Shkruan: dr.Besnik R.Bardhi
Ngjarjet e njė pas njėshme qė zhvillohen kėto ditė nė rrafshin diplomatik ndėrkombėtar, tregojnė qartė se ėshtė shumė afėr momenti i finalizimit tė disa projekteve shumė tė rėndėsishme nė Ballkan, e qė kishin mbetur pezull pa u realizuar njė kohė tė gjatė. Arsyet e njė prolongimi kaq tė gjatė tė zgjidhjes sė ēėshtjeve vitale nė rajon, siē ėshtė definimi i statusit pėrfundimtar tė Kosovės, mbetėn enigmė jo vetėm pėr qytetarėt e thjeshtė !
Ardhja e z.Ahtisarit nė Prishtinė, bėri njėherit dhe promovimin e fillimit tė bisedimeve rreth statusit pėrfundimtar tė Kosovės, pasi qė u dha drita e gjelbėrt nga OKB.
Si uvertyrė pėr ardhjen z.Ahtisari nė Prishtinė dhe fillimin e bisedimeve ishte dhe deklarimi i popullit tė Kosovės nė formė institucionale, pro pavarėsisė sė Kosovės.
Kjo dėshirė e kahmotshme mė nė fund u realizua kėto ditė, nė njė nga seancat e rregullta tė Kuvendit tė Kosovės, ku u aprovua :REZOLUTA PĖR RIKONFIRMIMIN E VULLNETIT POLITIK TĖ POPULLIT TĖ KOSOVĖS PĖR KOSOVĖN SHTET TĖ PAVARUR DHE SOVRAN. Nė fakt, nė kėtė Kuvend, foli vetė populli i Kosovės me gjuhėn e deputetėve shqiptarė tė zgjedhur me votė e lirė.
Edhe kėsaj radhe. si shumė herė mė parė, populli i Kosovės shprehu pėrcaktimin historik pėr ardhmėrinė e vetė. Mė kėtė rast edhe njė herė u tha prerazi se Kosova nuk ka dėshirė tė jetė koloni e askujt, e aq mė pak e Sėrbisė.
Sėrbia, ka humbur ēdo tė drejtė tė qeverisė kėtė vend. Gjakderdhjet dhe vuajtjet permanente gjatė njė shekulli nėn sundimin sėrb, kan krijuar te populli i Kosovės mosbesim tė plotė pėr ēfarėdo opsioni sėrb qė ka tė bėjė me fatin e kėtij vendi. Njė shekull i tėrė nėn represion dhe vuajtje biblike, ėshtė mė se e mjaftueshme qė tė thuhet njė JO e madhe rikolonizimit dhe opsioneve djallėzore sėrbe.
Pėrderi sa republikat tjera si motra slave nė ish Jugosllavi fituan pavarėsinė e plotė, populli i Kosovės, me shumicė absolute jo sllave, mė sė pakti ka arsye tė qėndroj sėrish nėn tutelėn sėrbe. Krijesa artificiale e quajtur Jugosllavi, e krijuar nė vitin 1918, prej kur dhe daton sundimi sėrb nė kėto troje, u shkatėrrua definitivisht gjatė luftėrave nė dekadėn e fundit tė shekullit tė 20-tė.
Shqiptarėt dhe Sėrbėt mund tė jenė ndoshta fqinjė tė mirė, por mė kurrė nuk do tė jenė nė raporte si kan qenė mė parė, ku shqiptarėt ishin nė pozitėn e tė nėnshtruarit.
Nė Europėn moderne tė shek. XXI, ku bėhen integrime positive, nuk duhet lejuar sėrish krijimin e kolonive. Ajo kohė pėrendoi njė herė e mirė,ajo ishte epoka e turpit tė njerėzimit.
Para se tė fillohet me bisedimet rreth statusit definitiv tė Kosovės, ėshtė e domosdoshme tė ja rikujtojmė palės sėrbe tė dhėnat tė cilat flasin qartė se nė fund tė shek. 19-tė dhe nė fillim tė shek 20-tė, Sėrbia okupoj tokat shqiptare, tė cilat edhe sot ndodhėn nėn jurisdikcionin sėrb. Ajo kurr nuk u ndėshkua nga bashkėsia ndėrkombėtare pėr masakrat dhe pėr tokat e grabitura shqiptare nė atė kohė.Sa pėr ilustrim, se si ėshtė vepruar nė atė kohė me shqiptarėt etnik dhe tokat e tyre ,mjafton tė shfletohėn librat e shkruara nga vet autorėt sėrb tė asaj kohe si: Nikola P.Iliq, nė veprėn, Oslobodjenje juzne Srbije , Vidosava Nikoliq Stojanoviq, nė veprėn Leskovac i oslobodjeni predeli , Jovan Haxhi Vasiljeviq , Arnautska Liga , Beograd, 1908, Stefan. L. Popoviq nė veprėn Putovanje po novoj Srbiji shkruan:
Derisa familjet shqiptare iknin dhe tėrhiqeshin nė luginėn e lumit tė Moravės jugore, nėpėr tė ftohtė tė madh, pran rrugės, nėpėr grykėn e Gurdulicės deri te Vranja dhe Kumanova , shiheshin fėmijė tė hedhur dhe tė vdekur dhe pleqė tė ngrirė. Tėrheqja ka qenė tragjike, kuajtė dhe qetė tėrhiqnin ngadal qerret nėpėr borė, sepse saja ka pasė pak. Disa fėmijė tė hudhur, tė humbur apo gjysmė tė vdekur nga lodhja dhe uria kanė qenė tė enjtur dhe tė fryrė si tupan, disa vdisnin atėherė kur tanėt i ushqenin ose pas ngrėnjės .
Faktet qė shėnohen nė kėto vepra tė autorve sėrbė, janė argumentet mė bindėse se si u humbėn ato toka dhe ēfarė ndodhi me popullatėn autoktone shqiptare.
Tendenca e Beogradit pėr tė shkėputė viset shqiptare dhe pėr tė ja bashkangjitė trungut tė vetė nuk ka tė ndalur. Familjet shqiptare qė u dėbuan me dhunė nga pushteti sėrb asokohe nga trojet e veta etnike, edhe sot kan dokumentacionin pėrkatės pėr pronėsinė e tokave, si nė Nish, Leskoc, Prokupje, Kurshumli
Pėrderisa bashkėkombasit Qamė, tė njejtin problem me Greqinė, e aktualizuan nė instancat mė tė larta shtetėrore dhe ndėrkombėtare, shqiptarėt e pėrzėnė nga trojet e veta nė viset e lartėpėrmendura asnjėherė nuk ndėrmorren asnjė veprim denoncues ndaj Serbisė apo zbardhjės sė tė vėrtetės dhe masakrave tė atyre viteve tė kryera nė formė institucionale nga pushteti sėrb.
Ėshtė shumė indikative pse tolerohen sjelljet gllabėruese tė Sėrbisė gjatė njė shekulli !
Shumė manipulohet me faktin e ekzistimit tė kishave dhe manastireve ortodokse nė Kosovė. Ky eshte aduti kryesor i palės sėrbe pėr kėrkesat e tyre ndaj Kosovės.
Shtrohet pyetja ?
Pse Turqia e cila sundoj kėtu 500 vite me rradhė, asnjė herė nuk shfaqi pretendime dhe nuk kėrkoj kthim tė sėrishėm nė Kosovė, edhe pse kėtu ka njė trashigemi tė pasur tė objekteve kulturore, fetare dhe njė numėr tė konsideruar tė popullit tė vetė ?
Pse Sėrbia si ish okupatore , e fundit nga rradha nė Kosovė, tė ketė tė drejtėn exclusive tė pyetet pėr fatin e Kosovės. Kjo pyetje i drejtohet Beogradit i cili vazhdimisht trumpeton se Djepi shpirtėror i tyre na qenka Kosova. Me siguri shqiptarėt nuk janė ata qė ranė nga qielli dhe u vendosėn nė kėto hapsira.
Gjithė ato monumente fetare nė Kosovė, qė pretendon Sėrbia ti shpall tė vetat, janė ruajtur gjatė shumė shekujve nga vetė shqiptarėt, duke e ditur se nė ato themele, tė parėt tanė tė krishterė ngritėn tempujt e tyre, e qė mė vonė okupatorėt e tė gjitha ngjyrave gjatė historisė i adoptuan pėr qėllimet e tyre politike.
Pra e gjithė kjo lojė qė bėnė sot Sėrbia kinse pėr djepin e tyre nuk ėshtė asgjė tjetėr veē njė grackė e madhe pėr ata qė nuk e njohin dhe nuk duan ta njohin realitetin.
Kjo lojė e ndyer , ka pėr qėllim qė tė infiltrohet popullata sėrbe nė enklava, kryesisht rreth kishave dhe manastireve ortodokse. Kėto enklava , sipas skenarėve sekret sėrb, pas pėrcaktimit tė statusit definitiv tė Kosovės , do tė jenė si nė kohėn e Millosheviqit dhe gjatė historisė, vatra tė cilat do tė shkaktojnė tensione ndėretnike dhe politike. Kėto do tė jenė metastaza kanceroze nė trungun e brishtė tė shtetit tė ri tė Kosovės.
Kjo strategji sėrbe e njohur nga e kaluara dhe e cila recidivon edhe sot ėshtė shumė e njohur nga shqiptarėt e Kosovės, por shpresojmė tė mos anashkalohet nga bashkėsia ndėrkombėtare dhe nga lidershipi negociues Kosovar.
Ėshtė koha e fundit qė Beogradi zyrtar tė japė sinjale tė forta se mė nė fund do tė hjekė dorė nga politika ekspanzioniste. Sėrbia duhet tė vazhdoj rrugėn e vetė drejt mirėqenjės pa Kosovėn. Vetėm me njė rezonim tė drejtė dhe tė sinqert mund tė prosperoj jo vetėm populli sėrb, por i tėrė rajoni i Ballkanit. Ėshtė turp historik i palės sėrbe tė riaktualizoi qėshtjėn e rikolonizimit tė Kosovės. Koha ėshtė tė kėrkoj falje pėr gjithė ato tmerre qė i shkaktoj popullit shqiptar, jo vetėm nė luftėn e fundit.
Historia e hidhur me plotė luftėra tė pėrgjakshme nė Ballkan, pėr fat tė keq ėshtė e lidhur ngushtė me Sėrbinė. Kjo mban llogari pėr tė gjitha luftėrat nė kėto treva. Historia mėsohet pėr tu mos pėrsėritur.
Tė gjitha adutėt pėr bisedime ndodhėn nė duartė e palės shqiptare, mjafton qė tė punohet nė mėnyrė tė zgjuar dhe tė prezantohen drejtė tė gjitha faktet relevante ku dominon forca e argumentit. Ne nuk kemi arsye tė trillojmė historinė, historia ėshtė njė, si e vėrteta.
Dėshira historike e kėtij populli ėshtė qė jetoj i qetė dhe i lire nė tokėn e vetė. Populli i Kosovės ėshtė i gatshėm tė udhėheq me vetėn dhe shtetin e vetė. Kosova e pavarur, e cila si e tillė doemos duhet tė krijohet, nuk ka aspirata ndaj fqinjėve dhe nuk ka arsye objektive askush tė brengoset pėr krijimin e saj. Integriteti i Kosovės duhet tė ruhet dhe tė garantohet nga fuqitė e mėdha, sidomos nga NATO, pėr shkak tė historisė sė sajė dhe rrezikut qė i kanosėt nė vazhdimsi.
Populli shqiptar, gjithnjė gjatė historisė ka qenė i orjentuar kah pėrėndimi , andej ku dhe e ka vendin. Pėrėndimi duhet tė kuptoj kėte fakt dhe tė mos lejoj asnjėherė nė tė ardhmėn tė nėpėrkėmbėt ky popull dhe ky vend, as nga vorbullat aziatike dhe as nga popujt fqinjė gllabėrues.
Mjaftė ėshtė derdhur gjak nė Kosovė, koha ėshtė ti kthehemi realitetit tė shek. XXI dhe integrimeve euroatlantike.
Krijoni Kontakt