Identiteti evropian i shqiptarëve

[Dorontina]

Nese asht me pyetje islami si problem per te qen Europian, europa ka afer dhejt milon musliamn ne te bile bile ma fetar dhe pa prantikant dhe qdo shtet ia mundeson kushtet per tu pre me mijera kurban diten e kurban Bajramit qe ne vende shqiptare nuk bahet ky organizim.
Ka racizem ka laksizem kjo asht Europa"Te gjith ndryshe te gjith europian" pat then Chirak nji ditê..
Nuk asht fare ne pyetje feja , ne jemi ne Europ por per te hy ne menyren ligjore sipas rregullave ne kemi shum nevoj per ndihen e Eurpa ep 20% te bugjetit shtetve te reja qe hyn ne Europ bile bile greqija qe sa vite asht ajo ende ka ket benifik...kur ja bana ket pyetje nji deputeti tha nuk asht asgje ...kjo shumë

[Kreksi]

Ne jemi ata qe jemi dhe nuk mund te behemi ndryshe...me teper jemi nje popull me nje kultur mesdhetare si edhe disa pjese apo regjione te europes, jugu i frances, disa regjione te spanjes e te italisë...

Pra per te hyr ne kete klub secili paguan antarsimin, si nje klub a shoqate...
Franca paguan per çdo vite ne Bruksel nga 17 Miliard euro, e i kthehen vetem 14 si shperblim...

Europa eshte vetem se nje shprehje gjeografike e nje kontinenti, nuk mund ti gjesh dy popuj te njejte ne te....te gjithe ndryshojne njeri nga tjetri.
Pra si identitet europian mund te jene edhe amerikanet e jo ne qe jemi me dy kembet ne europen e bashkuar por qe mjerishte te tjeret nuk na njohin si europian e qe ketu eshte pengesa me e madhe e jona; mos njohja e te tjerve qe edhe ne jemi europian.

[Pedro]

Ceshtja eshte se po ngaterrojme dy nocione krejt te ndryshme qe kane te bejne me termin Europe. Kur thuhet Europe, kemi te bejme me nje nocion gjeografiko-kulturor, ai kontinent europian qe njihet nga te gjithe ne prej hartes gjeografike.
Kurse Bashkimi Europian (EU) eshte nje nocion politiko-ekonomik. Eshte nje bashkim shtetesh europiane, qellimi i te cilave eshte konsolodimi i nje federate paneuropiane, ku secili shtet te kete pavaresine e tij dhe qe i bashkojne te njejtat vlera demokratike.
Te dy nocionet nuk mund te ngaterrohen me njera-tjetren. Edhe pse je i pozicionuar ne Europe, nuk eshte e thene qe detyrimisht mund te besh pjese ne kete union, por edhe anasjelltas, edhe pse nuk ben pjese ne kete union, nuk skualifikohesh detyrimisht nga te qenit europian. Por edhe pse je i pozicionuar ne kontinentin europian, a mos valle kjo te ben detyrimisht njelloj europian si spanjollet, italianet, ceket, francezet apo edhe gjermanet?

Per sa i perket identitetit europian te shqiptareve, se pari keta kokat e kombit le te na perkufizojne njehere qarte se cfare nenkuptojne ata me identitetin shqiptar, cfare nenkuptojne me identitet europian, cilat jane bazat e ketij identiteti dhe pastaj le ta krahasojne identitetin shqiptar me identitetin europian dhe me vone le te na thone se sa i afrohet identiteti yne atij europian.

Duhet menduar edhe dicka, qe pothuaj te gjitha periudhat pasmesjetare europiane, te cilat bene te mundur krijimin e identitetit te sotem europian, popullit tone i kane kaluar krejt anash pa e prekur fare, sepse dihet qe ne ate kohe vendi yne ishte nen ndikimin otoman dhe ishin shume te pakta mundesite qe ne vendin tone te ndikonin ato rryma qe krijuan identitetin europian. Ajo pakez fryme europian u percoll vetem nga ata pak mendjendritur, te cilet duke formuar vete nje identitet europian, u perpoqen ta percillnin kete edhe ne popull, megjithese nje gje e tille ne ato kohera ishte jashtezakonisht e veshtire, duke patur parasysh qe ne ato kohera nuk gjendeshin mjetet mediatike te sotme dhe kur mbi 90% e popullsise ishte analfabete.

[Dark_Fighter]

Gjith Kultura Tek Shqiptari Eshte Mbledhur.
Oh My God

[qafezezi]

Shume po flitet per identitetin e shqiptareve keto kohet e fundit. Me duket nje debat shume debil, per faktin se Evropa akoma nuk eshte krijuar dhe askush nuk thote un jam evropian, por thote un jam gjerman, spanjoll, rumun....
Me sakte: shqiptar eshte ai qe ka nje nacionalitet te tille, qe flet shqip. Nje shqiptar mund te jete me sy te zinj, boje qelli, kafe, ose ngjyre tjeter. Ai mund te jete katolik, mysliman, ortodokse ose mund te jete i pa fe. Ne qofte se neser Shqiperia mund te futet ne Evrope atehere te gjithe shqiptaret pa dallim feje apo njyre do te quhen shqiptare evropiane. Ne qofte se Evropa do krijoje nje gjuhe te perbashket duke bere te mundur zhdukjen e gjuheve te tjera atehere do quhemi evropiane.
Nuk jemi ne kohen e Millosheviçit kur serbet myslimane quheshin turq.

[DardanG]

Shume po flitet per identitetin e shqiptareve keto kohet e fundit. Me duket nje debat shume debil, per faktin se Evropa akoma nuk eshte krijuar dhe askush nuk thote un jam evropian, por thote un jam gjerman, spanjoll, rumun....
Me sakte: shqiptar eshte ai qe ka nje nacionalitet te tille, qe flet shqip. Nje shqiptar mund te jete me sy te zinj, boje qelli, kafe, ose ngjyre tjeter. Ai mund te jete katolik, mysliman, ortodokse ose mund te jete i pa fe. Ne qofte se neser Shqiperia mund te futet ne Evrope atehere te gjithe shqiptaret pa dallim feje apo njyre do te quhen shqiptare evropiane. Ne qofte se Evropa do krijoje nje gjuhe te perbashket duke bere te mundur zhdukjen e gjuheve te tjera atehere do quhemi evropiane.
Nuk jemi ne kohen e Millosheviçit kur serbet myslimane quheshin turq.

E po tani kemi mall për kohën e Milloshevicit! Pra kohën, apo kohërat, kur nuk na dinin për shqiptar, por na quanin turq, arab, aziatik, apo njerzë me bishta, të parasimuar po se po, por asesi një popull europian, pra asesi nuk donin të dinin(edhe pse e dinin) se shqiptarët janë ndër popujt më të vjetër të kontinentit! Dhe pasi Milloshevici nuk është sot dhe pasardhësitë e tij poashtu antishqiptar nuk e kanë tashmë forcën (urrejtjen po) e argumentit të na quajnë sic na kanë quajtur, dalin ca "shqiptarë", ca hica dhe thonë jo po ne jemi shqiptar, por nuk jemi taman shqiptar, jemi në Europë por nuk jemi taman europian... Pra, thënë shkurt, duan të thonë se jemi gjithëcka por jo ata që jemi, pra nuk jemi shqiptar dhe si komb e popull nuk i përkasim racës europiane dhe gabimisht jemi këtu, ku jemi, pra në Europë!
Faqezinjtë! Horrat! Korbat!...

[forum126]

Shqiperia në identitetin kulturor

25 Shkurt Shkrimtari i njohur Kasem Trebeshina analizon debatin e hapur mbi identitetin e shqiptarëve. "Metropol" do të botojë të plotë veprën e Trebeshinës, ndërsa mbetet i hapur të botojë analizat, të cilat mund të jenë të kundërta ose pro me Trebeshinën. Analiza është e plotë dhe në respektim të plotë me drejtshkrimin e Trebeshinës, i cili paraqet mendimet e tij, por që nuk janë të gazetës.

Vetëm pak më parë për identitetin e shqiptarëve u zhvillua një debat mes Ismail Kadaresë dhe Rexhep Qosjes. Ndërsa Trebeshina ka zgjedhur që mendimet e tij për këtë çështje t’i paraqesë në gazetën "Metropol"

Kapitulli i parë

Debate të çuditshme

Plot dhe pakëz më shumë se dhjetë vite më parë, pikërisht në shtatëdhjetë vjetorin tim të lindjes, dikush nga televizioni më kërkoi takim dhe më propozoi që të merrja pjesë në një debat televiziv për ismailkadarenë.

Ai dikush ishte dhe një nga moderatorët më të mirë të televizioneve shqiptarë... Por, kjo nuk ka asnjë rëndësi!... Këtu ajo që vlen të trajtohet është debati.

Pse bëhej ai debat?...

Para se të futemi në thelbin e çështjes, është më mirë që të shtyhemi tej në rrjedhën e ngjarjeve.

Rreth tre vite më vonë një nga zonjat e shumta të ismailkadaresë, pasi me mendjelehtësinë që e karakterizon më kishte bërë disa ftesa që të merrja pjesë në ato mbledhjet që organizonte ajo me të hollat e nuk dihet të kujt, më dërgoi më në fund një njeri me propozimin që të merrja pjesë në debatin e planifikuar "dy shkrimtarë për një karrige".

Titull i bukur sa më s´thuhet... Vetëm se...

Po!... Ajo zonja... Zonjat e tjera dhe të gjithë zotërinjtë që lëpijnë akoma kockat që ka hedhur dikur partia e punës e Shqipërisë, duhet të dinë se unë nuk kërkoj asnjë karrige shqiptare!... Fronin tim e kam bërë unë vetë dhe nuk ka lindur... Dhe as nuk do të lindë ai që do të ma marrë...

Le të shkojmë më tej!...

Jo, jo!... Nuk do ti marrim të gjitha me radhë!... Do të tregojmë vetëm këtë të fundit!...

Shqipëria ishte dhe është në debat!...

De, more, de!... Ishte kaps ismailkadareja dhe duhej debati që të çlirohej...

Më marrin në telefon nga një gazetë...

Si dhe herë të tjera!...

Ajo zonja kërkonte takim dhe intervistë!... I them prerë se nuk doja të takohesha me të dhe se nuk doja të merrja pjesë në debate sharlatanësh mesjetarë!...

Pavarësisht nga kjo, emri dhe fotografia ime u panë në gazetën e tyre... Dhe jo vetëm kaq!... Rreth tri javë më vonë fotografia e ime, e marrë nga Kosova, u duk përsëri në një gazetë si zbukurim i debatit për identitete të falsifikuara.

Këto incidente të tyre nuk do të kishin asnjë rëndësi sikur të ishin thjeshtë shkelje të etikës në fushën e informacionit masiv.

Por ato nuk ishin dhe nuk janë vetëm aq!... I kalojmë shkeljet në përmasat e etikës... Dhe në horizontin shqiptar ngrihen përbinshëm hijet e institucioneve marksiste-leniniste, që nga Akademia dhe Universiteti dhe gjer tek teatrot dhe Lidhja e Shkrimtarëve!...

Pse organizohen këto debate me ismailkadarenë?!...

Thjesht: Për të vazhduar lojën e ndyrë që ai të jetë i pranishëm gjithë vitin me dymijë ditë në jetën politike shqiptare... Që të mos harrohet!...

Dhe shpikim çmime, nga ai dhe për atë, vetëm e vetëm që shqiptarëve t´iu kujtohet në çdo ditë dhe në çdo rast Shqipëria e enverhoxhës, që merrte çmime ndërkombëtare për ushqimin, kur qumësht dhe vezë nuk kishte në treg!... Dhe shpikëm çmime nga ai dhe për të që të mbetet gjithnjë i pranishëm në jetën shqiptare enverhoxha dhe absolutizmi i tij i pashembullt në histori!...

Politikanët shqiptarë, të edukuar me frymën marksiste-leniniste në institucionet që kishte ngritur enkas partia e punës, mungesën e enverhoxhës në jetën politike shqiptare mundohen ta mbushin me letërsinë e realizimit pornoburokratik socialist dhe, kryesisht, duke zbukuruar figurën e ismailkadaresë, të shëmtuar si letrar dhe si njeri.

Veprat kryesore të ismailkadaresë nuk mund të kenë vend në arsimimin e shqiptarëve!... Se ismailkadareja është një komunist tërësisht i zbuluar në kriminalitetin e tij!... Mjaftojmë të kujtojmë zhvarrimet, dimrin e madh dhe vëllimin e nëntëmbëdhjetë të enverhoxhës me të gjitha detajet e tij!... Prandaj asnjë nuk mund të merret letrarisht me veprat e ismailkadaresë, por të gjithë së bashku merren me fryrjen e tullumbaceve që krijojmë vetë!... Prandaj institucioni i ngritur posaçërisht për atë lloj shkrimtari organizon herë pas here debate!... Është si ato të hollat e ndyra që kërkojnë patjetër larje!...

Se si mund të shpjegohet që, edhe pas debatesh të përsëritura, kur ismailkadareja, i vënë me shpatulla në mur, ka pranuar në shtyp hapur se nuk është disident, me këmbëngulje prej idiotësh, njerëzit e klanit të tij pëllasin se ai është i pari i disidentëve?!...

Në këtë rast kemi të bëjmë vetëm me logjikën enverhoxhiste të futur në trutë e tredhura nga institutet e marksizëm-leninizmit.

Jashtë çdo dyshimi ismailkadareja është një kriminel komunist nga ata të Sigurimit të shtetit. Për të vërtetuar këtë mjafton vetëm fakti që ai, për arsye thjesht personale, ka dënuar një familje të pafajshme që nuk kishte shkelur as edhe ligjet komuniste të asaj kohe.

Zotërinj!... Me kriminelë të tillë do ta bëni demokracinë?!...

Vështirë se do të shpëtoni edhe ju nga dënimi moral!

Kapitulli i Dytë

Hisbollahët shqiptarë

Hisbollahët e partisë së punës së Shqipërisë nuk përjetojnë në asnjë ditë të vitit që të kurdisin debate për ismailkadarenë dhe temat i gjejnë me të vërtetë shumë të larmishme.

Gjatë gjithë periudhës së tranzicionit që, siç duket, nuk do të ketë mbaruar në rrotacionin e çuditshëm politik shqiptar, refreni i këngës për ismailkadarenë po përsëritet gjer në shurdhim pa asnjë strofë!... Dhe njerëzit që e këndojnë janë po ata!... Në Universitet, në Lidhjen e shkrimtarëve, në Akademi, në Teatër... Të mbështetur nga shteti!... Dje u delnin të arrestuarve në gjyqet komuniste, sot ngrehin gjyqe kundër të drejtëve për t’u mbyllur gojën... I pushojnë nga puna...

Listën e gazetave nuk ke pse e bën, se janë të gjitha!...

Edhe listën e njerëzve që merren me punët e mëparshme të ndyra nuk ke pse e bën!... Atë e dinë përmendësh të gjithë!... Se janë po ata njerëz!...

Po!... Aty mund të shtosh edhe disa të burgosur si mercenarë!... Ndonjë hisbolla ortodoks si Maks Velua... Ose edhe ndonjë prozelit...

Dhe të gjithë këtë zamallahi kërkojnë ta përligjin me punën e identitetit dhe të kulturës perëndimore!... Me shkëputjen nga Lindja dhe kalimin në Perëndim!... Dhe ai lloj kalimi pa ismailkadarenë na qenkësh i pamundur!...

Në këtë pikë grupi i atdhetarizuar ismailkadarean ndahet në reparte të mëdha. Njëri repart hisbollahësh kërkon t`i bindi të gjithë se ismailkadarea ka vlera shumë të mëdha, ndaj duhen luftuar të gjithë “armiqt e popullit” që atij t´i mbulohen krimet... Dhe t´i marrë të gjitha ato që meriton!... Dhe ashtu, sigurisht me magji, t´i hapi Shqipërisë rrugën për në perëndim!... Dhe të gjitha ato që meriton janë:

1-Të shënohet emri i tij kudo si i vetmi disident shqiptar dhe më i madhi në botë!

2-Të shënohet emri i tij si shkrimtari më i madh në botë!

3-Të shënohet emri i tij mbi parlamentin, mbi flamurin dhe mbi atdheun!...

Edhe ata të repartit tjetër hisbollah i pranojnë të gjitha këto shënime për të, por vetëm me një ndryshim të vockël fare: "Ai meritat, si ato artistike, ashtu dhe ato moralo-politike, nuk i ka, por ne për hir të atdheut që ka nevojë për gjëra të atilla, duhet t´ia veshim dhe ngjeshim me çdo kusht!... Për ndryshe humbasim Atdheun!...

Përrallat e Lashta, pasi u shtoi edhe përrallat e Mesjetës, Shqipëria po mundohet t´i shtyjë më tej duke i mbushur edhe me përrallat e ndyra të kohëve të reja!... Dhe me ismailkadarenë e enverhoxhës, pasi vodhi skeletet e italianëve, u gjend e katranosur dhe me skeletet e grekëve!... Aty filloi dhe shkrimtari nga Gjirokastra dhe do të vazhdojë më tej duke vjedhur dhe klerikët!...

Dhija ka punën e saj, cjapi pse kruhet?!... Dhe kur dihet që ismailkadareja nuk shtyhet dot më tej pa një ‘padron’ të gjithëfuqishëm, çfarë kërkon Shqipëria që ngatërrohet me skelete dhe identitete?!... Nuk i mjaftuan vjedhjet e skeleteve, vjedhjet e Ricosit dhe të tjerëve?!...

Ka të ngjarë që të jenë ngatërruar dhe të tjerë!...

Pse?!...

Punë të hollash, zotërinj!... Dhe të hollat duket kanë fuqi të madhe tërheqëse!... Prandaj dhe ai prozeliti mjeran nxiton të marrë hua një kafkë gaztori dhe harron të gjithë skeletin e Fishtës së hedhur në lumë!...

Domosdo!... Ndryshe si do të mund t´i vinte në ndihmë mjeranit nga Gjirokastra?!...

Le ta nisim punën që nga fillimi!...

Shqipërisë iu dashka shumë Çmimi Nobel për ismailkadarenë!...

Pse pikërisht për atë?!...

Që të hyjë në Evropë?!...

Pse duhet të hyjë në Evropë vetëm në sajë të tij?!...

Se Evropa beson vetëm identitetin e ismailkadaresë!...

Atëherë del që Evropa kërkon gënjeshtra dhe gënjeshtarë!...

Jo... Po!...

Çfarë?!...

Po ja... Evropa tashti është në një hall të madh lidhur edhe me luftën e kulturave!...

Ndal!... Këtu duhet të sqarohemi!...

Në moshën njëzetë e tre vjeçare në Shën Petërburg unë kam ngulur këmbë se ka vetëm një kulturë... Dhe është ajo e gjithë njerëzimit!...

Edhe tashti që jam tetëdhjetë vjeç nuk tundem nga ajo pikëpamje!

Njihet shumë mirë historikisht se gjer te periudha e bronzit njerëzit e bardhë kanë qenë shumë më poshtë se të tjerët në zhvillimin e tyre!... Dihet se qytetërimet e para kanë filluar në ngulimet buzë lumenjve të mëdhenj që nga Nili dhe gjer te Lumi i Verdhë!... Aty pranë lumenjve të mëdhenj kanë filluar formimin e tyre kombësitë në formën e hershme si popullsi e një gjuhe!... Sigurisht në paraqitjen si fise!...

Këtu nuk është vendi që të merremi me histori, ose me gjeografi. Mjafton të themi se njeriu ishte një kafshë si të gjitha kafshët. Përmes të folurit dhe mendimit krijoi ëndrrat e tija që larguan përfundimisht nga kafshët e tjera dhe e vunë në brazdën e një mënyre të veçantë jetese. Praktika e gjatë në atë mënyrë jetese kërkoi krijimin e domosdoshëm të disa normave morale që do të mundësonin të shtyhej përpara në atë drejtim.

Kjo është kultura njerëzore.

Ajo që paraqesin klerikët me uniforma si kulturë dhe si epërsi mbi të tjerët nuk ka të bëjë fare me kulturën dhe, si antikulturë, duhet luftuar gjer në fund!...

Hamendësimet mbeten gjithnjë hamendësime!...

Të luftosh njerëzit gjer në zhdukjen e tyre duke ngulur këmbë se hamendësimet e tua janë absolutisht të vërteta dhe, si të tilla, të padiskutueshme, është marrëzi!

Unë e dua Evropën në mënyrë të veçantë jo pse kam lindur në Evropë, por për atë rilindje të jashtëzakonshme dhe për ato rrjedhime që na drejtuan në kahen e ligjit, të barazisë para tij... Që na siguruan të gjitha të drejtat si bashkësi dhe si individ!

Nëse dikush në Evropë beson se do të na detyrojë që të falemi ashtu si falet ai, ose që të besojmë se kulturë është ajo që i është mbushur atij mendja i bazuar verbërisht në dogmën e asaj që beson, e gënjen mendja!... Unë nuk jam besimtar dhe një gjë të tillë e them hapur!... Dhe nuk do të ketë asnjë kontinent që të më detyrojë që të besoj!... Dhe ashtu si jam i bindur për të mos besuar, nderoj akoma më shumë ata që kanë gjetur një rrugë të sigurt besimi!... Por kulturën e kemi të gjithë së bashku dhe nuk ia njoh askujt pronësinë e veçantë mbi të!

Nuk besoj në asnjë mënyrë se në Evropë ka njerëz me mend në kokë që mund të besojnë në kthimin e rekonkuistave ose të inkuizicionit!... Njerëzit do të jetojnë aty ku janë, duke gëzuar të gjitha të drejtat, përfshi dhe të drejtën për të besuar apo për të mos besuar!

Po!... Këtë lloj Evrope unë e njoh!... Se kjo Evropë është Evropa ime!.. Atë Evropën tjetër të antikulturës dhe të marrëzisë as Evropa e vërtetë nuk do ta njohë!...

Duke u nisur nga sa rendita më sipër, e them hapur se hisbollahët e kolektivitetit komunist nuk kanë asnjë të drejtë që të na shesin për çdo ditë dhe në çdo ditë ismailkadarenë!... Dhe nuk kanë asnjë arsye kombëtare që të thërresin një mbledhje pseudoshkencore të mbuluar-zbuluar pas një instituti me emërim e një politikani të rëndësishëm italian... Dhe pasi kishin bërë më parë me zhurmë një mbledhje tjetër ismailiste për Dante Aligerin!...

Duket kohët e fundit hisbollahë po i shtojnë uniformat!... Por, i çfarëdo feje që të jetë hisbollahu mbetet gjithnjë hisbollah dhe ajo që e dallon më shumë është tendenca për t’i imponuar atë që mendon ai!

http://www.gazetametropol.com/tekst.php?idt=39144


Analizë e debatit Qosja-Kadare për identitetin e shqiptarëve

26 Shkurt "Metropol" boton: Kasem Trebeshina në Kultura dhe Antikultura (Daullet e Zhvarrimeve)

Në vitet 50 u kërkua të mos njiheshin romanët e shkuar, por roman i parë do të ishte ai pas Hoxhës

Enver Hoxha kërkoi të sillte vitin zero

Në numrin e shkuar Trebeshina ka analizuar përplasjet duke i etiketuar të çuditshme dhe duke hedhur idenë se Kadare mbështetet nga disa klane, që përpiqen vetëm për të mbajtur të ndezur arenën rreth Kadaresë. Ndërsa shton se Shqipëria është në Evropë dhe si e tillë do të jetë pavarësisht qëndrimeve të personave të ndryshëm. "Metropol" në numrin e shkuar botoi dy kapitujt e parë, "Debate të çuditshme" si dhe "Hisbollahët shqiptarë". Ndërsa sot boton dy kapituj të tjerë "Mesjeta në të gjithë stinët" dhe "Numri një i dekretuar". Analiza e Trebeshinës është e përbërë nga shtatë kapituj.

Në shkrimin e parë Trebeshina thekson se bindjet dhe kultura e një personi nuk mund të ndryshojnë nga dëshira e dikujt tjetër, por se ajo mbetet si e tillë. Ndërkohë që vetë debatin për Identitetin ai e quan të kotë dhe pa kuptim.

Analiza e Trebeshinës botohet për herë të parë në mediat shqiptare. Ndërsa theksojmë se këto janë vetëm qëndrime të tij dhe nuk përbëjnë një qëndrim të gazetës. Ndaj dhe "Metropol" mbetet e hapur për të botuar reagime që janë pro ose kundër kësaj analize.

Shënim i redaksisë

Shkrimtari i njohur Kasem Trebeshina analizon debatin e hapur mbi identitetin e shqiptarëve. "Metropol" do të botojë të plotë veprën e Trebeshinës, ndërsa mbetet i hapur të botojë analizat, të cilat mund të jenë të kundërta ose pro me Trebeshinën. Analiza është e plotë dhe në respektim të plotë me drejtshkrimin e Trebeshinës, i cili paraqet mendimet e tij, por që nuk janë të gazetës.

Vetëm pak më parë për identitetin e shqiptarëve u zhvillua një debat mes Ismail Kadaresë dhe Rexhep Qosjes. Ndërsa Trebeshina ka zgjedhur që mendimet e tij për këtë çështje t’i paraqesë në gazetën "Metropol"

Kapitulli i Tretë

Mesjeta në të gjithë stinët

Në kohët në të cilat jetojmë historinë dhe gjeografinë e mësojmë të gjithë që në moshë të vogël fare. Përveç kësaj, të gjithë dhe nga të gjitha anët dëgjojnë në çdo ditë të vitit për ngjarje të ndodhura në çdo kënd të botës!... Nuk jemi më në kohët e lashta kur bota përfytyrohej si një gaforre e madhe... Ose si një arkë në formë kubike!... Nuk jemi as në Mesjetë kur një ngjarje e një kontinenti arrinte në kontinentin tjetër pas më shumë se dhjetë shekujsh!

Edhe inkuizicioni ka një histori dhe një gjeografi të njohur prej shekujsh me radhë dhe të mbushur me dhunime tejet të egra të të gjitha të drejtave të njeriut dhe, në mënyrë të veçantë, të të drejtave për dituri!... Dhe të shkeljes mbi ndërgjegjen e të tjerëve! ...

Në Evropën e sotme nuk mund të ketë vend për gjyqet e inkuizicionit!... Nuk mund të digjen më njerëz të gjallë në turrën e druve për çështje besimi, ose pse toka lëviz!... Ashtu siç keni ju të drejtë të besoni të një Autor i Gjithëdijshëm dhe t´i faleni atij, ashtu edhe ne të tjerët kemi të drejtë të mos besojmë në një Autor të Gjithëdijshëm dhe të mos i falemi atij!... Kjo është një çështje që nuk mund të diskutohet!...

Ajo që mund të diskutohet është njohja gjer ku mund të shkojnë kufijtë e saja!... Dhe debatet rreth këtij problemi duhet të bëhen në mënyrë njerëzore, pa shkelur të drejtat e askujt dhe për të mirën e të gjithë njerëzimit!... E ardhmja e njerëzimit qëndron brenda kufijve të interesave të të gjithëve dhe në kuadrin e kulturës që ka krijuar vetë njerëzimi!

Fushat e debateve janë të ndryshme dhe duhet të kenë si qëllim gjetjen e rrugëve më të shkurtra për të arritur në përfundime sa më të mira për jetën e njerëzve në tokë dhe më vonë ndofta gjetiu.

Pasi përcaktuam llojet historike të debateve dhe përfundimet e tyre në shekuj të ndryshëm, le të kalojmë te problemet gazetareske të gazetave dhe gazetarëve gjatë këtyre muajve të fundit!...

Të gjithëve gati sa nuk po u binte të fikët se dy kulmet e vlerave panshqiptare... Thënë ndryshe, dy nderet e veçanta të kombit po përplaseshin në një debat tmerrshëm!...

Palaçollëqe të zakonshme për të bërë bujë!... Se njëri e kishte thënë që në fillim të viteve shtatëdhjetë kush ishin poetët e estradave ...Dhe nuk kishte pse priste shekullin tjetër për të na i thënë!... Kurse tjetri aty pak kohë më parë na tregonte se e zinte qetësisht gjumi kur kujtonte atë person të dashur!...

Megjithatë le ta pranojmë se u zunë!... Dhe u zunë keq... Dhe kaluan në debat!... Në fund të fundit, punë e tyre!... Por këta të tjerët çfarë pune kanë në atë debat?!...

Le të kujtojmë edhe një herë atë që thotë populli shqiptar për dhinë dhe cjapin!...

Për respekt ndaj seksit të bukur edhe këtë radhë nuk po e shënojmë të tërën atë që thotë populli shqiptar!...

-Pse të mos e themi?!... Përgjersa e thotë populli...

Po mirë!... Gjersa duhet thënë, dikush ta thotë!... Ne le të vazhdojmë tregimin!... Dhe ...Si të thuash!...

Në fund të fundit, dy njerëz ishin të ngeshëm dhe kërkonin të vrisnin kohën duke bërë debat!... Po të tjerët pse hynë në atë valle idiotësh?!... Dhe atij klerikut çfarë i duhej që të këndonte disa arie të mjaltosura?!...

Duket, në vështrim të parë, si një mëndje lehtësi zakonshme ... Por nuk është ashtu!

Të gjithë mund ta keni vënë re se kur ndonjë i huaj shkruan ndonjë lavdërim për ismailkadarenë, ai thirret në gosti si mik, trajtohet me bujari dhe përcillet me nderime!... Por sapo nis ai të thotë që ismailkadareja nuk e ka atë rëndësi që i jepet, njeriu pak më parë i nderuar kthehet në palaço, në kolonialist, në armik i Shqipërisë...Dhe sharjet nuk kanë fund!... Dhe vendi i atij të huaji që ka guxuar të preki pakëz ismailkadarenë përcaktohet si një vend stalinist... Edhe pse stalinizmi nuk ka arritur ndonjëherë gjer në atë vend!

Marksizëm-leninizmi enverhoxhist i aristokratizoi shkrimtarët pornoburokratikë oborrtarë në kuadrin e mesjetizmit të kuq feudal të tij qesharak, dhe ata pornoburokratikët oborrtarë të aristokratizuar, u mësuan me gradat që iu ngjiti enverhoxha ... Dhe e ndjenin veten shumë mirë brenda atij aristokratizimi të mbrojtur gjer në marrëzi nga një repart pseudoestetokritikësh me tru të tredhura!...

Ja si janë punët, zotërinj!... Të gjithë janë të lidhur bukur shtrënguar me interesat feudale dhe nuk duan që t´iu iki ajo që kanë siguruar!... Shkrimtari ose akademiku, titujt!... Profesori vendin e punës në universitet me leksionet për ismailkadarenë!... Dhe kështu me radhë!...

Feudalizmin e enverhoxhës pushtetarët shqiptarë nuk e mbajnë dot hapur... Se prishen me Strasburgun !... Por ata e kuptojnë se, duke mbajtur aristokratin qesharak si të fisëm enverhoxhist, tërthorazi, në emër të pseudogjenialitetit letrar pornoburokratik, sigurohet për të gjithë mbajtja e karrikeve të thyera që riparohen me të hollat e trafiqeve dhe të drogës!

Për një lojë të tillë feudalët e kuq u aftësuan që në Katovicë.

Mirëpo lojërat në jetën njerëzorë asnjëherë nuk janë aq të thjeshta sa duken... Dhe një lojë që vazhdohet pak si gjatë në histori gjithnjë është mbyllur me koka të prera njerëzish!...Dhe me ato lloj kokash që kujtonin se nuk do të binin kurrë!...

Megjithatë duhet pranuar se në Shqipëri punët janë më shumë të ngatërruara se në vendet e tjera ku, një herë i rrëzuar, e ke të vështirë të ulesh përsëri në karrigen e mëparshme. Në Shqipëri, edhe pasi rrëzohesh dhe hyn në burg, ose edhe pasi të shajnë me ç´të mban pragu, e gjen mundësinë që të kthehesh në pushtet!... Dhe, për çudinë e të gjitha çudirave, pushtetari i rrëzuar dhe i rikthyer del se nuk ka vënë mend!...

Feudalizmi si feudalizëm... Dhe,pa asnjë dyshim,do ta ketë dhe fundin e tij të paikshëm!... Këtu mbetet për t´u shpjeguar vetëm arsyeja e futjes në debat e atij përtejasit!...

Të gjithë mundohen që ta shpjegojnë se ai bëri gabim!... Dhe, që ta zbusin pakëz gjendjen, i ngarkojnë dhe pakëz gabim këtij tjetrit këtu!... Por në të vërtetë puna nuk është te gabimet!...

Historia, po nuk e gjete vendin mirë në të, të nxjerr jashtë loje!... Dhe kur mbetesh jashtë loje, fillon të bësh marrëzira!... Se nuk ka pse të kujtohen vitet shtatëdhjetë në shekullin tjetër!... Dhe nuk ka pse të kujtohet llahtarisja e dosjeve pas një periudhe të gjatë tranzicioni!... Për atë përtejasin është vonë tashti që të kujtohet për dramat dhe për romanet që mund të zëvendësojnë dosjet!...

Dhe prapëseprapë, për atë nuk do të ishte kurrë vonë që ta rishikonte të gjithë jetën e tij me guxim dhe të pranonte atë që duhet të mbetet nga ajo që ka bërë ai vetë.

Debati i tyre si debat nuk ka asnjë rëndësi. Ai është një nga përleshjet e fundit në caqet e përpjekjeve qesharake brenda feudalizmit të kuq për të siguruar vazhdimësinë e mbajtjes së privilegjeve feudale që nuk mund të mbahen më.

Kapitulli i katërt

Numëri Një i dekretuar

Në kohën e tij enverhoxha, i mbështetur mirë nga jugosllavët dhe sovjetikët, u përpoq që të vendosë vitin zero dhe çdo gjë të mëparshme në histori ta quante errësirë... Kurse çdo gjë me të dhe pas tij ishte dritë siç ishte edhe ai vetë me partinë e tij të gjirokastrizuar gjer ku nuk mund të thuhet.

Të gjitha dekoratat, titujt, gradat,çmimet, botimet me pagesë në gazetat e huaja nuk mund ti mbulojnë krimet e tmerrshme që u kryen gjatë sundimit të tij të ndyrë gjer ku nuk mund të mendohet.

Ai ishte sabotonjësi kryesor i luftës kundër fashizmit dhe përgatitësi numër një dhe më dinaku i Luftës Civile në Shqipëri gjatë Luftës së Dytë Botërore... Dha ai është organizatori më i djallëzuar i krimeve komuniste në Shqipërinë e pas luftës... Bashkë me Koçi Xoxen, Mehmet Shehun, Hysni Kapon, Beqir Ballukun, Kadri Hazbiun, Ramiz Alinë dhe të tjerët!..

Pas Katovicës komunistët filluan lojën e tyre të re. Hoqën tabelën e vjetër dhe vunë një të re të shkruar dhe të ngjyrosur në mënyrë të përsosur.

Ata nga jashtë, jo se nuk i kuptonin dhe nuk i kuptojnë manovrat e mësipërme, por, duke i pasur të rregulluara punët e tyre, duan të nxjerrin gështenjat me duart e të tjerëve.

Kjo është pjesë e moralit të tyre dhe, që të jemi të saktë, veprime të tilla bëjnë pjesë jo në kulturën e tyre, por në antikulturën e përdorur në raste të veçanta.

Nga kjo lloj praktike e fuqive evropiane përfituan shumë komunistët shqiptarë, pakëz si të hutuar në periudhën e parë të tranzicionit. Por ata trashëgonin një mësim të madh nga udhëheqja komuniste sovjetike!... Ai mësim ishte nxjerrë nga loja trazuar bukur në letërsinë përmes përkthimesh të bëra brenda dhe të hedhura jashtë!... Lojë që ishte plotësisht e mundur në kushtet e censurës së rreptë komuniste! Atë lojë enverhoxha e gjirokastrizoi në mënyrën më të skajshme duke krijuar `autorin kolektiv`

Çfarë lloj autori është autori kolektiv?!...

Le të shpjegohemi duke i hedhur një vështrim të shpejtë praktikës letraret gjysmës së dytë të Shekullit të Njëzet në Shqipëri.

Duke pasur si qëllim rrëzimin me çdo kusht të së kaluarës, diktatorit nga Gjirokastra i duhej patjetër që të hidhej në treg diçka e re në letërsi. Bejtet e kohës së luftë, bashkë edhe me ato të pasluftës, nuk mund të eklipsonin autorët e së kaluarës!... Duhej të hidhej në treg romani i parë komunist dhe i proletarizuar!... Prandaj të gjithë pranuan se në Shqipëri nuk ishte shkruar ndonjë roman!...

Bile, edhe autorët që kishin shkruar dhe botuar romanen kohën e mëparshme, kërkonin që të shkruhej romani i parë në Shqipëri!...

Një gjë të tillë si mund ta shpjegojmë!... Me palaçollëqet apo me kurvërinë e shkrimtarëve shqiptarë të periudhës enverhoxhiane?!...

Le të shkojmë më tej!...

Në fillim të viteve pesëdhjetë Dh. S. Shuteriqi shkruan një tregim!... Mallëngjehen shumë kolegët e tij dhe e shtyjnë që tregimin ta kthejë në roman!... Dhe ndodhi që ca nga dhija dhe më shumë nga vija në Shqipëri u shkrua romani i parë!...

U mallëngjyen të gjithë gjer kur nuk thuhet... Por nuk shkoi shumë dhe u kërkua që të shkruhej një tjetër roman tjetër i parë!... Pastaj edhe një tjetër... Dhe erdhëm përsëri te një tregim me skeletë!...

Ankara 2006

Vijon nesër
http://www.gazetametropol.com/tekst.php?idt=39180

[DardanG]

Eh po kështu është kur mocalet ( sikur ky farë Kasem Tërbeshtina) duhet të bëhen "Oqean"(pra Kadare)! Dhe pasi që mocali nuk mund të bëhet oqean atërë mocali hidhërohet,, turbullohet, nxjerrë tërë baltën dhe ndytësirat që i ka nga brënda dhe e gjuan oqeanin me cfarë ka; shavar, bretkoca, me gjarperinj! Por, oqeani mbetët oqean dhe mocali sërish mbetët ai që është mocal!
U ka humbur arsyeja nga urrejtja që kanë për Kadarenë! Iu janë verbuar sytë nga inati që kanë dhe tërë potencialin "krijues" që e kanë e kanë përqendruar ta përbaltin "Oqeanin" Kadare!
Kadare mori shumë cmime ndërkombëtare për cilësitë e veprave letërare, ndërsa ca mocale e baltina ende i "kontestojnë" vlerat letërare të Kadaresë, madje madje bëjnë thirrje që atë ta lincojnë dhe së bashku me veprat e tij ta hedhin në turrë të druve! Nuk duhet zënë për të madhe këtyre "krijuesve" mocalishte! Ata janë sikur "eunukët"e tredhur që duan të bëhen dashnor të mëdhenj por që nuk kanë me cka! Ndaj, janë atje ku janë, dhe ata që janë! Të mjerë dhe antikombëtarë, sikur ata më!

[Samira]

identiteti evropian i shqiptareve eshte nje sprove veretet bindese...qe perkon pikerisht me identitetin shqiptar pavaresisht qendrimeve te akademikut Qosja une nuk mund te pajtohem me Qosjen qe thote se Shqiperia eshte ne kontinetint aziatik .....Kush ma mir se Kadare e njeh gjeografin e Evropes...Kadare ia ka kaluar vetvetes....

[forum126]

identiteti evropian i shqiptareve eshte nje sprove veretet bindese...qe perkon pikerisht me identitetin shqiptar pavaresisht qendrimeve te akademikut Qosja une nuk mund te pajtohem me Qosjen qe thote se Shqiperia eshte ne kontinetint aziatik .....Kush ma mir se Kadare e njeh gjeografin e Evropes...Kadare ia ka kaluar vetvetes....

Ke harruar nje pyetje
Kush ma mir se kadareja eshte prift?