Kadare, i madh apo i famshëm?

[Kreksi]

Kadare dhe Renesanca ilire

http://renesancailire.blogspot.com/2...si-homeri.html

[ildushja]

Eshte i madh dhe fantastik, fama vjen me pas!

[nitROSHI]

I famshem sepse eshte i madh.

[Lioness]

Epilogu i një vjeshte turpi


Me të vërtetë nuk është e tepërt t'a themi se akoma ndjehemi të fyer e të tronditur nga sulmi huligan që u ndërmor pothuaj gjatë gjithë kësaj vjeshte mbi Kadarenë dhe familjen e tij. Ç'është e vëreteta, (fatkeqësisht!) jemi mësuar tashmë me qëndrimet e një pjese të opinionit të këtushëm kundrejt figurës së shkrimtarit Kadare, por që shpata e helmatisur të godiste kaq fort, këtë s'besoj se e priste kurrkush. Aq më tepër në një moment kur Akademia suedeze përcaktonte Nobelin e radhës në letërsi.

Mendoj se ky ishte kulmi, më tej s'ka ku të vejë arroganca dhe budallallëku babaxhan i asaj pjese të medias që shërbeu si kanal përcjellës i këtij vandalizmi antihuman dhe antikombëtar, po aq sa anti-Kadare. Kur gjuhët e para të zjarrit u shfaqën në formën e titrave në Neës 24, përpara një muaji, lidhur me një ngjarje të kaluar dhe shumë të përfolur, duke e pasë parasysh se një suplement i po të njëjtës gazetë më kishte detyruar këtu e dy vjet të shkuara të botoj një shkrim tjetër në përkrahje të Kadaresë, - e mora fillimisht si një spekullim tjetër të rradhës dhe aspak s'më vajti mendja se degjenerimi moral i medias kësohere do të kthehej shumë shpejt në një epidemi me përmasa tragjikisht shumë të gjera.

Lajthitja e kësaj radhe s'ishte as vetëm e tipit Qose, që kërkon t'a zhbëjë vlerën e letërsisë kadareane për t'a zëvendësuar me letërsinë e tipit "Preja e një martese të lodhur", por ishte një lajthitje tejet e ligë dhe haluçionante, një mësymje absolutisht e pamëshirë për t'a zhbërë fenomenin kulturor dhe njerëzor Kadare deri në themele. Duke parë tensionin në rritje, interesimi për t'a ndjekur me seriozitet këtë plojë të dhimbshme ishte maksimal. Ndoqa me kujdes shkrimet ditë pas dite, debatet në tv, dhe prita me padurim reagimin e shkrimtarëve bashkëkohës të Kadaresë, gjë që s'ndodhi.

Në vend të këtyre, ca pak që e mbrojtën kolegun, qenë ata të viteve '70 - '80 (Pëllumb Kulla, Rudolf Marku) dhe të viteve '90 (Viron Graçi). Kjo për mua është 100 herë e pamoralshme, madje për mendimin tim i fajëson në mënyrë indirekte disa prej tyre, në mos për intrigë të fshehtë, të paktën për smirë dhe xhelozi të përmasave verbuese. Tragjike! Kafenetë luksoze të Tiranës dhe më tej, gëlojnë nga garat e vipizmit obskurant, ndërsa u desh që motra e Kadaresë të ngrihej e para, e vetme, për mbrojtjen e vëllait të saj, shqiptarit vërtetë të shquar, me një shkrim plot dëshprim botuar tek "Shekulli". Shkrimtarët heshtnin. Shkrimtari i madh qëllohej nga të gjitha anët. Fshikullohej njeriu që përfaqëson kulturën tonë kombëtare në botë. Gazeta çdo ditë nxirrte me shkronja të mëdha "fakte të reja" për familjet Rrapi dhe Kadare. Obskurantët në Tiranë pinin kafé, lexonin gazetat dhe bënin sehir. Qosja në Prishtinë fërkonte duart. Paskal Milo tek e përditshmja "Panorama" shkruante se "Ismail Kadare është në krizë personale dhe morale." Ndërsa Turqia bëhej gati të festonte Nobelin e saj në letërsi. Shkrimtarët, "këta qyqarë", siç thoshte Zija Çela pak muaj më parë, heshtnin…

***

Nuk e di ç'ka ndodhur në ndërgjegjen e njerëzve, por mua më ka lënë një shije të hidhur divergjenca mediatike, apo dëshira për të krijuar edhe shfaqjen radikaliste të radhës edhe në disa televizione të mëdha si tv Klan dhe TCH, përsa i përket investigimit mbi çështjen Kadare. Një të enjte, ndërsa tv Klan në emisionin e njohur "Opinion" intervistoi Kadarenë, Tch s'vonoi dhe i drejtoi mikrofonin familjes Rrapi. Javën tjetër kur tv Klan zhvillonte një debat me përkrahës dhe sulmues të Kadaresë, TCH zhvillonte një bisedë me Rexhep Qosen, njërin prej kundërshtarëve kryesorë të shkrimtarit.

Kur heshti tv Klan, heshti dhe TCH. Po të vazhdonte më gjatë tv Klan, do të vazhdonte sigurisht dhe TCH. Megjithatë, pavarësisht bisedave televizive, fushata e bujshme ngeli si spicë në mendjet e njerëzve, diskutohej në lokale, në rrugë, në makinë, në tren, në qendra pune, madje një ditë prej ditësh edhe nxënësit e mi gjimnazistë më kërkuan me insistim t'iu flisja diçka rreth kësaj shurakame që rrethonte Kadarenë. E kuptova me pezm të madh çfarë dëmi ishte shkaktuar ndaj shkrimtarit, por jo vetëm ndaj atij; pothuaj ndaj gjithë letërsisë shqipe. Më habiti fakti që edhe ata kishin qëndruar para ekraneve për t'a ndjekur këtë plojë të dhimbshme dhe tani të pasqaruar për asgjë më drejtoheshin mua.

Atëherë e kuptova se ky nuk kishte qenë një fshikullim për faje të vjetra të shkrimtarit, por një tentativë e mirëorganizuar për ekzekutimin moral të tij, prej një çete inkuizitorësh të egër, e udhëhequr nga antikadareanë të vjetër, armiq idealesh me shkrimtarin.Dhe për çfarë?! Qosja thoshte në intervistën e tij se Kadareja duhet të ishte i guximshëm që ta kundërshtonte sistemin (vini re konotacionin martirizues), ndërsa më vonë një pyetjeje tjetër i përgjigjet se tashmë ka ardhë koha të flasim pa frikë.

Pse tani, more? Më përpara kishit frikë ju?! Po nëse është ashtu, keni moral atëherë ta kërkoni me insistim një gjë të tillë nga dikush tjetër? Pastaj më poshtë Qosja pretendon se debati ishte një gjë me vlerë dhe s'kupton aspak sa ia ka nxirë figurën vetes me ato që thotë, madje më shumë se kolegut të tij Kadare. Ai rreket me mish e me shpirt të kapë ndonjë fakt që është kundër Kadare dhe të merret me interpretimin e tij deri në qeliza, ndërsa me përmasën vigane të Kadaresë shkrimtar s'ka guxim të merret, por as ka zemër për të thënë një fjalë të mirë për të. Askush s'i beson ato që thotë Qosja se Kadareja ka qenë shkrimtar i realizmit socialist, se ka shkruar sipas kërkesave të sistemit. Ai vetë e theksoi se letërsisë së realizmit socialist nuk i lejohej zymtia, po veprat e Kadaresë as lexuesi më i rëndomtë s'besoj t'i radhisë në radhën e veprave me përmbajtje të gëzuar.

Qosja e njeh mirë letërsinë shqipe dhe po të dojë të thotë të vërtetën, s'është nevoja t'ia kujtojë njeri se grija, shiu, vjeshta, dimri, ngjyra e limontë, piramidat, kafkat, përbindshat janë disa nga leksemat alegorike që evokonin realitetin e mënxyrtë të asaj kohe, ndërkohë që realizmi socialist kërkonte me ngulm temën e ditës, heroin komunist me rolin e tij si edukator i masave si dhe pasqyrimin e arritjeve të shtetit komunist. Por edhe nëse Qosja dhe përkrahësit e luftës së tij për të çmitizuar fenomenin Kadare, argumentojnë sipas mënyrës së tyre (gjë që s'është e panjohur) se Kadare s'është ndonjë shkrimtar që di t'a sjellë "të bukurën, estetiken që janë veçantitë kryesore të artit" (citim sipas thënieve të Qoses në intervistën e tij të fundit në TCH, a thua se Kadareja s'i njeh dhe s'i ka realizuar me sukses në veprat e tij), atëherë këta pretendues, le të gjejnë një shkrimtar tjetër shqiptar të të gjitha kohërave dhe le t'a vënë përballë Kadaresë dhe opinionit publik shqiptar. Por edhe nëse s'gjejnë një dominant, le të gjejnë një ekuivalent të tij. Por nëse nuk e bëjnë dot një gjë të tille, atëherë mendoj se ka ardhë koha, që debati i turpshëm i kësaj vjeshte të mbyllet njëherë e përgjithmonë, ngase s'pati asgjë të moralshme dhe s'krijoi asnjë opinion me vlerë në publikun shqiptar apo të huaj.

Në verën e këtij viti një gazetar i njohur skocez (A. G. Gill) botoi në një të përditshme të madhe londineze një artikull tejet kritik dhe diskriminues për Shqipërinë, gjë që shkaktoi reaksion të fortë ndër ne. Jam i bindur se po të kishte kohë t'a mësonte dhe këtë fakt, gazetari në fjalë s'do mënonte t'a mbyllte artikullin e tij me fjalët, se ne shqiptarët s'i njohim dhe s'i vlerësojmë siç duhet as personalitetet tona kombëtare që na japin vlerë jo vetëm neve, por mbarë qytetërimit europian.

[Bardhi]

Teme e bukur!
Kam lexuar dy libra te M.Kunderes, "Shakaja" dhe "Identiteti", me te vertete te bukur.
Do ishte nje mrekulli sikur te fitonte I.Kadare, pak e veshtire, por gjithcka mund te ndodhe.
Shpresojme per me mire!shpresojme per te si autor se ka dhene shume!
Gjithe te mirat!
A.

Kadareja e ka fituar qmimin nobel per shkrimet e tija.
I madhi GJERGJ KASTRIOTI, E MADHJA NENE TEREZA, dhe Kadareja jane ata qe i kaluan kufinjet kobetar.
I mjere eshte aj popull se nuk i qmon njerezit e tij.

[amaro]

Kadare eshte njeriu nga Jugu qe kam me per zemer!!! Nuk e di çfare kuptimi mund te kete nje shpreheje krahasimi e tille si ''i madh apo i famshem '' kur behet fjale per njerez qe jan histori ose legjende pa vdekur akoma.
Thone se ka zot , Zoti eshte i famshem me madheshtine e tij e jo me krijesat qe ka bere . Kadare eshte madheshtor nga fama e krijimeve qe ka bere.

[Kreksi]

Kadare e ka treguar disa here patriotizmin sa here qe iu eshte dhen mundesia.

http://video.google.fr/videoplay?doc...93191451832694

[murik]

Jete te gjate Kadarese.

[Lioness]

(Nga Shekulli)

E përditshmja britanike jep klasifikimin e romaneve dhe autorëve kandidatë për çmimin The Independet

Ismail Kadare, kryeson listën e kandidatëve për çmimin e prozës më të mirë të huaj, "Independent" për vitin 2007. E përditshmja britanike "The Gurdian" e ka veçuar si lajmin kulturor të ditës së djeshme listën e gjatë të pretendentëve duke e veçuar faktin që shkrimtari shqiptar, fitues i edicionit të parë të çmimit "Man Booker", kryeson me romanin "Pasardhësi". Kjo vepër e botuar në vitin 2003 në gjuhën shqipe dhe në vitin 2006 u botua anglisht nga "Canongate" e përkthyer nga frëngjishtja nga David Bellos.

E cilësuar si një thriller politik, vepra është kandidate për çmimin 10,000 £ ose 18 mijë $, i cili përfshin shkrimtarë nga gjithë bota.

Në listën ku kanë hyrë edhe 20 tituj të padëgjuar, janë Elif Shafak, shkrimtarja turke e sulmuar nga bashkëpatriotët për fyerje, shkrimtari spanjoll Javier Marias, italiani Niccolo Ammaniti dhe emigranti politik kenian Ngugi wa Thiong'o.

"Është dëshmi e cilësisë së padiskutueshme e hyrjeve të këtij viti fakti që lista e miratuar nga grupi i vlerësuesve tanë të shquar është jashtëzakonisht e gjatë", tha John Hampson, njeriu më me përvojë për strategjinë letrare pranë Konsultës Angleze të Arteve. "Vlerësuesit do të përballen më një sfidë të vështirë, në takimin e ardhshëm, në fillim të marsit, për ta reduktuar listën nga njëzet tituj në gjashtë."

Njoftohet gjithashtu se përkthyesit e veprave që kandidojnë do të lejohen të ndjekin diskutimet e vlerësueve, për arsye se Çmimi Independent ndahet mes autorit dhe përkthyesit. Ky është dhe një nga qëllimet për të cilat është krijuar Independent Foreign Fiction Prize, që të mbështesë botuesit anglezë për të përkthyer dhe botuar më shumë letërsi të re artistike.

Anëtarë të jurisë për këtë vit janë redaktori letrar i The Independent, Boyd Tonkin, poeti David Constantine, romancierja Ali Smith, shkrimtarja dhe botuesja Jennie Erdal dhe Kate Griffin nga Konsulta Angleze e Arteve.

Vitin e shkuar çmimin e ka fituar Per Petterson dhe Anne Born për romanin e tij të pestë "Out Stealing Horses".

[Lioness]

Kadare në Athinë për Pasaardhësin

Shkrimtari Ismail Kadare vizitoi dje Athinën. Shkak i vizitës ishte dalja në qarkullim në gjuhën greke e dy librave të tij "Pasardhësi" dhe "Vajza e Agamemnonit". Në ceremoninë e zhvilluar dje në mbrëmje merrnin pjesë personalitete të politikës dhe letërsisë vendase si dhe përfaqësues të emigrantëve shqiptarë në Greqi. Shkrimtari shqiptar shoqërohej nga e shoqja Elena Kadare.

Në ceremoni mori pjesë edhe Kryetari i Bashkisë së Athinës Nikita Kaklamani si dhe Ambasadori i Shqipërisë në Athinë Vili Minarolli. Gjatë prezantimit folën përfaqësues të shtëpisë botuese greke, si dhe studiues grek të letërsisë. Kryebashkiaku Kaklamani përshëndeti Kadarenë për kontributin e dhënë në afrimin e dy popujve dhe e ftoi atë që të merrte pjesë në festimet me rastin e 2500 vjetorit të shpalljes qytet të Athinës, që do të zhvillohen më 2008. Ismail Kadare është shpallur më 1998 "Qytetar Nderi i Athinës".

Për letërsinë e Kadaresë foli edhe publicisti e gazetari Gazmend Kapllani. Vetë shkrimtari në fjalën e tij u përqëndrua tek çështja e lirisë së shkrimtarit në regjimet diktatoriale. "Asnjë regjim totalitar nuk e luftoi letërsinë kaq seriozisht sa e luftoi komunizmi" tha Kadare duke shtuar se "mua më ka çuar letërsia tek liria dhe jo liria tek letërsia". Sipas tij diktaturat krijuan shkrimtarin tip por tek-tuk dolën shkrimtarë të cilët rezistojnë.

Ardhja e tij në Athinë pati jehonë të gjërë tek shtypi grek. Pothuajse të gjitha gazetat greke që të dielën kishin njoftuar ardhjen e tij. Gjatë takimit pjesëmarrësit e shumtë patën rastin të blinin edhe libra të tjerë të shkrimtarit shqiptar të përkthyer greqisht. Takimi u mundësua nga Tirana Bank dhe Pireos Bank.

Më pas ai iu përgj pyetjeve të të pranishmëve të shumtë. Sot Kadare do të nënshkruajë libra në një libraritë e njohura të Athinës "Janos".