Fal dhe do të jesh i falur

[Albo]

Fal dhe do të jesh i falur

(Ligjëratë e mbajtur nga Joani i Pergamit para komunitetit të manastirit “Shën Joan Pagëzori”, në Angli)

Të dielën e parë të Triodit, Kisha na paraqet para syve shembullin e publikanit, një shembull pendimi, rrëfimi, d.m.th njohje e gjendjes ekstreme në mëkat. Ajo vazhdon me shëmbëlltyrën e djalit plangprishës për të na treguar se gjendja jonë mëkatare nuk është pa rrugëdalje, ekziston një Qenie që na do, na pret krahëhapur me këto fjalë: “Nuk të gjykoj, nuk dua të më thuash sa mëkatar je, mjafton të kthehesh tek unë”. Dhe për të celebruar kthimin e çdo mëkatari, Ai bën një festë. E diela që vijon më pas, na kujton sërish pendimin.
Kisha na drejton te Gjykimi i Fundit për të na kujtuar se edhe nëse përparojmë në virtyt, cilatdo qofshin përpjekjet që bën, është mëshira e Perëndisë që na shpëton përfundimisht dhe jo merita jonë apo merita e virtyti ynë. E Diela e Djalit Plangprishës na paraqet një nga gjërat më të vështira, një nga dyert më të zorshme për t’u hapur; falja e vëllait tonë. Falja është diçka e vështirë, po përse? Fillimisht sepse ne nuk dimë çdo të thotë me të vërtetë falje: gabimisht e mendojmë si diçka të thjeshtë, por nëse mendojmë seriozisht se çfarë do të thotë kjo fjalë, do të shohim realisht se nuk është thjesht një nga gjërat më të vështira, por më e vështira për njeriun. Ne mendojmë se falja është thjesht fakti të mos duash t’i bësh keq armikut, të mos i zemërohesh dhe kështu lehtësohemi duke thënë:
“Sa për mua nuk dua t’i bëj keq tjetrit, e fal”. Dhe shtojmë shumë shpesh: “Unë fal, megjithëse nuk e harroj, po fal.” Ne nuk harrojmë, por falim! Është kontradiktore. Nuk është e mundur të falësh me të vërtetë nëse ti ruan kujtimin e së keqes që tjetri të ka bërë. Si mund të arrish të harrosh të keqen që tjetri të bën? Si mund ta fshish nga kujtesa? Falja e vërtetë nuk është ajo që na pengon të hakmerremi, por ajo që na bën të aftë të duam armikun tonë; ajo që na bën të shtrëngojmë armikun tonë në krahë, që na bën ta duam si veten, që e bën një nga qeniet tona më të shtrenjta, që na bën ta vendosim brenda vetes sonë. Këtë kuptim ka realisht fjala ‘falje’ [në greqisht syn-chor- fjalë për fjalë do të thotë: vendosem me, bashkë me, në të njëjtin vend] i jap një vend me veten, e pranoj në botën time, në brendësi të jetës e të zemrës sime, në hapësirën e ekzistencës sime.
Është një mister fakti që kjo hapësirë e cila quhet ‘botë’ ose ‘ekzistencë’ të mos ketë ‘vend’ për ne. Secili e përcakton vetë hapësirën e tij, i vendos kufij të ashtuquajtur familje, kombe, raca dhe thotë: “Ja vendi që më përket dhe asgjë tjetër veç meje nuk mund të depërtojë atje”. ...Pas rënies, njeriu u bë njësoj me kafshët. Ai krijoi territorin e tij dhe gjithashtu organizoi një sistem mbrojtjeje që ta ruajë hapësirën e tij nga kushdo që e cënon. Po kush e dha këtë territor? A nuk është një dhuratë nga Perëndia?A nuk na e dha vallë Ai? E kemi krijuar ne?! Megjithëse e dëshirojmë nuk mund të gjejmë një vend të mjaftueshëm për të gjithë njerëzit që përjashtojmë nga kjo hapësirë, e cila është edhe e tyre. Dhe megjithatë Perëndia është atje dhe na kërkon të falim të tjerët d.m.th. t’i marrim brenda hapësirës sonë, t’i bëjmë pjesëmarrës të të gjitha të mirave që Perëndia na dha, të ndajmë me ta jetën dhe zemrën tonë.
Ja përse falja është kaq e vështirë.
Në fakt, ti ndoshta e harron të keqen që tjetri të ka bërë madje nuk ke mëri ndaj tij, por nuk e pret në shtëpi, nuk ndan me këtë njeri kaq të keq, mëkatar e kriminel! Sa e vështirë të falësh! Për më tëper Zoti në Ungjill thotë: “Sepse në qoftë se ju ua falni njerëzve gabimet e tyre Ati juaj qiellor do t’jua falë edhe ju, por në qoftë se ju nuk ua falni njerëzve gabimet e tyre as Ati juaj qiellor nuk do t’ua falë juve gabimet tuaja”(Mat.6:14-15). Kështu fal Perëndia! Ai nuk fal sentimentalisht dhe psikologjikisht. Perëndia fal duke përqafuar, duke përfshirë botën e tërë dhe armiqtë në brendësi të ekzistencës së Tij, Perëndia përqafon të gjithë njerëzit. Dhe nëse ne jemi në gjendjen e të mospranuarit të një vëllai në vendin tonë, atëherë automatikisht përjashtohemi nga Vendi i Perëndisë, sepse vëllai ynë është tashmë në Vendin e Zotit nga falja dhe dashuria e Tij [në këtë vend që është Mbretëria].

(Vijon në numrin e ardhshëm)

Përktheu: E. Pani