në librin ‘el-Esna fi Sherh el-Esma el-Husna’, dhe përmendëm katërmbëdhjetë thënie të ndryshme në të”
deri aty kur ai tha:

“Dhe Selefi i kohërave të mëhershme– Allahu qoftë i kënaqur me të gjithë ata – kurrë nuk e mohonin drejtimin [el-xhiheh] për Allahun e as që e shprehnin këtë [mohim]. Ata dhe të gjithë tjerët flisnin me pohimin e tij për Allahun, më të Lartin, ashtu siç ka folur Libri i Tij për këtë dhe ashtu siç i dërguari i Tij [salallahu alejhi ue selam] na informoi për këtë. Asnjëri prej Selefit nuk mohoi se ngritja [isteua] e Tij mbi Fronin ishte reale dhe e vërtetë [hakikat] [që është në kundërshtim me metaforë, mexhaz]. Allahu e ka specifikuar Fronin me Isteua, sepse ai është prej krijesave më madhështore të Tij. Mirëpo, ata shprehnin injorancë vetëm për natyrën e saktë [kaifije] të isteuas, sepse natyra e vërtetë e saj është e panjohur. Imam Malik ka thënë, ‘Istiua është e njohur…’, do të thotë gjuhësisht,’…natyra e saktë e saj është e panjohur, dhe të pyeturit për të është risi [bidat].”

Dhe el-Kurtubi po ashtu tha në ‘el-Esna’:

"Shumë prej filozofëve të kaluar dhe atyre bashkëkohorë kanë thënë:“Kur është e domosdoshme që të pastrohet Krijuesi [el-Bari] – madhështia e të cilit është e shkëlqyeshme – nga të pasurit drejtim [xhileh] dhe kufizim [temejuz], atëherë prej kërkesave dhe nevojave të kësaj, nga këndvështrimi i shumicës së dijetarëve të kaluar dhe bashkëkohësve udhëheqës të tyre, është pastrimi i Krijuesit [el-Bari] nga të pasurit drejtim [xhileh]. Në shikimin e tyre, drejtimi nuk e ka aspektin e të qenit ‘mbi’ të. Kjo është kështu sepse për ta, kur Allahu cilësohet me drejtim, kjo do të kërkonte që Ai të jetë i kufizuar me një vend [mekan] dhe një kufi [hejiz]. Si pasojë, vendi dhe kufiri kërkojnë që [Ai] të ketë lëvizje dhe palëvizshmëri të atilla që janë të lidhura me veçanti [temejuz], transformim [teghejur] dhe ndodhi të reja [hudoth]." Kjo është thënia e filozofëve.

Them[edh-Dhehebi]:“Po, kjo është ajo në çka janë mbështetur mohuesit e ‘uluwit [epërsisë] së Zotit, të Madhërishmit. Ata u larguan prej kërkesave të Librit, Sunetit, thënieve të Selefit dhe natyrshmërisë së tërë krijimit. Ajo çka ata pohojnë të jetë e domosdoshme [për pohimin e epërsisë së Allahut] është e aplikueshme ndaj trupave të krijuar. Mirëpo, asgjë s’është sikur Allahu dhe domosdoshmëritë që ngrihen nga teksti i qartë [të Librit dhe Sunetit] janë po ashtu të vërteta. Ne nuk përdorim ndonjë shpjegim pos atij që na vjen përmes transmetimit. Si shtojcë ndaj kësaj e themi edhe atë se, nuk e pranojmë se të qenit e Krijuesit mbi Fronin dhe mbi qiejt kërkon që Ai të jetë i kufizuar dhe në drejtim hapsinor, meqë çkado që është nën Fronin thuhet se është e kufizuar dhe në drejtim hapsinor. Mirëpo, ajo çka është mbi Fronin nuk është e këtillë. Dhe, Allahu është mbi Fronin ashtu siç mu gjenerata e parë qenë unanimë në pajtim rreth kësaj, dhe imamët pas tyre kanë cituar nga ata. Ata e thanë këtë në përgënjeshtrimin ndaj Xhehmive, ata që thanë se Ai është në çdo vend, duke marrë si dëshmi thënien e Tij, ‘Dhe Ai është me ju…’. Pra, këto dy thënie qenë mu ato thënie që qenë prezantuar në kohën e Tabi’inëve dhe pasardhësve të tyre. Ato janë dy thëniet që mund të kuptohen në këtë deklaratë [d.m.th. të filozofëve]. Për sa i përket thënies së tretë që vjen pas kësaj, e cila është ajo se Allahu, më i Larti, nuk është në asnjë vend, as që qenia e Tij e shenjtë [Dhat] është e kufizuar, as që Ai është i ndarë dhe i veçuar prej Krijimit të Tij, as që Ai është në ndonjë drejtim hapsinor, as që është jashtë ndonjë drejtimi hapsinor, dhe as këtë e as atë…” atëherë kjo është diçka që s’mund të kuptohet1, krahas faktit se në brendësi është në kundërshtim me vargjet [e Librit] dhe transmetimin [prej Selefit].


Prandaj ikni me fenë tuaj dhe kini kujdes nga mendimet e filozofëve. Besoni në Allahun dhe atë çka ka ardhur prej Tij prej qëllimit të dëshiruar të Allahut, pastaj nënshtrojani çështjen tuaj Atij, dhe nuk ka fuqi as mundësi përveç me Allahun.”

[kuds]

Në Emër të Allahut, Përdëllestarit, të Mëshirshmit

Lus Allahun, më Bujarin, Zotin e Fronit, që t’ju mbrojë në këtë botë dhe në Jetën e Përtejme, dhe t’ju bekojë kudo që jeni dhe t’ju bëjë prej atyre që janë falënderues kur u jepet, të durueshëm kur sprovohen dhe ata që kërkojnë falje kur mëkatojnë. Se vërtet, këto janë tri shenjat e lumturisë.

Dije, Allahu të udhëzoftë që t’i bindesh Atij, se Hanefije është feja e Ibrahimit: Kjo është që ta adhuroni Allahun duke e praktikuar fenë vetëm për Të, siç tha Ai: “Dhe Unë nuk i kam krijuar xhinët dhe njerëzimin për tjetër, përveç që ata të më adhurojnë (vetëm) Mua.” [edh-Dharijat 51:56]

Kur ju të pranoni se Allahu ju ka krijuar për adhurimin e Tij, atëherë ta dini se adhurimi nuk merret në konsiderim si i tillë, përveç nëse shoqërohet me Teuhid, ashtu siç namazi nuk konsiderohet namaz, përveç nëse është i shoqëruar me pastrim (tahere). Kështu që kur shirku hyn në adhurim, ai e çoroditë atë mu siç papastërtia e zhvlerëson pastërtinë.
Pra kur ta dini se nëse shirku hyn në adhurimin tuaj ai e çoroditë atë, i anulon të gjitha veprat dhe ai që e bën atë përgjithmonë është në Xhehenem, atëherë ju do ta kuptoni çështjen e detyrueshme dhe më të rëndësishmen për ju: njohjen e këtij fakti, me qëllim që Allahu t’ju shpëtojë nga skëterra e të bërit shirk ndaj Tij, për të cilën Ai, më i Lartësuari, tha, “Vërtet, Allahu nuk fal që t’i shoqërohen Atij ortak në adhurim, por Ai i fal përveç kësaj (çfarëdo tjetër) kujtdoqoftë që Ai dëshiron.” [en-Nisa 4:116]

Kjo dituri përfshin katër parimet të cilat Allahu, më i Lartësuari, i ka përmendur në Librin e Tij.

Parimi i parë është që ta dish se pabesimtarët, të cilët i Dërguari (salallahu alejhi ue selam) i luftoi, e pranonin se Allahu, më i Lartësuari, ishte Krijuesi dhe Rregulluesi i të gjitha çështjeve, por kjo nuk i futi në Islam dhe dëshmi për këtë është thënia e Tij, më të Lartësuarit, “Thuaj: Kush ju furnizon nga qielli dhe nga toka? Apo kush posedon të dëgjuarit dhe të pamët? Dhe kush e nxjerr të gjallin prej të vdekurit dhe e nxjerr të vdekurin prej të gjallit? Ata do të thonë: “Allahu.” Thuaj: “A s’do të frikësoheni atëherë nga dënimi i Allahut (për atë se i përshkruani rival në adhurim Allahut)?” [Junus 10:31]
Parimi i dytë: Se ata (idhujtarët) thonë: “Ne nuk u lutemi dhe nuk u drejtohemi atyre përveç që të kërkojmë afërsi dhe ndërmjetësim (me Allahun)”. Pra, dëshmia kundër kërkimit të afërsisë (përmes eulijave) është thënia e Tij, “Dhe ata që marrin eulija (mbrojtës) krahas Tij (thonë): “Ne i adhurojmë ata vetëm që të na ofrojnë tek Allahu.” Vërtet, Allahu do të gjykojë mes tyre në lidhje me atë për çka ata s’pajtoheshin. Vërtet, Allahu nuk e udhëzon atë që është gënjeshtar dhe pabesimtar.” [ez-Zumer 39:3]

Dëshmia kundër ndërmjetësimit (përmes eulijave) është thënia e Tij, më të Lartësuarit, “Dhe ata adhurojnë përveç Allahut gjëra të cilat nuk u sjellin as dëm as dobi, dhe thonë: “Këta janë ndërmjetësuesit tanë tek Allahu.” [Junus 10:18]

Ndërmjetësimi është dy llojesh: Ndërmjetësimi i ndaluar dhe ndërmjetësimi i konfirmuar. Ndërmjetësimi i ndaluar është ai që kërkohet prej tjetër pos Allahut dhe ka të bëjë me atë çka vetëm Allahu ka mundësi të bëjë. Dëshmi për këtë është thënia e Tij, “O ju që besoni! Shpenzoni prej asaj që Ne ju kemi dhënë, para se të vijë një Ditë kur nuk do të ketë pazarllëk, shoqëri apo ndërmjetësim. Dhe pabesimtarët janë Dhalimun (keqbërës, etj.).” [el-Bekare 2:254]

Ndërmjetësimi i konfirmuar është ai i cili kërkohet prej Allahut derisa ndërmjetësuesi është i nderuar me ndërmjetësim, dhe ai për të cilin ndërmjetësohet është dikush veprat dhe fjalët e të cilit janë të kënaqshme për Allahun, pasi që Ai ta lejojë këtë, ashtu siç tha Ai, më i Lartësuari, “Kush është ai që mund të ndërmjetësojë tek Ai, përveç me lejen e Tij?” [el-Bekare 2:255]

Parimi i tretë është ai se Pejgamberi (salallahu alejhi ue selam) takoi njerëz që dallonin në adhurimin e tyre. Në mesin e tyre qenë njerëzit që adhuronin engjëj, disa që adhuronin pejgamberë dhe njerëz të drejtë, si dhe të tjerë të cilët adhuronin gurë, drunj, diellin dhe hënën. I Dërguari i Allahut (salallahu alejhi ue selam) i luftoi ata dhe nuk bëri dallim mes tyre.
Dëshmi është thënia e Allahut, më të Lartësuarit, “Dhe luftoni ata derisa të mos ketë më fitne (mosbesim dhe adhurim të të tjerëve së bashku me Allahun) dhe tërë adhurimi të bëhet vetëm për Allahun.” [el-Bekare 2:193]

Dhe dëshmi se dielli dhe hëna (adhurohen) është thënia e më të Lartësuarit, “Dhe prej Shenjave të Tija janë nata dhe dita, si dhe dielli dhe hëna. Mos i bëni sexhde diellit dhe hënës.” [Fusilet 41:37]
Dhe dëshmi për atë se engjëjt adhurohen është thënia e më të Lartësuarit, “E, as që do t’ju urdhëronte ai (pejgamberi) që t’i merrni engjëjt dhe pejgamberët për zota” [Ali-‘Imran 3:80]
Dëshmi se pejgamberët adhurohen është thënia e më të Lartësuarit: “Dhe kur Allahu të thotë (në Ditën e Ringjalljes) “O Isa, biri i Merjemes, a u ke thënë ti njerëzve, “Më adhuroni mua dhe nënën time si dy zota krahas Allahut”. Ai do të thotë, “Lavdi të qoftë ty! Nuk më takon mua ta them atë që s’kam të drejtë (ta them). Sikur të kisha thënë një gjë të tillë, Ti me siguri do ta dije atë. Ti e di se çfarë ka në mua ndonëse unë nuk e di se ç’ka në Ty. Vërtet, Ti je i Gjithdijshëm për tërë atë që është e fshehur.” [el-Maide 5:116]
Dëshmi se të drejtët adhurohen është thënia e më të Lartësuarit: “Ata të cilët i lusin, vetë kërkojnë mënyra për afrim ndaj Zotit të tyre (Allahut), se cili prej tyre do të jetë më i afërti dhe ata e shpresojnë Mëshirën e Tij dhe i frikësohen Torturës së Tij.” [el-Isra 17:57]
Dëshmi se gurët dhe drunjtë adhurohen është thënia e Tij, më të Lartësuarit, “ ju i morët në konsiderim el-Lat dhe el-Uza. Dhe Menatin, të tretin tjetër?” [en-Nexhm 53:19-20]
Dhe hadithin e Ebu Uekid el-Lejthit (radiallahu anhu) i cili tha: “Ne u nisëm me Pejgamberin (salallahu alejhi ue selam) për në Hunejn dhe ishim të rinj në Islam. Idhujtarët kishin një dru të cilit i përkushtoheshin dhe në të cilin i varnin armët e tyre, dhe atë dru e quanin ‘Dhat Enuat’. Ne kaluam pranë një druri dhe thamë, “O i Dërguar i Allahut, na cakto edhe neve një Dhat Enuat ashtu siç ata kanë një Dhat Enuat. Ai tha, “Allahu Ekber! Allahu Ekber! Allahu Ekber! Pasha atë, në Dorën e të cilit është shpirti im, këto janë rrugët. Kjo që thatë është e njëjtë me atë çka i thanë Benu Israilët Musait, “Na e bën edhe neve një zot sikurse zotat e tyre.” Ai tha, “Vërtet ju jeni njerëz injorantë.” [el-A’raf 7:138]

[Transmetuar nga et-Tirmidhi (2180) i cili tha se hadithi është Hasan Sahih, dhe Ahmedi (5/218), Ibn Ebi Asim në es-Sune (76), Ibn Hiban në Sahinë e tij (6702) dhe qe bërë autentik nga Ibn Haxher në el-Isabe (4/216).]

Parimi i katërt është ai se idhujtarët e kohës sonë janë më të këqinj në shirkun e tyre se idhujtarët që erdhën para tyre. Kjo është kështu sepse ata që erdhën para tyre bënin shirk gjatë kohës së rehatisë dhe e bënin adhurimin e tyre vetëm për Allahun kur gjindeshin në vështirësi. Mirëpo, shirku i idhujtarëve të kohës sonë është i vazhdueshëm, gjatë gjendjes së rehatisë dhe vështirësisë. Dëshmi është thënia e tij, “Dhe kur ata hipin në anije e lusin Allahun duke e pasur besimin e pastër vetëm për Të, ndërsa kur Ai i sjellë ata të sigurt në tokë, vëni re, ata i japin të tjerëve një pjesë të adhurimit të tyre.” [el-Ankebut 29:65] Pra bazuar në këtë, thirrësi (ai që lutet) në të vërtetë është adhurues (me këtë lutje), dhe dëshmi për këtë është thënia e Tij, “Dhe kush është më i humbur se ai i cili u lutet të tjerëve krahas Allahut? Të tillët (të luturit) nuk do t’i përgjigjen deri në Ditën e Ringjalljes, dhe të cilët (madje) s’janë të vetëdijshëm për thirrjet (lutjet) e atyre (idhujtarëve) ndaj tyre?” [el-Ahkef 46:5]

Dhe Allahu, i Lartësuari, e di më së miri. Lutjet dhe paqja qofshin mbi Muhamedin, familjen e tij dhe Shoqëruesit e tij.

[kuds]

Komentim i ajet el-Kursi
Nga Tefsiri i Imam Ibn Kethir

"Allahu! Askush s'ka të drejtë të adhurohet përveç Tij, i Përjetshmi, Ai që mban dhe mbron gjithë çka ekziston. Atë nuk e kap as dremitja, e as gjumi. Atij i përket gjithçka që ekziston në qiej dhe tokë. Kush është ai që mund të ndërmjetësojë tek Ai përveç me lejimin e Tij? Ai e di ç'u ndodh atyre [krijesave të veta] në këtë botë dhe çfarë do t'u ndodhë atyre në jetën e përtejme. Ata kurrë s'do t'i vijnë rrotull çfarëdo gjëje nga dija e Tij, përveç atë që Ai do. Kursia e Tij shtrihet mbi qiejt dhe tokën, dhe Ai nuk ndjen lodhje në ruajtjen dhe kujdesin ndaj tyre. Ai është më i larti, më i madhi". [el-Bekare, 255]

Ajet el-Kursi ka dhjetë fjali të plota Arabe.

Thënia e Allahut:

"Allahu! Askush s'ka të drejtë të adhurohet përveç Tij", përmend që Allahu është një dhe i vetmi zot i gjithë krijimit.

[el-Hajjum-Kajjum] "I Përjetshmi, Ai që mban dhe mbron gjithë çka ekziston", dëshmon që Allahu është i përjetshëm, që kurrë nuk vdes, i cili mban çdonjërin dhe gjithçka. I gjithë krijimi ka nevojë për Allahun dhe plotësisht varet nga Ai, ndërsa Ai është më i pasuri, i cili s'ka nevojë për çfarëdo që është e krijuar. Ngjashëm, Allahu thotë:

"Dhe nga shenjat e Tij janë që qiejt dhe toka qëndrojnë me anë të urdhrit të Tij". [er-Rum, 25]
"Atë nuk e kap as dremitja, e as gjumi", tregon që tek Allahu nuk gjendet ndonjë e metë, pavëmendje apo injorancë, asnjëherë. Madje, Ai është i vëmendshëm dhe kontrollon çfarë fiton çdo shpirt, vëzhgon me përpikëri gjithçka, asgjë nuk i ikën dijes së Tij, dhe asnjë çështje e fshehur s'është e fshehur për Të. Ndër cilësitë e përsosura të Tij, është fakti që Ai kurrë nuk preket nga dremitja apo gjumi. Ndaj, thënia e Allahut "Atë nuk e kap as dremitja, e as gjumi", tregon që Allahun nuk e kap kurrfarë pavëmendje si pasojë e dremitjes apo gjumit. Allahu thotë më pas:
"... e as gjumi", gjë që është më e fortë se dremitja. Është shënuar në Sahih që Ebu Musa ka thënë:
"I dërguari i Allahut, salallahu alejhi ue selam, mbajti një fjalim lidhur me katër gjëra:"Allahu nuk fle, dhe nuk i ka hije madhërisë së Tij që të flejë. Ai ul shkallët [pozitat] dhe i ngre ato. Veprat e ditës ringjallen përpara Tij para veprave të natës, si dhe veprat e natës para atyre të ditës. Velloja e Tij është dritë apo zjarr dhe po e hoqi atë, rrezet nga Fytyra e Tij do të digjnin gjithçka nga krijimi që shikimi i Tij do ta mbërrinte". [Sahih Muslim, 161]
"Atij i përket gjithçka që ekziston në qiej dhe tokë", tregon që çdonjëri është rob i Allahut, pjesë e mbretërisë së Tij dhe nën pushtetin e Tij. Ngjashëm, Allahu ka thënë:
"S'ka asnjë në qiej dhe tokë vetëm se i vjen më të Mëshirshmit [Allahut] si një rob. Vërtet, Ai njeh secilin nga ata dhe u ka bërë atyre një llogari të plotë. Secili nga ata do t'i vijë Atij i vetëm në ditën e Ringjalljes [pa ndonjë ndihmës apo mbrojtës]". [Merjem, 93-95]

Thënia e Allahut:

"Kush është ai që mund të ndërmjetësojë tek Ai përveç me lejimin e Tij?", është e ngjashme me thënien e Tij:

"Në qiej ka shumë engjëj, ndërmjetësimi i të cilëve s'do t'ju vlejë gjë, përveç pasi Allahu të ketë dhënë leje për këdo që Ai do dhe me të cilin Ai është i kënaqur". [en-Nexhm, 26]

Dhe,

"Ata s'mund të ndërmjetësojnë, përveç për atë me të cilin Ai është i kënaqur". [el-Enbija, 28]
Këto ajete theksojnë madhërinë e Allahut, krenarinë dhe hirin, dhe se askush nuk merr guximin të ndërmjetësojë tek Ai në emër të dikujt tjetër, përveç me lejimin e Tij. Vërtet, hadithi në lidhje me ndërmjetësimin përmend që pejgamberi, salallahu alejhi ue selam, ka thënë:

"Do të qëndroj nën Fron [Arsh] dhe do të bie përmbys [në sexhde], dhe Allahu do të më lejojë të mbetem në atë pozitë sa të dojë Ai. Pas kësaj do të thuhet:'Ngrehe kokën. Fol dhe do të dëgjohesh, ndërmjetëso dhe ndërmjetësimi yt do të pranohet'. Pastaj pejgamberi, salallahu alejhi ue selam, tha:'Ai do të ma lejojë një pjesë, të cilët do t'i fus në xhenet'". [Sahi Muslim, 180]

Thënia e Allahut:
"Ai e di ç'u ndodh atyre [krijesave të veta] në këtë botë, dhe çfarë do t'u ndodhë atyre në jetën e përtejme". Kjo i referohet dijes së përsosur të Tij; të kaluarës, të tashmes dhe të ardhmes së saj [dijes]. Ngjashëm, Allahu ka thënë që engjëjt thanë:

"Ne [engjëjt] nuk zbresim vetëm se me urdhrin e zotit tënd [O Muhamed]. Atij i përket çfarë është përpara nesh dhe çfarë është pas nesh, si dhe çfarë është midis këtyre dyjave. Zoti yt s'harron kurrë". [Merjem, 64]
Thënia e Allahut:

"Ata kurrë s'do t'i vijnë rrotull çfarëdo gjëje nga dija e Tij, përveç atë që Ai do", thekson faktin që askush nuk arrin ndonjë pjesë të dijes së Allahut, përveç çfarë njofton dhe lejon Allahu. Kjo pjesë e ajetit tregon që askush asnjëherë nuk merr dije mbi Allahun dhe cilësitë e Tij, përveç çfarë i njofton Ai. Për shembull, Allahu ka thënë:

"Por ata s'do t'i vijnë rrotull ndonjë gjëje nga dija e Tij". [Ta Ha, 110]

Allahu ka thënë:

"Kursia e Tij shtrihet mbi qiejt dhe tokën". Ueki' transmeton në Tefsirin e vet, që Ibn Abas ka thënë:"Kursija është Mbështetëse Këmbësh, dhe asnjeri s'është në gjendje t'i bëjë vlerësim të duhur Fronit të Allahut". [et-Taberani, 12:39]
el-Hakim ka shënuar këtë hadith në Mustedrek-un e vet [el-Hakim, 2:282] nga Ibn Abas, i cili nuk e ka lidhur atë me të dërguarin, salallahu alejhi ue selam. el-Hakim ka thënë:"Kjo është Sahi sipas kritereve të dy Sahi-ve, dhe ata [el-Buhari dhe Muslim] nuk e kanë shënuar".

Veç kësaj, ed-Dahak ka thënë që Ibn Abas ka thënë:"Po të rrafshoheshin shtatë qiejt dhe shtatë tokët dhe të shtroheshin krahpërkrah, ato do të kishin qenë sikur madhësia e një unaze në një shkretëtirë krahasuar me Kursinë". [Ibn Ebi Hatim, 3:981]
Allahu ka thënë:
"Dhe Ai nuk ndjen lodhje në ruajtjen dhe kujdesin ndaj tyre", do të thotë që ruajtja dhe kujdesi ndaj qiejve dhe tokës, si dhe çfarë ka mes tyre, nuk e ngarkon Atë dhe nuk e bën të lodhet. Madje, kjo është një çështje fare e lehtë për Të. Më tej, Allahu mban gjithçka, vëzhgon me përpikëri gjithçka, asgjë nuk i ikën dijes së Tij dhe asnjë çështje e fshehur s'është e fshehur për Të. Të gjitha çështjet janë të parëndësishme, të ulëta dhe të nënshtruara përpara Tij. Ai është më i pasuri, i denjë për çdo lavdërim. Ai bën çfarë të dojë dhe askush s'mund ta pyes për çfarë Ai bën. Ai është më i larti, më i madhi. S'ka perëndi të denjë për adhurim përveç Tij, e as zot të vërtetë përveç Tij.

Thënia e Allahut:
"Ai është më i larti, më i madhi", është e ngjashme me thënien e Tij:"Më i madhi, më i larti". [er-Rad, 9]

Këto dhe ajetet e ngjashme lidhur me cilësitë e Allahut, duhet të trajtohen në mënyrën që Selefi i kanë trajtuar ato, duke i pranuar domethënien e tyre të jashtme/të qartë, pa i barazuar ato [me cilësitë e krijimit] apo ndryshuar domethënien e tyre të jashtme/të qartë.

[hubejb]

Absurd

Mir mor burra kam vetem nje pyetje per ju nese me cdo kusht i kuptoni fjalet e Allahut bukvalisht atehere ju pyes dicka. Si e komentoni ju kete ajet:

"E do të mbetet vetëm fytyra e Zotit tënd (vetëm Zoti yt) që është i madhëruar e i nderuar!" (Err Rrahman 27)

Nese e kuptojme bukvalisht atehere do te thote se pjeset tjera te Zotit do te shkaterohen ndersa vetem fytyra e Tij do te jete, cka eshte absurd.
Per ate shkak mos i merni te gjitha gjerat kallup se i beni dem vetes, eshte pergjegjesi te flasesh per Qenien e All-llahut.

[rapsod]

Ma merr mendja se askush nuk po i lexon shkrimet e mia!!!
Pse dal ne kete konkluzion?
1-sepse kur une shkruaj dicka duke iu referuar dijetareve me pik dhe presje askush nuk ben gek-mek por replikojne me fjalet e tyre.
2- kur vjen puna te argumentojne replikuesit e mi ne te njejten rruge si i sijell une argumentat, behen aq te paduruesheshm sa them qe kot merrem me te pacipe aq sa argumentet e tyre ne vend qe te m'i replikojne i konfirmojne, mbase them, jan dakort me ate qe une mbroj shihni Kudsin se c'argument ka sjelle:

"Imam edh-Dhehebi ka thënë në vargjet e fundit të veprës më të shkëlqyer te tij, ‘el-Uluw lil-‘Alijil-Gafar’ [f. 286-287]
“el-Kurtubi ka thënë në lidhje me thënien e Allahut, më të Lartit, “Pastaj Ai u ngrit [isteua] mbi Fronin”,
“Kemi shpjeguar thëniet e dijetarëve në lidhje me këtë çështje në librin ‘el-Esna fi Sherh el-Esma el-Husna’, dhe përmendëm katërmbëdhjetë thënie të ndryshme në të”

me pas aludon me fjalet e imam dhehebiut te cilen po e shpjegoj meqe ai nuk do qe ta shpjegoje ose ka harruar ta shpjegoje:

"“Dhe Selefi i kohërave të mëhershme– Allahu qoftë i kënaqur me të gjithë ata – kurrë nuk e mohonin drejtimin [el-xhiheh] për Allahun e as që e shprehnin këtë [mohim
qe do te thote se selefet e hershem as qe kane folur per xhihe-n por i kane lene keto lloj treguesish sic ka dashur Allahu, mendimi tjeter eshte se te gjithe e kuptonin "fesahat el-lugah" (gjuhen e paster) qe flitet ne Kur'an dhe s'kane pasur dyshime per asgje nga keto, pas hyrjes ne islam te popujve joarabe dhe me kultura te tjera filluan diskutimet te ketij lloji. Qe selefet nuk e kane diskutuar ndonjehere fjalen xhiheh e konfirmon vazhdimi i fjales se Dhehebiut te madh qe ka sjelle kudsi:
Ata dhe të gjithë tjerët flisnin me pohimin e tij për Allahun, më të Lartin, ashtu siç ka folur Libri i Tij për këtë dhe ashtu siç i dërguari i Tij [salallahu alejhi ue selam] na informoi për këtë
por askush nuk guxon te mohoje Cilesine e Uluwit -lartesimit, pra kjo konfirmon dhe mbron idene e ehlisunnetit qe Allahu nuk ka vend.
Nga ana tjeter kam nje kritike me "perkthyesit"nga gjuha arabe, te mos spekullojne me fjalet te cilat nuk mund te perkthehen drejtperdrejte ne shqip, sepse mexhazi dhe ma'newij kane kuptime te ndryshme edhe pse duken si te njejta.
mire po me vone Dhehebiu ka sjelle nje version i cili i eshte i dobet per imam Malikun te cilin une e kam cekur edhe me larte ne shpjegimin e Istiwase, le te me sjelli ketu kush te doje "Statusin" e ketij transmetimi nese eshte me i forte se ky qe une them:
Eshte transmetuar per Imam Malik me sened "Kawij Xhejjid" (i forte shume) se Ai ka thene per Istiwane:
"Istiwaja eshte ashtu sic ia atribuoi Ai vetes se Tij dhe nuk thuhet "Si" dhe "Si"-ja eshte e rene."
Nuk eshte e sakte per Malikun dhe as per ndonje selef tjeter se ka thene qe Istiwaja eshte e ditur ndersa "Si"-ja eshte e paditur, kjo fjale nuk konfirmohet nga asnje prej senedeve dhe ky transmetim eshte trillim dhe i prishur qe ka kuptimin se Istiwaja e Allahut ka forme por ne nuk e dime, ate e di Allahu. kete e verteton edhe fundi i fjales se Imam Malikut ku thote :
të pyeturit për të është risi [bidat].” sepse nese do te ishte "mexh'hule"-s'kishte pse imami ta cilesonte bidat pyetjen "si", por po e forcoj se dijetaret e cilesojne Kufer pyetjen "ku eshte Allahu" per faktin se kjo ceshtje cilesohet ne Islam si "njohuri e detyrueshme fetare" qe cdo kundershti karshi kesaj eshte kufer.
Pra Kuds ajo qe ti ke sjelle eshte replike apo konfirmim i asaj qe une mbroj, po te lus per hir te Allahut mos spekullo me gjuhen arabe-shqipe nese je i sinqerte vendos edhe termat ne arabisht jo ne format ala=mbi dhe istewa=mbi per secilen fjale "mbi" sill termin e perkates.