Jo AMBO.

[km13]

Dy vizitat dhe debati për naftën dhe gazin


Selami Xhepa*

Që prej gati tri ditësh, në disa media, në veçanti në “Gazetën Shqiptare”, disa analistë janë angazhuar dhe po shkruajnë për projektin AMBO dhe Gazpromin. Fatkeqësisht, kam vënë re se i gjithë konteksti i shkrimeve nuk ka synuar shqyrtimin në mënyrë pragmatike të ideve se si vendi ynë, i vetmi në rajonin tonë që nuk asnjë lidhje me rrjetet evropiane dhe rajonale të transportit të naftës dhe gazit, të mund të integrohet në këtë treg. Disa analiza të tipit pseudo-diplomatike po përpiqen të përcjellin te publiku deformime që më duken më shumë keqdashëse se sa nga halli që të ndihmojnë qeverinë të marrë vendime të drejta në emër të interesave të publikut të vendit. Po bëhen insinuata krejtësisht të paqena dhe po lidhen ngjarje krejt pa lidhje për të sajuar historira diplomatiko-politike të tipit të kohës së luftës së ftohtë.
Kjo seri analizash e shkrimesh mori shkas nga takimi i fundit që kryeministri Berisha bëri me presidentin e projektit AMBO, zotin Ferguson. Ky takim kishte për qëllim të rikonfirmonte dhe njëherë mbështetjen e plotë të qeverisë shqiptare për këtë projekt që ka filluar që në vitin 1994, ku ish-presidenti Berisha kishte nënshkruar (në SHBA) një marrëveshje trepalëshe së bashku me presidentët e Bullgarisë dhe Maqedonisë për realizimin e këtij projekti madhor naftësjellësi. Duke mbështetur plotësisht realizimin e këtij projekti të hershëm, firmës i është kërkuar të rishikojë gjurmën e projektit, domethënë rrugën nga do të tranzitohet nëpër territorin e vendit tonë dhe vendin ku do të ndërtohen terminalet e transportit. Në këtë mënyrë hidhet poshtë ideja fantazmike e një superparku gjigant energjetik në bregdetin e Vlorës, jo thjesht mbështetur në konsiderata politike, por argumentin shkencor të ambientalistëve. Jo se energjia është e papajtueshme me ambientin, por se pozicioni gjeografik i territorit ku ishte projektuar parku e bën idenë të papranueshme. Se balanca dhe pajtueshmëria e energjisë dhe mjedisit e kësaj vendndodhjeje gjeografike, mbështet një numër shumë më të kufizuar projektesh energjetike, aq sa ato të lejojnë dhe mundësojnë zhvillimin e vetë zonës. Në këto kushte, qeveria rikonfirmoi dhe garantoi mbështetjen për projektin e naftësjellësit, duke angazhuar ekspertët dhe institucionet shqiptare të studiojnë gjurmën e re të tij dhe një gjë e tillë pati një mirëkuptim të plotë nga z. Ferguson.
Ndërkohë, në vizitën që realizoi z. Buçkovski në Tiranë pala shqiptare theksoi se vendi ynë do të dëshironte të kishte një zgjatim të gazsjellësit të Shkupit drejt vendit tonë, si zgjidhja më e shpejtë dhe ekonomike e mundshme. (Natyrisht, që për lidhjen me gaz janë në diskutim edhe projekte të tjera konkurruese dhe të gjitha do të përdorin një pjesë të furnizimit të tyre nga Gazpromi). Dhe siç dihet nga të gjithë, Gazpromi është furnizuesi i këtij gazsjellësi, ashtu siç është dhe furnizuesi kryesor i tregut evropian të gazit. Ku qëndron atëherë rivaliteti midis këtyre dy projekteve – a mund të më thoni? Sikur të realizohet, gazsjellësi do t’i shërbejë nevojave të tregut të brendshëm të furnizimit me energji, dhe që mund të përdoret si për ngrohjen e popullatës, për prodhimin e energjisë elektrike dhe për të mbështetur zhvillimin ekonomik të vendit. Ndërsa AMBO është naftësjellës që për shkak të mbingarkesës së lartë të trafikut detar në ngushticën e Bosforit, do të përdoret për transportin e naftës drejt porteve të tjera të Mesdheut dhe në Evropën veriore, duke shkurtuar distancën e transportit dhe duke ulur me 4 dollarë/barrelë koston e transportit. Pra, AMBO është para së gjithash një projekt transporti evropian e jo thjesht shqiptar, ndërsa furnizimi me gaz nga Gazprom është thjesht një projekt për nevojat e tregut të brendshëm. Ku është atëherë ai i ashtuquajtur rivalitet në interesat ruso-amerikane, përveçse në mendjet e disa personave që kanë hobi të ngrejnë gjithfarë hipotezash të tipit të skenarëve të luftës së ftohtë? Për ta bërë më të besueshëm këtë triller, përdoren për ilustrime dhe shembuj të tjerë, gjithashtu pa kurrfarë lidhjeje, siç ishte projekti i General Eletric. Harrohet se projekti i General Electric ishte kritikuar nga shumë aktorë të tjerë të shoqërisë shqiptare, shumë kohë më përpara, që kur projekti u zbulua për herë të parë në media. Dhe për të ilustruar se sa pa bazë kanë qenë të gjitha tregimet popullore për këtë projekt, mjafton të them se autorët lokalë të projektit as nuk e kanë lexuar ndoshta atë. Nuk ka se si të shpjegohet ndryshe etiketimi i projektit vetë: u pagëzua si projekti i trenit elektrik, kur në të vërtetë projekti nuk parashikonte asnjë lloji ndërhyrjeje në rrjetin e hekurudhës, as meremetim e jo më elektrifikim të saj. Natyrisht që biznesi është biznes. Kush qeveri nuk e dëshiron që një firmë e nivelit ndërkombëtar si General Electric të mos ishte prezente në vendin tonë? Me vendimin e vet qeveria nuk ishte kundër kompanisë por projekti i saj ishte i parakohshëm në rendin e prioriteteve që ka ekonomia e vendit tonë. Pse atëherë analistët nuk e gjykojnë çështjen në këtë kontekst, por e shtrembërojnë atë në mënyrën më abuzive dhe dashakeqe të mundshme?
Në vend që të kërkohen përgjegjësitë e veprimeve që jo rrallë e kanë futur vendin në historira të tilla të panevojshme e me kosto për pengimin dhe vonimin e zhvillimin e vendit, disa syresh kanë kurajo të japin dhe leksione të këtij lloji. Fatkeqësia jonë është se ne merremi shumë me llafe dhe pak me punën. Ne, për shembull, u morëm me vite të tëra debatesh për korridorin VIII dhe fantazitë e rivaliteteve gjeopolitike të korridorit dhe nuk ndoqëm në mënyrë pragmatike atë rrugë që na çonte në ndërtimin e tij. Pse pra, vallë nuk merremi me problemin e vërtetë por me sajesa të panevojshme të cilat vetëm se cenojnë interesat kombëtare të vendit para të cilave jemi përgjegjës të gjithë së bashku?

*Këshilltar i kryeministrit

[JACK FOLLA]

Me falni por ju me duket se nuk keni kuptuar thelbin e problemit.

Nuk flitet per Kosoven e cila nga kjo ane doli e fituar dhe kjo eshte nje gje e mir3e por per popullin e varfer shqiptare qe po perseris dhe nuk e themi une por
KOMUNITETI EUROPIAN.
Shqiperia nese merre pjese ne kete projekt qe edhe Evropa "perfshire Gjermanine, Francen e Italine qe kane bere investime te shumta ne ate zone"
duhet ta harroje te futet futet ne Evrope dhe besoj se asnje njeri ne Shqiperi nuk e do kete vetem per hir te Amerikes qe kudo ne bote mjell luftra per hir te naftes.

Populli shqiptare duhet te intergrohet e jo te mbetemi arixhinjte e Evropes sepse Bullgaria fiton sepse shet naften po ne???

dhe nuk jane te verteta faktet historike qe sjell rreth krijimit te Shqiperise, por vetem fallsitete historike qe qarkullojne sot ne Shqiperi dhe mos harro se Shqiperine e ndane fuqite e medha duke bere qe Shqiperia te jete i vetmi vend ne bote qe eshte i rrethuar nga Shqiptare.

[shtrigaa]

une se kuptoj mundeni te me sqaroni.halli eshte se shqiperia sdo futet dot ne evrop apo se gjiri i vloresh me vloren e fshatrat per reth do shkatrohen?
laguna e nartes, perla e adreatikut ,shendeti i njerzeve keto nuk jan te rendesishme?

[Sabriu]

Me rëndësi është të fitoin të tjerët qdohere e edhe këaj radhe ,sa për shqiptarët ne jemi mësuar të mos fitoimë asnjëher dhe të mburremi se ia kemi bërë të mundur apo kemi dhënë kontributin tonë që të tjerët të fitoin në dëm dhe në kurrizin tonë.Jemi shqiptar jemi më të mirët ,jemi human dhe kemi shitur mendë e shesim se jami me mendë tamam.

"Mr.i dituri"

[vagabondo_nyc]

Puna nuk eshte te AMBO apo GAZPROM por ne si shtet jemi kot. Iken nje qeveri vjen nje qeveri e re heqin nga puna nga shkenctaret deri te pastruset. Bene nje marveshje nje qeveri e prish tjetra...pse? Se ska specialista te mirefillt qe te jene jo partiak. Ato qe e kane studiuar dhe miratuar AMBO-n sot shesin banane rrugeve. Keta qe e projektojne GAZ PROM-IN po te vij nje parti tjeter ne pushtet do shesin cigare rrugeve. As AMBO as GAZ PROM KURR SDO NDERTOHEN NE SHQIPERI. Kjo eshte shqiperia jone e dashur. Ne do grijme lakra ketu me njeri tjetrin se cili project eshte i mire dhe do bojme search neper google po sa pare vle? Ne SHQIPERI nuk behen kurr investime strategjike kush jep me shume leke nen dore ai fiton. Keto do na kushtojne neve sa te jemi te gjalle.

[shtrigaa]

Refuzimi i qeverisë paralelisht me negociatat për të marrë gazin rus




Vendimi surprizë kundër AMBO


Berisha: E mbështesim, por duhet spostuar nga Vlora



--------------------------------------------------------------------------------

Altin Kreka
krekas@gazetashqiptare.com

Qeveria shqiptare ka vendosur që projekti AMBO, naftësjellësi që nis nga porti i Burgasit në Bullgari të mos përfundojë në gjirin e Vlorës. Arsyet janë të njëjtat me ato që detyruan qeverinë të bllokojë ndërtimin e parkut energjitik në Vlorë. Ekologjia. Kryeministri Berisha ja ka bërë të qartë këtë vendim edhe drejtuesit të projektit AMBO, Ferguson, gjatë vizitës së tij të fundit në Tiranë. Mbase për koicidencë në të njëjtën kohë kur zyrtarët e qeverisë shqiptare deklaronin se “AMBO është vetëm një naftësjellës” propogandohej një tjetër projekt. Gazsjellësi nga Rusia, Gazprom. Ky projekt u mbrojt edhe nga kryeministri Berisha edhe në mbledhjen e fundit të grupit parlamentar të PD-së ndërsa më parë kishin përgatitur terrenin të tjerë zyrtarë. Zv/ministri i Energjitikës, Bojaxhi ishte ndër të parët që deklaroi planet e qeverisë shqiptare.
Berisha për zhvendosjen
Berisha informoi deputetët se AMBO do të ndryshojë vendikalimin e tij. Nuk do të jetë Vlora terminali fundor i tij, por në një tjetër qytet. Arsyeja sipas kryeministrit është pengimi i dëmtimit të turizmit. “AMBO është projekt që diskutohet që nga viti 1994. Unë e prita përfaqësuesin e këtij projekti të cilin e kisha pritur edhe 12 vjet më parë. E sigurova për mbështetje të plotë të qeverisë shqiptare. Kështu veproi edhe Ruli dhe të gjithë zyrtarët të cilët e kanë takuar. Ne e mbështesim projektin AMBO. Por kemi kërkuar mirëkuptimin e kompanisë të spostojë gjurmën e tij për të njëjtat motive që ne paraqitem për parkun energjetik në Vlorë. Ky është realiteti lidhur me të gjitha këto debate që zhvillohen”, - tha Berisha disa ditë më parë në mbledhjen e grupit parlamentar të PS.
Gazprom
Kryeministri Berisha por edhe zv/ministri Bojaxhi informuan se qeveria shqiptare ka hyrë tashmë në kontakt direkt me kompaninë ruse Gazprom për të bërë të mundur futjen e rrjetit të gazit rus në Shqipëri. “Gazi është një burim energjetik i rëndësishëm për `çdo vend të zhvilluar. Shqipëria në hartën e Evropës është i vetmi vend pa gaz”, ka thënë Berisha. Sipas tij qeveria shqiptare po punon në futjen e rrjetit të gazit rus në Shqipëri. “Po punojmë në ndërtimin e impianteve shumë të mëdha të rigazifikimit për territorin tonë. Impianti i rigazifikimit do të thotë që shndërrojnë gazin likuid në gaz. Në të gjitha burimet e gazit gjer sot në Evropë dihet që dominon tërësisht gazkrimo. Që të gjitha zgjatimet e gazit rreth nesh janë monopol i kompanive ruse të gazit. Ne jemi të vendosur dhe po bëjmë tratative me disa prej tyre në mënyrë që Shqipëria të mos jetë një vend i përjashtuar nga gazi”, tha Berisha në mbledhjen e grupit parlamentar të PD-së.
Parku i Vlorës
“Gjatë fushatës elektorale, kur ne bënim ato deklarata, nuk e kishim kaq të qartë se paska qenë e vërteta një realitet i dokumentuar; pra në Vlorë kanë qenë të parashikuar termocentrali, njëri i kompanisë ASK, një konsorcium prej 1.300 megavat. Një tjetër i kompanisë shumë serioze italiane me depozita shumë të mëdha, rreth 700 megavat. Pra, realisht i projektuar një park i madh energjetik. Ne gjykojmë dhe nuk është se parqet energjetike nuk janë fitimprurëse, janë shumë fitimprurëse, nuk është se nuk fuqizojnë Shqipërinë, e fuqizojnë shumë, por ne mendojmë jo t’i bllokojmë, por t’i spostojmë në vende të tjera, ku turizmi dëmtohet më pak dhe në këtë praktikë po veprojmë”, tha Berisha.
Vendimi i KKRTSH
Nën drejtimin e ish-kryeministrit Fatos Nano, Këshilli Kombëtar i Rregullim Territorit ka miratuar gjurmën e projektit të naftësjellësit AMBO në pritje të nisjes së investimit
Takimi me Ferguson
Gjatë vizitës së tij të fundit në Tiranë drejtori i kompanisë AMBO është informuar nga ana e zyrtarëve të qeverisë shqiptare se është vendosur spostimi i gjurmës së projektit të naftësjellësit

[shtrigaa]

e mori dy her

[ermal labi]

o jack folla.....ne ajo europe qe ti kerkon na ka shkatruar.
te falenderojme zotin qe kemi ameriken se greku dhe serbi jane gati te na rrejepin dhe ate vende qe na ka mbet.

[Sabriu]

për vagabondo nyc,

Pajtohem katërcipëshi me ty,ate që ke thënë , gjegjësishtë ate që ke shkruar as topi se luan,dhe është plotësisht e vërtetë.

[km13]

........"Por siç do te shihni edhe ju pas ketij dominimi Amerikan dhe militarizimit te nje linje te tille qe nuk kuptohet pse duhet kaloje ne Vlore apo ne Shqiperi kur Greqia eshte me afer??? Apo ta marri direkt nga Bullgaria...?
Sepse
Greqia preferon te zhvilloje turizmin dhe ben pjese ne Evrope.
Ne gjirin e vogel te Vlores do te hyjne anije naftembajtese aq te medha saqe Kanali i Bosforit nuk i nxe. Imagjinoni ju impaktin qe do te kene keto anije ne gjirin e Vlores apo ne rastin me te keq te nje aksidenti, Nje katastrofe ekologjike.... thote Jack.

Lexoni artikullin e meposhten se cfare thone greket:

Issue 39, 03/06/2006.


(WHEN) WILL BALKANS OIL PIPELINES BE BUILT? (3)
BURGAS-ALEXANDROUPOLI: HAS GREECE ADMITTED THE PROJECT IS IN CRISIS?

Sijka Pistolova


About a month before signing the Treaty on the construction of the trans-Balkan Burgas-Alexandroupolis oil pipeline, on 11 March 2005, and after a meeting in Moscow, Greek Assistant Minister for Development, Giorgos Salagoudis said: “The group of companies that will participate in the construction of the oil pipeline whole-heartedly supported signing of the memorandum by the governments. The group found the economic parameters of the project satisfactory, and representatives of the group gave additional explanations to the representatives of all three governments”. The Greek official repeated that Russian TNK-BP will coordinate the plans for the construction of the oil pipeline, which will connect Bulgarian port Burgas with Greek port Alexandropoulos on the Aegean Sea.
Bulgarian and Greek media greeted the signing of the Treaty with approval. They commented that the countries in the Balkans are neither large producers, nor large consumers of electricity. It was also stressed that although there are considerable regional reserves of fossil fuels, these sources are not of global importance, and the political and economic instability during recent years has discouraged significant foreign investment in the energy sector of these countries.
Therefore, the region has become more important as a transit centre for the export of oil from Russia and the Caspian region towards western countries, concluded optimistic journalists of the Bulgarian and Greek media.
However, judging from daily newspaper Katemerini of Athens, at the very beginning of new 2006 it became clear that it was still uncertain when Greece and Bulgaria would feel the benefits from the transport of the Caspian oil across their territories.

The pipeline from Burgas to Alexandropoulos may never be put into operation, said Katemerini on January the 3rd, also reported by the Bulgarian telegraph agency. The reason for forecasting the failure of the construction project was given as the fact that it simply is not on the list of priorities of the western countries.
According to Katemerini, Greece is in the middle of a labyrinth of grids for energy transport in different forms- oil, natural gas and electricity. This future energy infrastructure, which is forming around Greece, should also serve the geostrategic interests of world powers, believes the Athens newspaper.
The newspaper mentions the Burgas-Alexandroupolis oil pipeline as the best known project in the mentioned energy net. However, the popularity of the future oil pipeline is only determined by the fact that there have been talks about its construction for many years, writes “Katemerini”.
The newspaper suggests that the Baku-Tbilisi-Ceyhan pipeline, which is already a reality, and through which the first quantities of oil have flown, is the most expensive pipeline. The newspaper cites Professor Marika Karajani of the “Pandion” University of Athens, according to whom, one of the aims favoured by the construction of the oil pipeline from Baka to Turkish port Ceyhan, is to make Turkey a transit and distribution centre in the region.
The fact that the Turkish Government persistently urges the construction of the pipeline from Samsun to Ceyhan as well as the contracting business for exploitation and production of oil in the Turkish part of the Black Sea is not accidental.
According to the Greek newspaper, the second project of the oil pipeline, whose route passes across Bulgaria- Burgas-Fljora (Bulgaria, Macedonia, and Albania AMBO) is connected to the contraband of weapons and narcotics by the side of Albanian and Kosovo’s mafia. The authors of the text in Katemerini support the thesis that the Albanian lobby is particularly active concerning this project in the USA, because the pipeline should connect Kosovo with Albania.

http://www.energyobserver.com/eng/rasprave.php