Forcat politike të bindura se Kosova do të jetë e pavarur në nëntorin e ardhshëm

[GWENI]

Prishtinë, 26 nëntor 2005 (Kosovapress) Time: 15 : 16

Spektri politik kosovar, si kurrë më parë, në 28 Nëntorin e gjashtë të pasluftës është më i bashkuar dhe më unik rreth realizimit të shtetësisë së Kosovës, vullnet ky i kahmotshëm i popullit të Kosovës. Zyrtarët e forcave politike vendore kanë vlerësuar të shtunën për Kosovapress, se edhe pse uniteti asnjëherë nuk është i tepërt për zgjidhjen e statusit politik të Kosovës, ky 28 Nëntor është më i veçantë se të tjerët, në kuptimin e asaj se nevojitet një bashkëveprim dhe bashkërendim i forcave për realizimin e shtetësisë së Kosovës

[Llapi]

Zvicër: Kosova - nuk ka zgjidhje tjetër përveç pavarësisë, sipas Kalmi-Rei (Calmy-Rey)



26 nëntor 2005 /TN

Mishlin Kalmi-Rei (Micheline Calmy-Rey), këshilltarja federale, shefja e Departamentit të punëve të jashtme, tregon se nuk ka zgjidhje tjetër të Kosovës përveç një shteti demokratik.

Bernë (ZVICËR), 25 nëntor 2005 / ATS : Zgjidhja « më realiste » në çështjen e Kosovës është dhënia e një « pavarësie formale » krahinës serbe, mendon Mishlin Kalmi-Rei (Michelin Calmy-Rey).

Masat duhet të shoqëroheshin me një « mbrojtje të vërtet të pakicave », shton këshilltarja federale.

Në mbrojtje të pavarësisë, Berni nuk do të anashkaloj as mbështetjen e vet në përmirësimin e « kushteve ekzistencionale të të gjitha pakicave të Kosovës », as pranimin e « gjysmë-kushteve » në zbatimin e « kushteve institucionale dhe praktike në garantimin e të drejtave të barabarta për të gjithë banorët e Krahinës, thekson Zonja Kalmi-Rei (Calmy-Rey) në një shkrim të botuar të premtën (25.11.2005) në « Le Temps ».

« Zvicra haptas ka folur për qëllimet e saja para vendeve të tjera. Tashmë ato janë shumë të mbështetura nga bashkësia ndërkombëtare », gëzohet këshilltarja federale. Zonja Kalmi-Rei (Calmy-Rey) ka qenë shumë e kritikuar nga Beogradi gjatë një vizite në Serbi në mbarim të korrikut (2005) për mbështetjen e saj në favor të « pavarësisë formale » të Kosovës.

Sipas shefes të Departamentit federal të punëve të jashtme (DFAE), « secili thekson » haptas se duhet hedhur posht një ndarje territoriale të Kosovës. Dhe që « mbajtjen e status-kuos dhe të gjitha formulave tjera që nuk shpiejn drejt pavarësisë janë të rrezikshme për një shkallëzim që do të përfshinte gjithë rajonin.

Përfundimisht « Nuk ka tjetër përveç pavarësisë dhe një ditë integrim evropian që do të mund t’i ofronte Kosovës shanse të përmirsimit ekonomik për një kohë të gjatë.

Nuk ka tjetër zgjidhje, në Ballkanin perëndimor, përveç përkrahjes për një vizion të “shteteve shumetnike”, shton ajo. Ajo premton se Berni “do të vazhdoj të mbështesë bisedimet” për mbrojtjen e pakicave.

[dodoni]

Me vjen shume mire tani qe forcat politike ne Kosove jane me te bashkuara dhe me unike se kurre per ceshtjet madhore ne Kosove. Kjo eshte nje gje shume e rendesishme dhe me primarja per njohjen nderkombetare te pavaresise se Kosoves tani dhe per nje zhvillim dhe ecje para me hapa sa me te shpejte.

Pergezimet e mia politikaneve shqiptare ne Kosove se e meritojne plotesisht.

[Llapi]

Po por te tjeret mendoin pake me ndryshe.
-----------

Intervistë me eurodeputeten, Gisela Kallenbach.


Delegacioni për Evropën Juglindore i Parlamentit Evropian ka shkuar të dielën në Beograd ku me autoritetet më të larta do të bisedohet për kushtet që Serbia dhe Mali i Zi duhet t'i plotësojë, në rrugën e për integrim në BE. Më pas delegacioni do të udhëtojë edhe në Podgoricë, ndërsa deputetja ekologjiste gjermane, Gisela Kallenbach, do të vizitojë edhe Kosovën.

Vizitë informuese


"Në kuadër të Parlamentit Evropian ekziston një delegacion special për Evropën Juglindore i cili kujdeset për Serbinë dhe Malin e Zi, Kosovën dhe Bosnjë - Hercegovinën. Deri tani kemi pasur takime në Bruksel dhe në Strasburg, ndërkohë që qëllimi i vizitës së tanishme në Beograd, Podgoricë, e më pas edhe në Kosovë, është të informohemi për ecurinë e plotësimit të kushteteve në rrugën drejt integrimit në BE", shprehet eurodeputetja Kallenbah, duke shtuar se në këtë delegacion gjenden përfaqësuesit e të gjitha partive të rëndësishme të Parlamentit Evropian.


Për anëtarësim në Bashkimin Evropian, Serbia dhe Mali i Zi duhet t'i plotësojnë shumë kushte, siç janë miratimi dhe zbatimi i ligjeve kompatibël me BE, vendosja e shtetit të mirëfilltë juridik, demokratizimi i vendit, ekonomia e tregut, demokratizimi i strukturave të shtetit e tjerë. Mirëpo, për dallim prej vendeve tjera, Serbia dhe Mali i Zi duhet t'i plotësojnë edhe disa kushte shtesë. Ndër to është bashkëpunimi me Tribunalin e Hagës.

Serbia dhe Mali i Zi duhet të bashkëpunojë me Hagën

"Po, patjetër. Kjo është një prej pikave më të rëndësishme. Bashkimi Evropian dhe institucionet e tija gjithmonë kanë shprehur keqardhje të thellë, për shkak se dy persona shumë të rëndësishëm të akuzuar për krime lufte, siç janë zoti Karaxhiq dhe zoti Mlladiq, ende janë të lirë. Megjithatë, me knaqësi duhet të konstatojmë se muajt e kaluar ëshë përmirësuar dukshëm bashkëpunimi i Serbisë me Tribunalin e Hagës, sepse disa persona të akuzuar për krime lufte janë dorëzuar në Hagë", pohon Kallenbach.


Një çështje tjetër në rrugën e Serbisë dhe Malit të Zi për pranim në BE, është edhe kërkesa e Podgoricës zyrtare për ndarje nga Serbia dhe për një shtet të pavarur.


"Duhet të jemi shumë të qartë: Evropa dhe të gjitha institucionet e BE, më shumë janë të interesuara për ruajtjen e një shteti të përbashkët, sepse në Evropën e ardhshme nuk do të duhej të ketë tepër shtete të vogla kombëtare. Mirë, nëqoftëse në referendumin e vitit të ardhëshëm, shumica vendos për pavarësi, BE me siguri që do ta pranojë këtë rezultat", pohon eurodeputetja ekologjiste.

BE mbështet edhe Kosovën edhe Serbinë


Një prej kushteve më të rëndësishme në rrugën e Serbisë dhe Malit të Zi, por edhe të vendeve tjera të rajonit, drejt Bashkimit Evropian, megjithatë është Kosova dhe ardhmëria e saj politike. "Ne të gjithë shpresojmë shumë se palët do të dëshmojnë aftësi dhe madhësi për zgjidhjen e këtij problemi shumë të rëndë. Kosova dhe Serbia deri tani gjenden në pozicione maksimaliste. Kosovarët duan pavarësi të menjëherëshme. Ndërsa serbët e konsiderojnë Kosovën pjesë të territoreve të tyre. Mendoj, shpresoj dhe jam e bindur se do të ketë një zgjidhje kompromisi, dhe se BE do të mbështetë të dyja palët në rrugën e tyre drejt integrimit në këtë organizëm. Në shtigje të gjata, është ky shansi i vetëm për vendosjen e paqës së qëndrueshme dhe demokratizimin e këtij rajoni", mendon Kallenbach.


Mirëpo, vetë fjala "kompromis", në çështjen e Kosovës i ka të paktën dy kuptime: atë shqiptar dhe serb. Kosovarët thonë se kompromis është kërkesa për pavarësinë e Kosovës, me shpjegimin se kërkesa maksimaliste do të ishte ajo për bashkimin e të gjitha trojeve të bashkuara me shumicë shqiptare. Ndërsa serbët pohojnë se kompromis është modeli i tyre: më shumë se autonomi dhe më pak se pavarësi, që nënkupton mbetjen e Kosovës në Serbi.


Kosova do të ketë pavarësi të kufizuar

"Kompromisi do të thotë marrveshje për ndonjë zgjidhje e cila do të ishte në mes të këtyre dy kërkesave maksimaliste. Bashkësia ndërkombëtare deri tani ka përcaktuar disa kushte të cilat nuk mund të shkelen: nuk mund të ketë kthim në gjendjen para vitit 1999, nuk do të ketë ndarje të Kosovës dhe nuk mund të ketë bashkim me ndonjë vend tjetër. Kjo është definitive. Unë mendoj dhe shpresoj se Kosova do të ketë një pavarësi të kushtëzuar", shpjegon eurodeputetja gjermane.


Pala serbe deri tani ka kundërshtuar çdo lloj pavarësie, por edhe pala shqiptare shprehet kundër pavarësisë së kushtëzuar, me shpjegimin se kjo vetëm do të pengonte këtë vend në zhvillimin ekonomik dhe demokratik. Prandaj imponohet pyetja se sa do të zgjaste një pavarësi e kushtëzuar?


Zhvillimet e mëpastajme varen nga plotësimi i standarteve

"Vendimtar do të jetë zhvillimi i institucioneve të Kosovës, gjë që varet prej vet kosovarëve. Nuk është e vërtetë që bashkësia ndërkombëtare ka rezervuar disa pozicione, vetëm sa për t'i zemëruar shqiptarët. Shkaku kryesor është se deri tani nuk ka kapacitete të mjaftueshme kualitative. Sikur të dinim se çfarë do të ndodhë me Kosovën brenda një kohe të caktuar, ne nuk do të kishim nevojë as për këto bisedime të vështira, të cilat i ka filluar zoti Ahtisari. Çëshja është shumë e komplikuar. Prandaj, përsonalisht mendoj se për fillim do të vendoset një pavarësi e kushtëzuar, e shoqëruar me prezencën ushtarake ndërkombëtare dhe përfaqësuesit e administratës ndërkombëtare. Si do të zhvillohet gjendja më pas? Kjo varet prej zbatimit të të drejtave të minoriteteve dhe plotësimit të standardeve tjera", përgjigjet Kallenbach.


Kosova më 2006 me status, dy vjet më vonë statusi do të rishikohet

Deri tani janë dëgjuar propozime dhe mendime se kjo periudhë mund të zgjasë tre ose pesë vjet. Në pyetjen se çfarë mund të shpresojnë kosovarët, zonja Kallenbah përgjigjet: "Supozoj se në vitin 2006 do të vendoset për statusin e Kosovës. Por, kjo varet edhe prej gatishmërisë së negociatorëve në Prishtinë dhe Beograd. Besoj që një rishikim të këtij statusi do të ketë pas dy vitesh, por edhe kjo varet prej kosovarëve".


Nuk janë të paktë ata të cilët pohojnë se me afrimin e kohës së marrjes së vendimit për statusin përfundimtar, mund të shtohet edhe numri i incidenteve. Ata më ekstremistët nuk përjashtojnë mundësinë as të konflikteve të reja dhe destabilizimit të plotë të Kosovës. "Jo. Në qoftë se partnerët në rajon janë të vetëdijëshëm për shansin që u ofrohet, për gjetjen e një zgjidhje, shpresoj se do të angazhohen për më shumë stabilitet. Më shumë do të kisha frikë sikur të vazhdonte gjendja e tanishme. Vazhdimi i status kuo-së do ta destabilizonte rajonin. Ne jemi të vetëdijshëm se farcat radikale në të dyja palët, të cilat kanë kërkesa maksimaliste, do të jenë të paknaqura. Por shpresojmë se shumica e popullatës do të deklarohet kundër futjes në një valë të re dhune", thotë Kallenbach.


Gisela Kalenbah e cila për tri vjet me radhë ishte kryeadministratore ndërkombëtare e Pejës, nënvizon se Kosova ka edhe shumë obligime të tjera para vetes. Ndër detyrat me prioritet janë jo vetëm sigurimi i të drejtave të pakicave dhe liria e plotë e lëvizjes, por edhe përmirësimi i kushteve ekonomike dhe vazhdimi i demokratizimit të vendit. Në veçanti kur dihet se Kosova aktualisht është rajoni me papunësinë më të madhe në Evropë.


Europa juglindore duhet futur në BE sa më shpejt

Mirëpo nuk është Kosova e vetmja në rajon, e cila përballet me probleme të rënda ekonomike dhe pasojat e luftërave dhe regjimeve të kaluara. Prandaj, shtrohet pyetja se kur vendet e ish - Jugosllavisë mund të llogarisin me pranimin në BE?


"Unë angazhohem që Evropa Juglindore të futet në BE sa më parë që është e mundur. Mirëpo, edhe kjo çështje varet nga ajo se sa Serbia dhe Mali i Zi, Kosova, Bosnje - Hercegovina dhe shtetet tjera fqinje, janë në gjendje t'i plotësojnë kushtet e përcaktuara në Konpenhagë, për anëtarësim në BE. Partnerët lokalë janë ata të cilët duhet të marrin përgjegjësinë për këto zhvillime, dhe jo bashkësia ndërkombëtare. Duhet ta dini se në Parlamentin Evropian ka jashtëzakonisht shumë deputetë të cilët e mbështesin dhe duan ta mbështesin tërë Evropën Juglindore për anëtarësim në BE. Këto vende gradualisht duhet t'i plotësojnë kushtet e parashtruara, dhe kjo me siguri do të zgjasë edhe ca kohë", pohon Kallenbach.


Një prej pyetjeve tjera është nëse këto vende duhet të pranohet të gjitha së bashku në BE, apo një nga një?


"Edhe kjo varet nga ajo se cili vend cilat kushte i ka plotësuar. Kroacia, për shembull, ka shkuar shumë më larg se Bosna - Hercegovina apo Serbia dhe Mali i Zi. Është e mundur që Maqedonia të vie në radhë pas Kroacisë. Pra, nuk mendoj se anëtarësimi duhet të kushtëzohet me pranimin e menjëherëshëm të të gjitha shteteve së bashku. Kjo për faktin se shtetet e Evopës Juglindore kanë dallime të shumta në nivelin e zhvillimit", thekson eurodeputetja e partisë ekologjiste gjermane në Parlamentin Evropian, Gisela Kallenbah.

Bahri Cani

D.W

[Llapi]

A MUND TË KETË NDARJE APO AUTONOMI PËR MINORITETIN SERB ?



Çfarë do të vihet në procesin e tryezës ndërkombëtare të negociatave?





Çdo propozim i deklaruar sa i përket determinimit ndërkombëtar të shtetësisë së Kosovës, në raport të rregullimit të saj të brendshëm me minoritetin serb dhe me Serbinë, mendoj se duhet matur me kriterin e stabilitetit që do të ofronte, së paku në tri rrafshe kryesore: së pari, në rrafshin e brendshëm të rregullimit të shtetësisë së Kosovës, së dyti në rrafshin rajonal dhe, së treti, në rrafshin kontinental



Për Epokën e re, Rexhep Hoti



18.

Në kohën pas pozicionimit të Bashkësisë Ndërkombëtare për fillimin e negociatave mbi shtetësinë e Kosovës, kanë filluar edhe propozimet e ndryshme rreth mundësive të zgjidhjes së çështjes së Kosovës në përgjithësi dhe të minoritetit serb në veçanti. Ç’është e vërteta, përjashto propozimet e ndonjë organizate gjysmëqeveritare apo joqeveritare, të gjitha tjerat vijnë jashtë Kosovës dhe pa përjashtim nga ish-shtetet e bllokut komunist, pra nga Lindja. Pas një krize të thellë energjetike në Shqipëri, kryeministri i saj, dr. Sali Berisha, doli me një propozim për minoritetin serb, duke ofruar si zgjidhje modelin e Tirolit Jugor. Njeriu mund të ketë mirëkuptim për “krizën energjetike” të qeverisjes aktuale të shtetit shqiptar, por është vështirë të ketë mirëkuptim për zemërgjerësinë e saj në raport me Kosovën, e cila, me propozimet e veta është duke i hapur rrugë ndarjes, qoftë edhe asaj që bazohet në krijimin e një autonomie kulturore për minoritetin serb brenda Kosovës. Kryeministri Berisha edhe mund të mos e njohë mirë çështjen e Tirolit Jugor, por nuk mund të thuhet se ai nuk e njeh mirë strukturën etnike dhe shtrirjen e saj në Kosovë. Të ofrosh një opsion për autonomi kulturore pse z. Berisha ka telashe me furnizimin e vendit me energji elektrike, fjala vjen, duket një propozim joserioz dhe pa shije. Mirëpo ky nuk është propozimi i një të vetmuari që ka kapur majat e mençurisë për të zgjidhur çështjen e minoritetit serb në Kosovë. Autonomia për serbët e Kosovës ka qenë një propozim edhe i disa individëve tjerë në Kosovë, të cilat, ç’është e vërteta, janë të mëhershme.



19.

Nuk ka asnjë dyshim se ofrimi i ndihmës së shteteve të ndryshme për zgjidhjen e drejtë e të qëndrueshme të shtetësisë së Kosovës, të cilat pa ekuivoke do të ishin në shërbim të paqes e, mbi të gjitha, të stabilitetit të rajonit e më gjerë, jo vetëm që janë të mirëpritura, por edhe të domosdoshme. Dihet se shtetet fqinje të Kosovës e ato rajonale kanë peshë të veçantë kundrejt Kosovës dhe shtetësisë së saj, sepse, ato, përveç që e kanë pasur pak a shumë fatin e përbashkët në të kaluarën e largët e të afërt të Ballkanit, që është karakterizuar gjithmonë si vatër e krizave të vazhdueshme, e pikëtakimeve dhe gërshetimeve të tre civilizimeve (perëndimor, ortodoks e islamik), ato, pavarësisht nga diversiteti i tyre i shumanshëm, kanë pikësynimin të përbashkët interesat e bashkëpunimit ndër-rajonal dhe proceset integruese euroatlantike. Qëndrimet e këtyre shteteve për Kosovën kanë peshë dhe ushtrojnë ndikim të madh në përcaktimin e ardhmërisë së saj te faktorët ndërkombëtarë vendimmarrës. Derisa me shtetet fqinje e rajonale Kosova ka edhe vlerat e përbashkëta në përkujdesjen dhe trajtimin e minoriteteve etnike, që, krahas interesave tregtarë e ekonomikë, është nyja më delikate e rregullimit të raporteve ndërshtetërore, është e pritur që shtetet e tilla të kenë mendime a propozim qëndrimet e veta sa i përket determinimit të shtetësisë së Kosovës, si pjesë e interesimit të tyre legjitim kur është në pyetje konfiguracioni i ri i shteteve rajonale.



20.

Mirëpo çdo propozim i deklaruar sa i përket determinimit ndërkombëtar të shtetësisë së Kosovës, në raport të rregullimit të saj të brendshëm me minoritetin serb dhe me Serbinë, mendoj se duhet matur me kriterin e stabilitetit që do të ofronte, së paku në tri rrafshe kryesore: së pari, në rrafshin e brendshëm të rregullimit të shtetësisë së Kosovës, së dyti në rrafshin rajonal dhe, së treti, në rrafshin kontinental. Siç dihet, në kohën e sotme, pa stabilitet të një vendi s’është e mundur të zhvillohet as ekonomia e tij, ashtu siç nuk është e mundur, fjala vjen, të mbrohen e të kultivohen as vlerat dhe ndërtimet e trashëgimisë së përbashkët të civilizimit shekullor e as të drejtat dhe raportet ndërnjerëzore, ndëretnike e ndërfetare. Dhe meqenëse stabiliteti, (paqja mund të kurohet dhe të mbahet nën kontroll me mekanizma ligjorë, por jo stabiliteti), është çelësi kryesor i rregullimit të shtetësisë së Kosovës përballë faktorëve me peshë vendimmarrës brenda dhe jashtë saj, atëherë më duket e arsyeshme të merremi me propozimet, që aktualisht, tek-tuk, janë nën tryezat e diplomacive të shteteve të ndryshme mbi një autonomi të mundshme për minoritetin serb në Kosovë, apo edhe si një nga mundësitë e opsioneve mbi këtë çështje.



21.

Propozimi për krijimin e një autonomie për minoritetin serb të Kosovës është i parealizueshëm. Ai nuk ofron kurrfarë zgjidhje afatmesme e afatgjate dhe stabilitet politik dhe jo vetëm politik. Pse është joreal ky propozim!?

E para, dhe kryesorja minoriteti serb në Kosovë nuk shtrihet në një territor kompakt;

E dyta, vlerat, monumentet dhe objektet kulturore, fetare e historike të minoritetit serb nuk janë të shtrira në një territor kompakt;

E treta, vetëm në pjesën e dyanshme të luginës së lumit Ibër, nga Zveçani deri në Leposaviq është e banuar me shumicë të minoritetit serb, si një tërësi rrypore minoritare, të themi kushtimisht;

E katërta, qyteti i Mitrovicës, në të dyja anët e Ibrit, është i banuar me shumicë shqiptare;

E pesta, nuk ekziston asnjë mundësi tjetër për të ndërlidhur territore tjera të Kosovës të banuara me shumicë të minoritetit serb me Zveçanin dhe Leposaviqin. Prandaj është pak e besueshme se minoriteti serb do të pajtohej me një autonomi vetëm të të dyja qytetëzave.

E gjashta, edhe sikur minoriteti serb të pajtohej me autonominë e të dyja qytetëzave, ai logjikisht do të koncentrohej në këtë territor dhe brenda një kohe të shkurtër s’do të kishte më minoritet serb në pjesët tjera të Kosovës dhe me këtë rast objektet e kultit fetar, kulturor e historik do të mbeteshin vetëm nën përkujdesjen e personelit mbikëqyrës dhe shërbyes;

E shtata, është pak e besueshme se Serbia, por edhe Mali i Zi, do të pajtohej me ndonjë autonomi të minoritetit serb të Kosovës, sepse, ky opsion do të implikonte edhe importin e krijimit të autonomive të ngjashme në shtetet e tyre për minoritete që jetojnë aty, të cilat, ç’është e vërteta, kanë shtrirje shumë më kompakte etnike sesa minoriteti serb në Kosovë. Së paku Serbia do të duhej të krijonte tri autonomi: autonominë e minoritetit boshnjak, autonominë e minoritetit shqiptar dhe autonominë e minoritetit hungarez (me këtë rast do të ishte e logjikshme se autonomia e Vojvodinës do të mund të ridefinohej), kurse Mali i Zi do të duhej të krijonte së paku dy autonomi: autonominë e minoritetit shqiptar dhe autonominë e minoritetit boshnjak);

E teta, Kosova realisht nuk ka hapësirë të përshtatshme etnike për krijimin e autonomisë serb, sepse, ajo, është aq kompakte në shtrirjen e saj etnike, saqë realisht nuk ka hapësirë ku të vendoset as “Tiroli Jugor” e as “Lëkura e Leopardit”. Madje, edhe nga aspekti teorik, është e pamundur të vizatohen labirintet etnike (korridoret etnike), me përjashtim të vënies në lëvizje të argumentit të forcës, e cila, është e kuptueshme se në çdo rrethanë mund të masakrojë çfarëdo territori sado kompakt qoftë ai. Por, edhe në këtë rast, realisht nuk kemi zgjidhje të problemit. Përkundrazi do të bëhet ngatërrimi dhe ndërlikimi i mëtejmë i tij.

E nënta, vetë natyra kompakte e komplekse njëkohësisht e Kosovës, në kuptimin strategjik, etnik, fetar, historik, politik, ekonomik, tregtar, minoritar e njerëzor, e pamundëson krijimin e një autonomie funksionale, të qëndrueshme dhe stabile për minoritetin serb.

E dhjeta, për shumë argumente, fakte e realitete që u plasuan, por edhe për shumë sosh që nuk u thanë, autonomia e minoritetit serb në Kosovë do të ishte në të vërtetë një zgjidhje kundër interesave të minoritetit serb në radhë të parë, si dhe kundër zhvillimit të përgjithshëm të Kosovës dhe perspektivës së saj, por edhe kundër interesave rajonalë e më gjerë. Thënë në gjuhë më të vrazhdë, një autonomi e tillë për një kohë të shkurtër do të shkrihej dhe ajo do të mbetej vetëm në letër. Dëshirat dhe privilegjet, siç dihet nga filozofitë politike të historisë së shteteve, gjithmonë kanë pasur jetë të shkurtër dhe kanë qenë jostabile, joefikase dhe jofunksionale.

E njëmbëdhjeta, pak a shumë e njëjta gjë vlen edhe për propozimet e ndarjes së Kosovës në raportet ndërshtetërore Kosovë – SMZ. Por, në raporte më të gjëra rajonale, do të implikonte presedan të tillë, i cili, herët a vonë, do të shpijë drejt ridefinimit të kufijve në Ballkan dhe, mbase, në Evropë.

(nga një shkrim më i gjatë)

[Sabriu]

Me romantizëm e folklorizëm nuk bëhet Kosova shtet.Shteti bëhet apo krijohet vetëm nëse ka vetëdije shtetërore.