Greqia që flet Shqip

[ALBA]

Viktor Bernard

Në librin e tij “La Turqie et l’Hellenisme contemporain”, francezi Viktor Bernard, me admirimin e tij për racën shqiptare, shkruan “Ndonjëherë raca shqiptare është ngritur, është personifikuar, në një njeri të madh, dora e të cilit, kushdo që të ketë qënë, Mehmet Aliu, Ali Tepelena, Skëndërbeu e Pirro, çoi peshë mbarë një botë dhe gdhendi mbi popuj që drejtuan, shenjat e gjenisë së saj. Jeta e shqiptarëve në këtë shekull të mbramë, vepra e tyre në Egjypt ku qenë mbretër, në Greqi ku qenë autorët e vërtetë të pavarësisë, duhet të na shpjegojë mjaft periudha të historisë së herëshme, dhe kur shqiptarët rivendikojnë Aleksandrin, Akilin e Agamemnonin, teprimi duket të jetë veçse një formë, sepse paradoksi mban në vetvehte një të vërtetë”.



Cevasi

Në “Historia e Tebës” II, Cevasi vëren “Është e ditur se gjatë luftës kombëtare dhe pas asaj kohe deri në vitin 1850, në të gjithë Atikën, dhe në vetë Athinën, flitej gjuha shqipe, dhe shumë pak vetë dinin të flisnin greqisht”. Këtë ai e shënon edhe për rajonet e Tebës, me pak përjashtime në qytet.



J. Maruga

Studiuesi J. Maruga në “Kontributi i arvanitëve....” në lidhje me revolucionin që solli krijimin e shtetit grek, që në fillim shtron pyetjen: “Çfarë i detyrohet Greqia arvanitëve? Ju detyrohet -guxoj të them- Lirinë e saj!”. Ndërsa V. Rafailidhi në “Ethnos” vëren se “Fallmerajeri i cili i simpatizonte shumë arvanitët, shkruante se: revoluciuoni grek është në të vërtetë vepër e arvanitëve. Madje në shtetin që u krijua menjëherë mbas 1821 të Kapodistrias dhe Otonit, pothuajse shumica e banorëve flisnin shqip”.

V.Rafailidhi

Në një artikull të gazetës “Ethnos”, V.Rafailidhi shkruan “Një pjesë e neohelenizmit që ka si gjuhë të përditëshme atë arvanitase, luajti rolin kryesor në krijimin e këtij shteti ku jetojmë sot, sa nga pikëpamja ushtarake aq edhe ekonomike. Atëhere pse evidentohen në plane të para pjesë të tjera të popullsisë?...”.



Elefterudhaqi

Në enciklopedinë e Elefterudhaqit, për Familjen e Ralëve (me shumë kryeministra dhe ministra në shtetin grek) shënohet se “ajo ka prejardhje shqiptare ose normane”. Po ashtu, për përkatësinë shqiptare flitet edhe për Familjen e Rendëve nga Korinti. I njohur nga kjo familje është kapedan Dhimitër Rendi.



Vadington

Për rolin mbizotërues të shqiptarëve në revolucionin që çoi në krijimin e shtetit grek, flet edhe Vadington “gjysma e ushtrisë së Odisesë (Andrucit) janë kryesisht shqiptarë, nën komandën e Gurrës” dhe shënon se Odiseja vetë ishte rritur dhe edukuar në oborrin e Ali Pashës në Janinë. Ndërsa konsulli anglez në More, Green e cilëson Odisenë si “kapedan të përgjithshëm të Greqisë Lindore, një prej krerëve më të njohur shqiptarë”.



Odise Elitis

Në përgjigjet e tij gazetarëve për përkatësinë, nobelisti Odise Elitis, i cili mbahet si poeti më i shquar në Greqi, deklaron “ Po. Jam shumë këmbëngulës. këtë kokëfortësi të tmerrëshme e kam trashëgim nga nëna ime arvanitase”.



Anonime

Shqiptarët kanë ndikuar me zakonet, traditat, kulturën e tyre mbi popujt fqinjë, apo më mirë popujt fqinjë morën nga shqiptarët ato vlera në të cilat ishin të mangët, ose të mbetur mbrapa. Kështu, grekët kanë marrë, ndër të tjerë, prej shqiptarëve tre valle tepër të njohura, alvanikos - shqiptarçe, Forapmas - çamçe, dhe himarioten. Ndërsa ligjet shqiptare të pritjes së mikut kanë ndikuar zakonet e pritjes ndër arumunët dhe ndër grekët e veriut.



Teli Siavalas

Artisti i njohur amerikan Teli Siavalas, në një intervistë në televizionin grek në vitin 1974, tregoi origjinën e tij shqiptare, nga familja Kavala të katundit arvanit Gjeraka të Lakonisë. Ai e dinte ende gjuhën arvanite.

Vinçens Dorsa

Vinçens Dorsa në veprën e tij shkruan “Në kohën e Filipit, Aleksandrit, Pirros, Skënderbeut, shqiptarët janë shquar për trimëri, po kështu vepruan ata edhe në Kalabri. Në luftën e Greqisë për pavarësi, shqiptarë si: Noti, Konstantini, Kristo e Marko Boçari, Foto Xhavella dhe i jati i tij, Odise Andruci, Miauli, Kundurioti, Tombasi, Karaiskaj, Gurra, Niketa, Stromari, etj., heroina të tilla si Elena-bashkëshortja e Konstantin Boçarit, Moskoja-e shoqja e Xhavellës, Kaidoja-vajza e tij, Despoja-e veja e kapiten Gjergj Bocit, dhe e pashembullta në histori Bubulina nga Hidra, -treguan heroizëm për lirinë dhe pavarësinë e Greqisë”.

“Helenizmi”

Në vitin 1899, revista greke “Helenizmi” boton një shpallje të nënshkruar nga zotërinjtë: Shehu, Boçari e Xhavella, ku ndër të tjera shkruhej “Në luftën e 1821 që bëri Greqia kundër Turqisë luftoi dhe raca jonë, raca shqiptare, dhe me ndihmën tonë u çlirua edhe Greqia. Midis kaq heronjve kujtojmë edhe ata të Hidrës, Species dhe Kranidhit. Heronjtë më të shumtë të steresë ishin shqiptarët e Sulit të Himarës, të Athinës, Tebës, Livadhjasë, Korintit, dhe nga shumë vende të Moresë që flasin edhe sot shqip. Përveç shqiptarëve të krishterë, ishin edhe 3500 shqiptarë muslimanë që luftonin bashkë me grekët kundër turqve... S’kemi për të thënë ndonjë gënjeshtër, vëllezër, po të pohojmë se shqiptarët e çliruan Greqinë”.

Kumundero

Në një dokument të ministrit të jashtëm të Greqisë, Kumundero, të vitit 1881, dërguar Mbretërisë gjermane për ndihmë, ndër të tjera, thuhet se “edhe pas pesëdhjetë vitesh të shtetit të pavarur grek, një pjesë e madhe e popullsisë në More, që është shumë e njësishme etnikisht, nuk heq dorë prej qënësisë së saj shqiptare”. Më tej ai vëren se “edhe në vetë Athinën, ashtu si në More (Peloponez), mbi 70 mijë vetë flasin vetëm gjuhën shqipe, pa ditur asnjë fjalë greqisht”, duke pohuar më tej se “është fjala për një etnicitet homogjen që i tillë njihet sëpaku për dhjetë shekuj në këtë hapësirë të lartpërmendur”.

Mblodhi dhe perktheu: Gent Ulqini

[Hyllien]

Alba,
kam degjuar disa zera nga Shqiptar nga Greqia qe ndodhen ne amerike tashme, se edhe vete Stephanopulosi ka origjine Shqiptare(jo thjesht arvanitase). Nuk e mbaj mend cfare gjenerate, por nga gjyshja qenka Shqiptar, dhe madje kete gje e ka deklaruar ne nje vizite tek nje spital o i gjirokastres o i sarandes para disa vitesh.

Mu duk fakt kurioz ky, pastaj u mundova te kerkoj me teper ne internet por nuk gjeta dot gje, pervec nje ndryshimi te madh te politikes qe ky ka kryer ndaj Shqiptareve, qe eshte shume here me e moderuar madje dhe ndihmese se sa partite politike dhe Karamanlisi me shoke. Kjo dhe per vete aresyen se presidenti ne Greqi ka rrol thjesht honorifik se sa ndonje fuqi te mirfillte.

Megjithate po pate ndonje informacion ose shkrim, ose kushdo qe e ka degjuar kete gje te tille po qe ta postoj ketu.

Cdo te mire

[bledarmuco]

pershendetje te gjtheve, eshte hera epare qe po shkruaj dhe dua t'ju them se nqs doni te dini me shume per kontributin dhe historine e arvanitasve ne greqi mjaft qe te lexoni librate te madhit Aristidh Kolesose te shikoni ne internet ne adresen www.arvanites.com

[Labeati]

Greqia që flet shqip

Koçollari

“ Në çështjen e autoktonisë shqiptare në këto territore të Epirit të Jugut (Despotati mesjetar i Epirit të Jugut) është shfaqur edhe ndonjë mendim i gabuar se në këto territore rreth shekullit 13-14 filluan të vendosen fshatarë të lirë shqiptarë ...-vëren Koçollari në librin e tij “ Arvanitët ” - Kjo tezë e pabazuar bie ndesh me dokumentacionin historik të kohës dhe pohimet e kronistëve bizantinë. Kështu, të paktën që prej fillimit të shekullit 14, Buajt gjenden të evidentuar në dokumentat e kohës si zotër të kështjellave dhe territoreve të Epirit të Jugut, Angjelokastrës, Artës, Ahelout, Katohisë, Aetout dhe Etolo-Akarnanisë. Sidomos beteja e Spatajve kundër koalicionit serb, latin dhe turk, dhe fitorja e tyre e bujshme në Luginën e Ahelout konsolidoi edhe më tepër pushtetin e Spatajve dhe i bëri ata të njohur në Europë ...”.

Vokalopulos

Praninë e madhe të shqiptarëve në të ashtuquajturën Maqedoni greke, autori Vokalopulos mundohet ta justifikojë me argumentin e dyndjeve “ Zbritja e shqiptarëve dhe sllavëve në Maqedoni (atë jugore që shtrihet në verilindje të shtetit grek të sotëm) dhe Thrakë është një karakteristikë e dukshme.... dhe veçmas kjo e ndjeshme në shekullin XIV dhe XV, pra në pragun e fillimit të pushtimeve turke ”.

Kantakuzeni

Feudalët grekë nën udhëheqjen e Niqiforit, mbas rënies së perandorisë Serbe në 1358, u përpoqën të pushtonin Epirin, por ndeshën në kundërshtimin e shqiptarëve. Për këtë kronisti bizantin Kantakuzeni shkruan “ ...Arbëreshët qenë kundër Niqiforit... Porse plasi shpejt një kryengritje e arbëreshëve. Despoti Niqifor me stratiotët e tij grekë dhe mercenarë turq, u mund në lumin Aheloos (Aspropotam) prej fisnikëve arbëreshë ”.

Kantakuzeni

Kantakuzeni shkruan se “ ...në vitin 1341, arbëreshët e Thesalisë, kur morën vesh vdekjen e perandorit Andronik III, rreth 12 mijë vetë, ngritën krye përsëri, sulmuan qytetet dhe bastisën disa prej tyre. Po në atë kohë ngritën krye, gjithashtu, malësorët arbëreshë të rrethit të Beratit dhe të Pogonianit në rrethinat e Janinës ...”.

S. Frashëri

“ Hidra, Specia, Poro, Kulluri (Salamina), Egjina e të tjera nisi, janë dhe sot të ndenjura thjeshtë prej shqiptarësh. -shkruan S. Frashëri - dhe ndër to nuk flitet tjetër veç shqipes. Ndër të shumtët e vendasve të Atikës janë shqiptarë. Athina pa u bërë kryeqytet i Greqisë ishte një qytet thjeshtë shqiptar e nuk dëgjohesh tjetër gjuhë veç shqipes. Thonë që sot një e treta e vendasve të Greqisë (përjashto Thesalinë) janë shqiptarë ....”. Thesalia në ato kohë kur shkruan Samiu nuk përfshihej në Greqi, prandaj ai e përjashton, ndërkohë që Thesalia, ashtu si Epiri, Fokida, Ftiotida, Akarnania, Etolia, banohej me një numër mbizotërues shqiptarësh.

Demosteni

Përkundër tezës se Aleksandri i Madh ishte helen, flasin vetë shkrimarët antikë. Kështu Demosteni shënon se Filipi i Maqedonisë dhe maqedonasit e tij, nuk kanë as gjak helenësh e as fis me ta nuk janë. Aristoteli, mësuesi i Aleksandrit, ka lënë në shënimet e veta se Aleksandri i madh nuk dine të fliste mirë helenisht, dhe të tjerëve iu përgjigjej në gjuhë të Atdheut të vet. Edhe Plutarku, jetëshkruesi dëshmon se kur i thirri ushtarëve që të rroknin armët u foli në gjuhën e tij e jo greqisht. Ndërsa Herodoti, për maqedonasit, thotë se është tjetër komb e tjetër gjuhë flasin.

Stipçeviç

Përkundër tezës se Epiri në antikitet ka qënë helen, Stipçeviç vëren në një rast më lidhje me kultin e gjarpërit në Maqedoni “ Nuk është fakt i parëndësishëm se Olimpia dashurinë e vet të madhe ndaj kultit dionisiak e ka sjellë në oborrin maqedonas nga vendlindja e saj Epiri. E siç theksohet me të drejtë, Epiri kurrë nuk ka qënë plotësisht i helenizuar prandaj, për këtë arsye, mund të mendohet se e ëma e Aleksandrit solli në Maqedoni së paku diçka nga ritet dhe besimet e ilirëve të jugut ”.

M.Lik

M. Lik në “ Travels ...” përshkruan “ Të gjithë tokat e Paramithisë (Çamëri) u takojnë muslimanëve (shqiptarë) dhe një pjesë e mirë e tyre janë spahillëke, pronarët e të cilave si rrjedhojë duhet ti përgjigjen sulltanit ose përfaqësuesit të tij dhe të dalin në fushën e betejës, ku Paramithia mund të nxjerrë kështu jo më pak se 2000 pushkë ...”.

M.A. Kanini

Në gazetën e Venecias për Çështjet Ballkanike “ L'Adriatico ” të vitit 1886, autori M.A. Kanini shkruan “ Shqiptarët janë ata që mbetën prej pellazgëve të lashtë, të cilët zinin jo vetëm Shqipërinë, Epirin, por edhe Greqinë përpara Helenëve, dhe pjesë të Italisë, siç dëshmojnë shumë emra gjeografikë që kanë etimologji shqiptare. Qytetërimi trako-maqedon dhe pellazgjik janë më të hershëm se qytetërimi helenik, pastaj qenë ndrydhur prej kësaj ”.

[bindus]

Gjeneral Griva - Cliroi Qipron,
Grivat- jane te lidhur qe me Bue Shpata e deri te revolucioni "grek"

[EDVIR]

a mund te jepni ndonje link per keto qe thoni po jo ne shqip , link-e nga ku ta di une faqe italiane , franceze , angleze etj ku ti vertetojne kto qe thoni ju ....

[rili]

o edi pa pse ma pak linke ke shiko pak ma nelt e ke ate faqen per arvanitasit edhe shko e thuji atij grekut te jam jami qe greket jan pederasta