Davidi dhe Bath Sheba

[Manulaki]

Me kerkese/sugjerim te Brarit po postoj pjese nga libri Lexim te kendshem.

-1-
Ishte hera e parë, që kur mbretëria ndodhej në duart e tij, që ai kalonte ditët e para të fillimit të vitit në pallat. Gjithë mbretëria sapo kishte festuar ngjarjen më të madhe të vitit. Ishte urdhërimi i përjetshëm nga Perëndia, që kurse i kishte çliruar nga egjiptasit, që njerëzit të përkujtonin çdo vit Pashkën, shpëtimin e tyre. Ishte me të vërtetë një nga çastet më të bukura të vitit, për të kujtuar madhështinë, mirësinë dhe besnikërinë e Perëndisë ndaj Izraelit, por edhe një nga më të vështirat. Çdo fillim viti, ai me ushtrinë e tij, dilnin kundër vendeve që Perëndia u kishte premtuar t’u jepte, ndërsa sivjet diçka e çuditshme e kishte mbajtur në pallat.

Mbreti ndihej disi i vetmuar dhe kishte dëshirë të thellohej në mendime, për ato që kishin ndodhur. Viti që kishte kaluar, kishte qenë i mbushur me ngjarje që i kujtonin fitore, mall, mbajtje premtimesh e, mbi të gjitha, mirësi nga Perëndia, të cilin ai e adhuronte me gjithë forcën e qenies së vet.

Ai ishte rritur në mes të përkëdheljeve të prindërve dhe çapkënllëqeve të vëllezërve. U rrit në një kohë kur vetëm dashuria dhe hiri mund të ruanin familjen dhe jetën. Populli dhe vendi i tij ishin në zgjedhë, por jo ai dhe shpirti i familjes së tij. Ata ishin të lirë në Perëndinë e Izraelit, që ata adhuronin dhe prisnin shpëtimin e gjithë popullit prej tij. Çdo ditë, Davidi mbështetej në prehrin e s’ëmës dhe, me ata sytë kureshtarë, priste të dëgjonte ç’histori shpëtimi do t’i rrëfente ajo. Ai mahnitej me mrekullitë që populli i tij kishte përjetuar gjatë viteve me Perëndinë dhe, i rrëmbyer në pasionin e Zotit, pyeste njeriun që, sipas mendjes së tij, dinte gjithçka: “Nënë, po pse tani ne vuajmë, a nuk i mbajnë mend njerëzit shpëtimet e Perëndisë?” Ajo ia ledhatonte kaçurrelat dhe, me një zë të ngrohtë, i thoshte: “Biri im, njerëzit janë të dobët dhe të paduruar. Ata harrojnë mirësinë dhe ndjekin udhët e tyre, kur nuk kuptojnë. Po kështu, edhe ky popull, ka harruar të mirën dhe është fundosur në dobësinë e vet. Ruaj zemrën tënde në vullnetin e Zotit dhe gjithmonë do të gjesh hir dhe mirësi në rrugët e tij.”

I kujtohej nëna … një qenie e çuditshme, e brishtë si vetë ai, e fortë si asgjë tjetër, e zhveshur nga vetë jeta kur ishte me të, e thellë dhe e pafund në dashuri ndaj frutit të barkut të saj. Ajo vështronte blunë e thellë të syve të tij, që i tregonin sa shumë e donin dhe kujtonte se, si dikur, edhe ajo vetë kishte dhuruar dashuri pa kushte dhe pa dyshim. Në atë blu të thellë të atyre syve ajo mahnitej dhe bekonte atë mrekulli që vetë Perëndia i kishte dhuruar. Ai ishte i dashuri, ishte Davidi.

Nuk ishte i vetmi bir i saj e, megjithatë, për të ai ishte si i parëlindur. Në ëndrrat dhe dëshirat e saj ajo i njihte rrugët e bijve të vet, dhe e dinte se Davidi ishte krenaria e gjithë shpresave; në shpirtin e saj ajo ishte nëna e mbretit, nëna e fitimtarit, nëna e atij që duhej nga zemra e Perëndisë. E lumtur në të vërtetën dhe e përulur në hir, ajo gëzonte…,gëzonte frymëmarrjen e tij, lëvizjet, përkëdhelitë dhe vështrimet e syve të tij, gëzonte tek i shihte ndriçimin e flokëve kaçurrela, që ishin si tulipanë të kuq mbi fytyrën e tij të ëmbël. Ajo gëzonte dhe përpiqej të përpinte kohën për të mos humbur asnjë çast me fëmijën e saj, që rritej nga dita në ditë. Ndërsa ai, ai ndiqte çdo veprim të sajin, që bënte qiellin në sytë e tij të qeshte dhe të rritej nga dashuria. Lëvizte duart e vogla si për të imituar përkëdhelitë e saj dhe, lodronte me mirësinë e shpirtit të nënës. Shihte veten në sytë e saj dhe ndiente të ishte bebja e tyre; ai ishte pasqyrë e dashurisë, ishte shkëlqimi i ëndrrave, ishte përulësia e zemrës së saj. Kur ajo e perqafonte, ai mësoi se vetëm Perëndia mund të dhurojë të tillë krahë të pafundëm ngrohtësie, në zërin e saj ai ndjeu tingullin e këngës, në fjalët e saj dëgjoi poezinë, në fytyrën e saj njohu dashurinë, në shpirtin e saj ai jetoi jetën dhe ishte mirënjohës që i ishte dhuruar ajo qenie. Ai, Davidi, i dashuri nga zemra e Perëndisë, pa të ardhmen e vet në urimet dhe bekimet e zemrës së nënës së tij.
Duke u endur nëpër tarracën e pallatit, ngriti sytë me dëshirë drejt qiellit dhe u magjeps nga moria e pafundme e yjeve që, si xhevahirë, stolisnin hapësirën e paanë. I pafuqishëm të lëvizte buzët, pëshpëriti në frymën e vet: “O Zot, i dashuri im! A s’është një mrekulli që ti ke krijuar një botë kaq të mahnitshme për ne njerëzit që s’jemi veçse pluhuri i saj?! Ja, unë jam këtu para teje dhe qëndroj i hutuar. E di që nuk duhet të isha këtu. S’duhet ta kisha lënë Joabin dhe ushtrinë time në betejë, pa qenë dhe unë me ta. Më fal për këtë mosbindje ndaj detyrës që kam dhe, te lutem, jepu ti fitoren bijve të tu!”
Një yll që binte, i tërhoqi vëmendjen dhe e ndoqi me sytë e përlotur nga turpi. E ndjeu veten si ai yll që ishte larguar nga zinxhiri i dritës dhe binte në vetmi.

[Manulaki]

Ishte një kohë e vështirë, te vëllezërit ishin të gjithë në shërbim në ushtrinë e mbretit dhe luftonin kundër filistenjve. I vetmi ishte Davidi që kishte mbetur në shtëpi dhe kulloste delet e të atit. Herë pas herë i vizitonte vëllezërit, u çonte ushqim apo veshje dhe u jepte zemer me shpirtin e , që ata të dilnin fitimtarë në betejat e tyre. Por, besimi dhe dëshira e tij nuk ishin gjithçka për luftëtarë si vëllezërit e tij, që kishin humbur shpresat dhe fuqitë në një luftë ku armiku ishte më egoist se egoja e tyre, më idhujtar se perëndishmëria e tyre, më krenar se përulësia e tyre, më frikacak se guximi i tyre. Një filiste, me trupin e një vigani, dhe me zërin e një tirani, kishte dalë në mes të fushës së betejës dhe, i krekosur, shpaloste fuqinë dhe mendjemadhësinë brenda veshjes së tij të hekurt. Askush nga bijtë e Izraelit nuk guxonte t’i hidhte sytë këtij mburracaku bertites, që me masën e trupit dhe me ngjirësinë e zërit të tij kishte fituar një betejë të pafilluar. Kur ia dëgjoi zërin, i rrëmbyer në pasionin e vet dhe i zhytur në besimin që kishte tek Perëndia, Davidi u kërkoi vëllezërve ta çonin përpara mbretit. Ata e njihnin mirë Davidin, ai ishte këmbëngulës në kërkesa dhe i arrinte qëllimet, ndaj nuk u perpoqën ta ndalonin, duke menduar se çfarëdo shërbimi qe të ofronte, mbreti do t’ia refuzonte për shkak të moshës së re.

Duke ecur për në çadrën e mbretit, sillte në mendje çastet kur kishte mbrojtur delet e të atit nga bishat e fushës dhe i fliste vetes fjalët që do t’i thoshte mbretit, si dhe besimin që do t’i tregonte atij tek Perëndia, që asnjëherë nuk e kishte lënë këtë djalosh të mos kujdesej për tufën e tij. Tek u afruan te dera e çadrës, rojet i ndaluan, i pyetën dhe pastaj i lejuan të hynin. Një nga vëllezërit iu drejtua mbretit që ishte aq i dëshpëruar dhe i zhgënjyer:

-Imzot dhe mbreti im, vëllai ynë Davidi ,që ka ardhur sot për të na vizituar, dëshiron të të ofrojë një shërbim të cilin unë dhe vëllezërit e mi nuk e miratojmë.

Davidi ndiqte me vëmendje çdo lëvizje të mbretit. Ishte i mahnitur nga madhështia e këtij njeriu, që ishte zgjedhur nga Perëndia për të qenë udhëheqësi i popullit të tij, por që tani rrinte me kokën poshtë dhe me dorën në mjekër. Tek mendohej, ngriti sytë dhe foli me ngadalë:
-Biri im, biri i orëve të mia të trishtuara, ç’të ka sjellë sot në këtë ditë të zezë për ushtrinë time? Unë e di që ti i bie mirë harpës dhe këngët e tua janë paqja ime, por ç’mund të bësh ti më tepër se kaq për të shpëtuar nderin e luftëtarëve të mi? A nuk kanë luftuar krah meje në çdo betejë këta trima që ti i sheh sot të mbrapsur nga thirrjet e një të parrethpreri, a nuk e njohin ata vrullin e luftës dhe rrugën e fitores? Biri im, si mund të vish tek unë dhe ç’mund të më ofrosh që mund t’i bëjë këta luftëtarë dhe këtë ushtri të ngrihet në këmbë përsëri?

Sytë e tij ishin të rrëzuar nga lodhja dhe zërin e kishte të mbytur nga dëshpërimi i një beteje që ishte më e ashpër se çdo tjetër më përpara. Ai kishte kaluar orë të tëra duke iu lutur Perëndisë t’ia dorëzonte atë përbindësh, por asnjë, as ai vetë, nuk guxonin t’i dilnin përpara në dyluftim.

-Mbreti dhe zoti im, nuk vij tek ti me krenari dhe nuk vij tek ti me mburrje, përndryshe nuk do te isha me tepër se ai filiste që blasfemon emrin e Perëndisë tonë. Vij për të të thënë se atë që ka premtuar Perëndia, nuk e kthen mbrapa. Unë nuk kam luftuar me njerëz, kam luftuar vetëm me egërsira dhe e di që unë nuk kam forcë tjetër përveç asaj force që më jep Perëndia, kur unë ndjek premtimin e tij. Tufa e atit tim është premtimi im dhe asnjë dele nuk më ka humbur deri më sot, sepse Perëndia m’i ka ruajtur, më ka mësuar si t’i luftoj egërsirat dhe të ruaj ç’është imja dhe dhuratë e tij. Frikë kam, por më shumë se frikë kam besim, më shumë se frikë kam dëshirën e Perëndisë për këtë betejë. Dhe e di që kjo betejë është jona. Unë kërkoj bekimin tënd që të dal dhe ta mposht atë delenxhi të veshur në hekur. Dhe në rast se nuk beson Perëndinë, beso kaq, se nuk do të humbasësh asgjë, kjo betejë duhet të fillojë. Më jep bekimin ta filloj unë!

Sauli nuk ktheu përgjigje, i nguli sytë tek shtati i Davidit dhe shtangu nga besimi dhe forca e shpirtit të tij. Ai e njihte Davidin, ai ishte ngushëlluesi i tij, dhe tani ky po i ofronte shpëtimin e mbase edhe vetë jetën e tij.

Ai ishte një djalosh me një zemër plot melodi dhe fjalë këngësh, që bënin çdo ligësi të largohej, çdo vështirësi të sheshohej, çdo errësire të ndriçohej, çdo pengesë të kthehej në zgjidhje, çdo armik në mik dhe çdo urrejtje në dashuri. Ky djalosh po i tregonte mbretit se nuk kishte frikë nga frika, as druajtje nga guximi, ai ishte gati të merrte Perëndinë, të sulej përpara e t’i vinte gjoksin çdo të keqeje. Tek shihte sytë e tij të vendosur dhe shpirtin e tij të mbushur besim e këmbëngulje, Sauli mendoi: “Kush jam unë të ndaloj atë që Perëndia do të bëjë me këtë njeri? Ja, Ai na ka folur, por ne nuk e kemi dëgjuar. Tani që një njeri që ka veshë, ka dëgjuar dhe do të bindet, kush jam unë të mos e lejoj?”
-Biri im, shko dhe na sill fitoren që të ka premtuar Perëndia!
Këto ishin fjalët e tij, bekimi i tij dhe pranimi i tij. Davidi nuk do ta harronte kurrë këtë çast që e bëri burrë dhe pjesëtar të luftës së popullit të vet, të një populli që vuante dhe që digjej për liri dhe për fjalën e Perëndisë.

Ai mendonte zgjedhjen e Saulit dhe si Perëndia e kishte bërë atë të parin mbret të Izraelit, të parin njeri të kurorëzuar me lavdi për Perëndinë dhe me fron për nderin e Perëndisë. Sauli ishte njeri me zell për popullin dhe i etur për drejtësi, me një etje që i kushtoi gjithë ç’i kishte dhuruar Perëndia. Por Davidi kurrë nuk e gjykoi mbretin e tij, ai e ndoqi në beteja që nga ajo ditë që ai e bekoi e deri në atë ditë kur ai humbi jetën e vet në malin Gilboa. I zhytur në humbje dhe në vajtim, Davidi mallkoi malin dhe urreu atë fushë beteje ku mori fund një jetë e vajosur nga Zoti. Ai kujtoi trimërinë e Saulit dhe dashurinë e Jonathanit, birit të Saulit, i thirri Perëndisë për jetët e tyre dhe mbajti zi për vdekjen e tyre. Asgjë nuk mund të ngushëllonte shpirtin e tij. Humbja e mbretit, ishte humbje krenarie dhe humbja e Jonathanit, humbja e një pjese të zemrës së tij. Ai nuk mund te gjente prehër të shfrente vajtimin e tij, përveç dheut dhe nuk mund të mbante zi përveç se me hi, me shpirtin e grisur dhe me zemrën të copëtuar. Ai dhe gjithë populli vajtuan rënien e shqiponjës së Izraelit, goditjen e madhështisë së luanit.

[Manulaki]

Çdo festim kishte mbaruar dhe ai e kishte zemrën të mbushur me ngjarjet e asaj dite që e kishin bërë më tepër se mbret, e kishin bërë të zgjedhurin e popullit të vet. Tek kthehej për të ndarë gëzimin me familjen e tij, ajo i doli përpara me një fytyrë ku hidhërimi dhe ironia kishin bërë banesën e tyre. Ajo ishte si një ene ari e mbushur me helm, ecte me një bukuri të venitur nga brengat e së kaluarës dhe afrohej si një hije që priste një ringjallje të papremtuar. Ai shihte në sytë e saj tërbimin e të atit dhe dashurinë e pastër të Jonathanit, vëllait të saj, shihte përndjekjen e urrejtjes dhe mbështetjen e dashurisë, ai shihte luftën e tij me armikun, shihte qëndrimin në dashuri që ajo i kishte dhuruar në fillim, shihte tradhtinë që e kishte bërë atë grua të një burri tjetër.

-Sa e nderove veten sot, o mbret i Izraelit që u zbulove para syve të shërbëtorëve ashtu siç do të zbulohej një harbut?
Ai nuk donte të fliste, por në të njëjtën kohë një zë brenda tij buçiste sikur do t’i çante gjoksin.
-Unë nuk u zbulova përpara askujt, por përpara Perëndisë, dhe po, do ta bëj veten të pavlerë për të. Sa për shërbëtorët, ata do të jenë që do të më nderojnë.

Ajo qëndroi e ngrirë në përbuzjen dhe përçmimin që kishte ndaj tij dhe u largua për të qenë për të thjesht një e kaluar. Një e kaluar që e kishte dashur në fshehtësi për madhështinë dhe trimërinë e tij, një e kaluar që e kishte dashur dhe e kishte mbrojtur kur mbreti donte ta vriste, një e kaluar që nuk mund të gjente paqe në lavdinë e tij si mbret dhe nuk mund të pajtohej me humbjen e jetës së atit të saj, i cili ishte ai që e kishte mësuar atë të ishte krenare dhe kryelartë, ishte i vetmi mbret që ajo njihte. Ajo u largua si një dhimbje e largët, si një e kaluar që i dhuroi atij burrërinë, kurse asaj helmin dhe humbjen e gjithë ç’kishte qenë jeta e saj përpara se ai të hynte në të i kurorëzuar mbret.
Ndërsa mendonte dashurinë që ajo i kishte dhënë, urrejtjen dhe përbuzjen e saj, shterpësinë e shpirtit të saj, kuptoi se ishte akoma duke ecur në tarracën e pallatit dhe diku, me bishtin e syrit, pa diçka që po lëvizte.

Kureshtja ia ktheu vështrimin në një dritare pakëz të hapur, prej ku dallohej në gjysmerrësirë shtati i derdhur i një gruaje të hijshme, fytyra e së cilës rrëzëllente ëmbëlsi në atë përqafim të natës me shkëlqimin gëlues të hënës. Iu duk sikur qerpikët e syve të tij po preknin çdo bulëzë uji që kishte njomur trupin e saj, kurse lëmimi dhe butësia e lëkurës qumështore i mbushnin gjithë trupin me një forcë të rrjedhshme gjaku. Flokët e saj të artë, sytë që ëmbëlsonin natën, buzët si verë e ëmbël, faqet si fruta të freskëta , qafa e hollë si e një mjelme, shpatullat e drejta, gjoksi i ngrehur, barku si një lëndinë bari të vesuar, beli si ujë i rrjedhshëm, kurse dy këmbët si dy shtylla mermeri të lëmuara me mjeshtëri, e bënë të kuptonte se asnjëra nga gratë që kishte, s’ishte e përsosur si ajo, s’ishte e dëshiruar si ajo. Ai ishte i shtangur dhe i përhumbur përpara gjithë ç’shikonte dhe e ndiente veten të bënte një luftë në të cilën humbte me dëshirë.

Një rrymë flladi të freskët të mbrëmjes e bëri të mblidhte veten, megjithëse brendia e tij ishte e trazuar. Lëvizi këmbët, që mezi iu bindën dhe me mendjen të pushtuar nga kjo grua, u shty për në dhomën e tij. Çuditej me veten, kurrë s’kishte dëshiruar kështu një grua dhe aq, më tepër s’e kishte menduar ndonjëherë kaq thellë bukurinë e saj. Përpiqej t’i mbushte mendjen vetes se gratë e tij ishin aq të bukura sa ajo, por imazhi i saj i qëndronte i vetëm si një dritëhije e butë në shpirt. A ishte e martuar? E kujt të ishte, vallë? Këto dy pyetje e bënë të ndihej i sfilitur se ndoshta me të vërtetë ishte gruaja e dikujt. Ndiente turp për dëshirimin që i ishte krijuar për të dhe trishtohej kur mendonte se ndoshta s’do të mund ta kishte dot të tijën. Hodhi sytë përreth dhe pa se pa kuptuar ishte shtrirë në shtrat. Asnjëherë nuk i ishte dukur krevati aq i madh dhe aq bosh, ndërkohë që ëndrrat dhe mendimet mbushnin hapësirën e dhomës. I frikësuar se mos ndoshta Zoti kuptonte këtë dëshirë të papritur, u përpoq t’i mblidhte një nga një të gjitha sa kishte shkuar nëpër mendje dhe t’i varroste në detin e thellë të shpirtit të tij. Ndjeu se e donte atë grua, ndjeu se kishte nevojë për të, ndjeu turp për ndjenjat e tij, sepse ajo mund t’i përkiste dikujt tjetër. Ndjeu turp përpara Zotiti të tij, aq sa për herë të parë nuk i foli për diçka kaq të bukur që kishte përjetuar, ndjeu , sepse zemra e tij këtë radhë po rrihte në padrejtësi. Nuk i foli Zotit asnjë fjalë, madje nuk mund t’i kërkonte të falur. I prekur thellë nga dëshirimi, ndjeu t’i kalonin në trup mornica, kurse sytë iu përlotën nga pikëllimi. Errësira po e torturonte me mendime dhe ndjenja që nuk i kishte njohur më parë. Kishte turp dhe dëshirë për gjithë sa ndiente dhe mendonte.

-Urdhëroni, imzot, shërbëtorja juaj, - ishte zëri i saj që mbushi dhomën si me cicërima.
Ai iu afrua butësisht dhe ia hoqi shaminë që ajo mbante në kokë. Flokët e saj të butë si ar i derdhur tashmë ai po i prekte, fytyrën e saj, trupin e saj, ai tashmë po i ndiente brenda vetes.

[Manulaki]

Me pasionin e një çasti, ai kishte dënuar vetveten dhe gruan që dashuroi. Si mund ta fshihte fajin? Kujt mund t’i kërkonte ndihmë? E dinte se Perëndia ishte vendi i tij i fshehtë, por jo tani. Ai ishte bërë i neveritshem ndaj vetes me diçka të bukur. A do të mund ta pranonte Perëndia, kur ai nuk pranonte veten e tij? Jo, tashmë ishte i vetëm dhe duhej të mendonte diçka që të mos dëmtonte as veten, as të dashurën, as fëmijën.

I heshtur, i hutuar, i zënë në grackën e shpirtit të vet, ai kujtonte besnikërinë e Zotit, kujtonte besnikërinë e vet, kujtonte atë që e kishte bërë të veçantë nga Sauli, besëlidhjen që ai kishte me Perëndinë, një besëlidhje dashurie dhe besimi.

Nuk kishte kaluar shumë kohë që kur ishte bërë mbret i fisit te tij, kur gjithë drejtuesit e fiseve të tjera erdhen tek ai me dhurata dhe përulësi duke e pranuar si mbret të të gjithë popullit dhe i ndërtuan një pallat në qytetin që ai i vuri emrin e vet, Qyteti i Davidit. Zdrukthtarë dhe muratorë nga më të njohurit derdhën mjeshtërinë e tyre në atë pallat, ku ai vendosi familjen e tij dhe jetoi besnikërine e Perëndisë që e bëri mbret të Izraelit. Shumë herë kishte ecur nëpër hapësirat e atij pallati, shumë herë kishte medituar mbi tarracë, shumë herë kishte dëgjuar të qeshurat dhe të qarat e fëmijëve qe mbushnin korridoret. Sa herë kishte degjuar hapat e lehtë të konkubinave të tij, që ecnin kokulur si lule që prisnin zërin e tij te çelnin. Sa herë udhëheqësit e ushtrise se tij kishin tundur themelet e atij pallati në rrëmbimin e tyre për të sjellë lajme nga luftimet që bënin. Sa shumë përjetime, sa shumë premtime mbante ky pallat. Ndërsa tani, tani ai po e mbushte me imazhin e asaj që i kishte pushtuar gjithçka, madje edhe besnikërinë. Ai ëndërronte ecjen e saj që do të bënte të trokisnin edhe pllakat nga gëzimi, ëndërronte ajrin të lëvizte nga rrobat e saj, hapësirën të mbushej më zërin e saj, shtëpinë të mbushej me krijesën që do t’i sillte ajo.
Por si do të mund ta bënte të tijën? Si mund të nxirrte në dritë atë që ishte tradhti dhe vdekje për të dy?

[Manulaki]

Barku iu mbush me një si gëzim të trembur dhe ajo e përkëdheli me butësi duke i folur: “Ti fëmija im, fëmija i shkeljes sime, ti, pafajësia e fajit tim, ti, bekimi i mallkimit tim, dashuria e brengës sime, gëzimi i hidhërimit tim, ti, jeta e humbjes sime, fëmija i mbretit tim...” Dëshpërimi e pushtoi dhe nuk e la të thoshte sa shumë e donte. Ndiente nevojë ta linte kokën në kraharorin e Azubahut dhe qëndroi aty bashkë me ngashërimet e saj, derisa rraskapitja e dergji brenda vetes për t’i dhënë përsëri forca në lindjen e një dite të re, por që do të mbartte me vete zinë dhe vetminë e saj.

Dhe vërtet, ajo ditë u largua bashkë me lajmin që kishte sjellë. E nesërmja solli me vete të tjera pyetje dhe dyshime, tjetër dritë, tjetër jetë, tjetër të ardhme. Një të ardhme që dukej e paprekur nga e kaluara, e pa trembur nga dhimbja, e mbushur me po atë dashuri që vinte të gjente brenda saj.

Ajo qëndronte e ulur, e veshur me të zeza, që i bënin flokët e saj të dukeshin si rreze dielli në një natë pa hënë. Shikonte Azubahun që po përgatiste bukën për ditën e Shtunë. Vajin e kishte vënë pranë miellit, pak kripë e shtypur qëndronte në një pjatë të vogël balte. Vete kishte qëndruar me gjunjët të mbështëtur përtokë dhe me duart e saj shtypte brumin që zbutej dhe zbardhej. Gjithë fuqinë e saj e derdhte aty, derisa e bënte si petë, gati për të pjekur.

Tek e shihte dhe mendonte jetën e saj që po shtypej ashtu si ajo brumë, dëgjoi një trokitje të lehtë në derë. I bëri me shenjë Azubahut të mos lëvizte dhe u ngrit për ta hapur. Një djalë i vogël, me sy të gjelbër, që dukeshin si një pyll ku mund të humbisje për të gjetur bukurinë e tij, me fytyrën që i ndriçonte nga gëzimi, me duart e ndotura, që mbanin një ene vaji, foli:
-Shabbat Shalom! Më dërgoi nëna të më jepni pak vaj për bukën. Dielli po perëndon dhe nuk mund të shkojë të blejë.
-Shabbat Shalom!- tha ajo dhe qeshi me vogëlushin, i cili u qëndroi besnik fjalëve që e ema e kishte mësuar të thoshte dhe u kthye për të parë Azubahun që ishte ngritur dhe kishte marrë vajin në dorë.
-Urdhëro, biri im dhe i thuaj nënës të mos e ktheje, se na e kthen Perëndia. Shabbat Shalom!
Vogëlushi u largua duke ecur me kujdes për të mos derdhur vajin që i dhanë. Bath-Sheba e ndoqi me sy derisa u bë një me rrugën, hodhi sytë përreth dhe u kujtua se kishte disa ditë që nuk kishte dalë jashtë shtëpisë. Ajri i rrihte fytyrën e zbehtë, era i bënte flokët të lëviznin poshtë shamisë së zezë që kishte në kokë dhe rrobat merrnin një ndriçim nga dielli. Ngriti sytë në qiell, ai ishte i vrenjtur. Iu duk sikur në atë mjegull resh dëgjoi Perëndinë t’i fliste: “Qielli është mbi retë, dielli del mbas stuhisë dhe ti do të kalosh stinën tënde të zisë për të parë gëzimin në stinën e vet.” Fëmija në bark po lëvizte sikur të kishte dëgjuar ato fjalë. Ajo hyri brenda dhe u ul përsëri për të parë Azubahun tek përgatiste bukën. Por dera trokiti përsëri dhe këtë radhë më fort se herën e parë.

-Mos u ngri bija ime, - tha Azubahu dhe u ngrit për të hapur derën. Mbeti e habitur kur pa shërbëtorin e mbretit që qëndronte me një letër në dorë.
-Urdhëro brenda, - tha ajo duke parë rreth e rrotull.
Ai hyri, ndërsa Azubahu mbylli derën.
-Mbreti, imzot, më ka dërguar për të marrë Bath-Shebën në pallat. Ai kërkon që ti të bëhesh gruaja e tij.

[Manulaki]

Ishte mbrëmje, ai po dilte me një këngë në gojë nga dhoma e Tamarës për të shkuar në dhomën e Bath-Shebës që të përkëdhelte fëmijën që u kishte lindur. Tek afrohej, dëgjoi zërin e saj që po i fliste foshnjës me një ëmbëlsi që vetëm zëri i një nëne mund ta ketë:
“Një ditë Zoti pa në qiell një yll shumë të bukur dhe shumë të ndritshëm. E mori në dorë dhe e uli poshtë në tokë dhe ma dha mua, e futi në barkun tim dhe një ditë ai yll doli prej meje në formën e një fëmije. Ky fëmijë je ti, je ti, Solomoni im!”
Davidi ndjeu zemrën t’i mbushej plot dritë, plot shpresë. Buzëqeshi dhe tha me zë të ulët:
-Le të quhet, pra, Solomon!