"Shpirti?"

[iliria e para]

Cdo debat behet per nje fare qellimi.
Njerzit qe na bombardojne me citate nga librat, qe asa ato vet nuk i kuptojne, na shajne dhe se fundi ndihen te ofenduar(!). Keta due ti ftoj te japin sqarime.
Shpirti eshte (nese?), zanafilla e njeriut, por edhe pas qe trupi jone behet ushqim per krimba, shpirti vazhdon (?).
Me duket se kjo eshte "arrë fyçkë" , per arrakaçet e forumit dhe nuk duan te bisedojne per keso temash.

[MRI]

Na e jep ti MRI perkufizimin e shpirtit.
nese matrix e ka gabim nuk do te thote se ti e ke mire.

1. Shpirti është një qenie e vetëdijshme që vjen nga bota e urdhrit[1].

Shpirti nuk është qenie lëndore; ai është një qenie e vetëdij*shme me prejardhje nga bota e urdhrit ose e ekzistencës së pa*kushtëzuar. Së pari, le të përpiqemi t’i shpjegojmë pak a shumë këto dy botë.

Bota lëndore ose konkrete (e dëshmisë) është bota që e sho*him, përgjithësisht, e përceptojmë dhe bëhemi dëshmitarë të ek*zi*stencës së saj. Në këtë botë, Allahu, Zoti i gjithësisë, jep vdekje dhe jetë, krijon forma dhe trajta të ndryshme, shpik dhe strukturon. Trupat e krijuar marrin forma dhe trajta të ndrysh*me duke u zbukuruar e stolisur. Bimët, kafshët dhe njerëzit janë gjallesat që e përbëjnë këtë botë ose këtë gjithësi. Nga molekula te trupat qiellorë e gjer te të gjitha sistemet qiellore, çdo qenie lëndore që përceptohet e që zë një vend të caktuar në hapësirë, përfshihet në këtë gjithësi.

Bota e urdhrit ose e ekzistencës së pakushtëzuar është një botë që nuk futet në masat lëndore dhe, më shumë, një botë e përbërë nga ligjet. Esenciale në këtë botë nuk është lënda, por kuptimi. Meqë kuptimi është i papërceptueshëm, ne shohim ve*tëm zgjatimet funksionare të kësaj bote në botën lëndore dhe vetëm me këto përpiqemi ta kuptojmë atë. Për ta bërë çështjen të kapshme nga arsyeja, duhet ta konkretizojmë.

Për shembull, le të marrim një farë bime. Fara që është e kë*saj bote, për shkak të fuqisë mbirëse që bart, ka lidhje edhe me botën e urdhrit. Fuqia mbirëse e farës[2] ndodhet në embrionin e saj, por është e padukshme. Kur plotësohen kushtet e caktu*ara, embrioni plas, hapet, sythi çel, bëhet filiz, bimë e rritur dhe jep frut. Të gjitha këto kryhen për shkak të ligjit të mbirjes, i cili është i papërceptueshëm. Pra, ne nuk mundemi ta shohim vetë ligjin, i cili i përket botës së urdhrit, por vetëm pasojat e tij, të cilat i përkasin botës lëndore të dëshmueshme. Për këtë arsye, ne e pranojmë ekzistencën jolëndore të ligjit si dhe botën e ur*dhrit të cilit ai i përket. Por anën e padukshme të këtij ligji e pranojmë edhe sepse shkaqet lëndore nuk mund të japin kurr*sesi një rezultat të tillë. Ndryshe, do të duhej që një grimcë dheu dhe një molekulë ajri të zotëronin mjete zhvillimi të posaçme për çdo lloj fare veç e veç, gjë që do të ishte e pamundur.

Edhe veza në mitrën amësore zhvillohet po me anë të të njëjtit ligj.

Çdo muaj, mitra zbrazet. Ky është një ligj. Pastaj, muret e saj përgatiten si depo vitaminash për spermatozoidin mik që ka mu*ndësi të vijë. Edhe ky është një ligj. Nga miliona sperma*to*zoide që përmban sperma, vetëm njëri e fiton garën, pra, arrin te veza dhe hyn brenda saj nëpërmjet membranës dhe me*njëherë mbyllen portat. Ja dhe një ligj tjetër. Pastaj, siç pohohet edhe në Kur’an, e izoluar brenda tri errësirave (cipave), veza kalon etapat e qelizës, indit dhe organeve duke u ushqyer në mënyrë mrekullore. Edhe ky është një ligj. Të gjitha këto i qu*ajmë ligje embriologjike. Me anë të pajisjeve teknologjike, sot mund të vëzhgohen të gjitha këto etapa, por jo ligjet që i urdhë*rojnë zhvillimet përkatëse.

Në të njëjtën mënyrë, megjithëse graviteti universal është një çështje e njohur dhe e pranuar nga të gjithë, përceptimi i tij si ligj është i pamundur. Ajo çka përceptojmë ne, janë funksionet ose pasojat e tij në botën tonë lëndore.

Edhe shpirti është një ligj i llojit të ligjeve që u përpoqëm t’i shpjegojmë me anë të shembujve, por vetëm me një ndryshim: ndërsa ligjet e tjerë janë të pavetëdijshëm, shpirti i njeriut është një ligj i vetëdijshëm.

Allahu e ka dërguar shpirtin nga bota e urdhrit “bëhu!”[3]. Në Kur’an, duke iu shpjeguar profetit Muhammed shpirti, i është thënë: “Thuaj: “Shpirti është nën urdhrin e Zotit tim!” (Isra, 17/85) Fakti që është thënë Zoti dhe jo Zoti i gjithësisë, është argument i faktit që shpirti i përket botës së urdhrit e jo botës lë*ndore.

2. Shpirti jo vetëm nuk mund të përshkruhet, por as të kuptohet me anë të informacionit njerëzor.

Shpirti është i thjeshtë, jo i përbërë. Meqë lënda është e për*bërë prej atomeve dhe atomet prej grimcave më të vogla, zbër*thimi dhe shpërbërja e saj është e paracaktuar dhe e pashma*ngshme. Por gjendja e shpirtit nuk është kështu. Ekzistenca e shpirtit është e fiksuar, konstante dhe permanente[4], ai nuk jo*nizohet, nuk zbërthehet e nuk shpërbëhet. Pse ka këtë natyrë, nuk mund ta shohim ne shpirtin siç shohim lëndën, dhe nuk mund ta shqyrtojmë në laborator. Ekzistencën e shpirtit e pra*nojmë vetëm duke vëzhguar shfaqjet e tij në botën tonë, me*gjithëkëtë, natyrën nuk mund t’ia njohim. Fundja, pranimi i ek*zistencës së diçkaje me njohjen e natyrës së saj janë dy gjëra krejtësisht të ndryshme nga njëra-tjetra.

Për ta parë një gjë, kemi nevojë për sy, por syri nuk është i mjaftueshëm, sepse ai s’e kryen dot funksionin e shikimit po s’funksionoi truri në mënyrë të pandërprerë e të patëmetë. Se*pse syri është një shteg, kurse shikimi është një operacion tru*nor. Kështu qëndron puna edhe me vetë trurin. Edhe truri, për t’i vënë në punë të gjitha fakultetet e strukturës së vet, ka nevojë për një fuqi qëndrore shtytëse dhe drejtuese.

Kurrë truri nuk mund ta kapërcejë vetveten për t’i thënë shpirtit që e komandon, “unë nuk mund ta njoh natyrën tënde, prandaj ti nuk je”! Sepse, për ta kuptuar fuqinë e përsosur që sundon mbi të, truri duhet të përdorë të gjitha pajisjet që ka du*ke kapërcyer ndijimet materiale me karakter të kufizuar, gjë që është e pamundur për këtë botë lëndore.

Meqë nuk mund t’i kuptohet natyra, shpirti as nuk mund të përkufizohet. Njëri qëndrim skajor ndaj kësaj çështjeje, është mohimi i shpirtit, kurse tjetri, tentativa për ta përkufizuar atë si një lëndë.

Shpirti nuk mund të përkufizohet sepse njeriu që do të donte ta përkufizonte atë, shpesh nuk është i aftë për t’i përkufizuar as gjërat dhe dukuritë e botës së vet. Bie fjala, një njeriu që s’ka ngrënë kurrë mjaltë në jetë, nuk mund t’ia përshkruani dhe përkufizoni shijen dhe kënaqësinë që jep mjalti me fjalë abstrakte, edhe sikur të jeni një mjeshtër i fjalës. Edhe një njeriu që kurrë s’u ka marrë erë trëndafilit dhe karafilit, është e pamu*ndur t’ia bëni të njohur aromën e këtyre dy luleve me anë të përshkrimit dhe përkufizimit.

Edhe sikur t’ia lexoni një libër të tërë një njeriu që s’jua merr vesh gjuhën, s’ka për të kuptuar qoftë edhe një shkronjë!

Në këto kushte, e vërteta që na del para është kjo: çfarëdo që të thuhet për shpirtin, as është e mundur të bëhet një për*shkrim dhe përkufizim i shëndoshë për të, as është e mundur të kuptohet ai me anë të informacionit njerëzor!

3. Tek ne, elementi që flet kur hesht lënda jonë, është shpirti ynë.

E dimë të gjithë se llojet e të folurit në botën tonë janë të shu*mta. Këtu, me të folurit e kemi fjalën për çdo lloj tingullimi dhe komunikimi.

Kështu, tingulli që del nga përplasja e dy gurëve është i ndryshëm nga tingulli që del nga përplasja e dy shkopinjve apo drurëve. Tingulli i ujit që del nga një burim nëntokësor është i ndryshëm nga tingulli i ujit që rrjedh i qetë. Sa e butë i vjen njeriut fëshfërima e zefirit apo flladit ndaj zhurmës gjëmuese të furtunës apo ciklonit. Bubullima është një zë tronditës, kurse në zhurmën magjepsëse të shiut është e fshehur një qetësi, një efekt qetësues.

Edhe banorët e pyjeve nxjerrin zëra që janë të posaçme për ta. Zëri i dikujt ta gërvisht veshin, kurse i dikujt tjetër është kë*naqësidhënës. Zogjtë, fëmijët e blusë qiellore, nxjerrin tinguj dhe zëra të ndryshëm. Bilbili këndon, kurse sorra krakëllin.

Ashtu siç ka kjo botë lëndore forma dhe mënyra të ndry*shme tingëllimi dhe komunikimi me anë të zhurmave, tingujve, fjalëve e fjalive, gjë që duhet të jetë më e mirë se një tingëllim dhe komunikim monoton, edhe Zoti bisedon dhe komunikon me botë të ndryshme në forma dhe mënyra të ndryshme. Ndër*sa bisedon ndryshe me engjëjt, ndryshe me profetët, ndryshe me të urtët e ngarkuar me frymëzim, Allahu bisedon me njerëzit e zakonshëm me anë të librit, kurse gurit, malit dhe qiellit u flet me një gjuhë tjetër. Kurse frymëzimi me të cilin i drejtohet ble*tës, është krejt tjetër!

Ashtu siç bota e varrit ka një gjuhë të veçantë komunikimi, kuptohet se edhe gjuha e komunikimit në grumbullimin pas ri*ngjalljes, në parajsë dhe ferr do të jetë e ndryshme.

Dhe tani le të kthehemi pak te vetja jonë. Edhe mënyrat e të folurit, komunikimit dhe bisedës mes njerëzve janë të ndryshme e të shumëllojshme. Në tokë ka me mijëra gjuhë. Përtej kësaj, edhe brenda një gjuhe, duke e shoqëruar fjalën me mimikë dhe gjeste, i japim asaj nuanca të reja shprehjeje. Brenda një kombi, format dhe mënyrat e komunikimit të mendimeve dhe ndje*njave të fiseve, krahinave dhe popullatave janë të shumë*lloj*shme. Fundja, edhe shumëllojshmëria e zakoneve dhe traditave na japin të kuptojmë shumë gjëra mbi këtë çështje.

Njeriu komunikon me kompjuterin me një gjuhë të veçantë që ndryshon krejt nga gjuha e zakonshme e të folurit të tij. Ndo*shta në të ardhmen njeriu do të bisedojë dhe komunikojë me robotët me një formë dhe mënyrë tjetër. Sidomos biseda tele*patike mes njerëzve na tregon ne se në botë të tjera ka forma dhe mënyra të tjera komunikimi. Krejt e ndryshme është edhe gjuha e spiritistëve, hipnotizuesve dhe thirrësve të shpirtrave.

Eshtë edhe biseda e njeriut me vetveten ose biseda në vet*vete. Në fakt, kur themi të folur dhe bisedë, e kemi fjalën për komunikimin me tinguj, fjalë dhe fjali, për formulimin dhe pro*dhimin e të cilave marrin pjesë disa organe nga truri gjer te bu*zët, si dhe për dëgjimin e të cilave ka mjete të ndryshme si veshi i njeriut dhe mjetet teknike dëgjuese e regjistruese. Por në bise*dën në vetvete, gjuha dhe buzët nuk lëvizin. Bashkëbiseduesi ynë mund të jemi vetë ne ose një tjetër. Përfytyrimi dhe ima*gjinata mund të na çojnë në botë krejt të tjera dhe ne të bise*dojmë edhe me qenie që nuk kanë ardhur kurrë në botën tonë!

Edhe ëndrrat kanë gjuhën e tyre të veçantë. Ç’ngjarje përje*tojmë ne, me kë dhe ç’gjëra bisedojmë në gjumë kur organet e trupit janë gjysmë të vdekura! Disa herë gjëmojmë në të qeshur, disa herë qajmë me ngashërime. Ndërkaq, pranë nesh mund të ndodhen zgjuar njerëz që s’marrin vesh asgjë nga ç’po ndodh me ne, që s’preken as nga të qeshurat, as nga të qarat tona!

Po, kur lënda jonë pushon, është një element tek ne që flet e bisedon, që i themi shpirt. Po qe se dikush i vë një emër tjetër, natyra e tij nuk ndryshon. Veçanërisht, edhe ndjenjat kanë gju*hën e tyre të veçantë.

4. Shpirti ka një formë dhe trup precedencial[5] të posaçëm.

Shpirti ka një formë, një këllëf që është i posaçëm për të. Meqë çdo gjë është krijuar çift, trupi ynë fizik (material) ose, siç i themi ndryshe, kurmi ynë, duhet ta ketë të kundërtën e tij. Ja, pra, ky është trupi ynë i dytë, i kundërt me kurmin fizik, mate*rial, prandaj dhe ideal, i posaçëm në vetvete, domethënë prece*dencial. Ky trup i tejdukshëm dhe i rrjedhshëm (si lëngjet apo gazet), shërben, në të njëjtën kohë, si formë, këllëf ose rrobë për shpirtin. Pas vdekjes sonë, ai nuk e lë shpirtin lakuriq. Pasi shpirti e lë trupin, forma vazhdon ta shoqërojë. Shpirti e hedh këllëfin material por e ruan atë ideal.

Siç bëhet fjalë në burimet islame dhe siç vërtetohet nga spiri*tistët, te njerëzit që iu është prerë ndonjë gjymtyrë, ndjehet ekzi*stenca e formës ose trupit precedencial të shpirtit të gjymtyrës së prerë.

Në librin “Kthimi te Zoti në Rusi” ka shpjegime të gjata li*dhur me këto çështje. Për shembull, një grup mjekësh thonë tekstualisht kështu: “Krahas trupit fizik te të gjithë gjallesat, të përbërë prej atomesh dhe molekulash, ekziston edhe kopja e tij, trupi prej energjie...”

5. Thuhet se janë bërë fotografi të trupit preceden*cial me anë të metodës cirliane.

Metoda fotografike cirliane nxjerr në pah trupat preceden*cialë me anë të fotove të bëra në frekuenca të larta. Krahët e prerë të dikujt të dukura në një foto të tillë duhet të jenë pamje të formës precedenciale që mbështjell shpirtin. Në Kazakistan, në universitetin Kirov të Alma Atës, nën harkun elektrik të fre*kuencës së lartë është dukur dublanti i gjallë i lëvizshëm i një organizme.

Në vitet 1968 u botua një libër me titullin “Bazat biologjike të metodës cirliane”. Në fotot, në vendet e gjymtyrëve të prera, dukej trupi i dytë (trupi bioplazmik).

Edhe mjeku amerikan Watters dalloi trupin e dytë në dho*mën e dilatacionit me anë të grumbullimit dhe përqëndrimit të avullit të ujit mbi jonet. Ai mbështolli rreth pesëdhjetë karkaleca me pambuk me eter dhe i vendosi në dhomën e dilatacionit. Kur mendoi se kishin ngordhur, lëshoi në dhomë avull uji dhe bëri fotografitë e tyre. Si rezultat, në pllakat fotografike u mbre*suan hijet e trembëdhjetë karkalecave të ngordhur.

6. A mundet trupi precedencial të ndahet nga trupi fizik për të udhëtuar dhe a mund të duket duke u she*mbëllyer në të njëjtën kohë në disa vende?

Në numrin e marsit 1963 të revistës franceze Le Monde La Vie – nëse nuk bart qëllime propagande krishtere – tregohet se ç’i ka ndodhur një herë një prifti. Ai kishte shkuar me një grup fëmijësh për ekskursion në malet e Zvicrës. Diku, në rrugë e si*për, e kishte zënë gjumi dhe, kur ishte zgjuar, kishte vënë re në mënyrë të vetëdijshme se ishte larguar nga trupi dhe nuk mu*ndej t’i lëvizte krahët. Pasi ishte mësuar brenda një kohe të shkurtër me gjendjen, kishte nisur të fluturonte mbi male. Ndër*kohë i kishin shkuar ndërmend fëmijët që kishte shoqëruar, ki*shte dëshiruar të shkonte pranë tyre dhe kishte shkuar. Pastaj i ishte kujtuar gruaja dhe e kishte parë veten në qytet pranë saj. Pas këtyre ndodhive, kishte ndjerë një shqetësim të menjë*hershëm dhe e kishte parë veten në trupin e vet. Më në fund, ishte kthyer pas. Pastaj ua kishte treguar të tjerëve një e nga një ç’i kishte ndodhur dhe dëgjuesit kishin mbetur të habitur. Ngjar*ja ishte hetuar dhe ishte kuptuar se kishte ndodhur me të vër*tetë ashtu.

Në kohën e Bashkimit Sovjetik janë bërë hetime dhe kërki*me mbi jogit që munden të bëjnë udhëtime jashtë trupit. Në gjendjet e krizës, komës apo nën veprimin e anestezisë, njerëzit i hedhin jashtë trupat e dytë në formë energjie.

Në fakt, shembëllim[6] do të thotë dukje (shfaqje) në një cilësi çfarëdo. Edhe engjëjt, edhe xhindet mund të shembëllehen. Në ëndrra na shembëllehen të vërtetat, kurse në varr, punët që ke*mi bërë. Edhe kur shpirti shembëllohet me anë të trupit prece*dencial që ka, ne vërejmë që ai i ngjan vetes, domethënë nje*riut që i përket. Prandaj meqë në ëndrra, personat që njohim, shembëllohen me anë të shpirtrave të tyre dhe se ai që duket është shpirti, na bëhet sikur i shohim dhe njohim me format e tyre fizike.

Në vetvete, shpirti ka një këllëf si kurm dhe një tjetër, ideal ose precedencial. Kështu tregohet për njerëz të gjallë apo të vdekur që janë dukur në të njëjtën kohë në disa vende. Për she*mbull, tregohet për njerëz që, ndërsa kanë qenë në burg, janë dukur në xhami në namazin e mëngjesit. Tregohet për persona që, megjithëse dihet se s’kanë qenë në haxh, janë dukur duke kryer haxh. Madje kemi dëgjuar të thonë se kanë qëndruar apo fjetur në aksh vend, etj.

Besoj se mjafton.......

http://al.fgulen.com/a.page/shadeofi...ble/a1884.html

[F_LASKU]

Ah Fethullah Guleni
Paska definuar edhe shpirtin

Per mendimin tim definimi qe i bejne fetaret eshte i ngjashem me aventurat e qilimave fluturues ne "le mille e un nuits".

Ti MRI patjeter duhet te jesh nen urdhrat e sulltan Fethullah Gulenit

[iliria e para]

Fethullah Gylenin na e solle ketu, sa bukur.

Tashti kam nje lutje per ty te me sqarosh se cka kupton nga kjo, e sidomos nga dy paragrafet e fundit?
A ke ndonje gje te qarte nga kjo qe na e solle ketu?

[xfiles]

Lasku,
ajo qe tha MRI eshte e vertete, te pakten pjesa e dyte po,
na e ka thene dhe Talibi.

Vetem se me duket me e llogjikshme qe shpirti te rimisherohet sesa te kete vetem nje mundesi jete dhe pastaj te shkoje ne ferr ose ne parajse.

[forum126]

Une e kam pasion dehjen

Ky nuk eshte pasion krist- ian.Sepse ngatarrimi i veres me uthullen eshte problem i madh biblik.Si thua?


Sa i perket shpirtit.Ju mjafton endrra ? Megjithese ateistet mendojne se eshte psiqika njerzore.Nejse shpirti eshte egzistent tek trupi i njeriut gje e cila eshte vertetuar dhe shkencerisht kur gjendja e trupit mbas vdekjes eshte e ndryshme me ate paravdekjes.Nje energji eshte e cliruar dhe eshte larguar nga ai.

Shpirti eshte Krijuar para trupit dhe ne kohen 4 mujore e embrionit ai hyn ne trup po keshtu ai del nga trupi kur vjen vdekja ose caktimi i Zotit.

[iliria e para]

Aha, 4 muaj ne miter, pastaj ardheka shpirti.
Per cka ardheka ky, dhe kush eshte ai/ajo? A ndikojme ne ne te apor ai ne ne?
A eshte i pjekur apo femi? A eshte i paraprogramuar....? Cka ndodhe me embrionet qe vdesin ne miter?
Ju qe mendoni se keni pergjogje, i shkruani por jo me kopje nga webfaqet.

[La_Lune]

Sa i ceket behesh ndonjehere ti Iliria me keto lloj pyetjesh.
Sic e tha dhe MRI:Shpirti jo vetëm nuk mund të përshkruhet, por as të kuptohet me anë të informacionit njerëzor.
Thirri mendjes per hir te reputacionit si moderator forumi.

[forum126]

Shpirti

Një mbrëmje më ra ndërmend ta provoj dhe hulumtoj
memorien time. Në një copë letër i kam shënuar të gjitha numrat që i kam mbajtur mend: numrin e pasaportës, automobilit, banesës, letërnjoftimit, numrat e telefonave të miqve dhe kolegëve, institucioneve dhe redaksive, gazetave, rezultatet e shumëzuesit dhe të shumëzueshmit, të cilat i di përmendësh dhe operimet tjera llogaritëse, të njohura intuitivisht. Pastaj e kam shkruar datën e ditëlindjes sime dhe fëmijëve të mi, vlerat stabile nga matematika dhe fizika siç është shpejtësia e dritës, zërit, shumën e trekëndëshit, shkallën e vlimit të ujit dhe tërë atë që e kam mësuar në Fakultetin e Mjekësisë: përqindjen e sheqerit në gjak, numrin e rruzave të kuqe e të bardha të gjakut, sasinë e gjakut në trupin e njeriut, numrin e pulsit dhe frymëmarrjes normale e tjera. Për një kohë të shkurtër para vetes kam pasur disa faqe me qindra numra, të cilët i rikujtova dhe të cilët, si vetëtimë, kaluan nëpër memorien time - sikur të isha llogaritës elektronik. Edhe vetë kam qenë i habitur! Si kam mundur të mbaj në mend kaq numra, kur çdonjëri ka qenë gjashtëshifror ose shtatëshifror. Pyetesha ku janë të vendosur këta numra në qelizat trurore dhe si pason rimemorimi i tyre momental? Pastaj kam menduar se si këta numra me radhë dhe ndaras janë radhitur; me çdo numër është edhe komenti përkatës i cili e shpjegon dhe definon. Pyetesha se si në memorien tone grumbullohen me qindra e qindra numra të tillë e nuk përzihen, as nuk e fshijnë njëri tjetrin?
Përveç numrave memoria jonë është përplot me emra, terma, fjalë, forma dhe fytyra të mbajtura mend. Nuk i kemi harruar panoramat e vendeve dhe shteteve nëpër të cilat kemi kaluar dhe vizituar. Me disa erëra është e lidhur fotografia e femrës të cilën e kemi njoftuar, ose pamja e cila na rikujtohet, vjetërsia e romanit, skenarit me mijëra kuadro, ushqimet dhe aromat. E shikojmë ushqimin dhe momentalisht, nga dëshira për të, na “rrjedh” nga goja ose ndjejmë instinkt për vjellje. Me shijen e ushqimit e vëmë në lëvizje shiritin manjetofonik, i cili fillon të flasë mbi një gosti të pasur, ose gëlltitja e ilaçit të idhët na përkujton në sëmundjen e gjatë dhe dhembjet e mundimshme. Madje memoria na e ka ruajtur kujtimin mbi flladin dhe aromat e guacave bregdetare e era e lehë dhe e freskët në këtë na përkujton sikur këtë krejt sërish po e përjetojmë. Zërat, pëshpëritjet, zhurma, britma, apeli për ndihmë dhe të qamurit na përkujtojnë në diç. Rasti i njëjtë është me ndonjë takt muzikor, strofën e vjershës, flakareshën, goditjen me shkop shpinës dhe psherëtimën e dhembshme. Tërë këtë e ka mbajtur mend memoria dhe në kartonin e vet informativ kujdesshëm dhe besueshëm e ka shkruar: datën, rrethanat, emrat e personave, shkakun e ngjarjeve, deklaratat e dhëna... Kjo është ajo mrekulli (mu'xhize) të cilën e quajmë memorie.

Me vete e kemi kontrolluesin e vërtetë, i cili, sikurse me pendë nëpër letër, shënon në zemrat tona çdo gjë, e edhe çdo hap të bubrrecit. Nganjëherë mendojmë se diçka kemi harruar, por së shpejti zbulojmë se jo, dhe në çastin e plogështisë dhe gjysmëgjumësisë, befasisht dëshmohemi se kjo te ne është prezente. Ndonjëhe re kjo na ndodh, derisa jemi te psikiatri, ose kjo rastësisht “nga gjuha na ikë”, ose këtë joqëllimisht e diktojmë. Asgjë përgjithmonë s'është harruar, asgjë pakthim s'është humbur. E kaluara, pa kontestim, është shkruar dhe këtë me radhë, moment pas momenti, një e rrahur e zemrës pas tjetrës. Është pyetje e madhe ose fshehtësi hutuese ku janë të rregulluara të gjitha këto fotografi, ku është vendosur tërë ky aktiv sekret? Kjo është pyetje në të cilën janë orvatur të përgjigjen shumë shkencëtarë dhe shumë filozofë. Filozofët materialistë kanë thënë se fuqia e memories është në tru dhe se qenësia e memories është në ndryshimet kimiko - elektrike, të cilat zhvillohen në materien e trurit si pasoja të veprimit nervor në ndodhitë (e jashtme). Saktë, ashtu siç ndodh kjo me shiritin manjetofonik me rastin e incizimit. Me fjalë tjera, këto ngacmime të regjistruara deponohen në tru dhe ato, në çastin e orvatjes së rikujtimit automatikisht, besnikërisht, kthehen në kujtesë. Sipas këtij supozimi materialist, memoria s'është asgjë tjetër përpos skalitje ose transplantim në materien qelizore trurore. Fati i memories është të zhduket dhe të derdhet, sikur që shkatërrohen ose zhduken të gjitha gravurat dhe prerjet. Me vdekjen e njeriut dhe kalbjen e qelizave trurore do të zhduket edhe memoria.

Kjo është vërtet përgjigje e thjeshtë dhe e lehtë, por njëkohësisht edhe autorët e saj i vendosi në grackë prej kah nuk mund të dalin. Me fjalë tjera, nëse supozojmë se memoria është vetëm veprim material e cila është manifestuar në qe lizën trurore, është logjike që me çdo dëmtim material të qelizave trurore të pasojë edhe dëmtimi përkatës i memories. Nëse kështu i hyjmë këtij fenomeni - është e detyrueshme - se ekziston përpjesëtimi përkatës ndërmjet këtyre dy rasteve: çrregullimi i memories në intensitetin e caktuar duhet medoemos të manifestohet edhe në materien përkatëse qelizore, e kjo është ajo që pikërisht nuk manifestohet me rastin e dëmtimit të trurit dhe sëmundjeve trurore. Ajo që ndodh është pikërisht e kundërt prej asaj. Kështu për shembull dëmtohet qendra e të folurit, por kjo aspak nuk manifestohet në memorien e fjalës, pason paraliza e fuqisë së të folurit, respektivisht defektit në punën e instrumentit të të folurit. Me fjalë tjera, prishja qelizore në të vërtetë është prishje e motorit, lëvizësit, por jo edhe e memories. Fotografia e fjalës në tru mbetet e shëndoshë dhe e paprekur. Kjo na dëshmon se funksioni i trurit nuk është i njëjtë me funksionin e memories dhe rikujtimit. Truri, në këtë rast, është vetëm central i cili jep kontakt, lidhje. Ai është vetëm mjet nëpërmjet të cilit, me ndihmën e instrumentit material e shpreh fjalën, bëhet zë kumbues (tingëllues), ngjashëm siç vepron radioaparati kur radio vala shndërrohet në impulsin tingëllues, elektrik. Dhe, kur radio-aparti të prishet dhe dëmtohet, kjo nuk do të thotë se defekti është te radio valët ose te emisioni, porse ky defect është shkaktuar në membranën e radio-marrësit i cili krijon zë.
Mirëpo, vala funksionon dhe mund ta pranojë radio marrësi tjetër, në gjendje të rregullt.
Rasti i tillë është edhe me memorien, ajo është prëmbledhje e pavarur fotografish, idesh dhe pikëpamjesh, e cila është e vendosur dhe gjendet në shpirt, e kurrsesi në tru ose trup. Truri s'është tjetër përpos një mjet, nëpërmjet të cilit këto fotografi transmetohen në mënyrë që, në botën materiale, të bëhen fjalë tingëlluese dhe të theksuara. Së këndejmi, dimë se aftësia e të folurit do të goditet nëse trupi dëmtohet, por kjo nuk do të jetë në rastin e memories, sepse ajo është çka edhe shpirti dhe nuk do të reagojë siç reagon trupi i njeriut. Pandaj, trupi dhe shpirti nuk
janë sinonimë, një e njëjta gjë. Këtu e kemi të ashtuquajturin dualizmin fenomenal: një është trupi (materia) e tjetër është shpirti.

Në rastet e harresës së pjesërishme, në të cilat njeriu i harron ngjarjet nga periudha e caktuar kohore, i sëmuri e harron një periudhë kohore, e humb nga vetëdija e vet dhe zhduket nga memoria e tij. Në shembujt e këtillë, në pajtim me teorinë materialiste, e obligueshme do të ishte të pasojë edhe dëmtimi i pjesërishëm i trurit, periudhës përkatëse të harresës. Mirëpo, dimë nga përvoja se këto kryesisht janë rastet e shok gjendjes (çrregullimit) të përgjithshme psikike, e jo dëmtimit të pjesërishëm të qelizave të trurit.
Për herë të dytë, edhe në këtë shembull, po bindemi se nuk ekziston sinonimia e fenomenit të harresës dhe dëmtimit material, fizik.
Në rastet e dëmtimit të rëndë material, truror, në qoftë se ka të bëjë me thyerjen, kalljen ose sëmundjen tumorite, kur lind harresa totale, gjithnjë vërehet se kjo harresë përparon rrjedhës së caktuar: më së pari fillon të harrohen emrat e përveçëm, e më së voni harrohen foljet. Nëse tash, kemi parasysh se kjo harresë e shkallëzuar ka lindur për shkak të dëmtimit i cili nuk ka qenë i shkallëzuar, në këtë rast e kemi edhe një argument në mosmarrëveshje, joidentitet të dy nocioneve të larttheksuara (trupit dhe shpirtit), sepse dëmtimi i memories, në raport me rrethin e veprimit, intensitetin dhe shkallëzimin, nuk ka lidhje me dëmtimin material të trurit.
Përsëri vimë deri te konkludimi se teoria materialiste mbi memorien është e paqëndrueshme. Përsëri u gjetëm para fenomenit i cili është sipër trupit të njeriut dhe qelizave të tij të trurit.
Së shpejti qelizat e trurit do të vdesin dhe prishen (kalben), e memoria me të gjitha detajet e veta do të mbesë e gjallë duke na rikujtuar, në jetën tonë tjetër, shpirtërore në të gjitha veprat të cilat më parë i kemi filluar.

Në të vërtetë, trupi i njeriut në këtë botë, materiale, s'është asgjë tjetër veçse zbatues dhe manifestues i qëllimeve. Trupi ka qenë vetëm instrument i shpirtit dhe i nënshtruar atij, e truri vetëm central dhe tel ngjitës. I tërë roli i trurit përbëhet prej asaj që të bëjë (zhvillojë) bashkim prej botës shpirtërore në materiale, ose, siç e thotë këtë filozofi Bergsoni: “Donner la communication”, dmth, të jepet kontakti, lidhja. Me fjalë tjera, “fijet nervore” e transmetojnë atë që shpirti e fsheh dhe e transmeton nëpërmjet impulsit elektrik në mënyrë që, në anën tjetër të përçuesit, organi i gjuhës ta komunikojë. Pra, atë të njejtën që e bën radioja nëpërmjet radio-valëve. Në këtë mënyrë, deri sa ende jemi trupa, e zhvillojmë komunikimin gjuhësor. E kur trupat të vdesin, na mbeten shpirtrat që ta rikujtojmë çdo moment, çdo shkronjë, t'i rikujtojmë të gjitha qëndrimet (sjelljet) të cilat (në shpirt) janë regjistruar.
Ekzistojnë hipoteza shkencore të cilat shkojnë edhe më larg se kjo, se njohja jonë e kësaj bote në të vërtetë është vetëm rimemorim i dijes kaherë të arritur, në shpirt të deponuar dhe të regjistruar. thënë më tekstualisht, kjo njohje nuk është ajo nga tabela e shkollës. Sipas këtij supozimi për ne njohja 2 x 2 = 4 nuk është e re. Ne me këtë njohje jemi lindur, e (në shkollë) vetëm e kemi përsëritur. Rasti i tillë është me të gjitha aksionet matematikore, gjeometrike dhe logjike. Të gjitha këto njohuri te ne janë të “deponuara”, ne me to lindemi dhe ne vetëm I përtërijmë. Në Këtë supozim shkencor udhëzon përvoja e përditshme e kësaj bote.
Diç e ngjashme është edhe me personalitetet, individualitetet tona. Me to lindemi ato te ne janë të shënuara, ne i bartim në shpirtërat tonë. Tërë procesi përbëhet prej asaj që realiteti i kësaj bote ofron raste, rrethana dhe modelim material në mënyrë që ky personalitet të përcaktohet mbi të mirën apo të keqen dhe që të caktohet kuptimi i veprimit të tij. Ky caktim, ose klasifikim, kryhet në këtë botë.
Kjo është ajo përgjegjësi në bazë të secilës fe, pas sprovimit dhe përvojës së kësaj bote, mëkatarit ia varin për qafe dhe e klasifikojnë lajthimin e tij.
Çfarë do të jetë njeriu, All-llahu këtë e ka ditur edhe më parë, por kjo është e ashtuquajtura “dituri pasive”, e jo aktive, sepse All-llahu, edhe pse e di çdo të bëjë njeriu, kjo dituri askend s'e obligon as detyron në të keqe; të gjithë njerëzit sillen sipas natyrës së tyre të brendshme, dhe se veprimi i tij do të jetë pasqyrim (reflektim) i subjektit të tij. Këtu nuk ka kurrfarë fatalizmi1 sepse kjo natyra e brendshme njerëzore është si edhe ndërgjegjja (damir), nganjëherë e quajmë ide sekrete (seriretu), ndonjëherë zemër (fu'âd), e All-llahu e ka quajtur fshehtësi, e në Kur'an thotë: ja'lemu s-sirre we ehfâ, , dmth. “Ai e di edhe atë që tjetrit fshehtë ia thua, edhe atë që vetëm e mendon” (Taha, 7).
Në zhargonin (dialektin) popullor, me rastin e vdekjes thuhet: “Doli fshehtësia Hyjnore”, dmth. shpirti i shkoi Krijuesit të vet.
Këtë të ashtuquajturën fshehtësi talismane All-llahu e bëri plotësisht të lirë kështu që të gjitha sjelljet njerëzore në të vërtetë janë, emancipimi i saj, vepra të subjektit të saj. Për këtë nuk mund të shtrohet pyetja mbi njëfarë domosdoshmërie në fushën e veprimit të njeriut sikur që janë determinizmet e luftës klasore dhe fatalizmit historik, sepse veprimtaria e njeriut është liridashëse dhe njeriu nuk është gozhdë, ose burmë e ndonjë makine.


Sikur që nuk mund të profetizojmë (parathemë) në jetën e njeriut çdo të sjellë e nesërmja, po ashtu është e pamundur të flitet edhe mbi determinizmin në bashëkësitë shoqërore dhe histori. Krejt ç'ka në këtë botë, mundemi të themi se kjo është në bazë të të dhënave statistikore, e këto janë hipotezat të cilat mund t'i qëllojnë ose gabojnë. Sepse, prognoza në bazë të statistikës lejon devijim të rëndësishëm, poshtë dhe lart. Kështu për shembull mesatarja e jetës së njeriut në Angli është gjashtëdhjetë vjet. Kjo mesatare statistikore është marrë nga të dhënat mesatare por ky konkludim nuk është absolutisht i saktë, sepse në Angli ka individë për shembull Bernard Sho, i cili ka jetuar më shumë se nëntëdhjetë vjet dhe e ka tejkaluar mesataren. Ndodh që dikush në fatkeqësi të vdesë në të njëzetën, e ndoshta edhe si fëmijë nga sëmundja infektuese.
Përveç kësaj, vetë mesatarja nuk është permanente: prej viti në vit mund të rritet ose të bjerë. Për këtë nuk është e saktë se këtu ka të bëjë mbi fatalizmin dhe determinizmin.2 Gjithashtu nuk është në rregull t'i nënshtrohet fusha e veprimit të njeriut – qoftë ajo që ka të bëjë me njeriun, shoqërinë ose historinë – shablonit teorik, llogarisë statistikore ose hipotezës filozofike.
Me fjalë tjera, ideja e gabueshme e fatalizmit rrjedh nga supozimi i gabueshëm mbi njeriun, se ai është vetëm trup, pa shpirt dhe arsye, si edhe të kuptuarit të gabueshëm se shpirti dhe arsyeja janë vetëm grumbull i funksioneve kulminante të sistemit nervor. Mendimtari materialist, në të shikuarit e rëndomtë të përditshëm të nënshtrimit të trupit ligjësive fiziologjike, do të përfundojë se njeriu dhe mbarë njerëzia është rob i ligjësive materiale. Në këtë mënyrë njeriu është vendosur si masë materiale, e ngjashme me të hënës e cila, sipas ligjësive të gjithësisë, është e detyruar në rrotullim rreth Tokës. Të tillët harrojnë se njeriu njëkohësisht jeton jetë të dyfishtë. Njëri aspect i tij jetësor është jashtë -kohor, objektiv, material, jeton me kohën e orës sonë të rëndomtë. Duke jetuar në këtë kohë njeriu lidhet me termat kohore, obligimet shoqërore dhe jeton në robëri të ligjeve dhe determinizmit. Pjesa tjetër e jetës së tij zhvillohet në kohën e tij personale, të brendshme, kohën e emocioneve dhe fantazive. Në këtë aspekt njeriu vërtet jeton i lirë dhe persiat, imagjinon, krijon novatori dhe në raport me të gjitha rendet shoqërore dhe historinë, shikon revolucionarisht. Dhe jo vetëm kjo, por është i aftë që këtë revolucion të brendshëm ta përcjellë në botën e jashtme dhe ta ndryshojë rendin shoqëror dhe nga themeli ta ndryshojë historinë, siç ka ndodhur kjo në të gjitha revolucionet përparimtare.
Ky dualizëm jetësor është atribut me të cilin shquhet vetëm njeriu. Vetëm njeriu në natyrë mund të jetojë me jetën e vet të brendshme, të lirë. Sepse, shpirti i njeriut shquhet me kualitete të llojllojshme, të ndryshme nga qeniet dhe krijesat joorganike. Në këtë rast ne gjendemi para individit i cili me vend është I pacaktuar, pakufizuar, ai është ai “uni” njerëzor i cili është karakteristik me prezencën, vazhdimësinë, ekzistencën dhe paraqitjen e vazhdueshme në vetëdije dhe me atë ky “unë” vetëm i ka imponuar botës së jashtme dhe e ka ndërruar atë. Ai i imponohet trupit, atë e orienton dhe drejton madje i disiplinon nevojat trupore: vullnetarisht ia imponon agjërimin dhe abstenimet tjera. Ndodh që ky “unë”, në të vërtetë shpirti, trupin si sakrificë ta shpjerë në vdekje.
Ky “unë”, respektivisht shpirti, nuk mund të jetë manifestim i rëndomtë trupor, bisht (satelit) dhe materie e tij e cila prej trupit është zhvilluar. Konfirmimi i këtillë materialist nuk na sqaron asgjë. Për këtë medoemos duhet pranuar se shpirti është mbi trupin, më i lartë se ai, substanca e tij është ndryshe nga qenësia e trupit e cila i është e nënshtruar. Ai në të vërtetë e shfrytëzon trupin si mjet për synimet e veta dhe instrument për qëllimet e veta. Diç e ngjashme sikur që arsyeja (akl) ekskluzivisht e përdor trurin për kontakt ose centralin e vet.
Është e kuptueshme dhe logjike që shpirtin e këtillë nuk mundemi ta përfytyrojmë që të sillet si trup: të vdesë, të mundë të zhduket dhe kalbet. Ai këtë nuk mundet për arsye të substancës dhe qenësisë së vet me të cilën, krejt kohën, në vetëdije na rikujton në prezencën, vazhdimësinë dhe joshkatërrimësinë e vet. Ai nuk shteret dhe nuk zhduket, siç është këtu rasti me trupin, nuk bien siç bien flokët, nuk thërmohet siç thërmohen dhëmbët. Së këndejmi, plotësisht dhe intuitivisht e përfytyrojmë vazhdimësinë e tij edhe pas vdekjes.
Nëse, tash, mendojmë mbi përgjegjësinë të cilën e ndjejmë gjatë ndonjë pune, mbi pendimin ose lehtësimin pas kryerjes së saj, përfundojmë se posedojmë kontrollin e lindur dhe idenë e fortë, e cila kujdeset mbi atë se a do të gabojmë ose do të sillemi në mënyrë korrekte. Sepse ne në mënyrë aksiomatike dhe instiktive dimë se drejtësia dhe rregullimi janë ligjësi të botës fenomenale (wuxhid) dhe se përgjithësia është rregulli i saj themelor.
Kjo ndjenjë e pashmangshme natyrale na flet se tirani, i cili I është shmangur dënimit të kësaj bote, ose dorasi i cili ka shpëtuar nga ligji njerëzor i kësaj bote, duhet të dënohet, sepse kjo botë në të cilën jetojmë, flet mbi rendin dhe rregullimin pedant, qoftë se ka të bëjë me atomin e imët ose gjithësinë e gjerë. Çrregullimi është prezent vetëm në konceptet tona, në konkludimet dhe vendimet tona të gabueshme dhe të devijuara.
Ideja e drejtësisë dhe rendit si edhe e domosdoshmërisë së tyre na tregojnë në pashmangshmërinë e botës tjetër në të cilën drejtësia do të triumfojë, rendi dhe dhënia e llogarisë do të prezentohen. Me këtë njohje ne jemi lindur dhe kjo është e vërtetë mbi të cilën na flasin instinkti dhe intuita (natyra). Për këtë as nuk është çudi që filozofi Emanuel Kanti në veprën e vet “Kritika e mendjes praktike” e pranon këtë të vërtetë. Dhe nuk është çudi që ka ardhur deri te ky përfundim pa e lexuar Kur'anin3, sepse nuk ka nevojë që njeriu me mendje të shëndoshë ta lexojë Librin e shenjtë dhe tek ajo të mësojë se si ai, njeriu, posedon shpirt, se do të jetojë pas vdekjes dhe do të japë llogari për veprat e bëra, sepse edhe vetë mendja e shëndoshë (bon sensce) do ta shpjerë te ky realitet.
Kjo njohuri me të cilën lindemi dhe këto aksioma të cilat te ne janë të lindura, shërbejnë si orientues për të gjitha njohuritë e fituara në jetë. Ose, thënë më mirë, ato janë normativa për konfirmimin e njohurive të fituara. Me fjalë të tjera, njohuritë e fituara mund të jenë të sakta dhe të gabuara, por njohuritë e lindura janë pjesë e rendit të përkryer kozmik, a priori, e vërteta origjinale (fillestare) në dritën në të cilën i veshtrojmë të gjitha të vertetat tjera organike. Njohja e parë, e lindur është kriter, normativ, dhe nëse ai normativ nuk është në rregull, çdo gjë tjetër do të vendoset gabimisht, e kjo nuk mund të jetë. Nëse në njohuritë e lindura, intuitive dyshojmë dhe i akuzojmë, atëherë automatikisht do t'i akuzojmë edhe të gjitha njohuritë tjera e ato do të lëkunden, sepse bazohen në njohuritë e para aksiomatike.
Pra, këtu ka të bëjë me një prej bazave të njohjes në të cilat nuk guxon të dyshohet, sepse ky burim i njohjes është çka edhe vetë jeta, ky është mishi dhe gjaku i njohjes.
Sikur që, duke ardhur në botë, jemi të furnizuar me gjymtyrët me të cilët lëvizim dhe ushqehemi, kështu njësoj lindemi të furnizuar me njohjet intuitive në mënyrë që nëpërmjet tyre të drejtohemi në të arbitruar gjatë të dalluarit të gabueshmes prej të drejtës.
Njohjen më të sigurtë e gjejmë në brendinë tonë. Ne më së miri e dimë pozitën tonë, edhe pa e shikuar vetveten (se a jemi duke qëndruar, në këmbë, jemi të shtrirë ose ulur). Këtë e kuptojmë edhe symbyllur e dimë nga brendia jonë. Kjo njohje është më e sigurt se cilado (njohje) tjetër eksperimentale.

Ose, kur vetvetes i thua: unë jam fatlum, unë jam fatkeq, ose unë jam i pikëllueshëm. Kjo është e vërtetë të cilën nuk duhet përgënjeshtruar me argumente logjike. E edhe orvatja që njohja e këtillë logjikisht të shpjegohet do të jetë e padobishme dhe e tepërt, sepse këtë askush s'e di më mirë sesa vetë ti. Po ashtu, me qëllim të argumentimit, na shërbejnë konkluzionet aksiomatike dhe bindjet intuitive, e kjo është shkalla më e lartë e njohjes, sepse kur lindshmëria dhe intuita konkludojnë diç të caktuar, dhe kjo të vërtetohet shkecërisht dhe idealisht - kur të gjithë ato pohojnë se ekzistojnë shpirti, arsyeja, liria, përgjegjësia, dënimi dhe shpërblimi (për veprat e bëra), kur njeriu është I inspiruar të veprojë duke e pasur parasysh se gjithësia e ka rendin dhe ligjësitë e veta, - ne atëherë jemi para argumentit i cili është më tepër sesa aksiomë. Dokumentariteti i tij, vlera dëshmuese është më e fuqishme sesa qartësia, sepse intuita është organ njerëzor, sikur edhe syri dhe me të lindemi.
Lindshmëria, intuita është më e fuqishme sesa argumentimi shkencor, sepse e vërteta shkencore në të vërtetë është statistikore, e teoritë shkencore rezultat i mesatares shifrore, deri sa gjykimi intuitiv e ka fuqinë e saktësisë jorevokuese. Kështu për shembull 2 x 2 = 4, kjo është e vërtetë jorevokuese dhe mbi këtë nuk mund të aplikohen korreksionet, korrigjimet evolutive dhe ndryshimet të cilat në vete përmbajnë teori shkencore, sepse ky është konkludim intuitiv.

Ose, për shembull 1 + 1 = 2 rezultat i cili nuk mund të jetë objekt dyshimi, pasi që është realitet i fituar nëpërmjet lindshmërisë tonë të brendshme dhe inspirimit aksiomatik. Këto janë njohuri të cilat me lindje i kemi sjellë me vete. Sikur, të gjitha këto që u thanë më lart për shpirtin, njeriu menjëherë t'i mësonte, nuk do t'i shqetësonte as vetën as të tjerët. Me fjalë tjera, kur flitet mbi problemin e shpirtit, trupit, arsyes, trurit, lirisë njerëzore, determinizmit, përgjegjësisë dhe llogarisë (për veprat e bëra në këtë botë), po të ishte njeriu I vetëdijshëm për të gjitha këto dhe të mbështetej në pëshpëritjen e intuitës së vet, atë që ia këshillon zemra e tij dhe që ia imponon arsyeja, njeriu do t'i kursente shumë diskutime, biseda të tepërta, sofizma dhe kundërthënie.
Thërmia e sinqeritetit është më e mirë sesa grumbulli i librave. Për këtë më mirë do të ishte që ta përgjojmë zërin e sinqertë të shpirtit dhe pëshpërtijen e zemrës dhe që të mos orvatemi me intrigat e logjikës dhe me dëshmitë e dyshimta ta shëmtojmë atë thirrje natyrale.
Atyre të cilët do të dyshonin në këtë konkludimin tim definitiv dhe atyre të cilët e preferojnë dialektikën, diskutimin dhe shqyrtimet logjike, u preferoj që sërish ta lexojnë këtë artikull.

[diikush]

tani keta fanatiket fetare na i shpifen edhe keto nenforumet jo-fetare me shkrimet e tyre nje carcaf, e fjalimet e shen-ketij e bin-atij; nuk i mjaftojne forumet e tyre per prapagande?