POROSIA E ATIT TĖ SHENJTĖ BENEDIKTIT XVI
- DREJTUAR RINISĖ SĖ BOTĖS ME RASTIN E DITĖS SĖ XXI-tė BOTĖRORE TĖ RINISĖ (9 PRILL 2006) -
"Fjala jote ėshtė dritėz pėr kėmbėt e mia,
dritė pėr udhėt e mia" (Ps. 119 [118]:105)
Tė dashur miq tė mi tė rinj!
Me gėzim tė madh ju pėrshėndes nė pėrgatitjet tuaja pėr Ditėn e 21-tė Botėrore tė Rinisė, dhe ju pėrkujtoj nė ato pėrvoja tė pasura tė cilat i kemi ndarė nė Gjermani nė gushtin e vitit tė kaluar. Dita e Rinisė Botėrore kėtė vit do tė festohet nė Kishat vendore, dhe do tė jetė njė rast i mirė pėr tė ringjallur zjarrin e entuziazmit i cili ishte zgjuar nė Kėln tė cilin shumė prej jush e keni sjellė nė familjet, famullitė, shoqatat dhe lėvizjet tuaja. Nė tė njėjtėn kohė, do tė jetė njė mundėsi e mrekullueshme qė tė ftoni shumė miq tuaj pėr tė ju bashkangjitur nė shtegtimin shpirtėror tė gjeneratės sė re drejt Krishtit.
Tema tė cilėn ua propozoj ėshtė vargu nga Psalmi 119 [118]: Fjala jote ėshtė dritėz pėr kėmbėt e mia, dritė pėr udhėt e mia" (v. 105). Mė i shtrenjti ynė i dashuri Gjon Pali i II shpjegoi vargun e psalmit si nė vijim: "Ai qė lutet zbraz falėnderimet e veta pėr Ligjin e Zotit tė cilin e pranon si dritėz pėr hapat e tij nė udhėn e jetės shpesh tė errėt (Audienca e Pėrgjithshme, e mėrkurė 14 nėntor 2001). Zoti e zbulon veten nė histori. Ai i flet njerėzimit., dhe bota tė cilės Ai i flet ka fuqi krijuese. Koncepti hebraik dabar zakonisht i pėrkthyer si fjala, me tė vėrtetė bart tė dy kuptimet e fjalės dhe veprės. Zoti thotė atė ēka bėn dhe bėn atė ēka thotė. Besėlidhja e Vjetėr u shpall Fėmijėve tė Izraelit ardhjen e Mesisė dhe themelimin e besėlidhjes sė re; nė Fjalėn e bėrė Njeri Ai e pėrmbushė premtimin e Tij. Kjo ėshtė shumė qartė e saktėsuar nė Katekizmin e Kishės Katolike: "Krishti, Biri i Hyjit i bėrė njeri, ėshtė Fjala e Atit qė ėshtė e vetmja Fjalė, e pėrsosur dhe e patejkalueshme. Nė te Ai tha ēdo gjė; nuk do tė ketė mė tjetėr fjalė pėrveē kėsaj (n. 65). Shpirti i Shenjt i cili udhėhoqi popullin e zgjedhur duke i frymėzuar autorėt e Shkrimeve tė Shenjta, i hap zemrat e besimtarėve pėr tė kuptuar domethėnien e tyre. Po ky i njėjti Shpirt ėshtė i pranishėm nė mėnyrė shumė vepruese nė kremtimin e Eukaristisė kur meshtari, in persona Christi, i thotė fjalėt e devocionit, duke shndėrruar bukėn dhe verėn nė Korpin dhe Gjakun e Krishtit, pėr ushqim shpirtėror tė besimtarėve. Pėr tu ngritur nė shtegtimin tonė nė kėtė botė drejt Mbretėrisė Qiellore, ne tė gjithė duhet tė ushqehemi me fjalėn dhe bukėn e Jetės sė pasosur, dhe kėto tė dyja janė tė pandashme njėra prej tjetrės.!
Apostujt e kanė pranuar fjalėn e shėlbimit dhe e kanė pėrcjellė tek pasardhėsit si visar tė ēmueshėm qė mbahet i sigurt nė kuti tė thesareve tė Kishės: pa Kishėn, ky visar rrezikohet tė humbet apo tė shkatėrrohet. Tė dashur miq tė mi tė rinj, duajeni fjalėn e Zotit dhe duajeni Kishėn, dhe kjo do tė ju jep juve mundėsi pėr tė pasur thesarin me njė vlerė shumė tė madhe dhe do tė ju mėsojė si tė ēmoni pasurinė e tij. Duajeni dhe ndjekni Kishėn, sepse ajo ka marrė prej Themeluesit tė vet misionin pėr tu treguar njerėzve rrugėn pėr nė lumturinė e vėrtetė. Nuk ėshtė e lehtė pėr tė njohur dhe pėr tė gjetur lumturinė e mirėfilltė nė kėtė botė nė tė cilėn jetojmė, ku njerėzit zakonisht mbahen tė robėruar nga mėnyra aktuale e tė menduarit. Ata mund tė mendojnė se janė tė lirė, por janė duke e humbur rrugėn dhe bėhen tė humbur nė mes tė gabimeve apo iluzioneve tė ideologjive lajthitėse. Vet liria duhet tė lirohet (krh. Veritatis Splendor, 86), dhe errėsira nė tė cilėn njerėzimi ėshtė duke shkuar me tė prekur si i verbėr ka nevojė tė qė tė shndritet. Jezusi na ka mėsuar se si kjo mund tė bėhet: "Nėse do ta mbani fjalėn time, vėrtetė do tė jeni nxėnėsit e mi; do ta njihni tė vėrtetėn dhe e vėrteta do tju bėjė njerėz tė lirė" (Gjn 8, 31-32). Fjala e mishėruar, Fjala e sė Vėrtetės, na bėn tė lirė dhe e drejton lirinė tonė drejt tė sė mirės. Tė dashurit miqtė e mi tė rinj, meditoni shpesh mbi fjalėn e Zotit, dhe lejoni qė Shpirtit Shenjt tė jetė mėsuesi i juaj. Atėherė do tė zbuloni se mėnyra e tė menduarit e Zotit nuk ėshtė e njėjtė me mėnyrėn e tė menduarit tė njerėzimit. Do tė gjeni vetveten tė udhėhequr tė soditni Zotin e vėrtetė dhe tė lexoni ngjarjet historike nėpėrmes tė syve tė Tij. Nė plotėsi do tė shijoni gėzimin qė ėshtė sajuar prej sė vėrtetės. Nė rrugėn e jetės, e cila nuk ėshtė as e lehtė as e liruar prej mashtrimeve, do tė pėrballeni me vėshtirėsitė dhe vuajtjet dhe nganjėherė do tė tundoheni tė bėrtisni me psalmistin: "Jam pėr sė tepėrmi i pėrvuajtur" (Ps 119 [118]. v. 107). Mos harroni tė shtoni edhe atė sikurse edhe psalmisti: "ma pėrtėrit jetėn, o Zot, sipas premtimit tėnd... Jeta ime ėshtė gjithmonė nė rrezik, por nuk e harroj Ligjin Tėnd" (ibid. vv. 107; 109). Prania e pėrzemėrt e Zotit, nėpėrmes tė fjalės sė Tij, ėshtė dritė e cila shpėrbėn errėsirėn e frikės dhe e ndriēon udhėn edhe nė kohėt mė tė vėshtira.
Autori i Letrės drejtuar Hebrenjve shkroi: "Vėrtetė, fjala e Hyjit ėshtė e gjallė dhe vepruese. Ėshtė mė e mprehtė se ēdo shpatė dy tehesh. Pėrshkon aq sa ndan frymėn dhe shpirtin, gjymtyrėt dhe palcin dhe shqyrton ndjenjat dhe dėshirat e zemrės" (4:12). Ėshtė shumė e rėndėsishme qė tė merret seriozisht vendimi qė tė pėrfillet fjala e Zotit pėr tu bėrė arma e domosdoshme nė luftėn shpirtėrore. Kjo do tė jetė e fuqishme dhe do tė jep rezultate nėse mėsojmė qė ta dėgjojmė dhe asaj ti bindemi. Katekizmi i Kishės Katolike shpjegon: "Ti bindesh (nga fjala latine ob-audire, dėgjo ose tė dėgjosh) nė fe ėshtė qė ti dorėzohesh lirisht fjalės e cila ėshtė dėgjuar, sepse e vėrteta e saj garantohet nga Zoti, i cili ėshtė vet e Vėrteta (n. 144). Pėrderisa Abrahami i cili bėhet shembull nė kėtė mėnyrė tė dėgjuarit qė ėshtė bindje (dėgjueshmėri), Solomoni nė anėn e vet tregohet tė ishte studiues i zjarrtė i urtisė e cila pėrfshihet nė Fjalė. Kur Zoti e pyeti atė: "Kėrko ēfarė do qė tė tė jap unė", mbreti i urtė u pėrgjigj: "Jepi, pra, shėrbėtorit tėnd njė zemėr qė tė dijė tė mėsojė" (1 Mbretėrve 3:5,9). Fshehtėsia e kėrkimit tė zemrės qė tė dijė tė mėsojė ėshtė qė tė ushtrosh zemrėn tėnde pėr tė dėgjuar. Kjo fitohet duke medituar me kėmbėngulėsi mbi fjalėn e Zotit dhe duke mbetur vendosmėrisht i rrėnjosur nė te nėpėrmes tė pėrkushtimit pėr tė kėmbėngulė qė tė arrihet tė njihet mė mirė.
Krijoni Kontakt