Presidenti Topi dekreton ligjin e regjistrimit te popullsisë, fillon 1 tetor 2011

[EDLIN]

Letër e hapur për z. Lubonja - “Grek apo shqiptar”

2011-03-26 Pleurat Rexhepi



Përshëndetje z. Lubonja,
Më lejoni të shpreh konsideratën time maksimale për ju dhe për shkrimet tuaja. Unë që po ju shkruaj quhem Pleurat Rexhepi, (student i Doktoraturës në King’s College London me bursë nga Fondi i Ekselencës) dhe kam mbi 10 vite që jetoj në Angli.

Ideja dhe argumentimi juaj në debatin e fundit tek “Opinioni” (“Grek apo shqiptar”) është shumë perëndimor dhe shumë parimor për një shoqëri të avancuar. Patjetër që argumentimi juaj do të ishte shumë i denjë për një audiencë të BBC-së, ku vlerat multikulturore janë parimet bazë të një shoqërie moderne. Por, me keqardhje më rezulton se për një vend nacionalist si Greqia argumentet tuaja janë komplet jashtë realitetit aktual.
Gjatë këtyre 5 viteve të fundit kam marrë pjesë në disa shkolla verore politike në Greqi të organizuara nga George Town University dhe sinqerisht jam tronditur nga mendimet shoviniste të akademikëve grekë.
Gjatë studimeve të mia për master në Cass Business School London, më ka rënë rasti që të kem mbi dhjetëra shokë/shoqe greke, që vazhdoj t’i konsideroj shumë të afërt dhe vazhdoj të kem marrëdhënie të shkëlqyera. Por sa herë që kam hapur temën e kombësisë, opinioni i tyre vazhdon të jetë tepër asimilues në raport me shqiptarët.
Si liberal që jam, besoj se shteti i së drejtës dhe mirëqenia e qytetarit është baza e civilizimit dhe jo nacionalizmi. Absolutisht që jam dakord, por jo në realitetin e zymtë të ekstremistëve grekë, të cilët për 20 vite rresht kanë ndërtuar dhe po ndërtojnë politikën e ekspansionit ekonomik, fetar dhe nacionalist në Ballkan.
Nuk e kuptoj se si ka mundësi që një intelektual si ju akoma nuk ka kuptuar se pjesa konservatore e politikëbërësve grekë vazhdon të funksionojë si në shekullin e 19-të pasi:
• Duke krijuar një mjedis të zymtë, detyron qytetarët shqiptarë që të ndryshojnë emrat dhe fenë e tyre.
• Deklarojnë hapur se regjistrimi i popullsisë është mundësia e fundit për Vorio Epirin.
• Krijojnë varreza me “Gjeneralë të ushtrisë së vdekur”.
• I imponon presione qeverisë shqiptare për mbështetje në Bashkimin Europian.
• Organizon operacione “Fshesare” vetëm për të pasur influencë në kishën ortodokse.
• Nuk denoncon gjenocidin e popullsisë çame ku u shpërngulen 50 000 shqiptarë.
• Mohojnë të drejtën e pronës private të popullsisë çame.
• Nuk vlerësojnë studentët e shkëlqyer shqiptarë në bazë të meritokracisë për të mbajtur flamurin në parakalimet shkollore.
• Stërviten ushtarakisht para gjeneralëve me mllef dhe parulla kanibalësh kundër vendeve fqinje.
• Refuzon realitetin e ri gjeopolitik të Kosovës.
Unë thjesht dua të di dhe sa argumente të tjera dëshironi që t’ju jap që të bindeni se përpara nesh kemi një fqinj, i cili vazhdon të jetojë në shekullin e 19-të, ndërsa ne duhet që të jetojmë në shekullin 99.
Të lutem reflekto dhe kupto realitetin politik të Ballkanit.
Realiteti dhe analiza duhet të fillojnë që nga ndërtimi i marrëdhënieve shqiptaro-greke, duhet të fillojnë që nga politika “budallaqe” e shtetit grek, e cila falimentoi ekonominë e tyre vetëm për të realizuar ëndrrën e tyre të dështuar për dominimin e Ballkanit.
Ti me të drejtë mund të më pyesësh: “Përse thua budallaqe?”
E quaj “budallaqe”, pasi shpenzoi miliarda euro në “modernizimin” e ushtrisë për të balancuar influencën ushtarake me Turqinë dhe akoma nuk e kanë kuptuar që nuk mund të balancohet.
E quaj “budallaqe”, pasi shpenzoi me miliarda dollarë në ndërtimin e kishave në rajonin e Ballkanit gjatë këtyre 20 viteve.
E quaj “budallaqe”, pasi paguan mijëra pensionistë shqiptarë, maqedonas, bullgarë me pretendimin se janë minoritete greke dhe jo në bazë të kontributeve shoqërore.
E quaj “budallaqe”, pasi kompanitë e tyre që mësymën tregjet e Ballkanit e bazuan biznesin e tyre në korrupsion, e bazuan në përfitim afatshkurtër, e bazuan në korporata nepotike, në korporata false. Ndërsa tani “xhevahiret” e korporatave greke u blenë vetëm brenda 1 viti nga kompanitë gjermane, kineze, ruse, italiane apo austriake. Kompanitë celulare, portet, hekurudhat, rrugët dhe të gjitha bizneset e tjera po blihen ose po privatizohen nga investitorë të huaj me vetëm pak dollarë.
E quaj “budallaqe”, pasi po paguajnë norma të larta interesi për paratë e marra borxh, që shpenzuan në politikat e tyre nacionaliste për pensione, kisha, ushtri apo korporata nepotike.
E quaj “budallaqe”, pasi akoma nuk e ka kuptuar se me politikat e shekullit 19 nuk ndërtohet një shtet europian, ku 50% e dyqaneve në Athinë akoma nuk të presin një kupon tatimor.
E quaj “budallaqe”, pasi strategjia e tyre ekspansioniste drejt shteteve të brishta të Ballkanit dështoi totalisht, sepse nuk u bazua në punë, vlera dhe iluminimin perëndimor, por u bazua në influencë fetare, korrupsion ballkanik, presione politike dhe gjeopolitikë despotike lindore.
Duke mbetur një adhurues i historisë antike greke, që ka iluminuar të gjitha shoqëritë e njerëzimit, shpresoj që një ditë fqinji ynë ta kuptojë seriozisht gjendjen e tij aktuale dhe të kuptojë se reflektimi mbi gabimet e tyre është e vetmja zgjidhje për një shoqëri të shëndoshë dhe jo presioni politik me një shtet të brishtë ballkanik si Shqipëria.

(BA, MSc, PhD King’s College London) Pedagog – Fakulteti i Ekonomisë, UT

[bili99]

Pas te gjitha argumentave te permendura me lart ,qe ne si shqiptare i perjetojme per cdo dite nga mentaliteti i shtetit reaksionar dhe mentalitetit mesjetar grek,ka shume shqiptare qe ende duke u munduar te shiten per modernista dhe te avansuar ne gjykim i mbyllin syte perpara realitetit egzistues te mardhenjeve shqiptaro-greke.

Letra me lart le te jete nje leter e hapur si nje trokitje ne ndergjegjen e cdo shqiptari qe edhe ne kete kohe per hire te vetvetes dhe vleresimit ,mundohet ti paragjykoje "greket e pergjithsuar" si te mire ndaj shqiptareve....nderkaq qe dihen mirefilli veprimet e tyre shoveniste ne plan institucional dhe individual, ne Ballkan dhe ne gjithe globin.
I lumt z.Pleurat Rexhepi, heshtja jone vec sa na merr jeten dhe atdheun per cdo dite!

me nderime,
bili99

[monikal]

Arbër Xhaferri
E drejta për vetëmbrojtje
Prej vitit 1976 deri në vitin 1981, Redaksia e filmit i TVP-së së atëhershme, arriti t'i shfaqë në rrjetin e përbashkët televiziv jugosllav, pothuajse të gjitha filmat e produksionit të kinostudios "Shqipëria e Re". Në mesin e tyre, edhe filmin "Udha e shkronjave" të regjisorit Vladimir Prifti, me aktorët Sandër Prosi, Bujar Lako, Ndrek Luca etj.
Edhe pse isha redaktor i kësaj redaksie, megjithatë vendosa ta përktheja dhe subtitroja vetë, i bindur se përvoja ime shumëvjeçare në këtë redaksi është garanci për cilësi dhe sukses. Filmi u emetua dhe pat' shikueshmëri të lartë, pothuajse në të gjitha viset jugosllave. Shumica e shikuesve joshqiptarë ishin të befasuar nga fakti se paska edhe shqiptarë ortodoksë. Mirëpo, pat reagime edhe negative, kryesisht ndaj përkthimit tim. Këtë e konstatova të nesërmen kur, si zakonisht, ditën e re e nisnim me kafe ose një gotë raki në kafenenë me emrin pretencioz "Parnas".
U ula në tavolinën e miqve, të cilët çuditërisht më pritën ftohtë. Nuk arrija të kuptoja arsyen dhe ashtu i shkujdesur, duke dashur të hap bisedën për tema konkrete i pyeta për filmin e emetuar. Pas një heshtje dramatike, njëri prej tyre, duke thithur thellë tymin e cigares, rëndë-rëndë tha: "e ndoqëm...e ndoqëm". "Ani?" "...e kishe ba fet (e kënaqe)" . Kjo ishte hyrje në një debat të ashpër gjuhësor. Shokët e mi ishin të mllefosur ndaj përkthimit në serbisht të fjalës "ortodoks" me fjalën "pravosllav" . U përpoqa t'u shpjegoj se fjala "ortodoksi" në gjuhët sllave përkthehet me "pravosllavlje".
Kjo përpjekje për ta mbrojtur tezën time që kolegët e mi cilësonin si herezi, si blasfemi e nxiti edhe më shumë polemikën. Kundërshtarët e mi më rëndonin me akuzën se e paskam barazuar çiltërsinë e ortodoksisë shqiptare, Kristoforidhin, Veqilharxhin, Nolin me sllavët e sojit të Çubrilloviqit. Orvatja ime e fundit që t'i bind shokët e mi kishte të bënte me faktin se fjala "sllava", në këtë rast ka domethënien e besimit dhe jo të përkatësisë etnike. Por kot. Ata edhe më shumë tërboheshin nga orvatjet e mia për ta arsyetuar përkthimin tim. Mbase me të drejtë e ruanin konotacionin pozitiv të fjalës "ortodoks" dhe atë negativ për fjalën "pravosllavlje" (besim i vërtetë).
Ky episod m'u kujtua teksa i ndiqja debatet lidhur me modelin, pyetësorin e regjistrimit, përkatësisht me dilemën a duhet të ekzistojë rubrika për identitetin fetar dhe etnik të qytetarit. Tani fjala "ortodoksi" merr konotacione greke ngaqë ngarkohet me elemente që përcaktojnë identitetin etnik. Pak nga pak, bëhen përpjekje tinëzare që ortodoksia shqiptare të identifikohet me Bollanon dhe jo me Kristoforidhin ose fundja me Spartak Ngjelën, i cili, kohë më parë, në mënyrë frymëzuese e mbrojti shqiptarësinë e ortodoksisë shqiptare. Jam i vetëdijshëm që fjalia e fundit është tautologji, por s'gjeta zgjidhje tjetër.
Por, për se bëhet fjalë? Për gjuhën, për fenë, për politikën apo për aktin e ri të shpalljes së armiqësisë? Mendoj se kemi të bëjmë me një model të ri të armiqësisë së vjetër. Do të përpiqem të jap disa argumente.
Ata që insistojnë që të bëhet regjistrimi i përkatësisë etnike dhe fetare, si Poncie Pilati i lajnë duart duke marrë si shembull Greqinë, Maqedoninë, Serbinë, Malin e Zi, Kosovën etj. Ky krahasim nuk është argument ngaqë bëhet fjalë për procese të ndryshme historike. Greqia me ligj ndalon, ose mohon ekzistimin e grupeve të tjera etnike. Prandaj atje, në daç regjistrohu, në daç mos u regjistro rezultati do të mbetet i njëjtë: atje ka vetëm grekë. Bie fjala, ish ministri grek i punëve të jashtme, Pangallos gjatë vizitës së tij në Shkup(1998), në pyetjen e gazetarëve lidhur me të drejtat e pakicave, ai jo vetëm që e mohoi ekzistimin e tyre, por ata( maqedonas) që qenkan të organizuar në shoqatën "Vinozhito"("Ylberi")i quajti homoseksualë dhe marksistë-leninistë.
Pra, Greqia, pasi që paraprakisht, sidomos pas Traktatit të Lozanës të vitit 1923, të nënshkruar në mes të Turqisë dhe Greqisë e pastroi etnikisht territorin e vet nga pakicat ndryshme (edhe çamët), pasi që me ligj ndaloi ekzistimin e pakicave etnike, lirisht mund të bëjë regjistrim të çfarëdo lloji, por rezultati siç u tha, do të mbetet i njëjtë: në Greqi ka vetëm grekë ortodoksë dhe një pakicë myslimane greke.
Ekziston edhe një dallim i madh ndërmjet mënyrës se si u formua shteti grek dhe ai shqiptar. I pari u formua me fushata luftarake, me pastrime makabre etnike që krijonte kushte për zgjerim të vazhdueshëm të territorit grek në dëm të popujve të tjerë, ndërkaq i dyti mbi bazë të vendimit të komisioneve ndërkombëtare, pra ka vulën, legjitimitetin neutral ndërkombëtar. Gjithsesi, sikur të ishin shqiptarët ortodoksë grekë etnikë, atëherë këto territore do t'i takonin Greqisë që në përfundim të Luftës së Parë Botërore.
Po ashtu përdorimi i shembullit që ka të bëjë me modelin regjistrues që përdoret te shtetet që dolën nga ish-Jugosllavia nuk mund të trajtohet si argument. Pas Luftës së Parë Botërore, pasi që artificialisht u krijua Jugosllavia e parë, shumë faktorë të jashtëm dhe të brendshëm ishin të mendimit se ky shtet duhet të shpërbëhet. Këtë opinion e mbështetnin edhe komunistët jugosllavë. Madje edhe në kuadër të standardit të ri, të drejtës për vetëvendosje, përmendej ideja e bashkimit të territoreve të banuara me shqiptarë me Shqipërinë.
Në atë kohë të përkufizimit të interesave gjeostrategjike, popullit shqiptar i dërgohej ftesa që të marrë pjesë në luftën antifashiste, për ta fituar kështu të drejtën e vetëvendosjes. Siç dihet në kuadër të kësaj klime u mbajt Konferenca e Bujanit ku komunistët shqiptarë, serbë dhe malazezë u pajtuan që Kosova t'i bashkohet Shqipërisë. Nga ana tjetër, në Maqedoninë e okupuar nga bullgarët nuk mund të zhvillohej lufta ngaqë shumica e popullatës kishin ndjenja nacionale bullgare. Për ta nxitur kryengritjen u desh që të formohej një brigadë e përzier kosovaro-maqedonase e cila shumë shpejt filloi të japë efektet e saja.
Pra, e drejta që identiteti kombëtar të përfshihet në pyetësorin e regjistrimit të popullatës buron nga lufta ku shqiptarët e fituan të drejtën e vetëvendosjes. E gjithë Jugosllavia u formua mbi parimet e njohjes së identiteteve të veçanta etnike. Së këndejmi, Jugosllavia si shtetet federal nuk mund të kishte pyetësor pa rubrikat për përkatësi etnike apo fetare. Shembulli i pakicës greke në Shqipëri nuk mundet në asnjë mënyrë të krahasohet me atë të shteteve, përkatësisht të popujve që dolën nga struktura e Jugosllavisë së shpërbërë.
Insistimi këmbëngulës i përfaqësuesve të pakicës greke që në pyetësor të përfshihen edhe rubrika e përkatësisë etnike dhe fetare është një sulm i drejtpërdrejt ndaj mënyrës së kombformimit shqiptar. Siç dihet shqiptarët identitetin e tyre kombëtar e kanë ndërtuar mbi baza etnike( modeli gjerman), në dallim prej popujve përreth që identitetin e tyre e ndërtojnë mbi baza të fesë. Bie fjala gjermanët e Bavarisë, kryesisht katolikë e ndjejnë veten gjermanë po aq sa edhe gjermanët protestantë.
Popujt që veçorinë kombëtare e ndërtojnë edhe mbi premisën fetare nuk çajnë kokën se si i ndërtojnë relacionet me besimet e tjera, ndërkaq popujt që identitetin kombëtar e ndërtojnë mbi parimet jo fetare duhet të kenë kujdes maksimal për kultivimin e tolerancës fetare. Popujt një fetar janë më ekskluziv, më ksenofob, ndërkaq popujt shumë fetar kanë mendësi inkluzive, tolerante. Po të ndryshojë pak modeli unik shqiptar do të fillonte procesi i bosnizimit të Shqipërisë. Këtë e dinë mirë ata që synojnë ta destabilizojnë Shqipërinë. Shquarja tej mase e dallimeve fetare shpie në këtë përfundim.
Modeli shqiptar nga aspekti human dhe qytetërues është më i avancuar se të tjerët. Për grekët, serbët, kroatët apo bullgarët nuk është kurrfarë problemi që të regjistrojnë edhe përkatësinë fetare, për shkak se ata, gati qind për qind, janë ose ortodoksë, katolikë ose myslimanë si me rastin e boshnjakëve. Të qenit kroat praktikisht do të thotë përjashtimin e të qenit ortodoks, ndërkaq të qenit serb përjashton të qenit katolik. Të qenit shqiptar nuk përjashton mundësinë që të jesh ortodoks, katolik, mysliman, protestant, bahai etj. Në modelin inkluziv shqiptar për secilin ka vend.
Detyrimi që Shqipëria të heqë dorë nga modeli i saj i kombformimit është një ide thellësisht antishqiptare dhe jo qytetëruese.
Mënyra se si imponohet kjo ide, ai naivitet shtirës është fyes për intelektin e shqiptarëve. Me pretendime të këtilla nuk besoj se fiton diçka kauza greke e cila, tashmë krahas pretendimeve sllave për Maqedoninë e Egjeut, turke për frymëmarrje të lirë në Detin Egje, ballafaqohet edhe me koston e mirëmbajtjes së shtetit. Tashmë u bë qartë se Greqia e këtillë është shtet jo rentabël. Pas zbulimit skandaloz të borxhit grek (300 mlrd. euro) Greqia, siç porositën gjermanët duhet t'i shesë ishujt e saj që të mbijetojë.
Gjatë historisë së saj Greqia shpesh herë ka qenë peng i ambicieve të mëdha. Gjatë Luftës së Parë Botërore ushtria greke u turr ta pushtojë Anadolinë mirëpo shumë shpejt pësoi kolaps. Ushtria turke i ndoq deri në Izmir. Thonë se hakmarrja turke ishte e pamëshirshme po aq sa indiferenca e aleatëve të deridjeshëm të Greqisë, Francës dhe Anglisë që nga distanca vështronin djegien e Izmirit, në atë kohë e banuar me shumicë greke. Me keqardhje i përmendi këto përvoja të hidhura për të kuptuar thellësisht shqetësimet, por edhe shtirjet greke. Ato nuk kanë të bëjnë fare me logjikën e bollanove dhe të ngjashmëve si ai.
Shteti shqiptar është i obliguar që ta mbrojë modelin e shtetformimit dhe kombformimit që e stabilizon shoqërinë në përgjithësi. Duke shpjeguar me durim hollësirat e kësaj natyre, qeveria shqiptare duhet të veprojë në drejtim të mbrojtjes së interesave të saja, të shtetit dhe të kombit. Si çdo shtet, duhet ta mbrojë veten.

[mondishall]

Asgje te re te panjohur s'ka kjo leter. S'ben gje tjeter vecse rradhit ne forme tjeter e me stil tjeter te njohurat e sterthena( pyet Lubonjen autori per a,b,c-ne e nje problemi) nga shume analiste, gazetare, emigrante, shkrimtare, etj, etj.
Mua me intereson me shume se kjo perseritje shkollareske, politika qe duhet te ndjeke cdo qeveri shqiptare ndaj fqinjeve, sepse eshte bere politike per te qare e per te qeshur, duke lene fqinjet te luajne ne fushen tone si ta kene te tyren.
Pra autori me lart, ne vend te letres se hapur nje Lubonje analisti, qe ka celsat e kashtes ne politiken shqiptare, t'ja drejtoje ate qeverise shqiptare dhe kuvendit shqiptar, ku ze fill cdo ligj e vendim edhe per marredheniet me fqinjet, edhe per gjithcka tjeter me rendesi kombetare.

[Albo]

Pse jam pro regjistrimit

FATOS LUBONJA

Çështja, nëse duhet apo jo dhe se si duhet të jetë e rregulluar me ligj e me gjykata njohja e etnisë dhe e fesë së qytetarëve të një vendi, më duket e diskutueshme, por ama është e padiskutueshme se një shoqëri që pretendon të bëhet demokratike, me liri shprehjeje dhe me multikulturalizëm – si shumica e shteteve europiane ku aspirojmë të bëjmë pjesë – duhet të ketë dijeni dhe transparencë mbi atë se cili është numri i individëve me përkatësi të ndryshme etnike apo me përkatësi të ndryshme fetare në të. Jo vetëm kaq, por, në një shoqëri demokratike apo që pretendon të bëhet e tillë, është normale, madje e domosdoshme, të dihet shumë më tepër se sa etnia dhe feja e pjesëtarëve të saj. Ajo duhet të dijë edhe se sa emigrantë ka, se sa prej tyre kanë ndërruar shtetësinë, se sa analfabetë e të arsimuar ka, madje sipas shkallës së arsimimit, se sa të sëmurë kronikë ka, madje sipas sëmundjeve, se sa homoseksualë ka, se sa të burgosur ka, e me radhë. Do të thosha gjithashtu, se ajo ka nevojë të dijë edhe se sa janë pjesëtarët e saj që kërkojnë të ndërrojnë përkatësinë etnike. Vetëm një njohje e tillë do t’i lejonte asaj të njihte vetveten dhe në bazë të kësaj njohjeje të organizonte sa më mirë tërë ato shërbime e struktura që, varësisht nga diferencat, rregullojnë dhe harmonizojnë jetën e saj. Nëse ka grupime shoqërore që nuk guxojnë ta shpallin përkatësinë e tyre, apo që nuk lejohen ta shpallin atë, që mbahen të fshehura, atëherë ky është problem i kësaj shoqërie, ashtu sikurse është problem i saj edhe mbajtja në kaos dhe terr i këtij informacioni që kryesisht nënkupton mungesë demokracie dhe rreziqe abuzimesh të maxhorancave ndaj minorancave, të çfarëdo lloji qofshin këto.
Është e çuditshme se si po i nëpërkëmbin këto principe bazë të demokracisë sot në Shqipëri, njëzet vjet pas rënies së regjimit totalitar, histeria kolektive e ngritur kundër regjistrimit etnik e fetar. Një histeri e cila po aq sa nuk i shkon kohës kur jetojmë, aq edhe flet, sipas meje, për krizën e demokracisë së kësaj shoqërie.
Është e qartë se shqetësimi kryesor vjen nga një frikë e vjetër nacionaliste e shqiptarëve: i ashtuquajturi pretendim grek për Vorio Epirin. Me fjalë të tjera, ata që argumentojnë kundër regjistrimit të përkatësisë etnike e fetare, edhe pse nuk e thonë krejt hapur, kanë frikë se mos dalin më shumë minoritarë grekë se ç’janë, apo se ç’dëshirojnë ata të jenë duke u nisur edhe nga fakti se shumë shqiptarë, për nevojë, kanë ndërruar përkatësinë e tyre etnike. Pra, skenari që ata përfytyrojnë është një rritje e numrit të minoritetit grek, aq sa ky të arrijë një “masë kritike” që t’i lejojë minoritarët të kërkojnë një lloj autonomie të një pjese të Jugut dhe pastaj nga kjo autonomi, të kalohet në kërkesë pavarësie dhe bashkimi me Greqinë (pak a shumë një skenar si ai i Kosovës). Po ashtu, kjo frikë për regjistrim më në përgjithësi artikulohet edhe si frikë e humbjes së kohezionit, si shpërbërje apo disintegrim i shoqërisë. E, në emër të këtyre frikërave, propozohet që të mos dimë se çfarë jemi dhe se sa jemi, çka do të nënkuptonte se kështu siç jemi, kemi perceptimin se jemi të gjithë shqiptarë të pastër, me pak minoritarë në disa fshatra të Jugut dhe le të presim sa të forcohemi ca më shumë si trup që një ditë ndoshta të fillojmë të numërohemi.
Çështja nëse frika nga Greqia është frikë e bazuar apo një frikë irracionale apo e stimuluar nga pseudopatriotë për të mbuluar dështimet e tyre në punët e shtetit shqiptar që kanë mbuluar apo mbulojnë, apo për të mos u marrë me problemet e vërteta që po e shkatërrojnë vendin, mund të hajë diskutim. Për mua, ndërrimi i etnisë, edhe tani pas 20 vjetësh rënie të komunizmit, për të marrë, siç thonë disa, 300 euro në muaj apo vazhdimi i emigrimit dhe i ndërrimit të kombësisë së shqiptarëve, duhen parë kryesisht me shqetësimin e paaftësisë për të ndërtuar një shtet. Një lexues, pas shkrimit; “Gërdeci, kombësia dhe Kreshnik Spahiu”, më shkruante: “Kujt i duhet ky shtet që e ka detyruar 1/3 të ikë dhe të mos ketë plan të kthehet aty ku po kthehet?” Një tjetër nga Kanadaja më shkruante se numri i shqiptarëve që kanë marrë shtetësi kanadeze para katër vjetësh, ishte 22957. Pra, gati 20 herë më shumë sesa ata (1500) që sipas Spahiut paskan ndërruar përkatësinë etnike në Shqipëri. Dhe kujtoj se kanadezët kanë zgjedhur pjesën më të shkolluar. Si në shkrimin e sipërpërmendur, ringulmoj se kjo rrjedhje e trurit, kjo dobësi e jashtëzakonshme e shtetit, duhet të jetë preokupimi dhe alarmi ynë, e jo mbulimi i tij me tamtame pseudopatriotike dhe me flamuj kuq e zi. Për mua, skenari grek që përmenda është fantaplitikë, por gjithsesi, përtej këtij skenari, refuzimi i regjistrimit më duket politikë struci e mbarsur me shumë rreziqe dhe, ndryshe nga ç’mendohet, nuk i shërben as kohezionit dhe harmonisë shoqërore në vend, por përkundrazi e minon atë.
Nëse do ta ekstrapolonim idenë e rrezikimit të kohezionit që kanë promovuar me këtë rast një numër jo i vogël shqiptarësh – me në krye nënkryetarin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë, Kreshnik Spahiun, i cili ka filluar të japë edhe intervista, ku thotë se këta që duan regjistrimin e etnisë kërkojnë të na e kthejnë Shqipërinë në një shtet multietnik, çka, sipas tij, do të ishte shpërbërje e shteti shqiptar, – atëherë do të duhej që në emër të kohezionit, të mos i lejonim minoritarët të mësonin edhe në gjuhën që ata kanë si gjuhë të mëmës, por as të kishin partinë apo organizatat e tyre e më tej akoma edhe ne të gjithë të mos kishim shumë parti, por një të vetme, të mos kishim as organizata të ndryshme, por vetëm leva të kësaj partie, të mos kishim as komunitete të ndryshme fetare, as dialekte të ndryshme: me fjalë të tjera të ktheheshim tek uniteti i popullit rreth partisë së vetme. Kjo ide, të çon bash tek një reminishencë e kohëve nacionaliste e nacional – komuniste të aplikuara jo vetëm në Shqipëri, që nacionalizmin e shndërruan në fe mbizotëruese dhe që e aplikoi Enver Hoxha në mënyrën më radikale, duke i eliminuar në emër, gjoja, të unitetit të popullit, krejtësisht fetë dhe duke asimiluar thuajse krejtësisht grupet e ndryshme etnike në vend. Një “kanibalizëm kulturor” ky për pasojat negative të të cilit duket se shoqëria nuk është ende e vetëdijshme. Kam frikë se kjo histeria e sotme po të vazhdojë kështu, nën mbështetjen edhe të atyre tifozëve kuq e zinj që shoqërojnë Spahiun, mund të krijojë një klimë ku të mos guxojë më kush të deklarojë etninë e ndryshme nga ajo shqiptare e pastaj edhe fenë që nuk i përshtatet shqiptarisë së promovuar nga këta patriotë e që pastaj mund t’i bënte homoseksualët, romët apo “të përzierët” të kishin frikë se mos shpalleshin shqiptarë të dorës së dytë apo të padenjë për emrin shqiptar.
Problemi është se demokracia është pikërisht e kundërta e këtij lloj kohezioni që kërkojnë patriotët tanë. Menaxhimi i saj është më i vështirë sesa menaxhimi i një garnizoni ushtarësh të veshur të gjithë njëlloj, nën një komandë të vetme dhe nën një flamur të vetëm. E kjo që po ndodh reflekton një krizë jo të vogël të ndërtimit të shtetit demokratik shqiptar njëzet vjet pas rënies së shtetit totalitar. Për mua, kjo histori është bash tregues i krizës sonë të shkaktuar nga paaftësia për të menaxhuar demokracinë dhe lirinë.
Dikush argumenton se mosnjohja e grupeve të ndryshme etnike i shërben ndërtimit të qytetarisë. Pra, se ne duhet të ndërtojmë një shtet shqiptar, ku të ketë shumë më tepër rëndësi qytetaria shqiptare se sa etnia të cilës i përkasim. Mbi këtë ide, Halil Matoshi e përshëndeste iniciativën e një pjesë të elitës shqiptare që e kundërshton regjistrimin, duke sjellë shembullin e Kosovës, ku njohja e grupimeve të ndryshme etnike nuk do të lejojë, sipas tij, ndërtimin e një ndjenje qytetarie kosovare për të gjithë banorët e atij shteti, qofshin të etnisë shqiptare, serbe apo të etnive të tjera të përfaqësuar me gjashtë yjet e flamurit të Kosovës. Pa dyshim, ndërtimi i një qytetarie sipas shtetit-komb në të cilin jeton e punon, ku të gjithë banorët ndjehen mirë dhe të plotë, më së pari si shtetas të atij vendi, është gjë tejet e rëndësishme. Por, çfarë duhet bërë që të ndryshojë ai realitet që ekziston në shtetet tona, ku etnia (që sipas meje, jo rastësisht ne e quajmë kombësi) është më e rëndësishme se shtetësia apo qytetaria, që personalisht preferoj ta quaj kombësi: si tregues i përkatësisë në një shtet-komb? A mund të arrihet kjo epërsi e përkatësisë qytetare mbi përkatësinë etnike, duke reduktuar multiidentitetin dhe multikulturalizmin e individëve të një shoqërie, apo nëpërmjet të kundërtës: duke krijuar në shtetin tonë mundësitë për shprehjen e identiteteve të ndryshme të individëve. Historia tregon se nëse rruga e parë është tipar i shteteve diktatoriale, të centralizuara e nacionaliste, e dyta është tipar i shteteve demokratike dhe të decentralizuara e multikulturalistë. Dhe sfida e botës ku jetojmë, veçanërisht e Evropës ku aspirojmë të hyjmë, qëndron pikërisht në refuzimin e kthimit në kohën e shteteve që ruajnë me fanatizëm e dhunë kufijtë dhe identitetet e ashtuquajtur kombëtarë (që imponojnë identitetin dhe kulturën e maxhorancës etnike të këtij shteti) dhe në promovimin e një shteti e të një shoqërie, ku diversiteti jo vetëm lejohet, por edhe shihet si pasurim për të gjithë, dhe jo si kërcënim.

Panorama

[Albo]

Vllehët dhe regjistrimi

MENTOR NAZARKO

Shtyrja e procesit të regjistrimit në Shqipëri krijoi një lloj hapësire reflektimi për qeverinë, gjithmonë nëse ajo do të reflektojë mbi idetë e saj të paqarta. Dhe qeveria maqedonase e shtyu procesin dhe zëra autoritarë në Kosova kërkuan edhe atje shtyrjen dhe saktësimin e metodologjisë së regjistrimit, duke lavdëruar reagimin e elitës sonë kulturore. Reflekton ose jo qeveria, deri në vjeshtë kemi hapësirë për të thënë diçka. Po nisemi nga idetë e gabuara të njerëzve të qeverisë, nga premtimet dhënë Greqisë, dhe nga problematika që mund të prodhojë formulari i regjistrimit, publikuar prej autoriteteve.
Në krye të herës, duhet thënë se nga shtetet më të zëshëm për regjistrimin e shtetasve shqiptarë është shpallur Greqia. Ky shtet ka organizuar një fushatë publike në territorin tonë, duke përdorur madje dhe referenca nacionaliste, historike të Luftës së Parë Botërore. Ishte një periudhë kur andartët grekë kanë bërë masakra të tmerrshme në jug të Shqipërisë, para të cilave nuk heshti shtypi botëror, i cili asokohe ka pasur shumëçka me se të merrej. Në reagimin grek, të kulmuar me zëdhënësin e Ministrisë së Jashtme, praktikisht konfirmohet një pohim shqetësues: Greqia e konsideron çështjen e regjistrimit aq të rëndësishme, në strategjinë e saj në Shqipëri, sa nuk e vret mendjen për dëmtimin e imazhit të saj mes shqiptarëve, një shqetësim konstant i këtij shteti. Ky dëmtim prej mobilizimit të opinionit, në nivele të ndryshme do të krijonte në vend një klimë të fuqishme antigreke, jo e shëndetshme për investimet greke, apo për avancimin e axhendës së saj historike në Shqipëri. Kjo e bën shqetësues qëllimin e Greqisë, ndaj diçka duhet ndryshuar në reagimin tonë kombëtar. Shtetëror dhe publik.
Së dyti, çështja për të cilën Greqia u bë më e zëshme- konsulli grek i Korçës bëri provokimin më të rëndë- lidhet me vllehët. Dhe, ndërsa grekët reaguan, shteti rumun heshti. Kushdo e kujton se Rumania reagoi për herë të parë publikisht nëpërmjet Presidentit Basesku në Tiranë, për dhënien e statusit të pakicës, arumunëve, apo vllehëve të Shqipërisë. Pse Rumania heshti ndaj provokimit grek, kjo nuk do të thotë se ajo do të heshtë kur në përgjigje të rubrikës ekzistuese në formularin e regjistrimit mund të ketë një numër të vetëdeklaruarish si vllehë edhe më të madh se grekët. Me shumë gjasa, minoriteti kulturor apo gjuhësor arumun është më i madh se ai grek. Dhe kështu, lufta pas regjistrimit në fakt do të shndërrohet në luftë për arumunët.
Pse do të ndodhë kjo? Nëpërmjet kualifikimit preferencial në formular të disa përkatësive si grek, arumun etj, duket sikur këto autoritete kanë diferencuar grekët nga vllehët, por në realitet, askush nuk do t’i pengojë as grekët, as rumunët, t’i konsiderojnë këta individë si pjesëtarë të pakicës së tyre. Gabimi është se, pa asnjë lloj kriteri shkencor, vllehët, grekët, etj, janë konsideruar njëlloj. Po çfarë janë konsideruar? Pakica etnike? Kulturore, gjuhësore? Ka një dallim të madh mes tyre, dhe këtë dallim ne nuk mund ta përcaktojmë me një vendim administrativ të një ofiqari tonë, megjithëse ai mund të jetë historian.
Kemi mbërritur tek thelbi i problemit. Pa asnjë përkufizim, as në legjislacionin tonë, as në atë ndërkombëtar, por me vendim ofiqarësh ne kemi futur në procesin e regjistrimit një koncept të ri ligjor; atë të përkatësisë etnike, e cili nuk përkufizohet as në Kushtetutë. Atëherë, si do ta zgjidhin këtë dilemë regjistruesit e papërvojë anembanë Shqipërisë?
Në një përpjekje për t’i dhënë një zgjidhje pajtuese problemit, midis pozicionit të atyre që e konsiderojnë “deklarimin e përkatësisë etnike”, si një “e drejtë kushtetuese” dhe pozicionit të atyre që janë shqetësuar nga regjistrimi, duhet ndërmarrë një iniciativë ligjore. Nëpërmjet një ligji në Parlament për regjistrimin, pas një procesi debati publik, të përkufizohet koncepti i përkatësisë etnike. Të ndryshohet metodologjia e përpunimit të rezultateve të regjistrimit. Si bazë mund të shërbejë vetëdeklarimi (na nevojitet për arsye statistikore dhe numri i atyre që deklarohen grekë apo jo shqiptarë), por autoritetet kompetente, një komision i pavarur, të shqyrtojë në dokumentacionin objektiv përkatësinë etnike reale të dikujt nisur nga vetëdeklarimi. Dhe vetëm atëherë mund të kemi të dhëna të sakta, duke u mbështetur në një model regjistrimi Perëndimor, ndoshta atë amerikan. Kjo është rruga më e drejtë, dhe koha është tani. Kështu, zgjidhja që ne do t’i jepnim këtij problemi, do ishte plotësisht sovrane, dhe realiste. Miqtë tanë të vërtetë dhe të rremë, të bënin ç’të donin pastaj.

Panorama

[shigjeta]

Letër e hapur për z. Lubonja - “Grek apo shqiptar”

2011-03-26 Pleurat Rexhepi



Përshëndetje z. Lubonja,
Më lejoni të shpreh konsideratën time maksimale për ju dhe për shkrimet tuaja. Unë që po ju shkruaj quhem Pleurat Rexhepi, (student i Doktoraturës në King’s College London me bursë nga Fondi i Ekselencës) dhe kam mbi 10 vite që jetoj në Angli.

Ideja dhe argumentimi juaj në debatin e fundit tek “Opinioni” (“Grek apo shqiptar”) është shumë perëndimor dhe shumë parimor për një shoqëri të avancuar. Patjetër që argumentimi juaj do të ishte shumë i denjë për një audiencë të BBC-së, ku vlerat multikulturore janë parimet bazë të një shoqërie moderne. Por, me keqardhje më rezulton se për një vend nacionalist si Greqia argumentet tuaja janë komplet jashtë realitetit aktual.
Gjatë këtyre 5 viteve të fundit kam marrë pjesë në disa shkolla verore politike në Greqi të organizuara nga George Town University dhe sinqerisht jam tronditur nga mendimet shoviniste të akademikëve grekë.
Gjatë studimeve të mia për master në Cass Business School London, më ka rënë rasti që të kem mbi dhjetëra shokë/shoqe greke, që vazhdoj t’i konsideroj shumë të afërt dhe vazhdoj të kem marrëdhënie të shkëlqyera. Por sa herë që kam hapur temën e kombësisë, opinioni i tyre vazhdon të jetë tepër asimilues në raport me shqiptarët.
Si liberal që jam, besoj se shteti i së drejtës dhe mirëqenia e qytetarit është baza e civilizimit dhe jo nacionalizmi. Absolutisht që jam dakord, por jo në realitetin e zymtë të ekstremistëve grekë, të cilët për 20 vite rresht kanë ndërtuar dhe po ndërtojnë politikën e ekspansionit ekonomik, fetar dhe nacionalist në Ballkan.
Nuk e kuptoj se si ka mundësi që një intelektual si ju akoma nuk ka kuptuar se pjesa konservatore e politikëbërësve grekë vazhdon të funksionojë si në shekullin e 19-të pasi:
• Duke krijuar një mjedis të zymtë, detyron qytetarët shqiptarë që të ndryshojnë emrat dhe fenë e tyre.
• Deklarojnë hapur se regjistrimi i popullsisë është mundësia e fundit për Vorio Epirin.
• Krijojnë varreza me “Gjeneralë të ushtrisë së vdekur”.
• I imponon presione qeverisë shqiptare për mbështetje në Bashkimin Europian.
• Organizon operacione “Fshesare” vetëm për të pasur influencë në kishën ortodokse.
• Nuk denoncon gjenocidin e popullsisë çame ku u shpërngulen 50 000 shqiptarë.
• Mohojnë të drejtën e pronës private të popullsisë çame.
• Nuk vlerësojnë studentët e shkëlqyer shqiptarë në bazë të meritokracisë për të mbajtur flamurin në parakalimet shkollore.
• Stërviten ushtarakisht para gjeneralëve me mllef dhe parulla kanibalësh kundër vendeve fqinje.
• Refuzon realitetin e ri gjeopolitik të Kosovës.
Unë thjesht dua të di dhe sa argumente të tjera dëshironi që t’ju jap që të bindeni se përpara nesh kemi një fqinj, i cili vazhdon të jetojë në shekullin e 19-të, ndërsa ne duhet që të jetojmë në shekullin 99.
Të lutem reflekto dhe kupto realitetin politik të Ballkanit.
Realiteti dhe analiza duhet të fillojnë që nga ndërtimi i marrëdhënieve shqiptaro-greke, duhet të fillojnë që nga politika “budallaqe” e shtetit grek, e cila falimentoi ekonominë e tyre vetëm për të realizuar ëndrrën e tyre të dështuar për dominimin e Ballkanit.
Ti me të drejtë mund të më pyesësh: “Përse thua budallaqe?”
E quaj “budallaqe”, pasi shpenzoi miliarda euro në “modernizimin” e ushtrisë për të balancuar influencën ushtarake me Turqinë dhe akoma nuk e kanë kuptuar që nuk mund të balancohet.
E quaj “budallaqe”, pasi shpenzoi me miliarda dollarë në ndërtimin e kishave në rajonin e Ballkanit gjatë këtyre 20 viteve.
E quaj “budallaqe”, pasi paguan mijëra pensionistë shqiptarë, maqedonas, bullgarë me pretendimin se janë minoritete greke dhe jo në bazë të kontributeve shoqërore.
E quaj “budallaqe”, pasi kompanitë e tyre që mësymën tregjet e Ballkanit e bazuan biznesin e tyre në korrupsion, e bazuan në përfitim afatshkurtër, e bazuan në korporata nepotike, në korporata false. Ndërsa tani “xhevahiret” e korporatave greke u blenë vetëm brenda 1 viti nga kompanitë gjermane, kineze, ruse, italiane apo austriake. Kompanitë celulare, portet, hekurudhat, rrugët dhe të gjitha bizneset e tjera po blihen ose po privatizohen nga investitorë të huaj me vetëm pak dollarë.
E quaj “budallaqe”, pasi po paguajnë norma të larta interesi për paratë e marra borxh, që shpenzuan në politikat e tyre nacionaliste për pensione, kisha, ushtri apo korporata nepotike.
E quaj “budallaqe”, pasi akoma nuk e ka kuptuar se me politikat e shekullit 19 nuk ndërtohet një shtet europian, ku 50% e dyqaneve në Athinë akoma nuk të presin një kupon tatimor.
E quaj “budallaqe”, pasi strategjia e tyre ekspansioniste drejt shteteve të brishta të Ballkanit dështoi totalisht, sepse nuk u bazua në punë, vlera dhe iluminimin perëndimor, por u bazua në influencë fetare, korrupsion ballkanik, presione politike dhe gjeopolitikë despotike lindore.
Duke mbetur një adhurues i historisë antike greke, që ka iluminuar të gjitha shoqëritë e njerëzimit, shpresoj që një ditë fqinji ynë ta kuptojë seriozisht gjendjen e tij aktuale dhe të kuptojë se reflektimi mbi gabimet e tyre është e vetmja zgjidhje për një shoqëri të shëndoshë dhe jo presioni politik me një shtet të brishtë ballkanik si Shqipëria.

(BA, MSc, PhD King’s College London) Pedagog – Fakulteti i Ekonomisë, UT

Nje reagim realist dhe analizues ndaj qendrimit absurd te Lubonjes ne programin Opinion.

http://www.tvklan.al/emisioni.php?id=2976

[mesuesi_1]

Lubonja komunist hyri ne burg me te atin dhe me komunist doli me ardhjen e demokracise .... nuk ke c'te thuash me teper per te ... eshte kohe e humbur te merresh me nje dallkauk si puna e tij ....

[Endri_]

Amon vetem z.Lubonja mos i thoni. Me ate qe shprehu ne emisionin opinion ai vetem zoteri smund te jete ,por nje servil qe i di shume mire qellimet e greqise por pretendon te hiqet si nje perendimor i civilizuar ku nuk sheh asnje problem me rregjistrimin e popullsise ne baze te fese dhe kombesise.

[djaliepirotas]

Mos ja vini re te vetequajturit "Qorri" Per shume arsye qe dihen ..ka shteru. Po te maresh parasysh dhe faktin qe njehere ne cdo dy emisione therritet si " specialist per gjithshka " nga Blendi ne Opinion ..bathet tregojne dhe me keq.
Te shkuara Toso. Kur sdo me ngjit, nuk ngjit.
Po me Skenderbeun cpati xhanem? Hesape te vjetra keto.
Ah se desh harrova. Pse keta pusht-etaret tane duan te tregohen me te avancuar ne kesi muhabetesh. Pse smarin shembell nga Greku psh qe i ka shuar me zjarr e hekur minoritetet tuj fillu me cifutet e ngrate, me racen e bukur vllehe, me romet, me arixhinjte, me maqedonsit , me arvanitet, me camet. Sec permendin ca konventa ata. Jane race e zgjuar greket. Nga ata te marim shembell se si cfarrosen minoritetet dhe pastaj te degjojme dhe Vangjel Dulen te birbiloje.