Identiteti evropian i shqiptarëve

[dardajan]

E di qe duket dicka e tepreuar titulli qe kam vene por ajo qe do shkruaj nuk kerkon replika nga antaret e forumit pasi nuk i drejtohet atyre.

I nderuari Kadare lexova te gjith esene tuaj dhe mund t'ju them qe jam dakort me ato qe shkruani dhe si gjithmon nuk kene bere as me shume e as me pak se keni treguar historine e popullit tone .
Por si gjithmon ju jeni vetem nje hulumtues i huaj per ceshtjen Shqiptare dhe duket sikur nuk i perkisni ketij populli, pse e them kete ,sepse ju keni patur mundesine ta ndryshonit keto 15 vitet e fundit fatin e popullit tone por nuk jeni angazhuar asnjeher ne jeten reale te fateve te popullit tone perkundrazi keni marre leckat dhe ja keni mbathur ne France kur ai kishte me shum nevoje se asnjeher tjeter per nje njeri me opinion dhe kulture te gjere sic jeni ju.
Dhe pastaj qe andej nxirrni konkluzione jo keshtu po ashtu dhe tani le te flasim me fakte:



Ne ditarin tim te viteve 89-90 eshte shkruar

DT-9-4-1990 ora 20 :30
Shperthim me bombe ne librarine Flora . Tirane


Pra pas disa perleshjeve neper stadiume e pas disa demostratave te anulluara ne qender te Tiranes nga disidentet e vertet te komunsteve vjen aksioni i goditjes se librarise qe beri pak deme por ideja ishte qe donin te godisnin mu ne zemer te se keqes shqiptare , dhe ju e dini me mir se mua se kush eshte librari Flora.

Menjeher pas shperthimit dhe ne ditet ne vazhdim grumbuj te rinjsh ndryshuan drejtimin e shetitjeve nga bulevardi per tek libraria dhe ne fund perpara shtepise tuaj , une kam qene njeri prej tyre ather isha 23 vjec kemi pritur poshte shtepise tuaj ishim rreth 100 vete diten e pare dhe prisnim qe ju te dilnit dhe te na udhehiqnit pasi ne njefar menyre ju konsideronim si personi me i afte per te ndryshhuar gjendjen ne drejtimin e duhur , por ju nuk u bete i gjalle as diten e dyte e as diten e trete, ndersa ne rezikuam te futeshim brenda nga regjimi i cili ishte duke dhene shpirt dhe i kishte oret e numeruara.

Shpresat na u prene plotesisht kur pas disa ditesh morem vesh qe zoteria juaj ja kishte mbathur ne France duke kerkuar strehim per arsyet qe i dini ju dhe me duket se i keni shkruar diku, gje qe nuk na interesonte sepse dhate shembullin me negativ qe mund te jape nje intelektual i permasave tuaja, ne shoket studentet populli thonim ama hiku edhe ky po ne c'duam qe rrime ketu jemi me te zgjuar apo me budallenj se ai.

Pastaj dihet se si vajti puna ne 90 kush u ngrit lart e kush u ul poshte kush e piu e kush e hengri gjera qe mund edhe te mos ndodhnin nese ju do ishit pak me trim se nje lepur .

Kaq kisha per ju dhe mund tju them se qe nga ajo dite nuk di cfar keni shkruar dhe nuk e kam marre mundimin te pyes pasi nuk mundesha me te hapja as kapakun e librit kur mbi te ishte emri juaj .

Qe nga ato dite kane kaluar plot 15 vjet dhe vetem sot mora guximin te lexoj esene tuaj.


une nuk jam shkrimtar as politikan as piktor artist apo inelektual une jam popull , une jam vetem nje prej asaj turme qe therrriste me pas,
e duam SHQIPERINE SI EUROPA ............
une jam nje vetem nje prej atyre qe hengri shkopat e gomes ne koke kur ju ishit ne Paris dhe komentonit ngjarjet .....
Edhe kjo eshte nje pjese e vogel e historise tone qe ju mbase nuk ju kujtohet ne esene tuaj.

dardajan

[Qafir Arnaut]

Shqiptarët e kan identitetin e vet me të tri fet mbrenda saj.

Nqs identiteti fetar i Shqiptareve qenka i bazuar ne fe, atehre une nuk dua te quhem me Shqiptar. Identiteti yne or byrazer na eshte dhene qarte, e kulluar: 'rrace pellazgjike, me gjuhe post-pellazge-ilire'. Vete Enver Hoxha pati guximin t'ia thoshte kete shokut Stalin kur ky i fundit e pyeti: 'C'fare jeni ju Shqiptaret'?

Zbythe fene nga qendra e universit o Sabri..perndryshe ti, dhe njerez si ti, do te kthehen ne atavizem si apendiksi, e do na infektohesh e do na detyrosh te te nxjerrim jashte me apendoktomi.

[Traboini]

Sa kot!

Dmth-ne musliman, protestant, budiste, ateiste, scientolog, animist etj. s'ka gja. Neve ku na len, thote? Neve ku jemi? hahahahaha. Shume i njeanshem. Duhet me qene i dyanshem, katolik dhe ortodoks, per me qene ne rregull.

Secili menon per vete.

Vlere do kishte sikur te thoje qe jo, nuk mund te jete shqipetar=ortodoks, por nese shprehesh sime siper nuk je aspak me i mire se ai tipi me lart.

Zot jepu mend se kompjutera dhe internet kane!

Me ke kuptur keq, ose u shpreha une keq. Edhe po, ti ke plotsisht te drejt per cka shkruan. Por une fjalen e pac per ate 18%-shin qe Albo e permendi.

Jam absolutisht ne pajtim se konfesionet fetare duhet te jene te barabarta, dhe te gjitha mund ta japin te njejtin kontribut per ardhmerine kombetare.

[Qafir Arnaut]

A do te kish kuptim nje flamur bizantin orthodhoks per nje popull 100% musliman?

Do te kishte kuptim nqs ai flamur do te ishte ne fakt nje huazim i emblemes te deres perandorake bizantine, qe e perdorte kishen per hesap te vet. Pra mund te thuhet se flamuri eshte thjesht bizantin, pa epitetin ortodoks.

Titujt e fisnikeve te popullit Shqiptar derivuan nga autoriteti i Perandorit dhe jo i Patriarkut. Prandaj nuk shoh ndonje lidhje mes emblemes te deres te Kastrioteve, flamurit Shqiptar te sotem, dhe Ortodoksise.

Myslimanet, pra, nuk kane pse te kene problem me ate flamur. Ne fund te fundit, vete Bosnja, me shumice myslimane, ka flamur me simbolet e deres mbreterore te Frances.

[Albo]

Shqiptari eshte shume me i vjeter se feja orthodhokse dhe ofendon veten tende nqs identifikohesh shqiptar me te qenit orthodhoks.

Edhe njeriu i shpelles eshte me i lashte se Gjergj Kastrioti, por une nuk di qe njeriu i shpelles te kete bust ne mes te Tiranes e Prishtines. Asnje besim fetar ne vend nuk eshte i lashte sa ai orthodhoks dhe te gjitha besimet e tjera ne vend e mbajne ate emer qe kane vetem ne raport me besimin orthodhoks. Feja e te pareve eshte Orthodhoksia, dhe kete ta thote me plot goje edhe Haxhi Qamili i shekullit te XXI ne Tirane.

Ajo qe ke shkruajtur me lart shpreh intolerancen tende ndaj se vertetes.

Shqiperine se kan shpetuar ortodokset,as muslimanet,as katoliket.Shqiperine e kan shpetuar shqiptaret.

Shqip e shkruajta dhe nuk e kuptove. Po te mos kishin mbetur besimtare orthodhokse ne Shqiperi pas 500 vjetesh pushtimi otoman, nuk do te kish me Shqiperi sic e njeh ti sot, do te kish Arnaudllek dhe arnaude. Dhe ai flamuri bizantin me dy krenat, do tia kish leshuar vendin flamurit qe u valevit per 500 vjet ne token e arberit, gjysem-henezen turke.

Zjarmia e fanatizmit katolik nuk e bënë dot "Identitetin shqiptar Europian"

Si katolicizmi, si islami jane fare e huaj ne nje ballkan orthodhoks.

Do te kishte kuptim nqs ai flamur do te ishte ne fakt nje huazim i emblemes te deres perandorake bizantine, qe e perdorte kishen per hesap te vet. Pra mund te thuhet se flamuri eshte thjesht bizantin, pa epitetin ortodoks.

Atehere kur qenka nje flamur bizantin, perse Rusia e perdor ne flamurin e vete perandorak, Rusia nuk ishte bizant? Te gjithe ata popuj te botes qe kane nje trashegimi orthodhokse kane edhe emblemen e shkabonjes me dy krena ne flamurin e tyre kombetar. Shqiptaret nuk bejne dallim pasi ndryshe nga popujt sllave qe kane 1000 vjet trashegimi orthodhokse, shqiptaret dhe greket jane "orthodhokse te djepit" dhe kane 2000 vjet trashegimi orthodhokse.

Sulltani dhe te gjithe mekembesit politike te Papes se Romes ne Viene e Rome nuk u erdhi aspak mire qe plaku i urte Ismail Bej Vlora ngriti flamurin e Gjergj Kastriotit ne Vlore. Dhe ky akt i ketij burri plak i kushtoi jeten atij pak muaj me vone ne Itali. Vrije mendjen tani se cfare e shtyu plakun Ismail Bej Vlora, nipin e nje prej njerezve me te larte te Perandorise Otomane, ish-deputetin e Beratit ne parlamentin turk, qe te ngreje flamurin bizantin te Gjergj Kastriotit ne Vlore.

Albo

[Sabriu]

Për Qafir Arnaut- (Pismut),

Zbythe fene nga qendra e universit o Sabri..perndryshe ti, dhe njerez si ti, do te kthehen ne atavizem si apendiksi, e do na infektohesh e do na detyrosh te te nxjerrim jashte me apendoktomi.Këto dhjetë vitet e fundit kam mar kërcnime nga ma të ndryshmet si këto të Arna(*****)utit që kërcnohen në tipin e stilit nanoist - jenullatoist,dhe iks istave të tjerë, dhe prej atëhere nuk kam shkruar më asnjëhere se jam"friguar"tmerrësisht .Dhe tani meqë më kërcnohet ky far Arna(muti)uti ,unë më nuk do të kem guximin edhe më të vogël të shkruaj mendimin tim të lirë.

Meqë ky far Arna(muti)uti po dika se q`është universi unë e kam një pyetje për këtë bizantin "trimi"me zemër lepuri e shpirt dreqi e lëkur derri.

Nëse i" nderuar" Arna(***)ut nëse shiqon lartë në univers do të shohësh lart KRYQIN tëndë apo HËNËN dhe Yjet ?

i "tmerruari nga friga"

"Mr.Dituria "alias Sabri Selmani

[Legjion]

Laj gojën Sabrimoviç se nuk po flet me të tutë.

Si katolicizmi, si islami jane fare e huaj ne nje ballkan orthodhoks.

Warning: CBC® in action.


Sa për sqarim shqiponja dykrenare lidhjen e vetme që ka me Bizantin e ka sipas perandorëve ilirë që futën standardin në flamujt e Romës. Komninët dekretuan përdorimin e simbolit në Bizant. Simboli është aq i lashtë saqë gjendet ende sot në ndërtimet e mercenarëve ilirë të Lekës në Pakistan. Shqiponja dykrenare e hititëve sipas shpërndarjes pellazgjike daton 6000 p.e.s. sipas gjetjeve arkeologjike në territorin e Turqisë.

Rusët e importuan dykrenaren si perandori vazhduese e Bizantit, në kohën e car Ivanit të III-të 1469-97 pas martesës së këtij me Paleologen e fundit, deklarata zyrtare këto dhe jo si flamur të ortodoksisë. Martesa i jepte atij dhe titullin e perandorisë. Kush ka sadopak haber nga historia në fjalë nuk ia këput pa kriter si më lart, megjithëse këto justifikohen nga përdorimi i CBC®.

Austria nga krahu tjetër e ka si mbetje të dykrenares gjermane që erdhi si bashkim i njëkrenares romake me atë gjermane. Kjo s'domethënë që gjermanët s'i plasën një herë sytë mirë mbi dykrenaren ilire të fund-Bizantit dhe t'i ketë pëlqyer si ide e ta kenë interpretuar ndryshe.

Tek Gjergji kjo është logjikisht në vijim tradicional, pasi ky çdo simbol e kishte të kuptimtë si p.sh. përkrenaren si të Pirros e të Lekës, vulën e Diaut dodon mjellmë, po ashtu si p.sh. Mërkur Bua ruante emblemën e Pirros e bollave (gjarpërinjve) nga grushti, sot në Torino. Këta burra ruanin traditën raciale në vijim të pandërprerë deri dhe në heraldikë e mburreshin majtas e djathtas për prejardhjen që i shtrëngonte drejt përjetësimit të atij karakteri burrnor e jo sahanlëpirës, po ç'ti bësh sot mes nesh kemi "fetarët". Shkoni pyesni ca Gjergjin e Aliun se ç'fe kishin se ndoshta ndriçoheni.

[Legjion]

Meqë jemi te tema e identitetit marsian me i llaf. Rrnoft Europa dhe Lindja e Mesme bashkë me SHBA. Yxhym të integrohemi gjithanej, gati llapën dhe të prapmet.

[DardanG]

Të flasësh ( larg qoftë ti kundërvihesh atij) për Kadarenë është sikur të provosh ta ngresh lartë me dy duar një bjeshkë të tërë! Dhe cilat duar mund ta ngrejnë atë bjeshkë të tërë?! Dhe cila kokë shqiptare mund të matët ma kokën e tij?! Pak është të thuhet se të gjithë duhet të jemi të mburrur dhe fatlum se kemi një intelektual të rangut ndërkombëtarë, i cili me veprat e tij, eset e tij ndricon të djeshmën, të sotmen dhe të nesërmen e shqiptarëve dhe jo vetëm të tyre. Pak është të thuhet se ai me veprat e tija ishte dhe mbetët propaganduesi më i madh i të vërtetës shqiptare, sot e ndër shekuj. Pak është të thuhet se ai është mbrojtësi më i madh i shqiptarizmës, ashtu sic jemi....
Nuk kam asgjë kundër islamizmit si fe. êshtë njëra nga fetë e botës e të tilla ka edhe shumë të tjera, të cilat poashtu duhet rrespektuar, pasiqë të gjitha janë të ngjashme, të gjitha kanë një porosi besimin të i madhi Zot, krijuesi i të gjithë popujve(edhe pse me fe dhe bindje të ndryshme), krijuesi i të gjitha botëve. Islamizmi nuk mund të këtë më shumë dhe as më pak rëndësi se sa katolicizmi, ortodoksizmi, budizmi, apo izmat të tjerë. Njerëzit besojnë në atë që u është servuar dhe tani është bërë pjesë e jetës së tyre dhe ndjehen mirë, njerëzit besojnë ashtu sic mendojnë se ndjehen më mirë. Le të besojnë ashtu sic mendojnë se është më mirë të besojnë!
Për shqiptarët feja (ka domëthenje krejt tjetër) nuk them besimi sepse mendoj se feja është dicka tjetër dhe besimi është krejt tjetër) ka një rol krejt tjetër për cka duhet të jemi shumë të kujdesshëm sikur edhe deri më tani. Mos harroni se shqiptarët janë një popull(nga më të vjetrit) evropian dhe se trollin e kanë në trollin evropian, janë një popull me tri në mos më shumë fe ndaj duhet të jemi shumë të kujdeshëm si ndaj Evropës, poashtu edhe ndaj fqinjëve tonë bashkëkombës që kanë një fe tjetër. Mos harroni se shqiptarët me tri fe janë një popull i vogël, me troje të sakatosura, i cili bënë përpjekje të mbijetoj aty ku është.
Do të ishte e palogjikshme që nga shqiptarët të kërkohet të jenë mbrojtës të islamizmit, mbrojtës të katolocizmit, mbrojtës të ortodoksizmit, sepse shqiptarët janë një popull i vogël( e them përseri) dhe kanë si pikësynim mbrojtjen e qenjës së vet. Shqiptarët smund të jenë jorealist, sic ishin dikur si mbrojtës të "marksizmit dhe leninizmit" dhe tani të jenë mbrojtës të iks feje.Shqipytartët nuk kanë as "shpatë" për mësymje dhe as "mburojë" për mbrojtje në këtë rast. Përkundrazi ne duhet të jemi shumë të kujdesshëm si ndaj atyre që sulmojnë si ndaj atyre që mbrohen, pra na duhet një mbrojtje e dyfishtë, të rrijmë anash ndaj përplasjeve më të gjëra( të mundshme) fetare.
Edhe nga eseu i fundit i Kadaresë mësova shumë. Një e vërtetë ca më ndryshe nga ajo që e kam mësuar në librat e historisë. Dhe nuk është cuditshme që gjithmonë do të mësosh një të vërtetë krejt ndryshe nga Kadare, por që ajo e vërtetë është e vertetë. Por, habitem pse kjo e vërtetë shkakton kundërshtime nga disa që mendojnë se me këtë është sulmuar iks feja. Eshtë për të ardhur keq se ndër shqiptarë paska edhe asi besimtarësh(për mua ata janë pikërisht antibesimtarë) që në mënyrëm më të paskrupullt dalin gjoja në mbrojtje të islamizmit dhe me ketë gjoja edhe në mbrojtje të shqiptarizmit. Islamizmi, katolicizmi, ortodoksizmi nuk mund të identifikohem me shqiptarizmin dhe as shqiptarizmi me islamizmin...
Përse hidhërohen "pseudointelektualët" e tipave Sabri apo ai farë hoxha i Prizrenit në eseun e Kadaresë apo të një deklarate të Moisiut dhënë në Londër?!
Feja islame, as ajo ortodokse dhe as ajo katolike, nuk lindën në trollin shqiptarë, të gjitha erdhën pasi që lindën diku tjetër. Edhe feja islame erdhi së bashku me turqit dhe atë e përhapën me shpatë dhe në forma të ndryshme dhune e joshje Stërgjyshi i im e kishte emrin Dedë dhe edhe sot e kësaj dite lagjeja quhet Dedaj edhe pse pasardhësit e tij e quajnë vetën musliman. Një gërvishje e vogël dhe do të dalë jo fortë largë në breza stërgjyshër me besim tjetër të dalin edhe të Sabriu dhe të ai farë hoxha i Prizrenit Kjo është një e vërtetë, së cilës nuk mund ti ikesh edhe po që se do. por, përse ti ikim të vërtetës?!. Përse të jemi kundër të vërtetës?!. Përse ti frikësohemi asaj?!
Pas cdo shkrimi të Kadaresë e kamë ndjerë vehtën më optimist për të ardhmen dhe gjithmonë kam ndjer vehtëm më krenarë për të kaluarën e shqiptarëve.

[[xeni]]

MEXHID YVEJSI, GJAKOVË


Zgjohu bre, Kadare!

(Reagim rreth sprovës,
shkrimit-vështrimit: “Identiteti evropian i
shqiptarëve” të Ismail Kadares, botuar në “Koha
Ditore” me 28-30 mars 2006)

“Respektoj vetëm ata që më rezistojnë mua,
por nuk mund t’i toleroj ata.” - Sharl de Gol

Ende pa përfunduar fushata e sëmurë për
”identitentin e ri të kosovarëve”, çohet Ismail Kadare
e rifillon fushatën për identitetin evropian të
shqiptarëve!
Çka dëshmojnë këto fushata për identitet?
Këto fushata dëshmojnë se kemi të meta, sepse ende nuk
po e kuptojmë se kush jemi, se cila është e vërteta!
E Vërteta, ashtu si Dielli, mund të
mjegullohet, të errësohet, mund të pengohet, por jo të
agjësohet…
Që në kohët e lashta njerëzit e ditur
këshillonin si terapi shëruese: Njohjen e vetvetes.
Njohja e vetvetes është çelësi për ta njohur
Krijuesin, Zotin.
Zoti, sipas B. Pascal-it, është i qartë vetëm
në paqartësinë e botës. Ai është një sferë e pafund,
qendra e të Cilit është gjithkund dhe perimetri
asgjëkundi…
I pranishëm gjithkund je, por asgjëkundi nuk
je, z.I. Kadare! Ju bre, Kadare, që nuk e dini ende se
kush jemi ne! Ne jemi ata që jemi! Ju që shkruani për
identitet, dëshmon se keni një siklet! Kjo po dëshmon
se identiteti iu mungon! Ju mungon e ju mundon! Kjo
vërehet kur fyen, kur akuzon pse shumica e shqiptarëve
janë myslimanë…!
Kombi shqiptar, edhe pse vonë i zgjuar, është
komb i formuar…!
Shqiptarët kur me shumicë u islamizuan- atëherë
shpëtuan. Shpëtuan sepse nuk u asimiluan…
Nuk u asimiluan, sepse, në fjalën e Tij, Zoti e
ka dhënë dijen e nevojshme për shpëtim…
Zgjohuni të përgjumur! Zgjohu bre, Kadare, kudo
që je!
Duke shkruar për identitet, ju po dëshmoni se
prej dhunës ideologjike aq banale, keni kaluar te
injoranca profesionale…!
Zoti i ka dhënë dijetarëve, atdhetarëve, mjaft
dritë që të mund
t’i zbulojnë kurthet kundër shqiptarëve. Dituria dhe
burrnija e akademik Rexhep Qoses, rreth identitetit,
ia çeli sytë krejt botës…!
Kur e pyetën Fishtën diplomatët evropianë rreth
fesë, ai tha:
“Jemi popull me dy fe, por s’jemi popull me Shën
Bartolome”
Shqiptarët, pra, nuk janë popull, komb, me
Shën Bartolome falë tolerancës së Fesë Islame, që i
përkasin shumica e shqiptarëve. Të mos e njohësh këtë
tolerancë, të mos e njohësh Fenë Islame, kur nuk ke
patur mundësi, nuk është turp. Por, turp është të
ngulësh këmbë me kryeneqësi në injorancën tënde, edhe
pasi e ke patur mundësinë të mësosh.
E keni patur mundësinë të mësoni se Konica tha:
“ Të mos ishte Feja Islame, populli shqiptar do të
ishte shumë më tepër në numër, por jo shqiptar.”
Kur e pyetën diplomatët e huaj në Washington Faik
Konicën, që ishte ambasador i Mbretërisë Shqiptare
(1926-1939) se cila është feja e shqiptarëve, ai tha:
“ Dielën shkojnë në kishë, të premtën në xhami…”
E keni patur mundësinë të mësoni se Stavro Skendi
në “Historinë e Rilindjes Kombëtare”
shkruan:”Shqiptarët myslimanë e përbënin shumicën dhe
pa ata nuk mund të kishte Shqipëri.”
E keni pasur mundësinë të mësoni se: Koncili i
Dytë i Vatikanit, me 25 tetor 1965, ka përcaktuar
qëndrimin e Kishës Katolike ndaj Myslimanëve, ku
thuhet:
”Myslimanët adhurojnë, si ne, një Zot të vetëm,
të Mëshirshëm, që do të gjykojë njerëzimin në ditën e
fundit.”
E keni patur mundësinë të mësoni se në librin “Të
kapërcehet pragu i shpresës”, Papa Gjon Pali i Dytë
thotë: “ Fetaria e myslimanëve meriton nderim.”
Meritojnë nderim fetaria e myslimanëve shqiptarë
si Myderriz Ymer Prizreni, Myderriz Haxhi Zeka, që
ishin fetarë dhe atdhetarë të devotshëm dhe udhëheqës
të Lidhjes së Prizrenit (1878-1881) dhe Lidhjes së
Pejës “Besa –Besën” (1899), Myderriz Vehbi Dibra,
nënkryetar i Qeverisë së Vlorës, (1912), Hoxha Kadri
Prishtina, i Kongresit të Lushnjës, (1920) ku iu vuan
themelet Shqipërisë, si edhe qindra e mijëra fetarë
dhe atdhetarë të tjerë, deri te Shaban Jashari me
familjën e tij, që u flijuan për Kosovë, për Shqipni…

Shqiptarët e pranuan dhe e trashëguan
Krishterimin, sikur që e pranuan dhe e trashëguan
Islamin, që të dyja janë nga Lindja…Por, nuk mjafton
që të trashëgosh Krishterimin apo Islamin, por është e
domosdoshme që me meritë të fitosh. Duhet të meritosh
trashëgimin tënde, thoshte Gëte, që të posedosh.
Shumica e shqiptarëve myslimanë e meritojnë
këtë dhe janë të kënaqur me besimin që trashigojnë, që
posedojnë. Po ju çka trashëgoni, çka posedoni
z.Kadare?
Trashëgoni atë që e mohoni …! Veprat që i posedoni
pse po i ritushoni? Ndoshta ato iu mallkojnë, iu
akuzojnë, sikur në poemën “Përse mendohen këto male”
kur akuzoni dhe dënoni Kryqin e Krishtin, gjysmëhënën
e Islamit, turqishten e Kur’anit, fyeni, dënoni e
poshtëroni logjiken latine e arabe, mallkoni
priftërinjt e hoxhallarët, minaretë e kambanaretë …Në
poezinë me titull “Në Kishë” shkruar me 1958,
shkruani:”Vërtet s’jam i krishter… dhe tallesh me
Ungjillin, Librin Hyjnor…
Në poezitë “Perëndimi” dhe “Interpejshazhi”
tallesh, fyen, e akuzon Perëndimin, Evropën, që sot e
lavdon,:”Romat, Samarkandët, Vashingtonët, Moskët,
fituan shpesh toka, flamurë, vota. Por, shekujt kurrë
s’i fituan ata.”
Evropën e mallkon, kurse sot e dashuron, dje u
talle me kulturën, zhvillimin e saj, i përqeshe
qytetet me kulla, me kambanare, me kryqa, me
kapitalistë plot dhjamë dhe mbi ”Shën Mërinë e
Parisit” u krenove që vure qeleshe, edhe këtu gjete
vend dhe u përqeshe…!
A keni harruar çka keni shkruar? Keni shkruar, që
jeni krenuar, se në gjoks mban ”Në metal të
distinktivit, fytyrën e dashur të Leninit”!
“Qindra vite kaluan duke i ndjekur krimet e
vegjël, por bota nuk e zbuloi dot krimin e madh, po në
botë ja u ngrit, me mjekër të gjatë gjer në retë.
Parathënësi më i madh me emrin Marks”, nga poezia “Te
Kështjella e Hamletit në Danimarkë”
A jeni penduar për gjithë ato çka keni shkruar?
A jeni penduar që keni fyer, akuzuar, poshtëruar,
dënuar librat hyjnorë-Ungjill e Kur’an, keni sharë
priftërinj e hoxhallarë, minare e kambanare, keni
dashuruar komunizmin, keni urrejtur kapitalizmin,
Evropën, Perëndimin, Romën e Bonin, Parisin e
Washingtonin… A jeni penduar që keni dashuruar dhe
jeni krenuar me fytyrën e dashur të Leninit, me
mjekrrën e Marksit, të cilin e queni “profeti më i
madh i njerëzimit dhe zbulues i rrugës së krimit…”!
Nëse jeni penduar, për ato që keni shkruar,
atëherë, unë s’kam pse me vazhduar. Prej sotit je dorë
të Zotit…! Por, jetën politike, fetare dhe kombëtare
nuk duhet shikuar përmes imagjinatës, iluzioneve dhe
fantazisë. Vështrimin tonë duhet ta kthejm kah vetja
jonë, drejt jetës, drejt së vërtetës.
E vërteta është se sistemi i vlerave që e ka
ndërtuar strukturën tradicionale të Perëndimit buron
nga filozofia antike greke, kultura romake,
trashëgimia pagane e popujve barbarë, feja e
krishterë, të cilën Evropa e ka interpretuar në një
mënyrë specifike të veten, e ndikuar pjesërisht nga
Hebraizmi dhe Islamizmi…Por, Evropa e sotme vjen nga
Iluminizmi…
Iluminizmi në vend se të ndriçojë ndodhi shpesh
që ai errësoi…!
Sot, tipari më i veçant i qytetërimit perëndimor
është sekularizmi. Kuptimi i termit sekularizëm në
rrafshin praktik është nxerrja e fesë
jashtë jetës.
Kristianizmi, sot, në Evropë, nuk ka funkcion
politik, ekonomik, kulturor, shoqëror…Ka mbetur një
lidhshmëri sipërfaqësore emocionale dhe një dekor me
ngjyrë sociale….
Në projekt-kushtetuten e Bashkësisë Evropiane nuk
hyri trashëgimia kristiane. U mundua Papa, u mundua
Vatikani, por nuk iu shkonte zani…! Në këtë
projekt-kushtetutë, edhe sot, mungon fjala Zot…!
Identiteti evropian i shqiptarëve është një
përshtatje e re. Çdo pështatje e re, thoshte, Erih
Hofer-i, është krizë e vetëvlerësimit.
Ne kemi kriza të tjera, si të mirëbesimit,
mirëkuptimit…, por jo të vetëvlerësimit…!
Zgjohu bre, Kadare, kudo që je…!



(Autori është studiues i religjioneve.)